Nhật Bản – Wikipedia tiếng Việt

Nhật Bản (Nhật: 日本, Hepburn: hoặc ?), trong khẩu ngữ thường được gọi tắt là Nhật, tên đầy đủ là Nhật Bản Quốc (日本国, Nihon-koku hoặc Nippon-koku?)[16], là một quốc gia và đảo quốc có chủ quyền nằm ở khu vực Đông Á. Quốc gia này nằm bên rìa phía đông của biển Nhật Bản và biển Hoa Đông, phía tây giáp với bán đảo Triều Tiên qua biển Nhật Bản, phía bắc giáp với vùng Viễn Đông của Liên bang Nga theo biển Okhotsk và phía nam giáp với đảo Đài Loan qua biển Hoa Đông. Nhật Bản là một phần của vành đai lửa và trải dài trên một quần đảo bao gồm 6852 đảo nhỏ có tổng diện tích 377.975 km vuông (145.937 sq mi); trong đó 5 hòn đảo chính bao gồm Hokkaido, Honshu, Shikoku, Kyushu, và Okinawa. Tokyo là đô thị lớn nhất nước này; các thành phố lớn bao gồm Yokohama, Osaka, Nagoya, Sapporo, Fukuoka, Kobe và Kyoto.

Nhật Bản là vương quốc đông thứ 11 quốc tế, đồng thời là một trong những vương quốc có tỷ lệ dân số và đô thị hóa cao nhất. Khoảng 3/4 địa hình của Nhật Bản là đồi núi, tập trung chuyên sâu dân số 125,44 triệu người trên những đồng bằng nhỏ hẹp ven biển. Quốc gia này được chia thành 47 tỉnh thuộc 8 vùng địa lý. Khu vực Hà Nội Thủ Đô Tokyo là đại đô thị đông dân nhất quốc tế với 37,4 triệu dân .

Các nghiên cứu khoa học và bằng chứng khảo cổ học đã chỉ ra rằng có xuất hiện của con người định cư tại Nhật Bản ngay từ thời thời đại đồ đá cũ. Những ghi chép đầu tiên đề cập đến quốc gia này nằm trong các thư liệu về lịch sử Trung Hoa có từ thế kỷ thứ nhất sau Công Nguyên. Thoạt đầu, văn hóa Nhật Bản chịu ảnh hưởng từ các vùng đất khác trong đó chủ yếu là các triều đại phong kiến Trung Hoa, tiếp đến là giai đoạn phong kiến chuyên chế tương tự các nước láng giềng, về sau, đảo quốc này dần thoát ly khỏi sự chi phối của ngoại bang, hình thành những nét văn hóa riêng biệt. Từ thế kỷ 12 đến năm 1868 là thời kỳ Edo, trong giai đoạn này, Nhật Bản nằm dưới quyền cai trị của Shogun (Mạc Phủ) – các tướng lĩnh (Samurai) độc tài nhân danh Thiên hoàng, còn Hoàng gia thì chỉ đóng vai trò làm bù nhìn và không có quyền lực thực tế. Quốc gia này bước vào quá trình tự cô lập (Tỏa Quốc) kéo dài trong suốt nửa đầu thế kỷ 17 và chỉ kết thúc vào năm 1853 khi Hạm đội Á châu trực thuộc Hải quân Đế quốc Hoa Kỳ dưới quyền chỉ huy của Phó đề đốc Matthew C. Perry tiến hành gây áp lực bằng “Ngoại giao pháo hạm”, buộc Mạc phủ Tokugawa phải ra lệnh mở cửa với phương Tây. Sau đó, Nhật Bản rơi vào những cuộc nội chiến và bạo loạn xảy ra trong gần hai thập kỷ trước khi Thiên hoàng Minh Trị đánh bại Mạc Phủ và lên ngôi, bắt đầu công cuộc tái thiết lại đất nước vào năm 1868 và khai sinh Đế quốc Nhật Bản, theo chủ nghĩa đế quốc đồng thời khôi phục Hoàng quyền, đưa Thiên hoàng trở lại với vị thế là nhà lãnh đạo cao nhất cũng như biểu tượng thiêng liêng của dân tộc. Năm 1937, Nhật Bản tham chiến trong chiến tranh thế giới thứ hai với tư cách là một đồng minh của Phe Trục, các cuộc chiến tranh Trung – Nhật năm 1937 cùng chiến tranh Thái Bình Dương đã nhanh chóng lan rộng, trở thành một phần của cuộc đại chiến này kể từ năm 1941 và rồi cuối cùng kết thúc vào năm 1945 với sự đầu hàng vô điều kiện của chính phủ quân phiệt sau vụ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima và Nagasaki của Không quân Hoa Kỳ. Sau chiến tranh, Nhật Bản từ bỏ quyền tuyên chiến, thoát ly và xóa bỏ hoàn toàn chủ nghĩa quân phiệt, hình thành một nhà nước đơn nhất, chính phủ Quân chủ chuyên chế bị bãi bỏ và chế độ Quân chủ lập hiến được thông qua kết hợp với dân chủ đại nghị và dân chủ trực tiếp.

Nhật Bản là một cường quốc và là thành viên của nhiều tổ chức triển khai quốc tế gồm có Liên Hiệp Quốc ( từ năm 1956 ), OECD, G20 và G7. Theo điều 9 Hiến pháp Nhật Bản, vương quốc này đã từ bỏ quyền tuyên chiến nhưng Nhật Bản vẫn duy trì lực lượng phòng vệ và được nhìn nhận là một trong quốc gia có quân đội mạnh nhất quốc tế. Sau Thế chiến thế thứ hai, Nhật Bản đã có mức tăng trưởng kinh tế tài chính thần tốc và trở thành nền kinh tế tài chính lớn thứ hai quốc tế vào năm 1972 trước khi trở nên ngưng trệ từ năm 1995, khoảng chừng thời hạn được gọi là thập niên mất mát. Kể từ năm 2021, nền kinh tế tài chính Nhật Bản lớn thứ ba theo GDP danh nghĩa và lớn thứ tư theo PPP. Quốc gia này được xếp hạng rất cao trong chỉ số tăng trưởng con người và là vương quốc có tuổi thọ cao nhất quốc tế mặc dầu đang có dự suy giảm dân số. Nhật Bản hiện là vương quốc đứng vị trí số 1 toàn thế giới trong những ngành công nghiệp xe hơi, robot, điện tử và là vương quốc có góp phần đáng kể cho khoa học và công nghệ tiên tiến. Văn hóa Nhật Bản phổ cập trên khắp quốc tế gồm có thẩm mỹ và nghệ thuật, nhà hàng và văn hóa truyền thống đại chúng gồm có nền công nghiệp manga, anime, văn học Nhật Bản và game show điện tử điển hình nổi bật .Mặc dù là một vương quốc tăng trưởng, tuy nhiên, Nhật Bản văn minh đang phải đương đầu với nhiều yếu tố lớn, gồm có nền kinh tế tài chính đã ngưng trệ trong một thời hạn dài ( từ 1990 tới nay ), tỷ suất tự sát cao do áp lực đè nén đời sống [ 17 ] [ 18 ], thất nghiệp, bất bình đẳng xã hội, sự phân hoá giàu nghèo, thực trạng người trẻ tuổi ngại kết hôn do áp lực đè nén việc làm, tỷ suất sinh đẻ thấp ở mức báo động đã góp thêm phần khiến cho quy trình lão hóa dân số diễn ra ngày càng trầm trọng. [ 19 ]

Tên của Nhật Bản trong tiếng Nhật được viết bằng chữ Hán là 日本, phát âm Nhật là Nippon hoặc Nihon.[20] Trước khi 日本 trở thành tên gọi chính thức, Nhật Bản được gọi là Wa (倭 (Oa)/ わ/ ワ, Wa?) hoặc Wakoku (倭国 (Oa Quốc), Wakoku?).[21] Wa là tên gọi mà nước Trung Hoa cổ xưa dùng để nhắc đến một nhóm dân tộc thiểu số sống ở Nhật Bản trong thời kì Tam Quốc. Nippon, cách đọc Hán-Nhật của các kí tự thường được sử dụng một cách chính thức bao gồm trên tiền giấy và tem bưu chính.[22] Còn Nihon thường được sử dụng trong đời sống thường ngày và phản ánh sự thay đổi trong âm vị học Nhật Bản thời Edo.[23] Hai chữ Nhật Bản (日本) có nghĩa là “cội nguồn của mặt trời”, đây cũng chính là nguồn gốc cho biệt danh “Đất nước mặt trời mọc” ở các quốc gia phương Tây.[24]

Cách gọi “Nhật Bản” trong tiếng Anh (“Japan”) dựa trên cách phát âm 日本 của tiếng Trung Quốc và được du nhập vào các ngôn ngữ châu Âu thông qua con đường thương mại. Vào thế kỷ 13, Marco Polo đã ghi lại cách phát âm của tiếng Quan Thoại hoặc tiếng Ngô của các ba chữ 日本國 là Cipangu.[25] Tên Mã Lai cũ của Nhật Bản là Japang hoặc Japun, được mượn từ một phương ngữ ở một ven biển phía nam của Trung Quốc và được những thương nhân Bồ Đào Nha ở Đông Nam Á mang đến châu Âu vào đầu thế kỉ 16.[26] Phiên bản đầu tiên của tên gọi này bằng tiếng Anh lần đầu tiên xuất hiện trong một cuốn sách xuất bản năm 1577 dưới dạng Giapan.[27]

Thời tiền sử[sửa|sửa mã nguồn]

Từ 15.000 năm trước Công Nguyên, ở Nhật Bản đã có con người sinh sống .Từ 13.000 năm trước Công Nguyên, người Nhật đã biết làm nông nghiệp sơ khai, làm đồ gốm [ 28 ] [ 29 ] [ 30 ], sống định cư .Từ 8000 – 300 năm trước Công Nguyên là thời kì văn hóa truyền thống Jomon đã sử dụng đồ kim khí, sản xuất đồ gốm, nấu chín thức ăn, chôn cất người chết theo thế nằm co, có tín ngưỡng vạn vật hữu linh, có tục xăm mình, nhổ răng cửa lưu lại tuổi trưởng thành. [ 31 ] [ 32 ] [ 33 ] [ 34 ]

Từ thế kỉ III trước Công Nguyên đến thế kỉ III Công nguyên là văn hóa Yayoi. Thời kì nay cư dân biết rèn sắt do tiếp nhận kĩ thuật từ Triều Tiên, Trung Hoa. Biết cày cuốc bằng cày gỗ, rìu đá. Họ sống quần cư, lập hào nước bao quanh làng (kango), có tục tái táng người chết (saisobo); làm mộ hình gò (funkyuubo), sắp xếp người chết theo thế nằm ngửa tay chân duỗi thẳng. Mỗi tộc người có thủ lĩnh công xã đứng đầu, liên minh nhiều công xã gây chiến tranh xâm chiếm các vùng đất khác. Xây dựng thần xã (Yashiro).

Từ thế kỷ thứ III đến giữa thế kỷ thứ VI, những nhà nước đầu tiên xuất hiện. Thần đạo phát triển khắp cả nước. Nước Nhật bắt đầu có tên gọi là Yamato.[cần dẫn nguồn]

Thời phong kiến[sửa|sửa mã nguồn]

Từ thế kỷ thứ VI đến đầu thế kỷ thứ VIII, một nhà nước tập quyền được thành lập và đóng đô ở Asuka (gần thành phố Nara ngày nay). Tên nước từ Yamato đổi thành Nhật Bản. Cũng trong khoảng thời gian này, thành lập nhà nước phong kiến Nhật, với cuộc cải cách Đại Hóa do Thiên hoàng Hiếu Đức đề xướng.[cần dẫn nguồn]

Giữa thế kỷ thứ VIII, Phật giáo đã thiết lập cơ sở vững chãi ở Nhật Bản. [ 35 ]

Từ thế kỷ thứ IX đến cuối thế kỷ XII, các dòng họ quý tộc hùng mạnh ở Heian thay nhau nắm sức mạnh chính trị của đất nước, lấn át quyền lực của Thiên hoàng. Cuối thời này, tầng lớp võ sĩ (samurai) bắt đầu hình thành và tranh giành quyền lực với các dòng tộc quý tộc.

Cuối thế kỷ XII đến đầu thế kỷ XIV, quyền lực tối cao thực sự nằm trong tay những tầng lớp võ sĩ ở Kamakura. Vào những năm 1271 và 1281, những võ sĩ Nhật Bản với sự trợ giúp của bão và sóng thần đã vượt mặt thủy quân Nguyên – Mông định xâm lược nước mình .

