Giáo dục chuyên biệt là gì? Ưu điểm và hạn chế của mô hình | Trung tâm Tâm lý Giáo dục Chuyên biệt NHC Việt Nam

Giáo dục chuyên biệt là chương trình giáo dục, học tập được thiết kế dành riêng cho những trẻ có nhu cầu đặc biệt, chính là trẻ khuyết tật, trẻ chậm nói, trẻ tự kỷ, trẻ khiếm thính hay khiếm thị. Thực tế, hiện nay nhu cầu tìm kiếm các môi trường giáo dục cho trẻ đặc biệt đang được chú trọng, tuy nhiên vẫn còn rất nhiều các vấn đề hạn chế đòi sự sự quan tâm nhiều hơn từ các cơ quan ban ngành.

Tìm hiểu về giáo dục chuyên biệt

Giáo dục chuyên biệt ( Special Education ) là một trong nghành nghề dịch vụ đặc biệt quan trọng nhưng không kém phần quan trọng so với mạng lưới hệ thống giáo dục chung. Hiểu một cách đơn thuần nhất thì đây là chương trình giáo dục được kiến thiết xây dựng cho những trẻ có nhu yếu đặc biệt quan trọng không hề phân phối với mạng lưới hệ thống giáo dục thông thường .

Thực tế các chương trình giáo dục cho trẻ đặc biệt này đã bắt đầu xuất hiện từ thế kỷ  XI tại một số đất nước như Pháp, Đức, Tây Ban Nha .. Theo đó những nhóm trẻ bị câm điếc hay mù thay vì đến lớp học sẽ được tập trung tại nhà thờ để được các sơ hay tu sĩ chăm sóc, giảng dạy. Dần dần hoạt động này được chú trọng hơn, việc xây dựng các môi trường giáo dục riêng bắt đầu được quan tâm.

Bạn đang đọc: Giáo dục chuyên biệt là gì? Ưu điểm và hạn chế của mô hình | Trung tâm Tâm lý Giáo dục Chuyên biệt NHC Việt Nam

Đối tượng hướng tới

Các đối tượng người tiêu dùng có nhu yếu đặc biệt quan trọng ở đây chính là trẻ chậm hay có thiếu vắng về mặt ý thức / sức khỏe thể chất / xúc cảm và dẫn tới những ảnh hưởng tác động xấu đi trong quy trình tăng trưởng như những đứa trẻ khác. Những đối tượng người tiêu dùng đơn cử được khuyến khích tham gia chương trình giáo dục chuyên biệt như

• Trẻ khuyết tật về thần kinh: trẻ chậm nói, trẻ tự kỷ, trẻ bại não, trẻ thiểu năng trí tuệ
• Trẻ khuyết tật về thể chất: trẻ bị khiếm thính, trẻ khiếm thị, trẻ tàn tật..

Có thể thấy đặc thù chung của nhóm trẻ này chính là thiếu vắng một số ít kỹ năng và kiến thức, năng lực nào đó nên dễ gặp khó khăn vất vả trong những môi trường giáo dục thông thường. Chẳng hạn trẻ tự kỷ sẽ học tập rất chậm so với những đứa trẻ khác, không đủ năng lượng thể cung ứng mức nhận thức đồng cảm khi đến môi trường giáo dục truyền thống lịch sử .Không thiếu những trường hợp trẻ khuyết tật, trẻ thiểu năng trí tuệ bị bắt nạt, cô lập nghiêm trọng khi đến trường học cho trẻ thông thường. Mặt khác việc trẻ không hề hòa nhập được, không hề kết bạn, không hiểu thầy cô muốn nói gì cũng tác động ảnh hưởng lớn về mặt tâm ý, ý thức nên những chuyên viên cũng khuyến khích những đối tượng người dùng này nên tham gia giáo dục chuyên biệt .

