Thị trường trái phiếu doanh nghiệp: Vẫn tình trạng ‘vàng thau lẫn lộn’ | Tài chính | Vietnam+ (VietnamPlus)

Ảnh minh họa .Dễ dàng gọi vốn, dòng tiền thu về từ trái phiếu cũng không bị trấn áp, giám sát ngặt nghèo, khiến doanh nghiệp phát hành hoàn toàn có thể tùy ý sử dụng mà những trái chủ khó hoàn toàn có thể biết đã khiến làn sóng phát hành trái phiếu doanh nghiệp bùng phát trong thời hạn qua .
Nhận định về thị trường trái phiếu doanh nghiệp, những chuyên viên cho rằng doanh nghiệp, tổ chức triển khai phát hành trái phiếu vẫn còn thực trạng “ vàng thau lẫn lộn. ”

Thực trạng này đã dấy lên những lo ngại về rủi ro tiềm ẩn đối với các nhà đầu tư. Đặc biệt, năm 2021 trước cơn sóng phát hành trái phiếu doanh nghiệp một cách ồ ạt, trong khi cùng thời điểm ở quốc gia láng giềng, “quả bom nợ” siêu khủng Evergrande đã được không ít chuyên gia kinh tế và các cơ quan quản lý lên tiếng cảnh báo, song dường như cả bên bán và bên mua vẫn đang… trong men say.

Theo Thương Hội Thị trường trái phiếu Nước Ta ( VBMA ), năm 2018, những doanh nghiệp đã phát hành thành công xuất sắc tổng giá trị trái phiếu đạt 224 nghìn tỷ đồng ; năm 2019 phát hành đạt 312.000 tỷ đồng ; năm 2020 phát hành đạt 436.000 tỷ đồng và năm 2021 phát hành đạt 722.700 tỷ đồng .
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp tăng trưởng ” nóng, ” quy mô từ 4,93 % GDP năm 2017 lên tới 16,6 % GDP năm 2021, trong đó phát hành riêng không liên quan gì đến nhau vẫn là hình thức chủ yếu, chiếm khoảng chừng 90 % tổng lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp .
Có thể nói, phát hành trái phiếu đã giúp cho nhiều doanh nghiệp kêu gọi được nguồn vốn trung và dài hạn, với lãi suất vay không thay đổi để đầu tư sản xuất kinh doanh thương mại. Trong khi điều kiện kèm theo tiếp cận vay vốn ngân hàng nhà nước đang ngày càng khắc nghiệt hơn, đặc biệt quan trọng so với nghành nghề dịch vụ bất động sản, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt quan trọng là những doanh nghiệp bất động sản đã tích cực sử dụng trái phiếu .
Không thể phủ nhận trái phiếu là kênh dẫn vốn hiệu suất cao dành cho doanh nghiệp, giúp giảm sự phụ thuộc vào vào tín dụng thanh toán ngân hàng nhà nước nhưng sự tăng trưởng ” nóng ” của thị trường trái phiếu thời hạn qua cũng phát sinh nhiều hệ lụy .

[Bùng nổ thị trường trái phiếu doanh nghiệp và rủi ro đáng báo động]

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp được cho là tiềm ẩn những rủi ro đáng tiếc lớn khi có gần 80 % giá trị phát hành thuộc về những doanh nghiệp chưa niêm yết trên đầu tư và chứng khoán. Những doanh nghiệp này có năng lượng kinh tế tài chính yếu hơn đáng kể so với những doanh nghiệp đang niêm yết .

Trong khi điều kiện tiếp cận vay vốn ngân hàng đang ngày càng khắt khe hơn, đặc biệt đối với lĩnh vực bất động sản, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp bất động sản đã tích cực sử dụng trái phiếu. Nhiều trường hợp, chủ đầu tư trong hồ sơ phát hành thông báo huy động tiền từ trái phiếu để hoàn thành một dự án, nhưng trên thực tế lại lấy khoản tiền đó để mua dự án khác hoặc đem tiền đi đầu tư.

