“Hãy theo đuổi đam mê” – Slogan dễ khiến người trẻ tiến nhanh tới thất bại nhất mọi thời đại

Trong bộ phim Ấn Độ nổi tiếng 3 chàng ngốc, câu slogan trên còn quyến rũ hơn khi được thêm vào một vế: Hãy theo đuổi đam mê. Thành công sẽ theo đuổi bạn. Chuyện phim kể rằng, ba anh chàng sinh viên trường Kỹ thuật kia đã cùng nhau chống lại kỷ luật hà khắc của thầy hiệu trưởng cũng như định kiến từ gia đình để chọn lựa nghề nghiệp yêu thích. Cuối cùng, cả ba đều chạm tới thành công trong sự nghiệp.

Tuy nhiên, trong cuộc sống thật, con đường theo đuổi đam mê của tất cả chúng ta liệu có dẫn đến cái kết tuyệt đối như vậy không ?

Hãy để đam mê dẫn lối, trong trường hợp thất bại, ta chẳng có gì hối tiếc. Điều này tưởng như là chân lý của tuổi trẻ. Bởi, một khi không có gì chắc chắn, thì hãy chọn thứ không chắc chắn đáng giá nhất. Chẳng thế mà các nhãn hàng hướng đến đối tượng người trẻ đều chọn đam mê làm từ khóa trong các chiến dịch quảng bá của họ: “Sống với đam mê”, “Chỉ làm những gì mình đam mê”, “Sống và đam mê”… Đam mê mang dáng vẻ của một cái đích chắc chắn. Chỉ cần dấn thân đi theo nó thì sẽ tìm thấy thứ mà người trẻ khát khao. Có lẽ vì thế, ta quên mất một điều quan trọng: Trong đam mê, cũng như hầu hết các sự việc trong cuộc sống này, luôn tiềm ẩn một yếu tố đáng ngại, đó là chẳng có gì hoàn toàn chắc chắn.