Từ thế kỷ XIV đến cuối thế kỷ XVI, nước Nhật trong tình trạng mất ổn định do nội chiến và chia rẽ, gọi là Thời kỳ Chiến Quốc. Nhật Bản cũng từng tấn công bán đảo Triều Tiên và nhà Minh (Trung Quốc) trong thời kỳ này, nhưng thất bại.[cần dẫn nguồn]

Thời tân tiến[sửa|sửa mã nguồn]

Sau đó, nước Nhật có một thời kỳ thực thi chủ trương đóng cửa không thay đổi lê dài ba thế kỷ dưới sự quản lý của Mạc phủ Tokugawa. Kinh tế, văn hóa truyền thống và kỹ thuật có điều kiện kèm theo tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ. Người phương Tây, khởi đầu là người Hà Lan, được phép giao thương mua bán với Nhật Bản trải qua một thương cảng nhỏ .
Giữa thế kỷ XIX, với cuộc Minh Trị Duy Tân do Thiên hoàng Minh Trị đề xướng, Nhật Open triệt để với phương Tây. Chế độ Mạc phủ và những phiên do đại danh đứng đầu bị bãi bỏ, quyền lực tối cao được tập trung chuyên sâu tối cao trong tay Thiên hoàng. Năm 1868, Thiên hoàng Minh Trị dời đô từ Kyōto về Tōkyō. Theo Hiến pháp Đế quốc Nhật Bản được phát hành năm 1889, Nhật là nước theo chính thể quân chủ lập hiến với quyền uy tuyệt đối của Thiên hoàng, nắm hàng loạt quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp nhưng Hiến pháp cũng đã hạn chế tác động ảnh hưởng quyền lực tối cao của Thiên hoàng. Trong thời kỳ này, công nghiệp hóa diễn ra can đảm và mạnh mẽ, quốc gia tăng trưởng, vào đầu thế kỷ 20 thì Nhật Bản đã trở thành vương quốc có trình độ hiện đại hóa cao nhất châu Á. Với sức mạnh này, Nhật Bản xâm lăng Đài Loan, Lưu Cầu, xâm lược Triều Tiên, vượt mặt nhà Thanh, đế quốc Nga trong Chiến tranh Thanh-Nhật và Chiến tranh Nga-Nhật, trở thành nước đế quốc có thế lực ngang hàng với những cường quốc ở châu Âu [ 36 ] .Trong Chiến tranh quốc tế thứ nhất, Nhật đứng về phe Hiệp ước. Do ở bên thắng lợi, Nhật Bản chiếm thêm được 1 số ít thuộc địa của Đức ở Thái Bình Dương .Sang Chiến tranh quốc tế thứ hai, quân phiệt Nhật đứng về phe Trục với Ý và Đức Quốc xã [ 37 ]. Dựa vào lực lượng quân đội có trình độ khá tân tiến ( đặc biệt quan trọng là thủy quân và không quân ), trong quá trình đầu cuộc chiến tranh, Nhật Bản liên tục đánh bại quân Anh-Mỹ. Tuy nhiên, vào quá trình sau, Nhật Bản dần thất thế. Lần tiên phong trong lịch sử vẻ vang, vào năm 1945, Nhật thất bại và phải chịu sự chiếm đóng của quốc tế. [ 38 ] Hoa Kỳ đảm nhiệm việc chiếm đóng Nhật Bản, và cho tới nay Hạm đội 7 Hoa Kỳ vẫn đang đóng ở hòn đảo Okinawa của Nhật .Sau cuộc chiến tranh, do quân đội đã bị giải tán, tổng thể thuộc địa cũng bị mất, Nhật tập trung chuyên sâu tăng trưởng kinh tế tài chính. Tuy hạ tầng bị cuộc chiến tranh tàn phá nặng, nhưng tiềm lực công nghệ tiên tiến và nhân lực của Nhật vẫn còn khá nguyên vẹn, do đó kinh tế tài chính tăng trưởng rất nhanh gọn từ năm 1955 tới năm 1970. Cuối thập niên 1970, Nhật Bản đã trở thành một nước tư bản tăng trưởng. Manh nha những tín hiệu đình trệ kinh tế tài chính tiên phong sau khủng hoảng cục bộ dầu lửa đầu thập niên 1970. Bong bóng vỡ khiến kinh tế tài chính lâm vào ngưng trệ từ 1990 tới nay .Bước vào thế kỷ XXI, Nhật Bản ưu tiên hơn đến những chủ trương vương quốc để ngày càng tăng vị thế về chính trị và quân sự chiến lược trên trường quốc tế. Nâng cấp Cục phòng vệ quốc gia thành Bộ quốc phòng vào tháng 1 năm 2007. Tuy nhiên, Nhật Bản liên tục phải đương đầu với thực trạng kinh tế tài chính ngưng trệ, và nghiêm trọng hơn là việc tỷ suất người trẻ tuổi kết hôn và sinh đẻ giảm mạnh, khiến nạn lão hóa dân số đã tới mức báo động .
Nhật Bản gồm có 6852 hòn hòn đảo trải dài dọc theo bờ biển Thái Bình Dương của Châu Á Thái Bình Dương, hình dáng chủ quyền lãnh thổ giống như con cá ngựa, trải dài hơn 3000 km về phía hướng đông bắc – tây nam từ Biển Okhotsk đến Biển Hoa Đông. [ 39 ] [ 40 ] Năm hòn hòn đảo chính của quốc gia theo chiều từ bắc đến nam lần lượt là là Hokkaido, Honshu, Shikoku, Kyushu và Okinawa. [ 41 ] Quần đảo Ryukyu, gồm có cả Okinawa, là một chuỗi nằm ở phía nam của Kyushu. Quần đảo Nanpō nằm ở phía nam và phía đông của những thay máu chính quyền của Nhật Bản. Tất cả chúng thường được gọi là quần đảo Nhật Bản. [ 42 ] Tính đến năm 2019, tổng diện tích quy hoạnh chủ quyền lãnh thổ của Nhật Bản là 377.975,24 km2, trong đó, Nhật Bản có đường bờ biển dài thứ sáu trên quốc tế với tổng diện tích quy hoạnh là 29.751 km. Do có những hòn hòn đảo nằm ở vùng xa xôi hẻo lánh, Nhật Bản có vùng độc quyền kinh tế tài chính lớn thứ tám trên quốc tế với diện tích quy hoạnh gần 4.470.000 km2. [ 43 ]

Quần đảo Nhật Bản có 66,4% diện tích là rừng, 12,8% là diện tích nông nghiệp và 4,8% diện tích là khu dân cư (2002).[44] Các khu vực có địa hình đồi núi hoặc điều kiện hiểm trở có số dân sinh sống ít hơn các khu vực khác.[45] Do đó, các khu vực sinh sống chủ yếu của người dân Nhật Bản là các vùng ven biển, nơi có mật độ dân số rất cao: Nhật Bản là quốc gia có mật độ dân số cao thứ 40 trên thế giới,[46][47] trong đó đảo Honshu có mật độ dân số cao nhất với 450 người / km2 (2010), trong khi Hokkaido là nơi có mật độ dân số thấp nhất với 64,5 người / km2 (2016).[48] Tính đến năm 2014, khoảng 0,5% tổng diện tích của Nhật Bản là đất khai hoang (umetatechi).[49] Hồ Biwa là một hồ cổ và là hồ nước ngọt lớn nhất của đất nước.[50]

Vị trí của Nhật Bản thường rất dễ xảy ra động đất, sóng thần và núi lửa phun trào vì vị trí địa lý của Nhật Bản dọc theo vành đai lửa Thái Bình Dương. [ 51 ] Nhật Bản có chỉ số rủi ro đáng tiếc thiên tai cao thứ 17 trong chỉ số rủi ro đáng tiếc quốc tế theo thống kê năm năm nay. [ 52 ] Hiện tại Nhật Bản có 111 núi lửa đang hoạt động giải trí. [ 53 ] Thông thường vài lần trong mỗi thế kỷ, những trận động đất có sức công phá kinh khủng sẽ xảy ra và những cơn sóng thần sẽ ập tới ; [ 54 ] trận động đất ở Tokyo năm 1923 đã giết chết hơn 140.000 người. [ 55 ] Các trận động đất lớn gần đây hơn là trận động đất Great Hanshin năm 1995 và trận động đất Tōhoku năm 2011, gây ra một trận sóng thần lớn .
Khí hậu Nhật Bản đa phần là ôn đới tuy nhiên lại có sự đổi khác lớn theo chiều từ bắc xuống nam. Ở vùng cực bắc, Hokkaido, có khí hậu lục địa ẩm với mùa đông dài và lạnh trong khi mùa hè rất ấm cúng và thoáng mát. Lượng mưa qua những mùa tuy không lớn nhưng mỗi khi vào đông, những hòn hòn đảo thường hình thành những vừng tuyết rất dày. [ 56 ]Trong vùng biển Nhật Bản, trên bờ biển phía tây của Honshu, do ảnh hưởng tác động của gió mùa đông tây bắc khiến tuyết rơi dày trong mùa đông. Tuy nhiên vào mùa hè, khu vực này đôi lúc phải trải qua những ngày có nhiệt độ cao do ảnh hưởng tác động của hiện tượng kỳ lạ foehn. [ 57 ] Vùng Tây Nguyên ( hay vùng Koshin ) có khí hậu lục địa ẩm nội điạ và nhiệt độ thường có sự chênh lệch lớn giữa mùa hè và mùa đông. Những ngọn núi ở vùng Chūgoku và Shikoku che chắn cho biển trong nước Seto khỏi những cơn gió theo mùa, mang lại thời tiết ôn hòa quanh năm. [ 56 ]Bờ biển Thái Bình Dương có khí hậu cận nhiệt đới ẩm và mỗi khi mùa đông đến, thời tiết ở đây ôn hòa hơn và vào mùa hè thời tiết thường nóng ẩm do ảnh hưởng tác động của gió đông nam theo mùa. Quần đảo Ryukyu và Nanpō có khí hậu cận nhiệt đới với mùa đông ấm cúng và mùa hè nóng. Lượng mưa thường rất cao, đặc biệt quan trọng là khi vào mùa mưa. [ 56 ] Thông thường, mùa mưa chính mở màn vào đầu tháng 5 ở Okinawa, và dần chuyển dời lên phía bắc. Vào cuối mùa hè và đầu mùa thu, những trận bão thường mang theo những cơn mưa lớn. [ 58 ] Theo Bộ Môi trường Nhật Bản, lượng mưa lớn kèm với nhiệt độ ngày càng tăng đã gây ra nhiều yếu tố trong ngành nông nghiệp và ảnh hướng đến chất lượng loại sản phẩm. [ 59 ] Nhiệt độ cao nhất từng đo được tại Nhật Bản lên đến 41,1 °C ( 106,0 °F ), được ghi lại vào ngày 23 tháng 7 năm 2018, [ 60 ] và lặp lại một lần nữa vào ngày 17 tháng 8 năm 2020. [ 61 ]

Sự đa dạng sinh học[sửa|sửa mã nguồn]

Nhật Bản có chín vùng rừng sinh thái phản ánh khí hậu và địa lý của các hòn đảo. Chúng bao gồm từ rừng lá rộng ẩm cận nhiệt đới ở quần đảo Ryūkyū và Bonin, đến rừng hỗn hợp và lá rộng ôn đới ở các vùng khí hậu ôn hòa của các đảo chính và rừng lá kim ôn đới ở phần phía đông lạnh của các đảo phía bắc.[62] Nhật Bản có hơn 90.000 loài động vật hoang dã tính đến năm 2019,[63] bao gồm gấu nâu, khỉ Nhật Bản, lửng chó Nhật Bản, chuột đồng nhỏ, và kỳ giông khổng lồ Nhật Bản.[64]
Một mạng lưới rộng lớn các vườn quốc gia đã được thành lập để bảo vệ các khu vực quan trọng của động thực vật cũng như 52 khu đất ngập nước Ramsar.[65][66] Bốn địa điểm đã được ghi vào danh sách Di sản Thế giới của UNESCO vì giá trị tự nhiên nổi bật.[67]

Trong quá trình tăng trưởng kinh tế tài chính sau Thế chiến thứ hai, những chủ trương về môi trường tự nhiên đã bị cơ quan chính phủ và những tập đoàn lớn công nghiệp lúc đó bỏ lỡ. Hệ quả là ô nhiễm thiên nhiên và môi trường diễn ra trong những năm 1950 và 1960. Vào năm 1970, cơ quan chính phủ Nhật Bản khi đó đã ban hành đạo luật bảo vệ môi trường tự nhiên. [ 68 ] Cuộc khủng hoảng cục bộ dầu mỏ năm 1973 cũng khuyến khích việc sử dụng nguồn năng lượng hiệu suất cao vì Nhật Bản thiếu những nguồn tài nguyên vạn vật thiên nhiên. [ 69 ]Nhật Bản đứng thứ 20 trong chỉ số hiệu suất môi trường tự nhiên năm 2018 – một chỉ số giám sát cam kết của một vương quốc so với tính bền vững và kiên cố của thiên nhiên và môi trường. [ 70 ] Nhật Bản là vương quốc phát thải carbon dioxide lớn thứ năm trên quốc tế. [ 71 ] Với tư cách là nước chủ nhà và ký kết Nghị định thư Kyoto 1997, Nhật Bản tuân theo nghĩa vụ và trách nhiệm của hiệp ước nhằm mục đích giảm lượng khí thải carbon dioxide của mình và thực thi những hạn chế khác để ngăn biến hóa khí hậu. [ 72 ] Vào năm 2020, cơ quan chính phủ Nhật Bản đã công bố tiềm năng trung lập các-bon vào năm 2050. [ 73 ] Các yếu tố thiên nhiên và môi trường gồm có ô nhiễm không khí đô thị, quản trị chất thải, phú dưỡng nước, bảo tồn vạn vật thiên nhiên, đổi khác khí hậu, quản trị hóa chất. [ 74 ]

Phân cấp hành chính[sửa|sửa mã nguồn]

Đơn vị phân vùng hành chính cấp 1 của Nhật Bản là đô đạo phủ huyện, cả nước được chia thành 1 đô, 1 đạo, 2 phủ, 43 huyện. Các đô thị lớn tùy theo số dân và tác động ảnh hưởng mà được chỉ định làm thành phố chính lệnh chỉ định, thành phố TT, thành phố đặc biệt quan trọng. Phân vùng hành chính dưới đô đạo phủ huyện là thị định thôn, ngoài những còn có những đơn vị chức năng như Q., chi sảnh, khu, đặc khu, … Căn cứ vào địa lý và nhân văn, đặc trưng kinh tế tài chính, Nhật Bản thường được chia thành 8 khu vực lớn, gồm có : vùng Hokkaidō, vùng Đông Bắc, vùng Kantō, vùng Trung Bộ, vùng Kinki ( còn gọi là vùng Kansai ), vùng Chūgoku, vùng Shikoku và vùng Kyushu-Okinawa .Mấy năm gần đây Nhật Bản thi hành chủ trương sáp nhập thị đinh thôn, số lượng đinh thôn đã giảm nhiều. Hiện nay để giảm bớt sự tập trung chuyên sâu một cực của Tōkyō và tăng cường phân quyền địa phương, Nhật Bản đang điều tra và nghiên cứu bỏ đô đạo phủ huyện, chuyển sang chính sách đạo châu ( luận bàn chính sách đạo châu Nhật Bản ). Năm 1968, Nhật Bản phát hành chính sách mã số bưu chính đoàn thể công khai minh bạch địa phương. Hiện thời đô đạo phủ huyện và những thị đinh thôn đều có mã số bưu chính của mình. Mã số bưu chính của đô đạo phủ huyện ăn khớp với tiêu chuẩn quốc tế ISO 31166 – 2 : JP .

