Nhận xét và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành ở nước ta

Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là sự phát triển không đều giữa các ngành. Là sự chuyển dịch sao cho phù hợp với năng lực, trình độ của lao động trong điều kiện kinh tế-xã hội ứng với từng giai đoạn phát triển kinh tế của đất nước.

Cơ cấu kinh tế là thuộc tính của mạng lưới hệ thống kinh tế, nó phản ánh đặc thù và trình độ tăng trưởng của mạng lưới hệ thống kinh tế. Sự đổi khác cả về số lượng và chất lượng của Cơ cấu kinh tế, đặc biệt quan trọng là cơ cấu kinh tế ngành của một vương quốc, địa phương nếu hài hòa và hợp lý sẽ thôi thúc nền kinh tế tăng trưởng vững chắc và ngược lại .

Cơ cấu kinh tế là gì?

Cơ cấu kinh tế là tổng thể và toàn diện những ngành nghề, bộ phận kinh tế có mối quan hệ ngặt nghèo, ảnh hưởng tác động qua lại với nhau tạo thành một mạng lưới hệ thống hình thành nên nền kinh tế của một vương quốc, dựa trên tiềm năng và khuynh hướng của khu vực, vương quốc đó. Cơ cấu kinh tế gồm có : Có nhiều loại cơ cấu kinh tế như : Cơ cấu khu vực kinh tế, cơ cấu vùng kinh tế, cơ cấu theo thành phần kinh tế, cơ cấu thương mại quốc tế, cơ cấu theo khu vực thể chế, ..

Bạn đang đọc: Nhận xét và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành ở nước ta

Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là gì?

Chuyển dịch cơ cấu kinh tế là sự tăng trưởng không đều giữa những ngành. Là sự chuyển dịch sao cho tương thích với năng lượng, trình độ của lao động trong điều kiện kèm theo kinh tế-xã hội ứng với từng quá trình tăng trưởng kinh tế của quốc gia. Dễ hiểu hơn là ngành nào có vận tốc tăng trưởng mạnh hơn thì sẽ tăng tỉ trọng của ngành đó, ngành nào có vận tốc tăng trưởng thấp hơn thì kiểm soát và điều chỉnh giảm tỉ trọng của ngành đó cho tương thích toàn diện và tổng thể chung của nền kinh tế .
Nền kinh tế ngày càng tăng trưởng thì sự phân hóa ngành ngày càng tăng, đặc biệt quan trọng trong thời kỳ công nghiệp hóa-hiện đại hóa. Trong quy trình tiến độ chuyển mình thì sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngày càng rõ cho thấy sự tăng trưởng của năng lượng sản xuất và phân công lao động xã hội .

Các loại chuyển dịch cơ cấu kinh tế

– Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành : Là sự hoạt động chuyển dịch vị trí, tỷ trọng của những ngành kinh tế và mối quan hệ tương hỗ giữa chúng để tương thích với năng lượng sản xuất và phân công lao động xã hội .
Thực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành tại Nước Ta những năm gần đây được nhìn nhận có sự biến hóa rõ ràng. Điều đó được biểu lộ ở sự sụt giảm tỷ trọng những ngành nông – lâm – ngư nghiệp, tăng tỷ trọng ở những ngành công nghiệp và dịch vụ .
– Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo vùng : Là sự chuyển dịch tỷ trọng những ngành kinh tế xét theo từng vùng. Để hoàn toàn có thể khai thác tối đa nguồn lực của từng địa phương, cần có những chủ trương phân chia riêng cho từng khu vực dựa trên điều kiện kèm theo tự nhiên – kinh tế – xã hội .
Thành phần kinh tế nhà nước có tỷ trọng suy giảm, tuy nhiên vẫn giữ vai trò chủ yếu trong nền kinh tế. trái lại, thành phần kinh tế tư nhân lại có tỷ trọng ngày càng tăng mạnh. Thành phần kinh tế có vốn góp vốn đầu tư quốc tế cũng tăng lên nhanh gọn kể từ khi nước ta gia nhập WTO .

– Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo lãnh thổ: Là sự chuyển dịch các ngành kinh tế trên phạm vi lãnh thổ một quốc gia. Hình thành các vùng động lực phát triển kinh tế, vùng chuyên canh, vùng trọng điểm kinh tế phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế và nguồn lực của mỗi quốc gia.

Nước Ta hiện hình thành và hoạt động giải trí trên 3 vùng kinh tế trọng điểm : Vùng kinh tế trọng điểm miền Bắc, miền Trung và miền Nam. Những năm gần đây, cơ cấu kinh tế của 3 vùng chủ quyền lãnh thổ cũng có sự chuyển dịch đáng kể .

Các nhân tố ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế

Các tác nhân làm ảnh hưởng tác động đến chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế được chia thành 3 nhóm :
Nhóm 1, những tác nhân địa lý – tự nhiên như : Khí hậu, đất đai, tài nguyên tài nguyên, nguồn nước, nguồn nguồn năng lượng. Đây là nguồn tư liệu sản xuất và tiêu dùng có ảnh hưởng tác động rõ ràng đến sự hình thành cơ cấu kinh tế. Trong đó, Nước Ta là vương quốc có vị trí địa lý chính trị – kinh tế đặc biệt quan trọng với nhiều tiềm năng tăng trưởng du lịch, thích hợp để thôi thúc chuyển dịch cơ cấu kinh tế .
Nhóm 2, tác nhân kinh tế – xã hội bên trong quốc gia như : Quan hệ sản xuất, trình độ tăng trưởng của lực lượng sản xuất, cung – cầu thị trường, trình độ tăng trưởng của nền kinh tế. Hiện nay, Nước Ta đang được những vương quốc trên quốc tế nhìn nhận có nguồn nhân lực tốt, thích hợp .
Nhóm 3, tác nhân bên ngoài quốc gia như : Quan hệ kinh tế đối ngoại và phân công lao động quốc tế. Với những thế mạnh của Nước Ta, những tập đoàn lớn kinh tế xuyên vương quốc và những tổ chức triển khai quốc tế lựa chọn đưa vào list đối tác chiến lược quan trọng khi xem xét những quyết định hành động góp vốn đầu tư .

Nhận xét và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành ở nước ta

Cho bảng số liệu

Bảng 29.2. Cơ cấu gía trị sản xuất công nghiệp phân theo vùng lãnh thổ (Đơn vị: %)

Vùng	1996	2005
Đồng bằng sông Hồng	17,1	19,7
Trung du và miền núi Bắc Bộ	6,9	4,6
Bắc Trung Bộ	3,2	2,4
Duyên hài Nam Trung Bộ	5,3	4,7
Tây Nguyên	1,3	0,7
Đông Nam Bộ	49,6	55,6
Đồng bằng sông Cửu Long	11,2	8,8
Không xác định	5,4	3,5

Hãy nêu nhận xét về sư chuyển dịch cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp theo vùng chủ quyền lãnh thổ của nước ta năm 1996 và 2005

* Nhận xét: Qua bảng số liệu ta thấy:

– Vùng Đông Nam Bộ có tỉ trọng giá trị sản xuất công nghiệp theo vùng chủ quyền lãnh thổ cao nhất, năm 1996 chiếm 49,6 %, đến năm 2005 chiếm 55,6 % .
– Cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp theo vùng chủ quyền lãnh thổ nước ta qua năm 1996 và 2005 có sự đổi khác :
+ Vùng đồng bằng sông Hồng và Đông Nam Bộ có xu thế tăng tỉ trọng giá trị sản xuất ( từ 17,1 % lên 19.7 % và 49,6 % lên 55.6 % ) .
+ Các vùng còn lại đều giảm tỉ trọng trong cơ cấu giá trị sản xuất theo vùng : Trung du miền nui Bắc Bộ ( từ 6,9 % xuống 4,6 % ), Bắc Trung Bộ ( 3,2 % xuống 2,4 % ), Duyên hải Nam Trung Bộ ( 53 % xuống 4,7 % ), Tây Nguyên ( 1,3 % xuống 0,7 % ), đồng bằng sông Cửu Long ( 11,2 % xuống 8,8 % ) .

