Trực thăng vận – Wikipedia tiếng Việt

Trực thăng vận là chiến thuật cơ động của các lực lượng vũ trang tác chiến dựa vào máy bay lên thẳng – như trực thăng – nhằm chiếm đóng và giữ các cứ điểm của đối phương, hoặc trực tiếp đánh và tiêu diệt lực lượng của kẻ thù ở sau tiền tuyến.[1] Ngoài chiến thuật bộ binh, các đơn vị tấn công đường không còn được huấn luyện những kỹ năng cơ bản như đu dây, trượt dây, nhảy dù. Trang bị và vũ khí của các đơn vị này thường được thiết kế hoặc tu chỉnh lại để có thể hoạt động hoặc vận chuyển dễ dàng hơn trong máy bay.

Theo sách hướng dẫn của Lục quân Hoa Kỳ FM 1-02 ( FM 101 – 5-1 ), một ” chiến dịch tiến công đường không ” được diễn đạt là một chiến dịch mà trong đó, một hay nhiều lực lượng quân sự chiến lược ( gồm có lực lượng chiến đấu, tương hỗ chiến đấu, và hậu cần ) sử dụng hoả lực và sự di động của những đơn vị chức năng trực thăng dưới sự trấn áp của những chỉ huy đơn vị chức năng mặt đất hoặc trên không nhằm mục đích tiến công và hủy hoại địch hay chiếm và giữ những cứ điểm quan trọng, thường nằm sau chiến tuyến của địch. [ 2 ]Vì trực thăng thường có số lượng giới hạn về tải trọng, cho nên vì thế những lực lượng tiến công đường không thường là bộ binh hạng nhẹ. Tuy nhiên, 1 số ít những phương tiện đi lại bọc thép, như BMD-1 của Nga được phong cách thiết kế có tải trọng nhẹ và size nhỏ để hoàn toàn có thể được luân chuyển bởi phần đông những trực thăng hạng nặng. Điều này được cho phép những đơn vị chức năng tiến công đường không hoàn toàn có thể được cơ giới hoá và phần nào bổ trợ thêm hoả lực .

Trong chiến thuật trực thăng vận, binh lính luôn luôn phụ thuộc nhiều vào hoả lực của các đơn vị trực thăng chiến đấu hay các máy bay chiến đấu.

Trong chiến tranh Việt Nam, chiến thuật này còn được Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam gọi là “chiến thuật kỵ binh bay“, hay chiến thuật “nhảy cóc“. Càng về sau, chiến thuật này càng mất dần hiệu quả bởi các quân Giải phóng dần tìm cách thích nghi và họ cũng dần được trang bị các loại vũ khí phòng không mạnh hơn, khiến số lượng trực thăng Mỹ bị bắn rơi ngày càng tăng.

Chiến tranh Algeria[sửa|sửa mã nguồn]

Việc sử dụng máy bay trực thăng vũ trang tích hợp với luân chuyển trực thăng trong Chiến tranh Algeria cho Quân đội Pháp để thả quân vào chủ quyền lãnh thổ của quân địch đã sinh ra giải pháp cuộc chiến tranh bằng máy bay liên tục cho đến ngày ngày hôm nay. [ 3 ]

Các cỗ máy của Hàng không ánh sáng quân đội Pháp đã thực hiện một số lượng đáng kể các nhiệm vụ chống lại quân nổi dậy Algeria từ năm 1955, khi Groupe d’Hélicoptères số 2 (GH 2) được tạo ra và 1962 khi Pháp đế chế ở Algeria cuối cùng đã kết thúc. GH 2 có trụ sở tại sétif – Aïn Arnat ở phía đông đất nước, và nó được trang bị chủ yếu là máy móc để thực hiện các nhiệm vụ vận tải, mặc dù Vertol H-21C sẽ sớm gia nhập đơn vị lo ngại về việc thiếu máy móc có thể tự bảo vệ và thực hiện các nhiệm vụ tấn công chống lại quân nổi dậy. Có được những cỗ máy này nằm trong tay của người được cấp phép Piasecki do nhu cầu cấp thiết của Pháp phải có chúng vì lý do hoàn cảnh. Thông thường, H-21 có thể mang theo tối đa 18 binh sĩ, nhưng điều kiện hoạt động tại địa phương (cũng như khí hậu) cho thấy các ví dụ của quân đội Pháp chỉ có thể mang theo tối đa khoảng 12 quân. Trong hai năm, GH 2 đã nhận được phần lớn số lượng H-21 được ALAT mua lại, bao gồm năm phi đội vào cuối năm 1958. Một phi đội thứ sáu từ quân đội không quân hải quân Pháp, Aéronautique navale , đã hoạt động với GH 2 ít hơn một năm.

