Tên lửa liên lục địa – Wikipedia tiếng Việt

Tên lửa liên lục địa, tên lửa xuyên lục địa, tên lửa vượt đại châu, còn được biết đến với ký tự tắt ICBM (viết tắt của Inter-continental ballistic missile) là tên lửa đạn đạo có tầm bắn xa (hơn 5.500 km), được chế tạo để mang nhiều đầu đạn hạt nhân một lúc. Do khả năng bắn xa và năng lực chứa nhiều đầu đạn hạt nhân, tên lửa liên lục địa đặt trên tàu ngầm và căn cứ mặt đất là những lực lượng mang tính hủy diệt nhất nếu xảy ra chiến tranh hạt nhân toàn diện. Một lực lượng khác mang tầm quan trọng tương đương là các máy bay ném bom mang bom hạt nhân. Khác biệt với tên lửa đạn đạo chiến thuật (dưới 300 km), tên lửa đạn đạo tầm ngắn (dưới 1.000 km) và tầm trung (dưới 5.000 km), tên lửa liên lục địa có tốc độ lớn hơn và tầm bắn xa hơn rất nhiều.

Trong năm vương quốc thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, Mỹ, Nga và Trung Quốc đã tăng trưởng thành công xuất sắc tên lửa liên lục địa. Anh và Pháp có những tên lửa tầm trung và hầu hết được phóng từ tàu ngầm .

Ấn Độ và Pakistan đều có tên lửa tầm trung và đang phát triển tên lửa liên lục địa. Bắc Triều Tiên đang phát triển tên lửa liên lục địa, vụ thử tên lửa gần đây năm 2017 của nước này đã thành công thật sự.

Năm 1991, Hoa Kỳ và Nga ký Hiệp ước START I, cắt giảm số lượng tên lửa này cùng đầu đạn hạt nhân .
Minuteman II ICBM thế hệ số 2Trong khi những tên lửa liên lục địa thế hệ thứ nhất có những động cơ tên lửa mang nguyên vật liệu lỏng và một phần cryogen, được sửa chữa thay thế dần sang nguyên vật liệu rắn. Động cơ tên lửa nguyên vật liệu rắn có hiệu suất cao thấp hơn, tuy nhiên dễ sử dụng và thời hạn phản ứng ngắn hơn – tránh được việc nạp lại nguyên vật liệu .

Tên lửa liên lục địa hiện nay có tầng đẩy cuối cùng là động cơ tên lửa nhiên liệu lỏng, tuy nhiên có thể điều chỉnh được. Những tầng tên lửa này có khả năng trữ, nghĩa là nhiên liệu bên trong vẫn giữ được những đặc tính hóa học của mình qua nhiều năm.

Các quá trình bay của tên lửa[sửa|sửa mã nguồn]

Các tiến trình bay của tên lửa liên lục địa [ 1 ] :

• Giai đoạn tăng tốc: từ 3 đến 5 phút sau khi rời bệ phóng (tên lửa dùng nhiên liệu rắn kết thúc giai đoạn này sớm hơn loại dùng nhiên liệu lỏng), tầm cao đạt được cuối giai đoạn này là 150 đến 400 km tùy thuộc vào quỹ đạo được lựa chọn, tốc độ đạt được khoảng 7 km/giây
• Giai đoạn giữa: bay khoảng 25 phút bay theo quỹ đạo đường elip trên tầng khí quyển của Trái Đất, độ cao lớn nhất đạt được lên đến 1200 km
• Giai đoạn trở lại tầng khí quyển: bắt đầu khi khoảng cách với bề mặt Trái Đất khoảng 100 km, kéo dài khoảng 2 phút, tiếp cận mục tiêu với tốc độ 4 km/giây, những tên lửa thế hệ đầu chỉ đạt dưới 1 km/giây.

Lịch sử tăng trưởng[sửa|sửa mã nguồn]

Ý tưởng về tên lửa liên lục địa manh nha trong dự án A9/10 của Đức do nhà khoa học Wernher von Braun đề xuất nhưng không bao giờ được phát triển. Von Braun cũng là người thiết kế tên lửa V-2 của nước Đức quốc xã, tiền thân của tên lửa đạn đạo tầm trung sau này. V-2 là tên lửa sử dụng nhiên liệu lỏng và hệ thống dẫn đường theo quán tính, được phóng từ các bệ phóng di động để tránh không quân phe Đồng minh tấn công.

