Bình luận viên bóng đá: Nghề làm dâu trăm họ

Khi trái bóng Telstar bắt đầu lăn trên các sân cỏ nước Nga trong sân chơi FIFA World Cup 2018, ở tại đất nước mê túc cầu như Việt Nam, ai cũng có thể làm bình luận viên bóng đá…

Buổi bình luận bóng đá khai mạc WC của HTV: BLV Nguyễn Đình Khôi (trái) và 2 BLV kỳ cựu của HTV là Trần Hòa Bình (giữa) và Hà Nhật Tĩnh – (Ảnh chỉ mang tính chất minh họa)

Bạn đang đọc: Bình luận viên bóng đá: Nghề làm dâu trăm họ

Và khi Facebook được cho phép ai cũng công khai minh bạch Dự kiến tỷ số, bàn chuyện trình độ ; khi Google được cho phép ai cũng hoàn toàn có thể tra cứu tài liệu bóng đá thì nghề bình luận bóng đá lúc bấy giờ dễ bị “ soi ” hơn khi nào hết !
Xin nói ngay rằng, bài viết này không nhằm mục đích phê phán một bình luận viên ( BLV ) bóng đá của một đài, một tờ báo ( có tổ chức triển khai bình luận trực tuyến ) đơn cử nào, đây chỉ là những quan sát một vài cái “ bệnh ” phổ cập của những BLV để trao đổi thêm .

Lạm dụng dữ liệu

Nhiều bình luận viên khi tường thuật trực tiếp một trận bóng đá thường khai thác rất nhiều số liệu, tư liệu ( cả lịch sử vẻ vang số lần gặp mặt, những trường hợp, nhân vật tương quan lẫn những số liệu trực tiếp đo lường và thống kê khi trận đấu diễn ra, ví dụ vận tốc gió, thời lượng trấn áp bóng, số đường chuyền thành công xuất sắc của cầu thủ những đội, số thẻ phạt, số lần bị phạt góc v.v … ). Vì có trong tay tư liệu, phối hợp với tra cứu báo chí truyền thông trực tuyến, nên nhiều BLV phải nói quá nhiều, tác động ảnh hưởng tới chuyện chiêm ngưỡng và thưởng thức những pha bóng hay của người theo dõi .
Và vì nắm nhiều số liệu nên BLV thường tỏ ra là những người rất hiểu biết, rất uyên bác. Đôi lúc có BLV giống như một người đang chỉ huy trận đấu, dạy dỗ cả HLV đang quản lý và điều hành thế trận .
Đây là sân chơi bóng đá quốc tế chứ nào phải ao làng và “ sóng ” truyền hình tất cả chúng ta làm thế nào đến tai được HLV hay cầu thủ mà … chỉ huy ?

Nói điều ai cũng biết

Người xem truyền hình rất muốn được BLV bàn thêm về những pha bóng ở góc nhìn giải pháp, kỹ thuật bằng hiểu biết trình độ của họ để việc chiêm ngưỡng và thưởng thức bóng đá mê hoặc. Chứ nếu BLV nói những gì ai cũng biết, cũng thấy, thậm chí còn, nói không hay về những điều ai cũng thấy qua hình ảnh trên màn hình hiển thị thì … cần gì có BLV !
Truyền hình không phải là phát thanh. Khán giả truyền hình không cần BLV miêu tả : Những giọt nước mắt của cổ động viên đặc biệt quan trọng, những va chạm sai luật của cầu thủ, những quyết định hành động của trọng tài v.v … trong những trường hợp nào đó cần được BLV bình để lan rộng ra thông tin. Người xem không cần anh miêu tả, thậm chí còn có khi miêu tả quá dở hoặc dùng từ sai về thực chất .
Mới đây, trong một trận cầu có va chạm, có cầu thủ chảy máu đầu phải băng bó, BLV đã nói : ” Máu đã chảy. Vầng, không riêng gì mồ hôi mà cả máu đã đổ “. “ Máu chảy ”, “ máu đổ ” là hình ảnh có tính tượng trưng cho ý nghĩa đấm đá bạo lực, chứ không phải chuyện chấn thương thông thường thế này !

Một buổi bình luận bóng đá WC của Đài Truyền hình Việt Nam: Khách mời có cựu tuyển thủ Việt Thắng và người đẹp Trâm Anh – (Ảnh chỉ mang tính chất minh họa)

Bình luận phải trung tính

Trừ trường hợp BLV tham gia bình luận trong trận đấu có đội tuyển Nước Ta, họ hoàn toàn có thể để tình cảm yêu nước chi phối. Khi bình luận những trận bóng quốc tế như FIFA World Cup 2018, nếu BLV để tình cảm chi phối, người xem sẽ cảm thấy không dễ chịu. Vẫn biết BLV vẫn là con người, vẫn thương mến một đội bóng đơn cử, nhưng khi làm việc làm bình luận – tường thuật, anh nên ở thế trung lập .

