Giáo dục nước Việt thời nhà Nguyễn ra sao?

Bộ Học thời nhà Nguyễn

Dưới thời các vua Nguyễn, triều đình rất coi trong hiền tài, không phân biệt, kỳ thị xuất thân.

Giáo dục khoa cử thời Nguyễn là hệ thống đào tạo nhân tài chủ yếu phục vụ trong bộ máy hành chính của triều đình.

Bạn đang đọc: Giáo dục nước Việt thời nhà Nguyễn ra sao?

Cũng như những triều đại phong kiến trước đây, “ mảng ” giáo dục – văn hóa được giao cho Bộ Lễ quản lý ( ngoài những những nghành nghề dịch vụ khác có những Bộ khác như : Bộ Binh, Bộ Hình, Bộ Công, Bộ Hộ, Bộ Lại ) .
Bộ Lễ được vua giao tổ chức triển khai những khoa thi Hương, thi Hội, tuyển chọn người tài ra làm quan, giúp quản lý việc nước .
Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân, sau khi Pháp xâm lược Nước Ta thì nhiều chủ trương về văn hóa, giáo dục đã có sự đổi khác, cải tổ. Trong đó, nền giáo dục mang nhiều “ dấu ấn ” của Pháp .
Năm 1907, sau cuộc họp bàn với chính quyền sở tại Pháp, vua Duy Tân đã cho xây dựng Bộ Học .
Chức năng chính của Bộ này là quản lý việc học tập, thi tuyển .
Đại thần triều đình nhà Nguyễn là Cao Xuân Dục ( 1843 – 1923 ) là người được vua “ chỉ định ” làm Thượng thư Bộ Học tiên phong .
Về cơ cấu tổ chức tổ chức triển khai, Bộ Học cũng giống như những bộ khác gồm có : đứng đầu là Thượng thư, sau đó là Tham tri .
Theo lịch sử vẻ vang triều Nguyễn thì nhà giáo dục Cao Xuân Dục luôn chủ trương thay đổi trong huấn luyện và đào tạo nhân tài cho quốc gia .
Ông cổ vũ cho việc thực học, thực tài, bỏ đi kiểu học từ sách vở sáo rỗng, xa rời trong thực tiễn vốn làm suy yếu nền giáo dục nước nhà suốt ngàn năm qua .
Không chỉ giáo dục cho học trò bằng những quyển sách, kỹ năng và kiến thức đã có sẵn mà ông còn là người có công biện soạn nhiều bộ sách về lịch sử vẻ vang, địa lý, thiên văn … có giá trị .
Ông chủ trương tăng trưởng nền giáo dục “ không học vì bằng cấp ” mà phải bằng thực tài để ra giúp dân, giúp nước .
Ông từng làm Khâm sai Chủ khảo trường thi Hương ( Hà Nam năm 1894 ), Tổng tài Quốc Sử quán ( lo việc chép sử ), Chủ khảo trường thi Hội năm Tân Sửu ( 1901 ), quản Quốc tử giám … Năm 1913, ông về hưu với hàm Đông những Đại học sĩ .

Xem thêm: Toyota Corolla Cross 2022: Giá xe & đánh giá thông số kỹ thuật

Bộ Học sống sót từ năm 1907 đến năm 1933 thì được vua Bảo Đại đổi tên thành Bộ Quốc gia Giáo dục. Sau khi Bảo Đại thoái vị thì Bộ này của triều Nguyễn cũng “ kết thúc thiên chức ” .

Phát triển hệ thống “trường tư”

Một trong những nét đặc biệt quan trọng của nền giáo dục dưới triều Nguyễn là sự tăng trưởng của mạng lưới hệ thống trường tư, bên cạnh những trường công do triều đình lập ra .
Theo cuốn “ mạng lưới hệ thống giáo dục và khoa cử triều Nguyễn ”, những trường tư sống sót với nhiều Lever, hình thức đa dạng chủng loại .
Một số trường tư thục với những thầy học nổi tiếng uyên bác, nổi tiếng có nhiều học trò đỗ đạt .
Nhưng chiếm số đông vẫn là những trường làng, với những thầy giáo làng ( thầy đồ ) .
Thầy đồ đa phần là những vị quan về hưu hoặc những người chỉ đỗ tú tài tự ý mở lớp chứ không có sự giám sát của chính quyền sở tại .
Một người thầy hay chữ hoàn toàn có thể có đến hàng nghìn học viên theo học .
Với số đông như vậy thầy giáo thường chọn lấy một người học trò giỏi giang hơn cả mà phó thác nghĩa vụ và trách nhiệm làm trưởng tràng, giúp thầy trông coi những môn đệ. Ngoài ra lại có cán tràng và giám tràng hiệp lực .
Theo cuốn Nội các triều Nguyễn Khâm Định Đại Nam hội điển sự lệ thì việc học tập trong dân chúng có đặc thù tự do, không chịu sự quản trị của quan địa phương .
Bất kỳ người nào có “ năng lực sách vở ” cũng hoàn toàn có thể mở trường tư thục để dạy học .

Mỗi làng có vài ba trường tư thục, hoặc ở nhà thầy, hoặc ở nhà người hào phú nuôi thầy cho con học và cho con các nhà lân cận đến học.

Xem thêm: Toyota Corolla Cross 2022: Giá xe & đánh giá thông số kỹ thuật

Tài liệu tham khảo:

[ 1 ] : http://www.baotanglichsu.vn/portal/vi/Tin-tuc/Kien-thuc-lich-su—van-hoa/2015/04/3A92460F/

An Nguyên

Source: https://vh2.com.vn
Category : Đánh Giá