Networks Business Online Việt Nam & International VH2

Khái niệm, chức năng và nguyên tắc hoạt động của hệ thống chính trị?

Đăng ngày 15 March, 2023 bởi admin
Hệ thống chính trị là khái niệm của khoa học chính trị đương đại, là một trong những khái niệm phản ánh đặc trưng của những quan hệ quyền lực tối cao chính trị ; cũng như những bộ phận, những tác nhân tham gia vào những quy trình, tiến trình chính trị trong thể chế chính trị dân chủ tân tiến .

NỘI DUNG TƯ VẤN:

1. Khái niệm hệ thống chính trị:

 Liên quan đến vấn đề này có nhiều quan niệm khác nhau:

Hệ thống chính trị là toàn diện và tổng thể những tổ chức triển khai chính trị của xã hội được chính thức thừa nhận về mặt pháp lý nhằm mục đích triển khai quyền lực tối cao chính trị của xã hội đó. Hệ thống này gồm có Nhà nước, những Chính đảng, những Nghiệp đoàn và những tổ chức triển khai chính trị khác – trong đó Nhà nước là yếu tố cơ bản, TT .
Hệ thống chính trị là hệ thống những tổ chức triển khai mà trải qua đó giai cấp thống trị triển khai quyền lực tối cao chính trị trong xã hội .
Hệ thống chính trị là một chỉnh thể những tổ chức triển khai chính trị trong xã hội gồm có nhà nước, những đảng chính trị, những đoàn thể nhân dân và những tổ chức triển khai chính trị – xã hội hợp pháp được link với nhau nhằm mục đích ảnh hưởng tác động vào mọi mặt của đời sống xã hội để củng cố, duy trì và tăng trưởng chính sách xã hội đương thời tương thích với quyền lợi của chủ thể cầm quyền .

2. Chức năng của hệ thống chính trị

– Hệ thống chính trị chính là chính sách thực thi quyền lực tối cao thống trị của giai cấp cầm quyền ; là hệ thống những tổ chức triển khai mà trải qua đó giai cấp thống trị triển khai quyền lực tối cao chính trị trong xã hội .

– Quyền làm chủ của nhân dân lao động được thực hiện thông qua hệ thống chính trị. Xét theo khía cạnh này, hệ thống chính trị, dân chủ xã hội chủ nghĩa về bản chất là thống nhất. Trong hệ thống chính trị ở nước ta: Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc. Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Nhà nước ta là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Tất cả quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể nhân dân có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, chăm lo lợi ích của các đoàn viên, hội viên; thực hiện dân chủ và xây dựng xã hội lành mạnh; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước; giáo dục lý tưởng và đạo đức cách mạng, quyền và nghĩa vụ công dân, tăng cường mối liên hệ giữa nhân dân với Đảng, Nhà nước.

3. Nguyên tắc vận hành hệ thống chính trị:

Mỗi hệ thống chính trị có những nguyên tắc và chính sách quản lý và vận hành riêng. Dựa trên những nguyên tắc này mà những quan hệ, hành vi chính trị được xu thế và tạo thành một bộ phận hữu cơ của hệ thống. Cũng cần nói thêm rằng giữa ” nguyên tắc ” và ” chính sách ” không có những bức trường thành ngăn cách. Nói cách khác số lượng giới hạn giữa những khái niệm đó chỉ là tương đối .
Ngày nay ở nhiều nước trên quốc tế phổ cập 1 số ít nguyên tắc sau :

3.1 Quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân:

Từ nguyên tắc này, phát sinh một loạt những nguyên tắc hoạt động và sinh hoạt và ứng xử chính trị khác tương quan đến việc bảo vệ quyền lực tối cao nhà nước thuộc về nhân dân .

3.2 Ủy quyền có điều kiện và có thời hạn:

Nguyên tắc này xác lập ai là người hoàn toàn có thể được chuyển nhượng ủy quyền và chuyển nhượng ủy quyền trong bao lâu. Để bảo vệ nguyên tắc này phải thiết kế xây dựng thể chế bầu cử gồm có lựa chọn những ứng viên, thể thức bầu cử và thủ tục truất quyền khi thiết yếu .
Do trong xã hội có những giai cấp, những những tầng lớp, những nhóm và từng con người khác nhau với những xu thế giá trị chính trị khác nhau nên quan điểm về những yếu tố đều hoàn toàn có thể khác nhau. Vì vậy để bảo vệ điều hòa những độc lạ đó phải có nguyên tắc đồng thuận xã hội, tức là :

