Amazon mới là sông dài nhất thế giới

Đua dài

Fan của dòng Amazon thích nhấn mạnh vấn đề rằng, nó chứa nhiều nước nhất địa cầu. Không chỉ có lưu vực bát ngát gấp đôi, lượng nước Amazon đổ ra Đại Tây Dương thậm chí còn còn lớn gấp 75 lần so với nước sông Nile chảy vào Địa Trung Hải. Song, sách giáo khoa dạy học sinh từ bao lâu nay vẫn cho rằng thước đo nghiệt ngã vẫn là chiều dài của dòng nước, là quãng đường thủy để giao thông vận tải và để nối những miền đất và nền văn hóa truyền thống. Và nếu tính như thế thì trong cuộc đua tài ( hay đua … dài ) giữa hai con sông tự tôn, dòng Amazon vẫn về đích kém có một bước. Nói đúng chuẩn là Amazon kém ” kỳ phùng đối phương ” vẻn vẹn hơn 100 cây số và phải đồng ý ngôi á quân ! Ít ai dám hoài nghi nhóm thám hiểm khoa học gồm chín nhà nghiên cứu Brazil và Peru từ Viện địa lý sục sạo lên miền nam dãy Andes chỉ để phục sinh danh dự cho Amazon, tuy nhiên một trong những hiệu quả mà họ đem về sẽ bắt viết lại bộ sách giáo khoa địa lý. Theo thông tin chính thức của hai vương quốc Nam Mỹ nói trên, họ đã đo lại chiều dài Amazon và với gần 6.800 km, dòng sông này đã vượt Nile ( 6.690 km ).

Cách đo

Người Nam Mỹ có một lợi thế tự nhiên là Amazon trước khi đổ ra biển để lại một lượng phù sa khổng lồ, nghĩa là ngày càng dài thêm. Nước ngọt từ sông Amazon thậm chí còn còn xô ra tận hòn đảo Barbados. Tất nhiên Nile cũng thế, tuy nhiên kém về số lượng. Nhưng khuynh hướng tăng chiều dài bằng phù sa ấy không đáng kể bằng việc những nhà khoa học vừa mày mò ra rằng từ xưa đến nay vẫn sống sót một ngộ nhận chết người : Không phải con suối ở Carhuasanta như mọi tài liệu đã dẫn, mà một nguồn nước ở Nam Peru mới đích thực là nguồn xa nhất đổ vào dòng Amazon kỳ vĩ. Theo phép đo mới, ngọn núi Nevado Mismi hùng vĩ, nơi những giọt nước tiên phong do tuyết tan chảy và tích tụ lại thành dòng chính là nguồn nước xa nhất ấy. Các nhà khoa học đã run rẩy đến tận ngọn núi cao 5.597 m tuyết phủ để thẩm định và đánh giá những tài liệu. Những đoạn tiên phong của dòng sông – suối này còn lâu mới được mang danh sông mẹ Amazon : 19 km tiên phong nó mang tên suối Lloquera, kế đó là Homillos, rồi Ríơ Apurímac, Río Ene, Río Tambo … Sau 1.750 km là đoạn Río Ucayali gấp khúc như con trăn khổng lồ giữa rừng già, và nó đem lại cho Amazon nhiều cây số quyết định hành động trong cuộc chạy đua. Ở cây số 2.670, dòng sông chảy vào Bắc Peru và mang tên Maranón, ở đây nó loe rộng gần như là hồ. Còn 3.700 km nữa mới đến Đại Tây Dương, nhưng người Peru được phép coi đoạn này là cảng biển vì 1 số ít tàu lớn vượt đại dương đi vào được tận đây. Trên đất Peru, dòng sông lần tiên phong có tên Amazon, nhưng cũng chỉ đến biên giới Brazil phải đổi tên thành Solimoes và giữ tên này 1.000 km liền. Qua khỏi rừng già, nước sông vẫn giữ vị tuyết tan từ núi Nevado Mismi đến tận cửa biển – cây số 6.800. Hoặc đến tận hòn đảo Barbados, theo xu thế đổi khác địa lý đã nhắc đến ở trên.

Xác nhận

Paula Saldanha, nữ phóng viên báo chí xuất hiện trong nhóm đo sông, thấy kinh ngạc là từ lâu sách vở vẫn dẫn rằng sông Maranón là một nhánh của Amazon, vậy tại sao đến tận giờ đây người ta mới tìm cách đi hết chiều dài của nhánh sông này để tìm ngọn nguồn xa nhất của Amazon ! Thực tế thì đường chảy của Amazon không hẳn giờ đây mới được xét lại. Trước đây hai viện địa lý khét tiếng từ Washington là Smithsonian lnstitute và National Geographic Society đã có lần cử đoàn thám hiểm tới Peru và từng phát hiện ra nguồn Nevado Mismi. Nhưng thời bấy giờ nắm quyền ở Brazil là giới quân sự chiến lược và họ bận tâm vào việc khác nhiều hơn là chành chọe với châu Phi về chiều dài sông. Tuần trước, sau khi hiệu quả đo mới được công bố ở Rio, Brazil và Peru công bố sẽ xin chứng minh và khẳng định chính thức hiệu quả đo này trên bình diện quốc tế ( kể cả với Cairo ! ). Kể ra không có gì phải tranh cãi nhiều, vì hai phe cùng chia vòng nguyệt quế : Amazon từng chảy qua châu Mỹ và châu Phi, khi hai lục địa còn là một khối với tên Gondwana. Nhật ký chuyến đi đo quốc tế của Alexander von Humboldt ghi lại sự quá bất ngờ của nhà bác học Phổ này khi ông đến Iquitos và thấy ngoài chợ có bán cá mập, cá đuối và cá mòi, những loài chỉ sống ở Thái Bình Dương rất lâu rồi. Sự biến động của địa lý khiến chúng quen dần nước ngọt và trở thành cá sông. Amazon cũng có loài cá heo nước ngọt nổi tiếng, cũng vì nguyên do trên. Hậu duệ của Humboldt ngày hôm nay cũng dùng kỹ thuật trắc đạc không hơn rất lâu rồi là mấy thời đại của vệ tinh thám không vẫn chưa cho phép đo chiều dài sông trên màn hình hiển thị máy tính. Như Paula Saldanha biết rõ, độ phân giải của ảnh vệ tinh không ghi lại được những dòng suối đầu nguồn chỉ rộng 1 m trên núi, chưa kể mùa khô chúng trọn vẹn biến mất.

Người Ai Cập cũng không nên vì “thua” mà phiền lòng vì bên dòng sông Nile của họ còn có các Kim Tự Tháp…

Source: https://vh2.com.vn
Category : Trái Đất