Phạt vi phạm hợp đồng: Những lưu ý quan trọng | Luật Thái An™

1. Cơ sở pháp lý để trả lời câu hỏi về điều khoản phạt vi phạm hợp đồng

Bạn đang đọc: Phạt vi phạm hợp đồng: Những lưu ý quan trọng | Luật Thái An™

Phạt vi phạm hợp đồng là một trong những loại chế tài do những bên tự lựa chọn, nhằm mục đích trừng phạt, răn đe, phòng ngừa hành vi vi phạm hợp đồng, nâng cao ý thức tôn trọng hợp đồng của những bên. Khi soạn điều khoản này, cần phải xem xét đến mối quan hệ, độ tin cậy lẫn nhau của những bên mà lao lý hoặc không lao lý về yếu tố vi phạm. Trong bài viết dưới đây của Công ty Luật Thái An sẽ nêu ra 5 chú ý quan tâm về điều khoản phạt vi phạm hợp đồng .

1. Cơ sở pháp lý để trả lời câu hỏi về điều khoản phạt vi phạm hợp đồng

Cơ sở pháp lý kiểm soát và điều chỉnh yếu tố điều khoản phạt vi phạm hợp đồng là Bộ luật Dân sự năm năm ngoái và Luật Thương mại năm 2005

2. Điều khoản phạt vi phạm hợp đồng là gì?

Điều khoản phạt vi phạm hợp đồng là điều khoản về sự thỏa thuận hợp tác giữa những bên, theo đó, khi có hành vi vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm tại hợp đồng thì bên vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm phải nộp một khoản tiền phạt cho bên bị vi phạm .
Mục đích của việc lao lý điều khoản này trong hợp đồng là nhằm mục đích răn đe, phòng ngừa vi phạm, nâng cao ý thức tuân thủ những cam kết đã ghi nhận trong hợp và trừng phạt bên có vi phạm hợp đồng .

3. Điều kiện áp dụng phạt vi phạm hợp đồng

Không phải trường hợp nào cũng hoàn toàn có thể vận dụng phạt vi phạm hợp đồng mà cần phải phân phối những điều kiện kèm theo sau :

a. Áp dụng phạt vi phạm hợp đồng nếu hợp đồng có hiệu lực:

Phạt vi phạm chỉ được vận dụng so với hợp đồng có hiệu lực hiện hành. Điều khoản phạt vi phạm chỉ có giá trị khi hợp đồng có hiệu lực thực thi hiện hành. Khi hợp đồng có hiệu lực thực thi hiện hành thì những điều khoản mà những bên đã thỏa thuận hợp tác mới có giá trị pháp lý ràng buộc giữa những bên. Ngược lại, nếu hợp đồng vô hiệu thì thỏa thuận hợp tác phạt vi phạm hợp đồng cũng không có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý .
>> > Xem thêm : Các trường hợp Hợp đòng vô hiệu

b. Áp dụng phạt vi phạm hợp đồng nếu có hành vi vi phạm hợp đồng:

Khoản 1 Điều 351 Bộ luật dân sự năm ngoái lao lý :

“ Bên có nghĩa vụ và trách nhiệm mà vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm thì phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự so với bên có quyền. Vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm là việc bên có nghĩa vụ và trách nhiệm không triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm đúng thời hạn, triển khai không không thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm hoặc triển khai không đúng nội dung của nghĩa vụ và trách nhiệm ” .

Với pháp luật trên, phạt vi phạm hợp đồng chỉ vận dụng khi có vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm hợp đồng. Đây là điều kiện kèm theo cần để vận dụng phạt vi phạm hợp đồng .
Thế nào là vi phạm ? Đó là “ không thực thi hoặc thực thi không đúng nghĩa vụ và trách nhiệm ” ( theo Bộ luật dân sự năm ngoái ) và “ vi phạm hợp đồng là việc một bên không thực thi, thực thi không vừa đủ hoặc triển khai không đúng nghĩa vụ và trách nhiệm theo thỏa thuận hợp tác giữa những bên hoặc theo pháp luật của Luật này ” ( theo Luật Thương mại 2005 ) .

c. Áp dụng phạt vi phạm hợp đồng nếu có thoả thuận giữa các bên trong hợp đồng:

Theo lao lý của tại khoản 1 Điều 418 Bộ luật dân sự năm ngoái thì phạt vi phạm hợp đồng chỉ được vận dụng khi có sự thỏa thuận hợp tác của những bên trong hợp đồng .

