Trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai tư bản Pháp tập trung khai thác mạnh nhất là

Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp tập trung vào

Nội dung chính

• Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp (1897– 1914)
• 1. Tổ chức bộ máy Nhà nước
• 2. Chính sách kinh tế để phục vụ khai thác thuộc địa lần thứ nhất
• 3. Chính sách văn hoá, giáo dục để phục vụ khai thác thuộc địa lần thứ nhất
• 4. Những chuyển biến về xã hội thời kỳ pháp khai thác thuộc địa lần thứ nhất
• 1. Nội dung của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ 2 của Pháp tại Việt Nam:
• 2. Tác động cuộc khai thác thuộc địa lần thứ 2 (hai) của Pháp tại Việt Nam:
• Video liên quan

A. Phát triển kinh tế tài chính nông nghiệp – công thương nghiệp

B. Nông nghiệp – công nghiệp – quân sự

C. Cướp đất lập đồn điền, khai mỏ, giao thông vận tải, thu thuếD. Ngoại thương – quân sự chiến lược – giao thông vận tải thủy bộ

Đáp án Đúng là C

Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân pháp tập trung vào cướp ruộng đất, lập đồn điền, khai thác mỏ, giao thông, thu thuế.

Để thực thi chủ trương khai thác thuộc địa lần thứ nhất thực dân Pháp triển khai kiến thiết xây dựng cỗ máy nhà nước để bắt tay vào khai thác, phát hành những chủ trương kinh tế tài chính, chinh sách xã hội với tiềm năng vơ vén ruộng đất của dân, lập những đồn điền, thực thi khai thác mỏ, giao thông vận tải, thu thuế cao và nặng. Cùng Top giải thuật khám phá cách thực dân Pháp thiết kế xây dựng cỗ máy và chủ trương phát hành để thực thi tiềm năng khai thác thuộc địa lần thứ nhất :

Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp (1897– 1914)

1. Tổ chức bộ máy Nhà nước

– Sau khi đàn áp xong những cuộc đấu tranh của nhân dân Nước Ta, thực dân Pháp bắt tay vào khai thác thuộc địa lần thứ nhất ( 1897 – 1914 ). Pháp xây dựng Liên bang Đông Dương, đứng đầu là viên toàn quyền người Pháp .- Tổ chức cỗ máy nhà nước từ trên xuống do Pháp chi phối. Việt Nam bị chia làm 3 xứ với 3 chính sách quản lý khác nhau : Nam Kì ( thuộc địa ), Trung Kì ( bảo lãnh ), Bắc Kì ( nửa bảo lãnh ). Xứ và những tỉnh đều do viên quan người Pháp quản lý .- Dưới tỉnh là phủ, huyện, châu, làng xã .=> Nhìn chung cỗ máy chính quyền sở tại từ TW đến địa phương đều do thực dân Pháp chi phối nhằm mục đích tăng cường ách áp bức, kìm kẹp, để thực thi khai thác Nước Ta, làm giàu cho tư bản Pháp .

* Nhận xét

– Chính sách của Pháp trong việc tổ chức triển khai cỗ máy nhà nước vô cùng ngặt nghèo, với tay xuống tận nông thôn .- Kết hợp giữa thực dân và phong kiến quản lý .

