Một số giải pháp giảm bội chi ngân sách theo dự toán của năm 2023

TÓM TẮT:

Năm 2022, Bộ Tài chính dự kiến mức bội chi là 372,9 nghìn tỷ đồng, tương ứng khoảng 4% GDP (bằng tỷ lệ dự toán năm 2021). Nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ khoảng 21 – 22% tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN). Đến cuối năm 2022, nợ công khoảng 43 – 44% GDP. Dự kiến bội chi giai đoạn 2022 – 2024 là khoảng 3,8%GDP. Nợ công đến năm 2024 khoảng 43 – 44% GDP. Để bảo đảm bội chi theo dự toán của năm 2023 ở mức 455,5 nghìn tỷ đồng, tương đương 4,42% GDP, cần có hệ thống giải pháp tháo gỡ các khó khăn. Bài viết bàn về thực trạng bội chi NSNN trong một số năm gần đây, đồng thời đề xuất giải pháp kế hoạch tài chính đến năm 2025.

Từ khóa: bội chi ngân sách, bội thu, bội chi, GDP.

1. Đặt vấn đề

Bội chi và thâm hụt là hai cách gọi khác nhau của cùng một hiện tượng khi tổng nguồn thu không đủ trang trải tổng các nhiệm chi của một Chính phủ, một địa phương, một đơn vị trong một thời kỳ nhất định (thường là 1 năm). Bội chi NSNN tức là các khoản chênh lệch thiếu giữa tổng các nguồn thu so với tổng các khoản chi của NSNN trong 1 năm. Tuy nhiên, vấn đề quy định các khoản thu, chi (NSNN) để xác định bội chi ở mỗi quốc gia thường không hoàn toàn giống nhau.

Bạn đang đọc: Một số giải pháp giảm bội chi ngân sách theo dự toán của năm 2023

Cách tính chi ở Nước Ta gồm có cả chi nợ gốc và lãi, không gồm có những khoản vay về cho vay lại. Còn theo thông lệ quốc tế, chi chỉ gồm có những khoản trả nợ lãi, không gồm có trả nợ gốc. Do đó, điều quan trọng trong quản trị bội chi không phải là sự giám sát đơn thuần lấy tổng thu trừ đi tổng chi, mà phải xác lập hài hòa và hợp lý và pháp luật hợp pháp những khoản tiền nào được tính vào tổng thu, những khoản nào được tính vào tổng chi của NSNN trong từng năm .

2. Thực trạng bội chi ngân sách nhà nước

Quyết toán số bội chi NSNN năm 2018 là 153.110 tỷ đồng, bằng 2,8 % GDP triển khai, giảm 50.890 tỷ đồng ( 0,9 % GDP ) so với dự trù Quốc hội quyết định hành động ; trong đó, ngân sách địa phương ( NSĐP ) quyết toán không bội chi ; ngân sách Trung ương ( NSTW ) quyết toán bội chi 153.110 tỷ đồng, bằng 2,8 % GDP .
Quyết toán số bội chi NSNN 2019 là 161.491 tỷ đồng, bằng 2,67 % GDP triển khai, giảm 60.509 tỷ đồng so với dự trù Quốc hội quyết định hành động ; trong đó, NSĐP quyết toán không bội chi, giảm so với dự trù 12.500 tỷ đồng ; NSTW quyết toán bội chi 161.491 tỷ đồng, giảm 48.009 tỷ đồng so với dự trù Quốc hội quyết định hành động. Bội chi NSNN năm 2019 so với năm 2018 tăng từ 153.110 lên 161.491 tỷ đồng tăng 8.381 tỷ đồng ( + 5,5 % ) .
Năm 2020, bội chi NSNN là 251.350 tỷ đồng, bằng 3,99 % GDP triển khai ( trong đó, bội chi NSTW chỉ tăng 20,9 % mức tăng Quốc hội được cho phép ). Bội chi NSNN năm 2020 so với năm 2019 tăng từ 161.491 tỷ đồng lên 251.350 tỷ đồng, tăng 89.859 tỷ đồng ( + 55,6 % ) .

