‘Trái Đất quay quanh Mặt Trời’ hay ‘Mặt Trời quay quanh Trái Đất’? Không đơn giản như bạn nghĩ

Một câu hỏi tưởng chừng như đơn giản lại thường xuyên quay trở về ám ảnh nhân loại, kể cả cho đến tận ngày nay. Bạn nghĩ rằng mình đã có câu trả lời chắc chắn? Vậy theo bạn, “Trái Đất quay quanh Mặt Trời” hay “Mặt Trời quay quanh Trái Đất”?

Thật ra, theo thuyết tương đối của Einstein, với mỗi hệ quy chiếu, Trái Đất lại có một quỹ đạo riêng. Chính vì vậy bạn sẽ không hề xác lập được quỹ đạo thật sự của Trái Đất, trừ khi những nhà khoa học hoàn toàn có thể đưa ra một “ hệ quy chiếu tuyệt đối ” cho thời gian-không gian. Điều đó tưởng chừng như không hề, nhưng những thành quả nghiên cứu và điều tra mới gần đây lại khiến giới thiên hà học đau đầu một lần nữa …
Tuy nhiên, trước hết, tất cả chúng ta hãy cùng khám phá về thiên văn học trong những nền văn minh cổ đại, cũng như những quan điểm về thuyết nhật tâm và địa tâm để hiểu rõ hơn về cuộc tranh luận lâu bền hơn trong lịch sử dân tộc thiên văn học quốc tế .

1. Thiên văn học trong các nền văn minh cổ đại

Thiên văn học trong những nền văn minh cổ đại đã rất tăng trưởng, như trong văn minh Ai Cập, văn minh Lưỡng Hà, văn minh Nước Trung Hoa, văn minh Ấn Độ, và văn minh Trung Mỹ. Ở đây, tất cả chúng ta hãy lấy văn minh Ai Cập và văn minh Nước Trung Hoa làm ví dụ .
Khoảng 4.000 năm trước Công Nguyên, tại thung lũng sông Nile ( Nin ), một trong những nền văn minh truyền kiếp nhất đã Open : nền văn minh Ai Cập cùng với ngành thiên văn học gắn chặt với con sông hùng vĩ này. Trong khi quan sát mối liên hệ giữa những vì sao trên khung trời và những hiện tượng kỳ lạ Open ở dưới mặt đất, những vị tư tế Ai Cập đã có những góp phần rất quan trọng. Họ đã có âm lịch với 12 tháng, mỗi tháng 29 đến 30 ngày và cứ sau hai đến ba năm, họ lại cộng thêm vào một tháng để luôn tương thích với những mùa trong năm .

