Kế hoạch tài chính khởi nghiệp

Tài chính khởi nghiệp là một trong những khía cạnh quan trọng nhất của một doanh nghiệp khởi nghiệp. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp truyền thống theo đuổi mục tiêu lợi nhuận dương ở hầu hết mọi thời điểm, thì startup có thể theo đuổi những mục tiêu ưu tiên hơn: tăng trưởng số người dùng, mở rộng phạm vi hoạt động… Và khi đạt đến một cột mốc quy mô nhất định, lợi nhuận sẽ vượt trội so với số tài chính đã đầu tư. Hiểu được tầm quan trọng của vấn đề tài chính trong doanh nghiệp khởi nghiệp, bài học này sẽ đem lại góc nhìn toàn cảnh về tài chính khởi nghiệp, đặc biệt là những giai đoạn mà kế hoạch tài chính của một doanh nghiệp khởi nghiệp sẽ phải trải qua. 

I. Tổng quan: 

Các công ty khởi nghiệp thường không có dòng tiền ( cash flow ) ở quá trình tiên phong mà hầu hết là chi trả tiền để nuôi cỗ máy, kiến thiết xây dựng loại sản phẩm và lôi cuốn người dùng. Ngoài ra, vì những doanh nghiệp khởi nghiệp thường chỉ có gia tài trí tuệ chứ không sở hữu tài sản cố định và thắt chặt nên việc kêu gọi vốn thường sẽ đến từ những kênh tài chính mạo hiểm ( ventures ) như :

• Nhà đầu tư thiên thần (angel investor)

  Bạn đang đọc: Kế hoạch tài chính khởi nghiệp

• Quỹ góp vốn đầu tư sớm ( seed ventures )
• Quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm ( ventures capital )
• Gọi vốn hội đồng ( crowd funding ) .

Ngoài ra, khả năng thoái vốn (exit plan) là một vấn đề cần quan tâm hàng đầu trong xây dựng kế hoạch và chiến lược tài chính. Tuỳ thuộc vào từng giai đoạn, kết hợp với độ rủi ro mà kỳ vọng lợi nhuận khi thoái vốn sẽ khác nhau. Startup phải luôn kiểm định và điều chỉnh nhiều kịch bản cho tài chính khởi nghiệp khác nhau theo từng diễn biến của sự tăng trưởng startup. 

II. 6 giai đoạn mà kế hoạch tài chính của một startup sẽ trải qua:

Chiến lược tài chính của một startup sẽ đi song hành với 3 yếu tố, gọi chung là “ những quá trình của startup ” – startup stages. Những yếu tố này gồm có : ( 1 ) sự tăng trưởng của mẫu sản phẩm và thị trường, ( 2 ) sự tham gia của những nhà đầu tư, ( 3 ) sự chia nhỏ hoặc pha loãng của CP doanh nghiệp .

Đối với một công ty khởi nghiệp, kế hoạch tài chính khởi nghiệp tốt nhất thường sẽ trải qua 6 giai đoạn sau đây: 

1. Giai đoạn tìm kiếm ý tưởng: 

Founder tiên phong tìm ra một ý tưởng sáng tạo nâng tầm thị trường hoặc một công nghệ tiên tiến mới, quy mô kinh doanh thương mại mới có thể nhân rộng nhiều lần. Giai đoạn này hoàn toàn có thể nhu yếu vốn lớn chưa quá quan trọng nên hoàn toàn có thể chưa cần tài chính .
Tuy nhiên, founder vẫn cần dữ thế chủ động được nguồn tiền trải qua việc lên ngữ cảnh tài chính tối thiểu từ 6 tháng đến 1 năm. Ngoài ra, nhà sáng lập cũng phải dự trù năng lực xoay sở nguồn tiền từ bản thân, hoặc năng lực gật đầu rủi ro đáng tiếc hoàn toàn có thể chịu đựng được nếu như dự án Bất Động Sản thất bại trong quy trình tiến độ đầu .