Mục tiêu của giáo dục chuyên biệt

Mục tiêu tiên phong của giáo dục chuyên biệt được coi như một “ quy mô y tế ” để “ giảng dạy ” trẻ về trạng thái thông thường. Tất nhiên, điều này lúc bấy giờ hầu hết là không hề với những thực trạng như tự kỷ, chậm tăng trưởng trí tuệ. Do đó đây không được coi là giải pháp điều trị mà chỉ giúp can thiệp để giảm tải những khiếm khuyết bị thiếu vắng .Một tiềm năng khác mà giáo dục chuyên biệt hướng tới cũng chính là vì tinh thần nhân đạo. Bởi như đã nói, trẻ đặc biệt quan trọng thường gặp rất nhiều khó khăn vất vả trong quy trình hòa nhập với hội đồng. Nhiều trẻ không được đi học sẽ chỉ ở nhà nhưng cha mẹ cũng không biết cách tương hỗ khiến cho niềm tin, nhận thức của con gặp rất nhiều hạn chế, dù lớn nhưng cũng không biết cách chăm nom bản thân .Cuối cùng, một tiềm năng mà giáo dục đặc biệt quan trọng cũng hướng tới chính là giám sát, quản trị với những đối tượng người dùng này. Nguyên nhân xuất phát từ thời gian cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX, 1 số ít quan điểm tại Phương Tây cho rằng trẻ đặc biệt quan trọng không có năng lực lao động, không đủ tiêu chuẩn trở thành “ người lao động ” đồng thời cũng hoàn toàn có thể gây ảnh hưởng tác động đến tâm ý, nhận thức, đạo đức của những đứa trẻ thông thường. Do đó cần tạo ra những môi trường để hoàn toàn có thể giám sát những đối tượng người tiêu dùng này tránh những hệ lụy khác .Thực tế hiện tại giáo dục chuyên biệt đều hướng tới tiềm năng chung chính là kiến thiết xây dựng một môi trường học tập, tăng trưởng những nhận thức, kỹ năng và kiến thức thiết yếu để vừa giúp trẻ giảm tải mức độ khiếm khuyết đồng thời tăng cường năng lực hòa nhập với hội đồng để trở thành người có ích cho xã hội, hoặc tối thiểu hoàn toàn có thể tự chăm nom cho bản thân ở hiện tại và tương lai .

Nhiệm vụ, chức năng

Dựa vào tiềm năng tăng trưởng chung, hoàn toàn có thể xác lập trách nhiệm, công dụng mà giáo dục chuyên biệt lúc bấy giờ đang hướng tới chính là

• Can thiệp các khiếm khuyết mà trẻ đang thiếu hụt về ngôn ngữ, nhận thức, cảm xúc, hành vi hay vận động
• Bổ sung và phát triển nhận thức cho trẻ đặc biệt để con có thể hiểu và đáp ứng với các thông tin, kỹ năng  cơ bản cần thiết phù hợp với từng năng lực, tình trạng của con
• Phát triển về ngôn ngữ, giao tiếp để trẻ chủ động thể hiện được các nhu cầu cá nhân và tương tác với những người xung quanh. Chẳng hạn trẻ bị chậm nói phải biết gọi cha mẹ, nói rõ thành lời, chủ động thể hiện được nhu cầu cá nhân hơn
• Tạo môi trường để trẻ tiếp nhận nền tảng kiến thức, học tập phù hợp với năng lực cá nhân
• Tạo môi trường để trẻ có thể vui chơi, kết bạn, sinh hoạt an toàn, văn minh
• Giáo dục chuyên biệt giúp phát hiện sớm các năng lực tiềm ẩn và giúp bé phát huy thế mạnh, bù đắp cho các vấn đề thiếu hụt, từ đó định hướng con đường phát triển tương lai để trở thành người có ích cho xã hội
• Xây dựng môi trường học tập văn minh, lịch sự, công bằng, từ đó vun đắp về mặt đạo đức, hành vi, tính cách cho trẻ

