Về thời điểm tính thời hiệu khởi kiện đối với quyết định hành chính – Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ngãi

Khi xác lập thời hiệu khởi kiện vụ án hành chính, ngoài việc địa thế căn cứ vào từng đối tượng người tiêu dùng khởi kiện hành chính, Tòa án còn phải địa thế căn cứ vào thời gian mở màn tính thời hiệu khởi kiện và thời gian kết thúc thời hiệu khởi kiện. Theo đó, Luật tố tụng hành chính ( TTHC ) năm năm ngoái pháp luật, so với những đối tượng người dùng khởi kiện khác nhau thì thời gian tính thời hiệu khởi kiện là khác nhau, riêng so với quyết định hành động hành chính là đối tượng người tiêu dùng khiếu kiện phổ cập nhất, thời gian tính thời hiệu khởi kiện là “ 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định hành động hành chính ” và nếu có khiếu nại trước khi khởi kiện thì thời gian tính thời hiệu khởi kiện là “ a ) 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định hành động xử lý khiếu nại lần đầu hoặc quyết định hành động xử lý khiếu nại lần hai ; b ) 01 năm kể từ ngày hết thời hạn xử lý khiếu nại theo lao lý của pháp lý mà cơ quan Nhà nước, người có thẩm quyền không xử lý và không có văn bản vấn đáp cho người khiếu nại ”. Đây là những lao lý thiết yếu và có sự tương thích nhất định. Tuy nhiên, từ góc nhìn thực tiễn và lý luận pháp lý, những pháp luật của Luật TTHC năm năm ngoái về thời gian tính thời hiệu khởi kiện so với quyết định hành động hành chính vẫn còn sống sót một số ít hạn chế, chưa ổn. Cụ thể như sau : Thứ nhất, chưa lao lý về cách xác lập thế nào là “ nhận được, biết được quyết định hành động hành chính ”. Khoản 2 Điều 116 Luật TTHC năm năm ngoái lao lý thời gian tính thời hiệu khởi kiện so với quyết định hành động hành chính được tính từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định hành động hành chính. Tuy nhiên, lúc bấy giờ chưa có hướng dẫn đơn cử về những trường hợp này. Do vậy, trong thực tiễn xét xử vụ án hành chính, khi xác lập ngày nhận được, biết được để tính thời hiệu khởi kiện so với quyết định hành động hành chính, những Tòa án đã vận dụng Điều 12 Nghị quyết số 02/2011 / NQ-HĐTP ngày 29/7/2011 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ( Nghị quyết số 02/2021 1 ) hướng dẫn thi hành 1 số ít pháp luật của Luật TTHC. Đây là văn bản hướng dẫn thi hành Luật TTHC năm 2010 và đã hết hiệu lực hiện hành pháp lý. Do đó, việc những Tòa án lúc bấy giờ vận dụng Nghị quyết số 02/2011 để xác lập thời hiệu khởi kiện vụ án hành chính là chưa hài hòa và hợp lý.

Ngoài ra, hướng dẫn của Nghị quyết số 02/2011 về xác định trường hợp “nhận được” hoặc “biết được quyết định hành chính” cũng chưa toàn diện và chưa giải quyết được hết các tình huống phát sinh. Điều 12 Nghị quyết trên quy định: “Với quyết định hành chính, nếu cơ quan, tổ chức, cá nhân bị tác động trực tiếp và là đối tượng được nhận quyết định hành chính thì thời điểm bắt đầu tính thời hiệu khởi kiện là kể từ ngày họ nhận được quyết định đó; nếu không phải là đối tượng bị tác động trực tiếp và không phải là đối tượng được nhận và thực tế là họ không nhận được quyết định hành chính thì thời điểm bắt đầu tính thời hiệu khởi kiện là kể từ ngày họ biết được quyết định hành chính đó”.

