Bảo vệ cổ đông nhỏ, đảm bảo thị trường chứng khoán hoạt động hiệu quả, minh bạch

Khái niệm và vị thế của cổ đông nhỏ, cổ đông thiểu số

Khảo sát cho thấy, lúc bấy giờ Nước Ta chưa có một văn bản pháp lý nào pháp luật đơn cử về khái niệm cổ đông nhỏ lẻ hay còn gọi là cổ đông thiểu số. Nói cách khác, cổ đông nhỏ, là cổ đông góp vốn vào doanh nghiệp ( Doanh Nghiệp ) với một tỷ suất nhỏ .
Khoản 2 Điều 4 Luật DN năm trước cũng chỉ đưa ra khái niệm về cổ đông nói chung như : Cổ đông là cá thể, tổ chức triển khai chiếm hữu tối thiểu một CP của công ty CP. Riêng trong Luật Chứng khoán 2006, mặc dầu không có pháp luật nào về khái niệm cổ đông nhỏ nhưng lại có lao lý về cổ đông lớn ( tại khoản 6 Điều 9 ) : “ Cổ đông lớn là cổ đông chiếm hữu trực tiếp hoặc gián tiếp từ 5 % trở lên số CP có quyền biểu quyết của tổ chức triển khai phát hành ” .

Như vậy, cổ đông nhỏ được hiểu là những cổ đông/nhóm cổ đông sở hữu ít cổ phần hơn so với những cổ đông/nhóm cổ đông khác, vì thế họ ở vị thế bất lợi hơn trong việc biểu quyết các vấn đề của công ty cổ phần.

Bạn đang đọc: Bảo vệ cổ đông nhỏ, đảm bảo thị trường chứng khoán hoạt động hiệu quả, minh bạch

