Ví dụ về cách mạng khoa học công nghệ

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

Nội dung chính

• VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
• CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI VIỆT NAM
• Hà Nội, tháng 11 năm 2016
• Lời nói đầu
• 1.1. Kết hợp giữa các hệ thống ảo và thực thể
• 1.2. Qui mô và tốc độ phát triển – Chưa có tiền lệ trong lịch sử nhân loại
• 1.3. Tác động mạnh mẽ và toàn diện đến thế giới đương đại
• 1.4. Nhóm ngành năng lượng
• 1.5. Nhóm ngành công nghiệp chế tạo
• 1.6. Nhóm ngành dịch vụ
• 1.7. Ngành nông nghiệp
• 2. Kiến nghị chính sách
• 1.1. Ngành nông nghiệp
• 2. Kiến nghị chính sách
• Video liên quan

BÁO CÁO TỔNG HỢP

CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP LẦN THỨ TƯ:

MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG, TÁC ĐỘNG VÀ HÀM Ý

CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI VIỆT NAM

Hà Nội, tháng 11 năm 2016

Lời nói đầu

Báo cáo này do một nhóm điều tra và nghiên cứu thuộc Trung tâm Phân tích và Dự báo, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Nước Ta thiết kế xây dựng dưới sự chỉ huy trực tiếp của GS.TS. Nguyễn Quang Thuấn, quản trị Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Nước Ta. Nhóm nghiên cứu và điều tra gồm có TS.Nguyễn Thắng ( Trưởng nhóm ), TS. La Hải Anh, Ths. Nguyễn Thu Hương, Ths. Phạm Minh Thái, Ths. Nguyễn Thị Kim Thái và Nguyễn Thị Vân Hà .
Trong quy trình nghiên cứu và điều tra, trải qua các buổi báo cáo giải trình cho chỉ huy hạng sang của Đảng và Nhà nước, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, các cuộc hội thảo chiến lược khoa học trong Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Nước Ta, nhóm điều tra và nghiên cứu đã nhận được những quan điểm gợi mở rất là quý báu từ các chiến sỹ chỉ huy hạng sang, các quan điểm nhận xét về trình độ có ích từ các nhà hoạch định chủ trương, các chuyên viên và các nhà nghiên cứu .
Nhóm điều tra và nghiên cứu xin trân trọng cám ơn những quan điểm quý báu đó. Báo cáo đã được bổ trợ, chỉnh sửa. Tuy nhiên báo cáo giải trình không hề tránh khỏi những khiếm khuyết. Những sai sót, nếu có, thuộc về nghĩa vụ và trách nhiệm của nhóm điều tra và nghiên cứu .

1. Một số đặc trưng của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

1.1. Kết hợp giữa các hệ thống ảo và thực thể

Cuộc cách mạng công nghệ đang diễn ra, còn được nhiều chuyên viên gọi là Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư ( xem Hình 1 ), đã mở màn từ những năm 2000, đặc trưng bởi sự hợp nhất, không có ranh giới giữa các nghành nghề dịch vụ công nghệ, vật lý, kỹ thuật số và sinh học. Đây là khuynh hướng tích hợp giữa các mạng lưới hệ thống ảo và thực thể, vạn vật liên kết Internet ( IoT ) và các mạng lưới hệ thống liên kết Internet ( IoS ) .

Những cuộc cách mạng công nghiệp trong lịch sử thế giới

Nguồn: Báo cáo nghiên cứu của Sogeti VINT (2016)[1]

Cuộc cách mạng công nghệ lần thứ tư này đang làm biến hóa phương pháp sản xuất, sản xuất. Trong các nhà máy sản xuất mưu trí, các máy móc được liên kết Internet và link với nhau qua một mạng lưới hệ thống hoàn toàn có thể tự hình dung hàng loạt quy trình tiến độ sản xuất rồi đưa ra quyết định hành động sẽ sửa chữa thay thế dần các dây chuyền sản xuất sản xuất trước kia. Nhờ năng lực liên kết của hàng tỷ người trên trên quốc tế trải qua các thiết bị di động và năng lực tiếp cận được với cơ sở tài liệu lớn, những tính năng giải quyết và xử lý thông tin sẽ được nhân lên bởi những nâng tầm công nghệ trong các nghành nghề dịch vụ như trí tuệ tự tạo, công nghệ người máy, Internet liên kết vạn vật, xe tự lái, công nghệ in 3 chiều, công nghệ nano, công nghệ sinh học, khoa học vật tư, tàng trữ nguồn năng lượng và thống kê giám sát lượng tử .

1.2. Qui mô và tốc độ phát triển – Chưa có tiền lệ trong lịch sử nhân loại

Tốc độ phát triển của những đột phá trong cách mạng công nghiệp lần thứ tư này là không có tiền lệ trong lịch sử[2]. Nếu như các cuộc cách mạng công nghiệp trước đây diễn ra với tốc độ theo cấp số cộng (hay tuyến tính) thì tốc độ phát triển của cách mạng công nghiệp lần thứ tư này là theo cấp số nhân[3]. Thời gian từ khi các ý tưởng về công nghệ và đổi mới sáng tạo được phôi thai, hiện thực hóa các ý tưởng đó trong các phòng thí nghiệm vàthương mại hóa ở qui mô lớn các sản phẩm và qui trình mới được tạo ra trên phạm vi toàn cầu được rút ngắn đáng kể.Những đột phá công nghệ diễn ra trong nhiều lĩnh vực như kể trên với tốc độ rất nhanh và tương tác thúc đẩy nhauđang tạo ra một thế giới được số hóa, tự động hóa và ngày càng trở nên hiệu quả và thông minh hơn.

1.3. Tác động mạnh mẽ và toàn diện đến thế giới đương đại

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư có những tác động to lớn về kinh tế, xã hội và môi trường ở tất cả các cấp toàn cầu, khu vực và trong từng quốc gia. Các tác động này mang tính rất tích cực trong dài hạn, song cũng tạo ra nhiều thách thức điều chỉnh trong ngắn đến trung hạn.

Về mặt kinh tế, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư có tác động đến tiêu dùng, sản xuất và giá cả.Từ góc độ tiêu dùng và giá cả, mọi người dân đều được hưởng lợi nhờ tiếp cận được với nhiều sản phẩm và dịch vụ mới có chất lượng với chi phí thấp hơn[4].

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư cũng tác động tích cực đến lạm phát toàn cầu. Nhờ những đột phá về công nghệ trong các lĩnh vực năng lượng (cả sản xuất cũng như sử dụng), vật liệu, Internet vạn vật, người máy[5], ứng dụng công nghệ in 3D (hay còn được gọi là công nghệ chế tạo đắp dần, có ưu việt là giúp tiết kiệm nguyên vật liệu và chi phí lưu kho hơn nhiều so với công nghệ chế tạo cắt gọt truyền thống[6]v.v đã giúp giảm mạnh áp lực chi phí đẩy đến lạm phát toàn cầu nhờ chuyển đổi sang một thế giới hiệu quả, thông minh và sử dụng nguồn lực tiết kiệm hơn.

Từ góc độ sản xuất, trong dài hạn, cuộc cách mạng công nghiệp lần này sẽ tác động hết sức tích cực.Kinh tế thế giới đang bước vào giai đoạn tăng trưởng chủ yếu dựa vào động lực không có trần giới hạn là công nghệ và đổi mới sáng tạo, thay cho tăng trưởng chủ yếu dựa vào các yếu tố đầu vào luôn có trần giới hạn.

Tuy nhiên cuộc cách mạng công nghệ này đang tạo ra những thách thức liên quan đến những chi phí điều chỉnh trong ngắn đến trung hạn do tác động không đồng đều đến các ngành khác nhau: có những ngành sẽ tăng trưởng mạnh mẽ và có những ngành sẽ phải thu hẹp đáng kể. Trong từng ngành, kể cả các ngành tăng trưởng, tác động cũng có sự khác biệt giữa các doanh nghiệp, với sự xuất hiện và tăng trưởng nhanh của nhiều doanh nghiệp tạo ra những công nghệ mới và sự thu hẹp, kể cả đào thải của các doanh nghiệp lạc nhịp về công nghệ.

