Đăng ký vốn điều lệ, quyền hạn và trách nhiệm của doanh nghiệp

MC

Luật sư

Vâng tôi có biết về việc này. Theo Báo cáo tình hình đăng ký doanh nghiệp tháng 1 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, vốn đăng ký bình quân doanh nghiệp thành lập mới tháng 1/2020 đã tăng đột biến vì một doanh nghiệp mới lập với số vốn 144.000 tỷ đồng (tương đương gần 6,5 tỷ USD)

Bạn đang đọc: Đăng ký vốn điều lệ, quyền hạn và trách nhiệm của doanh nghiệp

Đây là số vốn khủng tương tự với tổng vốn điều lệ của 4 ngân hàng nhà nước lớn Agribank, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam BIDV, VCB và Vietinbank cộng lại và lớn hơn vốn điều lệ của Viettel ( hiện khoảng chừng 141.000 tỷ đồng ) thậm chí còn là gấp 4 lần vốn điều lệ của Công ty CP Tập đoàn Vingroup ( hơn 34.000 tỷ đồng ) .
Xét trong toàn cảnh thực tiễn nước ta lúc bấy giờ thì nếu doanh nghiệp này góp đủ vốn đã ĐK thì đây thực sự là một “ siêu doanh nghiệp ” .

MC

Vâng, nhưng qua nguồn tin mà phóng viên báo chí của chúng tôi tìm hiểu và khám phá thì có những điều rất lạ ở doanh nghiệp này, từ việc công ty chỉ có 3 thành viên góp vốn là cá nhâ, trụ sở công ty nằm trong ngôi nhà riêng tại một con ngõ nhỏ của Q. Hoài Đức, cho đến việc một trong ba cổ đông, người cam kết góp 43.200 tỷ đồng ( tương ứng tỷ suất chiếm hữu 30 % vốn ) thì lại vấn đáp rằng bà đang không hề biết về việc này, chỉ cho mượn tên để xây dựng doanh nghiệp chứ không có tiền để góp vốn .
Và cũng từ vấn đề này dấy lên mối chăm sóc của dư luận về yếu tố pháp lý trong việc ĐK vốn điều lệ của doanh nghiệp, xin luật sư cho biết quan điểm của mình về yếu tố này .

Luật sư

Trước hết tôi phải chứng minh và khẳng định rằng, việc doanh nghiệp ĐK số vốn điều lệ lên tới 144.000 tỷ đồng tuy là không bình thường nhưng vẫn hợp pháp .
Để mọi người hiểu rõ hơn về yếu tố tính pháp lý của việc ĐK và góp vốn, trong buổi san sẻ ngày ngày hôm nay, tôi xin nói đến 4 yếu tố pháp lý mà theo quan điểm của tôi đây là những yếu tố mà những doanh nghiệp, nhà đầu tư cần chăm sóc .

1. Thế nào là vốn điều lệ ?

2. Mức vốn điều lệ ?

3. Thời hạn góp vốn ? Trách nhiệm pháp lý và giải pháp khi không góp / góp không đủ vốn .

4. Vai trò của vốn điều lệ ?

Luật sư

Thế nào là vốn điều lệ?

Theo quy định tại Khoản 29 Điều 5 Luật doanh nghiệp 2014, Vốn điều lệ là tổng giá trị tài sản do các thành viên đã góp hoặc cam kết góp khi thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh; là tổng giá trị mệnh giá cổ phần đã bán hoặc đã được đăng ký mua khi thành lập doanh nghiệp đối với công ty cổ phần.

Tài sản góp vốn hoàn toàn có thể là Đồng Việt Nam, ngoại tệ tự do quy đổi, vàng, giá trị quyền sử dụng đất, giá trị quyền sở hữu trí tuệ, công nghệ tiên tiến, tuyệt kỹ kỹ thuật, những gia tài khác hoàn toàn có thể định giá được bằng Đồng Việt Nam .

MC

Vậy còn về mức vốn điều lệ thì pháp lý pháp luật như thế nào thưa Luật sư ?

Luật sư

Mức vốn điều lệ?

