997_1644638444_901620730ecd4447.docx CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc … … … …., ngày … tháng …. năm … .. HỢP ĐỒNG...
Giáo trình môn nguyên lý kế toán
- ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ và QUẢN TRỊ KINH DOANH Chủ biên : TS. Đoàn Quang Thiệu GIÁO TRÌNH NGUYÊN LÝ KẾ TOÁN NHÀ XUẤT BẢN TÀI CHÍNH
- MỤC LỤC
Trang Chương I ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ VÀ PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN I. KHÁI NIỆM KẾ TOÁN VÀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KẾ TOÁN ……………………………………………………………………………………… 7 1. Khái niệm kế toán ………………………………………………………………….. 7 2. Vài nét về sự tăng trưởng của kế toán ………………………………………….. 9 II MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÀ NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN ĐƯỢC THỪA NHẬN ………………………………………………………………………… 10 1. Một số khái niệm và giả định ………………………………………………… 11 2. Một số nguyên tắc kế toán …………………………………………………….. 13 III. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN ……………………………………………. 17 1. Sự hình thành gia tài của doanh nghiệp ………………………………….. 18 2. Sự hoạt động của gia tài trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ………………… 22 IV. NHIỆM VỤ, YÊU CẦU VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA CÔNG TÁC KẾ TOÁN ……………………………………………………………………………… 25 1. Đặc điểm của kế toán ……………………………………………………………. 25 2. Nhiệm vụ của kế toán …………………………………………………………… 26 3. Yêu cầu so với công tác làm việc kế toán ……………………………………………. 26 V. CÁC PHƯƠNG PHÁP CỦA KẾ TOÁN ……………………………….. 28 1. Phương pháp chứng từ kế toán ………………………………………………. 29 2. Phương pháp tính giá ……………………………………………………………. 30 3. Phương pháp đối ứng thông tin tài khoản ……………………………………………… 30 4. Phương pháp tổng hợp và cân đối kế toán ……………………………….. 30 Chương II CHỨNG TỪ KẾ TOÁN VÀ KIỂM KÊ I. CHỨNG TỪ KẾ TOÁN ……………………………………………………… 32 1. Khái niệm về chứng từ kế toán ………………………………………………. 32 2. Một số pháp luật chung về chứng từ kế toán …………………………….. 33 3. Phân loại chứng từ kế toán ……………………………………………………. 34 4. Kiểm tra và giải quyết và xử lý chứng từ kế toán ………………………………………… 37 1 - 5. Danh mục chứng từ kế toán doanh nghiệp ………………………………. 40 II. KIỀM KÊ TÀI SẢN ………………………………………………………….. 43 1. Nội dung công tác làm việc kiểm kê ……………………………………………………. 43 2. Tác dụng của kiểm kê …………………………………………………………… 44 3. Phân loại kiểm kê …………………………………………………………………. 45 4. Thủ tục và chiêu thức thực thi kiểm kê ……………………………… 45 Chương III TÍNH GIÁ ĐỐI TƯỢNG KẾ TOÁN I. PHƯƠNG PHÁP TÍNH GIÁ ………………………………………………. 48 1. Khái niệm và ý nghĩa của chiêu thức tính giá ………………………. 48 2. Yêu cầu và nguyên tắc tính giá ………………………………………………. 49 II. TÍNH GIÁ MỘT SỐ ĐỐI TƯỢNG KẾ TOÁN CHỦ YẾU …. 51 1. Tính giá gia tài cố định và thắt chặt …………………………………………………………. 51 2. Tính giá vật tư, sản phẩm & hàng hóa mua vào ………………………………………….. 53 3. Tính giá tiền loại sản phẩm hoàn thành xong ………………………………………. 56 4. Tính giá thực tế vật tư, mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa xuất kho ……………….. 58 Chương IV TỔNG HỢP VÀ CÂN ĐỐI KẾ TOÁN I. PHƯƠNG PHÁP TỔNG HỢP VÀ CÂN ĐỐI KẾ TOÁN …….. 64 1. Khái niệm giải pháp tổng hợp và cân đối kế toán ……………….. 64 2. Ý nghĩa của giải pháp tổng hợp và cân đối kế toán ……………… 64 II. MỘT SỐ BÁO CÁO KẾ TOÁN TỔNG HỢP VÀ CÂN ĐỐI. 65 1. Bảng cân đối kế toán …………………………………………………………….. 66 2. Báo cáo tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ……………………………………. 78 3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ …………………………………………………….. 85 Chương V TÀI KHOẢN VÀ GHI SỔ KÉP I. TÀI KHOẢN ………………………………………………………………………. 91 1. Khái niệm, nội dung và cấu trúc của thông tin tài khoản ………………………….. 91 2
- 2. Phân loại
tài khoản……………………………………………………………….. 94
II. HỆ THỐNG TÀI KHOẢN KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP
HIỆN HÀNH ……………………………………………………………………….. 101
1. Hệ thống tài khoản kế toán ………………………………………………….. 101
2. Kết cấu chung của các loại tài khoản trong hệ thống tài khoản … 113
3. Tài khoản tổng hợp và tài khoản phân tích…………………………….. 117
4. Mối quan hệ giữa tài khoản tổng hợp và tài khoản phân tích……. 118
III. GHI SỔ KÉP …………………………………………………………………. 120
1. Khái niệm………………………………………………………………………….. 120
2. Định khoản kế toán…………………………………………………………….. 123
3. Tác dụng của phương pháp ghi sổ kép ………………………………….. 127Chương VI
KẾ TOÁN CÁC QUÁ TRÌNH KINH DOANH CHỦ YẾU
I. KẾ TOÁN QUÁ TRÌNH CUNG CẤP ……………………………….. 130
1. Khái niệm………………………………………………………………………….. 130
2. Nhiệm vụ kế toán quá trình cung cấp ……………………………………. 130
3. Một số tài khoản chủ yếu sử dụng để hạch toán trong quá trình cung
cấp……………………………………………………………………………………….. 130
4. Định khoản một số nghiệp vụ kinh tế phát sinh chủ yếu………….. 131
5. Sơ đồ kế toán …………………………………………………………………….. 133
II. KẾ TOÁN QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT……………………………….. 137
1. Khái niệm………………………………………………………………………….. 137
2. Nhiệm vụ kế toán quá trình sản xuất …………………………………….. 137
3. Một số tài khoản sử dụng chủ yếu trong hạch toán quá trình sản
xuất ……………………………………………………………………………………… 138
4. Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh…………………………… 139
5. Sơ đồ kế toán …………………………………………………………………….. 141
III. KẾ TOÁN QUÁ TRÌNH TIÊU THỤ SẢN PHẨM VÀ XÁC
ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH …………………………………………. 146
1. Khái niệm………………………………………………………………………….. 146
2. Các phương pháp tiêu thụ sản phẩm……………………………………… 146
3. Nhiệm vụ của kế toán quá trình tiêu thụ và xác định kết quả kinh
doanh……………………………………………………………………………………. 147
3Bạn đang đọc: Giáo trình môn nguyên lý kế toán
- 4. Một số thông tin tài khoản sử dụng đa phần trong quy trình tiêu thụ ………. 147 5. Định khoản những nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh : ………………………….. 148 6. Sơ đồ kế toán …………………………………………………………………….. 152 IV KẾ TOÁN MUA BÁN HÀNG HÓA VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH. …………………………………………………………… 158 1. Khái niệm ………………………………………………………………………….. 158 2. Nhiệm vụ của kế toán …………………………………………………………. 158 3. Tài khoản sử dụng để hạch toán …………………………………………… 159 4. Định khoản những nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh …………………………… 159 5. Sơ đồ kế toán …………………………………………………………………….. 164 Chương VII CÁC PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA SỐ LIỆU KẾ TOÁN I. BẢNG CÂN ĐỐI SỐ PHÁT SINH ( BẢNG CÂN ĐỐI TÀI KHOẢN ) ……………………………………………………………………………… 171 1. Nội dung và cấu trúc của bảng cân đối số phát sinh …………………. 171 2. Phương pháp lập bảng ………………………………………………………… 172 3. Tác dụng của bảng cân đối số phát sinh ………………………………… 173 II. BẢNG ĐỐI CHIẾU SỐ PHÁT SINH VÀ SỐ DƯ KIỂU BÀN CỜ ………………………………………………………………………………………. 173 1. Nội dung và cấu trúc ……………………………………………………………. 173 2. Phương pháp lập bảng ………………………………………………………… 174 III. BẢNG TỔNG HỢP SỐ LIỆU CHI TIẾT ( BẢNG CHI TIẾT SỐ DƯ VÀ SỐ PHÁT SINH ) ………………………………………………… 175 1. Nội dung và cấu trúc của bảng tổng hợp số liệu chi tiết cụ thể ……………. 175 2. Một số bảng tổng hợp số liệu cụ thể vận dụng thông dụng …………… 176 Chương VIII SỔ KẾ TOÁN, KỸ THUẬT GHI SỔ VÀ HÌNH THỨC KẾ TOÁN I. SỔ KẾ TOÁN VÀ KỸ THUẬT GHI SỔ KẾ TOÁN …………… 185 1. Những yếu tố chung về sổ kế toán ……………………………………….. 185 2. Các loại sổ kế toán ……………………………………………………………… 185 4
- 3. Kỹ thuật ghi sổ và chữa sổ kế toán ……………………………………….. 189 II. CÁC HÌNH THỨC KẾ TOÁN …………………………………………. 198 1. Hình thức Nhật ký Sổ cái …………………………………………………….. 199 2. Hình thức kế toán nhật ký chung ………………………………………….. 203 3. Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ ……………………………………….. 207 4. Hình thức kế toán nhật ký chứng từ ………………………………………. 214 5. Hình thức kế toán trên máy vi tính ……………………………………….. 219 Chương IX TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN Ở ĐƠN VỊ KINH TẾ CƠ SỞ I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN ………………………………………………………………………………….. 221 1. Nguyên tắc tổ chức triển khai và trách nhiệm của cỗ máy kế toán ……………… 221 2. Cơ cấu tổ chức triển khai phòng kế toán ………………………………………………. 222 3. Quan hệ giữa phòng kế toán với những phòng tính năng khác …….. 229 II. CÁC HÌNH THỨC TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN ………… 230 1. Hình thức tổ chức triển khai cỗ máy kế toán tập trung chuyên sâu …………………………… 230 2. Hình thức tổ chức triển khai kế toán phân tán ………………………………………. 231 3. Hình thức tổ chức triển khai kế toán vừa tập trung chuyên sâu vừa phân tán …………….. 233 III. KẾ TOÁN TRƯỞNG VÀ KIỂM TRA KẾ TOÁN …………… 233 1. Kế toán trưởng …………………………………………………………………… 233 2. Kiểm tra kế toán …………………………………………………………………. 236 TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………………………………….. 239 5
- LỜI NÓI ĐẦU
Nguyên lý kế toán là môn học trang bị cho sinh viên những kỹ năng và kiến thức và khái niệm cơ bản về kế toán làm cơ sở học tập và điều tra và nghiên cứu những môn học trong những chuyên ngành kế toán, kinh tế tài chính. Nhận thức rõ vai trò quan trọng của môn học này, Khoa Kế toán Trường ĐH Kinh tế và Quản trị kinh doanh thương mại Đại học Thái nguyên tổ chức triển khai biên soạn “ Giáo trình Nguyên lý kế toán ”. Giáo trình Nguyên lý kế toán được biên soạn trên niềm tin thừa kế và phát huy những ưu điểm của 1 số ít giáo trình nguyên lý kế toán, tương thích với đặc thù người học, đặc biệt quan trọng là những sinh viên vùng trung du miền núi. Cách trình diễn của giáo trình dễ hiểu, từ đơn thuần đến phức tạp, từ ngữ thông dụng. Để người học dễ học tập, điều tra và nghiên cứu và tránh trùng lặp với những môn kế toán sâu xa, giáo trình chưa đề cập đến phần thuế GTGT. Tham gia biên soạn giáo trình gồm những giảng viên : TS. Đoàn Quang Thiệu – Chủ biên, đồng thời biên soạn những chương I, II, III, V, VI, VII. – ThS Đàm Phương Lan – Trưởng bộ môn Kế toán tổng hợp, biên soạn chương VIII. – ThS Nguyễn Thị Tuân – Phó trưởng bộ môn Kế toán doanh nghiệp, biên soạn chương IV. – Ths Đặng Thị Dịu – Phó trưởng bộ môn Kế toán tổng hợp, biên soạn chương IX. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, nhưng do hạn chế về mặt thời hạn và là lần xuất bản tiên phong nên cuốn giáo trình không tránh khỏi thiếu sót. Các tác giả mong nhận được những quan điểm có giá trị để lần xuất bản sau cuốn giáo trình được hoàn thành xong hơn. Xin trân trọng cảm ơn ! TM. Tập thể tác giả TS. Đoàn Quang Thiệu 6
- Chương I
ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ VÀ PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN I. KHÁI NIỆM KẾ TOÁN VÀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KẾ TOÁN 1. Khái niệm kế toán Đứng về phương diện kinh tế tài chính, ai thao tác gì cũng đều nhận được một khoản thù lao và sẽ sử dụng số tiền này để mua những đồ vật thiết yếu cho đời sống hàng ngày. Dù không mở sổ sách để theo dõi những số thu, chi này tất cả chúng ta vẫn cần biết đã thu vào bao nhiêu, chi ra bao nhiêu và còn lại bao nhiêu. Nếu số chi lớn hơn số thu tất cả chúng ta phải nghĩ cách để tăng thu hay giảm chi. Ngược lại nếu số thu lớn hơn số chi, tất cả chúng ta sẽ phải nghĩ cách sử dụng số thặng dư sao cho có hiệu suất cao nhất. Chính cho nên vì thế mà tất cả chúng ta cần phải có thông tin kinh tế tài chính để làm địa thế căn cứ cho những quyết định hành động. Tương tự như trên, những nhà quản trị của một doanh nghiệp hay của một cơ quan nhà nước cũng cần có những thông tin về tình hình kinh tế tài chính của doanh nghiệp hay cơ quan của họ. Nếu số thu lớn hơn số chi họ muốn biết số thặng dư đã được dùng để làm gì. Còn nếu số chi lớn hơn, họ muốn biết tại sao lại có số thiếu vắng và tìm cách khắc phục. Vậy những dữ kiện kinh tế tài chính này ở đâu mà có ? Câu vấn đáp là ở những sổ sách kế toán do doanh nghiệp hay cơ quan nhà nước ghi chép lưu giữ. Vì thế tất cả chúng ta hoàn toàn có thể nói mục tiêu cơ bản của kế toán là phân phối những thông tin về tình hình kinh tế tài chính của một tổ chức triển khai cho những người phải ra những quyết định hành động quản lý và điều hành hoạt động giải trí của tổ chức triển khai đó. 7 - Muốn cung cấp được những dữ kiện kinh tế tài chính này, kế toán phải thực thi một số ít việc làm : phải ghi nhận những vấn đề xẩy ra cho tổ chức triển khai như thể việc bán hàng cho người mua ; mua hàng từ một nhà phân phối ; trả lương cho nhân viên cấp dưới … Những vấn đề này trong kế toán gọi là nhiệm vụ kinh tế tài chính. Sau khi được ghi nhận tập trung chuyên sâu, những nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh sẽ được phân loại và hệ thống hóa theo từng loại nhiệm vụ, tức là tất cả chúng ta sẽ tập trung chuyên sâu tổng thể những nhiệm vụ như bán hàng vào với nhau ; Trả lương cho nhân viên cấp dưới vào với nhau … theo trình tự thời hạn phát sinh. Sau khi tổng thể những nhiệm vụ của một kỳ hoạt động giải trí đã được ghi nhận và phân loại kế toán sẽ tổng hợp những nhiệm vụ này lại. Tức là tính ra tổng số hàng bán, tổng số hàng mua, tổng số lương trả cho nhân viên cấp dưới … và ở đầu cuối là giám sát tác dụng của những nhiệm vụ kinh tế tài chính diễn ra trong một kỳ hoạt động giải trí bằng cách lập những báo cáo giải trình kinh tế tài chính để Ban Giám đốc thấy được tác dụng hoạt động giải trí của tổ chức triển khai và tình hình kinh tế tài chính của tổ chức triển khai này. Để đưa ra khái niệm về kế toán có nhiều quan điểm bày tỏ ở những giác độ khác nhau. Theo Luật Kế toán : “ Kế toán là việc tích lũy, giải quyết và xử lý, kiểm tra, nghiên cứu và phân tích và cung ứng thông tin kinh tế tài chính, kinh tế tài chính dưới hình thức giá trị, hiện vật và thời hạn lao động ”. Cũng theo Luật Kế toán thì kế toán được chia ra 2 loại là kế toán kinh tế tài chính và kế toán quản trị, trong đó : Kế toán kinh tế tài chính là việc tích lũy, giải quyết và xử lý, kiểm tra, nghiên cứu và phân tích và phân phối thông tin kinh tế tài chính, kinh tế tài chính bằng báo cáo giải trình kinh tế tài chính cho đối tượng người dùng có nhu yếu sử dụng thông tin của đơn vị chức năng kế toán. Kế toán quản trị là việc tích lũy, giải quyết và xử lý, kiểm tra, nghiên cứu và phân tích và cung ứng thông tin kinh tế tài chính, kinh tế tài chính theo nhu yếu quản trị và quyết định hành động kinh tế tài chính, kinh tế tài chính trong nội bộ đơn vị chức năng kế toán. Định nghĩa về kế toán trên nhấn mạnh vấn đề đến việc làm của những người làm công tác làm việc kế 8
- toán.
Trên một phương diện khác 1 số ít tác giả muốn nhấn mạnh vấn đề đến thực chất và tính năng của kế toán thì phát biểu : Kế toán là khoa học và thẩm mỹ và nghệ thuật về ghi chép, phân loại, tổng hợp số liệu và đo lường và thống kê hiệu quả của những hoạt động giải trí kinh tế tài chính kinh tế tài chính của một tổ chức triển khai nhằm mục đích cung ứng thông tin giúp Ban Giám đốc hoàn toàn có thể địa thế căn cứ vào đó mà ra những quyết định hành động quản trị, đồng thời cung ứng thông tin cho những người có quyền lợi và nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan. Ngoài ra còn nhiều khái niệm nói lên nhiều góc nhìn khác nhau về kế toán. Tuy vậy người ta có những quan điểm chung về thực chất của kế toán là : khoa học và thẩm mỹ và nghệ thuật về ghi chép, thống kê giám sát, phân loại, tổng hợp số liệu, còn tính năng của kế toán là cung ứng thông tin trong đó thông tin kế toán ship hàng cho nhà quản trị ( như Chủ doanh nghiệp, Hội đồng quản trị, Ban giám đốc … ), người có quyền lợi trực tiếp ( như những Nhà góp vốn đầu tư, những chủ cho vay ), người có quyền lợi gián tiếp ( như cơ quan thuế, cơ quan thống kê và những cơ quan chức năng ). 2. Vài nét về sự tăng trưởng của kế toán Sự hình thành và tăng trưởng của kế toán gắn liền với sự hình thành và tăng trưởng của đời sống kinh tế tài chính, xã hội loài người từ thấp lên cao. Một số tài liệu nghiên cứu và điều tra cho thấy lịch sử vẻ vang của kế toán có từ thời thượng cổ, Open từ 5,6 ngàn năm trước công nguyên. Lịch sử kế toán bắt nguồn trong lịch sử kinh tế, theo đà tăng trưởng của những tân tiến kinh tế tài chính – xã hội. Thời kỳ Phục hưng được cho phép mày mò ra một kỷ nguyên mới, người ta thấy Open văn chương kế toán. Một trong những người sáng tạo tiên phong ra những giải pháp kế toán phần kép là một nhà tu dòng Franciscain tên là Luca Pacioli, ông sinh ra tại một thị xã nhỏ Borgo san Sepolchro trên sông Tibre vào năm 1445, là một giáo sư về 9 - toán và đã soạn thảo ra một tác phẩm vĩ đại tựa như một cuốn tự điển vào năm 1494 về số học, đại số học, toán học thương mại, hình học và kế toán. Riêng về phần kế toán, ông đã dành 36 chương về kế toán kép mà theo đó những tài liệu kế toán như phiếu ghi tạm, sổ nhật ký, sổ cái và 1 số ít lớn những thông tin tài khoản được phân loại rõ ràng như thông tin tài khoản vốn, thông tin tài khoản kho hàng, thông tin tài khoản tác dụng sản xuất … Người ta coi ông như là người cha của ngành kế toán và là người sau cuối có công góp phần lớn trong ngành toán học ở thế kỷ 15. Do đã góp thêm phần vào việc truyền bá kỹ thuật kế toán, nên ông được xem là tác giả tiên phong viết về kế toán và từ đó kế toán có bước tăng trưởng không ngừng cho đến ngày này. Tuy nhiên sự ghi chép vào sồ nhật ký những nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh thời bấy giờ chưa được gọn và rõ ràng, chỉ sử dụng bảng so sánh đơn thuần để kiểm tra và chưa có hình thức bảng tổng kết gia tài. Ngày nay kế toán là một công cụ quản trị quan trọng trong toàn bộ những nghành của đời sống kinh tế tài chính xã hội, người ta đã sử dụng những chiêu thức văn minh trong kế toán như phương trình kế toán, quy mô toán trong kế toán, kế toán trên máy vi tính … II MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÀ NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN ĐƯỢC THỪA NHẬN Một số khái niệm và những nguyên tắc cơ bản của kế toán được đồng ý chung trong công tác làm việc kế toán như : định giá những loại gia tài, ghi chép sổ sách, giải pháp soạn thảo những báo cáo giải trình kinh tế tài chính … Nhằm bảo vệ sự dễ hiểu, đáng an toàn và đáng tin cậy và hoàn toàn có thể so sánh của những thông tin kế toán. Những khái niệm và nguyên tắc này được rút ra từ kinh nghiệm tay nghề thực tiễn của những người triển khai công tác làm việc kế toán tích hợp với quy trình điều tra và nghiên cứu của những cơ quan chức năng như Bộ Tài chính, Tổng cục Thống kê, những chuyên viên kinh tế tài chính … Sau đó được mọi người thừa 10
- nhận như là một quy luật và trở thành một trong những yếu tố có tính pháp lệnh của công tác làm việc kế toán thống kê và được tiến hành vận dụng thống nhất ở toàn bộ những đơn vị chức năng kinh tế tài chính trong khoanh vùng phạm vi vương quốc. Sau đây là một số ít khái niệm và những nguyên tắc cơ bản : 1. Một số khái niệm và giả định 1.1 Khái niệm đơn vị chức năng kế toán Khái niệm này tương đương với khái niệm đơn vị chức năng kinh doanh thương mại. Theo khái niệm này, thông tin kinh tế tài chính được phản ánh cho một đơn vị chức năng kế toán đơn cử. Mỗi đơn vị chức năng kinh tế tài chính riêng không liên quan gì đến nhau phải được phân biệt là một đơn vị chức năng kế toán độc lập, có bộ báo cáo giải trình kinh tế tài chính của riêng mình. Khái niệm đơn vị chức năng kế toán yên cầu những báo cáo giải trình kinh tế tài chính được lập chỉ phản ánh những thông tin về tình hình kinh tế tài chính của đơn vị chức năng kế toán mà không bao hàm thông tin kinh tế tài chính về những chủ thể kinh tế tài chính khác như gia tài riêng của chủ sở hữu hay những thông tin kinh tế tài chính của những đơn vị chức năng kinh tế tài chính độc lập khác. Nói cách khác khái niệm đơn vị chức năng kế toán pháp luật số lượng giới hạn về thông tin kinh tế tài chính mà mạng lưới hệ thống kế toán cần phải tích lũy và báo cáo giải trình. 1.2. Đơn vị thước đo tiền tệ tin tức do kế toán phân phối phải được bộc lộ bằng thước đo tiền tệ. Kế toán lựa chọn và sử dụng một đơn vị chức năng tiền tệ làm thước đo. Thông thường thước đo tiền tệ được lựa chọn là đơn vị chức năng tiền tệ chính thức của vương quốc mà đơn vị chức năng kế toán ĐK hoạt động giải trí. Mọi nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh đều được giám sát và ghi chép bằng thước đo tiền tệ này. Khi ghi chép những nhiệm vụ kinh tế tài chính, kế toán chỉ quan tâm đến giá trong thực tiễn tại thời gian phát sinh mà không quan tâm đến sự biến hóa nhu cầu mua sắm của đồng xu tiền. Đối với những đơn vị chức năng kinh tế tài chính Nước Ta, thường thì kế toán phải dùng đồng Nước Ta trong quy trình đo lường và thống kê và ghi chép những nghiệp 11
