Networks Business Online Việt Nam & International VH2

Sinh học 8 Bài 18: Vận chuyển máu qua hệ mạch và vệ sinh hệ tuần hoàn

Đăng ngày 30 June, 2022 bởi admin

A. Lý thuyết

I. Sự vận chuyển máu qua hệ mạch

– Máu được vận chuyển qua hệ mạch là nhờ.

+ Sức đẩy của tim khi tâm thất co tạo ra huyết áp và tốc độ máu .

Hình 18.1 Đồ thị sự biến đổi huyết áp trong hệ mạch của vòng tuần hoàn lớn

Hình 18.1 Đồ thị sự đổi khác huyết áp trong hệ mạch của vòng tuần hoàn lớnChú thích : 1 : Động mạch chủ, 2 : Động mạch, 3 : Động mạch nhỏ, 4 : Mao mạch, 5 : Tĩnh mạch nhỏ, 6 : Tĩnh mạch, 7 : Tĩnh mạch chủ

– Huyết áp hao hụt dần trong suốt chiều dài hệ mạch do ma sát với thành mạch và giữa cá phân tử máu.
– Vận tốc máu trong mạch giảm dần từ động mạch cho đến mao mạch, sau đó lại tăng dần trong tĩnh mạch.

+ Sự tương hỗ của hệ mạch

  • Động mạch : nhờ sự co dãn của động mạch .

Hình 18.2 Cấu tạo động mạch

Hình 18.2 Cấu tạo động mạch

  • Tĩnh mạch : nhờ sự co bóp của cơ bắp quanh thành mạch, sức hút của lồng ngực khi hít vào và của tâm nhĩ khi giãn ra, hoạt động giải trí của van 1 chiều .

Hình 18.3 Vai trò của các van và cơ bắp quanh thành mạch trong sự vận chuyển máu qua tĩnh mạch

Hình 18.3 Vai trò của những van và cơ bắp quanh thành mạch trong sự vận chuyển máu qua tĩnh mạch

II. Vệ sinh tim mạch

1. Cần bảo vệ tim mạch tránh những tác nhân có hại- Có rất nhiều nguyên do làm cho tim phải tăng nhịp không mong ước và có hại cho tim :

  • Khuyết tật hệ tuần hoàn : hở hay hẹp van tim, mạch máu bị xơ cứng .
  • Vi khuẩn, vius : cúm, thương hàn, thấp khớp …
  • Cơ thể bị cú sốc nào đó : sốt cao, mất máu, sốc …
  • Sử dụng chất kíc thích : rượu, thuốc lá, heroin .
  • Cảm xúc âm tính : tức giận, đau buông, sợ hãi, bồn chồn … .
  • Thức ăn nhiều mỡ động vật hoang dã, quá mặn .

– Để có một trái tim và hệ mạch khỏe, tất cả chúng ta cần :

  • Hạn chế nhịp tim và huyết áp không mong ước .
  • Không sử dụng những chất thích .
  • Băng bó kịp thời các vết thương, không để cơ thể mất nhiều máu.

  • Khám chữa bệnh định kì để phát hiện sớm và chữa trị kịp thời những khuyết tật liên quan hệ tim mạch .
  • Có đời sống niềm tin tự do, vui tươi, tránh xa những xúc cảm âm tính .
  • Tiêm phòng những bệnh có hại cho tim mạch : cúm, thương hàn ..
  • Hạn chế ăn những thức ăn có hại cho hệ tim mạch .

2. Cần rèn luyện hệ tim mạch- Cần rèn luyện tim mạch liên tục, đều đặn, vừa sức bằng việc luyện tập thể thục thể thao hằng ngày, lao động vừa sức và xoa bóp .

Hình 18.4 Hình ảnh các hoạt động rèn luyện hệ tim, mạch

Hình 18.4 Hình ảnh những hoạt động giải trí rèn luyện hệ tim, mạch

B.
Trả Lời Câu Hỏi SGK

1. Giải bài 1 trang 60 SGK Sinh học 8

Lực đẩy đa phần giúp máu tuần hoàn liên tục và theo một chiều trong hệ mạch đã được tạo ra từ đâu và như thế nào ?

Hướng dẫn giải

Máu được vận chuyển qua hệ mạch nhờ một sức đẩy do tim tạo ra ( tâm thất co ). Sức đẩy này tạo nên một áp Lực trong mạch máu, gọi là huyết áp ( huyết áp tối đa khi tâm thất co, huyết áp tối thiểu khi tâm thất dãn ) và tốc độ máu trong mạch. Sức đẩy này ( huyết áp ) hao hụt dần suốt chiều dài hệ mạch do ma sát với thành mạch và giữa những thành phần máu còn tốc độ máu trong mạch giảm dần từ động mạch cho đến mao mạch ( 0.5 m / s ở động mạch => 0.001 m / s ở mao mạch ), sau đó lại tăng dần trong tĩnh mạch .

2. Giải bài 2 trang 60 SGK Sinh học 8

Các vận động viên thể thao rèn luyện lâu năm thường có chỉ số nhịp tim / phút nhỏ hơn người thông thường. Chỉ số này là bao nhiêu và điều đó có ý nghĩa gì ? Có thể lý giải điều này thế nào khi số nhịp tim / phút ít đi mà nhu yếu ôxi của khung hình vẫn được bảo vệ ?

Hướng dẫn giải

Chỉ số nhịp tim / phút cùa những vận động viên thể thao rèn luyện lâu năm :

Giải thích : Các vận dộng viên thể thao rèn luyện lâu năm thường có chỉ số nhịp tim / phút nhỏ hơn người thông thường. Chỉ số này là 40 – 60 lần / phút lúc nghỉ ngơi, 180 – 240 lần / phút lúc hoạt động giải trí gắng sức. Điều này do những vận động viên thể thao tiếp tục, đều đặn rèn luyện, có ý thức cố găng trong thời hạn lâu dài hơn đã nâng được hiệu suất thao tác của tim. Tim của họ đập chậm hơn, ít hơn mà vẫn cung ứng đủ nhu yếu ôxi cho khung hình vì mỗi lần đập tim bơm được nhiều máu hơn .

3. Giải bài 3 trang 60 SGK Sinh học 8

Nếu những giải pháp bảo vệ khung hình tránh những tác nhân có hại cho tim mạch ?

Hướng dẫn giải

Các giải pháp bảo vệ khung hình tránh những tác nhân có hại cho tim mạch :

  • Khắc phục và hạn chế những nguyên do làm tăng nhịp tim và huyết áp không mong ước .
  • Không sử dụng những chất kích thích có hại như thuốc lá, hêrôin, rượu …
  • Tiêm phòng những bệnh có hại cho tim mạch : cúm, thương hàn, bạch hầu, thấp khớp .
  • Cần kiểm tra sức khoẻ định kì hằng năm để phát hiện sớm những bệnh tương quan đến tim mạch để chữa trị kịp thời và có chính sách lao động và hoạt động và sinh hoạt tương thích …
  • Hạn chế ăn những thức ăn có hại cho tim mạch : mỡ động vật hoang dã …

4. Giải bài 4 trang 60 SGK Sinh học 8

Nêu những giải pháp rèn luyện hệ tim mạch .

Hướng dẫn giải

Các hình thức luyện tập thể dục, thể thao liên tục, vừa sức đều có ý nghĩa rèn luyện, làm tăng năng lực hoạt động giải trí của tim và hệ mạch. Những người rèn luyện dưỡng sinh hay khí công còn có bài tập xoa bóp ngoài da, trực tiếp giúp cho hàng loạt hệ mạch ( kể cả hệ bạch huyết ) được lưu thông tốt .