Ưu/ nhược điểm của giáo dục chuyên biệt

Giáo dục chuyên biệt là một nghành nghề dịch vụ mới mà không mới. Mới là do tại nghành nghề dịch vụ này luôn cần phải đổi khác, phải tăng trưởng, phải được nghiên cứu và điều tra từng ngày để mang lại những hiệu quả mới tích cực cho trẻ. Tuy nhiên bởi nó đã Open từ truyền kiếp với rất nhiều yếu tố tồn dư chưa thể xử lý nên cũng được coi là một nghành cũ ,Thống kê gần đây đã cho tác dụng về tỷ suất trẻ đặc biệt quan trọng như tự kỷ, trẻ chậm nói, trẻ thiếu năng trí tuệ hay gặp những khiếm khuyết về thể lý khác vẫn có xu thế ngày càng tăng. Điều này cũng đồng nghĩa tương quan với việc giáo dục chuyên biệt ngày càng được chăm sóc nhiều hơn từ cha mẹ nói riêng và những đơn vị chức năng giáo dục nói chung .Có rất nhiều yếu tố xoay quanh giáo dục chuyên biệt, gồm có cả những ưu điểm và những góc nhìn còn tồn dư khiến nhiều người còn ái ngại khi tham gia vào nghành này. Cụ thể

Ưu điểm

Cần hiểu rằng, thực trạng và năng lượng của mỗi trẻ đặc biệt quan trọng là trọn vẹn khác nhau. Chẳng hạn như cùng là trẻ chậm tăng trưởng trí tuệ nhưng có trẻ có chỉ số IQ là 65 nhưng trẻ khác lại chỉ có IQ 50 thì mức độ ghi nhớ và hiểu của con sẽ khác ; hay dù là cùng nhóm trẻ tự kỷ nhưng có trẻ gặp khó khăn vất vả trong học tập nhưng lại có nhóm trẻ tự kỷ thiên tài hoàn toàn có thể ghi nhớ 1 cuốn sách chỉ sau một lần thấy .Giáo dục truyền thống cuội nguồn không hề chỉ tập trung chuyên sâu tăng trưởng hay can thiệp cho 1 đứa trẻ nhưng giáo dục chuyên biệt sẽ làm được điều này. Trẻ đặc biệt quan trọng thường sẽ được bác sĩ, chuyên viên, những giáo viên nhu yếu làm những bài test kiểm tra năng lượng để tiện xếp lớp cũng như thiết kế xây dựng lộ trình can thiệp thích hợp nhất, cung ứng đúng với năng lực của con .Mặt khác, những trẻ đặc biệt quan trọng cũng hoàn toàn có thể được phong cách thiết kế quy mô giáo dục 1 : 1 nghĩa là 1 cô, 1 trò để bảo vệ việc tăng cường nhận thức hay những kỹ năng và kiến thức khác đạt tác dụng tốt nhất. Những đối tượng người dùng như trẻ bị khiếm thính, trẻ tự kỷ, trẻ tăng động rất khó tập trung chuyên sâu và theo kịp những bè bạn khác nếu học trong môi trường chung do đó giáo dục cho nhóm đối tượng người tiêu dùng này sẽ được chú trọng thực hành thực tế cá thể .

Một ưu điểm chính khác lý giải vì sao phụ huynh nên cho trẻ tham gia giáo dục chuyên biệt thay vì chỉ giáo dục tại nhà chính là để con tiếp thu nhập thức có hiệu quả nhất. Phụ huynh dù yêu thương con đến đâu nhưng không đủ chuyên môn sẽ rất khó để kiểm soát các cảm xúc hay hành vi bất thường của con, khó đưa con vào khuôn khổ hoàn toàn, khả năng tiếp thu thông tin cũng sẽ chậm hơn.