Bội chi NSNN năm 2021 là 286.500 tỷ đồng, giảm 57,2 nghìn tỷ đồng so dự trù, bằng 3,41 % GDP triển khai. Bội chi NSNN năm 2021 so với năm 2020 tăng từ 251.350 lên 286.500 tỷ đồng tăng 35.150 tỷ đồng ( + 13,9 % ). ( Xem Bảng )
Để ứng phó với dịch Covid-19, tương hỗ doanh nghiệp và người dân vượt qua khó khăn vất vả do dịch bệnh gây ra, nhiều chủ trương về thu, chi NSNN đã được phát hành và tiến hành triển khai trong năm 2021, với mục tiêu đơn giản hóa tiến trình, thủ tục, tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh thương mại được thụ hưởng khá đầy đủ, kịp thời chủ trương ; đồng thời, tăng cường công tác làm việc kiểm tra, giám sát, tránh việc tận dụng chủ trương để trục lợi từ NSNN. Kết quả đơn cử như sau :
Về chủ trương thu NSNN : đã kịp thời phát hành những chủ trương miễn, giảm, giãn thuế, tiền thuê đất, phí và lệ phí … để tháo gỡ khó khăn vất vả, tương hỗ cho khoảng chừng 121,5 nghìn doanh nghiệp và 19,1 nghìn hộ mái ấm gia đình, với giá trị thực thi khoảng chừng 125,4 nghìn tỷ đồng ( gồm có cả số miễn, giảm theo những chủ trương phát hành trong năm 2020, nhưng liên tục được thực thi trong năm 2021 ), trong đó, số gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất khoảng chừng 99,9 nghìn tỷ đồng ; số miễn, giảm thuế, phí, lệ phí khoảng chừng 25,5 nghìn tỷ đồng .
Về chủ trương chi NSNN : trong tổ chức triển khai tiến hành triển khai đã không cho quan điểm tập trung chuyên sâu ưu tiên cho phòng, chống dịch Covid-19, nỗ lực cao nhất để trấn áp dịch bệnh và bảo vệ phúc lợi xã hội, không thay đổi đời sống nhân dân. Đến hết năm 2021, NSNN đã chi 77,6 nghìn tỷ đồng cho phòng, chống dịch và tương hỗ người dân ( trong đó NSTW đã chi 26,3 nghìn tỷ đồng, NSĐP đã sử dụng 51,3 nghìn tỷ đồng ). Bên cạnh đó, đã xây dựng Quỹ vắc-xin phòng Covid-19, với số tiền kêu gọi đến hết ngày 31/12/2021 đạt 8,803 nghìn tỷ đồng. Thủ tướng nhà nước đã quyết định hành động chi 7,95 nghìn tỷ đồng từ Quỹ vắc-xin phòng Covid-19 để mua khoảng chừng 75 triệu liều vắc-xin .
Cùng với nguồn chi trực tiếp từ NSNN, việc tương hỗ cho doanh nghiệp, người dân còn được thực thi trải qua những Quỹ bảo hiểm ( Bảo hiểm xã hội ; Bảo hiểm tai nạn đáng tiếc lao động, bệnh nghề nghiệp ; Bảo hiểm thất nghiệp ) với số tiền khoảng chừng 43,37 nghìn tỷ đồng .
Trong 9 tháng đầu năm 2022, tổng thu 1.327.289 tỷ đồng, tổng chi là 1.086.300 tỷ đồng, bội chi NSNN là 240.989 tỷ đồng ; thu NSNN bằng 94 % dự trù, trong đó thu trong nước đạt 88,9 % dự trù, thu dầu thô đạt 113 % dự trù, thu cân đối từ hoạt động giải trí xuất nhập khẩu đạt 108,8 % dự trù. Đánh giá cả năm thu ngân sách ước tăng 14,3 % so với dự trù. Về chi ngân sách, ước hết tháng 9/2022 đạt 60,9 % dự trù ; trong đó, chi góp vốn đầu tư tăng trưởng ước đạt 48,1 % dự trù ( 46,7 % kế hoạch Thủ tướng nhà nước giao ). Đánh giá cả năm, chi NSNN đạt 2.035,4 nghìn tỷ đồng, bằng 114,1 % dự trù ; trong đó : giải ngân cho vay vốn góp vốn đầu tư ước đạt khoảng chừng 96 % kế hoạch Thủ tướng nhà nước giao ; chi trả nợ lãi đạt 96,1 % ; chi liên tục đạt 100,7 % dự trù. Đến hết tháng 9/2022 đã sử dụng 3,43 nghìn tỷ đồng dự trữ ngân sách TW ( NSTW ) năm 2022, hầu hết để tương hỗ những địa phương chi phòng, chống dịch và tương hỗ người dân ( khoảng chừng 2,76 nghìn tỷ đồng ). Số dự trữ còn lại ( khoảng chừng 17,07 nghìn tỷ đồng ), liên tục tập trung chuyên sâu ưu tiên cho công tác làm việc phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, dịch bệnh, tương hỗ người dân và những trách nhiệm cấp bách khác trong những tháng cuối năm. Về cân đối NSNN, bội chi tăng thêm cho trách nhiệm thuộc Chương trình hồi sinh và dự án Bất Động Sản cần đẩy nhanh tiến trình của Nghị quyết số 43/2022 / QH15 của Quốc hội là 0,41 % GDP. Theo đó, bội chi ngân sách năm 2022 ước thực thi bằng 4,5 % GDP, trong khoanh vùng phạm vi Quốc hội được cho phép. Trong quản lý, nhà nước đã và đang chỉ huy phấn đấu tăng thu ngân sách, thanh tra rà soát tiết kiệm ngân sách và chi phí chi, cắt giảm những trách nhiệm chi không thiết yếu để liên tục giảm mức bội chi so với báo cáo giải trình .

