Bình luận Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự | Điều 201 BLHS

Cho vay là một giao dịch phổ biến trong đời sống xã hội, tuy nhiên nếu cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự nhằm thu lời bất chính, người cho vay có thể phải chịu TNHS theo quy định của pháp luật.

I. Căn cứ pháp lý

Tội cho vay lãi nặng trong thanh toán giao dịch dân sự được lao lý tại điều 201 BLHS 2015 ( đã được sửa đổi, bổ trợ năm 2017 )

Điều 201. Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự

Bạn đang đọc: Bình luận Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự | Điều 201 BLHS

1. Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất vay gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất vay cao nhấtquy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

2. Phạm tội mà thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Tham khảo bình luận các tội danh khác: Bình luận khoa học Bộ Luật hình sự phần chung và tội phạm

II. Các yếu tố cấu thành tội phạm

1. Khách thể của tội phạm

“ Tội cho vay lãi nặng trong thanh toán giao dịch dân sự ” xâm phạm đến trật tự quản trị kinh tế tài chính của nhà nước về tín dụng thanh toán mà đơn cử là trật tự trong nghành kinh doanh thương mại tiền tệ ; xâm phạm đến quyền lợi của công dân .

2. Về chủ thể của tội phạm

Chủ thể “ Tội cho vay lãi nặng trong thanh toán giao dịch dân sự ” là người từ đủ 16 tuổi trở lên và có năng lượng nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự. Nếu người phạm tội tận dụng chức vụ, quyền hạn trong quản trị công quỹ và dùng công quỹ cho vay lãi nặng mang đặc thù bóc lột thì vẫn bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự về tội này với diễn biến tăng nặng lao lý tại điểm c, khoản 1 Điều 52 BLHS năm 2015 .
Trường hợp do hành vi cho vay mà để thất thoát công quỹ thì hoàn toàn có thể bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự về “ Tội sử dụng trái phép gia tài ” lao lý tại Điều 177 BLHS năm 2015 hoặc “ Tội cố ý làm trái pháp luật của Nhà nước về quản trị kinh tế tài chính gây hậu quả nghiêm trọng ” lao lý tại Điều 165 BLHS năm 1999 sửa đổi, bổ trợ năm 2009 nếu xảy ra trước 0 giờ 00 phút ngày 01/01/2018 mà sau thời gian đó vụ án đang trong quy trình tìm hiểu, truy tố, xét xử thì liên tục vận dụng lao lý của BLHS năm 1999 ; sửa đổi, bổ trợ năm 2009 để giải quyết và xử lý ( điểm e Điều 2 Nghị quyết số 41/2017 / QH14 ngày 20/6/2017 của Quốc hội ) .

3. Mặt chủ quan của tội phạm

Tội phạm được triển khai do lỗi cố ý. Người phạm tội biết hành vi cho vay lãi nặng của mình là nguy hại cho xã hội nhưng vì vụ lợi mà vẫn cố ý triển khai tội phạm. Động cơ phạm tội là vụ lợi nhằm mục đích thu lợi bất chính .

4. Mặt khách quan của tội phạm

a. Về hành vi khách quan:

Theo Nghị quyết 01/2021 / NQ-HĐTP ngày 20/12/2021 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về hướng dẫn vận dụng Điều 201 của Bộ luật Hình sự và việc xét xử vụ án hình sự về tội cho vay lãi nặng trong thanh toán giao dịch dân sự thì :

“Cho vay lãi nặng” là trường hợp bên cho vay cho bên vay vay tiền với mức lãi suất gấp 05 lần trở lên mức lãi suất cao nhất quy định tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật Dân sự. Trường hợp cho vay bằng tài sản khác (không phải là tiền) thì khi giải quyết phải quy đổi giá trị tài sản đó thành tiền tại thời điểm chuyển giao tài sản vay.

Do đó, hành vi khách quan của tội cho vay lãi nặng thể hiện ở một trong các hành vi sau:

– Cho người khác vay và áp đặt mức lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự (BLDS), thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng trở lên; 

Theo lao lý của Bộ luật Dân sự 2015 ( Điều 468 ) thì lãi suất vay trong hợp đồng vay được xác lập như sau :

1. Lãi suất vay do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp pháp luật liên quan có quy định khác. Căn cứ tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất. Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.
2.  Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này tại thời điểm trả nợ.