Mọi thứ đều có giá của nó. Đam mê không ngoại lệ. Không ai nói cho ta nghe nên lựa chọn đam mê ra làm sao, theo đuổi bằng cách nào, phải lường trước những rủi ro tiềm ẩn gì. Không ai nói với ta rằng có những lúc một lựa chọn sai, dù được bởi thôi thúc bởi đam mê vô cùng đi nữa, cũng hoàn toàn có thể mang đến hậu quả lớn .Cố Tổng thống Mỹ Benjamin Franklin từng nhận xét : ” Một nửa thực sự là lời nói dối kinh khủng nhất. ” Nếu ai đó bảo bạn hãy theo đuổi đam mê, và chỉ dừng ở đó, hãy cẩn trọng, rất hoàn toàn có thể họ đang dối bạn .Chúng ta thường say sưa nghe – xem – đọc về những nhân vật đạt được thành tựu rực rỡ tỏa nắng khi đi theo tiếng gọi đam mê. Tuy nhiên, ta quên mất rằng, những gì ta đang theo dõi chỉ là cái đỉnh rất nhỏ so với phần chìm của tảng băng. Phần chìm ấy thường không được chăm sóc, bởi có gì mê hoặc đâu ở những người thua cuộc. Ngay cả khi tất cả chúng ta muốn khám phá, họ cũng sẽ yên lặng. Trớ trêu thay, bài học kinh nghiệm từ những thất bại luôn có ích hơn so với ánh hào quang của thắng lợi .Không hiếm những người quanh ta từng dành cả tuổi thanh xuân để theo đuổi đam mê. Thế nhưng thứ duy nhất đạt được chỉ là thất bại đi cùng tuyệt vọng. Họ không lười biếng, thậm chí còn cần mẫn gấp nhiều lần người khác, chuẩn bị sẵn sàng dành cả cuối tuần hay những kỳ nghỉ để thao tác. Trong từng quy trình tiến độ họ đều có kế hoạch với tiềm năng rõ ràng. Nhiều người trong số họ còn chiếm hữu tri thức lẫn kỹ năng và kiến thức tiêu biểu vượt trội. Nhưng vì sao mãi mà họ không hề thành công ?Lý do đơn thuần : Họ đã nhận diện sai đam mê .Đây cũng là sai lầm đáng tiếc mà rất nhiều người trẻ tất cả chúng ta mắc phải. Tình yêu chỉ có một, còn những xúc cảm na ná tình yêu thì rất nhiều. Đam mê cũng tựa như. Ta thường nhầm lẫn giữa sở trường thích nghi với đam mê, giữa hứng thú nhất thời với khát vọng đường dài, giữa thứ người khác yêu thích và thứ ta thật sự khát khao. Những thứ này bộc lộ rất giống nhau nhưng giữa chúng luôn là một đại dương khoảng cách. Sở thích dễ đến và dễ đi, thường rất mãnh liệt trong một quy trình tiến độ nhất định .12 năm trước, đang học Bưu chính viễn thông, Hữu Q. quyết định hành động gác lại việc học để bước chân vào showbiz. Anh khởi đầu từ việc làm trợ tá cho một stylist, chuyên đi mượn quần áo phụ kiện cho ngôi sao 5 cánh thần tượng của mình. Rồi anh làm chân chạy việc cho ông bầu của ngôi sao 5 cánh đó. Sau 7 năm, khi ngôi sao 5 cánh ra quốc tế định cư, anh quay về điểm khởi đầu : Muốn trở lại trường ĐH để có bằng cấp và một nghề nghiệp không thay đổi. Kể về quyết định hành động ” cải tiến vượt bậc ” vào năm 20 tuổi, anh cho biết khi được gặp và chuyện trò với thần tượng, anh ngỡ rằng đó là khoảnh khắc của định mệnh. Anh tin một ngày nào đó mình sẽ tỏa sáng trong quốc tế trình diễn. Anh đã dũng mãnh bước chân vào vùng trời mơ ước. Chỉ có điều, ánh sáng của nó thì cứ mãi xa .Trường hợp của Hữu Q. bắt nguồn từ trạng thái tâm ý phổ cập trong người trẻ. Khi trải qua một khung cảnh, gặp gỡ một thần tượng, hay có một thưởng thức quá choáng ngợp về nghề nghiệp nào đó, ta có khuynh hướng cho rằng đó là ” số phận dẫn dắt “. Nhưng người từng trải sẽ nói cho ta biết điều đó rồi sẽ còn xảy ra nhiều lần trong đời. Những xúc cảm nồng nhiệt nhất rồi cũng sẽ trôi qua, nhanh thôi .Cứ mỗi mùa thi ĐH, tại những trường đặc trưng thuộc diện ” cửa hẹp ” như Y – Dược, Nhạc viện, Mỹ thuật, Điện ảnh …, người ta lại ” điểm danh ” những thí sinh dự thi vài ba lần, thậm chí còn hàng chục lần. Có những bạn học tạm một trường khác, đến đợt lại nộp đơn thi, với thôi thúc duy nhất : Tôi chỉ muốn làm bác sĩ cứu người / làm nghệ sĩ theo đuổi nghệ thuật và thẩm mỹ. Đó mới là điều tôi đam mê và khiến cho đời sống của tôi có ý nghĩa. Ở trường hợp này, phải thành thật rằng ta đã chọn đúng đam mê, nhưng lại không đủ năng lực để theo đuổi nó. ” Không gì là không hề “, câu nói này vang lên nhiều lần ở những cuộc hội thảo chiến lược đa cấp, với công dụng như một giải pháp tự kỷ ám thị. Sự thật, có rất nhiều điều tất cả chúng ta không hề làm được trong đời .Trong thời đại Internet, thôi thúc của đam mê càng mạnh hơn với người trẻ. Đúng là luôn có những nhân vật truyền cảm hứng như Elon Musk với kế hoạch chinh phục khoảng trống hay Steve Jobs với logo quả táo khiến máu ta bừng lên khi hoạch định tương lai … Nhưng, có bao nhiêu tham vọng tan vỡ để có được một câu truyện thành công ? Tỉ lệ chắc như đinh không đủ lớn để mang đến sự sáng sủa. Gần gũi hơn, nhìn sang bạn hữu cùng lứa, những san sẻ của họ là chất xúc tác khiến ta quyết tâm tìm lối đi riêng, bỏ ngoài tai khuyến nghị của người đi trước. ” Không thành công thì ta cũng đã sống hết mình với tuổi trẻ “. Một lời an ủi đẹp, nhưng rất hoàn toàn có thể nó cũng khiến ta thuộc về phần chìm của tảng băng .