* Nguyên nhân: Có sự thay đổi như vậy trong cơ cấu là vì trong xu thế phát triển công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, tập trung khai thác lãnh thổ theo chiều sâu và phát huy thế mạnh vùng nên vùng Đông Nam Bộ và đồng bằng sông Hồng là hai vùng với nền tảng công nghiệp từ lâu sẽ có tốc độ phát triển và tăng trưởng nhanh hơn cả so với các vùng còn lại.

Cho bảng số liệu sau:
. Câu 2 trang 52 Sách bài tập (SBT) Địa lý 12 – BÀI 20. CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ

Cho bảng số liệu sau :

CƠ CẤU GDP PHÂN THEO CÁC NGÀNH KINH TẾ Ở NƯỚC TA GIAI ĐOẠN 1995-2010

( Đơn vị : % )

Năm	Nông-Lâm-Ngư nghiệp	Công nghiệp-xây dựng	Dịch vụ
1995	27.2	28.8	44.0 Xem thêm: Quan sát sơ đồ ở Hình 18.7, em có nhận xét gì về bộ máy nhà nước thời Lê sơ?
1997	25.8	32.1	42.1
1998	25.8	32.5	41.7
2000	24.5	36.7 Quảng cáo	38.8
2005	21.0	41.0	38.0
2010	20.6	41.1	38.3

a ) Vẽ biểu đồ thích hợp biểu lộ sự chuyển dịch cơ cấu GDP phân theo những ngành kinh tế ở nước ta quá trình 1995 – 2010 .
b ) Nhận xét và lý giải nguyên do của sự chuyển dịch đó

Biểu đồ thể hiện sự chuyển dịch cơ cấu GDP phân theo các ngành kinh tế ở nước ta giai đoạn 1995-2010

b, – Cơ cấu GDP ngành Nông-Lâm-Ngư nghiệp tiến trình 1995 – 2010 giảm ( 27.2 – 20.6 % )
– Cơ cấu GDP ngành Công nghiệp-xây dựng tăng mạnh từ 1995 – 2010 ( 28.8 – 41.1 % )
– Cơ cấu GDP ngành dịch vụ từ 1995 – 2010 giảm nhẹ
Xu hướng chuyển dịch như vậy là tương thích với nhu yếu quy đổi cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tuy nhiên, vận tốc chuyển dịch còn chậm, chưa phân phối được nhu yếu tăng trưởng quốc gia trong quá trình mới .
Nguyên nhân :
Đường lối Đổi mới đúng đắn, tương thích với khuynh hướng chuển dịch của quốc tế và khu vực .
– Nhu cầu của thị trường phức tạp và tăng nhanh
– Nước ta đang triển khai công nghiệp hóa nền kinh tế, chuyển từ nước Nông nghiệp sang nước Công nghiệp .

Ý nghĩa của chuyển dịch cơ cấu kinh tế đối với sự phát triển kinh tế nước ta hiện nay?

– Chuyển dịch cơ cấu kinh tế hợp lí cho phép: 
+ khai thác hiệu quả thế mạnh về tự nhiên, kinh tế-xã hội của mỗi vùng
+ Phát triển hợp lí, đồng đều giữa các ngành kinh tế, các thành phần kinh tế và các vùng kinh tế

+ Khai thác và tăng trưởng tổng hợp sức mạnh của quốc gia, tạo sự tăng trưởng nhanh và vững chắc

– Việc xác định một cơ cấu kinh tế hợp lí và thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế là vấn đề có ý nghĩa chiến lược quan trọng.

Xem thêm: Đánh giá Samsung Galaxy Note 20 – NewTechShop

Gợi ý làm bài

– Hình thành những vùng động lực tăng trưởng kinh tế, vùng chuyên canh và những khu công nghiệp tập trung chuyên sâu, khu công nghiệp có quy mô lớn .
– Việc phát huy thế thế mạnh của từng vùng đã dẫn tới sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế và phân hóa sản xuất giữa những vùng trong nước .

– Hình thành 3 vùng kinh tế trọng điểm : Vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung và Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam .