Các thảm họa thủy ngân trên thế giới: bài học từ quá khứ

Một nạn nhân nhiễm độc thủy ngân tại Minamata – Ảnh : CBS NEWSTháng 8-2017, Công ước tiên phong về thủy ngân của Liên Hiệp Quốc – Công ước Minamata khởi đầu có hiệu lực hiện hành sau khi được 76 bên phê chuẩn trên 128 bên ký kết, nhằm mục đích trấn áp việc thải thủy ngân trong công nghiệp, cấm mở những mỏ khai thác thủy ngân và hạn chế sử dụng sắt kẽm kim loại ô nhiễm này trong những mỏ vàng nhỏ và thủ công bằng tay .Công ước được đặt theo tên thảm họa nhiễm độc thủy ngân gây chấn động quốc tế tại vịnh Minamata của Nhật Bản với hơn 600 tấn thủy ngân bị thải ra biển từ 1932 đến 1968. Hậu quả của nó vẫn còn lê dài đến ngày này .

Ác mộng Minamata

Vào một ngày của tháng 5-1956, bốn bệnh nhân được đưa vào bệnh viện tại thành phố Minamata ở bờ tây của hòn đảo Kyushu, Nhật Bản, với những triệu chứng giống nhau : sốt cao, co giật, loạn niềm tin, mất nhận thức, hôn mê và sau đó tử trận. Sau đó, hàng loạt trường hợp tử vong tựa như khiến những bác sĩ lập tức bật báo động. Không chỉ con người, những loài động vật hoang dã, chim địa phương cũng chết vô số .Nguyên nhân được xác lập là nhiễm độc thủy ngân. Kết quả xét nghiệm hàm lượng thủy ngân trong tóc những bệnh nhân tại Minamata lên đến 705 ppm, trong khi ở những người không có biểu lộ mắc bệnh, hàm lượng này cũng lên đến 191 ppm. Ngày nay, Cơ quan bảo vệ thiên nhiên và môi trường Mỹ số lượng giới hạn ngưỡng bảo đảm an toàn so với thủy ngân chỉ là 1 ppm .Rimiko Yoshinaga, một nhân chứng của thảm họa, nhớ lại khoảng chừng thời hạn mà cả mái ấm gia đình bà cùng đổ bệnh, họ đã tận mắt chứng kiến nhiều điều không bình thường : cá nổi lềnh bềnh khắp mặt biển và thịt khi ăn vẫn rất ngon, chuột sinh sôi do mèo chết hàng loạt và quạ rớt từ trên trời xuống. Rimiko còn quá nhỏ để nhớ về triệu chứng của người thân trong gia đình trong mái ấm gia đình, nhưng mẹ bà, bà Mitsuko Oya – 92 tuổi, còn thì nhớ rõ. ” Chồng tôi hay than phiền rằng ông ấy không hề chuyện trò thông thường được. Ông ấy muốn nói nhưng không hề thành lời ” .Thủ phạm được nghi là nhà máy sản xuất hóa chất của tập đoàn lớn sản xuất phân bón Chisso đã xả thủy ngân hữu cơ dạng methyl ( methylmercury ) ra vịnh Minamata nhưng tập đoàn lớn này chối bỏ nghĩa vụ và trách nhiệm, cho rằng mình đã hoạt động giải trí từ 1907 và không có yếu tố gì xảy ra .Đến năm 1959, cơ quan chính phủ Nhật Bản mới thực thi tìm hiểu và mất 12 năm kể từ khi trường hợp tử vong tiên phong được ghi nhận, người ta mới Kết luận hung thủ chính là Chisso. Thật ra, xí nghiệp sản xuất của Chisso đã kiểm soát và điều chỉnh hoạt động giải trí từ 1951 và mở màn thải một lượng lớn thủy ngân ra thiên nhiên và môi trường. Chất hóa học kịch độc này tích tụ trong cá và những loài món ăn hải sản ở vịnh Minamata. Và người dân địa phương bị nhiễm độc thủy ngân vì ăn cá .Shinobu Sakamoto ( phải ), 61 tuổi và là một nạn nhân nhiễm độc thủy ngân, cùng mẹ đến khám tại bệnh viện Minamata – Ảnh : REUTERSTheo Liên Hiệp Quốc, hơn 900 người thiệt mạng và 2.256 người được xác nhận nhận nhiễm độc thủy ngân trong thảm họa Minamata. Tuy nhiên, hậu quả vẫn liên tục lê dài khi nhiều trẻ nhỏ tại Minamata sau đó với những triệu chứng thần kinh nghiêm trọng mà những nghiên cứu và điều tra sau này cho thấy là do thủy ngân truyền từ người mẹ sang thai nhi .Tính đến 2004, Chisso đã phải bồi thường hơn 86 triệu USD cho những nạn nhân và phải dọn sạch thủy ngân trong khu vực theo yêu của chính phủ nước nhà. Đến 2017, vẫn còn hàng ngàn người đòi bồi thường từ tập đoàn lớn này .

