Mỏ dầu Bạch Hổ: “Điểm đỏ” của dầu khí Việt Nam

Vietsovpetro đã phát hiện và mở màn khai thác dầu từ móng mỏ Bạch Hổ kể từ ngày 6-9-1988. Từ kinh nghiệm tay nghề của Vietsovpetro, nhiều mỏ dầu trong tầng chứa móng nứt nẻ lần lượt được phát hiện và đưa vào khai thác. Biểu hiện dầu trong đá móng mỏ Bạch Hổ được ghi nhận ở giếng BH-1 nhưng tác dụng thử vỉa không cho dòng dầu. Giếng khoan BH-6 khoan sâu vào móng 23 m đến chiều sâu 3.533 m và ngày 5-5-1987, khi thử vỉa cùng với tầng Oligocen cho lưu lượng 477 tấn / ngày. Mặc dù còn có nghi vấn nhưng giếng BH-6 được xem là giếng phát hiện tiên phong dòng dầu có lưu lượng công nghiệp trong tầng chứa là đá móng ở thềm lục địa Nước Ta. Dầu trong đá móng nứt nẻ được khẳng định chắc chắn có lưu lượng công nghiệp khi quay lại thử vỉa trong móng ở giếng BH-1 và được đưa vào khai thác ngày 6-9-1988. Đây là thân dầu lớn trong đá chứa granitoid nứt nẻ – hang hốc với trữ lượng dầu tại chỗ trên 500 triệu tấn, diện tích quy hoạnh mỏ gần 60 km2 và chiều cao thân dầu được xác lập 1.300 m. Sản lượng đỉnh trên 12 triệu tấn / năm, lưu lượng giếng cao nhất khởi đầu hoàn toàn có thể đạt 2 nghìn tấn / ngày.

Năm 1974, Công ty Mobil (Mỹ) khoan giếng tìm kiếm BH-1X trên cấu tạo Bạch Hổ và chỉ phát hiện dầu trong tầng Miocen tuổi Đệ Tam. Trước năm 1975, quan điểm tìm kiếm của các công ty dầu nước ngoài chỉ tập trung trong tầng Miocen, tầng chứa Oligocen nằm sâu hơn và lớp vỏ phong hóa trên móng được xem hình thành trong điều kiện lục địa nên không phải là mục tiêu để khoan tìm kiếm dầu khí. Hơn nữa, đá móng nằm lót dưới bề trầm tích Đệ Tam là các đá xâm nhập magma granitoid lại càng không phải là đối tượng được quan tâm vì theo học thuyết hữu cơ, dầu không thể sinh và chứa trong các đá magma có nguồn gốc sâu trong vỏ trái đất. Vì thế, đến thập niên cuối của thế kỷ XX, những phát hiện dầu trong đá móng đều được xem không có khả năng sản xuất công nghiệp và không được các nhà tìm kiếm dầu quan tâm.

Khai thác dầu khí tại mỏ Bạch Hổ

Dầu khí cũng được khai thác trong đá móng ở nhiều nơi trên quốc tế. Có trên 320 mỏ được phát hiện và một số ít được đưa vào khai thác. Đá móng chứa dầu khí thường là các đá trầm tích hoặc trầm tích – biến chất, các đá trầm tích – phun trào, các đá biến chất cổ và chỉ 1 số ít ít có thành phần là đá magma như : mỏ Lago Mercedes ( Chilê ) ; Xinglongtai ( Trung Quốc ) ; Hurghada và Zeit Bay ( Ai Cập ) ; Oymasha ( Kazakhstan ) ; PY-1 ( vịnh Bengal – Ấn Độ ) ; Nafoora ( Augila – Libya ) ; các mỏ Hall-Gurney và Gorham ( trung Kansas – Mỹ ) ; Lapaz ( Venezuela ). Ở tổng thể các mỏ trên, các giếng khoan vào móng là đá granitoid không sâu, thường 200 – 300 m tương quan đến vỏ phong hóa, lưu lượng thường nhỏ hơn 100 tấn / ngày, trừ vài giếng riêng không liên quan gì đến nhau hoàn toàn có thể đạt đến 1.000 tấn / ngày và được khai thác ở chính sách suy giảm tự nhiên tích hợp với các tầng chứa là các đá trầm tích nằm trên. Trữ lượng được nhìn nhận không lớn do tính bất đồng nhất lớn về đặc tính thấm – chứa, không hề xác lập được sự phân bổ độ rỗng và chưa có hệ chiêu thức nghiên cứu và điều tra về quy mô mỏ, trừ mỏ Lapaz – Venezuela được xác lập có trữ lượng tại chỗ khoảng chừng 100 triệu tấn. Mỏ Bạch Hổ với thân dầu trong móng granitoid nứt nẻ – hang hốc có trữ lượng và sản lượng lớn, cường độ khai thác cao và được tổ chức triển khai khai thác có mạng lưới hệ thống và hiệu suất cao là một nổi bật tiên phong được ghi nhận trong văn liệu dầu khí quốc tế, là “ điểm đỏ ” về khoa học – công nghệ dầu khí Nước Ta. Sau khi đạt đỉnh, từ năm 2005, sản lượng thân dầu móng mỏ Bạch Hổ khởi đầu suy giảm 8-10 % mỗi năm. Số giếng và thông số ngập nước tăng nhanh, front nước đáy dâng cao không đồng đều tạo những lưỡi nước. Cột dầu giảm, Open mũ khí cục bộ làm giảm sản lượng giếng. Áp suất vỉa tiệm cận áp suất bão hòa … Đó là những thử thách lớn so với Vietsovpetro trong việc làm thế nào để giảm thiểu vận tốc suy giảm sản lượng, nhưng vẫn giữ được nhịp độ khai thác. Kinh nghiệm khai thác dầu khí ngoài biển cho thấy, thời hạn khai thác kinh tế tài chính một mỏ chỉ lê dài 20-22 năm. Nếu tính từ ngày tấn dầu tiên phong được khai thác thì thời hạn khai thác mỏ Bạch Hổ đã được hơn 30 năm.

