Lý thuyết Vận chuyển các chất qua màng sinh chất chuẩn nhất

Vận chuyển các chất qua màng sinh chất nằm trong chương trình Sinh học 10. Cunghocvui gửi tới các bạn bài tham khảo lý thuyết và các dạng bài tập vận chuyển các chất qua màng sinh chất Sinh 10 đầy đủ và chi tiết nhất.

A. Tóm tắt lý thuyết vận chuyển các chất qua màng sinh chất. Nêu các phương thức vận chuyển các chất qua màng sinh chất?

I – Phương thức vận chuyển thụ động

1. Vận chuyển thụ động là gì?

– Vận chuyển thụ động là một trong những phương pháp để các chất được vận động và di chuyển một cách không tiêu tốn nguồn năng lượng đến vị trí được gọi là màng sinh chất. – Nguyên lý hoạt động giải trí : Các chất chuyển dời từ nơi có nồng độ cao về nơi có nồng độ thấp bằng cách khuếch tán. Quá trình các phân tử được khuếch tán qua màng sinh chất gọi là sự thẩm thấu.

Sơ đồ vận chuyển các chất qua màng sinh chất

2. Phân loại vận chuyển

– Một số chất không phân cực hoặc có kích cỡ nhỏ như \ ( O_ { 2 } \ ), \ ( CO_ { 2 } \ ) thì được khuếch tán bằng cách trực tiếp trải qua lớp lipit kép. – Một số chất phân cực, ion và các chất có size lớn như glucozo thì được khuếch tán bằng cách gián tiếp trải qua kênh protein xuyên màng. – Các phân tử nước thì được khuếch tán qua các kênh protein đặc biệt quan trọng. Đó là thẩm thấu.

Sơ đồ vận chuyển các chất qua màng sinh chất

3. Một số yếu tố tác động tới tốc độ khuếch tán qua màng

– Bao gồm hai yếu tố chi phối đến vận tốc, đó là : + Sự chênh lệch về nồng độ giữa bên trong màng và bên ngoài màng + Nhiệt độ môi trường tự nhiên

4. Phân loại một số môi trường

– Trong tế bào, nồng độ chất tan thấp hơn nồng độ của chất tan ở thiên nhiên và môi trường bên ngoài tế bào thì được gọi là thiên nhiên và môi trường ưu trương. Trong môi trường tự nhiên ưu trương : + Chất tan đi từ thiên nhiên và môi trường bên ngoài tế bào vào thiên nhiên và môi trường bên trong tế bào + Nước đi từ bên trong tế bào ra bên ngoài tế bào – Nếu nồng độ chất tan bên trong tế bào đúng bằng nồng độ chất tan bên ngoài tế bào thì được gọi là thiên nhiên và môi trường đẳng trương – Trong tế bào, nồng độ chất tan cao hơn nồng độ chất tan ở môi trường tự nhiên bên ngoài tế bào thì được gọi là thiên nhiên và môi trường nhược trương. Trong thiên nhiên và môi trường nhược trương : + Không thể vận động và di chuyển chất tan từ thiên nhiên và môi trường bên ngoài tế bào vào môi trường tự nhiên bên trong tế bào + Nước đi từ bên ngoài tế bào vào bên trong tế bào

II – Phương thức vận chuyển chủ động

– Vận chuyển dữ thế chủ động là phương pháp các chất được chuyển dời trải qua màng sinh chất từ thiên nhiên và môi trường có nồng độ thấp đến được thiên nhiên và môi trường có nồng độ cao. Trong phương pháp vận chuyển dữ thế chủ động, nguồn năng lượng bị tiêu tốn. – ATP là nguồn năng lượng sử dụng, các bơm cứng và chất cần được vận chuyển nằm ở màng tế bào – Nguyên lý hoạt động giải trí : ATP tính năng với protein đặc chủng để đổi khác protein, các chất được vận động và di chuyển từ bên ngoài vào bên trong hoặc bị đẩy ra khỏi tế bào. – Ví dụ về vận chuyển các chất qua màng sinh chất bằng phương pháp vận chuyển dữ thế chủ động : + Trong tế bào của một loài tảo biển, nồng độ Iot cao gấp 100 lần nồng độ Iot có trong nước. Nhưng Iot vẫn được vận chuyển vào trong tế bào tảo từ nước biển trải qua màng sinh chất + Nồng độ glucozo tại ống thận trong nước tiểu luôn thấp hơn trong máu nhưng glucozo có được trong nước tiểu vẫn được tịch thu về máu.

III – Phương thức nhập bào và xuất bào

– Nhập bào là phương pháp mà trong đó các chất được đưa vào bên trong tế bào bằng chiêu thức màng sinh chất được biến dạng. + Thực bào : Các hợp chất dạng size lớn được ” ăn ” bởi tế bào động vật hoang dã. + Ẩm bào : Tế bào được đưa vào một số lượng giọt dịch. – Xuất bào là phương pháp mà trong đó các chất được đưa ra bên ngoài tế bào bằng giải pháp ngược lại với chiêu thức của quy trình nhập bào

B. Một số bài tập 

I. Một số câu hỏi vận dụng

Câu 1 : So sánh hai phương pháp vận chuyển dữ thế chủ động và phương pháp vận chuyển thụ động ?

Câu 2 : Tại sao khi muốn rau giữ được độ tươi, không bị héo úa, người ta thường vẩy nước cho rau ? Trả lời : Muốn giữ độ tươi cho rau thì người ta sẽ vẩy nước vào rau bởi khi đó, các tế bào thực vật trong rau được nước thấm vào, làm cho có hiện tượng kỳ lạ trương lên. Khi các tế bào trương thì rau sẽ không có hiện tượng kỳ lạ héo úa.