Các tỉnh của Nhật Bản được hiển thị theo những vùng màu	Hokkaido 1. Hokkaido	Tōhoku 2. Aomori 3. Iwate 4. Miyagi 5. Akita 6. Yamagata 7. Fukushima	Kantō 8. Ibaraki 9. Tochigi 10. Gunma 11. Saitama 12. Chiba 13. Tokyo 14. Kanagawa	Chūbu 15. Niigata 16. Toyama 17. Ishikawa 18. Fukui 19. Yamanashi 20. Nagano 21. Gifu 22. Shizuoka 23. Aichi
	Kansai 24. Mie 25. Shiga 26. Kyoto 27. Osaka 28. Hyōgo 29. Nara 30. Wakayama	Chūgoku 31. Tottori 32. Shimane 33. Okayama 34. Hiroshima 35. Yamaguchi	Shikoku 36. Tokushima 37. Kagawa 38. Ehime 39. Kōchi	Kyūshū 40. Fukuoka 41. Saga 42. Nagasaki 43. Kumamoto 44. Ōita 45. Miyazaki 46. Kagoshima 47. Okinawa

Nhật Bản là một nước theo hệ thống quân chủ lập hiến, quyền lực của Thiên hoàng (天皇, Tennō?) vì vậy rất hạn chế. Theo hiến pháp, Thiên hoàng được quy định là một “biểu tượng của Quốc gia và của sự hòa hợp dân tộc” mang tính hình thức lễ nghi. Quyền điều hành đất nước chủ yếu được trao cho Thủ tướng và những nghị sĩ do dân bầu ra.[75] Đương kim Thiên hoàng Đức Nhân đứng đầu Hoàng gia Nhật Bản; cháu trai ông, Du Nhân Thân vương, là người trong danh sách tiếp theo kế vị triều đại Ngai vàng Hoa cúc.

Cơ quan lập pháp dân cử của Nhật Bản là Quốc hội (国会, Kokkai?), đặt trụ sở tại Chiyoda, Tokyo. Quốc hội hoạt động theo cơ chế lưỡng viện, trong đó Hạ viện (衆議院 (Chúng Nghị viện), Shūgiin?) có 465 ghế, được cử tri bầu chọn sau mỗi bốn năm hoặc sau khi giải tán, và Thượng viện (参議院 (Tham Nghị viện), Sangiin?) có 245 ghế, được cử tri bầu chọn cho nhiệm kỳ sáu năm và cứ mỗi ba năm được bầu lại một nửa số thành viên. Quyền bầu cử theo nguyên tắc phổ thông đầu phiếu thuộc về mọi công dân Nhật Bản trên 18 tuổi không phân biệt nam-nữ, trong đó áp dụng phương thức bỏ phiếu kín tại tất cả đơn vị bầu cử. Các nghị sĩ quốc hội chủ yếu là người của Đảng Dân chủ Tự do có khuynh hướng bảo thủ. Đảng Dân chủ Tự do đã liên tiếp giành thắng lợi trong các cuộc tổng tuyển cử kể từ năm 1955, ngoại trừ hai giai đoạn từ năm 1993–1994 và từ năm 2009–2012. Đảng này chiếm 262 ghế trong Chúng Nghị viện và 113 ghế trong Tham Nghị viện.

Thủ tướng Nhật Bản (内閣総理大臣 (Nội các Tổng lý Đại thần), Naikaku sōri daijin?) là người đứng đầu chính phủ do Quốc hội chọn ra từ các nghị sĩ thành viên và được Thiên hoàng sắc phong. Thông thường người đứng đầu một đảng chính trị chiếm đa số ghế trong Quốc hội sẽ được giới thiệu giữ chức Thủ tướng. Thủ tướng lãnh đạo nội các và có thể chỉ định hay bãi nhiệm Bộ trưởng Quốc vụ. Mặc dù việc bổ nhiệm Thủ tướng được tiến hành một cách chính thức bởi Thiên hoàng, Hiến pháp Nhật Bản quy định những người được Thiên hoàng bổ nhiệm vào vị trí này đều phải theo sự chỉ định của Quốc hội.[75]Thủ tướng Nhật Bản đương nhiệm từ năm 2021 là cựu Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Kishida Fumio.

Mặc dù trong lịch sử đã từng chịu ảnh hưởng bởi luật pháp Trung Quốc, luật pháp Nhật Bản đã phát triển một cách độc lập trong thời Edo qua các thư liệu như Kujikata Osadamegaki.[76] Tuy nhiên, từ cuối thế kỷ XIX, hệ thống tư pháp đã dựa sâu rộng vào luật châu Âu lục địa, nổi bật là Đức. Ví dụ: vào năm 1896, chính phủ Nhật Bản đã ban hành một bộ luật dân sự dựa theo bản thảo Bürgerliches Gesetzbuch Đức; bộ luật này vẫn còn hiệu lực đến ngày nay qua những sửa đổi thời hậu Chiến tranh thế giới thứ hai.[77] Luật thành văn do Quốc hội soạn và được sự phê chuẩn của Thiên hoàng. Hiến pháp quy định Thiên hoàng ban hành những điều luật đã được Quốc hội thông qua, mà không trao cho vị vua quyền hạn cụ thể nào để bác bỏ dự luật.[75] Hệ thống cơ quan tư pháp Nhật Bản chia thành bốn cấp bậc: Tòa án Tối cao (最高裁判所 (Tối cao Tài phán Sở), Saikō-Saibansho?) và ba cấp tòa án thấp hơn.[78] Chánh Thẩm phán Tòa án Tối cao do Thiên hoàng sắc phong theo chỉ định của Quốc hội, trong khi các Thẩm phán Tòa án Tối cao do nội các bổ nhiệm. Trụ cột của pháp luật Nhật Bản gọi là Lục pháp (六法, Roppō?, Sáu bộ luật).[79]

Lịch sử kinh tế tài chính Nhật Bản[sửa|sửa mã nguồn]

Nhật Bản là nước rất nghèo nàn về tài nguyên ngoại trừ gỗ và món ăn hải sản, trong khi dân số thì quá đông, nên hầu hết nguyên nguyên vật liệu phải nhập khẩu. Tuy nhiên, nhờ công cuộc Minh Trị duy tân, sự công nghiệp hóa cũng như việc chiếm được 1 số ít thuộc địa, vào trước Thế Chiến thứ Hai, quy mô kinh tế tài chính Nhật Bản đã đạt mức tương tự với những cường quốc châu Âu. Năm 1940, tổng sản lượng kinh tế tài chính ( GDP ) của Nhật bản ( quy đổi theo thời giá USD năm 1990 ) đã đạt 192 tỷ USD, so với Anh là 316 tỷ USD, Pháp là 164 tỷ USD, Italy là 147 tỷ USD, Đức là 387 tỷ USD, Liên Xô là 417 tỷ USD [ 80 ]Về tổng quan, sau Thế Chiến 2, kinh tế tài chính Nhật bản bị tàn phá kiệt quệ trong cuộc chiến tranh, nhưng với những chủ trương tương thích, kinh tế tài chính Nhật Bản đã nhanh gọn hồi sinh ( 1945 – 1954 ) và tăng trưởng cao độ ( 1955 – 1973 ) làm cho quốc tế phải kinh ngạc. Người ta gọi đó là ” Thần kì Nhật Bản “. Tuy nhiên, từ năm 1974 tới 1989, kinh tế tài chính tăng trưởng chậm lại, và đến năm 1990 thì lâm vào khủng hoảng cục bộ trong suốt 10 năm. Người Nhật gọi đây là Thập niên mất mát. Đến năm 2000, kinh tế tài chính thoát khỏi khủng hoảng cục bộ, nhưng vẫn ở trong thực trạng ngưng trệ suốt từ đó tới nay .Từ tiến trình 1960 đến 1980, vận tốc tăng trưởng kinh tế tài chính Nhật Bản được gọi là ” sự thần kì ” : vận tốc tăng trưởng kinh tế tài chính trung bình 10 % tiến trình 1960, trung bình 5 % quy trình tiến độ 1970 và 4 % tiến trình 1980. Giá trị tổng sản lượng công nghiệp tăng từ 4,1 tỷ USD năm 1950 lên 56,4 tỷ USD năm 1969. So với năm 1950, năm 1973 giá trị tổng sản phẩm GDP của Nhật tăng hơn 20 lần, từ 20 tỷ USD lên 402 tỷ USD, vượt Anh, Pháp, CHLB Đức, chỉ kém hơn Hoa Kỳ và Liên Xô .Sự tăng trưởng rất nhanh của nền kinh tế tài chính Nhật Bản trong quá trình 1952 – 1973 bắt nguồn từ 1 số ít nguyên do cơ bản sau :

• Nhân tố lịch sử: Kể từ Minh Trị duy tân đến trước Thế Chiến thứ 2, Nhật Bản đã có 70 năm phát triển đất nước theo mô hình hiện đại và đã trở thành cường quốc số 1 châu Á trong thập niên 1930. Dù bị tàn phá nặng nề trong Thế Chiến, nhưng những nhân tố và kinh nghiệm quý báu của Nhật Bản vẫn còn nguyên vẹn, họ có thể tận dụng kinh nghiệm này để nhanh chóng xây dựng lại nền kinh tế.
• Nhân tố con người: trước Thế Chiến thứ 2, Nhật Bản đã có đội ngũ chuyên gia khoa học và quản lý khá đông đảo, có chất lượng cao. Dù bại trận trong Thế Chiến 2 nhưng lực lượng nhân sự chất lượng cao của Nhật vẫn còn khá nguyên vẹn, họ đã góp phần đắc lực vào bước phát triển nhảy vọt về kỹ thuật và công nghệ của đất nước. Người Nhật được giáo dục với những đức tính cần kiệm, kiên trì, lòng trung thành, tính phục tùng… vẫn được đề cao. Nhờ đó, giới quản lý Nhật Bản đã đặc biệt thành công trong việc củng cố kỷ luật lao động, khai thác sự tận tụy và trung thành của người lao động.
• Mức tích lũy cao thường xuyên, sử dụng vốn đầu tư có hiệu quả cao: những năm 1950, 1960, tiền lương nhân công ở Nhật rất thấp so với các nước phát triển khác (chỉ bằng 1/3 tiền lương của công nhân Anh và 1/7 tiền lương công nhân Mỹ), đó là nhân tố quan trọng nhất để đạt mức tích lũy vốn cao và hạ giá thành sản phẩm. Ngoài ra, Nhật Bản đã chú ý khai thác và sử dụng tốt nguồn tiết kiệm cá nhân. Từ 1961–1967, tỷ lệ gửi tiết kiệm trong thu nhập quốc dân là 18,6% cao gấp hơn hai lần của Mỹ (6,2%) và Anh (7,7%)
• Nhật Bản không có quân đội nên có thể giảm chi phí quân sự xuống mức dưới 1% tổng sản phẩm quốc dân, nguồn lực đó có thể chuyển sang phát triển kinh tế.
• Tiếp cận và ứng dụng nhanh chóng những tiến bộ khoa học-kỹ thuật: trước Thế Chiến thứ 2, Nhật Bản đã là một cường quốc về khoa học, công nghệ, có thể chế tạo các thiết bị công nghiệp chất lượng cao. Sau chiến tranh, nhân tố này tiếp tục được phát huy.
• Tình hình quốc tế có nhiều thuận lợi: Trong các cuộc chiến tranh ở Triều Tiên và Việt Nam, Chính phủ Mỹ đã có hàng loạt đơn đặt hàng với các công ty của Nhật Bản về trang bị, khí tài và các đồ quân dụng khác. Từ năm 1950 đến 1969, Nhật Bản đã thu được 10,2 tỷ USD các đơn đặt hàng của Mỹ (tương đương 70 tỷ USD theo thời giá 2015). Trong giai đoạn này, 34% tổng giá trị hàng xuất khẩu sang Mỹ và 30% giá trị hàng nhập của Nhật là từ thị trường Mỹ. Có thể nói nhu cầu về hàng hóa của Mỹ cho các cuộc chiến tranh ở Triều Tiên và Việt Nam là hai “ngọn gió thần” đối với nền kinh tế Nhật Bản.