Đây là điều khoản có thể được ghi nhận trong tất cả các loại hợp đồng tùy theo sự thỏa thuận của các bên, từ  hợp đồng dân sự nói chung đến Hợp đồng thuê, cho thuê,Hợp đồng vay tiền,Hợp đồng hợp tác kinh doanh, Hợp đồng dịch vụ,Hợp đồng liên danh,Hợp đồng liên doanh,Hợp đồng gia công,Hợp đồng nhượng quyền thương mại,Hợp đồng thương mại,Hợp đồng mua bán hàng hoá,hợp đồng dịch vụ logistics, hợp đồng dịch vụ quảng cáo, hợp đồng ngoại thương….

Theo lao lý tại Điều 300 Luật Thương mại năm 2005 thì

“ phạt vi phạm là việc bên bị vi phạm nhu yếu bên vi phạm trả một khoản tiền phạt do vi phạm hợp đồng nếu trong hợp đồng có thỏa thuận hợp tác, trừ những trường hợp miễn trách nhiệm lao lý tại Điều 294 của Luật này. ”

Điều 294 Luật Thương mại năm 2005 pháp luật về những trường hợp miễn trách nhiệm so với hành vi vi phạm như sau :

“ 1. Bên vi phạm hợp đồng được miễn trách nhiệm trong những trường hợp sau đây :
a ) Xảy ra trường hợp miễn trách nhiệm mà những bên đã thỏa thuận hợp tác ;
b ) Xảy ra sự kiện bất khả kháng ;
c ) Hành vi vi phạm của một bên trọn vẹn do lỗi của bên kia ;
d ) Hành vi vi phạm của một bên do triển khai quyết định hành động của cơ quan quản trị nhà nước có thẩm quyền mà những bên không hề biết được vào thời gian giao kết hợp đồng .
2. Bên vi phạm hợp đồng có nghĩa vụ và trách nhiệm chứng tỏ những trường hợp miễn trách nhiệm. ”

===>>> Xem thêm: Các trường hợp miễn trách nhiệm trong hợp đồng

4. Có thể phạt vi phạm hợp đồng ngay cả khi không có thiệt hại

Không có lao lý nào ở Nước Ta nhu yếu phải chứng tỏ thiệt hại sống sót để vận dụng phạt vi phạm hợp đồng. Trong những điều luật nêu trên, những nhà làm luật pháp luật về việc vận dụng phạt vi phạm hợp đồng khi có vi phạm và không đề cập đến thiệt hại phát sinh từ việc vi phạm .
Điều này có nghĩa là kể cả trong trường hợp hành vi vi phạm hợp đồng không gây ra thiệt hại thì phạt vi phạm vẫn được vận dụng. Đây là điểm độc lạ nữa giữa phạt vi phạm hợp đồng và bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng :

• Trong bồi thường thiệt hại, cần có thiệt hại và sẽ không có bồi thường nếu không có thiệt hại
• Trong phạt vi phạm hợp đồng thì không cần có thiệt hại cũng có thể phạt vi phạm

5. Mức phạt vi phạm hợp đồng

Cần chú ý quan tâm là mức phạt vi phạm hợp đồng rất khác nhau giữa những loại hợp đồng, do đó việc xác lập loại hợp đồng là rất quan trọng. Cụ thể như sau

a. Mức phạt vi phạm hợp đồng dân sự

Căn cứ khoản 2 Điều 418 BLDS năm năm ngoái, pháp luật về mức phạt vi phạm như sau :

“Mức phạt vi phạm do các bên thỏa thuận, trừ trường hợp luật liên quan có quy định khác.”

Xem thêm: TIẾP THỊ & QUẢNG CÁO | Business Owner Space

Theo đó, pháp luật dân sự thì không lao lý đơn cử về mức phạt vi phạm mà đa phần là thực thi theo sự thỏa thuận hợp tác của hai bên, trừ trường hợp 1 số ít ngành luật có pháp luật khác như :

b. Mức phạt vi phạm Hợp đồng thương mại

Khác với phạt vi phạm trong dân sự, luật thương mại khống chế mức phạt tối đa .

“ Mức phạt so với vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm hợp đồng hoặc tổng mức phạt so với nhiều vi phạm do những bên thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng, nhưng không quá 8 % giá trị phần nghĩa vụ và trách nhiệm hợp đồng bị vi phạm, trừ trường hợp pháp luật tại Điều 266 của Luật này. ” ( Điều 301 Luật Thương mại 2005 ) .