- vụ kinh tế phát sinh và phải đặt giả thiết là nhu cầu mua sắm của đồng xu tiền có giá trị vững chắc hoặc sự đổi khác về tính giá trị của tiền tệ theo Ngân sách chi tiêu tác động ảnh hưởng không đáng kể đến thực trạng kinh tế tài chính của đơn vị chức năng kinh tế tài chính. Tuy nhiên khi có sự dịch chuyển lớn về Ngân sách chi tiêu trên thị trường thì kế toán phải dựa vào những lao lý, hướng dẫn của nhà nước để tổ chức triển khai nhìn nhận lại những gia tài có tương quan từ giá trị đã ghi sổ thành giá trị đương thời để làm tăng ý ngh ~ ã của báo cáo giải trình kinh tế tài chính kế toán. 1.3. Giả định hoạt động giải trí liên tục Kế toán phải đặt giả thiết là doanh nghiệp sẽ hoạt động giải trí liên tục trong một thời hạn vô hạn định hay sẽ hoạt động giải trí cho đến khi nào những gia tài cố định và thắt chặt trọn vẹn bị hư hỏng và tổng thể nghĩa vụ và trách nhiệm phân phối loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa hay dịch vụ của đơn vị chức năng đã được hoàn tất hoặc tối thiểu là không bị giải thể trong tương lai gần. Giả định này được vận dụng trong việc định giá những loại gia tài đang sử dụng trong doanh nghiệp. Doanh nghiệp đang sử dụng cho nên vì thế chưa bán hoặc không hề bán được do đó giá trị của những gia tài này sẽ được thống kê giám sát và phản ánh trên cơ sở giá gốc và sự đã hao mòn do sử dụng. Tức là giá trị gia tài hiện còn là tính theo số tiền mà thực sự doanh nghiệp đã phải trả khi shopping hay thiết kế xây dựng trừ đi giá trị đã hao mòn chứ không phải là giá mua và bán ra trên thị trường. Mặt khác giả thiết về sự hoạt động giải trí lâu bền hơn của doanh nghiệp còn là cơ sở cho những chiêu thức tính khấu hao để phân loại giá phí của những loại gia tài cố định và thắt chặt vào ngân sách hoạt động giải trí của doanh nghiệp theo thời hạn sử dụng của nó. 1.4. Khái niệm kỳ kế toán Hoạt động của doanh nghiệp là lâu bền hơn và liên tục, nếu chờ cho toàn bộ những hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại ngưng lại và mọi gia tài đều được bán xong kế toán mới lập báo cáo giải trình kinh tế tài chính thì sẽ không có tác 12
- dụng gì trong việc điều hành quản lý hoạt động giải trí của Ban Giám đốc. Để kịp thời cung ứng những thông tin thiết yếu cho việc quản trị doanh nghiệp, kế toán phải chia hoạt động giải trí vĩnh viễn của đơn vị chức năng thành nhiều kỳ có độ dài về thời hạn bằng nhau, từ đó thuận tiện so sánh, nhìn nhận và trấn áp lệch giá, ngân sách và lãi ( lỗ ) của từng kỳ. Giả định này dựa trên giả thiết hoạt động giải trí của đơn vị chức năng sẽ ngưng lại vào một thời gian nào đó để kế toán hoàn toàn có thể lập những báo cáo giải trình có đặc thù tổng kết tình hình hoạt động giải trí trong thời hạn qua và phân phối những thông tin về tác dụng đạt được lúc cuối kỳ. Thông thường, kỳ kế toán chính được tính theo năm dương lịch từ ngày 01 tháng 01 đến hết ngày 31 tháng 12 của năm. Trong từng năm hoàn toàn có thể phân thành những kỳ trong thời điểm tạm thời như tháng, quý. Thời gian để tính kỳ trong thời điểm tạm thời là ngày tiên phong của tháng, quý đến hết ngày sau cuối của tháng, quý đó. Trong chính sách kế toán doanh nghiệp ngoài kỳ kế toán tính theo năm dương lịch, trong những trường hợp đặc biệt quan trọng, doanh nghiệp hoàn toàn có thể tính theo 12 tháng tròn sau khi đã thông tin cho cơ quan thuế và được phép biến hóa ngày kết thúc kỳ kế toán năm. Việc biến hóa này hoàn toàn có thể dẫn đến việc lập báo cáo giải trình kinh tế tài chính cho kỳ kế toán năm tiên phong hay năm sau cuối ngắn hơn hoặc dài hơn. 12 tháng, nhưng không được vượt quá 15 tháng. 2. Một số nguyên tắc kế toán 2.1. Nguyên tắc trong thực tiễn khách quan Khi ghi chép phản ảnh những nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh vào những sách vở hay sổ sách thiết yếu, kế toán phải ghi chép một cách khách quan nghĩa là phải phản ánh theo đúng những vấn đề thực tiễn đã diễn ra và hoàn toàn có thể thuận tiện kiểm chứng lại được, không được ghi chép theo ý chủ quan nào đó mà làm người đọc hiểu không đúng thực chất của yếu tố. 13
- 2.2. Nguyên tắc giá phí Nội dung của nguyên tắc giá phí là khi ghi nhận những nhiệm vụ kinh tế tài chính tương quan đến gia tài, kế toán phải dựa vào ngân sách đã phát sinh để hình thành nên gia tài chứ không phải địa thế căn cứ vào giá hiện hành trên thị trường. Như vậy, giá trị của gia tài được ghi nhận vào bảng cân đối kế toán là ngân sách mà doanh nghiệp đã phải bỏ ra để có gia tài đó, chứ không phải giá thị trường ở thời gian báo cáo giải trình. Nguyên tắc này còn được gọi là nguyên tắc giá gốc để biểu lộ rằng kế toán ghi nhận giá trị gia tài và những khoản ngân sách phát sinh theo giá gốc là số tiền mà doanh nghiệp đã chi ra tại thời gian phát sinh nhiệm vụ. 2.3. Nguyên tắc ghi nhận lệch giá Doanh thu chỉ được ghi nhận khi đơn vị chức năng đã triển khai xong nghĩa vụ và trách nhiệm cung ứng loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa hay dịch vụ cho người mua và được người mua trả tiền hoặc gật đầu giao dịch thanh toán. Việc ghi nhận lệch giá được hưởng ở thời gian bán hàng như trên sẽ cho một sự đo lường và thống kê trong thực tiễn nhất vì : – Khi đã giao hàng cho người mua thì doanh nghiệp đã thực thi hầu hết những việc làm thiết yếu trong việc bán hàng hoặc cung ứng dịch vụ, những yếu tố còn lại là không đáng kể. – Vào buổi điểm bán hàng, Chi tiêu thanh toán giao dịch đã được người bán và người mua thỏa thuận hợp tác là một sự thống kê giám sát khách quan lệch giá được hưởng và khi đó bên bán đã nhận được một số tiền hoặc một khoản phải thu. 2.4. Nguyên tắc tương thích giữa lệch giá và ngân sách Mỗi khoản lệch giá được tạo ra, đều xuất phát từ những khoản ngân sách, thế cho nên khi xác lập lệch giá ở kỳ nào, thì cũng phải xác lập những ngân sách để tạo lệch giá đó ở kỳ ấy. Tất cả những ngân sách chi ra trong quy trình hoạt động giải trí của doanh 14
- nghiệp đều có mục tiêu ở đầu cuối là tạo ra lệch giá và doanh thu. Tuy nhiên trong từng kỳ kế toán ( tháng, quý, năm ) lệch giá hoàn toàn có thể phát sinh ở kỳ này, nhưng những ngân sách đã phải chi ra để đạt lệch giá đó ở kỳ trước, vì thế nguyên tắc này nhu yếu khi tính ngân sách được coi là ngân sách hoạt động giải trí trong kỳ, phải trên cơ sở những ngân sách nào tạo nên lệch giá được hưởng trong kỳ. Như vậy hoàn toàn có thể có những ngân sách đã phát sinh trong kỳ, nhưng không được coi là ngân sách hoạt động giải trí trong kỳ vì nó có tương quan đến lệch giá được hưởng ở kỳ sau như : ngân sách mua nguyên vật liệu để sản xuất trong kỳ sau … trái lại, có những trường hợp đã thu tiền nhưng diễn ra trước khi giao hàng hay phân phối dịch vụ thì cũng chưa được ghi nhận là lệch giá. Trong trường hợp này kế toán phải coi như một món nợ phải trả cho đến khi nào việc giao hàng hay phân phối dịch vụ đã được thực thi. 2.5. Nguyên tắc đồng điệu Trong kế toán hoàn toàn có thể một số ít trường hợp được phép có nhiều chiêu thức thống kê giám sát, mỗi giải pháp lại cho một tác dụng khác nhau. Theo nguyên tắc này, khi đã chọn chiêu thức nào thì kế toán phải vận dụng đồng điệu trong những kỳ kế toán. Trường hợp thiết yếu sự biến hóa về chiêu thức đã chọn cho hài hòa và hợp lý thì trong phần thuyết minh báo cáo giải trình kinh tế tài chính phải báo cáo giải trình nguyên do tại sao phải biến hóa giải pháp và sự biến hóa đó tác động ảnh hưởng như thế nào đến hiệu quả giám sát so với giải pháp cũ. Ví dụ : Có nhiều giải pháp tính khấu hao gia tài cố định và thắt chặt ; tính giá trị hàng tồn khi cuối kỳ … Mỗi chiêu thức sẽ mang lại một số lượng khác nhau về ngân sách và doanh thu. vận dụng giải pháp nào là tùy thuộc vào điều kiện kèm theo đơn cử của từng doanh nghiệp vì tổng thể những giải pháp đó đều được công nhận, nhưng theo nguyên tắc này, kế toán đã lựa chọn vận dụng giải pháp nào thì phải vận dụng đồng điệu trong những kỳ kế toán. 15
- 2.6. Nguyên tắc thận trọng Vì mỗi một số liệu của kế toán đều tương quan đến quyền hạn và nghĩa vụ và trách nhiệm của nhiều phía khác nhau, mà trong nghành nghề dịch vụ kinh tế tài chính thì có nhiều trường hợp không hề lường trước hết được từ đó yên cầu kế toán phải thận trọng, phải có những giải pháp dự trữ những năng lực xấu hoàn toàn có thể xẩy ra trong tương lai, nhất là so với những hoạt động giải trí lê dài hay có tính lặp đi lặp lại như những khoản góp vốn đầu tư sàn chứng khoán, hàng tồn dư … Nguyên tắc thận trọng yên cầu : – Phải lập những khoản dự trữ khi có dẫn chứng về những khoản góp vốn đầu tư, hàng tồn dư … trên trong thực tiễn đã bị giảm giá. – Không nhìn nhận cao hơn giá trị của những gia tài và những khoản thu nhập. – Không nhìn nhận thấp hơn giá trị của những khoản nợ phải trả và ngân sách. – Doanh thu và thu nhập chỉ được ghi nhận khi có vật chứng chắc như đinh về năng lực thu được quyền lợi kinh tế tài chính. Còn ngân sách phải được ghi nhận khi có dẫn chứng hoàn toàn có thể về năng lực phát sinh. 2.7. Nguyên tắc trọng điểm Kế toán hoàn toàn có thể bỏ lỡ những yếu tố không tác động ảnh hưởng, hoặc ảnh hưởng tác động không đáng kể đến tình hình kinh tế tài chính, nhưng phải đặc biệt quan trọng chăm sóc đến những yếu tố ảnh hưởng tác động lớn đến tình hình kinh tế tài chính. Các nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh trong quy trình hoạt động giải trí của doanh nghiệp gồm có nhiều loại với những giá trị lớn nhỏ khác nhau và có ảnh hưởng tác động đáng kể hoặc không đáng kể đến lệch giá hay ngân sách hay hoạt động giải trí của doanh nghiệp trong từng thời kỳ kế toán. Theo nguyên tắc này, kế toán hoàn toàn có thể linh động xử lý một số ít 16
- nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo hướng thiết thực đơn giản, dễ làm mà không bắt buộc phải bảo vệ nhu yếu của những nguyên tắc trên, nếu ảnh hưởng tác động của những nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh đó đến những chỉ tiêu lệch giá, ngân sách và doanh thu của doanh nghiệp là không đáng kể. 2.8. Nguyên tắc công khai minh bạch Nguyên tắc này yên cầu toàn bộ những hoạt động giải trí kinh tế tài chính diễn ra trong kỳ của đơn vị chức năng đều phải được phản ảnh vừa đủ trong mạng lưới hệ thống báo cáo giải trình kinh tế tài chính, phải báo cáo giải trình rõ ràng những sổ liệu quan trọng để người đọc báo cáo giải trình hiểu đúng tình hình kinh tế tài chính và phải công bố công khai minh bạch theo lao lý của nhà nước. III. ĐỐI TƯỢNG CỦA KẾ TOÁN Đối tượng chung của những môn khoa học kinh tế tài chính là quy trình tái sản xuất xã hội trong đó mỗi môn khoa học điều tra và nghiên cứu một góc nhìn riêng. Vì vậy cần phân định rõ ranh giới về đối tượng người dùng điều tra và nghiên cứu của hạch toán kế toán như một môn khoa học độc lập với những môn khoa học kinh tế tài chính khác. Khác với những môn khoa học kinh tế tài chính khác, kế toán còn là công cụ ship hàng nhu yếu quản trị hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại ở những đơn vị chức năng kinh tế tài chính cơ sở, trải qua việc phân phối những thông tin cán thiết cho Ban Giám đốc hay Hội đồng quản trị. Vì vậy đối tượng người dùng điều tra và nghiên cứu của kế toán là “ Sự hình thành và tình hình sử dụng những loại gia tài vào hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại trong một đơn vị chức năng kinh tế tài chính đơn cử ” nhằm mục đích quản trị khai thác một cách tốt nhất những yếu tố sản xuất trong quy trình tái sản xuất xã hội. Để hiểu rõ hơn đối tượng người dùng nghiên cứu và điều tra của hạch toán kế toán tất cả chúng ta cần đi sâu nghiên cứu và điều tra về vốn, trên 2 mặt biểu lộ của nó là gia tài và nguồn hình thành gia tài và sau nữa là quy trình tuần hoàn của vốn. Để điều tra và nghiên cứu được tổng lực mặt biểu lộ này, trước hết sẽ nghiên 17