Làm việc với đam mê là một loại niềm hạnh phúc đặc biệt quan trọng. Nhưng, nếu đam mê gắn liền với nghề nghiệp và sự nghiệp, là nguồn sống chính yếu, thì rất cần tỉnh táo khi khởi hành cùng nó .Sẽ là vô ích nếu ta lựa chọn một đam mê vượt quá năng lực hoặc quá ít thời cơ để đam mê ấy trở thành sự thực. Ta không hề trở thành cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp nếu mới chạy bộ vài trăm mét đã đi tìm bóng mát đứng thở. Ta chẳng thể trở thành ca sĩ nổi tiếng nếu giọng hát của ta có ” quyền lực ” giải tán đám đông. Ta cũng nên xem xét từ bỏ một vài tiềm năng như mua được nhà riêng trước tuổi 30, nếu kinh nghiệm tay nghề thương trường và nguồn vốn cho đến lúc này vẫn xoay quanh ví tiền của cha mẹ …

Và quan trọng hơn nữa, ta nên tập trung cho câu hỏi cơ bản nhất: Lựa chọn đam mê như thế nào?

Ngày trước, bảng chỉ đường chỉ có mũi tên duy nhất là ” Điều tôi thích “, còn giờ đây tất cả chúng ta nên thêm vào những mũi tên khác, đó là ” Điều tôi giỏi ” và ” Điều xã hội cần “. Nếu cả ba mũi tên trùng khít nhau thì quá tuyệt, bởi chắc như đinh ta sẽ có sự nghiệp lý tưởng cũng như nguồn cảm hứng sống bền chắc. Tuy nhiên, Phần Trăm này khá thấp, hiếm xảy ra. Vì thế, giống như game show nhập vai, ta xác lập rõ mình chỉ có 1 số ít điểm kiến thức và kỹ năng ở những cột nhất định, và tiềm năng là chọn ra một đam mê cân đối nhất ở những cột ấy .Vấn đề là những số điểm này không giống nhau ở toàn bộ mọi người. Thường thì năng lực của ta chỉ đủ phân phối nhiều nhất 1 cho đến 2 yếu tố, ở một mức độ nhất định. Nếu tập trung chuyên sâu vào ” Điều tôi thích “, ta phải xem xét xem liệu mình có đủ năng lực và nỗ lực cao nhất dành cho nó ? Liệu xã hội có nhu yếu thích hợp với đam mê của ta, đủ để phân phối những nhu yếu mà ta sẽ có trong đời sống ? Tương tự, nếu chọn ” Điều tôi giỏi ” hoặc ” Điều xã hội cần “, ta cũng phải xét đến xúc cảm bản thân, dự kiến những ảnh hưởng tác động biến hóa tâm ý về sau. Nếu không có xúc cảm mà đam mê mang lại, ta hoàn toàn có thể kiếm được nhiều tiền, giàu sang nhưng nhàm chán, như vậy rất khó gắn bó với việc làm lâu dài hơn hay biến nó thành sự nghiệp của chính mình. Càng xem kỹ game show nhập vai này, ta càng thấy vai trò quyết định hành động của lý trí, chứ không phải xúc cảm, trong việc biến đam mê thành bạn sát cánh tích cực .