Tuy nhiên, nền kinh tế tài chính Nhật Bản cũng đã phải đương đầu với những xích míc nóng bức :

• Sự mất cân đối nghiêm trọng giữa các vùng kinh tế: Phần lớn công nghiệp tập trung ở các đô thị phía Đông nước Nhật, trong khi đó các vùng phía Tây và các vùng nông nghiệp vẫn còn trong tình trạng lạc hậu. Nhiều nhà kinh tế phương Tây nhận xét rằng có hai nước Nhật: một nước Nhật rất hiện đại ở các đô thị và một nước Nhật cũ kỹ ở các vùng nông thôn.
• Sự phát triển của nền kinh tế Nhật Bản phụ thuộc nhiều vào bên ngoài cả về thị trường tiêu thụ hàng hóa và nguồn cung cấp nguyên liệu. Khi giá nguyên liệu tăng, kinh tế bị tác động mạnh.
• Mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt do các công ty vì chạy theo lợi nhuận nên đã hạn chế những chi phí cho phúc lợi xã hội, duy trì lề lối làm việc khắc nghiệt khiến người làm công bị áp lực nặng nề, dẫn tới nạn tự sát và thanh niên ngại kết hôn và sinh con. Sau 1 thế hệ (tức là khoảng 30 năm), vấn đề thanh niên ngại kết hôn và sinh con sẽ phát tác hậu quả, dẫn tới thiếu hụt dân số trẻ và làm kinh tế dần trì trệ đi (tới cuối thế kỷ XX, tình trạng lão hóa dân số đã thực sự trở thành vấn đề nghiêm trọng tại Nhật Bản).

Dấu hiệu tăng trưởng có phần chững lại vào thập niên 1980, và đến những năm 1990 thì lâm vào ngưng trệ. Đó được gọi là Thập niên mất mát. Bình quân hàng năm trong suốt thập niên 1990, tăng trưởng trung bình chỉ đạt 0,5 % mỗi năm, đa phần do những ảnh hưởng tác động của việc góp vốn đầu tư không hiệu suất cao và do dư chấn của khủng hoảng bong bóng vào những năm 1980 đã làm cho những cơ sở sản xuất và kinh doanh thương mại mất một thời hạn dài tái cơ cấu tổ chức về nợ quá hạn, vốn tư bản và lực lượng lao động. Tháng 11/2007, nền kinh tế tài chính Nhật liên tục lâm vào suy thoái và khủng hoảng, năm 2008 khi GDP giảm 3 %, mức lãi suất vay ngân hàng nhà nước TW hạ đến mức 0 % vào đầu năm 2009 .Nhật Bản phải triển khai 6 chương trình cải cách lớn trong đó có cải cách cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính, giảm thâm hụt ngân sách, cải cách khu vực kinh tế tài chính và sắp xếp lại cơ cấu tổ chức chính phủ nước nhà … Cải cách hành chính của Nhật được triển khai từ tháng 1 năm 2001. Chương trình tư nhân hóa 10 năm ngành bưu điện Nhật vốn không chỉ nhắm đến những hoạt động giải trí của mạng lưới hệ thống bưu chính vương quốc mà còn với những cơ sở ngân hàng nhà nước và bảo hiểm thường trực đã hoàn tất vào tháng 10/2007, ghi lại một bước tiến quan trọng trong việc tái cấu trúc ngành này của chính phủ nước nhà. Dù diễn ra chậm rãi nhưng cải cách đang đi dần vào quỹ đạo, trở thành xu thế không hề đảo ngược ở Nhật Bản và gần đây đã đem lại tác dụng đáng khuyến khích. Tuy nhiên trong quy trình tiến độ 2001 – năm ngoái, kinh tế tài chính Nhật vẫn chỉ đạt được vận tốc tăng trưởng rất chậm, trung bình chỉ dưới 1 % mỗi năm. Tính chung quá trình 1988 – 2018, trong suốt 30 năm, kinh tế tài chính Nhật Bản chỉ tăng trung bình 1,2 % mỗi năm, là nền kinh tế tài chính ngưng trệ gần nhất trong những nước G7 ( chỉ hơn Italia )Năm 2017, nợ công của Nhật Bản đã đạt mức gần 10.000 tỉ USD, gấp 2,4 lần GDP hàng năm, mỗi người dân Nhật Bản phải gánh khoản nợ giao động 8,45 triệu yên ( ~ 78.000 USD ). Hơn 1/3 ngân sách của Nhật Bản có từ nợ công, trong khi giới chức kinh tế tài chính đang gặp khó khăn vất vả trong việc cắt giảm tiêu tốn. Kể từ năm năm ngoái đến 2018, nợ công của cơ quan chính phủ Nhật Bản vẫn tăng, phản ánh việc tiêu tốn cho phúc lợi xã hội ngày càng tăng lên trong toàn cảnh nạn lão hóa dân số tại nước Nhật đang ngày càng nghiêm trọng [ 81 ] .

Lưu Ngọc Trịnh (2004) cho rằng chính mô hình từng đem lại sự phát triển nhanh thần kỳ cho Nhật Bản trong thập niên 1960-1970 thì nay đã hết thời, và sự chậm trễ đổi mới cũng như cải cách nửa vời đã khiến Nhật Bản rơi vào trì trệ kinh tế lâu đến như vậy.[82]

Không giống như tình hình ở những nước phương Tây, khu vực kinh tế tài chính Nhật không chịu tác động ảnh hưởng mạnh từ cuộc Khủng hoảng cho vay thế chấp ngân hàng nhưng do đương đầu với sự sụt giảm mạnh về khối lượng góp vốn đầu tư cũng như nhu yếu trước những mẫu sản phẩm xuất khẩu chủ chốt của Nhật ở quốc tế vào cuối năm 2008, đã đẩy nước này vào vòng suy thoái và khủng hoảng nhanh hơn. Tình trạng nợ công quá lớn ( chiếm 229 % GDP theo số liệu của năm năm ngoái ) và tỉ lệ dân số có tuổi quá cao là hai yếu tố đầy thử thách với Nhật Bản về dài hạn. Hiện tại những tranh cãi xung quanh vai trò và hiệu suất cao của những chủ trương vực dậy nền kinh tế tài chính là mối chăm sóc lớn của người dân lẫn cơ quan chính phủ nước này. [ 83 ] Nhìn chung, trong tiến trình 2005 – 2020, kinh tế tài chính Nhật chỉ đạt được vận tốc tăng trưởng rất chậm, trung bình 1 % mỗi năm. Kinh tế Nhật đã bị Trung Quốc vượt qua trong quy trình tiến độ này, và nếu liên tục tăng trưởng chậm như vậy thì tới năm 2025, Indonesia và Nga sẽ vượt qua Nhật về tổng GDP theo nhu cầu mua sắm tương tự, còn những nền kinh tế tài chính mới nổi trên quốc tế khác như Nước Hàn, Malaysia cũng sẽ sớm vượt qua Nhật về thu nhập trung bình đầu người .

Các nghành nghề dịch vụ then chốt[sửa|sửa mã nguồn]

[84]Nhật Bản hiện là một trong những nước có chỉ số lạm phát kinh tế thấp nhất quốc tế [85]Chỉ số thất nghiệp của Nhật Bản từ 1998 đến 2008Từ 1974 đến nay vận tốc tăng trưởng tuy chậm lại, tuy nhiên Nhật Bản liên tục là một nước có nền kinh tế tài chính lớn đứng thứ ba trên quốc tế ( chỉ đứng sau Hoa Kỳ và Trung Quốc ). Trong 20 năm ( từ 1990 tới 2010 ), Nhật Bản luôn giành vị trí thứ hai về kinh tế tài chính nhưng đã bị Trung Quốc vượt qua từ đầu năm 2010. [ 86 ] Tổng sản phẩm trong nước ( GDP ) tính đến năm năm nay là 4.730 tỷ USD, GDP trên đầu người là 40,090 USD ( 2017 ), đứng thứ 3 quốc tế và đứng thứ hai châu Á ( sau Trung Quốc ). Cán cân thương mại thặng dư và dự trữ ngoại tệ đứng số 1 quốc tế, nên nguồn vốn góp vốn đầu tư của Nhật bản ra quốc tế rất nhiều, là nước cho vay, viện trợ tái thiết và tăng trưởng lớn nhất quốc tế. Nhật Bản có nhiều tập đoàn lớn kinh tế tài chính, ngân hàng nhà nước đứng số 1 quốc tế [ 87 ]. Đơn vị tiền tệ là : đồng yên Nhật .Dịch Vụ Thương Mại ngân hàng nhà nước, bảo hiểm, , kinh doanh bán lẻ, giao thông vận tải, viễn thông tổng thể đều là ngành công nghiệp lớn của Nhật Bản, Nhật Bản có năng lượng rất lớn về công nghiệp, và đây là trụ sở của nhiều nhà phân phối công nghệ tiên tiến tiên tiến và phát triển bậc nhất quốc tế về những loại sản phẩm xe có động cơ, trang thiết bị điện tử, công cụ máy móc, thép, phi kim loại, công nghiệp tàu thủy, hóa học, dệt may, thức ăn chế biến. Đây cũng là nơi đặt trụ sở của những tập đoàn lớn đa vương quốc và nhiều loại sản phẩm thương mại trong nghành công nghệ tiên tiến và máy móc. Xây dựng từ lâu đã trở thành một trong những nền công nghiệp lớn nhất của Nhật Bản .

Nhật Bản là trụ sở của một trong những ngân hàng lớn nhất thế giới, tập đoàn tài chính Mitsubishi UFJ (Mitsubishi UFJ Financial Group) với số vốn ước tính lên đến 3.500 tỉ Yên (2013)[88]. Nhật Bản cũng là nơi có thị trường chứng khoán lớn thứ hai thế giới – thị trường chứng khoán Tokyo với khoảng 549.7 nghìn tỉ yên vào tháng 12/2006. Đây cũng là trụ sở của một số công ty dịch vụ tài chính, những tập đoàn kinh doanh và những ngân hàng lớn nhất thế giới. Ví dụ như những tập đoàn kinh doanh và công ty đa quốc gia như Sony, Sumitomo, Mitsubishi và Toyota sở hữu hàng tỉ và hàng nghìn tỷ đô la đang hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng, nhóm các nhà đầu tư hoặc dịch vụ tài chính như ngân hàng Sumitomo, ngân hàng Fuji, ngân hàng Mitsubishi, các định chế tài chính của Toyota và Sony. Các thương hiệu hàng đầu thế giới của Nhật Bản bao gồm Toyota, Honda, Canon, Nissan, Sony, Mitsubishi UFJ (MUFG), Panasonic, Uniqlo, Lexus, Subaru, Nintendo, Bridgestone, Mazda và Suzuki.

Những đối tác chiến lược xuất khẩu chính của Nhật là Hoa Kỳ – 22.9 %, Trung Quốc – 13.4 %, Nước Hàn – 7.8 %, Đài Loan – 7.3 % và Hồng Kông 6.1 % ( 2005 ). Những mẫu sản phẩm xuất khẩu chính của Nhật là thiết bị giao thông vận tải vận tải đường bộ, xe cơ giới, hàng điện tử, máy móc điện tử và hóa chất. Do hạn chế về tài nguyên vạn vật thiên nhiên để duy trì sự tăng trưởng của nền kinh tế tài chính, Nhật Bản phải phụ thuộc vào vào những vương quốc khác về phần nguyên vật liệu vì thế quốc gia này nhập khẩu rất nhiều loại sản phẩm & hàng hóa phong phú. Đối tác nhập khẩu chính của Nhật là Trung Quốc – 21 % [ 89 ], Hoa Kỳ – 12.7 %, A Rập Xê Út – 5.5 %, UAE – 4.9 %, nước Australia – 4.7 %, Nước Hàn – 4.7 % và Indonesia – 4 % ( số liệu 2005 ). Những mẫu sản phẩm nhập khẩu chính của Nhật Bản là máy móc, thiết bị, chất đốt, thực phẩm ( đặc biệt quan trọng là thịt bò ), hóa chất, nguyên vật liệu dệt may và những nguyên vật liệu cho những ngành công nghiệp của quốc gia. Nhìn chung, Đối tác kinh doanh toàn diện và tổng thể lớn nhất của Nhật Bản là Trung Quốc .

Giao thông ở Nhật Bản rất văn minh và tăng trưởng cao. Ngành giao thông vận tải vận tải đường bộ của Nhật Bản điển hình nổi bật vì hiệu suất cao nguồn năng lượng của nó : nó sử dụng ít nguồn năng lượng hơn trên mỗi đầu người so với những nước khác, nhờ vào một tỷ suất cao của giao thông vận tải vận tải đường bộ đường tàu và khoảng cách đi lại trung bình ngắn hơn. [ 90 ]. Nhật Bản sử dụng giao thông vận tải bên trái. Vào năm 2004 ở Nhật Bản có khoảng chừng 1.177.278 km ( 731.683 miles ) đường đi bộ, 173 trường bay, 23.577 km ( 14.653 miles ) đường tàu. Phương tiện đường không được hoạt động giải trí hầu hết bởi All Nippon Airways ( ANA ) và Nhật Bản Airlines ( JAL ). Đường sắt được điều khiển và tinh chỉnh bởi Nhật Bản Railways. Hệ thống đường tàu cao tốc Shinkansen của Nhật Bản nổi tiếng quốc tế bởi sự bảo đảm an toàn và đúng giờ. Có 176 trường bay tại Nhật, [ 91 ] và trường bay lớn nhất trong nước, trường bay quốc tế Tokyo ( Haneda ), là trường bay bận rộn nhất châu Á. Cổng quốc tế lớn nhất là trường bay Quốc tế Narita ( khu vực Tokyo ), trường bay Quốc tế Kansai ( khu vực Osaka / Kobe / Kyoto ), và trường bay Quốc tế Chūbu ( khu vực Nagoya ). Các cảng lớn nhất gồm có cảng Nagoya .