Chính vì vậy mà Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang vẽ lại bản đồ kinh tế trên thế giới, với sự suy giảm quyền lực của các quốc gia dựa chủ yếu vào khai thác tài nguyên và sự gia tăng sức mạnh của các quốc gia dựa chủ yếu vào công nghệ và đổi mới sáng tạo:

* Nhiều vương quốc tăng trưởng tuy nhiên hầu hết dựa vào tài nguyên như Úc, Canada, Na Uy v.v đang phải trải qua một quy trình tái cơ cấu tổ chức nền kinh tế tài chính nhiều thử thách. A rập Xê út gần đây đã chính thức công bố về kế hoạch tái cơ cấu tổ chức nền kinh tế tài chính và quy đổi quy mô tăng trưởng để giảm mạnh sự nhờ vào vào dầu mỏ. Trừ Ấn Độ, các nước còn lại trong nhóm BRICS đang gặp nhiều thử thách do có nền kinh tế tài chính dựa nhiều vào tài nguyên tài nguyên .
* Nước Mỹ – đầu tàu quốc tế về công nghệ và dẫn dắt cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang Phục hồi vị thế số 1 của mình trên map kinh tế tài chính quốc tế. Các nước Đông Bắc Á ( Nhật Bản, Nước Hàn, Đài Loan ) cũng tham gia can đảm và mạnh mẽ vào quy trình này, đặc biệt quan trọng là trong nghành nghề dịch vụ công nghiệp sản xuất. Trung Quốc cũng là nước hoàn toàn có thể sẽ được hưởng lợi nhiều do sau nhiều năm kiến thiết xây dựng và củng cố năng lực vận dụng và hấp thụ công nghệ thông qua tăng trưởng xuất khẩu ( kể cả bắt chước và sao chép ) đã khởi đầu bước vào tiến trình tạo ra công nghệ với sự Open can đảm và mạnh mẽ của 1 số ít tập đoàn lớn tăng trưởng công nghệ số 1 quốc tế. Điều này giúp Trung Quốc giảm nhẹ được ảnh hưởng tác động của quy trình kiểm soát và điều chỉnh đang diễn ra sau tiến trình tăng trưởng nóng của thập niên trước .
* Tại châu Âu, một số ít nước như Đức, Na Uy hoàn toàn có thể tham gia và tận dụng được nhiều cơ hội từ cuộc cách mạng công nghiệp mới. Tuy nhiên, nhiều nền kinh tế tài chính châu Âu khác tỏ ra hụt hơi trong cuộc đua này mặc dầu có mạng lưới hệ thống nguồn nhân lực tốt, được lý giải một phần là do ý thức và thiên nhiên và môi trường khởi nghiệp để thôi thúc tăng trưởng công nghệ mới không bằng so với Mỹ và các nước Đông Bắc Á .

Bản đồ sức mạnh của các doanh nghiệp cũng đang được vẽ lại: các tập đoàn lớn vang bóng một thời và thống lĩnh thị trường trong một giai đoạn dài đang bị các doanh nghiệp trẻ khởi nghiệp trong giai đoạn gần đây trong lĩnh vực công nghệ vượt mặt.Một số ví dụ điển hình là:

( i ) Trong nghành nghề dịch vụ công nghệ thông tin, các công ty như Google, Facebook v.v đang tăng trưởng nhanh, trong khi các công ty tiếng tăm khác như IBM, Microsoft, Cisco, Intel, hay một loạt các tập đoàn lớn điện tử lớn của Nhật Bản đang phải trải qua một quy trình tái cơ cấu tổ chức đầy khó khăn vất vả. Sự sụp đổ của các ông lớn như Nokia, hay trước đó là Kodak cho thấy rủi ro tiềm ẩn sai một ly đi một dặm mà các công ty phải đương đầu trong cuộc cạnh tranh đối đầu đã quyết liệt lại càng quyết liệt hơn trong thời đại của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra với vận tốc của lũ quét .
( ii ) Trong nghành nghề dịch vụ sản xuất, các công ty xe hơi truyền thốngđang chịu sức ép cạnh tranh đối đầu kinh khủng từ các công ty mới nổi lên nhờ cách tiếp cận mới như Tesla đang tăng cường sản xuất xe hơi điện và tự lái, cũng như Google và Uber .
( iii ) Trong nghành nghề dịch vụ kinh tế tài chính ngân hàng nhà nước, quy trình tái cơ cấu tổ chức đang diễn ra trên diện rộng ảnh hưởng tác động đến việc làm của hàng triệu nhân viên cấp dưới trong 10 năm tới do ứng dụng ngân hàng nhà nước trực tuyến di động, và sự cạnh tranh đối đầu kinh khủng từ các doanh nghiệp khởi nghiệp từ Silicon Valley phân phối các dịch vụ kinh tế tài chính rẻ hơn nhiều cho người mua nhờ ứng dụng điện toán đám mây. Ngành bảo hiểm cũng đang chịu sức ép tái cơ cấu tổ chức dưới tác động ảnh hưởng của việc ứng dụng trí tuệ tự tạo, và tương lai sụt giảm nhu yếu bảo hiểm xe cộ khi xe tự lái trở nên phổ cập trên thị trường
( iv ) Cuộc cạnh tranh đối đầu toàn thế giới lại càng thêm quyết liệt với sự tham gia của nhiều công ty đa vương quốc siêu nhỏ, đang trở thành một khuynh hướng rõ nét nhờ hạ tầng thông tin Internet cho hiện thực và thương mại hóa một sáng tạo độc đáo mới trên toàn thế giới một cách nhanh gọn do ngân sách thanh toán giao dịch giảm mạnh, giúp giảm đáng kể ngân sách và qui mô tham gia .

Tác động đến môi trường là tích cực trong ngắn hạn và hết sức tích cực trong trung và dài hạn nhờ các công nghệ tiết kiệm năng lượng, nguyên vật liệu và thân thiện với môi trường. Các công nghệ giám sát môi trường cũng đang phát triển nhanh, đồng thời còn được hỗ trợ bởi Internet kết nối vạn vật, giúp thu thập và xử lý thông tin liên tục 24/7 theo thời gian thực, ví dụ thông qua các phương tiện như máy bay không người lái được kết nối bởi Internet được trang bị các camera và các bộ phận cảm ứng có khả năng thu thập các thông tin số liệu cần thiết cho việc giám sát.

Tác động đến xã hội thông qua kênh việc làm trong trung hạn là điều đáng quan ngại nhất hiện nay. Trong những thập niên gần đây, bất bình đẳng về thu nhập đã có xu hướng tăng nhanh, nổi bật là 1% số người giàu nhất nắm tài sản tương đương với 99% số người còn lại. Nhưng cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư lại càng làm khuyếch đại thêm xu hướng này do lợi suất của ý tưởng tăng mạnh: nhờ có ý tưởng liên quan đến công nghệ và đổi mới sáng tạo nên đã xuất hiện nhiều tỷ phú đô la chỉ ở độ tuổi trên 20 dưới 30, điều rất khác biệt so với giai đoạn trước đây. Lợi suất của kỹ năng, đặc biệt là các kỹ năng thúc đẩy hay bổ trợ cho quá trình số hóa, tự động hóa (bằng người máy hay bằng phần mềm tức là trí tuệ nhân tạo có khả năng tự học) cũng tăng mạnh.Trong khi đó, các kỹ năng truyền thống đã từng có vai trò quan trọng trong giai đoạn trước, song đang bị người máythay thế nên có lợi suất giảm mạnh. Nhóm lao động chịu tác động mạnh nhất là lao động giản đơn, ít kỹ năng do rất dễ bị thay thế bởi người máyvà do vậy có giá đang giảm nhanh. Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự gia tăng bất bình đẳng trên toàn cầu, làm doãng chênh lệch về thu nhập và tài sản giữa một bên là lao động ít kỹ năng hay có kỹ năng dễ bị người máy thay thế chiếm tuyệt đại bộ phận người lao động, và bên kia là những người có ý tưởng hay kỹ năng bổ trợ cho quá trình tự động hóa và số hóa đang diễn ra với tốc độ nhanh.

Như vậy, ở những nước tư bản tăng trưởng nhất đang diễn ra một xích míc mang tính nền tảng của kinh tế thị trường : dưới ảnh hưởng tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, cung ngày càng tăng can đảm và mạnh mẽ trong khi cầu không theo kịp do nhiều người lao động bị sửa chữa thay thế bởi quy trình tự động hóa nên không có thu nhập. Phổ thu nhập ở nhiều nước tăng trưởng mang tính lưỡng cực với sự phân hóa rất rõ nét, tạo nên một khoảng trống lớn ở giữa. Đây cũng là xích míc đã được Các Mác chỉ ra giữa sự tăng trưởng lực lượng sản xuất ở mức cao và phương pháp phân phối của chủ nghĩa tư bản. Điều này dẫn đến việc một số ít nhà kinh tế tài chính nổi tiếng của quốc tế như Dani Rodrik lôi kéo chủ nghĩa tư bản phải thực thi đổi khác cơ bản lần thứ hai, với việc đưa vào quy mô Nhà nước phát minh sáng tạo, sau lần đổi khác thứ nhất với sự sinh ra của Nhà nước phúc lợidưới tác động ảnh hưởng của cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân [ 7 ]. Một số chuyên viên khác đề xuất người máy trải qua chủ phải đóng thuế thu nhập và đóng bảo hiểm xã hội để dùng tiền đó huấn luyện và đào tạo lại và tương hỗ cho những công nhân bị sửa chữa thay thế .
Những sáng tạo độc đáo về sàn phúc lợi xã hội mọi người đề được cấp một khoản tiền nhất định không nhờ vào vào việc có đi làm hay không, những manh nha của phương pháp phân phối cộng sản chủ nghĩa Làm theo năng lượng, hưởng theo nhu yếu – đang được xem xét ở một số ít nước tư bản tăng trưởng. Ví dụ, gần đây một số ít vương quốc như Phần Lan, Hà Lan, Thuỵ Sỹ và gần đây nhất là Canada đã quyết định hành động thử nghiệm việc cho tiền người dân hàng tháng bất kể họ có thất nghiệp hay không [ 8 ] .
Những kế hoạch này có cơ sở hài hòa và hợp lý nếu xét về mức độ tăng trưởng của lực lượng sản xuất lúc bấy giờ ở một số ít nước có trình độ tăng trưởng cao, đồng thời cũng phần nào giúp xử lý những xích míc cố hữu của mạng lưới hệ thống phân phối của nền kinh tế thị trường có năng lực hủy hoại cân đối cung và cầu khi cách mạng công nghệ có năng lực tạo ra nhiều của cải vật chất nhờ tự động hóa sửa chữa thay thế nhiều lao động ít kỹ năng và kiến thức .