Như vậy theo quy định của Bộ luật dân sự, lãi suất cho vay tối đa tính trung bình theo tháng sẽ là: 20%/12 tháng = 1,666%/tháng. Nếu lãi suất cho vay gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất tối đa nói trên, tức là từ 1,666% x 5 lần = 8,33%/tháng trở lên (hoặc từ 100%/năm trở lên) thì hành vi cho vay có dấu hiệu của Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.

Tuy nhiên số tiền thu lợi bất chính có được từ hành vi này phải từ 30.000.000 đồng trở lên. Nếu trong thanh toán giao dịch dân sự, người cho vay với lãi suất vay gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất vay cao nhất pháp luật trong BLDS nhưng thu lợi bất chính dưới 30.000.000 đồng thì cũng không bị coi là phạm tội và cũng không cấu thành tội phạm này .Nghị quyết 01/2021 / NQ-HĐTP ngày 20/12/2021 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC hướng dẫn xác lập số tiền thu lợi bất chính để giải quyết và xử lý nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự như sau :

1. “Thu lợi bất chính” là số tiền lãi vượt quá mức lãi suất vay cao nhất theo quy định của Bộ luật Dân sự và các khoản thu trái pháp luật khác của người vay. Trường hợp thu lợi bất chính là tài sản khác (không phải là tiền) thì phải được quy đổi thành tiền tại thời điểm chuyển giao tài sản vay.
2. Trường hợp cho vay lãi nặng đã hết thời hạn vay theo thỏa thuận thì số tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự bao gồm tiền lãi và các khoản thu trái pháp luật khác mà người vay phải trả cho người cho vay sau khi trừ đi số tiền lãi tương ứng với mức lãi suất cao nhất theo quy định của Bộ luật Dân sự trong cả kỳ hạn vay.
3. Trường hợp cho vay lãi nặng chưa hết thời hạn vay theo thỏa thuận mà bị phát hiện thì số tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự bao gồm tiền lãi và các khoản thu trái pháp luật khác mà người vay phải trả cho người cho vay sau khi trừ đi số tiền lãi tương ứng với mức lãi suất cao nhất theo quy định của Bộ luật Dân sự tính đến thời điểm cơ quan có thẩm quyền phát hiện và ngăn chặn.
4. Trường hợp bên vay đã trả tiền lãi trước hạn và các khoản thu trái pháp luật khác thì số tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự bao gồm tiền lãi và các khoản thu trái pháp luật khác mà người vay thực tế đã trả cho người cho vay sau khi trừ đi số tiền lãi tương ứng với mức lãi suất cao nhất theo quy định của Bộ luật Dân sự.

– Cho vay lãi gấp 05 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong BLDS, thu lợi bất chính chưa đến 30.000.000 đồng nhưng trước đó đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi cho vay lãi nặng hoặc đã bị kết án về tội cho vay lãi nặng, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm.