2. Giai đoạn tìm kiếm Co-founder: 

Việc tìm được người đồng sáng lập tương thích là cơ duyên và sự nỗ lực. Một số Founder công nghệ tiên tiến hoàn toàn có thể tìm đồng sáng lập có thế mạnh về tài chính và gọi vốn. Tuy nhiên, founder vẫn nên có những kiến thức và kỹ năng về tài chính và lý tưởng nhất founder chính là người đi gọi vốn trong quy trình tiến độ này .
Việc chia % CP so với đồng sáng lập không có một công thức đúng cho tổng thể những trường hợp. Mặc dù vậy, founder vẫn nên là người nắm hầu hết CP trong quá trình đầu, thường cần lớn hơn 20-30 % so với những cổ đông còn lại. Giai đoạn này Co-founder cũng nên có sự góp phần về tài chính để ngày càng tăng cam kết và nghĩa vụ và trách nhiệm với dự án Bất Động Sản .

3. Giai đoạn xây dựng sản phẩm mẫu và tìm kiếm thị trường: 

Giai đoạn này khởi đầu tốn kém ngân sách, cần có sự sẵn sàng chuẩn bị tài chính tốt và thống kê giám sát được tổng nguồn vốn cần sẵn sàng chuẩn bị. Thường quá trình này sẽ Open dòng vốn từ những người đáng tin cậy nhóm sáng lập, gọi là “ family and friends ” – dòng vốn từ mái ấm gia đình và bạn hữu .
Giai đoạn này những nhà đồng sáng lập tham gia tiền sẽ hiệu suất cao. Nếu có nhà góp vốn đầu tư thiên thần thì chỉ nên chiếm dưới 10 %, nếu không sau này sẽ trở thành gánh nặng .

4. Giai đoạn có sản phẩm mẫu và thị trường hồi đáp tốt:

Lúc này sẽ Open những nhân viên cấp dưới cần ưu tiên để dành CP thưởng ( esoft ) và những nhà đầu tư thiên thần. Đây cũng là tiến trình những TT ươm tạo khởi nghiệp và những nguồn vốn tương hỗ từ chính phủ nước nhà hoàn toàn có thể tham gia .

5. Giai đoạn khẳng định mô hình, tăng trưởng nhanh và liên tục:

Giai đoạn này công ty hoàn toàn có thể tăng trưởng theo hai hướng : ( 1 ) là công ty tự tăng trưởng, founder nhìn nhận công ty có năng lực xoay sở trong 1-2 năm tới và không muốn gọi vốn góp vốn đầu tư ; ( 2 ) hoặc là công ty cần gọi vốn để có dòng tài chính bảo vệ sự sống còn của công ty .
Đối với hướng tăng trưởng thứ hai, những vòng gọi vốn sẽ được thực thi theo từng quy trình tiến độ và nhu yếu vốn của startup. Thường mở màn từ những quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm. Các vòng gọi vốn theo từng nhóm giá trị được đặt tên là những series A, B, C với giá trị tăng dần .
Giai đoạn này cũng Open thực trạng thoái vốn của một số ít nhà đầu tư khởi đầu .

6. Giai đoạn thoái vốn exit:

Có hai quy mô thoái vốn thông dụng nhất :

a. bán toàn bộ công ty lại cho một doanh nghiệp lớn mà startup có thể tạo thêm giá trị cho hệ sinh thái doanh nghiệp của họ

b. hoặc trở thành công ty đại chúng trên sàn sàn chứng khoán .

III. Những lưu ý về tài chính khởi nghiệp: 

Trò chuyện với anh Thống Lê Anh Tuấn – Founder Cashbag, một trong những startup công nghệ tiêu biểu ở Đà Nẵng. Anh là người đã từng trải qua nhiều dự án khác nhau, và cũng đã trải nghiệm nhiều giai đoạn khởi nghiệp kể trên, anh chia sẻ thêm 3  lưu ý về gọi vốn và tài chính khởi nghiệp: 

1. Về vấn đề gọi vốn: 

Giai đoạn đầu, nếu Founder không có profile tốt hoặc không có những thành tựu đặc biệt quan trọng, uy tín trong ngành và nghành nghề dịch vụ sẽ làm thì không nên nghĩ đến việc tìm kiếm quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm. Giai đoạn này sự tin yêu, uy tín của Founder sẽ ảnh hưởng tác động rất nhiều đến những quyết định hành động tham gia góp vốn đầu tư của những bên tương quan. Vào tiến trình sau, khi dự án Bất Động Sản đã chứng tỏ được product market fit, những founder hoàn toàn có thể đi gặp quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm với những số liệu về tài chính, thị trường .

