Hành trình đến hấp dẫn lượng tử bản chất thật sự của vạn vật

TTCT – Cuốn sách này mang đến cho bạn nhiều thú vị. Và ở đầu cuối, nhưng không phải là sau hết, là sự tôn vinh trí tuệ con người, một trí tuệ “ luôn thường trực không tin – cội nguồn sâu xa của khoa học ” . Ảnh: Minh PhúcTác phẩm Thực tại không như ta tưởng … có một số phận hơi khác thường .Được viết bằng tiếng Italy và xuất bản năm năm trước, nhưng ngay sau đó do nhu yếu của bạn đọc và nhà xuất bản, tác giả đã viết một cuốn sách nhỏ chưa đầy 80 trang nhan đề Bảy bài giảng ngắn về vật lý, thực ra là sự trình diễn cô đọng và dễ hiểu những ý tưởng sáng tạo chính của cuốn Thực tại …

Và tác giả, Carlo Rovelli, đã sững sờ khi thấy ngay trong tuần đầu tiên cuốn sách mỏng đó bán được hơn 200.000 bản. Rồi sau khi được dịch ra tiếng Anh lại bán được cả triệu bản trên khắp thế giới – một hiện tượng đối với sách phổ biến khoa học, có lẽ chỉ đứng sau cuốn Lược sử thời gian của Stephen Hawking.

Bạn đang đọc: Hành trình đến hấp dẫn lượng tử bản chất thật sự của vạn vật

Trong khi đó, bản dịch ra tiếng Anh của cuốn Thực tại không như ta tưởng … lại sinh ra sau, mãi tới tận năm 2017. Nhưng đây mới là cuốn sách đầy tham vọng của tác giả. Nó trình diễn vừa đủ ý niệm của ông về thực tại – một bản trường ca mà ông đã dành hầu hết sự nghiệp của mình để giải thuật .Viết một cuốn sách phổ cập khoa học khép kín, độc lập trọn vẹn, về những sáng tạo độc đáo của mê hoặc lượng tử, với dự tính, về mặt kim chỉ nan, hợp nhất thuyết tương đối rộng của Einstein với vật lý lượng tử, Rovelli đã phải lần lại theo con đường đi qua những cội nguồn lịch sử vẻ vang của vật lý tân tiến, xuất phát từ Democritus thời Hi Lạp cổ đại, qua Galileo, Kepler và Newton tới Einstein và lý thuyết lượng tử .Ông đã làm điều đó với cái nhìn mới mẻ và lạ mắt, cho thấy biệt tài của ông trong việc tổng kết những ý tưởng sáng tạo trừu tượng qua những câu văn cô đọng và súc tích. Chẳng hạn, khi diễn đạt cách mà Einstein đem thực tại vật lý đến cho cái khoảng trống trống rỗng trơ ỳ của Newton, ông viết : “ … trường mê hoặc là khoảng trống, đó là một thực thể có thực, nó lượn sóng, thăng giáng, uốn cong và vặn xoắn ” .Khi miêu tả quốc tế mới lạ lùng của vật lý lượng tử, nơi ta chỉ hoàn toàn có thể công bố thực tại của một hạt qua tương tác của nó với những hạt khác, ông viết : “ Chỉ có trong tương tác mà tự nhiên mới vẽ ra quốc tế ” .Bản chất của thực tại là chủ đề rất phức tạp và tinh xảo. Liệu ta hoàn toàn có thể hiểu được nó và hiểu đến tận cùng không ? Hay tất cả chúng ta luôn bị cầm tù theo những cách riêng của ta, như những người nô lệ trong cái hang của Plato không sao thoát ra khỏi những xiềng xích trói buộc mình. Rovelli có biệt tài dẫn dắt tất cả chúng ta theo suốt lịch sử vẻ vang khoa học để tận mắt chứng kiến những đổi khác ý niệm của tất cả chúng ta về thực tại qua những thời đại .

Điều duy nhất thực sự vô hạn chính là sự vô minh của chúng ta. ( Carlo Rovelli, tr. 231 )

Vậy vấn đề lớn nhất của hấp dẫn lượng tử là gì?

Một mặt, thuyết tương đối rộng của Einstein đã đồng nhất không gian và thời gian với trường hấp dẫn – một thực thể có thể biến dạng để đáp ứng với vật chất và năng lượng. Đó là vật lý với khái niệm liên tục, được áp dụng ở thang kích thước lớn và thang đời sống hằng ngày của con người, thậm chí với cả các hiệu ứng kỳ bí như sự chậm lại của thời gian và các lỗ đen trong không gian.