2. Một số tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến phát triển kinh tế-xã hội Việt Nam

Trong tương tác với quy trình toàn thế giới hóa, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư sẽ có tác động ảnh hưởng mạnh đến Nước Ta, tạo ra nhiều cơ hội và thử thách, đặc biệt quan trọng trong trung đến dài hạn .

Hình 2. Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và phúc lợi của người dân: Các kênh tác động
Nguồn: Nhóm nghiên cứu xây dựng

Tương tự như với nhiều nước trên quốc tế, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư có ảnh hưởng tác động tích cực đến tiêu dùng, Chi tiêu và thiên nhiên và môi trường ở Nước Ta. Tuy nhiên, khác các nước tư bản tăng trưởng, đặc biệt quan trọng là các nước ở trình độ công nghệ cao, quy trình kiểm soát và điều chỉnh ở Nước Ta sẽ gặp phải nhiều thử thách hơn do phát sinh ra những yếu tố mới tương quan đến tái cơ cấu tổ chức trong nghành sản xuất. Tác động này có sự độc lạ giữa các ngành theo phân loại truyền thống cuội nguồn. Để nghiên cứu và phân tích các kênh ảnh hưởng tác động đến Nước Ta hoàn toàn có thể sử dụng một Khung nghiên cứu và phân tích đơn thuần như được trình diễn trong Hình 2 .

1.4. Nhóm ngành năng lượng

Nhóm ngành này phân phối các nguồn vào kế hoạch cho nền kinh tế tài chính. Tuy nhiên ảnh hưởng tác động có sự độc lạ giữa dầu khí và điện năng, do có một sự độc lạ cơ bản giữa hai phân ngành này : dầu khí hoàn toàn có thể xuất nhập khẩu được và do vậy chịu sự chi phối của giá quốc tế, trong khi đó điện năng cơ bản là không .

* Ngành dầu khí của Việt Nam hiện nay đang chịu áp lực rất lớn, trước tiên là do sự suy giảm tăng trưởng của Trung Quốc. Việc đầu tầu của kinh tế thế giới ngốn nhiều năng lượng và nguyên vật liệu này chạy chậm lại ảnh hưởng mạnh đến các ngành dầu khí và khai thác tài nguyên. Một nguyên nhân khác mang tính căn bản và có tác động dài hạn hơn là do có những đột phá trong lĩnh vực năng lượng (khai thác dầu đá phiến, sản xuất năng lượng tái tạo, ắc qui trữ điện) và vận tải (ô tô điện với chi phí sản xuất và giá giảm nhanh, kinh tế chia sẻ như Uber hay Grab taxi), nhu cầu đối với dầu thô khó có thể tăng mạnh. Ngay tại Trung Quốc, như đã nêu trên, nền kinh tế đang chuyển sang thâm dụng công nghệ hơn. Điều đó có thấy những thách thức mà Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam phải đối mặt là mang tính dài hạn, đòi hỏi phải có một quá trình tái cơ cấu mạnh mẽ, điều mà một quốc gia dầu mỏ như Ả rập Xê-Út đã bắt đầu phải thực hiện. Đồng thời, cần điều chỉnh một cách căn bản và dài hạn các thông số liên quan đến dầu thô trong việc xây dựng các kế hoạch thu chi ngân sách để có các giải pháp phù hợp.

* Ngành điện có thể được hưởng lợi khá nhiều nhờ những đột phá trong công nghệ năng lượng tái tạo,trước hết là công nghệ ứng dụng năng lượng mặt trời cũng đã tiến bộ rất nhiều ở một số nước tiên tiến như Mỹ, Đức v.v với tiềm năng phổ biến nhanh trên toàn cầu nhờ giá sản xuất giảm đáng kể. Sức ép tái cơ cấu của ngành điện Việt Nam lại là: làm thế nào để nắm bắt cơ hội tốt nhất để giảm giá đầu vào chiến lược của nền kinh tế, đồng thời giảm thiểu mạnh tác động đến môi trường.

1.5. Nhóm ngành công nghiệp chế tạo

Đây là nhóm ngành mà Nước Ta sẽ phải chịu tác động ảnh hưởng mạnh nhất vì ba nguyên do : Thứ nhất, tác động ảnh hưởng của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến nhóm ngành này rất mạnh. Thứ hai, chính sách Viral tác động ảnh hưởng của công nghệ trong kinh tế tài chính toàn thế giới rất nhanh trải qua kênh xuất nhập khẩu do thực chất thương mại quốc tế cao của nhóm ngành này ( tradable sector ). Thứ ba, những cải tiến vượt bậc về công nghệ, đặc biệt quan trọng là những tân tiến vượt bậc trong tự động hóa và công nghệ in 3D đang làm hòn đảo ngược dòng thương mại theo hướng bất lợi cho các nước như Nước Ta do làm giảm mạnh lợi thế lao động giá rẻ tại đây. Cụ thể, những tân tiến vượt bậc trong quy trình tự động hóa và số hóa đã và đang giúp giảm mạnh ngân sách sản xuất và quản lý và vận hành người máy, và do vậy làm tăng năng lực công nghiệp sản xuất quay trở lại các nước tăng trưởng để gần hơn với thị trường tiêu thụ lớn và các TT R&D ở các nước này .
Tác động đến một số ít phân ngành đơn cử như sau :

* Ngành dệt may, giày dép

Có một số ít cải tiến vượt bậc công nghệ quan trọng đang vẽ lại bức tranh của ngành này trên khoanh vùng phạm vi toàn thế giới : ( i ) công nghệ sản xuất đắp dần, máy chụp thân thể, phong cách thiết kế bằng máy tính giúp hoàn toàn có thể sản xuất các mẫu sản phẩm hàng loạt các loại sản phẩm tương thích với những thông số kỹ thuật đơn lẻ của từng người mua ; ( ii ) công nghệ nano giúp các mẫu sản phẩm dệt may, giày dép hoàn toàn có thể tích hợp các tính năng theo dõi sức khỏe thể chất ( đo nhịp tim, lượng calo giải phóng liên tục v.v ) ; ( iii ) tự động hóa khâu cắt và khâu may ( sử dụng robots, trong khâu may còn được gọi là sewbots ). Điều này được kỳ vọng là sẽ làm biến hóa hàng loạt ngành dệt may, da giày, đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội lôi cuốn góp vốn đầu tư quay trở về Mỹ, trong một khoảng chừng thời hạn ngắn hoàn toàn có thể chỉ là 5 năm tới [ 9 ] .
Ở Nước Ta, ngành dệt may đạt được vận tốc tăng trưởng xuất khẩu cao, một phần đông nhờ đơn hàng chuyển dời ra khỏi Trung Quốc theo kế hoạch Trung Quốc + 1 của các tập đoàn lớn đa vương quốc do ngân sách lao động ở vương quốc này tăng mạnh. Tuy nhiên, tình hình đang biến hóa nhanh gọn với đơn hàng xuất khẩu của các doanh nghiệp dệt may Nước Ta giảm mạnh, và người mua nhu yếu giảm giá đáng kể [ 10 ]. Công nhân trong các doanh nghiệp dệt may của Nước Ta đang bị kẹt ở giữa trong cuộc cạnh tranh đối đầu quyết liệt trên toàn thế giới, với một bên là nhân công rẻ hơn từ các nước Campuchia, Bangladesh, Myanmar v.v, và bên kia là người máy đang được ứng dụng ngày một thoáng rộng ở các nước tăng trưởng và cả ở Trung Quốc, dẫn đến sự chuyển dời của sản xuất trong phân khúc có giá trị cao hơn trở lại các nước tăng trưởng và trở lại Trung Quốc để gần hơn với thị trường tiêu thụ lớn, các TT R&D và các TT phân phối nguyên vật liệu, phụ kiện. Triển vọng của ngành dệt may lúc bấy giờ rất là bấp bênh, dẫn đến việc các doanh nghiệp hiện đang hoạt động giải trí lôi kéo không góp vốn đầu tư thêm vào ngành này nữa [ 11 ] .