Ám ảnh hiện tại

Nhiều năm sau thảm họa Minamata, quốc tế liên tục tận mắt chứng kiến nhiều vụ nhiễm độc thủy ngân nghiêm trọng như nhiễm thủy ngân ở công ty Kodaikanal của tập đoàn lớn Hindustan Unilever ở Ấn Độ. Từ 2001, hàng loạt công nhân của cho thấy những tín hiệu nhiễm độc mà nguyên do được cho là do công ty Kodaikanal giải quyết và xử lý thủy ngân không đúng lao lý .Hơn 1.000 cựu công nhân Kodaikanal được xác nhận bị nhiễm độc thủy ngân nặng. Theo tìm hiểu của chính phủ nước nhà Ấn Độ, mức thủy ngân trong không khí, nước, đất ở xung quanh Kodaikanal nhiều hơn 1.000 lần so với tiêu chuẩn thông thường .Hay năm 2017, Cơ quan bảo vệ thiên nhiên và môi trường Mỹ đã khởi kiện ba công ty ở những bang Mississippi, Illinois và Texas làm rò rỉ thủy ngân ra môi trường tự nhiên, đòi bồi thường hàng triệu USD. Các công ty này được cho là đã làm rò rỉ thủy ngân trong hàng chục năm trước khi bị phát hiện .Nhưng đó chưa phải là toàn bộ, nhiễm độc thủy ngân đang có xu thế trở thành một cuộc khủng hoảng cục bộ y tế toàn thế giới .Trong một trăm năm qua, những hoạt động giải trí của con người đã làm tăng gấp đôi lượng thủy ngân trong 100 m nước trên mặt phẳng những đại dương. Ngày nay, con người liên tục thải ra trung bình 2.960 tấn thủy ngân ra biển mỗi năm, theo LHQ.Lượng thủy ngân ngày càng cao ở đại dương không riêng gì đầu độc những sinh vật mà còn rình rập đe dọa con người – Ảnh : SEASKhông chỉ đầu độc hành tinh, hành vi này còn gây hại đến sức khỏe thể chất chính con người, nhất là tại những đảo quốc và chủ quyền lãnh thổ nằm trên biển .Theo một nghiên cứu và điều tra mới gần đây của tổ chức triển khai y tế thiên nhiên và môi trường IPEN, khi nghiên cứu và phân tích mẫu tóc của 757 phụ nữ tại 21 đảo quốc trên toàn thế giới, đại diện thay mặt cho 66 triệu dân, hầu hết những mẫu đều vượt ngưỡng bảo đảm an toàn 1 ppm .

Cuộc khủng hoảng thủy ngân ngày nay được cho là xuất phát từ các nhà máy năng lượng than cùng với việc khai thác vàng quy mô nhỏ và sản xuất metal, vinyl, vốn tập trung tại Đông Nam Á, Ấn Độ và Trung Quốc.

Nhưng việc thực thi Công ước Minamata được kỳ vọng sẽ là trong bước đầu trấn áp cuộc khủng hoảng cục bộ. ” Công ước Minamata cho thấy nỗ lực toàn thế giới nhằm mục đích bảo vệ hành tinh và mọi người hoàn toàn có thể liên tục đưa những vương quốc lại gần nhau. Cùng nhau, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể quét dọn những hành vi của mình ” – giám đốc thiên nhiên và môi trường LHQ Erik Solheim nói. ” Đây không phải là đổi khác khí hậu. Đây là một yếu tố mà hầu hết quốc tế đều chấp thuận đồng ý rằng tất cả chúng ta hoàn toàn có thể làm gì đó ” – Susan Keane của tổ chức triển khai phi doanh thu Hội đồng bảo vệ tài nguyên vạn vật thiên nhiên nhận định và đánh giá .

Dù vậy, một số ý kiến dù đánh giá cao việc Công ước Minamata nâng các tiêu chuẩn kỹ thuật nhưng cho rằng cách trực tiếp và đơn giản nhất để giải quyết cuộc khủng hoảng thủy ngân là cắt giảm khí thải, ngưng việc sử dụng than và chuyển sang các loại năng lượng mới.

Vụ cháy kho Công ty Rạng Đông: Thủy ngân vượt ngưỡng 10-30 lần TTO – Không khí gần đám cháy kho Công ty bóng đèn phích nước Rạng Đông có hàm lượng thủy ngân cao vượt ngưỡng 10-30 lần.

Source: https://vh2.com.vn
Category : Startup