Từ năm 1955 đến 1962, GH 2 đã tham gia vào những trận đánh lớn, xảy ra gần biên giới giữa Algeria và Tunisia, gồm có trận chiến Souk-Ahras vào tháng 4 năm 1958. Các máy bay trực thăng, gồm có những loại như H-21, Alouette II, Sikorsky H-19 và Sikorsky H-34, cùng nhau tổng hợp hơn 190.000 giờ bay ở Algeria ( hơn 87.000 cho H-21 một mình ) và giúp sơ tán hơn 20.000 chiến binh Pháp khỏi khu vực chiến đấu, gồm có gần 2.200 vào đêm hôm. Vào thời gian cuộc chiến tranh ở Algeria kết thúc, tám sĩ quan và 23 hạ sĩ quan từ ALAT đã chết trong quy trình thực thi trách nhiệm của họ .

Chiến tranh Nước Ta[sửa|sửa mã nguồn]

Cuộc cuộc chiến tranh Nước Ta trong tiến trình đầu ( 1955 – 1960 ) điển hình nổi bật đa phần bởi hình thái cuộc chiến tranh du kích. Quân Giải phóng thường tiến công theo nhóm nhỏ lẻ sau đó rút lui rất nhanh trước khi quân đội Mỹ – TP HCM hoàn toàn có thể phản ứng. Nhiều khu vực địa hình khó tiến hành xe quân sự chiến lược, lầy lội vào mùa mưa, nhiều cuộc chạm trán với quân Giải phóng diễn ra trong những khu rừng rậm .Vì vậy, yên cầu một lực lượng tiến công nhanh, cơ động là nhu yếu bức thiết của quân đội Mỹ – Hồ Chí Minh để hoàn toàn có thể chống lại cuộc chiến tranh du kích và nhanh gọn bình định, trấn áp chủ quyền lãnh thổ .

Quá trình hình thành[sửa|sửa mã nguồn]

Chiến thuật trực thăng vận được sử dụng lần đầu bởi Biệt đội 57 của quân Mỹ. Ngày 5 tháng 7 năm 1961, tại địa thế căn cứ không quân Kadena đặt trên hòn đảo Okinawa theo yêu cầu của Phái bộ cố vấn quân sự chiến lược Mỹ ( MACV ) tại miền Nam Nước Ta, quân đội Mỹ đã xây dựng ” Biệt đội 57 vận tải giải pháp ” với 15 máy bay trực thăng UH-1A. Quan điểm ” nhanh gọn tăng trưởng hình thái tác chiến bằng trực thăng ” của Paul D. Harkins được sự ủng hộ nhiệt liệt của tướng William Childs Westmoreland. [ 4 ]Đến tháng 8-1964, Westmoreland thay Paul D. Harkins, trở thành Tư lệnh MACV, quân hàm Đại tướng. Trong một báo cáo giải trình gửi Bộ Quốc phòng Mỹ, Paul D. Harkins nhận định và đánh giá địa hình miền Nam Nước Ta và những hình thức mà Quân Giải phóng thực thi cuộc chiến tranh du kích, trọn vẹn tương thích với giải pháp trực thăng vận, ông đề xuất kiến nghị Lầu Năm Góc chấp thuận đồng ý cho xây dựng một đơn vị chức năng thử nghiệm giải pháp này .

Biệt đội 57 ra đời, trang bị loại UH-1A Iroquois, bay lần đầu vào tháng 3-1960. Được trang bị một động cơ piston công suất 670 mã lực, tốc độ tối đa 198 km/giờ, bay cao tối đa 3.600 mét, hoạt động trong phạm vi 450 km, UH-1A có thể chở được 10 lính. Quân đội Mỹ xây dựng một phương án chuẩn trong việc sử dụng máy bay UH-1A phục vụ chiến thuật “trực thăng vận”: mỗi phi vụ đổ quân có 1 trực thăng chỉ huy và tùy theo số lượng binh lính tham gia, có thể có từ 10 đến 50 chiếc UH-1A chở lính, 5 hoặc 15 trực thăng vũ trang UH-1A bay theo yểm trợ. Ngoài ra còn có vài chiếc UH khác làm nhiệm vụ cấp cứu, tải thương. Đến năm 1964, quân Mỹ được bổ sung thêm loại UH-1B rồi sau đó là UH-1D, mỗi chiếc chở được 12 lính hoặc 6 cáng cứu thương, tốc độ bay tăng lên 215 km/giờ. Từ đó cho đến giữa năm 1972, vào những lúc cao điểm, có hơn 3.900 trực thăng Mỹ hoạt động ở chiến trường Việt Nam, 2/3 trong số đó là UH-1B và UH-1D.[5].