Có BLV tỏ ra ở thế trung lập nhưng khen chê theo chiều hướng trận đấu: Khi một đội có thế trận tốt hơn và nhất là khi có bàn thắng, các BLV ấy thấy cái gì ở họ cũng hoàn hảo, còn đối phương thì có bao nhiêu điểm yếu. Rồi khi thế trận đổi chiều thì họ lại bàn ngược lại với phần bình trước đó.

Xem thêm: MẪU 3 PHIẾU ĐÁNH GIÁ VÀ PHÂN LOẠI VIÊN CHỨC Năm 2019 – Tài liệu text

Khen chê quả là điều không thuận tiện nếu không nhìn đúng thực chất của yếu tố. Khi những BLV đã yêu quý, họ rất sính dùng những tính từ to tát để ca tụng .

Dùng ngôn từ màu mè

Có một số ít BLV thích sử dụng những kỹ thuật ngôn từ để diễn đạt. Đây là một nỗ lực phát minh sáng tạo đáng quý, nhưng nếu quá lạm dụng, thì người xem sẽ rất không dễ chịu .
Ví dụ, trong trận đấu lượt cuối bảng F, khi Nước Hàn giật mình thắng đương kim vô địch Đức 2 – 0, những phút cuối trận, nhiều bình luận viên quá phấn khích nên khai thác rất nhiều hình ảnh ẩn dụ : “ Những nốt thánh thót của những bản giao hưởng lạc nhịp trước những vũ điệu K – Pop ” ;
“ Xúc xích trở nên nhạt nhẽo trước sự biến hóa đầy gia vị của Kim chi ” ;
“ Bia Đức không đủ mùi vị, không đủ nồng độ để khiến tất cả chúng ta say như rượu Sochu ” ;
“ Xe tăng tuột xích bỗng trở nên vô dụng trước dàn ” hậu duệ mặt trời ” đỏ chói ” v.v …
Ngoài ra, hàng loạt từ “ mạnh ” được khai thác để diễn đạt sự kiện : Ác mộng, cơn địa chấn, bế tắc, bẽ mặt, tuyệt vọng …
Có BLV chuyên tìm ra lối nói màu mè không thiết yếu, ví dụ : “ Có vẻ như quyết định hành động của trọng tài đã không đúng chuẩn. Nhưng cú sút phạt của Dzyuba thì vô cùng đúng mực ! ” ;
“ Abu Bakar không phải là một thủ môn tồi, nhưng thời điểm ngày hôm nay anh đã đương đầu với những tiền đạo xuất sắc của Nước Ta. Một buổi tối ác mộng của Abu Bakar ! ” ;
“ Người ta thường nói hữu dũng thì vô mưu nhưng đường chuyền của Hữu Dũng đã mang đến một thông điệp khác, một đường chuyền đầy mưu mẹo và mưu trí ! ”
Còn rất nhiều yếu tố tương quan đến câu truyện sử dụng ngôn từ trong bình luận bóng đá : Nào là kiểu diễn đạt tác động ảnh hưởng văn Tây, nào là lối bình “ huề vốn ” : “ Biết sao được, bóng đá là thế ! ”, nào là chuyện dùng từ chưa đúng mực hoặc bị quán ngữ chi phối v.v …
Nhưng dù sao, những BLV cũng là người giúp người theo dõi chiêm ngưỡng và thưởng thức trận cầu. Họ cũng phải lao tâm khổ tứ chuẩn bị sẵn sàng tài liệu, tài liệu. Họ phải ngồi trước màn hình hiển thị, căng tai để nghe, căng mắt để xem diễn biến và đọc tài liệu tổng hợp trong sổ tay, trên mạng ( thậm chí còn hoàn toàn có thể phải đọc cả tin nhắn, chat … từ sếp và đồng nghiệp ), rồi phải giữ cho cảm hứng tinh khôi, giọng nói trẻ khỏe để bình luận .

Quả là chuyện không dễ dàng (Đó là chưa kể các bạn còn phải chuẩn bị từ trước: chuẩn bị cả kiến thức, tâm thế lẫn sức khỏe để thức khuya liên tục!). 

Xem thêm: Đề thi tốt nghiệp THPT nhẹ nhàng, điểm chuẩn sẽ tăng?

Và do đó, BLV bóng đá là những người làm dâu trăm họ ! Mong họ sẽ khắc phục những sơ sót và mong người theo dõi đừng quá cực đoan đến mức quá nặng nề với một vài người trong số họ !

Phú Trang

Source: https://vh2.com.vn
Category : Đánh Giá