Việc Việt Nam tham gia TPP có thể giảm nhẹ phần nào cạnh tranh từ các nhà cung ứng dựa trên lao động giá rẻ từ Campuchia, Bangladesh hay Myanmar. Tuy nhiên TPP có thể lại là con ngựa thành Tơ roa mở toang thị trường Việt Nam cho các sản phẩm có giá trị cao từ Mỹ nhắm vào tầng lớp trung lưu và thượng lưu mới nổi ở nước ta do nguyên tắc có đi có lại trong việc giảm thuế tại các nước tham gia TPP. Những sản phẩm dệt may, giày dép chất lượng cao, thân thiện môi trường và hỗ trợ sức khỏe Made in USA[12]với giá cả hợp lý (nhờ tự động hóa và sản xuất với qui mô lớn) lại may vừa với từng khách hàng (nhờ công nghệ chụp thân thể có thể tự thực hiện trực tuyến trong đo và khâu đặt hàng) bán rộng rãi ở Việt Nam để phục vụ những đối tượng có thu nhập khá có thể là kịch bản hiện hữu trong tương lai trung hạn.Các mô hình tính toán mô phỏng tác động của TPP đến Việt Nam của các chuyên gia quốc tếvới các kết quả rất lạc quan cho nền kinh tế Việt Nam nói chung và cho các ngành thâm dụng lao động như dệt may, giày dép nói riêng, đã bỏ qua yếu tố này. Tuy nhiên những giả định về lợi thế lao động giá rẻ của Việt Nam dẫn đến luồng thương mại về dệt may và giày dép mang tính một chiều từ Việt Nam sang các nước phát triển tham gia TPP không còn đúng nữa dưới tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đặc biệt là tự động hóa với giá người máy đang giảm đi nhanh chóng.Do đó mà các kết quả tính toán nêu trên hiện được trích dẫn rộng rãi trong các cuộc thảo luận về TPP ở Việt Nam rõ ràng là không còn phù hợp.

Báo cáo mới nhất của ILO công bố tháng 7/2016 [ 13 ] cho thấy Nước Ta có đến 86 % lao động trong các ngành dệt may và giày dép ở Nước Ta có rủi ro tiềm ẩn cao mất việc dưới tác động ảnh hưởng của những cải tiến vượt bậc về công nghệ như được nêu trên. Tỷ lệ rất lớn này sẽ chuyển thành số lượng tuyệt đối rất lớn vì dệt may và giày dép lại là các ngành đang tạo việc làm cho nhiều lao động ( khoảng chừng gần 2,3 triệu người, trong đó khoảng chừng 78 % là lao động nữ thao tác trong ngành dệt may ; giày dép 0,98 triệu người, trong đó có khoảng chừng 74 % là lao động nữ thao tác trong ngành giày dép ; lao động trong hai ngành chiếm 6,2 % tổng lực lượng lao động và 13,7 % việc làm phi nông nghiệp ). Trong số đó có nhiều lao động ít kiến thức và kỹ năng ( tương ứng là 17 % và 26 % lao động dệt may và giày dép chỉ có trình độ tiểu học ), và một tỷ suất đáng kể không còn trẻ, từ 36 tuổi trở lên : 35,84 % so với dệt may và 25,37 % so với giày dép [ 14 ]. Đây là nhóm không thuận tiện tìm được việc làm sửa chữa thay thế ở trong khu vực chính thức. Điều này cho thấy quy trình kiểm soát và điều chỉnh sẽ rất khó khăn vất vả, và hoàn toàn có thể làm đảo ngược quy trình vận động và di chuyển lao động ra khỏi nông nghiệp và tăng tỷ trọng của khu vực chính thức trong nền kinh tế tài chính trong quy trình công nghiệp hóa quốc gia .
Trong ngành giày dép, công nghệ in 3D đã văn minh đến mức hoàn toàn có thể sản xuất giầy ngay tại chỗ, và công nghệ này sẽ sớm được triển khai xong trong một tương lai không xa. Điều này có nghĩa là người tiêu dùng ở các nước tăng trưởng hoàn toàn có thể có ngay một đôi giày sản xuất theo nhu yếu của người mua mà không cần phải trải qua quy trình tiến độ sản xuất hay nhập khẩu từ một vương quốc khác .

* Ngành điện tử

Ngành công nghiệp điện tử của Nước Ta lúc bấy giờ có khoảng chừng 510.000 lao động đang thao tác trong ngành, với khoảng chừng 66 % là lao động nữ, và khoảng chừng 6,7 % có trình độ chỉ ở mức tiểu học, và chỉ khoảng chừng 13,5 % từ 36 tuổi trở lên [ 15 ]. Ngành điện tử trong những năm gần đây có những văn minh vượt bậc nhờ sự hiện hữu của các tập đoàn lớn đa công nghệ đa vương quốc dẫn dắt các chuỗi giá trị toàn thế giới. Các tập đoàn lớn này đã thực thi kế hoạch Trung Quốc + 1 chuyển dời các xí nghiệp sản xuất sản xuất ra khỏi Trung Quốc ( để tránh ngân sách lao động đang tăng nhanh tại vương quốc này ) để đến những khu vực gần với Trung Quốc ( để hướng vào thị trường tiêu thụ khổng lồ với những tầng lớp trung lưu có qui mô lớn nhất nhì quốc tế ). Với lợi thế tương đối về lao động giá rẻ, và vị trí địa kinh tế tài chính rất thuận tiện, Nước Ta đã hưởng lợi nhiều từ quy trình này, là ngôi sao 5 cánh đang lên trong con mắt các nhà phản hồi quốc tế nhờ xuất khẩu điện tử tăng mạnh .
Tuy nhiên, trong trung hạn điều này hoàn toàn có thể đổi khác do có những công nghệ cải tiến vượt bậc ( i ) in 3D ; ( ii ) người máy và ( iii ) Internet liên kết vạn vật, đang được tiến hành vận dụng nhanh gọn trong ngành điện tử. Một thông tin gần đây đáng được chăm sóc là công ty Đài Loan Foxconn – hãng công nghệ lớn nhất quốc tế chuyên về sản xuất các bộ phận máy tính và lắp ráp mẫu sản phẩm cho những ” triệu phú ” như Apple, Sony và Nokia, đã sử dụng người máy thay thế sửa chữa cho 60.000 lao động tại các xí nghiệp sản xuất của công ty này một số ít thành phố của Trung Quốc [ 16 ]. Động thái trên của Foxconn nhằm mục đích cắt giảm ngân sách lao động cũng như nâng cao hiệu suất cao việc làm, đồng thời tạo hướng đi mới trong việc sử dụng nhân công vốn đã bị chỉ trích quá nhiều của Foxconn. Đối với các công ty này, việc thay thế sửa chữa lao động bằng người máy tiết kiệm chi phí được ngân sách do giá người máyđang giảm nhanh, đồng thời hoàn toàn có thể quản lý và vận hành liên tục trong hàng chục giờ mà ít bị lỗi, cũng như tránh được ngân sách góp phần phúc lợi xã hội hay sản xuất gián đoạn do đình công, không bị cáo buộc đối xử không tốt với người lao động v.v
Ở Nước Ta, ngân sách nhân công mới bằng khoảng chừng 60 % so với ở Trung Quốc, xong xu thế này đáng lo lắng do giá người máy giảm nhanh. Cần phải dự trù ngữ cảnh mà các tập đoàn lớn đa vương quốc có sự hiện hữu ở Nước Ta cũng có những bước tiến tựa như như Foxconn trong trung hạn. Ví dụ, nếu Samsung Nước Ta sẽ triển khai điều này, việc làm của hàng chục nghìn lao động tại Samsung sẽ bị tác động ảnh hưởng. Các hoạt động giải trí kinh doanh thương mại có tương quan như cung ứng suất ăn hay chỗ ở, luân chuyển công nhân đi làm mà các doanh nghiệp Nước Ta đang cung ứng cho Samsung cũng bị tác động ảnh hưởng theo. Trong khi đó Samsung Nước Ta vẫn hưởng lợi từ qui định nguồn gốc trong TPP mặc dầu có sửa chữa thay thế lao động của Việt Nam bằng người máy. Nói cách khác, trong trường hợp đó, các doanh nghiệp FDI được lợi đơn lợi kép, trong khi phần của Nước Ta giảm mạnh mặc kệ đây là game show hai bên cùng thắng ( win-win game ) .

1.6. Nhóm ngành dịch vụ

* Ngành tài chính – ngân hàng

Trên thế giới, dưới tác động của công nghệ, nhiều ngân hàng phải đóng cửa một số chi nhánh và chuyển sang hệ thống sử dụng ít nhân lực hơn. Các ngân hàng tập trung mạnh vào các sản phẩm và dịch vụ kết hợp kỹ thuật mới như ngân hàng điện tử (internet banking) và ngân hàng qua điện thoại di động (mobile banking), những sản phẩm/dịch vụ không đòi hỏi phát triển mạng lưới khách hàng thông qua các chi nhánh.Sự phát triển của các dịch vụ trực tuyến đang ngày càng phổ biến khiến nhu cầu nhân lực ngành ngân hàng giảm, và dự báo xu hướng này sẽ còn tiếp tục tăng tốc trong thời gian tới, đặc biệt là tạo châu Âu[17].