Bạn đang đọc: Về thời điểm tính thời hiệu khởi kiện đối với quyết định hành chính – Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ngãi

Vấn đề đặt ra là “ biết được ” quyết định hành động hành chính là biết được tên của quyết định hành động hành chính hay biết được nội dung của quyết định hành động hành chính ? Vì nếu không phải là đối tượng người dùng được nhận quyết định hành động hành chính và thực tiễn không nhận được quyết định hành động hành chính nên hoàn toàn có thể thời gian cơ quan, tổ chức triển khai, cá thể biết được tên của quyết định hành động hành chính và biết được nội dung của quyết định hành động hành chính đó là hai thời gian khác nhau. Ví dụ : Ngày 05/5/2020, ông A biết được nhà liền kề khai công kiến thiết xây dựng lại nhà dựa trên Quyết định số 01 / QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân ( Ủy Ban Nhân Dân ). Nhưng đến ngày 07/5/2022, khi nhà liền kề xây lấn qua đất nhà ông A thì ông A mới biết nội dung Quyết định số 01 / QĐ-UBND xâm phạm đến quyền và quyền lợi hợp pháp của mình. Vậy thời hiệu khởi kiện được tính từ ngày 05/5/2020 hay từ ngày 07/5/2022 ? Thứ hai, chưa lao lý về yếu tố xác lập thời hiệu khởi kiện so với quyết định hành động hành chính có tương quan đến quyết định hành động hành chính bị kiện. Thực tế, yếu tố xác lập thời hiệu khởi kiện so với quyết định hành động hành chính có tương quan đến quyết định hành động hành chính bị kiện đã được ghi nhận ở 1 số ít văn bản mang đặc thù hướng dẫn, tổng kết rút kinh nghiệm tay nghề của ngành Tòa án và Viện kiểm sát. Theo đó, Công văn giải đáp số 01/2017 / gia đình – TANDTC ngày 07/4/2017 của Tòa án nhân dân tối cao và Thông báo số 03 / TB-VC3-V3 ngày 29/01/2019 của Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh về việc rút kinh nghiệm tay nghề những vụ án hành chính xét xử sơ thẩm bị cấp phúc thẩm hủy, sửa trong năm 2018 đều thừa nhận nguyên tắc : “ Đối với quyết định hành động hành chính có tương quan đến quyết định hành động hành chính bị kiện thì không xem xét thời hiệu khởi kiện ”. Mặc dù những văn bản này có giá trị nhất định nhằm mục đích xử lý kịp thời những vướng mắc trong kiểm sát việc xử lý vụ án hành chính. Tuy nhiên, đây chỉ là văn bản hành chính, không phải là văn bản quy phạm pháp luật nên không bắt buộc vận dụng so với Tòa án, Viện kiểm sát, dẫn đến việc vận dụng pháp lý không thống nhất giữa những Tòa án. Ví dụ, ngày 20/11/2016, Ủy Ban Nhân Dân thành phố V ban hành Quyết định số 66 / QĐ-UBND về việc tịch thu đất và phê duyệt kinh phí đầu tư bồi thường cho mái ấm gia đình ông T. Không chấp thuận đồng ý, ông T khiếu nại. Ngày 19/3/2019, Ủy Ban Nhân Dân thành phố V ban hành Quyết định số 13 / QĐ-UBND về việc tịch thu bổ trợ 30,2 mét vuông của ông T và Quyết định số 21 / QĐ-UBND về việc phê duyệt giải pháp bồi thường bổ trợ 30,2 mét vuông đất. Ông T liên tục khiếu nại. Ngày 13/11/2019, quản trị Ủy Ban Nhân Dân thành phố V ban hành Quyết định số 60 / QĐ-UBND xử lý khiếu nại, bác khiếu nại của ông T. Ông T liên tục khiếu nại lên quản