Trong khi đó, tại một số ít vương quốc, khái niệm cổ đông nhỏ được pháp luật rõ ràng trong những văn bản quy phạm pháp luật. Đơn cử tại Mỹ, Luật Chứng khoán nước này lao lý, những cổ đông thiểu số là những cổ đông nắm giữ ít hơn 50 % tổng số CP của một công ty và không có quyền trấn áp, không có lời nói thực sự trong hoạt động giải trí của công ty .
Nghiên cứu của Bertrand et al ( 2008 ) cũng chỉ ra rằng, tại Mỹ, những NĐT cá thể chiếm tỷ suất lớn trong cơ cấu tổ chức cổ đông của những công ty niêm yết, trong khi chiếm hữu mái ấm gia đình hoặc tổ chức triển khai kinh tế tài chính chỉ chiếm khoảng chừng 18 % .
Do đó, những NĐT cá thể đóng vai trò quan trọng trong việc ngày càng tăng quy mô của Doanh Nghiệp, đồng thời tạo nên sự tách bạch rõ ràng giữa vai trò chiếm hữu và quản trị của những công ty tại Mỹ .
Đảm bảo sự công minh hướng tới tiềm năng phải bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ của những cổ đông, đặc biệt quan trọng là cổ đông nhỏ lẻ và cổ đông quốc tế là một trong những nguyên tắc chính đã được Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế ( OECD ) đưa ra trong Bộ Nguyên tắc Quản trị công ty của OECD năm năm ngoái .
Theo đó, mọi cổ đông phải được đối xử bình đẳng, được cung ứng thông tin về những quyền của cổ đông gắn với từng loại CP và cổ đông có cùng loại CP phải có quyền bình đẳng như nhau .
Tuy nhiên, tại Nước Ta, tác dụng nhìn nhận về công bố thông tin và minh bạch năm năm nay về Doanh Nghiệp niêm yết của Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hà Nội ( HNX ) cho thấy, chỉ có 5,8 % Doanh Nghiệp niêm yết trên HNX hiểu rõ được điều này và vận dụng chuẩn mực quốc tế khi thiết kế xây dựng và công bố báo cáo giải trình kinh tế tài chính ( BCTC ) .
Báo cáo công bố thông tin và minh bạch năm năm nay cho thấy, mặc dầu điểm công bố thông tin và minh bạch năm năm nay tăng 0,5 % so với năm năm ngoái, nhưng xét trên phương diện bảo vệ quyền của cổ đông cho thấy, nhiều Doanh Nghiệp Nước Ta lúc bấy giờ vẫn chưa chăm sóc thực thi rất đầy đủ những lao lý pháp luật cũng như những nguyên tắc quản trị công ty tốt về bảo vệ cổ đông, nhất là so với cổ đông nhỏ và cổ đông là NĐT quốc tế .
Các Doanh Nghiệp niêm yết trên HNX năm năm nay đã có sự văn minh trong việc triển khai nguyên tắc A ( Quyền cổ đông ) nhưng thực thi nguyên tắc B ( Đối xử bình đẳng với cổ đông ) lại có điểm số thấp hơn năm năm ngoái. Ngoài ra, những Doanh Nghiệp niêm yết tập trung chuyên sâu nhiều hơn vào thực thi những tiêu chuẩn tuân thủ, việc thực thi những tiêu chuẩn mang tính thông lệ vẫn còn thấp và có khuynh hướng giảm đi so với năm năm ngoái ( xem Bảng 1 ) .
Nhìn chung, những Doanh Nghiệp niêm yết trên HNX trong năm năm nay đã có sự tân tiến trong việc tổ chức triển khai đại hội đồng cổ đông. Cụ thể, có 91 % Doanh Nghiệp niêm yết tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho cổ đông thực thi biểu quyết từng nội dung họp, 84 % Doanh Nghiệp niêm yết trải qua mức cổ tức cho năm năm ngoái và 70 % Doanh Nghiệp niêm yết trải qua kế hoạch cổ tức cho năm năm nay tại cuộc họp đại hội đồng cổ đông .
Ngoài ra, có 69 % Doanh Nghiệp niêm yết phân phối : ( 1 ) Hướng dẫn ủy quyền đại diện thay mặt tham gia họp trong bộ tài liệu thông tin mời họp ; kèm theo ( 2 ) Biểu mẫu ủy quyền, hoặc đường dẫn / hướng dẫn truy vấn mẫu ủy quyền trên trang thông tin điện tử ( Website ) của Doanh Nghiệp .
Xét ở góc nhìn đối xử bình đẳng với cổ đông cũng như bảo vệ quyền hạn cho những cổ đông là NĐT quốc tế, báo cáo giải trình của HNX cho thấy, có tới 93 % Doanh Nghiệp niêm yết trên chưa công bố BCTC bằng tiếng Anh ; 96 % trang thông tin điện tử ( website ) của Doanh Nghiệp chưa công bố Giấy mời họp và Chương trình họp đại hội đồng cổ đông bằng tiếng Anh và có tới 99 % Doanh Nghiệp niêm yết chưa công bố Nghị quyết và Biên bản đại hội đồng cổ đông bằng tiếng Anh .

Trong khi, ở một số quốc gia và vùng lãnh thổ như Singapore, Thái Lan, Malaysia, Đài Loan… đều đã quy định DN công bố các báo cáo định kỳ như BCTC và báo cáo thường niên bằng tiếng Anh song song với phiên bản tiếng bản địa.

Báo cáo của HNX cũng cho thấy, chỉ 62 % Doanh Nghiệp niêm yết trên HNX có chủ trương được cho phép cổ đông phê duyệt những thanh toán giao dịch với những bên tương quan. Các thông tin về những loại CP kèm theo quyền lợi và nghĩa vụ và nghĩa vụ và trách nhiệm của cổ đông chiếm hữu những loại CP này được biểu lộ rất đầy đủ trong Điều lệ của 67 % Doanh Nghiệp niêm yết được nhìn nhận .
Bên cạnh đó, chỉ có 2,6 % Doanh Nghiệp niêm yết trên HNX có lao lý mức chiếm hữu tối thiểu để đề xuất kiến nghị yếu tố đưa vào chương trình họp là dưới 5 % tổng số CP có quyền biểu quyết và có khoảng chừng 75 % Doanh Nghiệp niêm yết trên HNX đề cập đến quyền gộp số quyền biểu quyết để đề cử ứng viên hội đồng quản trị. Nhìn chung, quyền hạn thực sự của những cổ đông nhỏ trong những Doanh Nghiệp còn hạn chế .