Chiến thuật này hoàn toàn có thể đưa binh lính đến những vùng giao chiến với vận tốc tới trên 200 km / h, vận động và di chuyển linh động theo những hướng mà không bị địa hình đồi núi cản trở. Trực thăng hoàn toàn có thể giật mình đổ quân bủa vây, gây giật mình cho quân đối phương, đồng thời tiến công những tiềm năng trên mặt đất và yểm trợ những loại trực thăng vận tải khác .Một năng lực khác của trực thăng là luân chuyển nhanh binh lính bị thương về bệnh viện, đáp ứng đạn dược, phục vụ hầu cần khi chiến sự lê dài, cũng như hoàn toàn có thể đưa quân rút lui nhanh. Nhờ có trực thăng nên vận tốc đưa thương bệnh binh về bệnh viện nhanh hơn nhiều, tỷ suất tử trận của thương bệnh binh Mỹ đã giảm gần 50% so với thời cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950 – 1953 .

“Chiến thắng ở tỉnh Hậu Nghĩa (nay là hai huyện Đức Hòa Đức Huệ, tỉnh Long An) là một điển hình cho sự thành công của việc vận chuyển binh lính bằng máy bay trực thăng. Việt Cộng chỉ có hai bàn chân, họ không thể chạy nhanh nên cần thiết phải mau chóng phát triển hình thái tác chiến ấy” – Đại tướng Paul D. Harkins nói trước một cuộc họp tổ chức vào tháng 6-1961 ở Sài Gòn.

Danh sách trận đánh[sửa|sửa mã nguồn]

Sau thời hạn đầu, Quân giải phóng Nước Ta dần tăng trưởng những kinh nghiệm tay nghề giải pháp mới nhằm mục đích vượt mặt giải pháp trực thăng vận của Mỹ .Trực thăng tuy nhanh nhưng khi bay phát ra tiếng ồn khá lớn nên không bảo vệ tính bí hiểm, quân Giải phòng thường dựa vào âm thanh để phán đoán từ sớm hướng bay của trực thăng, sau đó sẽ chuẩn bị sẵn sàng đối phó ( nếu lực lượng ít thì phân tán ẩn nấp khiến trực thăng không tìm được, nếu lực lượng đủ mạnh thì hoàn toàn có thể chuẩn bị sẵn sàng đánh trả ngay khi trực thăng địch sà thấp hoặc hạ cánh )Trong trận Ấp Bắc diễn ra vào ngày 2/1/1963, quân giải phóng Nước Ta đã dùng giải pháp phục kích chờ trực thăng tới gần mới nổ súng, và đã bắn rơi 5 máy bay UH-1 chỉ bằng súng trường và súng máy 7,62 mm. Đây là thất bại lớn tiên phong của giải pháp trực thăng vận .Quân Nước Ta thường dùng giải pháp ẩn nấp dưới hầm hoặc tán cây, đợi trực thăng Mỹ sà thấp tìm tiềm năng hoặc đổ quân thì sẽ nổ súng bắn trực thăng. Các trọng liên phòng không DShK 12,7 mm và KPV 14,5 mm là một mối nguy khốn lớn với trực thăng Mỹ, bởi đây là loại vũ khí gọn nhẹ, rẻ tiền và dễ ngụy trang, thích hợp với giải pháp phục kích mà những đơn vị chức năng phòng không Nước Ta thường sử dụng. Ví dụ như ngày 13/9/1968, Đại đội 18 với 2 khẩu DShK và 40 viên đạn đã bắn rơi tại chỗ 2 chiếc trực thăng UH-1, trong đó 1 chiếc đang chở ban chỉ huy Mỹ, giết chết thiếu tướng Mỹ Keith Lincoln Ware ( Tư lệnh Sư đoàn 1 ” Anh Cả Đỏ ” của Mỹ ) [ 7 ] Đặc biệt trong Chiến dịch Đường 9 – Nam Lào năm 1971, hàng trăm súng máy phòng không 12,7 mm được quân Nước Ta ngụy trang để phục kích những trực thăng UH-1 tại bãi đổ quân. Trong chiến dịch này, 168 trực thăng Mỹ đã bị tàn phá và 618 chiếc khác bị bắn hỏng, trong đó hầu hết là trực thăng UH-1. Đây là thất bại nặng nề của giải pháp trực thăng vận, cho thấy giải pháp này đã không còn hiệu suất cao khi mà lực lượng phòng không của quân Nước Ta ngày càng có nhiều kinh nghiệm tay nghề và vũ khí để bắn hạ trực thăng .Từ năm 1972, tên lửa vác vai 9K32 Strela-2 được trang bị cho Quân đội Nhân dân Nước Ta và được gọi với cái tên A-72. Tên lửa Strela 2 với đặc thù gọn nhẹ, dễ cơ động, năng lực sát thương cao đã trở thành tai hại của máy bay tầm thấp của Mỹ, đặc biệt quan trọng là máy bay trực thăng. Theo thống kê của Nga, đã có 589 quả SA-7 được phóng tại Nước Ta trong tiến trình 1972 – 1975, trong đó 204 quả đã bắn trúng đích ( tỷ suất trúng đích 29,5 % ) [ 8 ] Sự Open của A-72 đã gây một áp lực đè nén tâm ý nặng nề cho phi công Mỹ, nhất là phi công trực thăng. Tại miền Nam trước năm 1972, quân Nước Ta chỉ hoàn toàn có thể bắn máy bay Mỹ bằng súng máy, phi công Mỹ chỉ cần bay cao hơn 800 mét là khá bảo đảm an toàn. Chỉ những lúc trực thăng Mỹ bay thấp thì mới dễ bị bắn, nhưng trực thăng bị trúng một vài phát đạn súng máy thì cũng chưa chắc đã rơi, và nếu có rơi thì phi công Mỹ vẫn có tỷ suất sống sót khá cao. Nhưng khi tên lửa A-72 Open thì tình thế khác hẳn : A-72 hoàn toàn có thể bắn trúng tiềm năng ở độ cao tới 2.300 mét ( tức là hoàn toàn có thể bắn tới đa phần trực thăng thời đó ), và chỉ cần 1 quả đánh trúng trực thăng thì sức nổ của nó sẽ ngay lập tức giết chết phi công hoặc khiến trực thăng bốc cháy kinh hoàng, khiến tỷ suất sống sót của phi công là rất thấp. Theo 1 thống kê so với 9 trực thăng Mỹ trúng tên lửa vào năm 1972, chỉ có 2 tổ phi công ( lái loại AH-1 Cobra ) là như mong muốn thoát chết .