3.3 Nguyên tắc dân chủ:

Nguyên tắc này thực ra là tạo những điều kiện kèm theo kinh tế tài chính – xã hội và pháp lý để dân tham gia ngày càng nhiều và thực ra vào việc làm nhà nước, tự quyết định hành động vận mệnh của mình trải qua nhà nước, bằng nhà nước .
Những bộc lộ đơn cử của nguyên tắc này là :
( 1 ) Công khai những hoạt động giải trí của nhà nước .
( 2 ) Tạo điều kiện kèm theo để dân tiếp cận thông tin .
( 3 ) Tạo điều kiện kèm theo để dân bày tỏ nguyện vọng ( dân chủ trực tiếp, gián tiếp ) .
( 4 ) Bầu cử tự do để nhân dân lựa chọn những đại biểu và bộc lộ ý chí, phải hỏi dân khi quyết định hành động những yếu tố quan trọng .
( 5 ) Thiểu số phục tùng quyết định hành động của đa phần, đa phần tôn trọng và bảo vệ thiểu số .

3.4 Nguyên tắc thống nhất và phân quyền:

Đây là hai mặt của một yếu tố trong đời sống chính trị. Không có thống nhất và tập trung chuyên sâu quyền lực tối cao đủ mức thì sẽ không có quyền lực tối cao chính trị hoặc quyền lực tối cao nhà nước và sẽ không có quyền để phân loại ( hoặc phân công ) ; không có thống nhất thì không còn quyền lực tối cao nhà nước ( tức là chỉ còn quyền lực tối cao tập đoàn lớn hoặc quyền lực tối cao cát cứ ) .
Sự thống nhất quyền lực tối cao nhà nước biểu lộ :
( 1 ) Xã hội công dân thống nhất, trên đó kiến thiết xây dựng nhà nước ;

(2) Lãnh thổ quốc gia dân tộc thống nhất;

( 3 ) Ý chí nhân dân được tổng hợp lại thành những văn bản ( khế ước ) có tính pháp lý hợp pháp ( hiến pháp và pháp lý … ) từ đây thiết kế xây dựng những thể chế quyền lực tối cao thống nhất ( cơ quan đại biểu cao nhất, cơ quan hành chính cao nhất, cơ quan xét xử cao nhất … ) .
Tuy nhiên, những nguyên tắc này dù có tính hiến định hoặc pháp định nhưng về thực ra chúng được vận dụng trong thực tiễn là rất khác nhau. Ở nhiều nước, những nguyên tắc này vẫn là những tiềm năng cần vươn tới .
( 4 ) Thống nhất bởi đảng cầm quyền. Đảng cầm quyền chi phối hệ thống chính trị bằng những phương pháp chính trị như tác động ảnh hưởng cương lĩnh, đường lối, nêu gương, tổ chức triển khai, hoạt động giáo dục …
Trên cơ sở những thống nhất trên đây, mà biểu lộ ra là tính đồng thuận, tính thỏa hiệp xã hội, sẽ triển khai sự phân quyền. Sự phân quyền mà sắc thái và những Lever của nó được những tác giả diễn đạt và nhấn mạnh vấn đề rất khác nhau như ” phân loại ” ” phân công ” ” phân quyền ” ” phân cấp ” ” tản quyền ” v.v… đều muốn nói đến giao cho những chủ thể khác nhau theo chiều ngang ( Trung ương – Trung ương ) hay theo chiều dọc ( Trung ương – địa phương ) những trách nhiệm có tính tính năng của nhà nước ( tính năng chính trị hoặc xã hội ) .
Vì vậy phân quyền là một bộc lộ tất yếu của quy trình thực thi quyền lực tối cao nhà nước trong tính phức tạp, phong phú, trong trạng thái hoạt động của nó. Không có sự phân quyền, trong điều kiện kèm theo xã hội văn minh, quyền lực tối cao chính trị và quyền lực tối cao nhà nước sẽ không được thực thi .

4. Cơ chế vận hành của hệ thống chính trị:

Cơ chế tổng hợp những phương pháp quản lý và vận hành của hệ thống chính trị. Cơ chế vừa phản ánh thực chất chính sách chính trị vừa chi phối những hoạt động giải trí của hệ thống. Có 3 chính sách cơ bản sau :
( 1 ) Cơ chế mệnh lệnh cưỡng bức .
( 2 ) Cơ chế thể chế .
( 3 ) Cơ chế tư vấn .
Ba chính sách này hoàn toàn có thể được quản lý và vận hành đồng thời, hoàn toàn có thể riêng không liên quan gì đến nhau tùy theo những quan hệ giữa chủ thể chính trị và đối tượng người tiêu dùng chịu ảnh hưởng tác động của quyền lực tối cao chính trị. Các chính sách bộc lộ được trình độ thuần thục của hệ thống và sự trưởng thành về văn hóa truyền thống chính trị .