Như vậy, so với Hợp đồng thương mại, những bên trong hợp đồng hoàn toàn có thể thỏa thuận hợp tác về mức phạt vi phạm và phải tuân thể pháp luật về mức phạt tối đa nêu trên .
Phần không được vượt quá trong Luật thương mại là “ 8 % giá trị phần nghĩa vụ và trách nhiệm họp đồng bị vi phạm ” chứ không phải là 8 % giá trị họp đồng. Điều đó có nghĩa là cần phải xác lập mức phạt mà những bên đã thỏa thuận hợp tác với “ 8 % giá trị phần nghĩa vụ và trách nhiệm họp đồng bị vi phạm ” .

c. Mức phạt vi phạm Hợp đồng dịch vụ giám định:

Ngoại lệ với việc kinh doanh thương mại dịch vụ giám định tại Điều 266 Bộ Luật dân sự năm ngoái, Thương nhân kinh doanh thương mại dịch vụ giám định chịu phạt vi phạm nếu cấp chứng từ giám định có hiệu quả sai do lỗi vô ý thì phải trả tiền phạt cho người mua. Mức phạt sẽ không vượt quá 10 lần thù lao dịch vụ giám định .

d. Mức phạt vi phạm Hợp đồng xây dựng

Theo Luật Xây dựng năm năm trước thì so với hợp đồng thiết kế xây dựng so với khu công trình thiết kế xây dựng sử dụng vốn nhà nước, mức phạt không vượt quá 12 % giá trị phần hợp đồng bị vi phạm. Cụ thể như sau :

“ Điều 146. Thưởng, phạt hợp đồng kiến thiết xây dựng, bồi thường thiệt hại do vi phạm và xử lý tranh chấp hợp đồng kiến thiết xây dựng

1. Thưởng, phạt hợp đồng kiến thiết xây dựng phải được những bên thỏa thuận hợp tác và ghi trong hợp đồng .

2. Đối với khu công trình thiết kế xây dựng sử dụng vốn nhà nước, mức phạt hợp đồng không vượt quá 12 % giá trị phần hợp đồng bị vi phạm. Ngoài mức phạt theo thỏa thuận hợp tác, bên vi phạm hợp đồng còn phải bồi thường thiệt hại cho bên kia, bên thứ ba ( nếu có ) theo pháp luật của Luật này và pháp lý có tương quan khác. ”

Lưu ý: Về nguyên tắc ưu tiên áp dụng luật, thì mức phạt theo pháp luật chuyên ngành (Luật Thương mại, luật xây dựng) phải được ưu tiên áp dụng so với quy định tại bộ luật dân sự. Trường hợp các bên thỏa thuận mức phạt vi phạm hợp đồng vượt quá mức tối đa theo quy định pháp luật thì thỏa thuận về mức phạt ấy bị vô hiệu.

6. Không được tính tiền lãi trên khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng

Vấn đề này không được lao lý đơn cử trong Bộ luật dân sự năm ngoái, Luật Thương mại năm 2005 hay những văn bản luật khác mà được ghi nhận tại án lệ. Điều này là bởi thực tiễn xét xử đã có nhiều tranh cãi trong thời hạn dài tại Tòa án mà những bên gặp phải và do đó đã được cụ thể hóa phát hành thành án lệ là không tính lãi chậm trả phát sinh so với khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng .
Tại Án lệ số 09/2016, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao nhận định và đánh giá :

“ Về phạt vi phạm hợp đồng : hai bên thỏa thuận hợp tác : Bên B phải chịu phạt 2 % giá trị đơn hàng đã được xác nhận khi bên B vi phạm một trong những trường hợp sau : giao hàng không đúng chủng loại, không giao hàng .
Như vậy, Công ty kim khí Hưng Yên không giao đủ hàng cho Công ty thép Việt Ý thì phải bị phạt vi phạm là 2 % trên giá trị phần nghĩa vụ và trách nhiệm hợp đồng bị vi phạm theo lao lý tại Điều 300 và Điều 301 Luật thương mại năm 2005. Tòa án cấp xét xử sơ thẩm đồng ý nhu yếu phạt vi phạm hợp đồng của Công ty thép Việt Ý là có địa thế căn cứ tuy nhiên lại tính lãi trên số tiền phạt vi phạm hợp đồng là không đúng ” .

Theo Án lệ 09/2016 nêu trên, không được tính tiền lãi trên khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng .
Như vậy, để ràng buộc nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý cao hơn giữa những bên trong hợp đồng, việc lao lý phạt vi phạm là thiết yếu nhưng cũng cần xem xét mức phạt hài hòa và hợp lý để vừa tương thích với lao lý của pháp lý vừa hạn chế tối đa thiệt hại cho doanh nghiệp khi khởi kiện nhu yếu mức phạt vượt quá mức tối đa pháp lý được cho phép hoặc nhu yếu tính tiền lãi so với khoản tiền phạt và phải nộp án phí cho phần nhu yếu không được Tòa án gật đầu .