- cứu vốn trong những tổ chức triển khai sản xuất vì ở những tổ chức triển khai này có cấu trúc vốn và những tiến trình hoạt động của vốn một cách tương đối hoàn hảo. Trên cơ sở đó tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thuận tiện xem xét những mặt biểu lộ nêu trên trong những đơn vị chức năng kinh tế tài chính khác. 1. Sự hình thành gia tài của doanh nghiệp Bất kỳ một doanh nghiệp, một tổ chức triển khai hay thậm chí còn một cá thể nào muốn tiến hành kinh doanh cũng yên cầu phải có một lượng vốn nhất định, lượng vốn đó biểu lộ dưới dạng vật chất hay phi vật chất và được đo bằng tiền gọi là gia tài. Hay nói cáclh khác gia tài của doanh nghiệp là nguồn lực do doanh nghiệp trấn áp và hoàn toàn có thể thu được quyền lợi kinh tế tài chính trong tương lai như : – Được sử dụng một cách đơn lẻ hoặc phối hợp với những gia tài khác trong sản xuất loại sản phẩm để bán hay phân phối dịch vụ cho người mua. – Để bán hoặc trao đổi lấy gia tài khác. – Để giao dịch thanh toán những khoản nợ phải trả. – Để phân phối cho những chủ sở hữu doanh nghiệp. Mặt khác vốn ( gia tài ) của doanh nghiệp lại được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau gọi là nguồn vốn hay nói khác nguồn gốc hình thành của gia tài gọi là nguồn vốn. Như vậy gia tài và nguồn vốn chỉ là 2 mặt khác nhau của vốn. Một gia tài hoàn toàn có thể được hỗ trợ vốn từ một hay nhiều nguồn vốn khác nhau, ngược lại một nguồn vốn hoàn toàn có thể tham gia hình thành nên một hay nhiều gia tài. Không có một gia tài nào mà không có nguồn gốc hình thành do đó về mặt tổng số ta có : Tổng tài sản = Tổng nguồn vốn ( 1 ) Tài sản của bất kể doanh nghiệp nào cũng đều được hình thành từ 2 nguồn vốn : nguồn vốn của chủ sở hữu và những món nợ phải trả. Từ đó ta có đẳng thức : 18
- Tổng tài sản = Nợ phải trả + Nguồn vốn chủ sở hữu ( 2 ) a ) Tổng tài sản là giá trị của tổng thể những loại gia tài hiện có của doanh nghiệp kể cả những loại gia tài có đặc thù hữu hình như nhà xưởng, máy móc, thiết bị, vật tư, loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa … và những loại gia tài có đặc thù vô hình như ứng dụng máy tính, bằng ý tưởng sáng tạo, lợi thế thương mại, bản quyền, … Tài sản doanh nghiệp thường chia làm 2 loại : Tài sản lưu động và gia tài cố định và thắt chặt. + Tài sản lưu động là những gia tài thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp nhưng có giá trị nhỏ ( theo lao lý lúc bấy giờ là < 10 triệu đồng ) hoặc thời hạn sử dụng, tịch thu, luân chuyển vốn nhỏ hơn 1 năm hoặc 1 chu kỳ luân hồi kinh doanh thương mại. Tài sản lưu động gồm 3 loại : - TSLĐ sản xuất : Như nguyên vật liệu, công cụ, dụng cụ … đang dự trữ trong kho sẵn sàng chuẩn bị cho quy trình sản xuất hoặc đang trong quy trình sản xuất dở dang. - TSLĐ lưu thông : Như thành phẩm, sản phẩm & hàng hóa dự trữ, sản phẩm & hàng hóa gửi bán. - TSLĐ kinh tế tài chính : Như vốn bằng tiền, những khoản phải thu, góp vốn đầu tư thời gian ngắn ... + Tài sản cố định và thắt chặt là những gia tài có giá trị lớn ( theo lao lý lúc bấy giờ là > 10 triệu đồng ) và có thời hạn sử dụng, luân chuyển lớn hơn một năm hoặc một chu kỳ luân hồi kinh doanh thương mại như gia tài cố định và thắt chặt hữu hình, vô hình dung, gia tài cố định và thắt chặt thuê ngoài dài hạn, những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính dài hạn, những khoản góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng cơ bản … Đặc điểm của loại gia tài này là không hề tịch thu trong một năm hoặc một chu kỳ luân hồi kinh doanh thương mại. – TSCĐ hữu hình : Là những gia tài cố định và thắt chặt có hình thái vật chất đơn cử do doanh nghiệp nắm giữ để sử dụng cho hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại như : máy móc, nhà cửa, thiết bị công tác làm việc, phương tiện đi lại vận 19
- tải, phương tiện truyền dẫn … – TSCĐ vô hình dung : Là những TSCĐ không có hình thái vật chất đơn cử, nhưng phản ánh một lượng giá trị lớn mà doanh nghiệp đã thực sự bỏ ra góp vốn đầu tư như : ngân sách điều tra và nghiên cứu, tăng trưởng, ý tưởng sáng tạo, lợi thế thương mại … – TSCĐ kinh tế tài chính : Là giá trị của những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính dài hạn với mục tiêu kiếm lời, có thời hạn tịch thu vốn > 1 năm hay 1 chu kỳ luân hồi sản xuất kinh doanh thương mại như : Đầu tư liên kết kinh doanh dài hạn, cho thuê TSCĐ, góp vốn đầu tư sàn chứng khoán dài hạn. b ) Nợ phải trả là giá trị của những loại vật tư, sản phẩm & hàng hóa hay dịch vụ đã nhận của người bán hay người phân phối mà doanh nghiệp chưa trả tiền hoặc là những khoản tiền mà đơn vị chức năng đã vay mượn ở ngân hàng nhà nước hay những tổ chức triển khai kinh tế tài chính khác và những khoản phải trả khác như phải trả công nhân viên, phải nộp cho cơ quan thuế … Hay nói cách khác nợ phải trả là nghĩa vụ và trách nhiệm hiện tại của doanh nghiệp phát sinh từ những thanh toán giao dịch và sự kiện đã qua mà doanh nghiệp phải giao dịch thanh toán từ những nguồn lực của mình. Nhìn chung doanh nghiệp nào cũng có nhiều món nợ phải trả vì mua chịu thường thuận tiện hơn là mua trả tiền ngay và việc vay ngân hàng nhà nước hay những tổ chức triển khai kinh tế tài chính khác để tăng vốn hoạt động giải trí của doanh nghiệp là hiện tượng kỳ lạ phổ cập và có lợi cho nền kinh tế tài chính. Đứng về phương diện quản trị người ta thường phân loại những khoản nợ phải trả của doanh nghiệp thành nợ thời gian ngắn và nợ dài hạn. + Nợ thời gian ngắn : là những khoản nợ mà doanh nghiệp có nghĩa vụ và trách nhiệm phải trả trong 1 năm hoặc trong một chu kỳ luân hồi hoạt động giải trí kinh doanh thương mại như : vay thời gian ngắn ngân hàng nhà nước, thương phiếu thời gian ngắn, lương phụ cấp phải trả cho công nhân viên … + Nợ dài hạn : Là những khoản nợ có thời hạn phải giao dịch thanh toán phải chi trả lớn hơn một năm hoặc lớn hơn một chu kỳ luân hồi hoạt động giải trí kinh 20
- doanh như: Vay dài hạn cho góp vốn đầu tư tăng trưởng, thương phiếu dài hạn, trái phiếu phát hành dài hạn phải trả … c ) Vốn chủ sở hữu là giá trị vốn của doanh nghiệp được tính bằng số chênh lệch giữa giá trị gia tài của doanh nghiệp trừ ( – ) nợ phải trả. Nguồn vốn thuộc quyền sử dụng của đơn vị chức năng, đơn vị chức năng có quyền sử dụng lâu bền hơn trong suất thời hạn hoạt động giải trí của đơn vị chức năng hay nói cách khác vốn chủ sở hữu là giá trị của những loại gia tài như nhà cửa máy móc thiết bị, vốn bằng tiền … mà những chủ thể sản xuất kinh doanh thương mại đã góp vốn đầu tư để hoàn toàn có thể triển khai những hoạt động giải trí kinh tế tài chính đã xác lập. Một doanh nghiệp hoàn toàn có thể có một hoặc nhiều chủ chiếm hữu. Đối với doanh nghiệp Nhà nước do Nhà nước cấp vốn và chịu sự giám sát của nhà nước thì chủ sở hữu là Nhà nước. Đối với những xí nghiệp sản xuất liên kết kinh doanh hay công ty liên kết kinh doanh thì chủ sở hữu là những thành viên tham gia góp vốn. Đối với những công ty CP hay công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn thì chủ sở hữu là những cổ đông. Đối với những doanh nghiệp tư nhân thì chủ sở hữu là người đã bỏ vốn ra để xây dựng và quản lý và điều hành hoạt động giải trí đơn vị chức năng. Vốn của chủ sở hữu gồm có : + Vốn của những nhà đầu tư. + Số vốn được bổ trợ từ tác dụng hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại của doanh nghiệp. + Lợi nhuận chưa phân phối. + Các quỹ + Cổ phiếu quỹ. + Lợi nhuận giữ lại. + Chênh lệch tỷ giá và chênh ! ệch nhìn nhận lại gia tài. Cần chú ý quan tâm số liệu vốn chủ sở hữu là một số lượng đơn cử, nhưng khi doanh nghiệp bị suy thoái và khủng hoảng thì chủ sở hữu chỉ được coi là sở hữu phần 21
- tài sản còn lại của đơn vị chức năng sau khi đã giao dịch thanh toán hết những khoản nợ phải trả. Mặt khác, quyền đòi nợ của những chủ nợ có hiệu lực hiện hành trên toàn bộ những loại gia tài của doanh nghiệp chứ không phải chỉ có hiệu lực thực thi hiện hành trên một loại gia tài riêng không liên quan gì đến nhau nào. Vì thế ta có : Nguồn vốn chủ sở hữu = Tổng tài sản – Nợ phải trả ( 3 ) 2. Sự hoạt động của gia tài trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại Trong quy trình hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại gia tài của những doanh nghiệp sẽ không ngừng hoạt động, nó biến hóa cả về hình thái và lượng giá trị. Nghiên cứu sự hoạt động của tư bản sản xuất, C. Mác đã nêu công thức chung về tuần hoàn của tư bản sản xuất qua 3 tiến trình : T-H … SX. .. H ’ – T. Sự biến đổi về hình thái sống sót của những loại gia tài đa phần nhờ vào vào tính năng cơ bản của từng doanh nghiệp. – Đối với doanh nghiệp sản xuất : Chức năng cơ bản là sản xuất và tiêu thụ loại sản phẩm làm ra thì gia tài của đơn vị chức năng sẽ đổi khác hình thái qua 3 quy trình tiến độ sản xuất kinh doanh thương mại đa phần : phân phối, sản xuất và tiêu thụ. Xét trong một quy trình liên tục, tương ứng với 3 quá trình trên gia tài sẽ biến hóa hình thái từ tiền mặt hay tiền gởi ngân hàng nhà nước thành nguyên vật liệu, dụng cụ, trang thiết bị … để sẵn sàng chuẩn bị thực thi kế hoạch sản xuất. Sau đó gia tài sẽ đổi khác từ nguyên vật liệu chính, vật tư phụ hao mòn gia tài cố định và thắt chặt … thành 1 mẫu sản phẩm dở dang, bán thành phẩm hay thành phẩm và từ thành phẩm đổi khác thành khoản thu hay tiền mặt hay tiền gởi ngân hàng nhà nước khi bán loại sản phẩm cho người mua. Số tiền này được dùng để mua nguyên vật liệu … nhằm mục đích thực thi cho quy trình sản xuất tiếp theo. Sự hoạt động biến hóa của gia tài theo những quá trình sản xuất kinh doanh thương mại đa phần như trên gọi là sự tuần hoàn của gia tài. 22
- – Đối với
đơn vị kinh doanh thương mại: chức năng cơ bản là mua
và bán hàng hóa. Tương ứng với 2 quá trình này, tài sản của doanh
nghiệp sẽ biến đổi từ tiền thành hàng hóa khi mua hàng về nhập kho
và từ hàng hóa thành khoản phải thu hay bằng tiền khi bán hàng cho
người mua. Số tiền này lại được dùng để mua hàng… Sự biến đổi này
cũng mang tính tuần hoàn.