Hiện tại luật không quy định doanh nghiệp phải có bao nhiêu vốn tối thiểu và tối đa trừ doanh nghiệp kinh doanh những ngành nghề bắt buộc phải có vốn pháp định tối thiểu. Trước đây, Luật doanh nghiệp 2005 quy định: “Vốn pháp định là số vốn tối thiểu phải có theo quy định của pháp luật để thành lập doanh nghiệp”. Tuy nhiên, Luật doanh nghiệp 2014 đã bỏ việc xác định vốn pháp định với mục đích hiện thực hóa quyền tự do kinh doanh tất cả các ngành nghề mà pháp luật không cấm. Và chúng ta có thể thấy được quy định về vốn pháp định giờ nằm trong các văn bản quy định điều kiện kinh doanh của một số ngành nghề cụ thể. Đối với các ngành nghề kinh doanh có điều kiện về vốn pháp định thì các bạn lưu ý khi đăng ký doanh nghiệp vốn điều lệ đăng ký của doanh nghiệp cần bằng hoặc lớn hơn so với vốn pháp định.

Ví dụ : Ngành nghề kinh doanh thương mại là một ngành nghề kinh doanh thương mại có điều kiện kèm theo và nhu yếu vốn pháp định của công ty là 20 tỷ đồng ( khoản 1 Điều 3 Nghị định số 76/2015 / NĐ-CP ). Theo đó, mức vốn điều lệ tối thiểu khi công ty ĐK xây dựng là 20 tỷ đồng và không giới hạn số vố tối đa. Theo tôi khám phá, “ siêu doanh nghiệp ” ĐK vốn điều lệ 144.000 tỷ đồng kia ĐK ngành nghề kinh doanh thương mại chính là kinh doanh thương mại , do vậy số vốn tối thiểu phải ĐK là 20 tỷ đồng, còn không có pháp luật số vốn tối đa, do vậy, ĐK bao nhiêu là quyền của doanh nghiệp .

MC

Vậy làm thế nào để biết doanh nghiệp đã góp đủ số vốn đã cam kết hay chưa thưa Luật sư?

Xem thêm: Doanh nghiệp nhỏ và vừa – Wikipedia tiếng Việt

Luật sư

Thời hạn góp vốn?

Theo pháp luật tại Điều 48, 74, 112 Luật doanh nghiệp năm trước, thì thời hạn góp vốn / thanh toán giao dịch CP đủ và đúng loại gia tài như đã cam kết / ĐK mua khi ĐK xây dựng doanh nghiệp nói chung là trong thời hạn 90 ngày, kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận ĐK doanh nghiệp .
Đối với công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn xây dựng trước ngày 01/7/2015, thời hạn góp vốn thực thi theo lao lý tại Điều lệ công ty .

Pháp luật đã có lao lý về thời hạn góp vốn, về nghĩa vụ và trách nhiệm góp đủ và đúng số vốn đã cam kết của những thành viên, về nghĩa vụ và trách nhiệm và mức xử phạt trong trường hợp những doanh nghiệp không góp vốn như đã cam kết, tuy nhiên theo quan điểm của tối dẫn chứng ghi nhận quyền sở hữu phần vốn góp của thành viên là một yếu tố không rõ ràng theo Luật doanh nghiệp 2005 và vẫn liên tục không rõ ràng theo Luật doanh nghiệp năm trước .
Chẳng hạn, lao lý chỉ khi góp vốn vào doanh nghiệp khác hoặc nhận góp vốn của doanh nghiệp khác mới phải sử dụng hình thức giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt. ( nghĩa là doanh nghiệp A mua vốn góp hoặc CP của doanh nghiệp B ). Còn khi cá thể góp vốn điều lệ hoàn toàn có thể góp bằng Chuyển khoản hoặc Tiền mặt đều được – Theo Thông tư 09/2015 có hiệu lực hiện hành thi hành từ ngày 17/03/2015 và Công văn 786 / TCT-CS ngày 1/3/2016 của Tổng cục Thuế v / v chủ trương thuế. Do vậy, khó hoàn toàn có thể trấn áp được việc những bên liệu đã góp đúng đủ số vốn cam kết trong thời hạn lao lý hay chưa .
Tuy nhiên, tôi cho rằng pháp lý cũng rất linh động, khôn khéo khi có những chính sách để ràng buộc giữa quyền hạn và nghĩa vụ và trách nhiệm của những bên tương ứng với số vốn góp. Theo quan điểm của tôi, vốn góp cơ sở cho việc phân loại quyền, quyền lợi và nghĩa vụ và trách nhiệm giữa những thành viên, cổ đông trong công ty do đó đặc thù này cũng góp thêm phần ngày càng tăng nghĩa vụ và trách nhiệm của cá thể, doanh nghiệp trong việc góp vốn. Anh muốn che dấu việc góp không đủ / chưa đủ số vốn đã cam kết thì anh phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm với cả phần nghĩa vụ và trách nhiệm tương tự với số vốn đã ĐK góp mặc dầu anh chưa góp hay không góp, tương quan đến những khoản nợ nếu có và tôi tin rằng nhiều người sẽ không dám mạo hiểm với điều này .