Hiện Vietsovpetro đang tập trung nghiên cứu khai thác trữ lượng dầu còn lại từ thể tích rỗng tại các khe nứt hở macro ở phần nóc của thân dầu, trữ lượng từ thể tích nứt nẻ kín micro và đặc biệt từ những diện tích sót, “những khối tù” còn dầu nhưng bị bao kín không liên thông với những kênh hiện đang khai thác, hoặc quỹ đạo các giếng chưa chạm đến hoặc cắt ngang qua. Đó là tiềm năng mà Vietsovpetro đang hướng tới để duy trì sản lượng dầu.

Những giải pháp công nghệ tiên tiến hiện đang được Vietsovpetro nghiên cứu và điều tra triển khai là : Điều chỉnh tiến trình bơm ép nước hài hòa và hợp lý cho từng cụm khai thác theo chính sách : bơm đúng áp suất, đúng lưu lượng và theo chu kỳ luân hồi để hạn chế lưỡi nước đột biến ; điều tra và nghiên cứu các giải pháp tận thu dầu sót trong khoảng trống rỗng nứt nẻ micro có chính sách đẩy dầu kiểu mao dẫn và ở những khối sót chưa ảnh hưởng tác động bởi hiệu ứng bơm ép nước ; liên tục vận dụng các hoạt chất mặt phẳng để giảm thiểu độ bão hòa dầu sót và các giải pháp công nghệ tiên tiến khác nhằm mục đích tăng thông số tịch thu dầu ; đúng mực hóa quy mô phân bổ độ rỗng trong khoảng trống 3D, từ đó kiểm soát và điều chỉnh quy mô khai thác hài hòa và hợp lý. Tiếp nối sau Vietsovpetro, vận dụng những giải pháp công nghệ tiên tiến và kinh nghiệm tay nghề của Vietsovpetro khai thác dầu trong đá móng, có nâng cấp cải tiến và triển khai xong cho tương thích với đặc thù quy mô địa chất, đặc tính chất lưu vỉa của từng mỏ, các công ty dầu như Petronas ( PCV ), JVPC, Cửu Long JOC, Hoàng Long – Hoàn Vũ JOC, VRJ đã phát hiện và tổ chức triển khai khai thác có hiệu suất cao các mỏ Rạng Đông, Sư Tử Đen. Sư Tử Vàng, Sư Tử Nâu, Cá Ngừ Vàng, Ruby, Nam Rồng – Đồi Mồi, Hải Sư Đen … Tầng chứa đá móng granitoid nứt nẻ trở thành đối tượng người tiêu dùng chăm sóc khi triển khai tìm kiếm thăm dò trong các bể trầm tích khác. Ngoài bể Cửu Long, dầu khí liên tục được phát hiện trong đá móng granitoid ở bể Nam Côn Sơn như ở mỏ Đại Hùng, Gấu Chúa … Tập đoàn Dầu khí Nước Ta, đi đầu là Vietsovpetro, không những đã thiết kế xây dựng phương pháp luận về mạng lưới hệ thống dầu khí trong đá móng nứt nẻ mà còn góp phần về hệ chiêu thức điều tra và nghiên cứu quy mô mỏ, các giải pháp công nghệ tiên tiến khoan trong đá móng nứt nẻ, khai thác có duy trì áp suất vỉa, tối ưu hóa thông số tịch thu dầu với nhịp độ cao, thiết kế xây dựng các ứng dụng giám sát thông số kỹ thuật vỉa, tổ chức triển khai kiến thiết xây dựng mỏ … Các công ty dầu khí và dịch vụ quốc tế cũng theo đó mà hoàn thành xong hệ công nghệ tiên tiến trong điều tra và nghiên cứu, khoan và khai thác dầu trong đá móng góp thêm phần ngày càng tăng sản lượng dầu Nước Ta.

Có thể khẳng định: Phát hiện và khai thác có hiệu quả dầu trong tầng chứa đá móng granitoid nứt nẻ – hang hốc là thành tựu khoa học và công nghệ của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, đi tiên phong là Vietsovpetro, là một đóng góp lớn về lý luận và thực tiễn cho khoa học dầu khí thế giới, đóng góp quan trọng cho sự phát triển kinh tế của đất nước.

Công trình khoa học – công nghệ này đã được Nhà nước ghi nhận và trao tặng Trao Giải Hồ Chí Minh về khoa học và công nghệ tiên tiến cho tập thể tác giả năm 2010.

Tầng chứa đá móng granitoid nứt nẻ trở thành đối tượng quan tâm khi tiến hành tìm kiếm thăm dò trong các bể trầm tích khác. Ngoài bể Cửu Long, dầu khí tiếp tục được phát hiện trong đá móng granitoid ở bể Nam Côn Sơn như ở mỏ Đại Hùng, Gấu Chúa…

TS Ngô Thường San

Source: https://vh2.com.vn
Category : Startup