Câu 3: Trong điều kiện là môi trường nước cất, nếu cho một lượng tế bào hồng cầu và một lượng tế bào thực vật thì điều gì sẽ xảy ra?

Trả lời : Vì môi trường tự nhiên nước cất là một loại nước tinh khiết, thế cho nên các chất tan không sống sót. Nước cất thuộc thiên nhiên và môi trường nhược trương – Khi cho một lượng tế bào hồng cầu vào thiên nhiên và môi trường nhược trương, nước cất sẽ đi vào bên trong môi trường tự nhiên tế bào. Khi đó, tế bào hồng cầu sẽ bị tăng kích cỡ do có thêm nước bên trong, tăng kích cỡ đến một khoảng chừng nhất định rồi vỡ ra. – Khi cho một lượng tế bào thực vật vào môi trường tự nhiên nhược trương, nước cất sẽ đi vào bên trong môi trường tự nhiên tế bào. Khi đó, tế bào thực vật sẽ bị tăng size, tế bào bị to ra và chạm sát đến khu vực thành tế bào nhưng không xảy ra hiện tượng kỳ lạ vỡ vì đã có thành tế bào vững chãi có năng lực bảo vệ. Câu 4 : Tại sao trong lúc lúc xào rau, rau có hiện tượng kỳ lạ quắt lại ? Cách để cho rau không bị quắt mà vẫn giữ được độ xanh ? Trả lời : Trong lúc xào rau, rau thường bị quắt lại chính do do đặc thù của tính thẩm thấu, nước bên trong tế bào thực vật đi ra thiên nhiên và môi trường bên ngoài nên rau có hiện tượng kỳ lạ quắt, dai và không ngon. Để rau không bị quắt mà vẫn xanh ta hoàn toàn có thể chia rau ra nhiều lần xào, lửa được để ở chính sách to để nhiệt độ của dầu ăn luôn cao, lớp tế bào khi rau được cho vào chảo ” cháy ” lại, ngăn không cho nước đi từ bên trong ra bên ngoài, sau đó mới cho một lượng gia vị nhất định chứ không cho ngay từ đầu.

II. Một số bài tập trắc nghiệm

Câu 1 : Phương thức để các chất \ ( CO_ { 2 } \ ), \ ( O_ { 2 } \ ) đi qua màng tế bào là : A. Thông qua kênh protein đặc chủng B. Thông qua màng tế bào bị biến dạng C. Phương thức vận chuyển dữ thế chủ động D. Phương thức khuếch tán qua lớp kép photpholipit Câu 2 : Trong màng sinh chất, số lượng của protein nào sau đây là lớn nhất ? A. Loại protein kháng thể B. Loại protein cấu trúc C. Loại protein dự trữ D. Loại protein vận chuyển Câu 3 : Chọn đánh giá và nhận định sai trong các đánh giá và nhận định sau : A. Cách thức để \ ( CO_ { 2 } \ ) và \ ( O_ { 2 } \ ) chuyển dời vào bên trong tế bào là khuếch tán qua lớp kép photpholipit B. Cách thức để các phân tử nước vận động và di chuyển vào bên trong thiên nhiên và môi trường tế bào là thẩm thấu nhờ kênh protein đặc chủng C. Cách thức để các ion \ ( Na ^ + \ ), \ ( Ca ^ + \ ) chuyển dời vào bên trong tế bào là nhờ màng sinh chất bị biến dạng D. Cách thức để glucozo chuyển dời vào bên trong tế bào là khuếch tán nhờ kênh protein xuyên màng. Câu 4 : Thí nghiệm co nguyên sinh được sinh ra với mục tiêu ( chọn 2 đáp án ) A. Xác định sự sống hay chết của tế bào B. Xác định sự mạnh hay yếu trong năng lực trao đổi chất của tế bào C. Xác định kích cỡ lớn hay bé của tế bào D. Xác định vị trí của tế bào thuộc mô nào trong khung hình Câu 5 : Phân giải các chất hữu cơ để phân phối ATP cho tế bào hoạt động giải trí là trách nhiệm của bào quan nào ? A. Ti thể B. Lục lạp C. Lưới nội chất D. Bộ máy Gôngi Câu 6 : Chọn nhận định và đánh giá sai trong các nhận định và đánh giá sau đây : A. Các chất được vận chuyển trải qua màng để vào bên trong tế bào hầu hết bằng con đường vận chuyển thụ động B. Vận chuyển dữ thế chủ động là phương pháp các chất được vận động và di chuyển trải qua màng sinh chất từ thiên nhiên và môi trường có nồng độ thấp đến được môi trường tự nhiên có nồng độ cao. Trong phương pháp vận chuyển dữ thế chủ động, nguồn năng lượng bị tiêu tốn. C. Vận chuyển thụ động là phương pháp vận chuyển không tiêu tốn nguồn năng lượng và các chất được đi từ nơi có nồng độ cao về nơi có nồng độ thấp D. Xuất bào và nhập bào là hai phương pháp vận chuyển mà trong đó các chất được trải qua bằng cách màng sinh chất bị biến dạng

Tham khảo thêm >>> Giải bài tập sách giáo khoa Sinh 10 bài 11 Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

Với bài trình bày các phương thức vận chuyển các chất qua màng sinh chất, Cunghocvui đã đem đến cho các bạn lý thuyết và một số câu hỏi vận dụng hữu ích nhất. Nếu có đóng góp gì cho bài vận chuyển các chất qua màng sinh chất, hãy để lại comment dưới phần bình luận nhé!

Source: https://vh2.com.vn
Category: Vận Chuyển