Trong thiên văn học Ai Cập, khung trời được chia thành 45 chòm sao và con người đã biết đến những hành tinh như sao Mộc, sao Hoả, sao Thổ, sao Kim, và sao Thuỷ. Người Ai Cập cũng hoàn toàn có thể tính được thời hạn vào cả ban ngày lẫn đêm hôm dựa vào Mặt Trời và vị trí của những chòm sao. Họ cũng đã xác lập một giờ bằng 1/24 độ dài của một ngày đêm .
Trong khi đó, ở nền văn minh 5.000 năm của Trung Quốc cổ đại, những sự kiện thiên văn đã được ghi chép từ rất sớm và khá đơn cử. Các hiện tượng kỳ lạ nhật thực, nguyệt thực, sao mới Open đã được ghi chép lại từ khoảng chừng 1.500 năm TCN vào đời nhà Thương. Cho đến nay, ghi chép sớm nhất về vết đen Mặt Trời là trong sách Ngọc Hải, được ghi nhận không lâu sau năm 165 TCN. Hán Thư cũng ghi lại hiện tượng kỳ lạ này khi nó Open ngày 10 tháng 5 năm 28 TCN. Thậm chí, dựa vào những lời ghi trong Kinh Dịch, có tài liệu còn cho rằng người Nước Trung Hoa đã quan sát được vết đen Mặt Trời từ năm 800 TCN. Ở châu Âu, mãi tới đầu thế kỷ thứ 9 mới có ghi chép về vết đen Mặt Trời .
Vào thế kỷ 11 TCN, người Trung Hoa chia khung trời sao vào mạng lưới hệ thống “ tam viên nhị thập bát tú ” với 28 chòm sao. Danh mục sao cổ nhất của họ do Thạch Thân đời Chiến Quốc soạn có 122 chòm sao với 809 ngôi sao 5 cánh. Trương Hành thời Đông Hán đã sáng tạo ra dụng cụ xác định sao gọi là hỗn thiên nghi và thống kê khoảng chừng 2.500 sao nhìn thấy được ở Trung Quốc, chia thành 124 chòm với 320 sao được đặt tên. v.v. Người Trung Quốc cũng có nhiều ý tưởng về dụng cụ thiên văn như cọc tiêu Mặt Trời, la bàn, đồng hồ đeo tay Mặt Trời, đồng hồ đeo tay nước … Khoảng năm 1.100 TCN, Chu Công đã quan sát và đo bóng Mặt Trời lúc giữa trưa để xác lập độ nghiêng của hoàng đạo so với xích đạo .
Thiên văn học Trung Quốc cũng có một thành tựu vô cùng quan trọng trong nghành soạn lịch. Theo thần thoại cổ xưa và dã sử thì người Trung Quốc đã có lịch cách đây từ 3.000 đến 4.000 năm. Từ khoảng chừng 600 năm trước Công Nguyên, họ đã có lịch âm khí và dương khí phối hợp để ship hàng sản xuất nông nghiệp nên còn gọi là nông lịch. Cùng với Ai Cập, Trung Quốc là nơi sử dụng âm dương lịch sớm nhất. Ngoài nông lịch, còn có lịch can chi, dùng 10 can ( Giáp, Ất, Bính, Đinh, Mậu, Kỷ, Canh, Tân, Nhâm, Quý ) và 12 chi ( Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi ) để tập hợp nên bộ lịch. Việt Nam và 1 số ít nước Đông Á hiện vẫn đang dùng loại lịch sử dụng hệ đếm Can Chi sinh ra cách đây khoảng chừng 2.600 năm này .
Tất cả những điều trên chỉ để nói lên rằng, thiên văn học trong những nền văn minh cổ đại thực sự có thành tựu vượt rất xa chứ không chỉ số lượng giới hạn ở những ý niệm như Trái Đất phẳng, Trái Đất vuông hay thiên hà hoạt động xung quanh Trái Đất. Phương hướng tăng trưởng của những nền văn minh cổ đại cũng không hề có xích míc hay sai sót khi đặt hệ quy chiếu ở tại chính Trái Đất, vì ở bất kỳ một hệ quy chiếu nào thì người ta đều hoàn toàn có thể thống kê giám sát được đúng mực phương pháp hoạt động cũng như vị trí của những chòm sao .