7. Phân biệt chế tài phạt vi phạm trong hợp đồng dân sự và hợp đồng thương mại

Thực tiễn, những bên thường có nhầm lẫn trong việc xác lập mức phạt vi phạm hợp đồng trong hợp đồng thương mại và hợp đồng dân sự. Vậy nên, để làm rõ yếu tố này, chúng tôi sẽ phân biệt theo những tiêu chuẩn sau :

Tiêu chí	Luật thương mại	Bộ luật dân sự
Căn cứ pháp lý	Điều 300 Luật Thương mại năm 2005	Khoản 1 Điều 418 Bộ luật Dân sự năm 2015
Đối tượng áp dụng	Quan hệ hợp đồng thương mại	Quan hệ dân sự
Mức phạt vi phạm	Không quá 8% nghĩa vụ hợp đồng bị vi phạm	Do các bên thỏa thuận
Quan hệ với chế tài bồi thường thiệt hại	– Không có thỏa thuận phạt vi phạm thì chỉ có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại; – Có thỏa thuận hợp tác phạt vi phạm thì hoàn toàn có thể vận dụng cả hai chế tài phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại	– Bên vi phạm có thể chỉ chịu hình thức chế tài phạt vi phạm hoặc đồng thời hai chế tài nếu các bên có thỏa thuận; – Nếu không có thỏa thuận hợp tác về việc chịu đồng thời 2 loại chế tài thì chỉ được vận dụng chế tài phạt vi phạm .

8. Các biện pháp chế tài khác được áp dụng đồng thời với phạt vi phạm hợp đồng

Ngoài việc phạt vi phạm, bộ luật dân sự có lao lý về những chế tài khác hoàn toàn có thể được vận dụng đồng thời với chế tài phạt vi phạm. Cụ thể như sau :

a. Chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng

• Trừ trường hợp có thoả thuận khác, trong thời gian áp dụng chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng, bên bị vi phạm có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại và phạt vi phạm nhưng không được áp dụng các chế tài khác.
• Trường hợp bên vi phạm không thực hiện chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng trong thời hạn mà bên bị vi phạm ấn định, bên bị vi phạm được quyền áp dụng các chế tài khác nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

===>>> Xem thêm:Chế tài buộc thực hiện đúng hợp đồng

b. Chế tài bồi thường thiệt hại trong hợp đồng

Theo lao lý của bộ luật dân sự, trừ trường hợp luật có lao lý khác, nếu những bên không có thỏa thuận hợp tác phạt vi phạm trong hợp đồng thì bên bị vi phạm chỉ có quyền nhu yếu bồi thường thiệt hại .
Trường hợp những bên có thỏa thuận hợp tác phạt vi phạm hợp đồng thì bên bị vi phạm có quyền vận dụng cả phạt vi phạm và buộc bồi thường thiệt hại .
Lưu ý, theo pháp lý thương mại thì khi những bên có thỏa thuận hợp tác về phạt vi phạm nhưng không thỏa thuận hợp tác về việc bồi thường thiệt hại thì bên vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm chỉ phải chịu phạt vi phạm theo pháp luật của Luật thương mại .

===>>> Xem thêm:Bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng

===>>> Xem thêm:So sánh bồi thường thiệt hại trong hợp đồng và ngoài hợp đồng

9. Dịch vụ tư vấn về vấn đề điều khoản phạt vi phạm hợp đồng

Luật Thái An chuyên tư vấn, soạn thảo, rà soát các loại hợp đồng. Để tìm hiểu về dịch vụ, bạn vui lòng tham khảo các bài viết sau:

Xem thêm: Phân tích các nguyên tắc hoạt động của doanh nghiệp trong cơ chế thị trường và – Tài liệu text – Chia Sẻ Kiến Thức Điện Máy Việt Nam – Kiến Thức Cho Người lao Động Việt Nam

Trường hợp bạn có những khúc mắc, thậm chí còn là tranh chấp tương quan tới hợp đồng như chấm hết hợp đồng, bồi thường thiệt hại, phạt vi phạm hợp đồng … .. thì luật sư sẽ giúp bạn giải quyết và xử lý những trường hợp đó một cách chuyên nghiệp và có lợi nhất trong khuôn khổ pháp lý được cho phép. Bạn hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm bài viết Giải quyết tranh chấp hợp đồng của chúng tôi .
Nếu bạn cần dịch vụ, hãy gọi tới Tổng đài tư vấn pháp lý, để lại tin nhắn hoặc gửi thư tới [email protected].

CÔNG TY LUẬT THÁI AN
     Đối tác pháp lý tin cậy

Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nghiệp