Trung úy Kennmore, phi công trực thăng thuộc Sư đoàn Kỵ binh không vận số 1 kể: “Những chuyến bay lên vùng ba biên giới Việt Nam, Campuchia, Lào rất kinh hoàng. Đối phương lúc này ngoài súng phòng không 12,7mm thì họ còn có tên lửa vác vai. Để tránh hỏa lực của họ, chúng tôi thường phải bay thật cao nhưng lúc xuống, trực thăng không thể xuống nhanh như những loại máy bay khác, và thế là dính đạn. Có lần hạ cánh ở sân bay Pleiku, tôi đếm được 14 vết đạn trên thân máy bay, may mà không trúng những bộ phận hiểm yếu…”[9].

Theo thống kê của ” Hội Phi công trực thăng Mỹ ở Nước Ta – Vietnam Helicopter Pilots Association ” :

• Quân đội Mỹ huy động khoảng 12.000 máy bay trực thăng phục vụ trong Chiến tranh Việt Nam, trong số đó 5.607 chiếc bị bắn rơi hoặc phá hủy, tỷ lệ tổn thất lên tới 47%. Tổng số phi công trực thăng Mỹ thiệt mạng Mỹ trong chiến tranh Việt Nam là 2.165, cùng với số thành viên phi hành đoàn thiệt mạng là 2.712[10].
• Trong số trực thăng Mỹ huy động, nhiều nhất là UH-1. Đã có ít nhất 6.994 chiếc UH-1 tham chiến, chiếm 59,3% tổng số các loại trực thăng được Mỹ sử dụng trong chiến tranh. 3.305 chiếc UH-1 – nghĩa là gần một nửa, bị bắn rơi hoặc bị phá hủy vì những trận pháo kích, tập kích.[11] 1.151 phi công và 1.231 thành viên phi hành đoàn đã thiệt mạng khi bay trên loại UH-1[10]

Ngoài ra, 1.076 chiếc trực thăng ( gồm có 914 chiếc UH-1 ) được viện trợ cho không quân Hồ Chí Minh, chiếm hơn 38 % tổng số máy bay Mỹ viện trợ, và hầu hết đã bị bắn rơi, hủy hoại hoặc bị thu giữ [ 12 ] .Tổng cộng trong cuộc chiến tranh ở Nước Ta, đã có hơn 5.600 trực thăng trong biên chế quân đội Mỹ và hơn 1.000 trực thăng trong biên chế quân đội TP HCM ( hàng loạt là do Mỹ phân phối ) đã bị bắn rơi, hủy hoại hoặc bị thu giữ, tổng số là hơn 6.600 trực thăng những loại .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Vận Chuyển