Nếu tính từ một hình thái tồn tại cụ thể nhất định của tài sản thì
sau một quá trình vận động, tài sản trở lại hình thái ban đầu gọi là một
vòng tuần hoàn của tài sản, một vòng chu chuyển hay một chu kỳ hoạt
động.
Có thể mô tả vòng tuần hoàn một số loại tài sản của một số loại
hình doanh nghiệp theo các sơ đồ sau đây:
Đối với doanh nghiệp sản xuất23
Xem thêm: Học viện tài chính full
- Trong quá trình tuần hoàn, gia tài không chỉ đổi khác về hình thái 24
- mà quan trọng hơn là gia tài còn biến hóa về lượng giá trị ( trừ trường hợp kêu gọi thêm vốn ), giá trị tăng lên của gia tài từ tác dụng hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại là tiềm năng của những doanh nghiệp nhằm mục đích tăng vốn của chủ sở hữu sau khi triển khai không thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý của mình như nộp thuế thu nhập … tức là lấy thu bù chi và còn có lãi. Những thông tin về sự đổi khác giá trị rất thiết yếu cho việc tìm phương hướng và giải pháp liên tục nâng cao hiệu suất cao của quy trình tái sản xuất, quy trình hoạt động và lớn lên của gia tài. Tóm lại đối tượng người dùng của kế toán là vốn kinh doanh thương mại của đơn vị chức năng hạch toán được xem xét trong quan hệ giữa 2 mặt biểu lộ là gia tài và nguồn hình thành gia tài ( nguồn vốn ) và quy trình tuần hoàn của vốn kinh doanh thương mại qua những quy trình tiến độ nhất định của quy trình tái sản xuất, cùng những mối quan hệ kinh tế tài chính phát sinh trong quy trình hoạt động giải trí của đơn vị chức năng. IV. NHIỆM VỤ, YÊU CẦU VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA CÔNG TÁC KẾ TOÁN 1. Đặc điểm của kế toán Kế toán có những đặc thù sau : – Cơ sở ghi sổ là những chứng từ gốc hợp lệ, bảo vệ thông tin đúng chuẩn và có cơ sở pháp lý. – Sử dụng cả 3 loại thước đo là : giá trị, hiện vật và thời hạn, nhưng hầu hết và bắt buộc là giá trị. – tin tức số liệu : Chủ yếu trình diễn bằng mạng lưới hệ thống biểu mẫu báo cáo giải trình theo pháp luật của nhà nước ( so với thông tin cho bên ngoài ) hay theo những báo cáo giải trình do giám đốc nhà máy sản xuất pháp luật ( so với nội bộ ). – Phạm vi sử dụng thông tin : Trong nội bộ đơn vị chức năng kinh tế tài chính cơ sở và những cơ quan chức năng của nhà nước và những đối tượng người dùng trên quan 25
- như các nhà góp vốn đầu tư, ngân hàng nhà nước, người cung ứng. 2. Nhiệm vụ của kế toán Với công dụng phản ảnh và kiểm tra, phân phối thông tin hàng loạt những hoạt động giải trí kinh tế tài chính của doanh nghiệp, kế toán có những trách nhiệm cơ bản như sau : – Thu nhập giải quyết và xử lý thông tin, số liệu kế toán theo đối tượng người tiêu dùng và nội dung việc làm kế toán, theo chuẩn mực và chính sách kế toán. – Ghi chép, giám sát, phản ánh số hiện có, tình hình luân chuyển và sử dụng gia tài, vật tư, tiền vốn ; quy trình và tác dụng hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại ( SXKD ) và tình hình sử dụng kinh phí đầu tư ( nếu có ) của đơn vị chức năng. – Kiểm tra tình hình thực thi kế hoạch SXKD, kế hoạch thu chi kinh tế tài chính, kiểm tra, giám sát những khoản thu, ngân sách kinh tế tài chính, những nghĩa vụ và trách nhiệm thu, nộp, thanh toán giao dịch nợ ; kiểm tra việc quản trị, sử dụng gia tài và nguồn hình thành gia tài ; phát hiện và ngăn ngừa những hành vi vi phạm phát luật về kinh tế tài chính, kế toán. – Cung cấp những số liệu, tài liệu cho việc quản lý và điều hành hoạt động giải trí SXKD, kiểm tra và nghiên cứu và phân tích hoạt động giải trí kinh tế tài chính, kinh tế tài chính Giao hàng công tác làm việc lập và theo dõi triển khai kế hoạch ship hàng công tác làm việc thống kê và thông tin kinh tế tài chính. 3. Yêu cầu so với công tác làm việc kế toán Để phát huy không thiếu công dụng, vai trò và triển khai đấy đủ những trách nhiệm nói trên, công tác làm việc kế toán phải bảo vệ những nhu yếu sau đây : – Kế toán phải đúng mực, trung thực, khách quan, bộc lộ ở những mặt : 26
- + Chứng từ phải đúng mực : chứng từ là khâu khởi điểm của kế toán, nội dung và số liệu ghi trên chứng từ đúng với thực tiễn của những hoạt động giải trí kinh tế tài chính. Toàn bộ công tác làm việc kế toán có đúng chuẩn hay không phần đông phụ thuộc vào vào khâu lập chứng từ ghi chép bắt đầu. + Vào sổ phải đúng chuẩn : phải ghi chép, kiểm tra, thống kê giám sát bảo vệ sự đúng mực số liệu, sau đó xếp đặt, tàng trữ chứng từ vừa đủ, ngăn nắp ngăn nắp. + Báo cáo phải đúng chuẩn : lập báo cáo giải trình phải cẩn trọng, kiểm tra số liệu thật đúng mực trước khi nộp cho những nơi nhận theo lao lý và theo nhu yếu quản trị. Nói chung những thông tin và số liệu kế toán phải được ghi chép và báo cáo giải trình trên cơ sở những vật chứng đấy đủ, khách quan đúng với trong thực tiễn về thực trạng, thực chất nội dung và giá trị của nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh. Các thông tin và số liệu kế toán phải được ghi chép và báo cáo giải trình đúng với trong thực tiễn, không bị xuyên tạc, không bị bóp méo. – Kế toán phải kịp thời : Kế toán đúng chuẩn nhưng phải kịp thời mới có công dụng thiết thực đến công tác làm việc quản lý hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại trải qua việc phân phối kịp thời những thông tin ship hàng yêu cấu quản trị. Muốn kịp thời thì nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh khi nào, ngày nào phải được đo lường và thống kê ghi chép phản ánh vào sổ kế toán lúc ấy, ngày ấy. Việc khóa sổ, lập báo cáo giải trình pháp luật vào thời hạn nào phải làm đúng không chậm trễ. – Kế toán phải không thiếu : phải phản ánh không thiếu những nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh trên cơ sở những chứng từ gốc hợp lệ, hợp pháp không thêm bớt, không bỏ sót và phải phản ánh toàn bộ những hoạt động giải trí kinh tế tài chính kinh tế tài chính, thuộc những loại gia tài của doanh nghiệp. Thực hiện rất đầy đủ những nguyên tắc, thủ tục lao lý mở vừa đủ những loại sổ sách thiết yếu và lập không thiếu những báo cáo giải trình kế toán theo lao lý. 27
- – Kế toán phải rõ ràng dễ hiểu, dễ so sánh, so sánh : Các việc làm của kế toán từ khâu ghi chép nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh trên những chứng từ gốc đến việc phân loại và hệ thống hóa những nhiệm vụ kinh tế tài chính trên những sổ sách kế toán và tổng hợp lại thành những chỉ tiêu kinh tế tài chính trên những báo cáo giải trình kế toán đều phải được trình diễn một cách rõ ràng dễ hiểu. Những thông tin về những yếu tố phức tạp trong báo cáo giải trình kinh tế tài chính phải được báo cáo giải trình trong phần thuyết minh. Các chỉ tiêu kinh tế tài chính do kế toán báo cáo giải trình phải tương thích cả về nội dung và chiêu thức tính với những chỉ tiêu kế hoạch để người đọc báo cáo giải trình thuận tiện so sánh nhìn nhận tình hình thực thi kế hoạch sản xuất kinh doanh thương mại của đơn vị chức năng. Các thông tin và số liệu giữa những kỳ kế toán trong một doanh nghiệp và giữa những doanh nghiệp chỉ hoàn toàn có thể so sánh được khi thống kê giám sát và trình diễn đồng nhất. Trường hợp không đồng nhất thì phải báo cáo giải trình trong phần thuyết minh để người sử dụng báo cáo giải trình kinh tế tài chính hoàn toàn có thể so sánh thông tin giữa những kỳ kế toán, giữa những doanh nghiệp hoặc giữa thông tin thực thi với thông tin dự trù, kế hoạch. – Tổ chức kế toán trong đơn vị chức năng phải theo nguyên tắc tiết kiệm ngân sách và chi phí, hiệu suất cao : Công tác kế toán cũng như việc làm khác trong đơn vị chức năng khi thực thi đều phải thực thi tiết kiệm chi phí ngân sách và đạt hiệu suất cao cao góp thêm phần nâng cao hiệu suất cao hoạt động giải trí toàn đơn vị chức năng. Nhưng nhu yếu trên so với kế toán đều phải được thực thi khá đầy đủ. Tuy nhiên trong từng quy trình tiến độ tăng trưởng và mục tiêu sử dụng thông tin kế toán mà yêu cáu này hay nhu yếu khác có được chú trọng hơn. V. CÁC PHƯƠNG PHÁP CỦA KẾ TOÁN Kế toán có những giải pháp riêng thích hợp với đặc thù của đối tượng người dùng nghiên cứu và điều tra là gia tài, nguồn hình thành gia tài và sự tuần 28
- hoàn của tài sản trong những quá trình sản xuất kinh doanh thương mại. – Xét trong quan hệ giữa gia tài và nguồn hình thành gia tài. Đối tượng của kế toán luôn có tính 2 mặt, độc lập nhau nhưng luôn cân đối với nhau về lượng giá trị. – Xét trong quy trình tuần hoàn gia tài, đối tượng người tiêu dùng của kế toán luôn hoạt động qua những quy trình tiến độ khác nhau nhưng theo một trật tự xác lập và khép kín trong 1 chu kỳ luân hồi nhất định. – Luôn có tính phong phú trong mỗi nội dung đơn cử. – Mỗi đối tượng người tiêu dùng đơn cử của kế toán đều gắn liền với quyền lợi kinh tế tài chính, quyền hạn và nghĩa vụ và trách nhiệm của nhiều phía. Trên cơ sở phương pháp luận và những đặc thù cơ bản của đối tượng người tiêu dùng kế toán người ta đã kiến thiết xây dựng những giải pháp của kế toán gồm có những giải pháp chính là : 1. Phương pháp chứng từ kế toán Chứng từ kế toán là chiêu thức thông tin và kiểm tra sự hình thành những nhiệm vụ kinh tế tài chính. Để phản ánh và hoàn toàn có thể kiểm chứng được những nhiệm vụ kinh tế tài chính, kế toán có một giải pháp là : mọi nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh đều phải lập những chứng từ là sách vở hoặc vật tiềm ẩn thông tin ( vật mang tin ), làm vật chứng xác nhận sự phát sinh và hoàn thành xong của những nhiệm vụ kinh tế tài chính. Phương pháp chứng từ kế toán nhằm mục đích sao chụp nguyên thực trạng và sự hoạt động của những đối kế toán, được sử dụng để phản ánh những nhiệm vụ kinh tế tài chính kinh tế tài chính phát sinh và thực sự triển khai xong theo thời hạn, khu vực phát sinh vào những bản chứng từ kế toán. Hệ thống chứng từ kế toán là địa thế căn cứ pháp lý cho việc bảo vệ gia tài và xác định tính hợp pháp trong việc xử lý những mối quan hệ 29