Kết quả điều tra của một nhóm chuyên gia thực hiện năm 2015 cũng cho thấy, chỉ số khiếu kiện của các cổ đông (thuận lợi khi khiếu kiện, đòi quyền lợi) tại Việt Nam thấp nhất trong khu vực: Trung Quốc (4); Indonesia (2); Lào (3); Malaysia (7); Philipines (7); Thái Lan (6); Châu Á – Thái Bình Dương (6,4); OECD (7,2), Việt Nam (1).

Xem thêm: Trái phiếu doanh nghiệp là gì? Có gì khác với trái phiếu chính phủ?

Như vậy, hoàn toàn có thể thấy những Doanh Nghiệp ở Nước Ta lúc bấy giờ vẫn chưa thực sự chăm sóc khá đầy đủ đến việc thực thi những pháp luật pháp lý cũng như nâng cao nhận thức về bảo vệ cổ đông và bảo vệ đối xử bình đẳng giữa những cổ đông, đặc biệt quan trọng là những cổ đông nhỏ và cổ đông là NĐT quốc tế .

Bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của các cổ đông nhỏ

Để khắc phục được những hạn chế mà Luật DN 2005 mắc phải, Luật DN năm trước đã có những sửa đổi, bổ trợ đáng kể tương quan đến việc bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ của cổ đông thiểu số tổng thể đều chưa xử lý triệt để. Chẳng hạn, Luật DN năm trước đã được cho phép những hình thức tham gia đại hội đồng cổ phong phú hơn như : Công nhận phiếu bầu điện tử E-Voting, bỏ phiếu từ xa …
Luật định là vậy nhưng thực tiễn vẫn chưa có Doanh Nghiệp Nước Ta nào vận dụng chính sách E-Voting trong quy trình tổ chức triển khai đại hội đồng cổ nhằm mục đích bảo vệ cho những cổ đông, đặc biệt quan trọng là những cổ đông nhỏ lẻ và cổ đông là NĐT quốc tế, đều có năng lực thực thi quyền cũng như được thuận tiện tham gia đại hội đồng cổ của DN.
Có nhiều nguyên do khiến những công ty đại chúng “ chưa mặn mà ” vận dụng chính sách E-Voting cho cuộc họp đại hội đồng cổ, trong đó hoàn toàn có thể kể đến 4 nguyên do chính sau :
( i ) Do công ty chưa kịp bổ trợ phương pháp họp này vào Điều lệ Công ty hoặc Quy chế Quản trị công ty ;
( ii ) Do việc vận dụng chính sách E-Voting sẽ làm phát sinh ngân sách phải góp vốn đầu tư mạng lưới hệ thống công nghệ thông tin ;
( iii ) Do quan ngại về bảo mật thông tin, bảo đảm an toàn thông tin cho công ty đại chúng và cổ đông khi sử dụng phương pháp này ;
( iv ) Lo ngại về liệu toàn bộ những cổ đông đều hoàn toàn có thể tiếp cận được với công nghệ thông tin để thực thi những thao tác biểu quyết, thực thi quyền của mình nhằm mục đích mang lại thành công xuất sắc của đại hội đồng cổ đông qua hình thức E-Voting hay không ?
Nhằm giúp cổ đông nhỏ lẻ bảo vệ được quyền và quyền lợi của mình, bên cạnh việc liên tục hoàn thành xong khung khổ pháp lý, thời hạn tới cơ quan quản trị cũng cần tăng cường tăng nhanh thông tin tuyên truyền và thông dụng văn bản pháp lý ; Có những giải pháp, chủ trương nhằm mục đích khuyến khích Doanh Nghiệp nâng cao chất lượng quản trị công ty ; Cần có chính sách khuyến khích những cổ đông triển khai quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của mình ; Nghiên cứu xây dựng một đơn vị chức năng độc lập theo quy mô TT bảo vệ NĐT để trực tiếp tương hỗ NĐT trong việc triển khai quyền của mình và nâng cao tính hiệu suất cao của “ chính sách cưỡng chế thực thi mềm ” trên đầu tư và chứng khoán .