Nghị quyết 01/2021 / NQ-HĐTP ngày 20/12/2021 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC hướng dẫn Truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự trong 1 số ít trường hợp đơn cử như sau :1. Trường hợp người triển khai nhiều lần hành vi cho vay lãi nặng, mà số tiền thu lợi bất chính của mỗi lần phạm tội từ 30.000.000 đồng trở lên, nếu mỗi lần phạm tội đều chưa bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự và chưa hết thời hiệu truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự, thì ngoài việc bị vận dụng khung hình phạt tương ứng với tổng số tiền thu lợi bất chính, họ còn bị vận dụng diễn biến tăng nặng nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự “ phạm tội 02 lần trở lên ” pháp luật tại điểm g khoản 1 Điều 52 của Bộ luật Hình sự .2. Trường hợp người triển khai nhiều lần hành vi cho vay lãi nặng mà những lần thu lợi bất chính đều dưới 30.000.000 đồng nhưng tổng số tiền thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng trở lên và những hành vi này chưa lần nào bị xử phạt vi phạm hành chính, chưa hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính, thì bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự với khung hình phạt tương ứng với tổng số tiền thu lợi bất chính của những lần cho vay lãi nặng, không vận dụng diễn biến tăng nặng nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự “ phạm tội 02 lần trở lên ” pháp luật tại điểm g khoản 1 Điều 52 của Bộ luật Hình sự .3. Trường hợp người thực thi nhiều lần hành vi cho vay lãi nặng, trong đó có một lần cho vay lãi nặng, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng trở lên và hành vi cho vay lãi nặng này chưa hết thời hiệu truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự ; còn những hành vi cho vay lãi nặng khác thu lợi bất chính dưới 30.000.000 đồng, những hành vi này chưa bị xử phạt vi phạm hành chính và chưa hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính, thì bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự với khung hình phạt tương ứng với tổng số tiền thu lợi bất chính của những lần cho vay lãi nặng, không vận dụng diễn biến tăng nặng nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự “ phạm tội 02 lần trở lên ” pháp luật tại điểm g khoản 1 Điều 52 của Bộ luật Hình sự .4. Trường hợp người cho vay lãi nặng thực thi nhiều hành vi khác nhau tương quan đến việc đòi nợ ( như : dùng vũ lực, rình rập đe dọa dùng vũ lực, uy hiếp niềm tin, gây thương tích, gây tổn hại sức khỏe thể chất hoặc có hành vi khác để lấy gia tài, … ) thì tùy từng trường hợp họ còn bị giải quyết và xử lý hình sự về tội phạm tương ứng, nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm .5. Trường hợp người cho vay lãi nặng nhằm mục đích thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng trở lên, nhưng vì nguyên do ngoài ý muốn mà người cho vay chưa thu lợi bất chính hoặc đã thu lợi bất chính dưới 30.000.000 đồng, thì bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự theo khung hình phạt tương ứng với tổng số tiền thu lợi bất chính mà họ nhằm mục đích đạt được. Khi quyết định hành động hình phạt, Tòa án vận dụng Điều 15 và khoản 3 Điều 57 của Bộ luật Hình sự về phạm tội chưa đạt .

b. Về hậu quả:

Hậu quả của hành vi cho vay lãi nặng là những thiệt hại vật chất và phi vật chất cho xã hội như : tính mạng con người, sức khỏe thể chất, nhân phẩm, danh dự của con người, những thiệt hại về gia tài cho xã hội và những thiệt hại khác về chính trị, kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, xã hội … Hậu quả trực tiếp của hành vi cho vay lãi nặng là gây thiệt hại cho người vay, làm cho người vay phải chịu mức lãi quá cao. Đối với tội cho vay lãi nặng, hậu quả không phải là tín hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm .
– Về số lượng tiền, gia tài cho vay nhiều hay ít không phải là tín hiệu cấu thành cơ bản .
– Về đối tượng người tiêu dùng cho vay là gia tài gồm vật, tiền, sách vở có giá …

III. Về hình phạt :

Điều 201 Bộ luật hình sự pháp luật 02 khung hình phạt, đơn cử :
– Người phạm tội theo lao lý tại Khoản 1 Điều 201 ( tội phạm ít nghiêm trọng ) thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tái tạo không giam giữ đến 03 năm .- Người phạm tội theo lao lý tại Khoản 2 Điều 201 ( tội phạm ít nghiêm trọng ) thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm .- Hình phạt bổ trợ : Ngoài hình phạt chính nêu trên, người phạm tội còn hoàn toàn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm việc làm nhất định từ 01 đến 05 năm .

IV. Hướng dẫn Điều 201 BLHS về tội cho vay lãi nặng trong thanh toán giao dịch dân sự

Ngày 09/10/2020, VKSNDTC có công văn 4688 / VKSTC-V14 hướng dẫn, giải đáp vướng mắc Điều 201 Bộ luật Hình sự về ” Tội cho vay lãi nặng trong thanh toán giao dịch dân sự “. Cụ thể như sau :

1. Đối với khoản tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự

Khoản tiền lãi vượt quá không có hiệu lực và phải được coi là thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự.