- kinh tế pháp lý thuộc đối tượng người dùng hạch toán kế toán, kiểm tra hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại. 2. Phương pháp tính giá Tính giá là chiêu thức thông tin và kiểm tra về ngân sách trực tiếp và gián tiếp cho từng loại hoạt động giải trí, từng loại gia tài như : gia tài cố định và thắt chặt, sản phẩm & hàng hóa, vật tư, loại sản phẩm và lao vụ … Phương pháp tính giá sử dụng thước đo tiền tệ để thống kê giám sát, xác lập giá trị của từng loại gia tài của đơn vị chức năng trải qua việc mua vào, nhận góp vốn, được cấp, được hỗ trợ vốn hoặc sản xuất ra theo những nguyên tắc nhất định. 3. Phương pháp đối ứng thông tin tài khoản Đối ứng thông tin tài khoản là giải pháp thông tin và kiểm tra quy trình hoạt động của mỗi loại gia tài, nguồn vốn và quy trình kinh doanh thương mại theo mối quan hệ biện chứng được phản ánh vào trong mỗi nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh. Phương pháp đối ứng thông tin tài khoản được hình thành bởi cặp giải pháp thông tin tài khoản và ghi sổ kép. Trong đó : – Phương pháp thông tin tài khoản : Là chiêu thức phân loại và hệ thống hóa những nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh theo từng nội dung kinh tế tài chính, nhằm mục đích theo dõi tình hình dịch chuyển của từng loại gia tài, nguồn vốn, từng nội dung thu, chi … trong quy trình sản xuất kinh doanh thương mại của đơn vị chức năng. – Phương pháp ghi sổ kép : Là chiêu thức phản ánh sự dịch chuyển của những đối tượng người tiêu dùng kế toán, theo từng nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh, trong mối liên hệ khách quan giữa chúng, bằng cách ghi số tiền kép ( một số tiền ghi 2 lần ) vào những thông tin tài khoản kế toán tương quan. 4. Phương pháp tổng hợp và cân đối kế toán Tổng hợp và cân đối kế toán là giải pháp khái quát tình hình gia tài, nguồn vốn và tác dụng hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại của đơn 30
- vị hạch toán qua từng thời kỳ nhất định bằng cách lập những báo cáo giải trình có tính tổng hợp và cân đối như : bảng cân đối kế toán ; báo cáo giải trình tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ; báo cáo giải trình lưu chuyển tiền tệ … Mỗi giải pháp có vị trí, công dụng nhất định nhưng giữa chúng lại có mối quan hệ chặt chế với nhau tạo thành một mạng lưới hệ thống chiêu thức kế toán. Muốn có những thông tin tổng hợp về thực trạng kinh tế tài chính của đơn vị chức năng thì phải lập bảng cân đối gia tài tức là sử dụng giải pháp tổng hợp và cân đối kế toán. Nhưng chỉ hoàn toàn có thể tổng hợp và cân đối những loại gia tài của doanh nghiệp trên cơ sở theo dõi ngặt nghèo sự hình thành và hoạt động đổi khác của những loại gia tài qua những tiến trình sản xuất kinh doanh thương mại. Việc ghi chép vào những thông tin tài khoản kế toán bắt buộc phải dùng đơn vị chức năng giám sát là tiền tệ do đó cần phải tính giá những yếu tố nguồn vào và đầu ra của quy trình sản xuất kinh doanh thương mại. Muốn tính giá và ghi chép vào những thông tin tài khoản có tương quan một cách đúng chuẩn thì phải có những thông tin đúng mực về từng hoạt động giải trí kinh tế tài chính đơn cử của đơn vị chức năng tức là phải có những chứng từ hợp lệ phản ánh nguyên vẹn nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh và có rất đầy đủ cơ sở pháp lý để làm địa thế căn cứ ghi sổ kế toán. Nhưng nếu chỉ dựa vào chứng từ thì không hề phản ánh hết sự biến hóa của gia tài. Trong trong thực tiễn có những hiện tượng kỳ lạ không thống nhất giữa hiện vật với chứng từ, sổ sách do điều kiện kèm theo khách quan gây ra như : đường dôi thừa do khí ẩm, xăng dầu bị hao hụt do bốc hơi … Để khắc phục thực trạng trên kế toán phải triển khai kiểm kê để kiểm tra số lượng và tình hình đơn cử của hiện vật, so sánh giữa sổ sách với thực tiễn trong từng thời gian có khớp đúng với nhau hay không. Nếu không khớp đúng thì lập biên bản và địa thế căn cứ vào biên bản ( cũng là chứng từ ) mà kiểm soát và điều chỉnh lại sổ sách kế toán cho khớp với trong thực tiễn. Bảo đảm cho những số liệu của kế toán phản ánh đúng mực và trung thực về những loại gia tài của doanh nghiệp. 31
- Chương II
CHỨNG TỪ KẾ TOÁN VÀ KIỂM KÊ I. CHỨNG TỪ KẾ TOÁN 1. Khái niệm về chứng từ kế toán Trong một đơn vị chức năng kinh tế tài chính, hàng ngày diễn ra những hoạt động giải trí đơn cử làm tăng, giảm gia tài, nguồn vốn của đơn vị chức năng gọi là những nhiệm vụ kinh tế tài chính. Vì có rất nhiều nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh, nên để hoàn toàn có thể phản ánh, xác nhận nhiệm vụ kinh tế tài chính đã phát sinh và đã hoàn thành xong làm địa thế căn cứ pháp lý và hoàn toàn có thể kiểm tra lại được từng nhiệm vụ kinh tế tài chính đã phát sinh, kế toán đã có giải pháp phân phối nhu yếu đó gọi là giải pháp chứng từ. Vậy đơn cử chứng từ là gì ? và nội dung chứng từ phải có những yếu tố nào ? Luật Kế toán đã chỉ rõ : “ Chứng từ kế toán là những sách vở và vật mang tin phản ánh nhiệm vụ kinh tế tài chính kinh tế tài chính phát sinh và đã triển khai xong, làm địa thế căn cứ ghi sổ kế toán “. Chứng từ kế toán có nhiều loại và được tập hợp thành mạng lưới hệ thống chứng từ. Trong đó có 2 mạng lưới hệ thống chứng từ kế toán là : Hệ thống chứng từ kế toán thống nhất bắt buộc và mạng lưới hệ thống chứng từ kế toán hướng dẫn. Hệ thống chứng từ kế toán thống nhất bắt buộc là mạng lưới hệ thống những chứng từ phản ánh những quan hệ kinh tế tài chính giữa những pháp nhân hoặc có nhu yếu quản trị ngặt nghèo mang đặc thù thông dụng thoáng rộng. Đối với loại chứng tỏ này Nhà nước tiêu chuẩn hóa về quy cách biểu mẫu, chỉ tiêu phản ánh, giải pháp lập và vận dụng thống nhất cho toàn bộ những doanh nghiệp, những thành phần kinh tế tài chính. 32 - Hệ thống chứng từ kế toán hướng dẫn hầu hết là những chứng từ sử dụng trong nội bộ đơn vị chức năng. Nhà nước hướng dẫn những chỉ tiêu đặc trưng để những ngành, những thành phần kinh tế tài chính trên cơ sở đó vận dụng vào từng trường hợp đơn cử thích hợp. Các ngành, những nghành hoàn toàn có thể thêm bớt một số ít chỉ tiêu đơn cử, thích hợp với nhu yếu và nội dung phản ánh nhưng phải bảo vệ những yếu tố cơ bản của chứng từ và có sự thỏa thuận hợp tác bằng văn bản của Bộ Tài chính. Dù là chứng từ bắt buộc hay chứng từ hướng dẫn, nội dung của chứng từ kế toán phải có không thiếu những yếu tố sau đây : – Tên gọi chứng từ ( hóa đơn, phiếu thu, phiếu chi … ). – Số hiệu của chứng từ. – Ngày, tháng, năm lập chứng từ. – Tên, địa chỉ của đơn vị chức năng hoặc cá thể lập chứng từ. – Tên, địa chỉ của đơn vị chức năng hoặc cá thể nhận chứng từ. – Nội dung nhiệm vụ kinh tế tài chính, kinh tế tài chính phát sinh. – Các chỉ tiêu về số lượng, đơn giá và giá trị. – Chữ ký, họ và tên của người lập và những người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan đến chứng từ. Những chứng từ phản ánh quan hệ kinh tế tài chính giữa những pháp nhân thì phải có chữ ký của người kiểm tra ( kế toán trưởng ) và người phê duyệt ( thủ trưởng đơn vị chức năng ), đóng dấu đơn vị chức năng. Đối với những chứng từ tương quan đến việc bán hàng, phân phối dịch vụ thì ngoài những yếu tố đã lao lý nêu trên còn phải có chỉ tiêu : thuế suất và số thuế phải nộp. Những chứng từ dùng làm địa thế căn cứ trực tiếp để ghi sổ kế toán phải cỏ thêm chỉ tiêu định khoản kế toán. 2. Một số lao lý chung về chứng từ kế toán – Chứng từ kế toán phải được lập rất đầy đủ số liên theo pháp luật. 33
- Ghi chép chứng từ phải rõ ràng, trung thực, đấy đủ những yếu tố gạch bỏ phần để trống. Không được tẩy xóa, thay thế sửa chữa trên chứng từ. Trường hợp viết sai cần hủy bỏ, không xé rời ra khỏi cuốn. – Thủ trưởng và kế toán trưởng đơn vị chức năng tuyệt đối không được ký trên chứng từ trắng, mẫu in sẵn khi chưa ghi vừa đủ nội dung, yếu tố phát sinh. – Chứng từ kế toán có ý nghĩa rất lớn trong công tác làm việc chỉ huy kinh tế tài chính cũng như trong công tác làm việc kiểm tra, nghiên cứu và phân tích hoạt động giải trí kinh tế tài chính và bảo vệ gia tài của đơn vị chức năng. Ngoài việc bảo vệ tính pháp lý cho những số liệu trong sổ kế toán, chứng từ kế toán còn là cơ sở để xác lập người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm vật chất, nhằm mục đích ngăn ngừa những hiện tượng kỳ lạ vi phạm những chủ trương, chính sách, thể lệ kinh tế tài chính kinh tế tài chính do Nhà nước phát hành ; ship hàng cho việc thông tin kinh tế tài chính, truyền đạt và kiểm tra việc triển khai những mệnh lệnh thông tư của cấp trên và có cơ sở để xử lý mọi sự tranh chấp, khiếu tố nếu có. 3. Phân loại chứng từ kế toán Để thuận tiện trong việc phân biệt và sử dụng từng loại chứng từ kế toán, người ta thực thi phân loại chứng từ theo những đặc trưng hầu hết khác nhau như : hiệu quả của chứng từ ; khu vực lập chứng từ ; nội dung nhiệm vụ kinh tế tài chính, tính cấp bách của thông tin trong chứng từ … 3.1. Phân loại theo hiệu quả của chứng từ Theo cách phân loại này ta có những loại chứng từ : chứng từ mệnh lệnh ; chứng từ chấp hành ; chứng từ thủ tục kế toán và chứng từ phối hợp. – Chứng từ mệnh lệnh : Là loại chứng từ dùng để truyền đạt những mệnh lệnh hay thông tư của người chỉ huy cho những bộ phận cấp dưới thi hành như : Lệnh chi tiền mặt ; lệnh xuất kho vật tư. Loại chứng từ này 34
- chỉ mới chứng minh nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh nhưng chưa nói tới mức độ hoàn thành xong của nhiệm vụ, do đó chưa đủ điều kiện kèm theo ghi chép giao dịch thanh toán vào sổ sách kế toán. – Chứng từ chấp hành : Là những chứng từ chứng tỏ cho một nhiệm vụ kinh tế tài chính nào đó đã thực sự triển khai xong như : phiếu thu tiền mặt, phiếu chi tiền mặt, phiếu xuất kho … Chứng từ chấp hành cùng với chứng từ mệnh lệnh có đủ điều kiện kèm theo được dùng làm địa thế căn cứ ghi sổ kế toán. – Chứng từ thủ tục : Là những chứng từ tổng hợp, phân loại những nhiệm vụ kinh tế tài chính có tương quan theo những đối tượng người tiêu dùng đơn cử nhất định của kế toán, để thuận tiện trong việc ghi sổ và so sánh những loại tài liệu. Đây chỉ là chứng từ trung gian, phải kèm theo chứng từ bắt đầu mới khá đầy đủ cơ sở pháp lý chứng tỏ tính hợp pháp của nhiệm vụ. – Chứng từ phối hợp : Là loại chứng từ mang đặc thù của 2 hoặc 3 loại chứng từ nói trên như : Hóa đơn kiêm phiếu xuất kho phiếu xuất vật tư theo hạn mức … 3.2. Phân loại theo trình tự lập chứng từ Theo cách phân loại này, chứng từ kế toán được phân ra những loại : chứng từ khởi đầu và chứng từ tổng hợp. – Chứng từ khởi đầu ( còn gọi là chứng từ gốc ) : Là những chứng từ được lập trực tiếp khi nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh hay vừa triển khai xong. Chứng từ khởi đầu gồm toàn bộ những loại hóa đơn, phiếu xuất nhập vật tư, lệnh thu chi tiền mặt … – Chứng từ tổng hợp : Là loại chứng từ dùng để tổng hợp số liệu của những nhiệm vụ kinh tế tài chính cùng loại nhằm mục đích giảm nhẹ công tác làm việc kế toán và đơn thuần trong việc ghi sổ như : Bảng tổng hợp chứng từ gốc hay bảng kê phân loại chứng từ gốc. Chứng từ tổng hợp chỉ có những giá trị pháp lý khi có chứng từ ban 35
- đầu kèm theo.