MC

Vậy nếu doanh nghiệp không góp đủ số vốn đã cam kết trong thời hạn pháp luật thì sẽ như thế nào thưa Luật sư ?

Luật sư

Tùy từng mô hình công ty mà pháp lý pháp luật về giải quyết và xử lý việc chưa góp hoặc chưa góp đủ số vốn đã cam kết sau thời hạn lao lý .
Về phía thành viên góp vốn / mua CP, sau thời hạn lao lý mà vẫn có thành viên chưa góp hoặc chưa góp đủ số vốn đã cam kết thì thành viên chưa góp vốn theo cam kết đương nhiên không còn là thành viên của công ty, thành viên chưa góp vốn đủ phần vốn góp như đã cam kết có những quyền tương ứng với phần vốn góp đã góp .
Về phía doanh nghiệp, họ phải triển khai điều ĐK kiểm soát và điều chỉnh vốn điều lệ bằng giá trị số vốn thực góp trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày sau cuối phải góp đủ vốn điều lệ
Ngoài ra, kê khai khống vốn điều lệ, không góp đủ số vốn điều lệ như đã ĐK ; cố ý định giá gia tài góp vốn không đúng giá trị là những hành vi bị nghiêm cấm theo quy địnhncủa pháp lý, nếu vi phạm doanh nghiệp và thành viên góp vốn sẽ bị xử phạt. Theo nghị định 155 / 2013 / NĐ-CP có HL : 1/1/2014 Tại Điều 23. Vi phạm những lao lý về xây dựng doanh nghiệp thì :
1. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng so với một trong những hành vi sau :
b ) Không góp đúng hạn số vốn đã ĐK .
2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng so với hành vi không góp đủ số vốn như đã ĐK .
3. Phạt tiền từ 25.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng so với một trong những hành vi sau :
a ) Cố ý định giá gia tài góp vốn không đúng giá trị thực tiễn ;

MC

Vậy theo Luật sư, vai trò của vốn điều lệ là gì ?

Vai trò của vốn điều lệ?

Một trong những ý nghĩa lớn nhất của vốn điều lệ là cơ sở để xác lập tỷ suất phần vốn góp hay chiếm hữu CP của thành viên, cổ đông trong công ty. Thông qua đó làm cơ sở cho việc phân loại quyền, quyền lợi và nghĩa vụ và trách nhiệm giữa những thành viên, cổ đông trong công ty .
Cụ thể, thành viên, cổ đông chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về những khoản nợ và nghĩa vụ và trách nhiệm gia tài khác của doanh nghiệp trong khoanh vùng phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp, trừ 1 số ít trường hợp pháp luật tại Luật Doanh nghiệp .
Đồng thời, Luật Doanh nghiệp cũng lao lý thành viên, cổ đông có số phiếu biểu quyết tương ứng với phần vốn góp cũng như được chia doanh thu tương ứng với phần vốn góp sau khi công ty đã nộp đủ thuế và hoàn thành xong những nghĩa vụ và trách nhiệm kinh tế tài chính khác theo lao lý của pháp lý .
Có thể nói rằng việc Luật Doanh nghiệp năm năm trước đã biến hóa thực chất của vốn điều lệ trở thành vốn thực góp đã giải quyết và xử lý được những chưa ổn về vốn “ ảo ” cũng như tạo ra cơ sở pháp lý để doanh nghiệp hoàn toàn có thể kiểm soát và điều chỉnh được vốn điều lệ về đúng với số vốn thực góp trong quy trình hoạt động giải trí .

MC

Vậy Luật sư có lời khuyên gì cho những doanh nghiệp / nhà góp vốn đầu tư khi ĐK mức vốn điều lệ không ?