Khoa học và công nghệ tiên tiến[sửa|sửa mã nguồn]

[92][93][94]Blu-ray sẽ là công nghệ DVD kế tục của thế giớiNhật Bản thuộc nhóm những vương quốc đứng vị trí số 1 quốc tế trong những nghành về nghiên cứu và điều tra khoa học, công nghệ tiên tiến máy móc, nghiên cứu và điều tra y học. Năm 2006, gần 700.000 nhà điều tra và nghiên cứu san sẻ 130 tỉ USD của ngân sách điều tra và nghiên cứu và tăng trưởng, đứng hàng thứ 3 trên quốc tế. [ 95 ]Một vài góp phần công nghệ tiên tiến quan trọng của Nhật Bản là những ý tưởng trong những nghành điện tử, xe hơi, máy móc, robot công nghiệp, quang học, hóa chất, chất bán dẫn và sắt kẽm kim loại. Nhật Bản đứng vị trí số 1 quốc tế trong ngành khoa học robot, đây là vương quốc chiếm hữu hơn nửa ( 402.200 trong tổng 742.500 ) số robot cho công nghiệp sản xuất ( năm 2000 ) [ 96 ]. Nhật Bản đã ý tưởng ra QRIO, ASIMO và Aibo. Nhật Bản cũng là nước sản xuất xe hơi lớn thứ hai trên quốc tế ( sau Trung Quốc, năm 2012 ) [ 97 ] và là quê nhà của 6 trong tổng số 15 nhà phân phối xe hơi lớn nhất toàn thế giới [ 98 ] cũng như 7 trong số 20 nhà phân phối chất bán dẫn lớn nhất quốc tế .Nhật Bản đang có những kế hoạch rất sáng sủa trong ngành thám hiểm khoảng trống, trong đó có kế hoạch kiến thiết xây dựng một trạm Mặt Trăng vào năm 2030 [ 99 ]. Cơ quan thám hiểm khoảng trống Nhật Bản ( JAXA ) là một trong những thành viên chủ chốt của trạm ngoài hành tinh quốc tế, đây là cơ quan chuyên nghiên cứu và điều tra về khoảng trống thiên hà, những hành tinh, những điều tra và nghiên cứu hàng không, tăng trưởng tên lửa và vệ tinh .

Vào ngày 1 tháng 6 năm 2008 lúc 6:02am giờ Nhật Bản, tàu con thoi Discovery đã rời bệ phóng Trung tâm vũ trụ Kennedy, Florida mang theo Module Kibo cùng nhà du hành Akihiko Hoshide và sáu đồng nghiệp khác, mục đích chính của chuyến đi là lắp đặt phần quan trọng của phòng thí nghiệm Nhật Bản có tên Japanese Pressurised Module (JPM) cùng cánh tay máy dài khoảng 10m phục vụ cho công tác lắp đặt về sau cho Kibo.[100]

Các nhà nghiên cứu Nhật cũng đã phần nào khẳng định được mình qua các lần đoạt giải Nobel. Hideki Yukawa một trong những nhà khoa học ưu tú xuất thân từ Đại học Kyoto giành giải Nobel về vật lý năm 1949. Sin-Itiro Tomonaga cũng nhận vinh dự tương tự năm 1965. Nhà vật lý chất rắn Leo Esaki sau này xuất thân từ Đại học Tokyo cũng đạt được vinh quang đó năm 1973. Kenichi Fukui của Đại học Kyoto là một trong các nhà khoa học cùng chia giải Nobel hóa học năm 1981. Susumu Tonegawa, cũng trưởng thành từ Đại học Kyoto trở thành người Nhật đầu tiên từ 2007 nhận giải này với các thành tựu về sinh hóa kể từ khi lãnh vực này được phát triển năm 1987. Các nhà khoa học nghiên cứu về hóa học cũng không chịu kém khi lần lượt nhận giải vào năm 2000, 2001: Hideki Shirakawa (Viện khoa học công nghệ Tokyo) và Ryoji Noyori (Đại học Kyoto). Năm 2002 là nhà vật lý Masatoshi Koshiba (Đại học Tokyo) và hóa học gia Koichi Tanaka (Đại học Tohoku). Năm 2008, Nhật Bản có bốn nhà khoa học nhận giải Nobel gồm có Yoichiro Nambu, Makoto Kobayashi, Toshihide Maskawa và Osamu Shimomura. Nhật Bản là đất nước sở hữu nhiều khoa học gia đoạt giải Nobel nhất ở châu Á hiện nay. Không những thế, Nhật Bản cũng là quốc gia giành được nhiều giải thưởng Fields nhất châu Á, giải thưởng được xem là Nobel Toán học với 3 lần đăng quang: Kunihiko Kodaira (1954), Hironaka Heisuke (1970), Mori Shigefumi (1990).

• Tàu cao tốc Shinkansen-Type 500
• Toyota Prius, xe hơi sử dụng hỗn hợp xăng-điện, xe tiết kiệm ngân sách và chi phí nguyên vật liệu cháy khách nhất ở Mỹ năm 2008 [ 101 ]
• 

  AIBO (Artificial Intelligence roBOt)

• Module Kibo nhìn từ Trạm khoảng trống quốc tế ISS

Học sinh Nhật Bản năm 2002Hệ thống tiểu học, trung và ĐH được vận dụng ở Nhật như một trong những cải cách thời Minh Trị [ 102 ]. Từ năm 1947, Nhật Bản vận dụng mạng lưới hệ thống giáo dục bắt buộc gồm tiểu học và trung học trong chín năm cho học viên từ sáu đến mười lăm tuổi. Hầu hết sau đó đều liên tục chương trình trung học và theo MEXT, khoảng chừng 75,9 % học viên tốt nghiệp đại trà phổ thông liên tục học lên bậc ĐH, cao đẳng hay những chương trình trao đổi giáo dục khác [ 103 ] .Giáo dục đào tạo ở Nhật có tính cạnh tranh đối đầu rất cao [ 104 ]. Học sinh phải nỗ lực thi đỗ vào những trường khét tiếng để bảo vệ có được việc làm tốt sau khi ra trường. Đặc biệt ở những kì thi tuyển sinh ĐH có sự cạnh tranh đối đầu rất kinh khủng giữa những thí sinh, nổi bật là những kì thi tuyển của hai trường ĐH hạng sang Tokyo và Kyoto [ 105 ]. Chương trình nhìn nhận sinh viên quốc tế hợp tác OECD hiện xếp Nhật Bản ở vị trí thứ sáu quốc tế về kĩ năng và kiến thức và kỹ năng của học viên mười sáu tuổi. [ 106 ]
[107]Nhật Bản chi trên 7 % GDP cho ngân sách giáo dục vương quốcBên cạnh đó việc chăm nom cho học viên tàn tật cũng được nhà nước chăm sóc, Nhật Bản có riêng Cục đảm nhiệm những yếu tố Tiểu học và Trung học chịu nghĩa vụ và trách nhiệm chính về công tác làm việc chăm nom giúp sức những học viên tàn tật, ngoài những Cục này còn đảm nhiệm cả yếu tố giáo dục cho trẻ nhỏ Nhật Bản sống ở quốc tế cũng như góp thêm phần giám sát một mạng lưới hệ thống kiểm định và phân phối không lấy phí sách giáo khoa cho những đối tượng người dùng trên. Gần đây cơ quan này còn kiêm nhiệm thêm một số ít chương trình thuộc mạng lưới giáo dục địa phương như những chủ trương về việc quyết định hành động đội ngũ công tác làm việc giáo dục, những tiêu chuẩn về diện tích quy hoạnh trường học, số lượng giáo viên cho mỗi trường, và những vấn đề tài chánh tương quan. [ 108 ]Chi tiêu dành riêng cho công tác làm việc giáo dục năm 2005 là 5.733,3 tỉ yên ( 59 tỷ đô-la ), chiếm 7 % ngân sách vương quốc ( 82.182,9 tỉ yên ) và chiếm 11.8 % ngân sách cho những mục tiêu công. Hệ thống chiếu sáng cũng chiếm một phần đáng kể trong công tác làm việc tăng trưởng cơ sở vật chất ( 161.3 tỉ yên ). Ngân sách chi tiêu dành cho MEXT hầu hết được chi dùng cho thay đổi công tác làm việc giáo dục, trợ giúp kinh phí đầu tư cho những trường tư, cho vay học bổng và lan rộng ra những khóa giảng dạy về khoa học-công nghệ, những môn học về thể thao và văn hóa-mỹ thuật cũng được quan tâm tăng trưởng. Ngoài ra còn có những kế hoạch tăng lương cho giáo viên tiểu học công. [ 109 ]Sinh viên Nhật Bản luôn xếp hạng cao trong số những sinh viên giữa những sinh viên OECD về chất lượng và hiệu suất cao trong những việc đọc sách văn, toán và Khoa học. Học sinh trung bình đạt 540 điểm trong phần thi đọc hiểu văn, toán và khoa học trong Chương trình nhìn nhận Sinh viên Quốc tế ( PISA ) của OECD và Nhật Bản có một trong những lực lượng lao động được giảng dạy tốt nhất trong khối nước OECD. Những người trưởng thành tốt nghiệp ĐH, đặc biệt quan trọng về ngành khoa học và kĩ thuật được hưởng lợi kinh tế tài chính và xã hội từ việc giáo dục và kĩ năng của họ trong nền kinh tế tài chính công nghệ cao của Nhật Bản. [ 110 ] Mặc dù tiêu tốn của mỗi sinh viên khá cao tại Nhật Bản, tổng tiêu tốn so với GDP vẫn còn nhỏ. Năm năm ngoái, tiêu tốn công của Nhật Bản cho giáo dục chỉ chiếm 3,5 % GDP, thấp hơn mức trung bình của OECD là 4,7 %. [ 111 ]Tuy vậy, nền giáo dục Nhật cũng gặp phải một số ít chỉ trích từ phương Tây. Học sinh Nhật Bản phải đương đầu với áp lực đè nén to lớn phải thành công xuất sắc trong học tập từ cha mẹ, giáo viên, đồng nghiệp và xã hội. Điều này hầu hết là hiệu quả của một xã hội từ lâu đã tôn vinh tầm quan trọng to lớn của giáo dục và một mạng lưới hệ thống giáo dục đặt hàng loạt trọng tâm của nó vào một bài kiểm tra có ảnh hưởng tác động tới hàng loạt cuộc sống của mỗi con người. Áp lực này đã dẫn đến những hành vi như đấm đá bạo lực học đường, gian lận, tự tử và tổn hại tâm ý đáng kể [ 112 ] .
Các dịch vụ chăm nom sức khỏe thể chất ở Nhật đa phần được phân phối bởi chính quyền sở tại TW và địa phương. giá thành cho những dịch vụ cá thể này, vốn do một hội đồng chuyên trách của chính phủ nước nhà trải qua, được phân phối bởi mạng lưới hệ thống bảo hiểm sức khỏe thể chất vận dụng thoáng đãng và công minh trên cả nước. Những công dân không muốn sử dụng dịch vụ bảo hiểm của những công ty nơi họ thao tác hoàn toàn có thể tham gia vào những mô hình bảo hiểm sức khỏe thể chất vương quốc do chính quyền sở tại địa phương theo dõi và quản lý. Từ năm 1973, tổng thể người già đều được cung ứng không tính tiền những mô hình bảo hiểm sức khỏe thể chất do cơ quan chính phủ đài thọ [ 113 ], trong đó bệnh nhân được tùy chọn cơ sở họ muốn dùng những hình thức chăm nom sức khỏe thể chất tương thích nhất. [ 114 ]

Hiện nay Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản của Nhật có 225.000 người,[115] trong đó mạnh nhất là lực lượng hải quân.[cần dẫn nguồn] Với ngân sách 50 tỉ USD/năm (kể cả chi phí cho quân đội Mỹ đồn trú ở Nhật Bản), chi tiêu quân sự của Nhật Bản đứng hàng thứ ba sau Mỹ-400 tỷ, trên cả Nga-15 tỷ. Từ năm tài khoá 2002, ngân sách quốc phòng Nhật đã vượt con số 1% GDP, vươn lên hàng thứ hai trên thế giới[116].