– Về phía DN, bản thân các DN: Cần nâng cao chất lượng quản trị công ty thông qua việc áp dụng các quy tắc, chuẩn mực quản trị công ty tốt theo thông lệ quốc tế; Tạo điều kiện cho cổ đông tiếp cận thông tin công bố và nhận các thông tin trọng yếu của DN; Tăng cường công bố thông tin bằng tiếng Việt và tiếng Anh; cập nhật thường xuyên trên website của công ty; Tạo điều kiện cho cổ đông thiểu số và NĐT nước ngoài thực hiện quyền của họ thông qua việc cung cấp tài liệu họp đại hội đồng cổ đông và các báo cáo bằng tiếng Việt và tiếng Anh; Áp dụng các phương pháp tổ chức đại hội đồng cổ đông khác nhau như: E-Voting, họp đại hội đồng cổ đông trực tuyến, từ xa… để cổ đông có thể tiếp cận thông tin thuận tiện, nhanh chóng cũng như nâng cao khả năng thực hiện quyền của cổ đông.

– Về phía cổ đông: Cần nâng cao nhận thức và hiểu biết về quyền lợi của mình được quy định trong luật để có thể thực hiện và bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình. Cần xóa bỏ tâm lý nể nang, ngại va chạm, ngại khiếu kiện để lên tiếng đưa ra các đề xuất, nguyện vọng hoặc mạnh dạn khiếu kiện lên cấp có thẩm quyền nhằm bảo vệ tài sản của mình khi đầu tư vào công ty trong những trường hợp cần thiết.

Được biết, dự thảo Nghị định về quản trị công ty đã pháp luật đơn cử về quyền hạn của những cổ đông trong công ty. Theo đó, cổ đông có quyền tham gia những cuộc họp đại hội đồng cổ đông ; Có thể tham gia bỏ phiếu biểu quyết trực tiếp hoặc ủy quyền, hoặc triển khai bỏ phiếu từ xa .
Bên cạnh đó, những cổ đông cũng có quyền được ưu tiên mua CP mới phát hành chào bán tương ứng với tỷ suất chiếm hữu của mình. Điều này bảo vệ cho những cổ đông hiện hữu được giữ nguyên tỷ suất chiếm hữu của mình trong công ty, tránh hiện tượng kỳ lạ pha loãng CP khi công ty phát hành mới .

Ngoài ra, dự thảo Nghị định về quản trị công ty cũng quy định cụ thể các điều luật bảo vệ cổ đông thiểu số như: Cổ đông lớn không được lợi dụng ưu thế của mình gây tổn hại đến các quyền, lợi ích của các cổ đông khác; Phải công bố thông tin theo quy định của pháp luật; Các giao dịch của cổ đông lớn cũng bắt buộc phải thông báo thường xuyên trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Xem thêm: Phân tích các nguyên tắc hoạt động của doanh nghiệp trong cơ chế thị trường và – Tài liệu text – Chia Sẻ Kiến Thức Điện Máy Việt Nam – Kiến Thức Cho Người lao Động Việt Nam

Tóm lại, sau gần 17 năm tăng trưởng, kinh doanh thị trường chứng khoán Nước Ta đã có những góp phần đáng kể cho sự tăng trưởng của những Doanh Nghiệp và nền kinh tế tài chính. Tuy nhiên, khác với những kinh doanh thị trường chứng khoán tăng trưởng trên quốc tế, cơ cấu tổ chức NĐT trên kinh doanh thị trường chứng khoán Nước Ta hầu hết là NĐT cá thể .
Số liệu thống kê của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho thấy, tính đến hết tháng 2/2017, trong 1.740.774 thông tin tài khoản của NĐT, có tới 1.713.590 thông tin tài khoản của NĐT cá thể trong nước và 17.065 thông tin tài khoản của NĐT cá thể quốc tế .

Như vậy, bảo vệ NĐT là những cổ đông thiểu số sẽ góp thêm phần bảo vệ đầu tư và chứng khoán, thị trường kinh tế tài chính hoạt động giải trí hiệu suất cao, minh bạch, lôi cuốn vốn góp vốn đầu tư trong và ngoài nước .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nghiệp