trị Ủy Ban Nhân Dân tỉnh B. Ngày 02/6/2020, quản trị Ủy Ban Nhân Dân tỉnh B ban hành Quyết định xử lý khiếu nại số 14 / QĐ-UBND, bác khiếu nại của ông T. Ngày 22/3/2021, ông T khởi kiện nhu yếu Tòa án hủy những Quyết định số 14 / QĐ – Ủy Ban Nhân Dân, Quyết định số 66 / QĐ-UBND ngày 20/12/2016, Quyết định số 21 / QĐ-UBND ngày 19/3/2019 của Ủy Ban Nhân Dân thành phố V, Quyết định xử lý khiếu nại số 60 / QĐ-UBND ngày 13/11/2019 của quản trị Ủy Ban Nhân Dân thành phố V. Vụ việc được Tòa án tỉnh B thụ lý giải quyết. Tuy nhiên, Tòa án cho rằng những Quyết định số 66 / QĐ-UBND ngày 20/12/2016, Quyết định số 21 / QĐ-UBND ngày 19/3/2019 của Ủy Ban Nhân Dân thành phố V, Quyết định số 60 / QĐ-UBND ngày 13/11/2019 của quản trị Ủy Ban Nhân Dân thành phố V đã hết thời hiệu khởi kiện nên Tòa án đã phát hành Bản án hành chính xét xử sơ thẩm số 52/2021 / HC-ST ngày 15/11/2021 với nội dung. “ Đình chỉ nhu yếu khởi kiện hủy những Quyết định số 66 / QĐ-UBND ngày 20/12/2016, Quyết định số 21 / QĐ-UBND ngày 19/3/2019 của Ủy Ban Nhân Dân thành phố V, Quyết định số 60 / QĐ-UBND ngày 13/11/2019 của quản trị Ủy Ban Nhân Dân thành phố V của ông T ; bác hàng loạt nhu yếu khởi kiện hủy Quyết định số 14 / QĐ-UBND ngày 02/6/2020 của quản trị Ủy Ban Nhân Dân tỉnh B của ông T ”. Ngày 24/11/2021, ông T kháng nghị hàng loạt bản án xét xử sơ thẩm, nhu yếu Tòa án cấp phúc thẩm đồng ý hàng loạt nhu yếu khởi kiện của ông T, tuyên hủy bản án xét xử sơ thẩm. Sau khi thụ lý giải quyết, Tòa án cấp phúc thẩm đã tuyên hủy hàng loạt bản án xét xử sơ thẩm của Tòa án nhân dân tỉnh B và chuyển hồ sơ để cấp sơ thẩm xét xử lại với nguyên do “ Tòa án cấp xét xử sơ thẩm đình chỉ xử lý, không xem xét những quyết định hành động hành chính có tương quan như trên với nguyên do hết thời hiệu khởi kiện là không đúng, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, bởi lẽ, Tòa án cấp phúc thẩm đánh giá và nhận định rằng không cần phải xem xét về thời hiệu khởi kiện so với những quyết định hành động hành chính có tương quan, mặc dầu những quyết định hành động hành chính có tương quan đã hết thời hiệu khởi kiện tuy nhiên Tòa án vẫn được quyền xem xét tính hợp pháp của những quyết định hành động hành chính đó theo địa thế căn cứ vào khoản 1, 2 Điều 193 Luật TTHC ”. Như vậy, mặc dầu đã có Công văn giải đáp số 01/2017 “ so với quyết định hành động hành chính có tương quan đến quyết định hành động hành chính bị kiện thì không xem xét thời hiệu khởi kiện ” nhưng qua vụ án trên cho thấy vẫn còn sống sót trường hợp Tòa án cấp xét xử sơ thẩm vi phạm nội dung này và bị Tòa án cấp phúc thẩm hủy nhu yếu xét xử sơ thẩm lại do pháp lý chưa có pháp luật trực tiếp nội dung “ so với quyết định hành động hành chính có tương quan đến quyết định hành động hành chính bị kiện thì không xem xét thời hiệu khởi kiện ”. Thứ ba, chưa lao lý về cách xác lập thời gian tính thời hiệu khởi kiện so với quyết định hành động hành chính trong trường hợp người có thẩm quyền xử lý khiếu nại ra quyết định hành động đình chỉ xử lý khiếu nại.