Hướng tăng trưởng quân đội Nhật Bản đa phần tập trung chuyên sâu vào giảm số lượng nhưng tăng chất lượng, trang thiết bị, tăng năng lực cơ động, lan rộng ra khoanh vùng phạm vi hoạt động giải trí của lực lượng phòng vệ Nhật Bản, tăng cường hợp tác với Mỹ, đồng thời đẩy nhanh những giải pháp củng cố bảo mật an ninh, phòng ngừa, công khai minh bạch về quốc phòng qua những hoạt động giải trí, forum chung về bảo mật an ninh, giải trừ quân dự bị, trao đổi quân sự chiến lược với những nước trong và ngoài khu vực .Nhân sự kiện khủng bố 11/9, nhà nước và Quốc hội Nhật đã trải qua ba dự luật chống khủng bố gồm : Luật đặc biệt quan trọng chống khủng bố, Luật sửa đổi Lực lượng phòng vệ và Luật sửa đổi Cục bảo an trên biển, được cho phép Nhật lần tiên phong sau Chiến tranh quốc tế thứ hai được phép cử quân đội ra quốc tế, hợp tác với Mỹ chống khủng bố. Nhật Bản đã đưa 600 binh sĩ sang Iraq [ 117 ] triển khai những hoạt động giải trí nhân đạo. Đây là bước chuyển mới trong chủ trương quốc phòng của Nhật, từng bước tăng cường và lan rộng ra khoanh vùng phạm vi hoạt động giải trí của Lực lượng phòng vệ .Tháng 1 năm 2007, Quốc hội Nhật Bản trải qua quyết định hành động xây dựng Bộ quốc phòng trên cơ sở Cục Phòng vệ trước đây, là bước tiến mới theo hướng lý giải lại hiến pháp và được cho phép Nhật phòng thủ tập thể, đưa quân ra quốc tế trong những chiến dịch giữ gìn hoà bình, xử lý những xung đột khu vực .Trái ngược với thế hệ cha ông, thế hệ người Nhật Bản sinh ra sau Thế chiến 2 ngày càng ít người sẵn lòng chiến đấu cho quốc gia. Trong một cuộc khảo sát tại một số ít vương quốc vào năm năm ngoái của Viện Gallup cho thấy : chỉ 11 % người Nhật được hỏi sẽ sẵn sàng chuẩn bị chiến đấu vì quốc gia của họ, mức thấp nhất trong những vương quốc được khảo sát ( trong khi Nước Ta là 100 %, Pakistan là 89 %, Ấn Độ 75 %, Thổ Nhĩ Kỳ 73 %, Trung Quốc 71 %, Nga 59 %, Mỹ 44 %, Anh 27 % ) [ 118 ]
[119]Nhật Bản hiện là nước đứng đầu về nơi có ít người quốc tế sinh sống nhất trong G7

Đến tháng 7 năm 2010, dân số Nhật Bản lúc bấy giờ lên tới gần 127 triệu người, xếp hàng thứ 10 trên quốc tế [ 120 ], hầu hết là như nhau về ngôn từ và văn hóa truyền thống ngoại trừ thiểu số những công nhân quốc tế, Zainichi Nước Hàn, Zainichi Trung Quốc, người Philippines, người Nhật gốc Brasil .Dân cư Nhật Bản phân bổ không đồng đều trong cả nước. Dân cư tập trung chuyên sâu đông nhất ở Vành đai Thái Bình Dương. Có một số ít nguyên do lý giải tại sao tỷ lệ dân cư ở Nhật Bản lại quá chênh lệch như vậy. Chỉ có 15 % đất đai tương thích cho việc kiến thiết xây dựng, vì thế những khu dân cư chỉ số lượng giới hạn trong những khu vực tương đối nhỏ hẹp. Đất nông nghiệp cũng thiếu, do đó việc canh tác tập trung chuyên sâu ở một vài đồng bằng ven biển. Ngoài ra, khí hậu là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng tác động đến phân bổ dân cư, vì miền Đông và miền Nam ấm cúng và thích hợp cho việc định cư. Các miền này còn tiện nghi cho quan hệ thương mại với những nước khác trong vùng Thái Bình Dương và vì thế cũng là những vùng công nghiệp nổi tiếng .Nhật Bản là một trong những nước có tuổi thọ dân số cao nhất quốc tế, trung bình là 81,25 tuổi cho năm 2006 [ 121 ]. Tuy nhiên, dân số nước này đang lão hóa do hậu quả của sự bùng nổ dân số sau Chiến tranh quốc tế thứ hai. Năm 2004, 19,5 % dân số Nhật trên 65 tuổi [ 122 ] .

Biểu đồ tuổi thọ dân số Nhật Bản
Thống kê hiện tại (2004)
Đơn vị: nghìn người

Tuổi	Số lượng
0 – 4t	5735
5 – 9	5938
10 – 14	6060
15 – 19	6761
20 – 24	7725
25 – 29	8755
30 – 34	9819
35 – 39	8662
40 – 44	7909
45 – 49	7854
50 – 54	9300
55 – 59	9640
60 – 64	8652
65 – 69	7343
70 – 74	6466
75 – 79	5098
trên 80	5969

Biểu đồ tuổi thọ dân số Nhật Bản
Thống kê hiện tại (2004)
Theo giới tính (Đơn vị: nghìn người)

Nam	Tuổi	Nữ
2943	0 – 4t	2792
3040	5 – 9	2898
3105	10 – 14	2955
3466	15 – 19	3295
3955	20 – 24	3770
4461	25 – 29	4294
4960	30 – 34	4859
4359	35 – 39	4303
3976	40 – 44	3933
3936	45 – 49	3918
4633	50 – 54	4667
4762	55 – 59	4878
4193	60 – 64	4459
3484	65 – 69	3859
2951	70 – 74	3515
2168	75 – 79	2930
1902	trên 80	4067

• Nguồn：Thống kê dân số theo độ tuổi (2004)
  （Bộ nội vụ và Thống kê Nhật Bản）

Thay đổi dân số đã tạo ra những yếu tố xã hội, đặc biệt quan trọng là sự suy giảm lực lượng lao động đồng thời ngày càng tăng ngân sách cho phúc lợi xã hội như yếu tố lương hưu. Do những yếu tố kinh tế tài chính và xã hội, nhiều người trẻ Nhật Bản hiện có khuynh hướng không kết hôn hoặc sinh con khi trưởng thành, khiến tỉ suất sinh đẻ đang giảm mạnh. Dân số nước Nhật Bản dự trù sẽ giảm xuống còn 100 triệu người vào năm 2050 và 64 triệu người vào năm 2100 [ 122 ]. Chính quyền và những nhà hoạch định dân số đang đau đầu để xử lý yếu tố này. [ 19 ]Nhập cư và ngày càng tăng khuyến khích sinh đẻ đang được xem là giải pháp để phân phối lực lượng lao động cho sự lão hóa của dân số nhằm mục đích duy trì sự tăng trưởng của nền kinh tế tài chính khổng lồ lớn thứ hai trên quốc tế. [ 123 ] [ 124 ]
Cổng chào Shinto tại Fushimi Inari-taisha, KyotoKhoảng 84 % đến 96 % dân số Nhật theo cả đạo Thần đạo và Phật giáo Đại thừa [ 125 ]. Phật giáo, Đạo giáo và Nho giáo từ Trung Quốc cũng có ảnh hưởng tác động đến niềm tin và tín ngưỡng của người Nhật. Có 1 triệu người Nhật theo Đạo Cơ Đốc. Thêm vào đó, từ giữa thế kỷ XIX, rất nhiều đạo giáo đã Open ở Nhật Bản như Shinshūkyō và Tenrikyo ; những tôn giáo này chiếm khoảng chừng 3 % dân số Nhật Bản .99 % dân số nói tiếng Nhật. Đây là loại ngôn từ kết dính được phân biệt bởi một mạng lưới hệ thống những từ ngữ lễ giáo phản ánh xã hội tôn ti và trọng đạo đức của Nhật Bản, với những dạng động từ và từ vựng bộc lộ tính cách của người nói và người nghe. Tiếng Nhật đã vay mượn một lượng lớn từ vựng trong tiếng Hán và cả tiếng Anh ( từ sau Chiến tranh quốc tế thứ hai ) [ 126 ]. Hệ thống chữ viết sử dụng chữ Hán và hai loại chữ kana ( bảng âm tiết dựa trên chữ tiếng Hán, giống như ký tự Latinh ) và chữ số Ả Rập. Tiếng Ryūkyūan, một phần của họ ngôn từ Nhật, được nói phần nhiều ở Okinawa, chỉ có số ít người học ngôn từ này [ 127 ]. Tiếng Ainu chỉ được sử dụng bởi 1 số ít ít người già địa phương còn sống tại Hokkaidō [ 128 ]. Phần lớn những trường công và tư ở Nhật đều buộc học viên phải học cả tiếng Nhật và tiếng Anh. [ 129 ]

Tiếng Nhật được viết trong sự phối hợp ba kiểu chữ: chữ Hán hay Kanji và hai kiểu chữ đơn âm mềm Hiragana (Bình Giá Danh) và đơn âm cứng Katakana (Phiến Giá Danh). Kanji dùng để viết các từ Hán (mượn của Trung Quốc) hoặc các từ người Nhật dùng chữ Hán để thể hiện rõ nghĩa. Hiragana dùng để ghi các từ gốc Nhật và các thành tố ngữ pháp như trợ từ, trợ động từ, đuôi động từ, tính từ,… Katakana dùng để phiên âm từ vựng nước ngoài, trừ tiếng Trung và từ vựng của một số nước dùng chữ Hán khác. Bảng ký tự Latinh Rōmaji cũng được dùng trong tiếng Nhật hiện đại, đặc biệt là ở tên và biểu trưng của các công ty, quảng cáo, nhãn hiệu hàng hóa, khi nhập tiếng Nhật vào máy tính và được dạy ở cấp tiểu học nhưng chỉ có tính thí điểm. Số Ả Rập theo kiểu phương Tây được dùng để ghi số, nhưng cách viết số theo ngữ hệ Hán-Nhật cũng rất phổ biến.

Nhật Bản là nước có nhiều tôn giáo. Thần đạo, tôn giáo lâu đời nhất ở Nhật Bản, là sự phức hợp của những tín ngưỡng sơ khai ở Đông Á. Thần đạo có các vị thần được gọi là “kami” có thể ban phúc lành, chẳng hạn như một cuộc hôn nhân. Vào thế kỉ thứ VI, Phật giáo hệ phái Bắc Tông du nhập vào Nhật Bản qua Triều Tiên. Nghệ thuật và kiến trúc tinh tế của đạo Phật khiến cho tôn giáo này thu hút được sự quan tâm của triều đình lúc đó và Phật giáo trở thành quốc giáo của Nhật Bản. Đạo Phật nhanh chóng được truyền bá khắp Nhật Bản và nhiều tông phái Phật giáo đã ra đời và phát triển, trong đó nổi tiếng nhất ở phương Tây là Thiền tông (Zen). Thiên chúa giáo do người Bồ Đào Nha du nhập vào Nhật Bản năm 1549 và được khá nhiều người Nhật tin theo. Ngày nay ở Nhật không có một tôn giáo nào nổi trội và trên thực tế, có nhiều người Nhật cùng lúc tin theo nhiều tôn giáo khác nhau. Nhưng Phật giáo vẫn được xem là quốc giáo của Nhật Bản với khoảng 90 triệu tín đồ và ảnh hưởng của nó vô cùng to lớn, sâu sắc vào mọi mặt trong văn hóa, xã hội và lối sống của người Nhật.

Xã hội Nhật Bản lúc bấy giờ phải đương đầu với nhiều yếu tố do áp lực đè nén đời sống quá lớn. Khi những người trẻ tuổi hoặc trung niên gặp thất bại, nhiều lúc họ tìm cách trốn tránh xã hội. Nếu không vượt qua được áp lực đè nén tâm ý, điều này sẽ dẫn đến những lối sống bệnh lý như hikikomori [ 130 ]. Đó là những người tự giam mình trong nhà và không tiếp xúc với bất kể ai ngoài mái ấm gia đình liên tục trong vòng sáu tháng. Hikikomori thường là người trẻ tuổi, những người cảm thấy không chịu đựng nổi áp lực đè nén trong học tập hay việc làm khi tham gia xã hội, họ cắt đứt liên hệ với xã hội để có được cảm xúc yên ổn. Theo ước tính của những chuyên viên, số lượng hikikomori hiện tại hoàn toàn có thể lên tới hơn một triệu người, trong đó có đến 20 % trọn vẹn ngắt liên kết với hội đồng từ 3 tới 5 năm. Hikikomori tạo thêm gánh nặng cho nền kinh tế tài chính bởi không chỉ làm giảm lực lượng lao động trẻ đang rất thiếu ở Nhật Bản, những người trẻ tuổi này cũng không hề tự nuôi sống bản thân [ 131 ] .