3.3. Phân loại theo phương pháp lập chứng từ Theo cách phân loại này, ta có những loại chứng từ : chứng từ một lần và chứng từ nhiều lần. – Chứng từ một lần : Là loại chứng từ mà việc ghi chép nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh chỉ triển khai một lần, sau đó được chuyển vào ghi sổ kế toán. – Chứng từ nhiều lần : Là loại chứng từ ghi một loại nhiệm vụ kinh tế tài chính tiếp nối nhiều lần. Sau mỗi lần ghi những số lượng được cộng dồn tới một số lượng giới hạn đã được xác lập trước được chuyển vào ghi vào sổ kế toán. 3.4. Phân loại theo khu vực lập chứng từ Theo cách phân loại này, ta có những loại chứng từ : chứng từ bên trong và chứng từ bên ngoài. – Chứng từ bên trong còn gọi là chứng từ nội bộ là những chứng từ được lập ra trong nội bộ đơn vị chức năng kế toán và chỉ tương quan đến những nhiệm vụ kinh tế tài chính xử lý những quan hệ trong nội bộ đơn vị chức năng như : Bảng tính khấu hao gia tài cố định và thắt chặt, biên bản kiểm kê nội bộ. – Chứng từ bên ngoài : Là những chứng từ về những nhiệm vụ có tương quan đến đơn vị chức năng kế toán nhưng được lập ra từ những đơn vị chức năng khác như : Hóa đơn bán hàng, hóa đơn : của những đơn vị chức năng cung ứng dịch vụ … 3.5. Phân loại theo nội dung những nhiệm vụ kinh tế tài chính phản ánh trong chứng từ Theo cách phân loại này ta có những loại chứng từ tương quan đến những nội dung hay còn gọi là chỉ tiêu sau đây : – Chỉ tiêu lao động và tiền lương – Chỉ tiêu hàng tồn dư 36 - – Chỉ tiêu bán hàng – Chỉ tiêu tiền tệ – Chỉ tiêu gia tài cố định và thắt chặt 3.6. Phân loại theo tính cấp bách của thông tin trong chứng từ Theo cách phân loại này ta có những loại chứng từ : Chứng từ thông thường và chứng từ báo động : – Chứng từ thông thường : Là những chứng từ mà thông tin trong đó mang đặc thù thông thường, được lao lý chung so với những nhiệm vụ kinh tế tài chính tương thích với hoạt động giải trí của đơn vị chức năng. – Chứng từ báo động : Là những chứng từ tiềm ẩn những thông tin bộc lộ mức độ diễn biến không thông thường của những nhiệm vụ kinh tế tài chính như : sử dụng vật tư đã vượt định mức, những chứng từ về mất trộm, mất cắp … 3.7. Phân loại theo dạng bộc lộ tài liệu và tàng trữ thông tin của chứng từ Theo cách phân loại này ta có những loại chứng từ : Chứng từ thường thì và chứng từ điện tử : – Chứng từ thường thì : là chứng từ được biểu lộ dưới dạng sách vở để chứng tỏ nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh và đã thực sự hoàn thành xong mà không phải bộc lộ qua dạng tài liệu điện tử. – Chứng từ điện tử. là chứng từ được bộc lộ dưới dạng tài liệu điện tử, được mã hóa mà không bị đổi khác trong quy trình truyền qua mạng máy tính hoặc trên vật mang tin như : bảng từ, đĩa từ, những loại thẻ thanh toán giao dịch … 4. Kiểm tra và giải quyết và xử lý chứng từ kế toán 4.1. Kiểm tra chứng từ Tất cả những chứng từ kế toán do đơn vị chức năng lập ra hoặc từ bên ngoài 37
- vào, đều phải tập trung chuyên sâu vào bộ phận kế toán của đơn vị chức năng để kiểm tra và xác định là đúng thì mới được dùng để ghi sổ. Nội dung của việc kiểm tra chứng từ kế toán gồm có : – Kiểm tra tính đúng chuẩn của số liệu thông tin trên chứng từ – Kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ của nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh – Kiểm tra tính đấy đủ, rõ ràng, trung thực những chỉ tiêu phản ánh trên chứng từ. – Kiểm tra việc chấp hành quy định quản trị nội bộ, kiểm tra xét duyệt so với từng loại nhiệm vụ kinh tế tài chính kinh tế tài chính. Khi kiểm tra chứng từ kế toán nếu phát hiện có hành vi vi phạm chính sách, quản trị kinh tế tài chính kinh tế tài chính của Nhà nước thì phải khước từ triển khai, đồng thời phải báo ngay cho thủ trưởng và kế toán trưởng đơn vị chức năng biết để giải quyết và xử lý kịp thời theo đúng pháp luật pháp lý hiện hành. Đối với những chứng từ kế toán lập không đúng thủ tục, nội dung và số lượng không rõ ràng thì người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm kiểm tra phải trả lại hoặc báo cho nơi lập chứng từ biết đề làm lại hay làm thêm thủ tục và kiểm soát và điều chỉnh sau đó mới dùng làm địa thế căn cứ để ghi sổ kế toán. 4.2. Chỉnh lý chứng từ Chỉnh lý chứng từ là việc làm sẵn sàng chuẩn bị để triển khai xong không thiếu những yếu tố trên chứng từ, phân loại tổng hợp chứng từ trước khi ghi sổ kế toán. Chỉnh lý chứng từ gồm : ghi đơn giá, số tiền trên chứng từ ( so với loại chứng từ có nhu yếu này ), ghi những yếu tố thiết yếu khác, định khoản kế toán và phân loại chứng từ, tổng hợp số liệu những chứng từ cùng loại ( lập chứng từ tổng hợp ). 4.3. Tổ chức luân chuyển chứng từ và ghi sổ kế toán Luân chuyển chứng từ là giao chuyển chứng từ lần lượt tới những bộ phận có tương quan, để những bộ phận này nắm được tình hình, kiểm 38
- tra, phê duyệt, lấy số liệu ghi vào sổ kế toán. Tùy theo từng loại chứng từ mà có trình tự luân chuyển tương thích, theo nguyên tắc tổ chức triển khai luân chuyển chứng từ phải đạt được nhanh gọn, kịp thời không gây trở ngại cho công tác làm việc kế toán. Để sự luân chuyển chứng từ, ghi sổ kế toán được hài hòa và hợp lý nền nếp, cần thiết kế xây dựng sơ đồ luân chuyển chứng từ kế toán cho từng loại chứng từ, trong đó pháp luật đường đi của chứng từ, thời hạn cho mỗi bước luân chuyển, trách nhiệm của người nhận được chứng từ. Chứng từ là một khâu quan trọng trong quy trình kế toán. Có thể nói chất lượng công tác làm việc kế toán phụ thuộc vào trước hết vào chất lượng của chứng từ kế toán. Vì vậy lập và luân chuyển chứng từ kế toán là việc làm cần rất là cơi trọng để bảo vệ tính hợp pháp của chứng từ : Tuân theo đúng nguyên tắc lập và phản ánh đúng thực sự nhiệm vụ kinh tế tài chính. Hơn nữa còn cần chăm sóc đến việc nâng cấp cải tiến công tác làm việc kế toán nói chung theo những hướng sau : Giảm số lượng chứng từ để đủ cho nhu yếu, tránh thừa hoặc trùng lặp. Hạn chế sử dụng chứng từ phối hợp, chứng từ nhiều lần. Xác định đúng những bộ phận cần lưu chứng từ để giảm số liên của chứng từ tới cả hài hòa và hợp lý. Đơn giản hóa nội dung chứng từ : Chứng từ chỉ gồm có những nội dung thật thiết yếu. Đơn giản hóa tiến tới thống nhất, tiêu chuẩn hóa chứng từ. Hợp lý hóa thủ tục, ký, xét duyệt chứng từ. Quy chế hóa những bước giải quyết và xử lý từng loại chứng từ. Xây dụng sơ đồ luân chuyển chứng từ khoa học. 4.4. Bảo quản và tàng trữ chứng từ Vì chứng từ kế toán là tài liệu gốc, có giá trị pháp lý nên sau khi dùng làm địa thế căn cứ vào sổ, chứng từ kế toán phải được sắp xếp theo trình 39
- tự, đóng gói cẩn trọng và phải được dữ gìn và bảo vệ tàng trữ để khi cần có cơ sở so sánh, kiểm tra. Trước khi đưa vào tàng trữ, chứng từ được sắp xếp phân loại để thuận tiện cho việc tìm kiếm và bảo vệ không bị hỏng, mất. Thời gian tàng trữ ở phòng kế toán không quá một năm, sau đó đưa vào nơi tàng trữ dài hạn, thời hạn tàng trữ ở nơi tàng trữ dài hạn được lao lý cụ thể trong Luật kế toán. Điều 31 của Luật Kế toán ghi rõ : so với những chứng từ sử dụng trực tiếp để ghi sổ kế toán và lập báo cáo giải trình kinh tế tài chính thời hạn tàng trữ tối thiểu là 10 năm. 5. Danh mục chứng từ kế toán doanh nghiệp Một trong những nội dung cơ bản của Chế độ kế toán doanh nghiệp phát hành kèm theo Quyết định số 15/2006 / QĐ-BTC ngày 20 tháng 03 năm 2006 của bộ trưởng liên nghành Bộ Tài chính là mạng lưới hệ thống chứng từ kế toán. Hệ thống chứng từ kế toán gồm có hạng mục chứng từ, những mẫu biểu chứng từ và cách ghi chép từng chứng từ. Danh mục chứng từ kế toán gồm có 37 mẫu biểu được chia thành 5 loại : Loại 1 – Lao động tiền lương gồm 12 chứng từ Loại 2 – Hàng tồn dư gồm 7 chứng từ Loại 3 – Bán hàng gồm 2 chứng từ Loại 4 – Tiền tệ gồm 10 chứng từ Loại 5 – Tài sản cố định và thắt chặt gồm 6 chứng từ Ngoài ra Bộ Tài chính cũng hướng dẫn sử dụng 1 số ít chứng từ phát hành kèm theo những văn bản khác. Danh mục chứng từ kế toán doanh nghiệp được biểu lộ qua bảng sau đây : 40