Mặt khác, cũng có nhiều doanh nghiệp địa ốc có sức khỏe thể chất kinh tế tài chính yếu kém nhưng rất năng nổ phát hành trái phiếu với mức lãi suất vay mê hoặc, trung bình khoảng chừng 13 % / năm. Cá biệt có doanh nghiệp đã đưa ra mức doanh thu lên tới 18 % / năm, gấp khoảng chừng 3 lần so với lãi suất vay kêu gọi tiền gửi từ những ngân hàng nhà nước .
Chuyên gia SSI Research cho rằng những trái phiếu không có gia tài bảo vệ, hoặc bảo vệ trọn vẹn hoặc một phần bằng CP là những ” gia tài bất định, ” mức độ rủi ro đáng tiếc rất lớn. Điều này cũng đồng nghĩa tương quan với việc chất lượng gia tài bảo vệ của trái phiếu bất động sản đang có khuynh hướng đi xuống .
Chuyên gia SSI nghiên cứu và phân tích khi phát hành trái phiếu, nhất là góp vốn đầu tư bất động sản, thì thực chất là trái phiếu chưa sinh lời. Chưa sinh lời thì doanh nghiệp chưa có năng lực tạo ra nguồn tiền để trả nợ trái phiếu thời gian ngắn được. Nhưng những nhà đầu tư chỉ muốn mua thời gian ngắn nên doanh nghiệp phải đưa vào những lao lý mang tính thời gian ngắn. Khi đưa vào những pháp luật mang tính thời gian ngắn đó mà nhà đầu tư bán lại trái phiếu hoặc cam kết mua lại thì chỉ còn cách phát hành trái phiếu tiếp theo để hòn đảo nợ .
Mỗi lần phát hành trái phiếu thì lãi suất vay lại cao hơn lần trước, dẫn tới lãi chồng lãi và càng về sau thì rủi ro đáng tiếc càng lớn hơn. Khá nhiều doanh nghiệp khi hết sạch vốn đã sử dụng đến ” vũ khí ” sau cuối là phát hành trái phiếu .
Với mồi nhử là lãi suất vay thật cao, cùng với những tiếp thị rất ” kêu ” để tạo sự tin yêu, không ít lượng trái phiếu ” 3 không ” vẫn bán ào ào theo hình thức ” phát giấy thu tiền ” trải qua những kẽ hở mà bên mua khó nhìn thấy. Có thể kể đến như mượn danh ngân hàng nhà nước để mập mờ về bảo lãnh giao dịch thanh toán trong khi ngân hàng nhà nước không phải là bên phát hành, cũng không là kênh phân phối, mà chỉ làm dịch vụ nhưng doanh nghiệp phát hành trái phiếu cố ý gắn tên ngân hàng nhà nước vào, tiếp thị rất ” kêu ” để tạo sự tin yêu dụ nhà đầu tư xuống tiền .

Bên cạnh đó, sự mập mờ thông tin trong sử dụng dòng tiền cũng là kẽ hở để doanh nghiệp đẩy rủi ro về phía nhà đầu tư. Với mức độ minh bạch quá thấp như hiện nay, trong khi các cơ quan quản lý, cụ thể là Ủy ban Chứng khoán Nhà nước không theo dõi kịp và sát việc sử dụng dòng tiền của doanh nghiệp. Trái chủ không thể biết được đối tác bán trái phiếu cho mình có sử dụng dòng tiền đúng vào mục đích đã công bố và cam kết hay không thì việc trái phiếu có thể được sử dụng làm công cụ đảo nợ (lấy tiền của người mua trái phiếu sau trả cho người mua trước), tiềm ẩn rủi ro dây chuyền, dẫn tới nguy cơ nợ xấu và mất ổn định tiền tệ bất kỳ lúc nào.

Nhận định những rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn, Bộ Tài chính liên tục phát đi cảnh báo nhắc nhở rủi ro đáng tiếc so với nhà đầu tư, đặc biệt quan trọng là nhà góp vốn đầu tư cá thể, khi trên thị trường Open nhiều trái phiếu doanh nghiệp không có gia tài bảo vệ, thông tin mập mờ, thậm chí còn có tín hiệu lừa đảo. Bộ Tài chính đã sớm có chỉ huy tăng cường kiểm tra, giám sát thị trường trái phiếu doanh nghiệp .
Khi đó, bên cạnh ghi nhận những ảnh hưởng tác động tích cực của trái phiếu doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã nhìn nhận việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng không liên quan gì đến nhau cũng thể hiện nhiều rủi ro đáng tiếc cho nhà đầu tư và có rủi ro tiềm ẩn gây mất bảo mật an ninh, bảo đảm an toàn nền kinh tế tài chính vương quốc .
Từ năm 2019, Bộ Tài chính đã tiến hành trên 30 đoàn kiểm tra tại những doanh nghiệp phát hành, công ty sàn chứng khoán, ngân hàng nhà nước thương mại. Qua kiểm tra, cơ quan quản trị đã xử phạt vi phạm hành chính và nhu yếu những giải pháp khắc phục hậu quả tại hai doanh nghiệp là VsetGroup và Apec Group, đồng thời, xử phạt Công ty Chứng khoán VIS.

Bộ Tài chính cũng chỉ đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước phối hợp, cung cấp tài liệu cho cơ quan chức năng để xem xét các trường hợp vi phạm.

Đánh giá về hoạt động của doanh nghiệp năm 2021, lãnh đạo Bộ Xây dựng cũng từng cảnh báo về tình hình phát hành trái phiếu của nhóm bất động sản với dẫn chứng con số trái phiếu đã phát hành lên tới 214.440 tỷ đồng, tương đương hơn 9 tỷ USD và tăng gấp 3 lần so với năm 2020 là 71.000 tỷ đồng. Đồng thời, lãnh đạo Bộ cũng bộc lộ lo ngại về sự mất an toàn của trái phiếu doanh nghiệp bất động sản.