Với các giải pháp chính sách tài khóa nêu trên, kết hợp việc tập trung triển khai quyết liệt của các bộ, ngành, địa phương đã tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân được thụ hưởng đầy đủ, kịp thời chính sách, qua đó giúp cho doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn, duy trì các hoạt động sản xuất – kinh doanh, từng bước thích ứng với trạng thái bình thường mới, thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, những con số cũng cho thấy tình hình bội chi liên tục tăng qua các năm, cơ cấu tăng thu ngân sách nhà nước vẫn chưa vững chắc, tỷ trọng tăng thu từ đất còn lớn. Thu ngân sách địa phương không đồng đều giữa các địa phương, nhiều địa phương ước không đạt dự toán; tồn tại bất cập trong phân cấp nguồn thu giữa trung ương và địa phương. Do đó, cần có những giải pháp nhằm phấn đấu giảm mức bội chi.

Xem thêm: Review con máy Vsmart Aris:

3. Một số giải pháp giảm bội chi ngân sách

Một là, liên tục cân đối NSNN theo những tiềm năng tại Kế hoạch kinh tế tài chính 5 năm 2021 – 2025 và bảo vệ thực thi một số ít tiềm năng, trách nhiệm quan trọng, như : Kinh phí bảo vệ quốc phòng, bảo mật an ninh và tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội ; Cải cách tiền lương cho cán bộ, công chức, viên chức ; Thực hiện chuẩn nghèo, những chủ trương phúc lợi xã hội ; Các chương trình tiềm năng vương quốc theo phê duyệt … Bội chi NSNN những năm 2024 – 2025 phấn đấu giảm dần để giữ tỷ suất trung bình tiến trình 5 năm theo Kế hoạch kinh tế tài chính 2021 – 2025 theo Kết luận số 24 – KL / TW ngày 30/12/2021 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 43/2022 / QH15 của Quốc hội .
Hai là, những bộ, cơ quan TW, địa phương liên tục triển khai những giải pháp tạo nguồn cải cách chủ trương tiền lương theo pháp luật. Trong tiến trình 2023 – 2025, được cho phép liên tục loại trừ 1 số ít khoản thu khi tính tăng thu NSĐP so với dự trù để dành nguồn cải cách tiền lương như tại Nghị quyết số 34/2021 / QH15 ngày 13/11/2021 của Quốc hội. Năm 2023 sẽ tiến hành những chủ trương tiền lương. Từ ngày 01/01/2023, sẽ thực thi kiểm soát và điều chỉnh tăng phụ cấp khuyến mại nghề so với cán bộ y tế dự trữ và y tế cơ sở theo Kết luận 25 – KL / TW ngày 30/12/2021 của Bộ Chính trị. Từ ngày 01/7/2023, sẽ thực thi tăng lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức lên 1,8 triệu đồng / tháng ( khoảng chừng 20,8 % ), đồng thời tăng 12,5 % lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội đối tượng người tiêu dùng do ngân sách bảo vệ và tương hỗ thêm so với người nghỉ hưu trước năm 1995 có mức hưởng thấp .
Ba là, có giải pháp ứng biến trong trường hợp giá xăng, dầu quốc tế liên tục diễn biến phức tạp, tăng cao hoặc vẫn ở mức cao, ảnh hưởng tác động đến chỉ số lạm phát kinh tế, kinh tế tài chính vĩ mô, sinh kế, đời sống của dân cư và tăng trưởng kinh tế tài chính. nhà nước trình Quốc hội được cho phép giảm tối đa 50 % mức thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng so với xăng ( gồm có cả xăng E5, E10 ) và giảm tối đa 50 % mức thuế giá trị ngày càng tăng so với xăng những loại, nguyên vật liệu bay, dầu diesel, dầu hỏa, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn ; giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định hành động đơn cử .