2. Chính sách kinh tế để phục vụ khai thác thuộc địa lần thứ nhất

– Nông nghiệp :+ Đẩy mạnh cướp đoạt ruộng đất. Ở Bắc Kì đến năm 1902, có tới 182.000 hécta ruộng đất bị Pháp chiếm .Năm 1897, Pháp ép triều Nguyễn kí điều ước “ nhượng ” quyền “ khai khẩn đất hoang ” cho chúng. Năm 1915, địa chủ người Pháp chiếm 470 000 ha để lập đồn điền ở Bắc và Trung Kì .+ Phát canh thu tô .- Công nghiệp : khai thác mỏ than và kim loạiđể xuất khẩu, góp vốn đầu tư công nghiệp nhẹ như : sản xuất xi-măng, gạch ngói, xay xát gạo, giấy, diêm …- Giao thông vận tải đường bộ : thiết kế xây dựng mạng lưới hệ thống đường giao thông vận tải để tăng cường bóc lột và đàn áp trào lưu đấu tranh của nhân dân .Cầu Long Biên ( 1898 – 1902 )- Thương nghiệp : độc chiếm thị trường Nước Ta, đánh thuế nặng vào sản phẩm & hàng hóa quốc tế, trong khi đó sản phẩm & hàng hóa Pháp bị đánh thuế rất nhẹ hoặc được miễn thuế .- Pháp lại tăng thêm những loại thuế, thuế mới chồng thuế cũ, đặc biệt quan trọng là thuế rượu, muối, thuốc phiện .- Tác động xấu đi :+ Tài nguyên vơi cạn .+ Nông nghiệp dẫm chân tại chỗ, không có sự tăng trưởng .+ Công nghiệp tăng trưởng nhỏ giọt, thiếu hẳn công nghiệp nặng .+ Nước Ta trở thành thị trường cung ứng nguyên – nhiên liệu và thị trường độc chiếm của Pháp .- Tác động tích cực :+ Phương thức sản xuất TBCN trong bước đầu được gia nhập vào Nước Ta, nó mang lại nhiều tân tiến hơn so với phương pháp sản xuất phong kiến ⇒ đưa tới sự chuyển biến cơ bản về bộ mặt kinh tế tài chính tại một số ít khu vực ( ví dụ : TP.HN, Hồ Chí Minh, … ) .

3. Chính sách văn hoá, giáo dục để phục vụ khai thác thuộc địa lần thứ nhất

– Duy trì nền giáo dục phong kiến .- Mở một số ít trường học và cơ sở y tế, văn hoá, đưa tiếng Pháp vào chương trình học bắt buộc ở bậc Trung học .=> Những chủ trương của thực dân Pháp đã tạo ra những tầng lớp tay sai, ngưng trệ nhân dân .

4. Những chuyển biến về xã hội thời kỳ pháp khai thác thuộc địa lần thứ nhất

– Giai cấp địa chủ phong kiến : Từ lâu đã đầu hàng, làm tay sai cho thực dân Pháp. Tuy nhiên, có một bộ phận nhỏ có niềm tin yêu nước .- Giai cấp nông dân : số lượng phần đông nhất, họ bị áp bức bóc lột nặng nề, đời sống của họ khổ cực, nông dân chuẩn bị sẵn sàng hưởng ứng, tham gia cuộc đấu tranh giành được độc lập và ấm no .- Cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX Open nhiều đô thị mới : TP. Hà Nội, TP. Hải Phòng, Hồ Chí Minh – Chợ Lớn …- Tầng lớp tư sản : Là những nhà thầu khoán, chủ xí nghiệp sản xuất, xưởng thủ công bằng tay, chủ hãng kinh doanh … bị chính quyền sở tại thực dân ngưng trệ, tư bản Pháp chèn ép .- Tiểu tư sản thành thị : Là chủ những xưởng thủ công bằng tay nhỏ, cơ sở kinh doanh nhỏ, viên chức cấp thấp và những người làm nghề tự do .- Công nhân : Xuất thân từ nông dân, thao tác ở đồn điền, hầm mỏ, nhà máy sản xuất, xí nghiệp sản xuất, lương thấp nên đời sống khổ cực, có ý thức đấu tranh can đảm và mạnh mẽ chống bọn chủ để cải tổ điều kiện kèm theo thao tác và đời sống .=> Từ một nước phong kiến, Nước Ta trở thành nước thuộc địa nửa phong kiến. Hai xích míc cơ bản trong xã hội Nước Ta : Nông dân với phong kiến ; dân tộc bản địa ta với thực dân Pháp, ngày càng thâm thúy .Trong toàn cảnh đó đã Open khuynh hướng mới trong cuộc hoạt động giải phóng dân tộc bản địa .
Khác với cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai thực dân pháp tăng cường mức độ và quy mô vào những ngành kinh tế tài chính ở Nước Ta và gây ra những ảnh hưởng tác động và chuyển biến rõ ràng. Vậy chuyển biến và tác động ảnh hưởng của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ 2 ( hai ) của Pháp tại Nước Ta như thế nào ? Hãy theo dõi ngay dưới đây nhé.