- Bảng 2.1. Danh mục chứng từ kế toán Tính chất TT Tên chứng từ Số hiệu BB ( * ) HD ( * ) I Lao động tiền lương 1 Bảng chấm công 01A – LĐTL x 2 Bảng chấm công làm thêm giờ 01B – LĐTL x 3 Bảng thanh toán giao dịch tiền lương 02 – LĐTL x 4 Bảng giao dịch thanh toán tiền thưởng 03 – LĐTL x 5 Giấy đi đường 04 – LĐTL x 6 Phiếu xác nhận loại sản phẩm hoặc công 05 – LĐTL x việc hoàn thành xong 7 Bảng thanh toán giao dịch tiền làm thêm giờ 06 – LĐTL x 8 Bảng giao dịch thanh toán tiền thuê ngoài 07 – LĐTL x 9 Hợp đồng giao khoán 08 – LĐTL x 10 Biên bản thanh lý ( nghiệm thu sát hoạch ) hợp 09 – LĐTL x đồng giao khoán 11 Bảng kê trích nộp những khoản theo 10 – LĐTL x lương 12 Bảng phân chia tiền lương và bảo hiểm 11 – LĐTL x xã hội II Hàng tồn dư 1 Phiếu nhập kho 01 – VT x 2 Phiếu xuất kho 02 – VT x 3 Biên bản kiêm nghiệm vật tư, công 03 – VT x cụ, mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa 4 Phiếu báo vật tư còn lại cuối kỳ 04 – VT x 5 Biên bản kiểm kê vật tư, công cụ, sản 05 – VT x lượg, sản phẩm & hàng hóa 6 Bảng kê mua hàng 06 – VT x 41
- Tính chất
TT Tên chứng từ Số hiệu BB ( * ) HD ( * ) 7 Bảng phân chia nguyên vật liệu, vật tư, 07 – VT x công cụ, dụng cụ III Bán hàng 1 Bảng thanh toán giao dịch hàng đại lý, ký gửi 01 – Bảo hành x 2 Thẻ quầy hàng 02 – bh x IV Tiền tệ 1 Phiếu thu 01 – TT x 2 Phiếu chi 02 – TT x 3 Giấy ý kiến đề nghị tạm ứng 03 – TT x 4 Giấy giao dịch thanh toán tiền tạm ứng 04 – TT x 5 Giấy ý kiến đề nghị giao dịch thanh toán 05 – TT x 6 Biên lai thu tiền 06 – TT x 7 Bản kê vàng, bạc, kim khí quý, đá 07 – TT x quý 8 Bảng kiểm kê quỹ ( dùng cho VND ) 08 a – TT x 9 Bảng kiểm kê quỹ ( dùng cho ngoại 08 b – TT x tệ, vàng bạc … ) 10 Bảng kê chi tiền 09 – TT x V Tài sản cố định và thắt chặt 1 Biên bản giao nhận TSCĐ 01 – TSCĐ x 2 Biên bản thanh lý TSCĐ 02 – TSCĐ x 3 Biên bản chuyển giao TSCĐ sửa chữa thay thế 03 – TSCĐ x lớn hoàn thành xong 4 Biên bản nhìn nhận lại TSCĐ 04 – TSCĐ x 5 Biên bản kiểm kê TSCĐ 05 – TSCĐ x 6 Bảng tính và phân bổ khấu hao 06 – TSCĐ x TSCĐ 42 - Tính chất
TTTên chứng từ Số hiệu
BB(*) HD (*)
CHỨNG TỪ BAN HÀNH THEO CÁC VĂN BẢN PHÁP LUẬT KHÁC
1 Giấy chứng nhận nghỉ ốm hưởng x
BHXH
2 Danh sách người nghỉ hưởng trợ cấp x
ôm đau, thai sản
3 Hoá đơn Giá trị gia tăng 01GTKT-3LL x
4 Hoá đơn bán hàng thông thường 02GTGT-3LL x
5 Phiếu xuất kho kiêm vận chuyến nội 03 PXK-3LL x
bộ
6 Phiếu xuất kho hàng gìn đại lý 04HDL-3LL x
7 Hoá đơn dịch vụ cho thuê tài chính 05 TTC-LL x
8 Bảng kê thu mua hàng hoá mua vào 04/GTGT x
không có hoá đơn
9 ….Ghi chú: (*) BB: Mẫu bắt buộc; (*) HD: Mẫu hướng dẫn
Mẫu biểu và phương pháp ghi chép từng chứng từ kế toán trong
danh mục chứng từ kế toán nêu trên có thể tham khảo ở các sách chế
độ kế toán hoặc các tài liệu về hướng dẫn thực hành chế độ kế toán
doanh nghiệp.
II. KIỀM KÊ TÀI SẢN
1. Nội dung công tác kiểm kê
Kiểm kê là việc kiểm tra tại chỗ các loại tài sản hiện có nhằm xác
định chính thức số thực có tài sản trong thực tế, phát hiện các khoản
chênh lệnh giữa số thực tế so với số liệu trên sổ sách kế toán.
Số liệu trên sổ sách kế toán là số liệu trên cơ sở cập nhật các
43 - chứng từ, tức là số liệu có đặc thù hợp pháp an toàn và đáng tin cậy. Nhưng giữa số liệu trên sổ sách kế toán với trong thực tiễn vẫn hoàn toàn có thể phát sinh chênh lệnh do 1 số ít nguyên do sau đây : – Tài sản ( vật tư, loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa … ) bị ảnh hưởng tác động của môi trường tự nhiên tự nhiên làm cho hư hao, xuống cấp trầm trọng. – Thủ kho, thủ quỹ hoàn toàn có thể nhầm lẫn về mặt chủng loại, thiếu đúng mực về mặt số lượng khi nhập, xuất, thu, chi … – Kế toán đo lường và thống kê, ghi chép trên sồ sách có sai sót. – Các hành vi tham ô, gian lận, trộm cắp. Yêu cầu quan trọng nhất so với kế toán là ghi chép giám sát đúng chuẩn, người dữ gìn và bảo vệ gia tài phải quản trị tốt không để gia tài hư hỏng, mất mát. Về mặt gia tài, nhu yếu đó có nghĩa là số liệu về gia tài hiện còn trên sổ sách phải tương thích với số gia tài thực có ở thời gian tương ứng. Trong công tác làm việc quản trị phải định kỳ kiểm tra số liệu kế toán, đồng thời phải sử dụng giải pháp kiểm kê để kiểm tra tình hình gia tài trong thực tiễn so sánh với số liệu trên sổ kế toán, nếu phát hiện có chênh lệch phải tìm nguyên do, giải quyết và xử lý và kịp thời kiểm soát và điều chỉnh số liệu trên sổ cho tương thích với tình hình trong thực tiễn. 2. Tác dụng của kiểm kê – Ngăn ngừa những hiện tượng kỳ lạ tham ô, tiêu tốn lãng phí làm thất thoát gia tài, những hiện tượng kỳ lạ vi phạm kỷ luật kinh tế tài chính, nâng cao nghĩa vụ và trách nhiệm của người quản lý tài sản. – Giúp cho việc ghi chép, báo cáo giải trình số liệu đúng tình hình trong thực tiễn. – Giúp cho chỉ huy nắm đúng chuẩn số lượng, chất lượng những loại gia tài hiện có, phát hiện gia tài ứ đọng để có giải pháp xử lý thích hợp nhằm mục đích nâng cao hiện quả sử dụng vốn. 44
- 3. Phân loại kiểm kê 3.1. Phân theo khoanh vùng phạm vi kiểm kê Phân loại theo khoanh vùng phạm vi thì kiểm kê được chia thành 2 loại là : kiểm kê tổng lực và kiểm kê từng phần – Kiểm kê tổng lực : Là kiểm kê hàng loạt những gia tài của đơn vị chức năng ( gồm có : gia tài cố định và thắt chặt, vật tư, thành phẩm, vốn bằng tiền, nợ công … ). Loại kiểm kê này, mỗi năm triển khai tối thiểu một lần trước khi lập bảng cân đối kế toán cuối năm. – Kiểm kê từng phần : Là kiểm kê từng loại gia tài nhất định Giao hàng nhu yếu quản trị. VD như : khi có nhiệm vụ chuyển giao gia tài, khi muốn xác lập đúng chuẩn một loại gia tài nào đó, khi thấy có hiện tượng kỳ lạ mất trộm cắp ở một kho nào đó. 3.2. Phân loại theo thời hạn thực thi Theo cách phân loại này thì kiểm kê được chia thành 2 loại là kiểm kê định kỳ và kiểm kê không bình thường : – Kiểm kê định kỳ là kiểm kê theo kỳ hạn đã pháp luật trước như : kiểm kê hàng ngày so với tiền mặt, hàng tuần so với tiền gửi ngân hàng nhà nước, hàng tháng so với mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, hàng quý so với gia tài cố định và thắt chặt và cuối mỗi năm kiểm kê hàng loạt những loại gia tài của đơn vị chức năng. – Kiểm kê không bình thường là kiểm kê đột xuất, ngoài kỳ hạn lao lý, ví dụ : khi đổi khác người quản lý tài sản, khi có những sự cố ( cháy, mất trộm ) chưa xác lập được thiệt hại, khi cơ quan chủ quản, kinh tế tài chính thanh tra, kiểm tra. 4. Thủ tục và giải pháp triển khai kiểm kê Kiểm kê là công tác làm việc tương quan đến nhiều người, nhiều bộ phận ( kho, quỹ, phân xưởng, shop, phòng ban … ), khối lượng việc làm lớn, yên cầu triển khai xong khẩn trương, do đó phải được tổ chức triển khai chặt 45
- chẽ. Thủ trưởng đơn vị chức năng chỉ huy, kế toán trưởng giúp trong việc chỉ huy, hướng dẫn nhiệm vụ cho những người tham gia kiểm kê, xác lập khoanh vùng phạm vi kiểm kê, vạch kế hoạch công tác làm việc kiểm kê. Công việc kiểm kê được thực thi theo trình tự như sau : – Trước khi triển khai kiểm kê : Thủ trưởng đơn vị chức năng phải xây dựng ban kiểm kê, kế toán phải triển khai xong việc ghi sổ tổng thể mọi nhiệm vụ kinh tế tài chính đã phát sinh, triển khai khóa sổ đúng thời gian kiểm kê. Nhân viên quản lý tài sản cần sắp xếp lại gia tài theo từng loại, có trật tự ngăn nắp để kiểm kê được thuận tiện nhanh gọn. – Tiến hành kiểm kê : Tùy theo đối tượng người tiêu dùng mà cần có chiêu thức thực thi kiểm kê tương thích. + Kiểm kê hiện vật ( sản phẩm & hàng hóa, vật tư, thành phẩm, gia tài cố định và thắt chặt ), tiền mặt và những sàn chứng khoán, ấn chỉ có giá trị như tiền : nhân viên cấp dưới kiểm kê thực thi cân, đo, đong, đếm tại chỗ có sự tận mắt chứng kiến của người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm quản lý số hiện vật, tiền mặt sàn chứng khoán đó. Riêng so với kiểm kê hiện vật, cần triển khai theo một trình tự định trước để tránh kiểm kê trùng lặp hoặc thiếu sót. Ngoài việc cân, đo, đong, đếm số lượng còn cần chăm sóc nhìn nhận chất lượng hiện vật, phát hiện những trường hợp gia tài, vật tư hư hỏng, kém chất lượng, mất phẩm chất. + Kiểm kê tiền gởi ngân hàng nhà nước, gia tài trong giao dịch thanh toán : nhân viên cấp dưới kiểm kê so sánh số liệu của đơn vị chức năng mình với số liệu của ngân hàng nhà nước và của những đơn vị chức năng, có quan hệ thanh toán giao dịch. Đối chiếu trước hết là số dư ( số còn lại ở thời gian kiểm kê ) ở sổ sách hai bên. Nếu phát sinh chênh lệch thì phải so sánh từng khoản để tìm nguyên do và kiểm soát và điều chỉnh sửa sai cho khớp đúng số liệu ở hai bên. – Sau khi kiểm kê : 46
Source: https://vh2.com.vn
Category : Doanh Nghiệp