Ở Nước Ta, theo số liệu của Điều tra Lao động việc làm, số lượng nhân viên cấp dưới của các ngân hàng nhà nước Viêt Nam vẫn liên tục ngày càng tăng trong những năm vừa mới qua, tuy có phần chậm lại. Điều này trọn vẹn đi ngược lại xu thế của quốc tế. Tuy một số ít ngân hàng nhà nước đã phải cắt giảm nhân lực, nhưng số người nghỉ việc vẫn chưa đáng kể. Tuy các mẫu sản phẩm ngân hàng nhà nước phối hợp với kỹ thuật mới đã và đang được góp vốn đầu tư tiến hành, và dịch vụ ngân hàng nhà nước điện tử được tiến hành ở tổng thể các ngân hàng nhà nước, nhưng tác dụng vẫn còn hạn chế. Lượng người mua sử dụng các loại sản phẩm này vẫn chiếm phần nhỏ. Thói quen dùng tiền mặt cũng như tâm ý lo lắng việc bảo mật thông tin thông tin cá thể, và lo âu bị mất cắp thông tin thông tin tài khoản khi sử dụng dịch vụ Internet banking của người dân khiến các mô hình dịch vụ này chưa tăng trưởng mạnh .
Tuy nhiên, tình hình hoàn toàn có thể sẽ đổi khác trong thời hạn tới. Một số ngân hàng nhà nước thương mại lớn như Vietinbank, VP Bank v.v đang khuyến khích sử dụng các dịch vụ của Internet banking bằng việc thưởng thêm lãi suất vay cho những người gửi tiết kiệm chi phí sử dụng dịch vụ này. Sự tham gia của các ngân hàng nhà nước có vốn góp vốn đầu tư quốc tế, sự ngày càng tăng nhanh của những tầng lớp trung lưu và những người trẻ tuổi thuận tiện tiếp thu sử dụng công nghệ mới cũng thôi thúc quy trình này .

* Ngành du lịch

Đây là ngành có nhiều triển vọng, có nhiều tiềm năng đóng vai trò ngày một to lớn hơn ở Nước Ta vì một số ít nguyên do. Thứ nhất, mặc dầu thương mại toàn thế giới có xu thế suy giảm rõ nét kể từ sau cuộc khủng hoảng kinh tế toàn thế giới, ngành du lịch toàn thế giới lại có xu thế tăng trưởng tốt, và khuynh hướng này được dự báo sẽ liên tục được duy trì trong tương lai. Thứ hai, ngành này ít chịu ảnh hưởng tác động của quy trình tự động hóa. Thứ ba, các loại sản phẩm du lịch cũng mang tính chuyên biệt, gắn với giá trị văn hóa truyền thống, lịch sử vẻ vang, vạn vật thiên nhiên, bởi vậy nên ít chịu áp lực đè nén cạnh tranh đối đầu quốc tế hơn so với nhiều ngành khác .
Thách thức so với ngành lại là : làm thế nào hoàn toàn có thể sử dụng hiệu suất cao nhất những công nghệ hiện đại để giúp tăng cường tiếp thị, khuyếch trương hình ảnh ở trong nước cũng như ra quốc tế, giảm bớt ngân sách v.v để liên tục thôi thúc ngành này tăng trưởng, cũng như nâng giá trị ngày càng tăng của các loại sản phẩm du lịch. Một thử thách khác là làm thế nào ngành du lịch hoàn toàn có thể tăng năng lực hấp thụ lao động rút ra ngành nông nghiệp trong toàn cảnh các ngành sản xuất thâm dụng lao động ở Nước Ta hoàn toàn có thể gặp khó khăn vất vả như được nêu ở trên .

* Ngành giáo dục và đào tạo

Ngành giáo dục đào tạo và giảng dạy không chỉ chịu sự tác động ảnh hưởng của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư nói riêng và tân tiến công nghệ nói chung mà còn có ảnh hưởng tác động ngược lại. Công nghệ và vốn con người là hai yếu tố then chốt nhất trong các quy mô tăng trưởng nội sinh. Khác với các yếu tố nguồn vào khác ( vốn, lao động, đất đai, tài nguyên vạn vật thiên nhiên ) luôn bị ràng buộc bởi trần giới hạn thì hai yếu tố này hoàn toàn có thể tăng lên không bị chặn bởi trần và do vậy là chìa khóa để cho các vương quốc hoàn toàn có thể thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình. Chính vì thế đây là những nội dung quan trọng nhất trong kế hoạch tăng trưởng của các vương quốc thành công xuất sắc .
Ở Nước Ta, giáo dục đào tạo và giảng dạy luôn có được vị trí quan trọng trong các chủ trương của Nhà nước và trong góp vốn đầu tư của các mái ấm gia đình. Ngân sách chi tiêu cho giáo dục đào tạo và giảng dạy bởi Nhà nước và bởi các mái ấm gia đình của Việt Nam tính bằng % GDP luôn ở mức cao so với các nước có trình độ tăng trưởng tương đương và cả các nước ở trong khu vực. Hệ thống giáo dục Nước Ta đạt được những tác dụng được quốc tế thừa nhận, đặc biệt quan trọng trong việc giúp học viên có được các kỹ năng và kiến thức cơ bản như được kiểm chứng bởi các hiệu quả cao trong cuộc thi PISA vào năm 2012 .
Tuy nhiên, trong toàn cảnh của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, mạng lưới hệ thống giáo dục đào tạo và giảng dạy của Nước Ta còn có nhiều chưa ổn so với nhu yếu .

Thứ nhất, trong một thế giới hiện đại do công nghệ dẫn dắt, chính phủ của nhiều nước trên thế giới, kể cả những nước có nền công nghệ tiên tiến nhất như Mỹ[18] và Nhật[19], đã có chính sách ưu tiên rõ rệt cho các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (Science, Technology, Engineering and Mathematics, viết tắt là STEM). Kết quả là những sinh viên mới, đặc biệt là sinh viên nước ngoài chuyển hướng mạnh sang học các ngành STEM để tìm kiếm cơ hội ở lại làm việc ở Mỹ. Trong khi đó ở Việt Nam không có những định hướng rõ nét, dẫn đến tình trạng những sinh viên giỏi nhất thường lựa chọn các ngành kinh tế, ngoại thương, tài chính, ngân hàng v.v, làm điểm chuẩn vào các trường đào tạo các chuyên ngành này cao hơn hẳn so với vào các trường công nghệ và kỹ thuật, trong đó có những trường đầu đàn truyền thống như Bách Khoa v.v Bản thân số trường đào tạo các ngành công nghệ và kỹ thuật cũng không nhiều.Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự thiếu hụt nhân lực trong một số ngành công nghệ tăng trưởng nhanh trong thời đại số hóa và tự động hóa, đặc biệt là ngành công nghệ thông tin. Báo cáo mới nhất về ngành công nghệ thông tin (CNTT) của VietnamWorks cho thấy, trong 3 năm gần đây, số lượng công việc của ngành này đã tăng trung bình 47%/năm, nhưng số lượng nhân sự chỉ tăng ở mức 8%[20]. Những sự lựa chọn lạc hướng của các thanh niên khi bước vào đại học là một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp đại học không có việc làm có xu hướng tăng lên trong những năm gần đây.

Thứ hai, sự kết nối giữa các trường đại học và các doanh nghiệp hiện nay còn yếu, ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo cũng như việc hỗ trợ sinh viên thực tập để có kiến thức thực tế để qua đó dễ dàng xin việc sau khi tốt nghiệp. Kết quả là kể cả trong các ngành tăng trưởng nhanh, sinh viên khi ra trường thiếu nhiều kỹ năng mà doanh nghiệp cần[21]. Hiện nay ở các nước phát triển như Mỹ, các trường đại học ngày càng nhận thức tầm quan trọng của các chương trình thực tập và hợp tác với các công ty, và các trường đều lập ra bộ phận hỗ trợ sinh viên các kỹ năng về phỏng vấn, làm việc với các nhà tuyển dụng vì các trường hiểu rằng đây là điểm hết sức quan trọng giúp các trường thu hút sinh viên theo học. Ở Việt Nam hiện nay có các chính sách khuyến khích các giáo viên đăng tải các công trình nghiên cứu trên các tạp chí quốc tếtheo các danh mục chuẩn như ISI và Scorpus.Đây là hướng đi đúng đối với các trường đào tạo khoa học cơ bản. Tuy nhiên với các trường công nghệ và kỹ thuật, trọng tâm phải đặt vào gắn kết với các doanh nghiệp để thực hiện các nghiên cứu triển khai (R&D) để nâng cao khả năng hấp thụ, và nếu tốt hơn là tạo ra các bằng phát minh sáng chế (patents), và để lôi cuốn sinh viên các năm trên hay sinh viên cao học vào trong các hoạt động này. Thực tập tại công ty để có các kinh nghiệm thực tiễn phù hợp càng quan trọng hơn trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư: các công việc đơn giản mà sinh viên mới ra trường trước đây làm trong những năm đầu sự nghiệp đã bị tự động hóa và do vậy sinh viên mới ra trường phải làm những việc phức tạp hơn điều không khả thi nếu những sinh viên này không được thực tập với công ty ngay trong những năm học đại học.