Tổng đài Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7: 1900.6568

1. Nội dung của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ 2 của Pháp tại Việt Nam:

Sau khi đã bình định được cơ bản Nước Ta, năm 1897, thực dân Pháp cử Pôn Đu-me sang làm Toàn quyền Đông Dương để triển khai xong cỗ máy thống trị và thực thi công cuộc khai thác thuộc địa lần thức nhất lên những nước thuộc địa, trong đó có Nước Ta ( 1897 1914 ). Trong thời gian đó, thực dân Pháp khởi đầu việc áp đặt một cỗ máy quản lý tuyệt đối lên cả ba nước Đông Dương, đứng đầu là Toàn quyền Đông Dương, chúng chia Đông Dương thành 5 kỳ với sự quản trị của người Pháp với Bắc Kỳ ( Thống sứ ), Trung Kỳ ( Khâm sứ ), Nam Kỳ ( Thống Đốc ), Lào ( Khâm sứ ), Campuchia ( Khâm sứ ), dưới cỗ máy chính quyền sở tại cấp kỳ là Bộ máy chính quyền sở tại cấp tỉnh ( do người Pháp quản lý ), dưới cỗ máy chính quyền sở tại cấp tỉnh là Bộ máy chính quyền sở tại cấp phủ, huyện, châu, rồi đến làng, xã ( bản xứ )

Thứ nhất: Lĩnh vực nông nghiệp

Pháp thực thi cướp đoạt ruộng đất để lập đồn điền. Trong cuộc khai thác này, có rất nhiều tên thực dân đã chiếm hàng ngàn, hàng vạn hecta đất để lập những đồn điền trồng lúa, trồng cafe, chè hay cao su đặc. Ép triều đình nhà Nguyễn khai khẩn đất hoang cho chúng.

Thứ hai: Lĩnh vực công nghiệp

Thực dân Pháp tập trung và khai thác mỏ để vơ vét nguồn tài nguyên phong phú ở Nước Ta, đặc biệt quan trọng là những mỏ than đá, thiếc, kẽm ở Hòn Gai, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Tất cả tài nguyên mà chúng vơ vét được đều được đưa về Pháp. Phần lớn những nhà máy sản xuất khai thác mỏ đều nằm trong tay những tập đoàn lớn tư bản pháp, đồng thời, chúng còn tận dụng nguồn nhân công lao động rẻ mạt tại Nước Ta để tiến vào những hầm mỏ thao tác cho chúng. Thực dân Pháp triển khai cho thiết kế xây dựng nhiều cơ sở Giao hàng đời sống của chúng tại Nước Ta, như : điện, nước, bưu điện, hay cơ sở sản xuất xi-măng, dệt nhằm mục đích tận dụng nhân công và nguồn nguyên vật liệu tại chỗ Giao hàng cho nhu yếu thiết yếu của chúng khi sản phẩm & hàng hóa chính quốc chưa kịp chuyển sang. Một số ngành nghề thủ công bằng tay tại Nước Ta đã bị mai một như dệt, gốm, do không có đủ điều kiện kèm theo để sản xuất và đồng thời không cạnh tranh đối đầu được với sản phẩm & hàng hóa của Pháp.

Thứ ba: Lĩnh vực giao thông vận tải

Những đoạn đường tàu ở Bắc Kỳ và Trung Kỳ được kiến thiết xây dựng ngày càng nhiều. Tính đến năm 1912, tổng chiều dài đường tàu đã làm xong ở Nước Ta là 2.059 km, đường đi bộ được lan rộng ra đến những khu hầm mỏ, đồn điền, bến cảng và những đường biên giới trọng điểm. Các cây cầu, cảng biển, những tuyế đường thủy ngày càng được kiến thiết xây dựng nhiều và vươn ra nhiều vương quốc trên quốc tế. Tuy nhiên, mục tiêu kiến thiết xây dựng mạng lưới hệ thống giao thông vận tải của Pháp nhằm mục đích Giao hàng cho mục tiêu khai thác lâu bền hơn là hầu hết, đồng thời góp thêm phần tương hỗ trong việc bóc lột nhân dân ta một cách thuận tiện.