Xem thêm: Đánh giá Samsung Galaxy Note 20 – NewTechShop

Trong khi đó giáo dục đặc biệt quan trọng sẽ có đội ngũ giáo viên riêng đã được đào tạo và giảng dạy về năng lượng, biết cách làm thế nào để lôi cuốn sự quan tâm và tập trung chuyên sâu của trẻ, làm thế nào để kiểm soát và điều chỉnh được cảm hứng, hành vi của con. Bởi thế trẻ sau khi được tham gia giáo dục chuyên biệt thường có sự đổi khác rất tích cực cả về xúc cảm, hành vi, nhận thức hay cách tiếp xúc .Đồng thời chính những thầy cô giáo tại đây sẽ làm người hoàn toàn có thể tìm thấy và phát huy năng lượng cá thể của riêng mình. Chẳng hạn như 1 số ít trẻ bị điếc nhưng con có giác quan thứ 6 cực nhạy bén hay trẻ tự kỷ hoàn toàn có thể vẽ cực đẹp, có năng lực ghi nhớ mọi thứ chỉ trong nháy mắt. Phát triển những năng lượng này chính là tiền đề để bù đắp những góc nhìn thiếu vắng khác, tăng năng lực trẻ hoàn toàn có thể độc lập ở tương lai thay vì phải nhờ vào trọn vẹn vào mái ấm gia đình .Mặt khác thì những đơn vị chức năng thực thi giáo dục đặc biệt quan trọng lúc bấy giờ cũng rất chú trọng đến việc góp vốn đầu tư hạ tầng, khoảng trống để trẻ hoàn toàn có thể học tập và đi dạo tương thích. Nhiều cha mẹ vì lo ngại con ra ngoài sẽ nguy khốn, sợ không trấn áp được con nên đây cũng là thời cơ để trẻ hoàn toàn có thể thỏa thích đi dạo, hoạt động như những đứa trẻ thông thường .Giáo dục chuyên biệt còn tạo điều kiện kèm theo để những trẻ có khiếm khuyết hoàn toàn có thể kết bạn, tăng cường tiếp xúc – điều mà những môi trường giáo dục truyền thống cuội nguồn đôi khi không hề làm được. Trẻ dù thuộc bất kỳ đối tượng người tiêu dùng nào cũng cần được bầu bạn, được san sẻ để thỏa mãn nhu cầu những nhu yếu về mặt tâm ý .