Ảnh minh họa .Mức lãi suất vay phát hành trái phiếu giao động trong khoảng chừng từ 8-13 % / năm với tổng giá trị phát hành của nhóm doanh nghiệp bất động sản chiếm 36 % tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp ; trong đó, có khoảng chừng 29 % giá trị trái phiếu phát hành không có gia tài bảo vệ hoặc bảo vệ bằng CP .
Theo Bộ Xây dựng, việc nhiều doanh nghiệp kinh doanh thương mại bất động sản chuyển sang thực thi kêu gọi vốn trải qua phát hành trái phiếu, lượng phát hành với quy mô lớn, lãi suất vay cao, không có gia tài bảo vệ sẽ tiềm ẩn rủi ro đáng tiếc cho thị trường .
Bộ Xây dựng khuyến nghị nhà đầu tư cần xem xét kỹ rủi ro đáng tiếc khi quyết định hành động góp vốn đầu tư trái phiếu doanh nghiệp bất động sản. Đặc biệt, cần rất là thận trọng khi quyết định hành động mua trái phiếu của doanh nghiệp có tình hình kinh tế tài chính kém, kinh doanh thương mại thua lỗ hay những doanh nghiệp phát hành không có gia tài bảo vệ hoặc mặc dầu có gia tài bảo vệ, nhưng nếu là bất động sản, dự án Bất Động Sản hình thành trong tương lai, CP … thì cũng sống sót rủi ro tiềm ẩn mất mát nếu giá trị gia tài dịch chuyển theo khunh hướng xấu, không đủ để giao dịch thanh toán gốc, lãi vay trái phiếu …
Trên trong thực tiễn, hoàn toàn có thể thấy thường thì với doanh nghiệp kinh doanh thương mại hiệu suất cao thì việc vay vốn ngân hàng nhà nước cũng không quá khó khăn vất vả, chưa kể mức lãi suất vay chỉ trên dưới 8 % / năm, thấp hơn đáng kể so với mức chi trả cho những nhà đầu tư trái phiếu. Tuy nhiên, việc doanh nghiệp phát hành trái phiếu với lãi suất vay cao gấp 2-3 lần so với lãi suất vay ngân hàng nhà nước là điều nhà đầu tư cần xem xét kỹ rủi ro đáng tiếc khi quyết định hành động góp vốn đầu tư, đặc biệt quan trọng với những doanh nghiệp có tình hình kinh tế tài chính kém, kinh doanh thương mại thua lỗ, đòn kích bẩy kinh tế tài chính cao …
Chuyên gia kinh tế-tiến sỹ Nguyễn Minh Phong cho rằng việc bùng nổ quá nhanh của trái phiếu doanh nghiệp hoàn toàn có thể có rủi ro tiềm ẩn tranh chấp, đặc biệt quan trọng là tranh chấp về lãi, năng lực thanh toán giao dịch của những trái chủ, những yếu tố về quyền lợi và nghĩa vụ của nhà đầu tư .

“Nếu trái phiếu doanh nghiệp phát hành không được đảm bảo chất lượng thì không khác gì hoạt động ‘cho vay họ,’ khi gặp rủi ro và bị vỡ nợ thì các chủ hụi sẽ đánh bài chuồn. Vỡ nợ trái phiếu gây ra hệ lụy khủng khiếp bởi không chỉ thiệt hại tiền của các nhà đầu tư mà còn ảnh hưởng đến sự an toàn của thị trường tài chính, uy tín của thị trường chứng khoán và có thể của cả Chính phủ,” tiến sỹ Nguyễn Minh Phong cảnh báo.

Chuyên gia tài chính-tiến sỹ Nguyễn Trí Hiếu cũng cho rằng việc những doanh nghiệp bất động sản ồ ạt phát hành trái phiếu, đưa ra lãi suất vay cao để lôi cuốn người dân tham gia mà không cung ứng thông tin vừa đủ, không có sự giám sát, quản trị của cơ quan chức năng sẽ dễ dẫn đến thực trạng đảo nợ và tiềm ẩn rủi ro tiềm ẩn “ khủng hoảng bong bóng ” trên thị trường .
Theo ông Nguyễn Quang Thuân, quản trị Công ty Cổ phần FiinGroup, rủi ro đáng tiếc vỡ nợ là có, chỉ có điều chưa biết đến khi nào bởi thị trường mới ở quy trình tiến độ đầu, phải 3-5 năm nữa mới tới thời hạn đáo hạn và đây là yếu tố nhà đầu tư cần lưu tâm. / .

Thanh Hương (TTXVN/Vietnam+)

Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nghiệp