Sau Thế chiến thứ hai, von Braun cùng nhiều nhà khoa học của Đức khác được bí hiểm đưa sang Hoa Kỳ và thao tác cho quân đội Mỹ trong chương trình nâng cấp cải tiến tên lửa V-2 thành những tên lửa tầm trung Redstone và Đời Yamaha Jupiter. Nhờ những hiệp ước liên minh quân sự, Hoa Kỳ hoàn toàn có thể sắp xếp tên lửa tầm trung ở những vương quốc lân cận Liên Xô, đặt chủ quyền lãnh thổ Liên Xô trong tầm bắn của những vũ khí hạt nhân .Chương trình tăng trưởng tên lửa liên lục địa của Liên Xô được khởi xướng từ trước Thế chiến thứ hai, tuy nhiên, đến những năm 1950, Liên Xô vẫn chưa tăng trưởng thành công xuất sắc. Dưới sự chỉ huy của tổng công trình sư Sergei Korolev, chương trình này được tăng cường. Korolev có những bộ phận của tên lửa V-2 nhưng ông nhận thấy phong cách thiết kế của V2 không phân phối nhu yếu của loại tên lửa mới. Ông đã tăng trưởng cấu trúc mới và tên lửa R-7 sinh ra, được thử nghiệm tháng 8 năm 1957. Ngày 04 tháng 10 năm 1957, tên lửa này đưa vệ tinh tiên phong – Sputnik 1, lên quỹ đạo khoảng trống, mở ra kỷ nguyên chinh phục khoảng chừng không ngoài hành tinh của loài người .Nước Anh kiến thiết xây dựng tên lửa liên lục địa Blue Streak nhưng không khi nào đưa vào sử dụng bởi khó khăn vất vả trong việc chọn địa thế căn cứ phóng cách xa những khu dân cư .Ở Mỹ, cạnh tranh đối đầu giữa những lực lượng vũ trang thời kỳ này đồng nghĩa tương quan với sự tăng trưởng những chương trình tên lửa liên lục địa riêng không liên quan gì đến nhau, làm chậm tiến trình đáng kể. Tên lửa liên lục địa tiên phong của Mỹ mang tên Atlas sinh ra năm 1959. Dù được tăng trưởng sau R-7 hai năm nhưng Atlas vẫn gặp điểm yếu kém tựa như của R-7 là cần có bệ phóng và những thiết bị tương hỗ cồng kềnh, điều này làm nó dễ bị phát hiện và tiến công. Mặt khác nguyên vật liệu lỏng phải được nạp vào tên lửa trước khi bắn, nên càng tốn thời hạn và tăng rủi ro tiềm ẩn bị tiến công. Các tên lửa liên lục địa tiên phong chính là những tên lửa thiên hà. Ví dụ : Atlas, Redtone, Titan, R-7 và Proton là những dự án Bất Động Sản tên lửa lên lục địa nhưng sau đó chuyển hướng tăng trưởng thành tên lửa thiên hà. Dưới sự quản lý của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Robert McNamara, những lên lửa liên lục địa sử dụng nguyên vật liệu rắn LGM-30 Minuteman ( phóng từ địa thế căn cứ đất liền ), Polaris ( phóng từ tàu ngầm ) và Skybolt ( phóng từ máy bay ) mở màn được tăng trưởng. Ngày nay, tên lửa liên lục địa có kích trước nhỏ hơn trước ( nhờ tăng tính đúng chuẩn, đầu đạn nhỏ, nhẹ hơn ), đều sử dụng nguyên vật liệu rắn và hoàn toàn có thể bắn từ bệ phóng đơn thuần hơn .
Peacekeeper ICBM thế hệ số 3

Theo học thuyết chiến lược về Hủy diệt song phương, việc huy động tên lửa liên lục địa sẽ dẫn đến cuộc chiến tranh hạt nhân toàn diện mà cả hai bên tấn công và phòng thủ (rồi phản công) đều bị hủy diệt.

Những năm 1970, việc tăng trưởng những mạng lưới hệ thống phòng thủ chống tên lửa của Hoa Kỳ và Liên Xô đều bị hạn chế bởi thỏa ước nhằm mục đích duy trì tính rình rập đe dọa của những mạng lưới hệ thống tên lửa liên lục địa. Tổng thống Ronald Reagan phát động những chương trình Phòng thủ Chiến lược dữ thế chủ động, Tên lửa liên lục địa MX và Midgetman. Động thái này dẫn đến những cuộc đàm phán trong khuôn khổ Hiệp ước giải trừ vũ khí kế hoạch .Những vương quốc đang ở trong quy trình tiến độ tăng trưởng tên lửa liên lục địa đều dùng nguyên vật liệu lỏng bởi tính đơn thuần .

Tên lửa liên lục địa ở những nước[sửa|sửa mã nguồn]

Phóng tên lửa liên lục địa Hoa Kỳ kiểu Titan

(Chữ nghiêng = đang sử dụng, còn lại là lỗi thời, hay đang phát triển)

Vương quốc Anh:

Ấn Độ:

• Mặt đất
  • Agni V

CHDCND Triều Tiên :

• Mặt đất
  • No-dong-B (sử dụng tạm thời)
  • Taepodong X
  • Taepodong-1
  • Taepodong-2
  • NKSL-1 (Taepodong-1 với 3 tầng, có thể mang vệ tinh lên quỹ đạo, sử dụng tạm thời)
  • NKSL-X-2 (Taepodong-2 với 3 tầng, có thể mang vệ tinh lên quỹ đạo, sử dụng tạm thời)

Hoa Kỳ:

Liên Xô / Nga:

Pakistan:

• Mặt đất
  • Tipu (dĩ nhiên là đang thử hay lầm với tên lửa khác)

Pháp:

• Phóng từ tàu ngầm
  • M-45
  • M-5 (dự án)
  • M 51

Trung Quốc

• Mặt đất
  • DF-3 (Dự án đã bị ngưng)
  • DF-5 (tên sử dụng khác CSS-4)
  • DF-6 (Dự án đã bị ngưng)
  • DF-22 (tên sử dụng khác DF-14, dự án đã bị ngưng)
  • DF-31 (tên sử dụng khác CSS-X-9 hay CSS-9, đang được đưa vào sử dụng)
  • DF-41 (tên sử dụng khác CSS-X-10, được đưa vào sử dụng vào 2010)

Giải trừ quân bị[sửa|sửa mã nguồn]

1. ^ “tại đây”. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 3 năm 2007 .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Trái Đất