2. Thuyết địa tâm và thuyết nhật tâm

Trong thiên văn học thời Trung Cổ, quy mô địa tâm là kim chỉ nan cho rằng Trái Đất là TT của thiên hà và Mặt Trời, ngôi sao 5 cánh và những hành tinh đều quay xung quanh Trái Đất. Đây được coi là hình mẫu thiên hà tiêu chuẩn thời Hy Lạp cổ đại, được cả Aristotle và Ptolemy, cũng như đa phần những nhà triết học Hy Lạp đồng thuận .
Người Hy Lạp cổ đại và những nhà triết học thời Trung Cổ cũng đã bộc lộ thuyết địa tâm với một Trái Đất hình cầu, không giống với thuyết Trái Đất phẳng từng Open trước đó. Tuy nhiên, vào thời bấy giờ, họ coi quỹ đạo mà những hành tinh đi theo là hình tròn trụ chứ không phải hình elíp. Quan điểm này thống trị văn hoá phương Tây cho tới tận trước thế kỷ 17 .
Sự tăng trưởng của thuyết nhật tâm khởi đầu từ quan điểm cho rằng Mặt Trời nằm ở TT của thiên hà. Về mặt lịch sử vẻ vang, hệ nhật tâm trái chiều với hệ địa tâm. Tuy nhiên cần phải nói rõ rằng, sự phân biệt giữa hệ Mặt Trời và ngoài hành tinh là không rõ ràng cho tới tận thời tân tiến. Trong thế kỷ 16 và 17, khi triết lý này được Copernicus, Galileo và Kepler đưa ra và ủng hộ, nó đã trở thành TT của một cuộc tranh cãi lớn .
Trong nhiều văn bản kinh Vệ Đà tiếng Phạn được viết trong thời Ấn Độ cổ đại đã Open ý tưởng sáng tạo ( đi ngược trực giác ) cho rằng trên thực tiễn Trái Đất quay quanh Mặt Trời và Mặt Trời là TT của ngoài hành tinh. Ở Hy Lạp cổ đại, Heraclides xứ Pontus ( thế kỷ thứ 4 TCN ) đã lý giải hoạt động biểu kiến hàng ngày của những thiên thể trải qua sự tự quay của Trái Đất, và có lẽ rằng cũng đã nhận ra rằng Sao Thủy và Sao Kim quay quanh Mặt Trời. Nhà thiên văn học, toán học người Ấn Độ Aryabhata ( 476 – 550 ), trong siêu phẩm Aryabhatiya của mình đã yêu cầu một quy mô nhật tâm theo đó Trái Đất quay quanh trục của nó và chu kỳ luân hồi của những hành tinh cũng được thống kê giám sát dựa trên quy mô Mặt Trời đứng yên …

Một nhà thiên văn học xuất sắc người Đan Mạch là Tycho Brahe (1546-1601) cũng đưa ra một mô hình giúp giải tỏa căng thẳng giữa hai lý thuyết gây tranh cãi đương thời. Trong mô hình của ông, các hành tinh vận động quay quanh Mặt Trời, còn Mặt Trời vận động quay quanh Trái Đất. Như vậy, Tycho thậm chí đã nêu ra một mô hình với hai hệ quy chiếu khác nhau. Điều ngạc nhiên hơn nữa là kết quả tính toán dựa trên mô hình của nhà thiên văn học xuất sắc này là trùng khớp với mô hình dựa trên lý thuyết của Copernicus.

Như vậy, việc phản đối thuyết địa tâm và thuyết nhật tâm thời xưa chính là việc phản đối ý niệm Trái Đất là TT của ngoài hành tinh, hay Mặt Trời là TT của thiên hà hơn là những đo lường và thống kê mà chúng đưa ra .
Tất nhiên, nếu xét theo quan điểm của thiên văn học văn minh thì cả hai triết lý này đều sai lầm đáng tiếc. Theo ý niệm của khoa học văn minh, Trái Đất chỉ là một hành tinh ngẫu nhiên Open và có khá đầy đủ điều kiện kèm theo để sự sống tăng trưởng mà thôi .
Trong khoa học thời nay, địa tâm hay nhật tâm không còn trở thành yếu tố nữa, vì đó chỉ là việc sử dụng hệ quy chiếu nào cho những thống kê giám sát thiên văn học. Thậm chí, quy mô địa tâm Ptolemy về hệ Mặt Trời vẫn thường được những người sản xuất những quy mô thiên văn học yêu thích, do tại, về nguyên do kỹ thuật, cơ cấu tổ chức hoạt động của những hành tinh kiểu Ptolemy có nhiều lợi thế hơn so với hệ Copernicus. Các mặt cầu thiên thể, được sử dụng cho những mục tiêu giảng dạy và đôi lúc cho cả mục tiêu hoa tiêu cũng vẫn dựa trên hệ địa tâm .
Một điều cần chỉ rõ là, khoa học văn minh phủ nhận thuyết địa tâm và thuyết nhật tâm cổ đại do tại những nhà khoa học không hề tìm được dẫn chứng hay kim chỉ nan về một hệ quy chiếu tuyệt đối của toàn thiên hà .