2. Về vấn đề thời gian:

Founder luôn cần sẵn sàng chuẩn bị kế hoạch tài chính và nguồn vốn trong thời hạn tối thiểu 12-18 tháng. Đừng để dự án Bất Động Sản rơi vào tình thế còn 3-6 tháng là hết sạch tiền, lúc đó công ty sẽ mất tâm thế dữ thế chủ động và tác động ảnh hưởng nhiều đến cả những yếu tố hoạt động giải trí khác .
Gọi vốn với quỹ góp vốn đầu tư còn mất từ 3-6 tháng, thậm chí còn mất tới 1 năm .

3. Quan điểm về tiền vay:

Founder cho rằng đây là điều không nên, đặc biệt quan trọng là những startup công nghệ tiên tiến, nguy khốn hơn nữa là những khoản vay nóng, trả lãi lớn là điều khá tối kỵ. Những áp lực đè nén từ dòng tài chính này sẽ dễ làm Founder phân tâm, áp lực đè nén và ảnh hưởng tác động chung tới dự án Bất Động Sản. Phương án vay có vẻ như tương thích hơn với SME, đã có gia tài bảo vệ và có năng lực chi trả .

IV. 2 kịch bản tài chính khác mà các doanh nghiệp khởi nghiệp cần cân nhắc:

1. Trường hợp 1: Startup không phát triển được và phải đóng cửa.

Lúc này, kiến thức về pháp lý và sự chuẩn bị sẵn phương án hành động chính là giải pháp tốt ưu. 

2. Trường hợp 2: Khi mức độ tăng trưởng ngừng lại

Lúc này, Startup sẽ trở thành một doanh nghiệp theo quy mô truyền thống lịch sử hoàn toàn có thể tạo ra dòng thu nhập và doanh thu không thay đổi .
Tuy nhiên, ở bất kể ngữ cảnh nào, kế hoạch thoái vốn là việc mà toàn bộ những nhà đồng sáng lập và nhà đầu tư đều phải chăm sóc. Việc hiểu biết và trấn áp những kế hoạch thoái vốn là việc làm phải được ưu tiên. Khác với những doanh nghiệp truyền thống lịch sử, doanh nghiệp khởi nghiệp cần chiếm hữu tư duy linh hoạt trong những kế hoạch thoái vốn này và sẵn sàng chuẩn bị sẵn nhiều giải pháp khác nhau .

Trên đây là toàn cảnh những điều cần lưu ý khi lập kế hoạch tài chính khởi nghiệp. Tuy nhiên, quan trọng hơn hết về tài chính khởi nghiệp là sự minh bạch. Các founder hãy chia sẻ đầy đủ bức tranh tài chính, kể cả những góc khuất để những cộng sự của mình nắm rõ và chung tay chèo lái con thuyền khởi nghiệp chinh phục biển lớn. 

Để có thêm nhiều thông tin cụ thể hơn về tài chính khởi nghiệp, mời các bạn xem video dưới đây

Tác giả : Võ Duy Khương
Xem thêm những bài học kinh nghiệm khởi nghiệp khác tại đây :
>> Tìm kiếm Co-founder
>> Tìm kiếm và nhìn nhận ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp
>> 3 Phương pháp định giá doanh nghiệp khởi nghiệp
THÔNG TIN CHUNG :

Series bài học cung cấp kiến thức và kỹ năng cho startup

Bài học được đăng tải tại : DNES STARTUP LESSONS LEARNED
Đơn vị triển khai : Vườn ươm Doanh nghiệp TP. Đà Nẵng phối hợp với Văn phòng Đề án 844

Source: https://vh2.com.vn
Category: Startup