Đây chỉ là công thức cơ bản, giúp chúng ta hình dung phần nào cách thức lựa chọn. Cuộc sống tất nhiên đa dạng đa chiều, với vô vàn các biến số và yếu tố phụ, chẳng hạn điều kiện gia đình, môi trường sống và cả vận may. Nếu ta sinh ra đã ngậm thìa bạc, không bận tâm miếng cơm manh áo, dĩ nhiên ta có nhiều không gian để lựa chọn hơn. Khi ấy, yếu tố “Điều xã hội cần” có thể giảm xuống. Hoặc, nếu ta ở trong một môi trường có thể hỗ trợ hết mình cho đam mê, như trong gia đình có truyền thống nghệ thuật hay học thuật, thương trường hay chính trường, cán cân của ta cũng sẽ khác. Ta chỉ cần khởi động, sử dụng những lợi thế sẵn có để theo đuổi con đường mình chọn. Ngay cả khi vấp ngã cơ hội sửa sai cũng rộng mở. Khá nhiều các start–up thành công thường chỉ nói về nỗ lực bản thân hay cách mà đam mê dẫn lối, lảng tránh thực tế họ nhận được sự hỗ trợ tối đa từ gia đình, cả về nền tảng tài chính cũng như mối quan hệ. Không sao cả. Nói về đam mê và hình ảnh triệu phú/ tỉ phú tự thân vẫn tự hào hơn hình ảnh chiếc thìa bạc hay cái bọc điều đã đi cùng họ từ lúc chào đời.