3. Vấn đề đo đạc chuyển động của Trái Đất

Thật ra, nếu bạn đặt hệ quy chiếu ở Trái Đất thì đích thực là Mặt Trời đang quay quanh Trái Đất, còn nếu đặt hệ quy chiếu ở Mặt Trời thì Trái Đất chắc như đinh là đang quay quanh Mặt Trời. Nhưng Mặt Trời không hề đứng yên, vì nếu lấy hệ quy chiếu là TT dải Ngân Hà của tất cả chúng ta, thì cả Trái Đất và Mặt Trời đều đang nằm trong vòng xoáy khổng lồ bát ngát đó. Vậy cũng chưa hết, dải Ngân Hà đang hoạt động theo quỹ đạo nào trong thiên hà vô biên này ?
Trong khi hầu hết tất cả chúng ta đều cho rằng Trái Đất đang hoạt động, nhưng thực ra không hề có một vật chứng đo lường và thống kê nào chỉ ra rằng Trái Đất thực sự đang hoạt động. Giống như nhà sử học Lincoln Barnett nói trong cuốn “ Vũ trụ và Einstein ” : “ Chúng ta không hề cảm nhận thấy hoạt động của Trái Đất trong thiên hà, và cũng chưa từng có thí nghiệm vật lý nào chứng tỏ được rằng Trái Đất thực tiễn đang hoạt động. ” Vấn đề với những nhà khoa học lúc bấy giờ là : bản thân họ không hề tìm được một hệ quy chiếu tuyệt đối của toàn thiên hà. Có nghĩa là, Trái Đất hoàn toàn có thể đang hoạt động so với Mặt Trời, so với dải Ngân Hà, nhưng liệu hành tinh của tất cả chúng ta có đang hoạt động bên trong Vũ trụ này hay không ? Hệ quy chiếu tuyệt đối của toàn thiên hà là gì ?
Hãy lấy một ví dụ giả tưởng để làm sáng tỏ yếu tố : Một chú chim ruồi đang bay đứng trên không trung và giữ nguyên vị trí của mình “ so với mặt đất ”. Nơi chú đang định tìm mật là một bông hoa. Nhưng bông hoa này lại nằm trong một chậu hoa vận động và di chuyển bên trong một vườn hoa to lớn. Vườn hoa này rất đặc biệt quan trọng, do tại bản thân nó vô cùng văn minh, và đang hoạt động xung quanh một thành phố tương lai. Như vậy, so với những chú kiến trong vườn hoa nọ thì chú chim ruồi đang hoạt động. Đối với những chú bướm đang đậu trên cánh hoa thì chú chim ruồi cũng đang hoạt động. Nhưng – so với mặt đất, thì chú chim ruồi lại là bất động. Vì thế, nếu Trái Đất là chú chim ruồi đó còn mặt đất là thiên hà thì sao ?
Ở thế kỷ 20, Albert Einstein đã từng đi sâu điều tra và nghiên cứu năng lực đo đạc hoạt động của Trái Đất sử dụng những thí nghiệm về quang học trong ngoài hành tinh. Tuy nhiên, với Thuyết tương đối của mình, Einstein đã giữ nguyên quan điểm rằng, điều đó sẽ không xảy ra nếu không có một hệ quy chiếu tuyệt đối. Trong khi đó, nhà thiên văn học Edward Hubble từng chỉ ra rằng Trái Đất “ có vẻ như thực sự ở TT của ngoài hành tinh ” và “ những thiên hà khác đang rời xa khỏi tất cả chúng ta ” trong nghiên cứu và điều tra của ông vào những năm 20 của thế kỷ trước. Để lý giải điều này, Einstein đã đưa ra triết lý về việc khoảng trống bị bẻ cong và đang giãn ra, chính vì vậy ở bất kể điểm nào trong khoảng trống, người ta cũng sẽ quan sát thấy hiện tượng kỳ lạ như Hubble miêu tả. Nhưng bản thân Einstein cũng không vấn đáp được rằng liệu thiên hà có điểm trung tâm không, và nó nằm ở đâu .