Vấn đề Tự sát[sửa|sửa mã nguồn]

Xu hướng tự tử từ năm 1960 đến 2007 so với những vương quốc Nhật Bản, Hà Lan, New Zealand, Na Uy, Thụy Điển, Thụy Sĩ và Hoa KỳTỷ lệ tự tử ở Nhật Bản thuộc mức rất cao trên quốc tế. Theo số liệu của công an vương quốc, 33093 người tự tử trong năm 2006, trong đó ba phần tư là phái mạnh, 60 % là thất nghiệp, và tỷ suất tự tử ở người cao tuổi, trên 60 tuổi, tăng. [ 132 ] Năm 2007 đã có 2.200 vụ tự sát xảy ra do yếu tố việc làm. [ 133 ] Trong năm 2009, 6.949 người tự tử vì trầm cảm ( 21 % ), 1.731 người do những khó khăn vất vả của đời sống hàng ngày ( 5 % ) và 1.071 người do mất việc làm ( 3 % ). Năm 2012 đã có 29.442 người Nhật tự sát ( tỷ suất 18,5 vụ / 100.000 dân ), cao hơn nhiều so với mức 12,1 vụ của Mỹ, 7,8 vụ của Trung quốc và chỉ kém mức 28,9 vụ của Nước Hàn. Tỷ lệ này cao hơn 60 % so với trung bình quốc tế [ 134 ]Trong những năm gần đây, cơ quan chính phủ Nhật Bản đã tiến hành nhiều giải pháp nhằm mục đích hạn chế nạn tự sát và làm giảm tỷ suất tự sát trong nước. Năm 2009, chính phủ nước nhà Nhật Bản đã cam kết 15,8 tỷ yên cho kế hoạch ngăn ngừa nạn tự sát [ 135 ] Những giải pháp này đang đem lại hiệu suất cao tích cực : theo một thống kê năm 2017, số vụ tự tử tại Nhật Bản đã liên tục giảm trong 8 năm liên tục [ 136 ] Tuy nhiên, tự sát ngày càng tăng trở lại trong quy trình tiến độ 2019 – 2021. Năm 2021, Nhật có 20.830 vụ tự sát ( gồm 13.815 phái mạnh và 7.015 phái đẹp ), ít hơn 251 so với năm 2020, nhưng cao hơn 661 so với năm 2019, một phần là do đại dịch Covid-19 khiến nhiều người mất việc hoặc bị giảm thu nhập [ 137 ]

Lão hóa dân số[sửa|sửa mã nguồn]

Vì người trẻ tuổi trẻ ở Nhật Bản phải bỏ ra thật nhiều thời hạn cho việc làm, họ phải bỏ lỡ nhu yếu cơ bản nhất là lập mái ấm gia đình, gồm có cả việc sinh con. Hiện tượng này manh nha từ thập niên 1970, đến những năm 2000 thì đã trở nên trầm trọng. Xã hội Nhật Bản lúc bấy giờ đang ở trong vòng luẩn quẩn về tỷ suất sinh thấp và mức tiêu dùng kém suốt từ năm 2000 cho tới nay. Với tỷ suất sinh thấp và tuổi thọ cao, thực trạng lão hóa dân số một cách nhanh gọn trở thành yếu tố nghiêm trọng với Nhật. Nếu thực trạng này không cải tổ, những chuyên viên cảnh báo nhắc nhở một thời kỳ Nhật Bản suy thoái và khủng hoảng kinh tế tài chính trầm trọng và sự đổ vỡ của đời sống xã hội [ 138 ] .Mặt khác, phụ nữ Nhật Bản trước kia đa phần ở nhà nội trợ, nhưng lúc bấy giờ thì nhiều phụ nữ Nhật cũng đi làm. Khi đi làm, phụ nữ sẽ phải san sẻ sức lực lao động giữa cơ quan và mái ấm gia đình, thế cho nên nhiều phụ nữ quyết định hành động không kết hôn hoặc kết hôn muộn. Trong suốt 30 năm ( 1985 – năm ngoái ), tỉ lệ người 30 – 34 tuổi chưa kết hôn ở Nhật Bản đã tăng lên rất nhiều : nam từ 28,2 % tăng lên 47,1 %, nữ từ 10,4 % tăng lên 34,1 %. Năm năm ngoái độ tuổi kết hôn trung bình đã tăng lên rất cao, phái đẹp là 29,4 tuổi và phái mạnh là 31,1 tuổi. Kết hôn muộn hơn cũng đồng nghĩa tương quan với việc suy giảm năng lực mang thai và số lượng con cháu sinh ra của cặp vợ chồng [ 139 ]. ‘Lão hóa dân số đang diễn ra nghiêm trọng tại Nhật Bản trong những năm qua. Dân số Nhật giảm liên tục kể từ năm 2008, trong khi số người cao tuổi lần tiên phong chiếm 1/4 tổng dân số. Tỷ lệ người trên 65 tuổi chiếm 27,2 %, mức cao nhất được ghi nhận từ trước tới nay, trong khi tỷ suất trẻ dưới 14 tuổi giảm xuống mức thấp kỷ lục là 12,7 %. Số người Nhật kết hôn mới trong năm 2017 cũng thấp nhất kể từ sau năm 1945, với chỉ 607.000 cặp vợ chồng mới, giảm 14.000 cặp so với năm năm nay. Năm 2017, tại Nhật chỉ có 941.000 trẻ nhỏ sinh ra, mức thấp nhất kể từ năm 1899 ( khi công tác làm việc thống kê khởi đầu được triển khai ), sụt giảm 36.000 trẻ nhỏ so với năm năm nay và là năm thứ hai liên tục số trẻ nhỏ sinh ra dưới 1 triệu. Tỷ lệ tử trận trong năm 2017 lại tăng 3 % lên mức 1,34 triệu, mức cao nhất thời kỳ sau 1945. Trong đó, đặc biệt quan trọng đáng chú ý quan tâm là tỷ suất người tử trận vì già yếu là hơn 400.000 người ( cao hơn 72.000 người so với năm năm nay ). Như vậy, dân số Nhật trong năm 2017 đã sụt giảm 374.000 người, đây cũng là năm thứ 9 liên tục dân số Nhật Bản bị sụt giảm. Đầu năm 2019, dân số của Nhật Bản là 124.776.364 người, giảm 433.239 người so với năm 2018. Đây là năm thứ 10 liên tục Nhật Bản chịu sự suy giảm dân số, đồng thời cũng là mức giảm lớn nhất kể từ năm 1968 [ 140 ] .Dân số Nhật Bản đã giảm hơn 1,1 % trong tiến trình 2000 – 2018 ( tính riêng dân số ở độ tuổi lao động thì giảm đi 13 % ). Tính từ năm 2010, Nhật Bản đã giảm 1,3 triệu dân do quy trình lão hóa dân số. Năm năm nay, số học sinh Nhật giảm đi 18 % và số nhà trẻ giảm 2.300 so với năm 2009. Đến năm 2065, Liên Hiệp Quốc dự báo dân số Nhật Bản sẽ giảm 28 triệu người, tương tự 22 % dân số lúc bấy giờ. Tính đến năm 2040, hơn 1/3 số người Nhật sẽ trên 65 tuổi, mức cao nhất trên quốc tế. Trước tình hình lão hóa dân số đáng báo động, nhà nước Nhật Bản đưa ra cảnh báo nhắc nhở, vào năm 2060 gần 40 % dân số nước này là người cao tuổi. Tình trạng dân số lão hóa không chỉ kéo theo gánh nặng về trợ cấp phúc lợi xã hội cho người già, mà còn làm kinh tế tài chính Nhật Bản ngưng trệ hơn khi mức tiêu dùng sụt giảm và lực lượng lao động trẻ ngày càng ít đi [ 141 ] .
Hinamatsuri – lễ hội búp bê Nhật Bản dành cho các bé gái được tổ chức vào ngày 3 tháng ba hàng năm. Hàng trên cùng: Hoàng đế (O-dairi-sama) và Hoàng hậu (O-hina-sama). Hàng thứ hai: Ba nữ cận thần (san-nin kanjo), có nhiệm vụ dạy dỗ cho hoàng tử hay công chúa. Hàng thứ ba: Ngũ xướng âm (go-nin bayashi) gồm Trống đại, Trống tiểu, Trống tay, Sáo, Ca. Hàng thứ tư: Tả đại thần (Sadaijin) (già) và Hữu đại thần (Udaijin) (trẻ). Hàng thứ năm: Đội nha dịch gồm Tiếu nha (waraijougo) (vui), Khấp nha (nakijougo) (buồn) và Nộ nha (okorijougo) (giận)Búp bê trong tiệc tùng – tiệc tùng búp bê Nhật Bản dành cho những bé gái được tổ chức triển khai vào ngày 3 tháng ba hàng năm. : Hoàng đế ( ) và Hoàng hậu ( ). : Ba nữ cận thần ( ), có trách nhiệm dạy dỗ cho hoàng tử hay công chúa. : Ngũ xướng âm ( go-nin bayashi ) gồm Trống đại, Trống tiểu, Trống tay, Sáo, Ca. : Tả đại thần ( ) ( già ) và Hữu đại thần ( ) ( trẻ ). : Đội nha dịch gồm Tiếu nha ( ) ( vui ), Khấp nha ( o ) ( buồn ) và Nộ nha ( okorijougo ) ( giận )Văn hóa Nhật Bản là một trong những nền văn hóa truyền thống rực rỡ nhất quốc tế, văn hóa truyền thống Nhật đã tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ qua thời hạn từ thời kỳ Jōmon cho tới thời kỳ đương thời, mà trong đó chịu tác động ảnh hưởng cả từ văn hóa truyền thống châu Á, châu Âu và Bắc Mỹ. Nghệ thuật truyền thống cuội nguồn Nhật Bản gồm có những ngành nghề thủ công bằng tay như cắm hoa ikebana, origami, tranh in ukiyo-e, đồ chơi, đồ gỗ sơn mài và gốm sứ ; những môn thẩm mỹ và nghệ thuật màn biểu diễn như bunraku, nhảy, kabuki, nō, rakugo, ngoài những còn phải kể đến những nét rực rỡ truyền thống cuội nguồn khác như trà đạo, Budō ( võ thuật ), Kimono, kiến trúc, vườn Nhật và cả gươm Nhật. Ẩm thực Nhật Bản lúc bấy giờ là một trong những nền siêu thị nhà hàng nổi tiếng nhất trên quốc tế .Sự tích hợp của nghệ thuật và thẩm mỹ in khắc gỗ truyền thống cuội nguồn với văn hóa truyền thống phương Tây đã dẫn đến sự sinh ra của Manga, một thể loại truyện tranh nổi tiếng cả trong và ngoài nước Nhật [ 142 ]. Sự tác động ảnh hưởng của Manga đến thể loại phim hoạt hình đã dẫn đến sự tăng trưởng thể loại phim hoạt hình đặc trưng của Nhật có tên gọi là Anime, nhờ sự tăng trưởng vũ bão của Manga và Anime mà những game show game video của Nhật cũng tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ từ thập niên 1980 [ 143 ] .Âm nhạc của Nhật Bản đã mượn nhiều nhạc cụ và phong thái từ những vương quốc láng giềng và tăng trưởng thêm những nét đặc trưng của Nhật, điển hình như đàn Koto được ra mắt vào Nhật từ thế kỷ thứ IX và X, hay như thể loại kịch Nō từ thế kỷ XIV và âm nhạc dân gian đại chúng, với những cây đàn như shamisen, được truyền bá tới Nhật từ thế kỷ XVI [ 144 ]. Âm nhạc phương Tây, được ra mắt vào Nhật cuối thế kỷ XIX, giờ đã trở thành một phần nội tại quan trọng trong văn hóa truyền thống Nhật Bản. Nước Nhật thời hậu cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai bị ảnh hưởng tác động nặng nề bởi âm nhạc Mỹ và âm nhạc hiện đại châu Âu, điều này đã dẫn đến sự tăng trưởng của dòng âm nhạc gọi là J-pop. [ 145 ]Karaoke là hoạt động giải trí văn hóa truyền thống phổ cập nhất ở Nhật. Từ tháng 11 năm 1993, cơ quan những hoạt động giải trí văn hóa truyền thống đã thực thi một cuộc thăm dò, Tóm lại rằng có nhiều người Nhật hát karaoke hơn là tham gia vào những hoạt động giải trí văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử như triết hoa hay trà đạo. [ 146 ]
Hanami dango là một loại bánh gạo làm từ bột gạo giống như là một loại bánh gạo làm từ bột gạo giống như mochi ( một loại bánh khác cũng làm từ gạo ). Thường được dùng với trà trong những buổi thưởng ngoạn hoa anh đào của người Nhật .

Các tác phẩm đầu tiên của văn học Nhật Bản bao gồm hai cuốn sách lịch sử Kojiki và Nihon Shoki cũng như tập thơ từ thế kỷ thứ VIII Man’yōshū, tất cả đều được viết bằng Hán tự[147]. Vào giai đoạn đầu của thời kỳ Heian, hệ thống ký tự kana (Hiragana và Katakana) ra đời. Cuốn tiểu thuyết The Tale of the Bamboo Cutter được coi là tác phẩm ký sự lâu đời nhất của Nhật[148]. Một hồi ký về cuộc đời trong cung cấm được ghi trong cuốn The Pillow Book, viết bởi Sei Shōnagon, trong khi Truyện kể Genji của Murasaki Shikibu thường được coi là tiểu thuyết đầu tiên trên thế giới. Trong thời kỳ Edo, văn học không thực sự phát triển trong giới Samurai như trong tầng lớp người chōnin. Yomihon, là một ví dụ, đã trở nên nổi tiếng và tiết lộ sự thay đổi sâu kín này trong giới độc giả cũng như tác giả thời kỳ này[149]. Thời kỳ Minh Trị chứng kiến một giai đoạn đi xuống trong các thể loại văn học truyền thống của Nhật, trong thời kỳ này thì văn học Nhật chịu nhiều ảnh hưởng từ văn học phương Tây. Natsume Sōseki và Mori Ōgai được coi là những văn hào tiểu thuyết “hiện đại” đầu tiên của Nhật, tiếp đó có thể kể đến Akutagawa Ryūnosuke, Tanizaki Jun’ichirō, Yasunari Kawabata, Yukio Mishima và gần đây hơn là Haruki Murakami. Nhật Bản có hai nhà văn từng đoạt giải Nobel là Yasunari Kawabata(1968) và Kenzaburo Oe (1994).

• 

  Cá chép Koi – biểu tượng của sự bản lĩnh, tính kiên định và hoài bão của đàn ông Nhật. Thường được treo vào ngày lễ Koinobori 5 tháng năm dành cho các bé trai hàng năm

• 

  Omamori – một loại bùa may mắn thường được người Nhật đem theo bên mình để cầu xin sức khỏe, tình yêu hay học tập

• 

  Giếng thanh tẩy Chōzuya thường được đặt ở lối vào Điện Haiden, là nơi khách viếng rửa tay trước khi hành lễ

• 

  Hai Geisha đang trò chuyện gần Kinkaku-ji (Kim các tự), Kyōto

Di sản văn hóa truyền thống UNESCO[sửa|sửa mã nguồn]

Địa điểm những di sản văn hóa truyền thống quốc tế của Nhật Bản
Toàn tập lịch sử vẻ vang văn học Nhật Bản từ thượng đại đến tân tiến .