Nhưng, nếu ta không như mong muốn chiếm hữu những chiếc thìa bạc như vậy, phải chăng liệu đừng dại khờ theo đuổi đam mê ?Về cơ bản, người trẻ tất cả chúng ta luôn biến hóa trên bước đường trưởng thành, cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Nhìn từ góc nhìn sinh học, tế bào trong khung hình con người thay mới trọn vẹn trong khoảng chừng thời hạn 7 năm. Chúng ta ngày hôm nay là con người mới, so với chính mình 7 năm trước. Tâm trí và cảm hứng cũng biến hóa. Một ban nhạc, một ngôi sao 5 cánh điện ảnh khiến ta mê mệt ngày nào bỗng dưng không còn sức hút. Một tác phẩm văn học hay một bộ phim từng khiến ta thổn thức, giờ thông thường, thậm chí còn quá đỗi tầm thường. Đó là điều tự nhiên của quy trình tăng trưởng. Tương tự, không có gì lạ nếu một niềm đam mê từng là tiềm năng cuộc sống bỗng bạc mầu, thậm chí còn kỳ quặc, khi ta nhìn lại .Vậy đam mê đích thực ẩn náu nơi đâu ?Minh Tú, du học sinh chuyên ngành Piano tại Bỉ san sẻ, suốt năm tháng ấu thơ, anh luôn xem cây đàn dương cầm là … quân địch. Chỉ vì một giảng viên bộ môn này vô tình nhìn bàn tay cậu nhóc, nói rằng Tú sẽ thích hợp với piano, cha mẹ anh quyết định hành động cho con học đàn tráng lệ. Anh học đàn khá ổn, nhưng chỉ muốn bỏ mặc nó để ngồi vào máy tính lập trình game. Ròng rã 7 năm tầm trung ở Nhạc viện, anh luôn nghĩ đến viễn ảnh trở thành một lập trình viên. Cho đến thời gian tập luyện để thi lên chương trình ĐH, một lần nọ, anh bỗng cảm nhận một điều vô cùng đặc biệt quan trọng từ phím đàn truyền lên ngón tay mình. Kể từ đó anh bị hút vào những bản nhạc, tập luyện say sưa không biết mệt. ” Nó có gì đó hơi giống phép màu. Nó đã đổi khác tôi trọn vẹn, cho tôi nhìn rõ con đường của mình, vào đúng lúc tôi cần lựa chọn giữa đàn và máy tính. “, Minh Tú bày tỏ .Trải nghiệm của Tú chính là đam mê được nhìn thấy. Kỳ thực nó đã hiện hữu sẵn trong anh, trong những năm tháng ngồi trước cây đàn của anh. Chỉ là anh bị đánh lạc hướng bởi sở đoản khác. Rất nhiều người thành công trong mọi nghành cho biết, họ tìm thấy đam mê trong quy trình thao tác, chứ nó không phải là thứ có trước dẫn dắt họ .Đam mê nên là một kho tàng tìm ra trên con đường ta đi, hơn là phần thưởng được hứa hẹn. Chỉ có thưởng thức, va đập thật nhiều, tất cả chúng ta mới nhận ra đâu là việc làm yêu dấu và tiềm năng thật sự muốn hướng đến. Không hiếm trường hợp, điều ta lựa chọn ở đầu cuối trọn vẹn không tương quan, thậm chí còn trái chiều với nghành nghề dịch vụ yêu dấu khởi đầu. Đôi khi, đam mê thật sự Open trong những việc làm ta ” buộc ” phải làm để duy trì đời sống .Cố thủ với một đam mê không bao giờ thay đổi hoàn toàn có thể là điều nguy hại. Nó hình thành bức tường ngăn cản sự thích nghi – kỹ năng và kiến thức quan trọng bậc nhất của thời đại kỹ thuật số. Nếu ta khăng khăng với một niềm đam mê định sẵn, ta hoàn toàn có thể đang bỏ lỡ những thời cơ khác, những thiên nhiên và môi trường khác, những kỹ năng và kiến thức khác, để làm giàu và tăng trưởng cho bản thân .Không khi nào là thừa khi ta dành thời hạn lắng lòng, xem lại chặng đường đã qua, nhìn sâu vào chính bản thân mình, từ đó xác lập lại và xóa tan những ảo mộng về đam mê. Tri thức là con mắt của đam mê. Lý trí giúp ta thấu đáo hành trình dài sắp sửa lao vào vào. Dĩ nhiên, không có điều gì trọn vẹn chắc như đinh, nhưng càng hiểu rõ về lựa chọn của mình bao nhiêu, rủi ro tiềm ẩn thất bại sẽ giảm thiểu bấy nhiêu .Đam mê vẫn và sẽ luôn là động lực cũng như đích đến lớn nhất của tuổi trẻ. Triết gia Mỹ Ralph Waldo Emerson từng nói : ” Đam mê tạo tác quốc tế của tuổi trẻ. Nó khiến mọi thứ trở nên sôi động và đáng giá “. Không có những cung bậc xúc cảm tuyệt diệu đam mê mang lại, tuổi trẻ khác gì hoang mạc khô cằn .Hãy cứ khát khao, hãy cứ dại khờ. Hãy tiếp đón những độc quyền tuổi trẻ. Thế nhưng, khi tận thưởng độc quyền bay bổng tham vọng và quỹ thời hạn còn dài rộng để được phép khờ dại, ở những thời gian then chốt, ta vẫn cần bớt đi cảm tính, sử dụng lý trí, lắng nghe chung quanh và chính mình nhiều hơn .Các nguồn thông tin, cơ sở khoa học, số liệu thống kê … bất kỳ điều gì giúp ta xác lập đam mê, giúp định hình con đường, giúp ta chuẩn bị sẵn sàng cho những thác nước phía trước đều phải được tận dụng. Vì chắc như đinh, chẳng có con đường nào thuận tiện, chẳng có vốn sống quý giá nào đạt được mà không phải trả giá .Và như vậy, ta lên đường, cùng lời nhắc của Benjamin Frankin : ” Nếu đam mê chở bạn, hãy để lý trí cầm cương. “Bài viết: Nam LâmThiết kế: Vinh Hồ, Mộng MộngMinh hoạ: Tất SỹTheo Trí Thức Trẻ

Source: https://vh2.com.vn
Category : Startup