Thứ ba, trong thế giới ngày nay, công nghệ thay đổi rất nhanh với tốc độ cấp số nhân.Bởi vậy, các kỹ năng đặc thù ngành hay công nghệ cụ thể bị khấu hao rất nhanh. Điều này có hai hàm ý: (i) cần chú trọng đào tạo các kỹ năng nhận thức cấp cao như giải quyết vấn đề, suy luận logic, làm việc theo nhóm, kỹ năng thích nghi nhanh; (ii) cần tạo động lực và khả năng học tập suốt đời và học tập liên tục cho mọi người.Trong bối cảnh đó, học qua Internet, với sự gia tăng của các nguồn tư liệu mở và các khóa học trực tuyến đại chúng quan trọng hơn nhiều so với học từ các giáo viên đại học. Tuy nhiên, đây là là yếu điểm của hệ thống giáo dục đào tạo hiện nay, với một trong những minh chứng rõ nét nhất là trình độ tiếng Anh của sinh viên rất hạn chế như được phản ánh bởi điểm thi tốt nghiệp THPT môn tiếng Anh trong những năm gần đây cả điểm trung bình cũng như toàn bộ phổ điểmlàm lộ rõ nhiều bất cập[22]. Điều này không những làm lộ rõ những bất cập lớn của hệ thống giáo dục ở Việt Nam sau 30 năm mở cửa và hội nhập, mà còn cho thấy thêm về sự thiếu sẵn sàng của hệ thống này đối với Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, xét về cả hai góc độ – năng lực đứng trên vai người khổng lồ nhờ vào các công nghệ dựa trên Internet và tiếng Anh cũng như khả năng đáp ứng yêu cầu về học suốt đời và học liên tục.

* Ngành y tế

Ngành y tế sẽ được hưởng lợi nhiều nhờ những nâng tầm về công nghệ như các công nghệ đeo được tạo ra những chiếc đồng hồ đeo tay mưu trí, những đôi giày mưu trí, quần áo mưu trí v.v để tích lũy thông tin về sức khỏe thể chất liên tục 24/7. Gần đây, những nâng tầm trong công nghệ nano giúp tạo ra Internet liên kết vạn vật siêu nhỏ hoàn toàn có thể dùng các hạt cảm ứng rất nhỏ với kích cỡ nano để tích lũy thông tin liên tục trong khung hình con người. Điều quan trọng là Nước Ta cần chớp lấy các cơ hội do cách mạng công nghệ mang lại một cách nhanh nhất để cải tổ chất lượng và lan rộng ra dịch vụ y tế đến mọi người dân .

1.7. Ngành nông nghiệp

Công nghệ mới ứng dụng trong ngành nông nghiệp hướng đến tương lai quy trình tiến độ chăn nuôi, trông trọt với mức tự động hoá và quy chuẩn cao. Các công nghệ mới trong ngành nông nghiệp được chia làm 4 nhóm chính : cảm ứng, thực phẩm, tự động hóa và kỹ thuật. Trong đó, công nghệ cảm ứng cho phép nhà nông chuẩn đoán và theo dõi mùa màng theo thời hạn thực, tương hỗ chăn nuôi và máy móc nông nghiệp. Công nghệ thực phẩm sẽ mang lại những thành tựu về gene cũng như năng lực tạo ra thịt từ phòng thí nghiệm. Công nghệ tự động hóa trong nông nghiệp sẽ được thực thi bởi các người máy kích cỡ lớn hoặc người máy siêu nhỏ để giám sát quy trình gieo trồng. Còn công nghệ kỹ thuật giúp nông nghiệp lan rộng ra quy mô sang những phương tiện đi lại mới, khu vực mới và nghành mới của nền kinh tế tài chính .
Đối với Nước Ta, có 1 số ít thử thách đáng kể tương quan đến tận dụng các cơ hội mà Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư mang lại để thôi thúc tăng trưởng nông nghiệp. Thứ nhất, năng lực ứng dụng, hấp thụ các công nghệ của Nước Ta rất hạn chế. Thứ hai, kể cả khi hoàn toàn có thể ứng dụng được các công nghệ này thì cần phải xử lý thử thách tương quan đến bất bình đẳng, vì nhiều người nông dân có trình độ và năng lượng còn hạn chế nên khó được hưởng lợi, thậm chí còn còn phải đương đầu với sự giảm giá của các mẫu sản phẩm mà họ làm ra do phải cạnh tranh đối đầu với các loại sản phẩm mới .

2. Kiến nghị chính sách

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra với vận tốc nhanh theo cấp số nhân đang làm biến hóa toàn cảnh toàn thế giới và có tác động ảnh hưởng ngày một ngày càng tăng đến Nước Ta, cả tác động ảnh hưởng tích cực cũng như bất lợi : Với tư cách là người tiêu dùng, tổng thể người dân đều được hưởng lợi do sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ sẽ nhiều mẫu mã hơn và giá thành hài hòa và hợp lý hơn. Tuy nhiên, trong trung hạn nhiều lao động hoàn toàn có thể sẽ bị ảnh hưởng tác động, đặc biệt quan trọng là lao động ít kiến thức và kỹ năng nên phải chịu ảnh hưởng tác động can đảm và mạnh mẽ của quy trình tự động hóa đang tăng cường ở các nước tăng trưởng .

Nếu tận dụng tốt cơ hội và vượt qua được các thách thức, Việt Nam sẽ có khả năng thu hẹp khoảng cách phát triển với các nước tiên tiến hơn, và sớm thực hiện được mục tiêu trở thành nước được công nghiệp hóa theo hướng hiện đại. Trong trường hợp ngược lại, khoảng cách phát triển với các nước đi trước sẽ tiếp tục gia tăng.

Do vậy Nước Ta cần thực thi một chương trình nghị sự kép : ( i ) liên tục xử lý những yếu tố tương quan đến kinh tế tài chính, xã hội và môi trường tự nhiên còn tồn dư từ quá trình tăng trưởng nóng trước đây, ( ii ) nhanh gọn tận dụng những cơ hội và vượt lên những thử thách mới Open tương quan đến Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang tăng cường trên khoanh vùng phạm vi toàn thế giới. Nội dung của kế hoạch tái cơ cấu tổ chức nền kinh tế tài chính gắn với quy đổi quy mô tăng trưởng cần phải gồm có những nội dung tương quan đến cả hai nhóm này .

Thứ nhất, cần đưa những cơ hội và thách thách thức liên quan đến Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào như là một nội dung bắt buộc của việc phân tích bối cảnh để điều chỉnh những thông số của các kế hoạch phát triển trung và dài hạn, đặc biệt là chương trình đầu tư hạ tầng lớn, trước hết là Internet, thông tin, truyền thông v.v

Thứ hai, cần tăng cường nâng cao nhận thức của các cơ quan hoạch định chính sách cũng như khu vực doanh nghiệp(nhất là đối với các doanh nghiệp trong ngành năng lượng, khai thác tài nguyên, công nghiệp chế tạo do các ngành này có khả năng chịu nhiều tác động) và khu vực ngân hàng về Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư để giúp điều chỉnh kế hoạch kinh doanh và đầu tư nhằm tránh các khoản đầu tư sai, qua đó giúp ngăn ngừa các khoản nợ xấu phát sinh trong tương lai.

Thứ ba, cần có những thay đổi căn bản trong điều hành tỷ giá theo hướng linh hoạt và mang tính thị trường hơn, tránh để đồng tiền Việt Nam bị định giá cao để giúp cải thiện năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong ngành chế tạo sẽ chịu nhiều sức ép điều chỉnh lớn khi lợi thế lao động giá rẻ của Việt Nam trong các ngành này bị suy giảm mạnh khi người máy và tự động hóa đang trở thành xu hướng chủ đạo trong thời gian tới.

Thứ tư,trong bối cảnh dư địa tài khóa hạn hẹp do nợ công đã ở mức cao, cần xem xét việc đánh thuế tài sản để có thêm nguồn ngân sách dành cho an sinh xã hội, đặc biệt là dùng để hỗ trợ lao động có thể bị mất việc trong các ngành chịu tác động bởi Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Thứ năm, nâng cao năng lực hấp thụ công nghệ, khuyến khích đổi mới sáng tạo: (i) thúc đẩy thiết lập các cụm liên kết ngành; (ii) dành ưu tiên đầu tư công cho phát triển kết cấu hạ tầng gắn với việc cải thiện tính kết nối (mở rộng độ bao phủ, tăng tốc đọ truy cập và hạ giá sử dụng Internet); (iii) phát triển thị trường vốn dài hạn, và thúc đẩy sự phát triển của các quỹ đầu tư mạo hiểm gắn với phát triển công nghệ và sáng tạo;

Thứ sáu, thực hiện chính sách công nghiệp phù hợp để (i) tăng cường mối liên kết chặt chẽ hơn giữa khu vực kinh tế trong nước và khu vực FDI, đặc biệt là có các biện pháp hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp và một số doanh nghiệp đang hoạt động hiệu quả trong các lĩnh vực ứng dụng và phát triển công nghệ, nhất là công nghệ trung bình và công nghiệp phụ trợ gắn với các chuỗi giá trị toàn cầu; (ii) thúc đẩy một sự hợp tác hiệu quả giữa Nhà nước, khu vực doanh nghiệp và các trường đại học công nghệ để thúc đẩy sự phát triển một số ngành chọn lọc, đặc biệt là công nghệ thông tin.