Luật sư

Thứ nhất, Pháp luật hiện nay không có quy định bắt buộc về mức vốn tối thiểu hoặc tối đa, ngoại trừ một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện về mức vốn tối thiếu. Tuy nhiên, các chủ doanh nghiệp không vì thế mà chọn 1 mức vốn quá thấp hoặc quá cao. Vì sao?

Vì với số vốn điều lệ quá thấp thì những chủ doanh nghiệp không thể nào bộc lộ được tiềm lực kinh tế tài chính cũng như quy mô của công ty mình cho đối tác chiến lược thấy, dẫn đến thiếu sự tin yêu trong hợp tác kinh doanh thương mại, thậm chí còn không tìm được đối tác chiến lược cho mình. Thêm nữa khi doanh nghiệp cần nguồn vốn tương hỗ từ ngân hàng nhà nước thì với số vốn quá thấp cũng không tạo được “ niềm tin ” cho ngân hàng nhà nước để họ hoàn toàn có thể cho chủ doanh nghiệp vay 1 số vốn vượt ngoài năng lực, vượt ngoài vốn điều lệ của họ. Trong thực tiễn có nhiều đơn vị chức năng doanh nghiệp đã ĐK vốn điều lệ công ty là 1 triệu đồng, điều này trọn vẹn pháp lý không cấm, tuy nhiên khi ĐK mức vốn điều lệ quá thấp như vậy thì khi đi thanh toán giao dịch và thao tác với đối tác chiến lược, những cơ quan ngân hàng nhà nước, thuế thì họ thường không tin yêu doanh nghiệp này và rất hạn chế thanh toán giao dịch và cũng là một trở ngại lớn khi ĐK mức vốn điều lệ quá thấp .

Còn nếu chủ doanh nghiệp đưa ra số vốn cao vượt ngoài năng lực của bản thân thì cái lợi trước mắt là tạo được niềm tin cho đối tác chiến lược, ngân hàng nhà nước nhưng cũng không kém phần rủi ro đáng tiếc sau này nếu làm ăn thất bại dẫn đến gây nợ cho người mua hoặc nặng hơn là giải thể, phá sản hoặc vay ngân hàng nhà nước quá nhiều dẫn đến không có năng lực chi trả. Chủ doanh nghiệp phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm bằng đúng với số vốn mà mình đã đăng kí .

Tuy nhiên, việc chọn số vốn điều lệ cũng tùy thuộc vào kinh nghiệm tay nghề và nền tảng của chủ doanh nghiệp. Nếu chủ doanh nghiệp mới có những trong bước đầu xây dựng công ty, nguồn người mua chưa được thiết lập nhiều, chưa có kinh nghiệm tay nghề trong việc điều hành quản lý, quản trị kinh doanh thương mại thì nên để số vốn vừa phải, đủ năng lực của mình. Khi việc kinh doanh thương mại khởi đầu đi vào hoạt động giải trí không thay đổi, có tín hiệu tăng trưởng từ từ thì mình đăng kí tăng vốn điều lệ lên cao hơn .

Nếu chủ doanh nghiệp đã có công ty, đã từng xây dựng công ty, đối tác chiến lược đã có sẵn thì chủ doanh nghiệp nên mạnh tay chọn vốn điều lệ cao để trong bước đầu “ nâng tầm ” công ty của mình so với những công ty xây dựng cùng thời gian và do đã có kinh nghiệm tay nghề nên cũng không sợ rủi ro đáng tiếc nhiều như những chủ doanh nghiệp chưa có kinh nghiệm tay nghề khác .
Cho nên cần ĐK mức tương đối và tương thích với thực tiễn để thuận tiện hơn cho việc kinh doanh thương mại .

 

Xem thêm: Hướng dẫn xác minh doanh nghiệp Facebook đúng chuẩn 2021 từ A-Z

Thứ hai, về phía thành viên góp vốn/ mua cổ phần, vốn điều lệ sẽ là cơ sở cho việc phân chia quyền, lợi ích và nghĩa vụ giữa các thành viên, cổ đông trong công ty, do vậy nên góp đúng, đủ số vốn đã cam kết để đảm bảo được quyền và lợi ích hợp pháp của mình trong đầu tư kinh doanh.

MC