Văn học Nhật Bản là một trong những nền văn học dân tộc lâu đời nhất và giàu có nhất thế giới[164] nảy sinh trong môi trường nhân dân rộng lớn từ thuở bình minh của các bộ tộc Nhật Bản, rất lâu trước khi quốc gia Nhật Bản được thành lập[165]. Chúng ta không biết ngọn nguồn của văn học thành văn Nhật Bản khởi điểm chính xác từ khi nào, chỉ có thể ước định qua những tác phẩm khởi nguyên của văn học Nhật Bản vẫn được đánh giá là kiệt tác cổ điển như Vạn diệp tập thế kỷ thứ VIII, thi tuyển tập hợp 3 thế kỷ thi ca trước đó của Nhật Bản và các cuốn sử Cổ sự ký và Nhật Bản thư kỷ văn bản hóa các truyền thuyết, huyền thoại lập quốc Nhật Bản.

Theo một số học giả có lẽ do ảnh hưởng của Âu châu luận, lịch sử văn học Nhật Bản có thể được chia ra 3 thời kỳ chính: Cổ đại, Trung cổ và Hiện đại, tương đương với cách phân kỳ lịch sử kinh điển thường gặp trong văn học phương Tây. Tuy nhiên, trong cuốn Nhật Bản văn học toàn sử do Tokyo Kodanshā xuất bản, văn học Nhật Bản được chia làm 6 thời kỳ ứng với 6 tập của cuốn sách: Thượng đại, Trung cổ, Trung thế, Cận thế, Cận đại và Hiện đại.[166]

Sushi, món ăn đặc trưng của Nhật Bản thường ăn kèm với wasabi

Ẩm thực Nhật Bản rất phong phú và đặc biệt. Bao gồm sushi, trà đạo và các món khác như các loại bánh làm từ bột gạo.

Tuy nhiên, ẩm thực Nhật Bản cũng khá nguy hiểm với những món ăn như gỏi cá nóc và fugu, được chế biến từ cá xem sao của Nhật Bản. Phần bắp và bụng được coi là khá an toàn, nhưng phải có một con mắt thật tinh tường để loại đi những chất độc. Đã bao người phải bỏ mạng vì ăn phải chất độc của món fugu này. Thế nhưng đây được coi là đặc sản của Nhật Bản. Ở trung tâm Tokyo có rất nhiều nhà hàng chế biến món này. Thực khách sẽ tấm tắc khen ngon nếu họ còn sống sau khi ăn món này.

Bánh ngọt Nhật Bản truyền thống được biết đến như là wagashi. Các thành phần như đậu đỏ và mochi được sử dụng. Món ăn ngày nay hiện nay bao gồm kem matcha, một hương vị rất phổ biến. Hầu như tất cả các nhà sản xuất đều sản xuất một phiên bản của nó.Kakigori là một món tráng miệng đá bào có hương vị xi rô hoặc sữa đặc. Nó thường được bán và ăn ở các lễ hội mùa hè. Các loại đồ uống phổ biến ở Nhật như shochu và sake, đó là đồ uống có gạo nâu mà thường chứa 15% ~ 17% cồn và được làm từ quá trình lên men gạo. Bia được sản xuất ở Nhật Bản từ cuối những năm 1800[167] và được sản xuất ở nhiều vùng bởi các công ty bao gồm Nhà máy bia Asahi, Nhà máy bia Kirin và Nhà máy bia Sapporo – nhãn hiệu bia lâu đời nhất ở Nhật Bản.

Nhật Bản có chính thức 16 ngày nghỉ quốc gia được chính phủ công nhận. Các ngày nghỉ lễ Nhật Bản được điều chỉnh theo luật nghỉ lễ năm 1948 the Public Holiday Law (国民の祝日に関する法律 Kokumin no Shukujitsu ni Kansuru Hōritsu). Từ những năm 2000 Nhật Bản đã thực hiện  Happy Monday System, đưa một số ngày lễ rơi vào cuối tuần lên thứ hai để có một ngày nghỉ dài. Vào năm 2006, nước này quyết định thêm ngày  Shouwa, một ngày nghỉ quốc gia mới, thay cho ngày Greenery Day vào ngày 29/04 và chuyển ngày Greenery Day đến ngày 04/05. Quyết định này có hiệu lực vào năm 2007. Năm 2014, Nhật Bản thêm ngày Mountain Day (山の日 Yama no Hi) vào ngày 11/08, sau khi được đề xuất bởi câu lạc bộ leo núi Nhật Japanese Alpine Club.

Hình ảnh những danh lam thắng cảnh[sửa|sửa mã nguồn]

Về truyền thống, Sumo được coi là môn thể thao quốc gia của Nhật Bản và là một trong những môn thể thao có lượng người xem lớn nhất tại Nhật[168]. Các môn võ như judo, karate & kendō cũng phổ biến và được tập luyện rộng rãi khắp đất nước. Sau thời kỳ Minh Trị, rất nhiều môn thể thao phương Tây đã du nhập vào Nhật và lan truyền nhanh chóng trong hệ thống giáo dục.[169]

Hệ thống thể thao học đường của Nhật Bản hoàn toàn có thể coi là tăng trưởng nhất châu Á và số 1 quốc tế. Giáo dục đào tạo sức khỏe thể chất là môn học bắt buộc, nhưng để nâng cao hơn nữa sức khỏe thể chất học viên, nhà trường hàng năm luôn tổ chức triển khai đại hội thể thao toàn trường, nhu yếu toàn bộ những lớp và toàn bộ học viên phải tham gia. Đối với những môn thể thao Olympic hay những môn thể thao có sự chăm sóc lớn ở Nhật, mỗi trường học luôn phải xây sân bóng đá hoặc bóng chày, nhà thi đấu đa năng, hồ bơi và trang bị vừa đủ cơ sở vật chất để học viên rèn luyện. Các câu lạc bộ hay đội tuyển thể thao của trường cũng phải được quản trị chuyên nghiệp và bài bản và có huấn luyện viên trình độ, để học viên được rèn luyện và tranh tài với ý thức chuyên nghiệp, kỹ thuật tốt và kỷ luật cao. Hàng năm trên toàn nước luôn có những giải thể thao học đường để giúp những trường và những học viên được tranh tài với nhau. Những học viên có tư chất thể thao xuất sắc ưu tú luôn được những tổ chức triển khai thể thao chuyên nghiệp truy lùng trải qua những giải thể thao học đường này, từ đó giúp cho học viên hoàn toàn có thể yên tâm đi theo con đường thể thao chuyên nghiệp khi trưởng thành .Phát triển dựa trên nền tảng là thể thao học đường, Nhật Bản cho thấy mình là cường quốc thể thao số 1 của châu Á cũng như quốc tế, bộc lộ ở việc họ chưa khi nào rời khỏi top 3 tại những kỳ Asian Games, trong đó thống trị 9 kỳ tiên phong. Họ cũng luôn nằm trong nhóm những nước đạt nhiều huy chương tại Olympic cả mùa hè và mùa đông. Thể thao học đường tăng trưởng đã giúp cho Đoàn thể thao sinh viên Nhật Bản đứng đầu tại Đại hội Thể thao Sinh viên Thế giới ( Universiad ) liên tục tại hai kỳ 2017 và 2019. Nhật Bản là quốc gia tiên phong ở châu Á tổ chức triển khai một kỳ Thế vận hội mùa hè và một kỳ mùa đông là Thế vận hội Mùa hè 1964 tại Tokyo và Thế vận hội Mùa đông 1972 ở Sapporo. Tokyo cũng là thành phố tiên phong của châu Á có hai lần đăng cai Thế vận hội, khi là chủ nhà của Thế vận hội Mùa hè 2020 .

Giải Bóng chày Nhật Bản được thành lập năm 1936[170]. Ngày nay, bóng chày là môn thể thao có lượng người xem lớn nhất tại quốc gia này. Một trong những cầu thủ bóng chày nổi tiếng nhất của Nhật là Suzuki Ichirō, người đã từng dành danh hiệu cầu thủ đáng giá nhất Nhật Bản các năm 1994, 1995, 1996 và hiện đang chơi cho giải bóng chày Major League Baseball.

Từ khi có sự xây dựng Giải bóng đá chuyên nghiệp Nhật Bản ( J.League ) năm 1992, môn thể thao này cũng đã nhanh gọn tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ [ 171 ]. Nhật Bản là nước tổ chức triển khai Cúp bóng đá liên lục địa từ năm 1981 tới 2004 và là nước đồng chủ nhà World Cup 2002 cùng Nước Hàn. Đội tuyển bóng đá vương quốc Nhật Bản là một trong những đội bóng thành công xuất sắc nhất ở châu Á với bốn lần dành chức vô địch cúp bóng đá châu Á và luôn giành quyền tham gia World Cup từ năm 1998. Đội tuyển Bóng đá nữ Quốc gia Nhật Bản là đội tuyển nữ châu Á tiên phong vô địch Giải vô địch bóng đá nữ quốc tế .Golf [ 172 ], đua xe hơi, giải đua xe hơi Super GT và Formula Nippon [ 173 ] cũng là những môn thể thao nổi tiếng ở Nhật. Đường đua Twin Ring Motegi được Honda hoàn thành xong thiết kế xây dựng năm 1997 để đưa môn đua công thức 1 tới Nhật. Trượt băng thẩm mỹ và nghệ thuật cũng là một trong những môn thể thao thông dụng tại Nhật Bản ; đặc biệt quan trọng sự cạnh tranh đối đầu giữa Asada Mao và Kim Yuna đã nổi lên như một hiện tượng kỳ lạ và lôi cuốn được rất nhiều sự chăm sóc của công chúng Nhật Bản .

Đối ngoại và quốc phòng[sửa|sửa mã nguồn]

Nhật Bản là thành viên của nhóm G8, khối APEC và ASEAN + 3, đồng thời tham gia Hội nghị cấp cao Đông Á. Nhật Bản đã ký một hiệp ước bảo mật an ninh với Úc vào tháng 3 năm 2007 [ 174 ] và với Ấn Độ vào tháng 10 năm 2008. [ 175 ] Nhật Bản là nhà hỗ trợ vốn lớn thứ năm quốc tế qua hình thức tương hỗ tăng trưởng chính thức ; nước này đã góp phần 9,2 tỷ US USD trong năm năm trước. [ 176 ]Nhật Bản thiết kế xây dựng quan hệ ngặt nghèo về kinh tế tài chính và quân sự chiến lược với Hoa Kỳ ; liên minh bảo mật an ninh Mỹ-Nhật đóng vai trò nền tảng trong chủ trương đối ngoại của vương quốc này. [ 116 ] Gia nhập Liên Hiệp Quốc từ năm 1956, Nhật Bản đã Giao hàng trong Hội đồng Bảo an với tư cách là nước thành viên không thường trực tổng số 21 năm, lần gần đây nhất là nhiệm kỳ từ năm năm nay đến 2017. Nhật Bản là một trong những nước G4 đang theo đuổi tiềm năng trở thành thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an. [ 177 ]Nhật Bản cũng vướng vào những vụ tranh chấp chủ quyền lãnh thổ với những nước láng giềng : với Nga về chủ quyền lãnh thổ trên quần đảo Nam Kuril, với Nước Hàn về chủ quyền lãnh thổ trên hòn đảo Liancourt, với Trung Quốc và Đài Loan về chủ quyền lãnh thổ trên quần đảo Senkaku, và với riêng Trung Quốc về khoanh vùng phạm vi EEZ quanh Okino Tori-shima. [ 178 ] Quốc gia này cũng đang phải đương đầu với xích míc từ vụ Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên bắt cóc công dân Nhật Bản trong quá khứ, cũng như những căng thẳng mệt mỏi xung quanh chương trình tăng trưởng vũ khí hạt nhân và tên lửa trên bán đảo Triều Tiên ( xem thêm : Đàm phán Sáu bên ). [ 179 ]

Quân đội Nhật Bản (Lực lượng Phòng vệ) bị giới hạn bởi Điều 9 Hiến pháp Nhật Bản, trong đó quy định nước này từ bỏ quyền tuyên chiến hoặc sử dụng vũ lực quân sự trong các cuộc xung đột quốc tế. Như vậy, Lực lượng Phòng vệ (JSDF) là binh lực quốc phòng thuần túy và không bao giờ được phép nổ súng bên ngoài lãnh thổ Nhật Bản.[180] Lực lượng này do Bộ Phòng vệ quản lý, và gồm ba binh chủng chính yếu là Lực lượng Phòng vệ Mặt đất (JGSDF), Lực lượng Phòng vệ Biển (JMSDF) và Lực lượng Phòng vệ Trên không (JASDF). Lực lượng này gần đây đã mở rộng dần phạm vi hoạt động của mình, chẳng hạn như hỗ trợ công cuộc gìn giữ hòa bình; việc đưa binh sĩ sang Iraq đánh dấu sự xuất hiện lần đầu tiên của quân đội Nhật Bản bên ngoài lãnh thổ nước này kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai.[117] Hiện nay Nhật Bản là một trong những nước duy trì ngân sách quốc phòng lớn nhất thế giới.[181]

• Phạm Thu Giang Phúc Ông tự truyện – Fukuzawa Yukichi, Nhà xuất bản Lý luận Chính trị và Sách Alpha, 2005.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://vh2.com.vn
Category : Trái Đất