A-Z về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, thương mại quốc tế

Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế mang vừa đủ những đặc trưng cơ bản của hợp đồng thương mại quốc tế. Tính “ quốc tế ” hay yếu tố quốc tế của quan hệ chính là điểm độc lạ của hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế so với hợp đồng mua bán hàng hóa trong nước. Yếu tố quốc tế nhìn chung là những yếu tố tương quan đến :

• quốc tịch, nơi cư trú hay trụ sở của các chủ thể
• nơi xác lập hợp đồng
• nơi thực hiện hợp đồng
• nơi có tài sản là đối tượng của hợp đồng.

===>>> Xem ngay:Hợp đồng mua bán hàng hóa trong nước

b. Luật áp dụng trong quan hệ hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế

Luật áp dụng trong quan hệ hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế mang tính chất đa dạng và phức tạp. Bởi mang tính chất “quốc tế” nên luật điều chỉnh các loại hơp đồng này không chỉ là luật pháp của nước đó mà của cả luật nước ngoài, cũng có thể là luật nước người bán, cũng có khi là luật nước người mua hoặc luật của bất kỳ một nước thứ ba nào, thậm chí phải chịu sự điều chỉnh của điều ước quốc tế, tập quán thương mại quốc tế hoặc cả án lệ (tiền lệ pháp).

Theo nguyên tắc chung của tư pháp quốc tế, trong mua bán hàng hóa quốc tế, các bên có quyền tự do thoả thuận chọn nguồn luật áp dụng cho quan hệ hợp đồng của mình. Tuy nhiên, điều quan trọng là làm thế nào để chọn được nguồn luật thích hợp nhất để có thể bảo vệ được quyền và lợi ích tốt nhất của mình.

Trong thực tiễn khi ký kết và thực hiện hợp đồng, các bên có thể thỏa thuận một cách trực tiếp trong văn bản của hợp đồng về việc áp dụng luật pháp của quốc gia cụ thể nào đó. Ví dụ, trong hợp đồng có điều khoản quy định “Hợp đồng này chịu sự điều chỉnh của pháp luật thương mại Việt Nam”. Khi xảy ra tranh chấp các bên sẽ căn cứ vào nguồn luật đã thỏa thuận để giải quyết.

Trong trường hợp các bên không thỏa thuận về luật áp dụng hay nếu xuất phát từ hợp đồng cũng không thể xác định rõ ràng luật áp dụng, các bên cũng không đạt được sự nhất trí về việc lựa chọn luật áp dụng khi tranh chấp đã phát sinh thì xuất phát từ nguyên tắc xung đột, có thể áp dụng: luật của quốc gia nơi nghĩa vụ chủ yếu được thực hiện, luật của quốc gia nơi ký kết hợp đồng, luật có mối liên hệ mật thiết với hợp đồng.

Ngoài ra, tập quán quốc tế về thương mại có thể là luật áp dụng cho hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế. Tập quán quốc tế về thương mại là những thói quen, phong tục về thương mại được nhiều nước áp dụng và áp dụng một cách thường xuyên với nội dung rõ ràng để dựa vào đó các bên xác định quyền và nghĩa vụ với nhau.

Tập quán quốc tế về thương mại được chia thành ba nhóm:

• Các tập quán có đặc thù nguyên tắc : là những tập quán cơ bản, bao trùm được hình thành trên cơ sở những nguyên tắc cơ bản của luật quốc tế và luật vương quốc như nguyên tắc tôn trọng chủ quyền lãnh thổ vương quốc, nguyên tắc bình đẳng giữa những dân tộc bản địa. Ví dụ : Toà án ( hoặc trọng tài ) của nước nào thì có quyền vận dụng những quy tắc tố tụng của nước đó khi xử lý những yếu tố về thủ tục tố tụng trong những tranh chấp về hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế .
• Các tập quán thương mại quốc tế chung : là những tập quán thương mại được nhiều nước công nhận và được vận dụng ở nhiều nơi, nhiều khu vực trên quốc tế. Ví dụ : UCP 500 do ICC phát hành đưa ra những quy tắc để thực hành thực tế thống nhất về thư tín dụng được nhiều vương quốc trên quốc tế vận dụng vào hoạt động giải trí giao dịch thanh toán quốc tế .
• Các tập quán thương mại khu vực : là những tập quán thương mại quốc tế được vận dụng ở từng nước, từng khu vực hoặc từng cảng .