Nhược điểm và một số vấn đề bất cập khác

Tất nhiên, so với giáo dục truyền thống cuội nguồn, giáo dục chuyên biệt còn rất nhiều điểm yếu kém và những yếu tố chưa ổn khác chưa được xử lý. Đây cũng chính là một phần nguyên do khiến nhiều trẻ đặc biệt quan trọng, trẻ khuyết tật lúc bấy giờ vẫn chưa được tham gia giáo dục mà chỉ hoạt động và sinh hoạt, can thiệp tại nhà. Và điều này sẽ tác động ảnh hưởng rất lớn đến năng lực tăng trưởng của con .Nhược điểm lớn tiên phong chính là ngân sách để tham gia giáo dục chuyên biệt khá cao, tuy nhiên lại không bảo vệ chắc như đinh rằng khi nào cũng có hiệu suất cao. Đây là một trong thực tiễn không hề phủ nhận bởi có rất nhiều trẻ dù được cha mẹ gửi gắm, ĐK tại những TT giáo dục đặc biệt quan trọng lớn nhưng một thời hạn sau con vẫn không biết nói, không có những phản ứng tích cực như mong đợi, nhưng lại cũng không hề trách được bởi ai cũng hiểu rõ giáo dục trẻ đặc biệt quan trọng khó khăn vất vả thế nào .Mặt khác mặc dầu tiềm năng của giáo dục chuyên biệt là giúp trẻ hòa nhập với hội đồng, tuy nhiên vô hình trung lại hoàn toàn có thể số lượng giới hạn trẻ chỉ nằm trong số lượng giới hạn của những người có cùng thực trạng. Nhiều trẻ chỉ tiếp xúc với những trẻ tự kỷ, trẻ thiểu năng, cùng hoạt động và sinh hoạt, đi dạo hay thao tác cũng trong môi trường này thì cũng không thể nào trở nên tự tin khi hòa nhập với hội đồng thông thường .Ở nhiều trẻ quy trình tham gia giáo dục đặc biệt quan trọng chỉ là một tiến trình ngắn để bổ trợ những đặc thù bị thiếu vắng, ví dụ điển hình trẻ chậm nói đơn thuần sau khi đã không thay đổi được về ngôn từ, nhận thức, tiếp xúc vẫn hoàn toàn có thể theo học tại những môi trường thông thường. Những rõ ràng lúc này trẻ cũng lại phải học cách hòa nhập với giáo dục truyền thống lịch sử từ đầu chứ không hề thích ứng ngay .Tỷ lệ những thực trạng trẻ đặc biệt quan trọng ngày càng tăng đồng nghĩa tương quan với việc những TT, trường học về giáo dục chuyên biệt cũng tăng theo để phân phối nhu yếu của cha mẹ. Tuy nhiên trong số đó không có ít những đơn vị chức năng là tự phát, không có sự tương hỗ trình độ từ chuyên viên, bác sĩ. Các chương trình can thiệp nếu được thiết kế xây dựng từ những người không có trình độ và được thực thi cảm tính sẽ không hề có hiệu suất cao đồng thời còn tốn kém nhiều thời hạn và ngân sách .Cho dù ngân sách cho trẻ tham gia giáo dục đặc biệt quan trọng cao, những đối tượng người dùng này cũng được công nhận là trẻ khuyết tật nhưng lại vẫn chưa có những chủ trương tương hỗ về y tế hay giáo dục cho con. Đây cũng là nguyên do khiến nhiều trẻ tự kỷ, trẻ chậm tăng trưởng sống trong mái ấm gia đình có thực trạng khó khăn vất vả phần đông không được đảm nhiệm giáo dục tương thích .Một chưa ổn khác cũng hoàn toàn có thể thấy rõ trong nghành này chính là hiện tại nguồn nhân lực phân phối cho những nhu yếu giáo dục và chăm nom trẻ đặc biệt quan trọng đang thiếu vắng nghiêm trọng. Cho dù mức lương trung bình của những giáo viên chuyên biệt cao hơn với những nghành nghề dịch vụ giáo dục khác nhưng thực tiễn trọn vẹn không là gì so với những gì mà thầy cô đã góp sức .Thời gian để hoàn thành xong những chương trình giáo dục cho trẻ đặc biệt quan trọng cũng không hề xác lập được. Có trường hợp trẻ chỉ cần tham gia một thời hạn ngắn nhưng cũng có trường hợp trẻ phải theo học lâu bền hơn, thậm chí còn là suốt đời để mang đến những đổi khác tích cực. Điều này nhờ vào vào rất nhiều yếu tố như thực trạng trẻ, giải pháp giáo dục ..Để hoàn toàn có thể trở thành một giáo viên trong nghành này không chỉ yên cầu về trình độ mà còn là về đạo đức, tận tâm, sự kiên trì mà còn là tình yêu với nghề, với trẻ. Có vô vàn những khó khăn vất vả những khó khăn vất vả, thử thách, áp lực đè nén đặt ra với những người làm việc làm giáo dục cho cho trẻ đặc biệt quan trọng khiến cho rất nhiều giáo viên còn quan ngại chưa dám “ lao vào ” vào trình độ này .

Với những vấn đề bất cập này đòi hỏi phải có sự quan tâm, giải quyết từ các đơn vị giáo dục có thẩm quyền. Mặc dù thực tế, trong những năm gần đây, lĩnh vực này đã nhận được nhiều sự quan tâm hơn nhưng vẫn còn vô vàn các khó khăn còn tồn đọng chưa biết đến bao giờ mới có thể giải quyết hoàn toàn.

Xem thêm: Thông tư 30/2022/TT-BTC hướng dẫn cơ chế tài chính thực hiện Đề án Nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, cán bộ giáo dục đại học

Một số vấn đề phụ huynh cần lưu ý về giáo dục chuyên biệt

Không thể phủ nhận tầm quan trọng của giáo dục chuyên biệt với đại đa số những thực trạng trẻ đặc biệt quan trọng, trẻ khuyết tật. Con khi được tham gia giáo dục đúng cách sẽ có nhận thức tốt hơn, hành vi ứng xử tốt hơn, biết cách ứng xử, hoàn toàn có thể tự chăm nom cho bản thân, hạn chế được những hành vi xấu đi khác. Và quan trọng hơn đây chính là tiền đề quan trọng để con hoàn toàn có thể tăng trưởng một cách độc lập hơn ở tương lai .Tuy nhiên như đã nghiên cứu và phân tích, vẫn có rất nhiều những yếu tố chưa ổn trong nghành này yên cầu cha mẹ cần vận dụng đúng cách. Cụ thể một số ít chú ý quan tâm mà cha mẹ nên xem xét nếu cần cho trẻ tham gia giáo dục đặc biệt quan trọng như

• Thăm khám và xác định chính xác nguyên nhân, tình trạng, mức độ của trẻ để có hướng giáo dục phù hợp. Không phải đơn vị nào cũng đủ chuyên môn để thăm khám chính xác về mức độ nhận thức hay tình trạng của con nên cần đến bệnh viện để làm đầy đủ các xét nghiệm kiểm tra chi tiết hơn
• Tìm hiểu kỹ về các đơn vị giáo dục chuyên biệt trước khi gửi gắm trẻ, đảm bảo đã được cấp phép hoạt động từ các đơn vị có thẩm quyền chứ không phải các đơn vị tự phát
• Các trung tâm uy tín sẽ luôn đưa ra lộ trình can thiệp rõ ràng, có ghi chép chi tiết về quá trình học tập, những thay đổi của trẻ, những kỹ năng mới để phụ huynh có thể theo dõi về sự phát triển của con mỗi ngày
• Một số đơn vị giáo dục chuyên biệt có các chương trình học bán trú hay nội trú, tuy nhiên theo các chuyên gia, phụ huynh không nên hoàn toàn phụ thuộc vào đây. Trẻ dù thuộc bất cứ tình trạng nào cũng rất cần có sự quan tâm, chăm sóc, đồng hành từ cha mẹ nên nếu thiếu vắng tình cảm của gia đình sẽ không thể nào mang đến những thay đổi tích cực toàn diện
• Kết hợp nhuần nhuyễn các phương pháp điều trị, chăm sóc trẻ theo chỉ định của bác sĩ và các chuyên gia
• Phụ huynh cần trực tiếp tham gia vào quá trình hỗ trợ, giáo dục trẻ đặc biệt thông qua các liệu pháp tại nhà, các buổi sinh hoạt, vui chơi phù hợp với lứa tuổi. Hãy luôn cố gắng duy trì thái độ tích cực, sự kiên nhẫn để thấy rõ sự thay đổi tích cực mỗi ngày từ con

Giáo dục chuyên biệt thực sự là một nghành quan trọng để những trẻ đặc biệt quan trọng có đời sống, xu thế tốt hơn không chỉ ở hiện tại và tương lai. Hy vọng rằng trong thời hạn sắp tới, những khó khăn vất vả mà giáo dục chuyên biệt đang phải đương đầu sẽ được khắc phục để toàn bộ mọi đứa trẻ dù thuộc thực trạng nào cũng được tiếp cận với nền giáo dục công minh, tân tiến, văn minh nhất .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Đánh Giá