Khoản 3 Điều 116 Luật TTHC năm 2015 quy định: “Trường hợp đương sự khiếu nại theo đúng quy định của pháp luật đến cơ quan Nhà nước, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại thì thời hiệu giải quyết khiếu nại là 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc quyết định giải quyết khiếu nại lần hai; và là 01 năm kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật mà cơ quan Nhà nước, người có thẩm quyền không giải quyết và không có văn bản trả lời khiếu nại”. Có thể thấy, điều khoản này mới chỉ quy định về cách xác định thời điểm tính thời hiệu khởi kiện vụ án hành chính trong trường hợp có quyết định giải quyết khiếu nại và không giải quyết khiếu nại mà chưa đề cập về cách xác định thời điểm tính thời hiệu khởi kiện vụ án hành chính trong trường hợp người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại ra quyết định đình chỉ giải quyết khiếu nại. Hiện nay, khi gặp trường hợp trên, các Tòa án thường đưa ra tiêu chí xác định thời điểm tính thời hiệu khởi kiện theo quan điểm chủ quan, vận dụng pháp luật thiếu thống nhất. Cụ thể:

Xem thêm: TIẾP THỊ & QUẢNG CÁO | Business Owner Space

Vụ án thứ nhất : Khi có quyết định hành động đình chỉ xử lý khiếu nại, Tòa án tính thời hiệu khởi kiện kể từ ngày phát hành quyết định hành động đình chỉ xử lý khiếu nại. Ngày 05/7/2018, công ty V đã nộp đơn khởi kiện nhu yếu Tòa án hủy Quyết định số 996 / QĐ-CT ngày 22/6/2018 của Cục trưởng Cục thuế tỉnh P. Trong quy trình sẵn sàng chuẩn bị xét xử tại Tòa án, công ty V rút đơn khởi kiện và Tòa án đình chỉ xử lý vụ án. Sau đó, công ty V thực thi quyền khiếu nại hành chính. Ngày 20/8/2018, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh P ban hành Quyết định số 1438 / QĐ-CT đình chỉ xử lý khiếu nại. Ngày 05/8/2019, công ty V liên tục nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhu yếu Tòa án hủy Quyết định số 996 / QĐ-CT. Tòa án nhân dân tỉnh P xét thấy, công ty V khiếu nại theo đúng pháp luật của pháp lý đến người có thẩm quyền xử lý khiếu nại là Cục trưởng Cục thuế tỉnh P và địa thế căn cứ khoản 3 Điều 116 Luật TTHC năm năm ngoái, Hội đồng xét xử đánh giá và nhận định tính từ ngày có quyết định hành động đình chỉ xử lý khiếu nại 20/8/2018 đến ngày khởi kiện là 05/8/2019 vẫn còn trong thời hiệu khởi kiện nên được gật đầu. Như vậy, trong vụ án này, Tòa án tuy địa thế căn cứ vào khoản 3 Điều 116 Luật TTHC năm năm ngoái để xác lập thời hiệu khởi kiện nhưng thực tiễn Tòa án lại tính thời hiệu khởi kiện từ ngày Cục trưởng Cục Thuế tỉnh P ban hành Quyết định đình chỉ xử lý khiếu nại số 1438 / QĐ-CT. Vụ án thứ hai : Khi có quyết định hành động đình chỉ xử lý khiếu nại, Tòa án lại tính thời hiệu khởi kiện kể từ ngày nhận được / biết được quyết định hành động hành chính theo khoản 2 Điều 116 Luật TTHC năm năm ngoái. Ngày 26/4/2011, Ủy Ban Nhân Dân huyện G cấp những giấy ghi nhận quyền sử dụng đất số BE 2941 và BE 2942 cho ông T. Năm năm ngoái, ông T và bà L ly hôn. Sau khi ly hôn, ông T mới phát hiện giấy ghi nhận quyền sử dụng đất của Ủy Ban Nhân Dân huyện G cấp cho ông lại có tên của bà L. Không chấp thuận đồng ý, ông T khiếu nại. Ngày 08/8/2016, Ủy Ban Nhân Dân huyện G có Công văn số 2457 / UBND-NC với nội dung việc cấp giấy ghi nhận quyền sử dụng đất cho hộ ông T và bà L là đúng với trình tự theo pháp luật của pháp lý nên không có địa thế căn cứ xem xét đơn khiếu nại của ông T. Ngày 06/6/2017, ông T có đơn khiếu nại Công văn số 2457 / UBND-NC ngày 08/8/2016 của Ủy Ban Nhân Dân huyện G. Ngày 10/7/2017, ông T có đơn xin rút đơn khiếu nại. Ngày 13/7/2017, Ủy Ban Nhân Dân huyện G có Quyết định số 4373 / QĐ-UBND về việc đình chỉ xử lý đơn khiếu nại của ông T. Ngày 30/01/2019, ông T nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân tỉnh T nhu yếu hủy giấy ghi nhận quyền sử dụng đất của Ủy Ban Nhân Dân huyện G. Sau khi xem xét thụ lý vụ án, Tòa án nhân dân tỉnh T nhận định và đánh giá, tuy ông T có khiếu nại việc cấp giấy ghi nhận quyền sử dụng đất trên nhưng ông T đã tự nguyện rút đơn khiếu nại và Ủy Ban Nhân Dân huyện đã đình chỉ việc xử lý khiếu nại vào ngày 13/7/2017. Việc đình chỉ này được xem là ông T không khiếu nại nên việc xác lập thời gian tính thời hiệu khởi kiện sẽ địa thế căn cứ vào khoản 2 Điều 116 Luật TTHC năm năm ngoái. Theo đó, từ thời gian ngày 26/4/2011 ông T nhận được giấy ghi nhận đến ngày 30/01/2019 là đã hết thời hiệu khởi kiện. Ngày 20/05/2019, Tòa án nhân dân tỉnh T đã đình chỉ xử lý vụ án của ông T. Trong vụ án này, khi có quyết định hành động đình chỉ xử lý khiếu nại, Tòa án xác lập thời hiệu khởi kiện lại dựa vào cách tính thời hiệu tại khoản 2 Điều 116 Luật TTHC năm năm ngoái, nghĩa là khi đã rút khiếu nại và đình chỉ xử lý khiếu nại thì được xem là đương sự không khiếu nại, thời hiệu khởi kiện được tính theo trường hợp không khiếu nại trước khi khởi kiện tại khoản 2 Điều 116 Luật TTHC năm năm ngoái.