2. Tác động cuộc khai thác thuộc địa lần thứ 2 (hai) của Pháp tại Việt Nam:

Chính sách khai thác thuộc địa sau cuộc chiến tranh đã đưa xã hội Nước Ta từ một xã hội phong kiến trong đó dựa trên nền tảng của 1 nền kinh tế tài chính nông nghiệp lỗi thời kiểu trung cổ đã dần mọc lên một cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính công-thương nghiệp kiểu tư bản chủ nghĩa nhưng tăng trưởng một cách yếu ớt què quặt dưới sự chi phối trực tiếp và khống chế của tư bản Pháp trên cơ sở đó về măt chính trị – xã hội làm cho sự phân hóa giai cấp ở Nước Ta thêm nhanh gọn và thâm thúy hơn. Mỗi giai cấp, mỗi những tầng lớp xã hội có vị thế, quyền hạn khác nhau nên có thái độ chính trị khác nhau, biểu lộ sự phân hóa đó là :

Giai cấp địa chủ phong kiến: bao gồm bộ máy vua quan bù nhìn từ trung ương đến địa phương và bọn địa chủ cường hào ở các thôn xã sau chiến tranh giai cấp địa chủ phong kiến đã tăng thêm về số lượng và thế lực cùng mới sự mở rộng khai thác của pháp được mặc sức cướp đoạt ruộng đất của nông dân, tăng cường đàn áp về chính trị đối với nông dân, giai cấp địa chủ phong kiến chỉ chiếm 9% dân số cả nước những có 50% ruộng đất. Một số địa chủ lớn hùn vốn với tư bản Pháp để kinh doanh đồn điền, hầm mỏ trở thành địa chủ kiêm tư sản vì quyền lợi ích kỷ của mình, giai cấp địa chủ phong kiến đã phản bội lại quyền lợi dân tộc cấu kết chặt chẽ với đế quốc. Do đó, có thái độ chính trị là phản động, là đối tượng cách mạng cần đánh đổ. Tuy nhiên, ở nước ta có một bộ phận địa chủ vừa và nhỏ ít nhiều có tinh thần yêu nước. Với bộ phận này có thể đoàn kết họ vào lực lượng cách mạng.

Giai cấp nông dân: chiếm 90% dân số cả nước nhưng chỉ có 1/3 diện tích canh tác. Họ là nạn nhân chủ yếu của cuộc khai thác thuộc địa, họ bị sưu cao, thuế nặng, phu phen tạp dịch, thiên tai lại xảy ra liên tiếp nên học bị bần cùng hóa, phá sản trên quy mô lớn. Vì vậy, nhiều người phải bỏ làng ra đi để trở thành nguồn nhân công rẻ mạt cung cấp cho các công trình khai thác của thực dân pháp còn đại đa số bị đẩy vào tình trạng bế tắc sống trong điêu đứng khổ cực. Do đó, nông dân Việt Nam vốn là đội quân chủ lực trong tất cả các cuộc chiến tranh bảo vệ tổ quốc. Họ có tinh thần yêu nước cao, tha thiết với độc lập dân tộc và người cày có ruộng thì đến nay họ là lực lượng hăng hái, đông đảo nhất của cách mạng. Nhưng giai cấp nông dân không bao giờ là giai cấp lãnh đạo cách mạng. Vì giai cấp nông dân chưa bao giờ là 1 giai cấp chủ thể ở một xã hội không phải là giai cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiến bộ.

Giai cấp công nhân: ra đời sớm, sớm hơn tư sản Việt Nam từ cuộc khai thuộc địa lần 1 phát triển nhanh chóng trong cuộc khai thác thuộc địa lần 2 cả về số lượng và chất lượng (từ 10 vạn lên tới 22 vạn). Mặc dù ra đời và phát triển trong xã hội thuộc địa nửa phong kiến nên ngoài những đặc điểm của giai cấp công nhân quốc tế như đại diện cho phương thức sản xuất tiến bộ nhất, có ý thức tổ chức kỷ luật cao, có tinh thần cách mạng triệt để… thì giai cấp công nhân Việt Nam lại có những đặc điểm riêng như chịu 3 tầng áp bức bóc lột nặng nề (đế quốc, phong kiến, tư bản bản xứ), xuất thân từ giai cấp nông dân lại sinh ra trong 1 dân tộc có truyền thống đấu tranh anh hùng bất khuất và hiện đang có:

Phong trào dân tộc bản địa dân chủ can đảm và mạnh mẽ, nội bộ giai cấp lại thuần nhất, thống nhất nên không bị chủ nghĩa thời cơ lũng đoạn. Mặt khác, vừa sinh ra giai cấp công nhân Nước Ta lại tiếp thu ngay những tư tưởng cách mạng Tháng 10 và chủ nghĩa Mác-Lênin. Vì vậy, giai cấp công nhân Nước Ta tuy tuổi đời còn trẻ, số lượng không nhiều nhưng với đặc thù trên khiến giai cấp công nhân Nước Ta có không thiếu điều kiện kèm theo trở thành lực lượng chỉ huy trào lưu cách mạng ở Nước Ta.

Giai cấp Tư Sản: trước Chiến tranh thế giới I nước ta chỉ có 1 số nhà giàu kinh doanh theo lối tư bản chủ nghĩa mà chưa có giai cấp tư sản.  sau Chiến tranh I gắn liền với chương trình khai thác thuộc địa lần 2, giai cấp tư sản Việt Nam ra đời họ nguyên là những tiểu chủ đứng trung gian làm hầu khoán hoặc làm đại lý hàng hóa khi có vốn lớn họ đứng ra kinh doanh riêng và trở thành những nhà tư sản như Bạch Thái Bưởi, Nguyễn Hữu Thu…Bộ phận tư sản này phát triển đến một mức độ nào đó thì phân hóa làm 2 bộ phận tư sản mại bản và tư sản dân tộc. Tư sản mại bản dựa hẳn vào đế quốc Pháp để kinh doanh làm giàu nên có quyền lợi gắn chặt với Pháp, cấu kết chặt chẽ với chúng cả về kinh tế và chính trị. Vì vậy, thái độ của họ là phản động tầng lớp này là đối tượng cách mạng cần đánh đổ. Tư sản dân tộc vừa ra đời đã bị đế quốc Pháp nên số lượng ít, thế lực kinh tế nhỏ bé, họ có khuynh hướng kinh doanh độc lập, bán hàng nội hóa, ít nhiều có tinh thần dân tộc dân chủ chống đế quốc và phong kiến do đó tầng lớp này là lực lượng cách mạng. Tuy nhiên do vị trí yếu ớt về kinh tế và chính trị nên họ có thái độ không kiên định, dễ thỏa hiệp khi đế quốc mạnh.

Giai cấp tiểu tư sản (TTS): bao gồm nhiều tầng lớp học sinh, sinh viên công chức, tiểu thương … Sau chiến tranh do sự phát triển nhanh chóng của các ngành kinh tế, sự mở rộng của các cơ quan hành chính văn hóa – giáo dục,  nên đội ngũ TTS tăng nhanh. Trên cơ sở đó giai cấp TTS ra đời. Họ có tinh thần yêu nước cao thường sống tập trung ở các thành thị, nhạy bén với thời cuộc nhất là tầng lớp trí thức, học sinh. Họ đều bị đé quốc phong kiến áp bức, bạc đãi, khinh rẻ. Đời sống bấp bênh dễ bị phá sản, thất nghiệp nên họ có tinh thần cách mạng hăng hái và lực lượng cách mạng quan trọng song do địa vị kinh tế – xã hội của họ nên họ có thái độ bấp bênh, giao động.

Như vậy, do tác động ảnh hưởng của tình hình quốc tế đặc biệt quan trọng là tác động ảnh hưởng của cuộc khai thác thuộc địa lần 2, xã hội Nước Ta có nhiều chuyển biến quan trọng can đảm và mạnh mẽ, thâm thúy. Các lực lượng mới bên trong thực sự đã hình thành đó chính là sự vững mạnh của giai cấp công nhân, sự Open của giai cấp Tư sản và giai cấp TTS cùng với tiếng súng của Cách mạng tháng 10 Nga, những lực lượng mới bên trong chính là những điều kiện kèm theo vật chất không thiếu nhất, cao nhất cho cuộc hoạt động giải phóng dân tộc bản địa nói chung và cho việc xây dựng Đảng nói riêng.