Tập quán quốc tế về thương mại sẽ được áp dụng cho hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế khi: Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế quy định; Các điều ước quốc tế liên quan quy định; Luật quốc gia do các bên lựa chọn không có hoặc có nhưng không đầy đủ.

c. Ví dụ về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế

Căn cứ vào đối tượng của hoạt động thương mại quốc tế, có thể chia hợp đồng thương mại quốc tế thành các nhóm như sau:

• Thứ nhất : Các hợp đồng thương mại quốc tế tương quan đến việc mua bán, trao đổi hàng hóa. Loại này là loại hợp đồng đa phần trong hoạt động giải trí thương mại quốc tế, gồm có :
  • Hợp đồng mua bán hàng hóa ;
  • Hợp đồng trao đổi hàng hóa ;
  • Mua bán trải qua đấu thầu, đấu giá ;
  • …..
• Thứ hai : Các hợp đồng thương mại quốc tế tương quan đến thương mại dịch vụ, gồm có :
  • Hợp đồng vận tải hàng hóa ;
  • Hợp đồng bảo hiểm ;
  • Hợp đồng gia công sản phẩm ;
  • Hợp đồng thuê kinh tế tài chính ;
  • Hợp đồng bao giao dịch thanh toán ;
  • Bảo lãnh ngân hàng nhà nước ;
  • … ..
• Thứ ba : Các hợp đồng thương mại quốc tế tương quan đến việc tổ chức triển khai kinh doanh thương mại ở quốc tế, gồm có :
  • Hợp đồng đại diện thay mặt thương mại ;
  • Hợp đồng chuyển giao công nghệ tiên tiến ( Li – xăng ) ;

  • Hợp đồng nhượng quyền thương mại;

    Xem thêm: Bài 11. Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

  • … ..
• Thứ tư : Các hợp đồng thương mại quốc tế trong nghành nghề dịch vụ tổ chức triển khai kinh doanh thương mại ở quốc tế .

2. Các tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế thường gặp

a. Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế liên quan đến chủ thể ký kết hợp đồng

Về chủ thể ký kết hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế:

Chủ thể ký kết một hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế hoàn toàn có thể là một cá thể hoặc một pháp nhân. Tuy nhiên, tư cách chủ thể của những đối tượng người dùng này sẽ không tuân theo luật kiểm soát và điều chỉnh hợp đồng, mà tuân theo luật của nước mà pháp nhân mang quốc tịch .
Điều này dựa trên nguyên tắc chủ quyền lãnh thổ vương quốc. Một chủ thể mang quốc tịch một vương quốc, trước hết phải tuân thủ pháp lý nước mình về tư cách chủ thể. Pháp luật một vương quốc khác không hề kiểm soát và điều chỉnh tư cách chủ thể của cá thể hoặc pháp nhân mang quốc tịch nước khác. Theo lao lý của Bộ luật Dân sự năm ngoái thì cá thể phải có năng lượng hành vi dân sự và năng lượng pháp lý dân còn pháp nhân phải có năng lượng pháp luật dân sự .
Vì vậy, khi ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, thiết yếu phải làm rõ tư cách chủ thể của cách bên. Nếu một bên không có tư cách chủ thể, có năng lực hợp đồng sẽ bị vô hiệu .

Về vấn đề xác định thẩm quyền ký kết hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế:

Một cá thể hoàn toàn có thể tự mình hoặc chuyển nhượng ủy quyền hợp pháp cho cá thể khác giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế. Nhưng một pháp nhân không hề tự mình, mà phải trải qua người đại diện thay mặt theo pháp lý của pháp nhân đó triển khai hành vi ký kết .
Một yếu tố quan trọng cần chú ý quan tâm để hợp đồng không bị vô hiệu là xác lập cá thể đó có thẩm quyền ký kết hợp đồng hay không ? Theo pháp lý Nước Ta, người đại diện thay mặt theo pháp lý có thẩm quyền ký kết hợp đồng hoặc chuyển nhượng ủy quyền cho người khác thực thi hành vi này trải qua giấy ủy quyền hoặc Điều lệ công ty .
Nhưng pháp lý mỗi vương quốc lại khác nhau, ví dụ như Luật Anh. Vương quốc Anh theo mạng lưới hệ thống thông luật, nên không có pháp luật đơn cử về ủy quyền. Tuy nhiên, những án lệ tại Anh công nhận sự chuyển nhượng ủy quyền mặc nhiên, tức là một C.E.O khi thực thi trách nhiệm quản lý công ty thì có quyền triển khai những hành vi mà một C.E.O thường thì cần làm, nên hoàn toàn có thể không cần giấy ủy quyền .
Thực tế đã có những tranh chấp xảy ra do người ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế của những bên không có thẩm quyền ký .

b. Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế liên quan đến ngôn ngữ hợp đồng

Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế thường được ký kết giữa những bên tới từ những vương quốc khác nhau với ngôn từ khác nhau. Mỗi ngôn từ hoàn toàn có thể dẫn đến cách hiểu khác nhau hoặc hiểu sai dẫn đến tranh chấp hợp đồng, nên tốt nhất những bên hoàn toàn có thể sử dụng chung một ngôn từ .
Nếu không muốn sử dụng chung một ngôn từ, hai bên cần ghi nhận thêm lao lý số lượng những bản hợp đồng và giá trị pháp lý. Ví dụ : “ Hợp đồng được lập thành 02 bản : 01 bản Tiếng Việt và 01 bản Tiếng Anh. Hai bản này có giá trị pháp lý tương tự. Khi có tranh chấp thì sử dụng bản Tiếng Anh để xử lý ” .
Thực tế cũng đã xảy ra không ít những tranh chấp phát sinh trong việc lý giải hợp đồng khi cùng một lao lý mà những bên hoàn toàn có thể có những cách hiểu khác nhau .

c. Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế do giao hàng không đúng đối tượng ghi nhận trong hợp đồng

Hàng hoá là đối tượng người dùng của hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế là những hàng hóa được phép lưu thông theo pháp luật của mỗi nước. Thông thường đối tượng người tiêu dùng của hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế là hàng hóa chuyển qua biên giới của vương quốc, tuy nhiên, nhiều trường hợp hàng hóa không cần qua biên giới vương quốc vẫn được xem là hoạt động giải trí mua bán quốc tế như hàng hóa đưa ra, đưa vào khu phi thuế quan, kho bảo thuế, kho ngoại quan … .
Bên bán phải giao hàng, chứng từ theo thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng về số lượng, chất lượng, phương pháp đóng gói, dữ gìn và bảo vệ và những pháp luật khác trong hợp đồng .
Các bên tham gia thường tranh chấp về hàng hóa không đúng đối tượng người tiêu dùng, số lượng hàng hóa đã thỏa thuận hợp tác, về chất lượng hàng hóa không đúng, không cung ứng được theo tiêu chuẩn, tranh chấp đơn vị tính, Điều này hoàn toàn có thể do lao lý trong hợp đồng không đơn cử và chi tiết cụ thể dẫn đến hiểu nhầm hoặc do một bên tận dụng sơ hở để không thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm .

d. Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế do bên bán chậm giao hàng

Trên thực tiễn, ngoài những trường hợp vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm giao hàng do ý chí chủ quan của bên bán thì có những trường hợp vi phạm nhưng được miễn trách nhiệm. Đó là khi giao hàng chậm do sự kiện bất khả kháng :
Về hậu quả pháp lí, theo Công ước Quốc tế về Mua bán Hàng hoá Quốc tế ( CISG ), bên vi phạm chỉ được miễn trách nhiệm phải thực thi những giải pháp đền bù thiệt hại gây ra bởi sự kiện bất khả kháng, bên bị vi phạm có quyền thực thi toàn bộ những giải pháp bảo hộ pháp lí hay chế tài còn lại theo lao lý của Công ước gồm có quyền được nhu yếu giảm giá hàng hoá ( Điều 50 ), buộc thực thi hợp đồng ( Điều 46, Điều 62 ), công bố huỷ hợp đồng ( Điều 49, Điều 64 ), và giao dịch thanh toán tiền lãi trên những khoản giao dịch thanh toán chậm ( Điều 78 ) .
Khi nhận dạng tranh chấp về trường hợp bất khả kháng theo CISG, tranh luận của những bên thường xoay quanh những tiêu chuẩn để công nhận một trường hợp là bất khả kháng. Đơn cử như sự kiện trở ngại có phải là nguyên do dẫn đến việc không thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm hợp đồng ; thế nào là “ nằm ngoài sự trấn áp ” của một bên ; thế nào là “ khắc phục được ” hay “ tránh được ” sự kiện trở ngại ; hay sự “ không tiên liệu trước ” về những sự kiện như vậy phải được hiểu như thế nào .

e. Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế về giá cả, phương thức thanh toán

Khi thỏa thuận hợp tác về thời hạn thanh toán giao dịch, những bên hoàn toàn có thể thống nhất thời hạn giao dịch thanh toán : Trả tiền trước, trả tiền sau, trả tiền ngay khi giao hàng hoặc thanh toán giao dịch theo phương pháp hỗn hợp .
Việc bên mua chậm nghĩa vụ và trách nhiệm giao dịch thanh toán do ý chí chủ quan của bên mua sẽ dẫn đến tranh chấp, xung đột với bên bán. Hậu quả của vi phạm này hoàn toàn có thể dẫn đến việc bên bán hoàn toàn có thể đơn phương chấm hết hợp đồng, lấy lại hàng hóa đã giao hoặc nghĩa vụ và trách nhiệm chịu phạt hợp đồng, chịu lãi chậm trả của bên mua …
Ngoài ra, thực tiễn vẫn xảy ra 1 số ít rủi ro đáng tiếc khác như giá khi thị trường dịch chuyển, đồng xu tiền làm phương pháp thanh toán giao dịch, tranh chấp về ngân sách bốc dỡ, luân chuyển lưu kho bãi, phương pháp giao nhận tiền, phương pháp bảo vệ hợp đồng bằng phương pháp bảo lãnh .

f. Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế liên quan đến vấn đề bồi thường thiệt hại, phạt hợp đồng do vi phạm hợp đồng

Điều khoản phạt và bồi thường thiệt hại lao lý những giải pháp chế tài khi hợp đồng không được thực thi ( hàng loạt hay một phần ). Đây là pháp luật lao lý nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý phát sinh trong quy trình thực thi hợp đồng thương mại quốc tế. Đối với yếu tố bồi thường thiệt hại : khác với yếu tố phạt vi phạm, nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm triển khai Hợp đồng phát sinh ngay cả trong trường hợp những bên không có thỏa thuận hợp tác nào về yếu tố này .
Điều 74 Công ước CISG đưa ra khung cơ bản cho việc đền bù thiệt hại :

“Thiệt hại do vi phạm hợp đồng của một bên là tổng số các tổn thất kể cả lợi tức bị mất, mà bên kia phải chịu do hậu quả của việc vi phạm hợp đồng. Những thiệt hại như vậy không thể vượt quá tổn thất mà bên vi phạm hợp đồng đã dự đoán được hoặc buộc phải dự đoán được trong thời điểm ký kết hợp đồng như là hậu quả có thể xảy ra của vi phạm hợp đồng đó, trên cơ sở các thông tin và tình tiết mà bên vi phạm hợp đồng đã biết hoặc phải biết vào thời điểm đó”.

Bởi vậy, trước khi giao kết hợp đồng, những bên cần phải xem xét những rủi ro đáng tiếc hoàn toàn có thể xảy ra để đưa tránh những thiệt hại trong mua bán hàng hóa quốc tế và đưa ra những địa thế căn cứ định mức bồi thường trong 1 số ít trường hợp đơn cử, trên cơ sở nghiên cứu và điều tra pháp lý và án lệ quốc tế. Với yếu tố phạt hợp đồng cần lao lý rõ ràng, tương thích với những điều ước mà Việt nam ký kết như CISG … .

g. Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế, hợp đồng thương mại quốc tế về nghĩa vụ bảo hành hàng hoá

Trường hợp hàng hoá mua bán có Bảo hành thì bên bán phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm Bảo hành hàng hoá đó theo nội dung và thời hạn đã thỏa thuận hợp tác. Các tranh chấp về yếu tố bh hàng hóa thường phát sinh do những bên không thỏa thuận hợp tác đơn cử về thời hạn Bảo hành cũng như khoanh vùng phạm vi Bảo hành, những trường hợp phủ nhận Bảo hành do lỗi của bên mua .
Để khám phá kỹ hơn về những rủi ro đáng tiếc từ hợp đồng thương mại quốc tế, hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế và cách phòng ngừa, bạn hãy đọc bài này :

Source: https://vh2.com.vn
Category : Vận Chuyển