Xem thêm: MẪU 3 PHIẾU ĐÁNH GIÁ VÀ PHÂN LOẠI VIÊN CHỨC Năm 2019 – Tài liệu text

2. Đối với xử lý khoản tiền gốc và khoản tiền thu lợi bất chính mà người phạm tội thu được từ việc cho vay lãi nặng

2.1. Về xử lý khoản tiền gốc và lãi tương ứng với mức lãi suất 20%/năm

Tiền gốc là phương tiện đi lại phạm tội nên cần phải tịch thu sung vào ngân sách nhà nước theo lao lý tại điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự 2015 ( sửa đổi, bổ trợ năm 2017 ). Trường hợp người vay chưa trả tiền gốc thì buộc người vay phải nộp để sung vào ngân sách nhà nước .Đối với khoản tiền lãi tương ứng với mức lãi suất vay 20 % / năm thì xác lập đây là khoản tiền do phạm tội mà có và phải bị tịch thu nộp ngân sách nhà nước .

2.2. Về xử lý khoản tiền thu lợi bất chính (khoản tiền lãi tương ứng với mức lãi suất trên 20%/năm)

Khoản lãi tương ứng với mức lãi suất vay trên 20 % / năm là khoản tiền người phạm tội thu lợi bất chính của người vay nên được trả lại cho người vay. Theo đó 🙁 1 ) Trường hợp người vay đã trả khoản lãi tương ứng với mức lãi suất vay trên 20 % / năm cho người cho vay thì trả lại cho người vay khoản này .( 2 ) Trường hợp người vay chưa trả khoản lãi tương ứng với mức lãi suất vay trên 20 % / năm cho người cho vay, tức là chưa phát sinh khoản thu lợi bất chính thì hành vi cho vay tiêu trên chưa thỏa mãn nhu cầu vừa đủ yếu tố cấu thành tội phạm theo Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015 ( sửa đổi, bổ trợ năm 2017 ). Do vậy, không cần đặt ra nội dung ” nếu chưa trả lại thì không cần tịch thu vì chưa có hậu quả ” như Công văn 362 / CV-VKSPT nêu .

2.3. Trường hợp người cho vay tính lãi suất khác nhau trong từng giai đoạn, có giai đoạn lãi suất gấp 05 lần trở lên thì mức lãi suất cao nhất quy định trong BLDS và tiền thu lợi bất chính thỏa mãn quy định tại Điều 201 BLHS (giai đoạn 1): nếu người vay chưa trả lãi của giai đoạn 1 này là cộng tổng khoản lãi đổ vào tiền gốc để tiếp tục vay với mức lãi suất mà pháp luật cho phép (giai đoạn 2); đến khi bị xử lý nhưng người vay vẫn chưa trả được tiền gốc và lãi của giai đoạn 1 mà chỉ trả lãi trên tổng gốc và lãi cả giai đoạn 2

Việc lập hợp đồng cộng tổng khoản lãi vào tiền gốc để liên tục cho vay với mức lãi suất vay mà pháp lý được cho phép ( ở quá trình 2 ) là việc 02 bên đã chốt được số tiền cho vay lãi nặng bằng hợp đồng vay nợ này nhằm mục đích che giấu khoản tiền thu lợi bất chính .Trong trường hợp này, cần xem xét giải quyết và xử lý nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự so với người phạm tội về hành vị cho vay với lãi suất vay gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất vay cao nhất pháp luật trong BLDS tại thời gian và khoảng chừng thời hạn cho vay ( ở quá trình 1 ) nếu thỏa mãn nhu cầu không thiếu yếu tố cấu thành tội phạm pháp luật tại Điều 201 BLHS 2015 ( sửa đổi, bổ trợ năm 2017 ) .

V. Xử phạt hành chính về hành vi cho vay :

Điểm đ khoản 4 Điều 12 Nghị định 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình quy định: Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi:“Không đăng ký ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự mà cho vay tiền có cầm cố tài sản hoặc không cầm cố tài sản nhưng lãi suất cho vay vượt quá tỷ lệ lãi suất theo quy định của Bộ luật Dân sự”.

