Nguồn gốc ra đời của Tết Dương lịch

Vào năm 45 trước Công nguyên, Đế quốc La Mã đã trở thành nước đầu tiên trên thế giới chọn ngày 1/1 là ngày Năm mới.

Ngay sau khi trở thành Hoàng đế La Mã vào năm 46 trước Công nguyên ( TCN ), Julius Caesar đã quyết định hành động phải cải cách lịch La Mã truyền thống cuội nguồn, bởi ông phát hiện rất nhiều chưa ổn trong cách tính và sử dụng lịch này .

Lịch La Mã cổ ra đời từ khoảng thế kỷ thứ 7 trước Công nguyên, dựa trên hệ thống âm lịch do người Hy Lạp sử dụng. Dù cố gắng tuân theo chu kỳ mặt trăng, nhưng lịch thường xuyên bị lệch với các mùa trong thực tế và đòi hỏi phải được chỉnh sửa thường xuyên.

Lịch La Mã cổ cũng chọn ngày khởi đầu năm mới vào 25/3 ( ngày Xuân phân ) hàng năm. Song, ngày này không phải là thời gian thu hoạch vụ mùa hay tiết trời đặc biệt quan trọng nào, mà chỉ là ngày ghi dấu những nguyên lão trúng cử khởi đầu nhận trách nhiệm mới trong Viện Nguyên lão ( Thượng viện ) của đế quốc La Mã. Hơn thế nữa, trước đây, mỗi nhà vua La Mã lên trị vì thường đặt thêm tên khác cho tháng. Ví dụ tháng Chín từng được gọi là Germanucus, Antonius hay Tacitus ; tháng Mười Một còn gọi là Domitianus, Faustinus hay Romanus. Ngoài ra, những thành viên trong hội đồng quản lý lịch cũng hay tận dụng chức vụ để thêm ngày vào lịch nhằm mục đích lê dài thời hạn những nhiệm kỳ hoặc can thiệp vào những cuộc bầu cử .Julius Caesar là vị hoàng đế đầu tiên và cũng được coi là vĩ đại bậc nhất trong lịch sử La Mã cổ đại. Ảnh trên là một bức chân dung Caesar vẽ năm 1892 của họa sĩ Clara Grosch.

Hoàng đế Caesar đã nhu yếu Sosigenes, một nhà thiên văn học người Alexandria, phong cách thiết kế lịch mới cho mình, đặt tên là lịch Julian. Ông Sosigenes đã khuyên nhà vua tính mạng lưới hệ thống thời hạn cho lịch mới trọn vẹn theo chu kỳ luân hồi Mặt trời như người Ai Cập, thay vì dựa theo chu kỳ luân hồi Mặt trăng như lịch truyền thống lịch sử .

Theo đề xuất kiến nghị của ông Sosigenes, một năm được tính bằng 365 ngày cộng thêm 1/4 ngày. Hoàng đế Caesar cũng chọn ngày đầu năm là 1/1, thay vì ngày 25/3 như cách tính cũ vì ông cho như vậy sẽ tương thích với những điểm chí, điểm phân và tiết khí hơn. Caesar còn quyết định hành động cho thêm 67 ngày vào năm 45 TCN để năm tiếp theo khởi đầu vào ngày 1/1. Ông cũng ra lệnh, cứ 4 năm một lần sẽ thêm 1 ngày vào tháng Hai ( năm nhuận ) để về mặt triết lý không khiến lịch bị chệch so với thực tiễn .

Lịch Julian của Hoàng đế Caesar. Ngay trước khi bị ám sát vào năm 44 TCN, Hoàng đế Caesar cũng thay tên tháng Bảy từ Quintilis thành Julius theo tên mình. Về sau, Viện Nguyên lão cũng đổi tên tháng Tám từ Sextilis thành Augustus theo tên người tiếp sau ông. Lịch Julian từ từ được gật đầu và sử dụng thoáng đãng ở nhiều nơi trên quốc tế sau đó. Tuy nhiên, đến thời Trung Cổ, việc ăn mừng Năm mới ( Tết Dương lịch ) vào ngày 1/1 không còn được tuân thủ khắt khe .

Lí do vì, tuy đã bớt sai sót hơn so với những mạng lưới hệ thống lịch trước, nhưng lịch của Hoàng đế Caesar không tính được giá trị đúng chuẩn của một năm dương lịch là 365,242199 ngày. Việc lịch Julian coi một năm có 365,25 ngày đã tạo sai chênh 11 phút mỗi năm, dẫn đến việc cần phải cộng dồn thêm 7 ngày cho năm 1000 và thêm 10 ngày cho năm giữa thế kỷ 15 .

Nhà thờ La Mã đã nhận thức được yếu tố này. Vào những năm 1570, Giáo hoàng Gregory XIII đã ủy thác cho nhà thiên văn học Christopher Clavius thiết kế xây dựng một mạng lưới hệ thống lịch mới nhằm mục đích khắc phục những điểm yếu kém của lịch Julian. Giáo hoàng tái ấn định ngày đầu của năm mới là ngày 1/1 hàng năm, bất chấp sự chống đối của nhiều hiệp hội Fan Hâm mộ Cơ đốc giáo. Năm 1582, lịch Gregorian khởi đầu được vận dụng, vô hiệu 10 ngày trong tháng Mười năm đó. Điều này đồng nghĩa tương quan, ngày 4/10/1582 tiếp nối đuôi nhau sang ngày 15/10/1582 và liên tục lần lượt như thông thường sau đó. Việc kiểm soát và điều chỉnh đã xóa bỏ 11 ngày ” thừa ” dự trù cho năm 1700, khiến những năm đầu thế kỷ là 1700, 1800 và 1900 không còn là năm nhuận và đến năm 2000 chuyển giao thiên niên kỷ mới tính là năm nhuận. Lịch Gregorian được những nơi theo đạo Công giáo tiếp đón sớm nhất, đơn cử là ở Bắc Âu, Hà Lan vào năm 1583, Scotland vào năm 1600. Sau đó, những nơi theo đạo Tin lành và Đức cũng đồng thuận sử dụng lịch và đón mừng Tết Dương lịch vào ngày 1/1 hàng năm từ năm 1700 .

Ngày nay, ngày 1/1 gần như đã được công nhận như thể thời gian ghi lại sự khởi đầu của năm mới tại rất nhiều quốc gia trên quốc tế. Vào những thời gian tiên phong của Tết Dương lịch, ở nhiều nơi, pháo hoa được bắn sáng rực khung trời, mọi người cùng nâng ly chúc tụng nhau một năm niềm hạnh phúc, an lành và như mong muốn .

Theo tuoitre.vn

Duy Nam

Source: https://vh2.com.vn
Category : Cơ Hội