5. Các quan hệ chính trị:

Trong hệ thống chính trị có nhiều loại quan hệ. Loại thứ nhất loại quan hệ chính trị trong đời sống chính trị, những quan hệ này xen kẽ, phong phú, nhiều tầng, nhiều chiều, trực tiếp và gián tiếp. Những quan hệ này thực ra là nền tảng xã hội và thiên nhiên và môi trường văn hóa truyền thống của hoạt động giải trí chính trị. Những quan hệ chính trị cấu thành hệ thống khi chúng được xác lập và có vai trò trực tiếp duy trì sự sống sót và hoạt động giải trí của hệ thống chính trị. Các quan hệ đó hoàn toàn có thể được xếp như sau :
( 1 ) Quan hệ những chủ thể quản trị ( quyền lực tối cao ) và đối tượng người tiêu dùng của quản trị ( quyền lực tối cao ) ;
( 2 ) Quan hệ theo chiều ngang của hệ thống : Giữa những thể chế cấp Trung ương với cấp Trung ương. Ví dụ giữa những cơ quan lập pháp tối cao ( Quốc hội ) hành chính tối cao ( nhà nước ) và tư pháp, tối cao ( Tòa án tối cao ), quan hệ giữa những chủ thể chính trị trong hệ thống ;
( 3 ) Quan hệ giữa những cơ quan quyền lực Trung ương với những cơ quan quyền lực địa phương và cơ sở ( theo chiều dọc ) ;
( 4 ) Quan hệ hệ thống chính trị của một vương quốc với những hệ thống chính trị bên ngoài .
Quan hệ chính trị là yếu tố liên kết những bộ phận tính năng, những cấu trúc của hệ thống chính trị .
Vai trò đặc biệt quan trọng của những quan hệ chính trị là ở chỗ nó miêu tả cân đối quyền lợi, sự trung lập, trạng thái trong thực tiễn gật đầu được giữa những quyền lợi, những nhóm, những giai cấp, những dân tộc bản địa trong một hệ thống quyền lực tối cao công cộng và nhân danh quyền lực tối cao công cộng để bảo vệ, duy trì sự cân đối ấy .
Nhiều quan điểm còn cho rằng, hệ thống chính trị còn gồm có cả những thể chế văn hóa truyền thống chính trị. Ở đây, yếu tố không phải là văn hóa truyền thống chính trị nói chung mà là một hệ giá trị và kiểu mẫu quan hệ, hành vi, tạo thành tiểu hệ thống điều tiết. Đó là những chuẩn mực, những tiêu chuẩn chính trị, những quyền, truyền thống cuội nguồn chính trị, đạo đức, nghi thức chính trị. Tiểu hệ thống này điều tiết quan hệ, hành vi, hoạt động giải trí chính trị của cá thể, nhà nước, … theo nhu yếu tăng trưởng kiểu này hay kiểu khác của hệ thống chính trị. Như trên đã nói, tiểu hệ thống này được cho phép xác lập thực chất của hệ thống chính trị, những thời đại chính trị khác nhau .
Cần quan tâm là hệ thống chính trị ở mỗi nước khác nhau hoàn toàn có thể có những quy mô, cấu trúc, quản lý và vận hành khác nhau. Ở 1 số ít nước yếu tố tôn giáo rất đặc biệt quan trọng, nhưng ở nhiều nước khác thì không đến mức như vậy. Vì thế về hệ thống chính trị không những có những ý niệm khác nhau mà còn có cách tổ chức triển khai và quản lý và vận hành khác nhau. Mặc dù vậy, yếu tố hệ thống chính trị vẫn bị chi phối bởi những quy luật chung, có tính thông dụng, nếu không tuân thủ những yếu tố đó không hề hiểu những hệ thống chính trị đơn cử được .

Trên đây là tư vấn của chúng tôi.  Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 1900 6162 để được giải đáp.

Rất mong nhận được sự hợp tác!

Trân trọng. / .

Bộ phận tư vấn pháp luật Sở hữu trí tuệ – Công ty luật Minh Khuê

Source: https://vh2.com.vn
Category : Công Nghệ