HỎI – ĐÁP VỀ TỘI CHO VAY LÃI NẶNG TRONG GIAO DỊCH DÂN SỰ

1. Lãi suất cho vay là bao nhiêu thì phạm tội cho vay lãi nặng trong thanh toán giao dịch dân sự ?

Do kinh doanh thiếu vốn tôi đã phải đi vay tiền ở bên ngoài, với mức lãi suất do chủ nợ đưa ra là 4%/tháng. Tôi muốn hỏi mức lãi suất tôi vay như trên có là vay với lãi suất nặng không? Có quy định nào về việc tính lãi suất khi các bên tự cho vay mượn không? Nếu bên cho vay mà thưa tôi ra pháp luật (do mấy tháng gần đây tôi thiếu tiền chưa trả tiền lãi hàng tháng cho họ, họ đòi đưa tôi ra pháp luật xử lý) thì họ có bị tội cho vay nặng lãi không?

Trả lời: 

Thứ nhất: Về mức lãi suất cho vay

Theo pháp luật của BLDS, lãi suất vay do những bên thỏa thuận hợp tác và không được vượt quá : 20 % / năm của khoản tiền vay. Tức lãi suất vay cho vay tối đa trung bình một tháng sẽ là : 20 % / 12 tháng = 1,666 % / tháng
Bạn và phía bên cho vay thỏa thuận hợp tác lãi suất vay 4 % / tháng đã vượt quá mức lãi suất vay tối đa mà pháp lý được cho phép. Khi xảy ra tranh chấp thì pháp lý không thừa nhận và không bảo vệ quyền hạn cho bên cho vay so với phần lãi suất vay vượt quá đó .

Thứ hai: Về cấu thành tội cho vay nặng lãi 

Theo quy định Điều 201 Bộ luật hình sự quy định như sau: Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

Lãi suất suất cao nhất mà pháp lý lao lý trên tháng là : 5 lần x 1,666 % = 8,33 % ( mức lãi suất vay bạn vận dụng cho vay là 4 % / tháng ) .
Như vậy, chỉ khi mức lãi suất vay cao hơn lãi suất vay cao nhất pháp lý lao lý 5 lần trở lên thì mới cấu thành tội cho vay nặng lãi theo pháp luật hình sự. Hiện lãi suất vay bạn đang vay chỉ gấp lãi suất vay cao nhất mà pháp lý lao lý 2,40 lần, cho nên vì thế phía cho vay không cấu thành tội cho vay nặng lãi theo lao lý của pháp lý .
Trường hợp bên vay không trả được nợ và phía bên cho vay khởi kiện ra TANDTC thì pháp lý chỉ bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ của bên cho vay trong khoanh vùng phạm vi lãi suất vay mà pháp lý được cho phép. Phần vượt quá lãi suất vay sẽ không được pháp lý bảo vệ .

2. Khoản tiền thu lợi bất chính để xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự là tổng số tiền lãi thu được từ việc cho vay hay là khoản tiền lãi thu được sau khi trừ đi tiền lãi theo pháp luật của Bộ luật Dân sự ?

Theo pháp luật tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật Dân sự thì : “ Lãi suất vay do những bên thỏa thuận hợp tác. Trường hợp những bên có thỏa thuận hợp tác về lãi suất vay thì lãi suất vay theo thỏa thuận hợp tác không được vượt quá 20 % / năm của khoản tiền vay … ”. Do đó, khoản tiền thu lợi bất chính để xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự là số tiền lãi thu được sau khi trừ đi số tiền lãi tương ứng với mức lãi suất vay theo lao lý của Bộ luật Dân sự .

3. Khoản tiền thu lợi bất chính để xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự trong vụ án là tổng số tiền lãi mà người phạm tội thu được của tổng thể những người vay hay số tiền lãi thu được của từng người vay ?

Khoản tiền thu lợi bất chính để xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự là tổng số tiền lãi mà người phạm tội thu được của toàn bộ những người vay, nếu hành vi cho vay lãi nặng được triển khai một cách liên tục, tiếp nối nhau về mặt thời hạn .
Trường hợp một người thực thi nhiều lần hành vi cho vay lãi nặng, mà tổng số tiền thu lợi bất chính của những lần phạm tội từ 100 triệu đồng trở lên, nếu những lần phạm tội đều chưa bị truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự và chưa hết thời hiệu truy cứu nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự, thì ngoài việc bị vận dụng khung hình phạt tương ứng với trị giá gia tài chiếm đoạt, họ còn bị vận dụng diễn biến tăng nặng nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự “ phạm tội 02 lần trở lên ” pháp luật tại điểm g khoản 1 Điều 52 của Bộ luật Hình sự .