Thứ bảy, thực hiện cải cách mạnh hệ thống giáo dục, đào tạotheo hướng:

* Hỗ trợ can đảm và mạnh mẽ cho các ngành khoa học và công nghệ ( STEM ) bằng các thể chế và chủ trương hiệu suất cao
* Tăng cường tiếp thị để nâng cao nhận thức lớp trẻ, hướng sinh viên vào học các ngành STEM
* Nuôi dưỡng các kỹ năng và kiến thức STEM từ nhỏ, khởi đầu từ cấp mẫu giáo bằng các phương pháp giảng dạy tương thích như câu lạc bộ robots
* Học tập các nước tiên tiến và phát triển trong việc đưa lập trình vào chương trình học từ những lớp dưới
* Khuyến khích ý thức học tập suốt đời, học tập liên tục trên cơ sở tận dụng những công nghệ học tập mới dựa trên Internet
* Thay đổi cơ bản cách học tập và giảng dạy tiếng Anh ở trong nhà trường với những chỉ tiêu giám sát tác dụng đơn cử .
* Có chính sách để khuyến khích các doanh nghiệp và các tổ chức triển khai giáo dục đào tạo và giảng dạy kết nối với nhau để thu hẹp khoảng cách kiến thức và kỹ năng của sinh viên mới ra trường, qua đó giúp họ rút ngắn thời hạn tìm việc tương thích với trình độ và các doanh nghiệp rút ngắn thời hạn và giảm ngân sách tuyển dụng .

Những cuộc cách mạng công nghiệp trong lịch sử thế giới

[ 1 ] VINT ( Vision-Inspiration-Navigation-Trends ) The Fourth Industrial Revolution Things to Tighten the Link Between IT and OT.http : / / www.fr.sogeti.com/globalassets/global/downloads/reports/vint-research-3-the-fourth-industrial-revolution
CMCN lần 1 – Cơ khí hóa ; CMCN lần 2 Điện khí hóa ; CMCN lần 3 – Tự động hóa và CMCN lần 4 – Số hóa .
[ 2 ] Để đo vận tốc Viral của công nghệ, 1 số ít chuyên viên sử dụng tiêu chuẩn thời hạn mà mẫu sản phẩm công nghệ đạt ngưỡng 50 triệu người sử dụng. Theo tiêu chuẩn này, vận tốc Viral công nghệ tăng mạnh trong quy trình tiến độ gần đây : nếu như trước đây để đạt được số lượng 50 triệu người sử dụng, điện thoại thông minh cần 75 năm, radio cần 38 năm, TV cần 13 năm thì gần đây Internet chỉ cần 4 năm và Facebook chỉ cần 3,5 năm .
[ 3 ] Nguồn : World Economic Forum. năm nay. The Future of Jobs : Employment, Skills, and Workforce Strategy for the Fourth Industrial Revolution ( Diễn đàn kinh tế tài chính quốc tế Tương lai của việc làm : Việc làm, kiến thức và kỹ năng và kế hoạch tăng trưởng lực lượng lao động Giao hàng cho Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Tháng 1 năm năm nay )
[ 4 ] Một ví dụ nổi bật : Những điện thoại thông minh mưu trí rẻ nhất, với mức giá 10 USD đã xuất hiện ở châu Phi và châu Á. Dự báo đến năm 2020, 70 % quả đât sẽ chiếm hữu điện thoại thông minh mưu trí. Có một điểm quan trọng mà ít người chú ý quan tâm đến là những chiếc điện thoại cảm ứng mưu trí để vừa trong túi quần lại có vận tốc giải quyết và xử lý tương tự với các máy siêu tính lớn vài thập niên trước .
[ 5 ] Theo báo cáo giải trình năm năm ngoái của Boston Consulting Group, công ty tư vấn quản trị số 1 quốc tế, doanh thu bán robot công nghiệp tăng 23 % trong năm năm trước, và mức giao hàng hoàn toàn có thể tăng lên đến 400.000 robot / năm đến năm 2018. Báo cáo dự báo trong một thập kỷ tới, mức tiết kiệm chi phí trung bình trên quốc tế của giá robot so với mức nhân công sẽ ở mức 16 %, nhờ vào chi phí sản xuất rẻ hơn của các nhà phân phối máy móc .
[ 6 ] Năm 2013, ngành công nghệ in 3D trị giá khoảng chừng 3,1 tỷ USD / năm, tăng 35 % so với năm 2012. Trong vòng sáu năm tới, vận tốc tăng trưởng trung bình được Dự kiến ở mức cao, khoảng chừng 32 % / năm và đạt mức 21 tỷ USD vào năm 2020 .
[ 7 ] Nguồn : https://www.project-syndicate.org/commentary/labor-saving-technology-by-dani-rodrik-2015-01
[ 8 ] Nguồn : http://genk.vn/internet/chinh-phu-canada-ha-lan-new-zealand-dang-tim-cach-chia-tien-cho-nguoi-dan-20160315145259467.chn
[ 9 ] Trong ngành giày dép, công nghệ in 3D đã tân tiến đến mức hoàn toàn có thể sản xuất giầy ngay tại chỗ, và công nghệ này sẽ sớm được triển khai xong trong một tương lai không xa. Điều này có nghĩa là người tiêu dùng ở các nước tăng trưởng hoàn toàn có thể có ngay một đôi giày sản xuất theo nhu yếu của người mua mà không cần phải trải qua quá trình sản xuất hay nhập khẩu từ một vương quốc khác .
[ 10 ] Nguồn : http://cafef.vn/det-may-duoi-suc-20160618085507124.chn
[ 11 ] Nguồn : http://cafef.vn/dung-lao-vao-det-may-nua-20160723204439313.chn
[ 12 ] Cách đây khoảng chừng 50-60 năm, bang California đông dân và giàu sang của Mỹ là thủ phủ của ngành dệt may của quốc tế với nhiều thương hiệu lớn. Sau đó do giá nhân công tăng lên nên các xí nghiệp sản xuất sản xuất đã chuyển sang châu Á với giá lao động rẻ hơn. Hiện nay đang có làn sóng chuyển dời các nhà máy sản xuất sản xuất trở lại California nhờ tự động hóa diễn ra trong hầu hết toàn bộ các quy trình của sản xuấtđể tích lũy thông tin về sức khỏe thể chất liên tục 24/7. Gần đây, những cải tiến vượt bậc trong công nghệ nano giúp tạo ra Internet liên kết vạn vật siêu nhỏ hoàn toàn có thể dùng các hạt cảm ứng rất nhỏ với kích cỡ nano để tích lũy thông tin liên tục trong khung hình con người. Điều quan trọng là Nước Ta cần chớp lấy các cơ hội do cách mạng công nghệ mang lại một cách nhanh nhất để cải tổ chất lượng và lan rộng ra dịch vụ y tế đến mọi người dân .
[ 13 ] Nguồn : ILO. năm nay. ASEAN in transformation : How Technology is Changing Jobs and Enterprises ASEAN trong chuyển dời cơ cấu tổ chức : Công nghệ đang làm việc làm và doanh nghiệp đổi khác như thế nào .
[ 14 ] Nguồn : Tính toán của nhóm tác giả trên cơ sở số liệu của Điều tra lao động và việc làm .
[ 15 ] Nguồn : Như trên
[ 16 ] Nguồn : http://vneconomy.vn/cuoc-song-so/60000-cong-nhan-foxconn-duoc-thay-bang-robot-20160526025136288.htm
[ 17 ] Nguồn : http://www.if24h.com/lan-song-cat-giam-nhan-su-tai-cac-ngan-hang-chau-au-nam-2016/
[ 18 ] Từ cuối năm 2009, cơ quan chính phủ Mỹ đã tiến hành triển khai chiến dịch thay đổi giáo dục Educate to Innovate nhằm mục đích thôi thúc sự tăng trưởng giáo dục các ngành STEM và đặt ưu tiên tăng số lượng sinh viên và giáo viên thông thuộc trong các nghành nghề dịch vụ quan trọng lên số 1. Chi tiêu đã được sử dụng để góp vốn đầu tư cho Chương trình 100K in 10 đào tạo và giảng dạy 100 nghìn giáo viên STEM trong 10 năm. Hàng năm ở Mỹ có tổ chức triển khai ngày hội STEM với sự tham gia của Tổng thống Barack Obama. Để ưu tiên lôi cuốn chất xám từ các nước khác, Mỹ được cho phép sinh viên quốc tế tốt nghiệp các ngành STEM được ở lại thao tác tới 3 năm ( trong khi đó các sinh viên học các ngành khác chỉ được 1 năm ) theo chương trình thực tập OPT ( Optional Practical Training ) v.v