2. Một số kiến nghị

Thứ nhất, cần sớm ban hành văn bản hướng dẫn về việc “nhận được, biết được quyết định hành chính”. Theo đó, cần giữ lại những nội dung còn hợp lý tại Điều 12 Nghị quyết số 02/2011; đồng thời, cần bổ sung quy định mới, hướng dẫn cụ thể “biết được quyết định hành chính là biết được nội dung của quyết định hành chính” để tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho Tòa án, Viện kiểm sát thực hiện chức năng giải quyết vụ án hành chính, kiểm sát việc giải quyết vụ án hành chính và đảm bảo thống nhất trong áp dụng pháp luật.

Xem thêm: Nghị định 47/2021/NĐ-CP hướng dẫn Luật Doanh nghiệp

Hai là, cần bổ trợ lao lý “ so với quyết định hành động hành chính có tương quan đến quyết định hành động hành chính bị kiện thì không xem xét thời hiệu khởi kiện ” vào khoản 2 Điều 116 Luật TTHC năm năm ngoái do lúc bấy giờ Luật TTHC và những văn bản hướng dẫn thi hành chưa trực tiếp pháp luật về nội dung “ so với quyết định hành động hành chính có tương quan đến quyết định hành động hành chính bị kiện thì không xem xét thời hiệu khởi kiện ”. Ba là, cần pháp luật thêm trường hợp tính thời hiệu khởi kiện trong trường hợp người có thẩm quyền xử lý khiếu nại ra quyết định hành động đình chỉ xử lý khiếu nại tại khoản 3 Điều 116 Luật TTHC năm năm ngoái .

Trong thực tiễn, tỉ lệ người khởi kiện thực thi khiếu nại trước khi khởi kiện quyết định hành động hành chính là khá cao, chiếm khoảng chừng 74 % trong tổng số những vụ kiện hành chính. Do vậy, khoản 3 Điều 116 Luật TTHC năm năm ngoái pháp luật về cách tính thời hiệu khởi kiện trong trường hợp có khiếu nại liên tục được những Tòa án vận dụng. Tuy nhiên, lao lý này chưa pháp luật đơn cử về cách xác lập thời gian tính thời hiệu khởi kiện quyết định hành động hành chính khi người có thẩm quyền xử lý khiếu nại phát hành quyết định hành động đình chỉ xử lý khiếu nại, làm phát sinh vướng mắc và vận dụng pháp lý thiếu thống nhất giữa những Tòa án, gây khó khăn vất vả cho công tác làm việc kiểm sát việc xử lý những vụ án hành chính. Do vậy, Luật TTHC năm năm ngoái cần bổ trợ pháp luật thời gian khởi kiện và thời gian tính thời hiệu này so với trường hợp người có thẩm quyền xử lý khiếu nại ra quyết định hành động đình chỉ xử lý khiếu nại lần đầu hoặc lần hai .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nghiệp