4. Khoản tiền thu lợi bất chính mà người phạm tội thu được từ việc cho vay lãi nặng bị tịch thu sung công hay trả lại cho người vay ?

Theo lao lý tại đoạn 2 khoản 1 Điều 468 của Bộ luật Dân sự thì : “ Trường hợp lãi suất vay theo thỏa thuận hợp tác vượt quá lãi suất vay số lượng giới hạn được lao lý tại khoản này thì mức lãi suất vay vượt quá không có hiệu lực thực thi hiện hành ”. Do đó, khoản tiền lãi tương ứng với mức lãi suất vay trên 20 % / năm là khoản tiền mà người phạm tội thu lợi bất chính của người vay nên được trả lại cho người vay tiền, trừ trường hợp người vay sử dụng tiền vay vào mục tiêu phạm pháp ( như đánh bạc, mua và bán trái phép chất ma túy … ) thì khoản tiền thu lợi bất chính bị tịch thu sung công quỹ nhà nước .

5. Khoản tiền người phạm tội dùng để cho vay và khoản lãi tương ứng với mức lãi suất vay 20 % / năm có xác lập là phương tiện đi lại phạm tội để tịch thu sung quỹ nhà nước hay trả cho người phạm tội ?

Đối với khoản tiền cho vay ( tiền gốc ) được xác lập là phương tiện đi lại phạm tội, nên bị tịch thu sung quỹ Nhà nước .
Đối với khoản tiền lãi tương ứng với mức lãi suất vay 20 % / năm tuy không bị tính khi xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm hình sự, nhưng đây cũng là khoản tiền phát sinh từ tội phạm, đồng thời hoạt động giải trí cho vay lãi nặng thường gắn với những băng nhóm tội phạm. Do đó, để bảo vệ nhu yếu đấu tranh phòng, chống tội phạm thì Tòa án phải tuyên tịch thu sung công quỹ nhà nước khoản tiền này .

6. Người vay tiền trong vụ án cho vay lãi nặng trong thanh toán giao dịch dân sự tham gia tố tụng với tư cách là bị hại hay là người có quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan ?

Theo lao lý tại Điều 65 của Bộ luật Tố tụng hình sự thì người vay tiền trong trường hợp này tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan đến vụ án .

7. Trong vụ án cho vay lãi nặng trong thanh toán giao dịch dân sự có bắt buộc phải trưng cầu giám định về tiền lãi không ?

Tại Điều 4 của Thông tư liên tịch số 01/2017 / TTLT-VKSNDTC – TANDTC-BCA-BTP ngày 13-12-2017 pháp luật những trường hợp thiết yếu phải trưng cầu giám định tư pháp trong xử lý vụ án, vấn đề về tham nhũng, kinh tế tài chính thì việc xác lập tiền lãi, tiền lãi nặng trong vụ án này không thuộc trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định tư pháp .

Vướng mắc

Theo pháp luật tại khoản 1 Điều 468 BLDS 2015, trong trường hợp pháp lý có tương quan có pháp luật khác về lãi suất vay thì sẽ vận dụng lãi suất vay đó cho quan hệ vay thuộc khoanh vùng phạm vi kiểm soát và điều chỉnh của luật đó ( như những hợp đồng vay vàng, ngoại tệ, vay chính sách xã hội, vay góp vốn đầu tư tăng trưởng … ). Từ những nghiên cứu và phân tích trên hoàn toàn có thể thấy, để bảo vệ nguyên tắc mọi tội phạm phải được phát hiện, giải quyết và xử lý kịp thời, tránh oan sai, không bỏ lọt “ Tội cho vay lãi nặng trong thanh toán giao dịch dân sự ” lao lý tại Điều 201 BLHS năm 2015, cần phải có văn bản hướng dẫn đơn cử về pháp luật :“trừ trường hợp pháp luật liên quan có quy định khác”pháp luật tại khoản 1 Điều 468 BLDS năm 2015. / .

Xem thêm: Mẫu bảng đánh giá công chức cuối năm 2022 mới nhất