1.1. Ngành nông nghiệp

Công nghệ mới ứng dụng trong ngành nông nghiệp hướng đến tương lai quá trình chăn nuôi, trông trọt với mức tự động hoá và quy chuẩn cao. Các công nghệ mới trong ngành nông nghiệp được chia làm 4 nhóm chính : cảm ứng, thực phẩm, tự động hóa và kỹ thuật. Trong đó, công nghệ cảm ứng cho phép nhà nông chuẩn đoán và theo dõi mùa màng theo thời hạn thực, tương hỗ chăn nuôi và máy móc nông nghiệp. Công nghệ thực phẩm sẽ mang lại những thành tựu về gene cũng như năng lực tạo ra thịt từ phòng thí nghiệm. Công nghệ tự động hóa trong nông nghiệp sẽ được triển khai bởi các người máy size lớn hoặc người máy siêu nhỏ để giám sát quy trình gieo trồng. Còn công nghệ kỹ thuật giúp nông nghiệp lan rộng ra quy mô sang những phương tiện đi lại mới, khu vực mới và nghành nghề dịch vụ mới của nền kinh tế tài chính .
Đối với Nước Ta, có 1 số ít thử thách đáng kể tương quan đến tận dụng các cơ hội mà Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư mang lại để thôi thúc tăng trưởng nông nghiệp. Thứ nhất, năng lực ứng dụng, hấp thụ các công nghệ của Nước Ta rất hạn chế. Thứ hai, kể cả khi hoàn toàn có thể ứng dụng được các công nghệ này thì cần phải xử lý thử thách tương quan đến bất bình đẳng, vì nhiều người nông dân có trình độ và năng lượng còn hạn chế nên khó được hưởng lợi, thậm chí còn còn phải đương đầu với sự giảm giá của các loại sản phẩm mà họ làm ra do phải cạnh tranh đối đầu với các loại sản phẩm mới .

2. Kiến nghị chính sách

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra với tốc độ nhanh theo cấp số nhân đang làm thay đổi bối cảnh toàn cầu và có tác động ngày một gia tăng đến Việt Nam, cả tác động tích cực cũng như bất lợi: Với tư cách là người tiêu dùng, tất cả người dân đều được hưởng lợi do hàng hóa và dịch vụ sẽ phong phú hơn và giá cả hợp lý hơn.Tuy nhiên, trong trung hạn nhiều lao động có thể sẽ bị ảnh hưởng, đặc biệt là lao động ít kỹ năng nên phải chịu tác động mạnh mẽ của quá trình tự động hóa đang tăng tốc ở các nước phát triển.

Nếu tận dụng tốt cơ hội và vượt qua được các thách thức, Việt Nam sẽ có khả năng thu hẹp khoảng cách phát triển với các nước tiên tiến hơn, và sớm thực hiện được mục tiêu trở thành nước được công nghiệp hóa theo hướng hiện đại. Trong trường hợp ngược lại, khoảng cách phát triển với các nước đi trước sẽ tiếp tục gia tăng.

Do vậy Nước Ta cần triển khai một chương trình nghị sự kép : ( i ) liên tục xử lý những yếu tố tương quan đến kinh tế tài chính, xã hội và môi trường tự nhiên còn tồn dư từ quá trình tăng trưởng nóng trước đây, ( ii ) nhanh gọn tận dụng những cơ hội và vượt lên những thử thách mới Open tương quan đến Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang tăng cường trên khoanh vùng phạm vi toàn thế giới. Nội dung của kế hoạch tái cơ cấu tổ chức nền kinh tế tài chính gắn với quy đổi quy mô tăng trưởng cần phải gồm có những nội dung tương quan đến cả hai nhóm này .

Thứ nhất, cần đưa những cơ hội và thách thách thức liên quan đến Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào như là một nội dung bắt buộc của việc phân tích bối cảnh để điều chỉnh những thông số của các kế hoạch phát triển trung và dài hạn, đặc biệt là chương trình đầu tư hạ tầng lớn, trước hết là Internet, thông tin, truyền thông v.v

Thứ hai, cần tăng cường nâng cao nhận thức của các cơ quan hoạch định chính sách cũng như khu vực doanh nghiệp(nhất là đối với các doanh nghiệp trong ngành năng lượng, khai thác tài nguyên, công nghiệp chế tạo do các ngành này có khả năng chịu nhiều tác động) và khu vực ngân hàng về Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư để giúp điều chỉnh kế hoạch kinh doanh và đầu tư nhằm tránh các khoản đầu tư sai, qua đó giúp ngăn ngừa các khoản nợ xấu phát sinh trong tương lai.

Thứ ba, cần có những thay đổi căn bản trong điều hành tỷ giá theo hướng linh hoạt và mang tính thị trường hơn, tránh để đồng tiền Việt Nam bị định giá cao để giúp cải thiện năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong ngành chế tạo sẽ chịu nhiều sức ép điều chỉnh lớn khi lợi thế lao động giá rẻ của Việt Nam trong các ngành này bị suy giảm mạnh khi người máy và tự động hóa đang trở thành xu hướng chủ đạo trong thời gian tới.

Thứ tư,trong bối cảnh dư địa tài khóa hạn hẹp do nợ công đã ở mức cao, cần xem xét việc đánh thuế tài sản để có thêm nguồn ngân sách dành cho an sinh xã hội, đặc biệt là dùng để hỗ trợ lao động có thể bị mất việc trong các ngành chịu tác động bởi Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Thứ năm, nâng cao năng lực hấp thụ công nghệ, khuyến khích đổi mới sáng tạo: (i) thúc đẩy thiết lập các cụm liên kết ngành; (ii) dành ưu tiên đầu tư công cho phát triển kết cấu hạ tầng gắn với việc cải thiện tính kết nối (mở rộng độ bao phủ, tăng tốc đọ truy cập và hạ giá sử dụng Internet); (iii) phát triển thị trường vốn dài hạn, và thúc đẩy sự phát triển của các quỹ đầu tư mạo hiểm gắn với phát triển công nghệ và sáng tạo;

Thứ sáu, thực hiện chính sách công nghiệp phù hợp để (i) tăng cường mối liên kết chặt chẽ hơn giữa khu vực kinh tế trong nước và khu vực FDI, đặc biệt là có các biện pháp hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp và một số doanh nghiệp đang hoạt động hiệu quả trong các lĩnh vực ứng dụng và phát triển công nghệ, nhất là công nghệ trung bình và công nghiệp phụ trợ gắn với các chuỗi giá trị toàn cầu; (ii) thúc đẩy một sự hợp tác hiệu quả giữa Nhà nước, khu vực doanh nghiệp và các trường đại học công nghệ để thúc đẩy sự phát triển một số ngành chọn lọc, đặc biệt là công nghệ thông tin.

Thứ bảy, thực hiện cải cách mạnh hệ thống giáo dục, đào tạotheo hướng:

* Hỗ trợ can đảm và mạnh mẽ cho các ngành khoa học và công nghệ ( STEM ) bằng các thể chế và chủ trương hiệu suất cao
* Tăng cường tiếp thị để nâng cao nhận thức lớp trẻ, hướng sinh viên vào học các ngành STEM
* Nuôi dưỡng các kỹ năng và kiến thức STEM từ nhỏ, khởi đầu từ cấp mẫu giáo bằng các phương pháp giảng dạy tương thích như câu lạc bộ robots
* Học tập các nước tiên tiến và phát triển trong việc đưa lập trình vào chương trình học từ những lớp dưới
* Khuyến khích niềm tin học tập suốt đời, học tập liên tục trên cơ sở tận dụng những công nghệ học tập mới dựa trên Internet
* Thay đổi cơ bản cách học tập và giảng dạy tiếng Anh ở trong nhà trường với những chỉ tiêu giám sát tác dụng đơn cử .
* Có chính sách để khuyến khích các doanh nghiệp và các tổ chức triển khai giáo dục đào tạo và giảng dạy kết nối với nhau để thu hẹp khoảng cách kiến thức và kỹ năng của sinh viên mới ra trường, qua đó giúp họ rút ngắn thời hạn tìm việc tương thích với trình độ và các doanh nghiệp rút ngắn thời hạn và giảm ngân sách tuyển dụng .

[19] Chính phủ Nhật cũng có chính sách không hỗ trợ những ngành không phải STEM

[ 20 ] Nguồn : http://baodansinh.vn/nganh-cong-nghe-thong-tin-va-con-khat-nhan-luc-d37168.html
[ 21 ] Theo Thương Hội ứng dụng ( HHPM ) Thành Phố Đà Nẵng, khoảng chừng 3.000 sinh viên công nghệ thông tin tốt nghiệp trong năm năm ngoái thì chỉ 20 % làm được việc, 80 % còn lại Doanh Nghiệp phải huấn luyện và đào tạo bổ trợ ( Nguồn trên ) .
[ 22 ] Nguồn : http://vnexpress.net/tin-tuc/giao-duc/tuyen-sinh/tren-90-hoc-sinh-thi-thpt-quoc-gia-bi-diem-duoi-trung-binh-mon-tieng-anh-3440828.html