Bốn là, nhà nước cần nhìn nhận kỹ về ước triển khai những khoản thu ngân sách nhà nước năm 2023, bảo vệ thu đúng, thu đủ, sát với tình hình trong thực tiễn. Báo cáo rõ nguyên do, nghĩa vụ và trách nhiệm và giải pháp trong việc nhiều năm liền thu từ cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp không đạt dự trù ; nhìn nhận kỹ nguyên do của thực trạng nợ thuế có xu thế tăng. Đồng thời cần xử lý một số ít vấn đề nổi lên trong việc phân chia, giao dự trù chi góp vốn đầu tư tăng trưởng, quy trình tiến độ giải ngân cho vay chi góp vốn đầu tư tăng trưởng. Hơn nữa, nhà nước nhìn nhận năng lực giải ngân cho vay vốn của 3 Chương trình tiềm năng vương quốc đến hết tháng năm 2023, năng lực hoàn thành xong dự trù, làm rõ nguyên do và có giải pháp khắc phục .
Năm là, Bộ Tài chính cần kinh khủng thực thi thu ngân sách nhà nước, phấn đấu triển khai xong dự trù thu được giao ở mức cao nhất, trên cơ sở liên tục triển khai xong thể chế, chủ trương pháp lý về thu ngân sách nhà nước, tăng cường quản trị thu ; tích cực tương hỗ doanh nghiệp phục sinh và tăng trưởng kinh tế tài chính, nuôi dưỡng nguồn thu. Bộ quản lý chi ngân sách nhà nước ngặt nghèo, tiết kiệm ngân sách và chi phí, hiệu suất cao, trong khoanh vùng phạm vi dự trù Quốc hội quyết định hành động ; liên tục cơ cấu tổ chức lại chi ngân sách nhà nước, ưu tiên chi góp vốn đầu tư tăng trưởng những khu công trình hạ tầng kinh tế tài chính – xã hội quan trọng, thiết yếu … Bộ trấn áp ngặt nghèo bội chi, nợ công, những nghĩa vụ và trách nhiệm nợ dự trữ của ngân sách nhà nước, nợ của chính quyền sở tại địa phương, bảo vệ bảo đảm an toàn kinh tế tài chính vương quốc, nâng cao hiệu suất cao sử dụng vốn vay. Bộ liên tục triển khai xong hành lang pháp lý, chính sách kiểm tra giám sát bảo vệ sự quản lý và vận hành không thay đổi, bảo đảm an toàn của thị trường kinh tế tài chính và dịch vụ kinh tế tài chính ; giải quyết và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm, thôi thúc cạnh tranh đối đầu bình đẳng giữa những thành phần kinh tế tài chính …
Đồng thời, ngành Tài chính phối hợp ngặt nghèo với những bộ, cơ quan, địa phương quản lý và điều hành chủ trương tài khóa theo những chủ trương đã phát hành và dự kiến phát hành để tháo gỡ khó khăn vất vả cho doanh nghiệp, trấn áp lạm phát kinh tế, thôi thúc phục sinh và tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội. Bộ Tài chính liên tục tập trung chuyên sâu kiến thiết xây dựng, thanh tra rà soát, hoàn thành xong thể chế, chủ trương kinh tế tài chính – ngân sách nhà nước, kiến thiết xây dựng nhà nước số ; liên tục nghiên cứu và điều tra những giải pháp chủ trương thuế, phí, lệ phí tương thích với tình hình trong thực tiễn để tương hỗ, tháo gỡ khó khăn vất vả cho doanh nghiệp và người dân, tiết giảm ngân sách cho sản xuất, góp thêm phần thôi thúc sản xuất kinh doanh thương mại, tạo công ăn làm cho người dân, nuôi dưỡng nguồn thu bền vững và kiên cố ; thôi thúc phục sinh và tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội .

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Bộ Tài chính (2022), Tình hình thực hiện ngân sách nhà nước 9 tháng đầu năm 2022.
2. Quốc hội (2015), Luật Ngân sách Nhà nước số 83/2015/QH13.
3. Quốc hội (2022), Nghị quyết số 69/2022/QH15 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2023.
4. Quốc hội (2022), Nghị quyết số 70/2022/QH15 về phân bổ ngân sách trung ương năm 2023.
5. Hoàng Yến, (2022), Năm 2023: Dự toán tổng chi cân đối ngân sách hơn 2,076 triệu tỷ đồng, Cổng thông tin điện tử Bộ Tài chính, truy cập tại:  https://mof.gov.vn/webcenter/portal/ttpltc/pages_r/l/chi-tiet-tin-ttpltc?dDocName=MOFUCM248574

 Some solutions to reduce the budget deficit of Vietnam in 2023

Master. Nguyen Thi Thu Trang

Faculty of Marketing and Management, University of Economics – Technology for Industries

Abstract:

Xem thêm: Mẫu bảng đánh giá công chức cuối năm 2022 mới nhất

The Ministry of Finance estimates that the budget deficit of Vietnam is of 372.9 trillion dong, equal to about 4 % of the national GDP in 2022 ( equal to the estimate rate in 2021 ). The government’s debt repayment is about 21-22 % of the total state budget. By the end of 2022, the public debt is estimated about 43-44 % of the national GDP. The country’s budget deficit in the period from 2022 to 2024 is expected to be about 3.8 % of the national GDP. The country’s public debt is expected to reach 43-44 % of the national GDP by 2024. In order to ensure the budget deficit in line with the estimate of 2023 at 455.5 trillion VND, equal to 4.42 % of the national GDP, it is necessary to have a system of solutions to remove fiscal difficulties facing Vietnam. This paper presents an overview of Vietnam’s state budget deficit in recent years, and proposes financial solutions for Vietnam by 2025 .

Keywords: budget deficit, overspending, GDP.

[Tạp chí Công Thương – Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, Số 2 tháng 1 năm 2023]

Source: https://vh2.com.vn
Category : Đánh Giá