4. Bằng chứng khoa học mới về trục vũ trụ

Trong suốt thế kỷ trước, 1 số ít dẫn chứng ngoài hành tinh học đã nổi lên, thử thách những người theo phe phái Copernicus văn minh, vốn cho rằng Trái Đất chỉ là một hành tinh ngẫu nhiên Open và hoạt động trong ngoài hành tinh. Một trong những dẫn chứng đó là những số liệu đo đạc được từ vệ tinh Planck vào tháng 3 năm 2013 .
Theo quan điểm của những nhà khoa học thuộc phe phái Copernicus tân tiến, nếu kim chỉ nan của họ là đúng thì những bức xạ ngoài hành tinh còn lại từ vụ nổ lớn Big Bang sẽ được phân phối ngẫu nhiên trên toàn ngoài hành tinh. Tuy nhiên, trong ba lần tích lũy số liệu khác nhau từ vệ tinh WMAP năm 2001, đường bức xạ ngoài hành tinh đo đạc được lại nằm trên mặt phẳng của hệ Mặt Trời và đi qua Trái Đất. Kết quả này làm những nhà khoa học rất giật mình, và đã gọi trục này là “ Trục ma quái “ .
Laurence Krauss, một nhà vật lý và thiên hà học người Mỹ đã từng nói vào năm 2005 : “ Khi bạn nhìn vào map bức xạ ngoài hành tinh, bạn sẽ thấy được rằng kiến trúc tất cả chúng ta đang quan sát đang thực sự nằm trên mặt phẳng tạo thành bởi Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Chẳng nhẽ yếu tố của Copernicus lại quay lại ám ảnh tất cả chúng ta một lần nữa ? Thật không hề tưởng tượng được. Chúng ta đang nói tới thiên hà. Đáng nhẽ không hề có một cấu trúc như vậy trên map bức xạ thiên hà – mặt phẳng tạo thành bởi Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Nếu vậy thì tất cả chúng ta thực sự đang ở TT của ngoài hành tinh. “
Các nhà thiên hà học, vật lý học thiên thể, và những học giả khác đã phủ định quan điểm trên, và cho rằng những thông tin thu được là giả tạo. Nhiều bài báo và nghiên cứu và điều tra đã được đưa ra để lý giải hiện tượng kỳ lạ này. Tuy nhiên, vào tháng 3 năm 2013, khi hiệu quả từ vệ tinh Planck chuyển về Trái Đất thì giới khoa học lại nhận được một cú sốc nữa. “ Trục ma quái ” lại hiện lên, với một độ phân giải và cụ thể còn cao hơn lần trước, và đó không chỉ là số liệu của một lần đo đạc .

Điều gì đang diễn ra tại đây? Liệu rằng Trái Đất có thực sự ở trung tâm của vũ trụ? Liệu rằng trục vũ trụ có thực sự đi qua Trái Đất? Liệu những nghiên cứu mới về vũ trụ có giúp các nhà khoa học bắt đầu một cuộc “cách mạng” tri thức tiếp theo? Liệu có điều gì đó sai lầm trong các học thuyết vũ trụ với nền tảng là các lý thuyết của Copernicus, Galileo và Kepler? Điều duy nhất chúng ta được biết là, câu trả lời cho câu hỏi đó đã từng trở thành cú huých lớn cho giới khoa học trong suốt hàng trăm năm, cho đến tận khi các định luật về chuyển động của Newton ra đời.

Tất nhiên, yếu tố tất cả chúng ta nêu ra không phải dùng để ủng hộ tín ngưỡng hay phản đối khoa học. Nó chỉ thuần túy cung ứng một cái nhìn mới so với tri thức hiện có của trái đất mà thôi. Tôn giáo tìm kiếm sự bình an của nội tâm, khoa học thì luôn khát khao vươn tới tri thức mới. Còn bạn, bạn có khi nào tự hỏi rằng, liệu Trái Đất có phải là một điều gì đó vô cùng đặc biệt quan trọng, hay liệu tất cả chúng ta có thực sự là điểm trung tâm của thiên hà bát ngát này ?
Quang Minh

Xem thêm:

Source: https://vh2.com.vn
Category: Trái Đất