Xem thêm: TIẾP THỊ & QUẢNG CÁO | Business Owner Space

Mặt khác, đó là những trường lượng tử – một khái niệm được cho là thể nền của vật chất và bức xạ, Open từ những loại trường lượng tử khác như trường electron, trường quark, photon và những trường tựa như. Các trường lượng tử được cho phép ta dung hòa một cách không thuận tiện giữa tính liên tục và tính hạt, trong đó những hạt mà tất cả chúng ta quan sát được là những kích thích của những trường liên tục ẩn bên dưới, đó là những bó nguồn năng lượng nhỏ đập vào nhau và với những hạt ở detector để đo chúng .Rovelli đã miêu tả rất rõ : thực tại sẽ được phát lộ khi chúng tương tác. Và để kiến thiết xây dựng được mê hoặc lượng tử vòng, người ta lại phải vận dụng đến nguyên tử luận của Democritus thời cổ đại, đơn cử là ý niệm rằng không thời hạn cũng gián đoạn, nghĩa là cũng bị lượng tử hóa như vật chất, ánh sáng và nguồn năng lượng. Vấn đề này đã gây trở ngại cho những nhà vật lý triết lý chí ít là nửa thế kỷ .Là một cuốn sách thông dụng khoa học, nhưng nhiều nhà điểm sách phương Tây đều nhất trí khẳng định chắc chắn Thực tại không như ta tưởng … là một tác phẩm giàu chất thơ. Tác giả đã dành một đoạn dài nói về thiên hà của thi hào Dante – tác giả của trường ca Thần khúc bất hủ .Một nhà báo đã viết rằng 1 số ít nhà vật lý, không nhiều lắm, hoàn toàn có thể được gọi là nhà vật lý – thi sĩ. Rovelli là một trong số những nhà vật lý đó. Họ nhìn quốc tế, hay đúng chuẩn hơn là thực tại vật lý, như một câu truyện trữ tình được viết bằng một thứ mật mã ẩn giấu mà trí tuệ con người hoàn toàn có thể giải thuật được .Chính Rovelli cũng đã viết : “ Nền văn hóa truyền thống tất cả chúng ta đã ngu ngốc tách biệt khoa học với thi ca. Chính hai nghành nghề dịch vụ đó đã mở mắt cho tất cả chúng ta nhìn thấy sự phức tạp và vẻ đẹp của quốc tế ”. Trong suốt cuốn sách của mình, Rovelli đã tìm cách bắc một nhịp cầu giữa “ hai nền văn hóa truyền thống ” khoa học và thẩm mỹ và nghệ thuật .Và ở đầu cuối, dù bạn muốn giải quyết và xử lý yếu tố phức tạp này như thế nào : lượng tử hóa mê hoặc hay không, mê hoặc lượng tử vòng hay những siêu dây … thì cuốn sách của Rovelli vẫn là một viên đá quý. Đọc nó sẽ mang đến cho bạn nhiều thú vị cùng hình ảnh tuyệt vời. Và ở đầu cuối, nhưng không phải là sau hết, là sự tôn vinh trí tuệ con người, một trí tuệ “ luôn thường trực thiếu tín nhiệm – cội nguồn sâu xa của khoa học ”. ■

Carlo Rovelli Thế giới thật vô biên và rực rỡ sắc màu; chúng ta muốn đi và thưởng lãm nó. Chúng ta đang chìm đắm trong sự bí ẩn và vẻ đẹp của nó, và phía xa chân trời là những vùng đất chưa được khám phá. Sự chưa hoàn thiện và bất định của kiến thức, sự bấp bênh của chúng ta, đang treo lơ lửng trên vực thẳm của vô số những điều chúng ta chưa biết, không hề làm cho cuộc sống trở nên vô nghĩa, ngược lại khiến cho nó càng trở nên hấp dẫn và quý giá hơn. Xem thêm: Vạn vật vận hành như thế nào hay chuyện kể nghìn lẻ một đêm lý thú về khoa học – Kiến Thức Cho Người lao Động Việt Nam Tôi viết cuốn sách này là muốn tường thuật những gì tôi thấy kỳ diệu trong cuộc phiêu lưu đó . ( Carlo Rovelli – trích lời nói đầu của cuốn sách )

Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nghiệp