Sóng điện từ lan truyền trong tất cả các môi trường kể cả trong chân không

Độ khó: Nhận biết

Chọn phát biểu đúng khi nói về sóng điện từ:

Sóng điện từ là sóng ngang hoàn toàn có thể lan truyền trong mọi môi trường tự nhiên kể cả chân không. Sóng điện từ là sóng dọc nhưng hoàn toàn có thể lan truyền trong chân không. Sóng điện từ chỉ lan truyền trong chất khí và khi gặp những mặt phẳng sắt kẽm kim loại nó bị phản xạ Sóng điện từ là sóng cơ học Để xem lời giải chi tiết câu hỏi này bạn cần đăng ký khoá học chứa câu hỏi này.

• Tải app VietJack. Xem giải thuật nhanh hơn !

Quảng cáo

Sự lan truyền của điện từ trường trong các môi trường.

1. Đặc điểm của điện từ trường trong sóng điện từ.

* Mỗi biến thiên theo thời hạn của từ trường sinh ra trong không gian xung quanh một điện trường xoáy biến thiên theo thời hạn, ngược lại mỗi biến thiên theo thời hạn của điện trường cũng sinh ra một từ trường biến thiên theo thời hạn trong không gian xung quanh .* Điện trường biến thiên và từ trường biến thiên cùng sống sót trong không gian. Chúng hoàn toàn có thể chuyển hóa lẫn nhau trong một trường thống nhất được gọi là điện từ trường .* Sóng điện từ là điện từ trường lan truyền trong không gian. Vận tốc lan truyền của sóng điện từ trong chân không bằng tốc độ ánh sáng ( c ≈ 3.108 m / s ). Sóng điện từ lan truyền được trong những điện môi. Tốc độ lan truyền của sóng điện từ trong những điện môi nhỏ hơn trong chân không và phụ thuộc vào vào hằng số điện môi .Trong chân không, sóng điện từ tần số f thì có bước sóng là* Sóng điện từ là sóng ngang. Trong quy trình lan truyền* Phương pháp xác lập chiều và hướng truyền sóng+ Sóng điện từ là sóng ngang :+ Ngửa bàn tay phải theo hướng truyền sóng, ngón cái hướng theo thì bốn ngón hướng theo .* Khi sóng điện từ gặp mặt ngăn cách giữa hai thiên nhiên và môi trường thì nó cũng bị phản xạ và khúc xạ như ánh sáng. Ngoài ra cũng có hiện tượng kỳ lạ giao thoa, nhiễu xạ … sóng điện từ .* Công thức xác lập độ lệch pha của sóng tại hai điểm M, N trong không gian nằm trên phương truyền sóng là :

Ví dụ 1 (ĐH 2008): Ðối với sự lan truyền sóng điện từ thì

A. Vectơ cường độ điện trường cùng phương với phương truyền sóng còn vectơ cảm ứng từvuông góc với vectơ cường độ điện trường .B. Vectơ cường độ điện trường và vectơ cảm ứng từ luôn cùng phương với phương truyền sóng .C. Vectơ cường độ điện trường và vectơ cảm ứng từ luôn vuông góc với phương truyền sóng .D. Vectơ cảm ứng từ cùng phương với phương truyền sóng còn vectơ cường độ điện trườngvuông góc với vectơ cảm ứng từ .

Hướng dẫn

Chọn C.

Sóng điện từ là sóng ngang. Trong quy trình lan truyềnvàluôn luôn vuông góc với nhau và vuông góc với phương truyền sóng. Tại mỗi điểm xê dịch của điện trường và từ trường trong sóng điện từ luôn cùng pha với nhau. Quảng cáo

Ví dụ 2: Tại bưu điện huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa có một máy đang phát sóng điện từ coi biên độ sóng không đổi khi truyền đi với cảm ứng từ cực đại là B0 = 0,15T và cường độ điện trường cực đại là 10 V/m. Xét một phương truyền có phương thẳng đứng hướng lên. Vào thời điểm t, tại điểm M trên phương truyền, vectơ cảm ứng từ có

A. độ lớn 0,06 T và hướng về phía Tây .B. độ lớn 0,06 T và hướng về phía Đông .C. độ lớn 0,09 T và hướng về phía Đông .D. độ lớn 0,09 T và hướng về phía Bắc .

Hướng dẫn

Chọn C.

Trong sóng điện từ thì xê dịch của điện trường và của từ trường tại một điểm luôn luôn đồng pha với nhau nên luôn có :Sóng điện từ là sóng ngang :Khi quay từ sang thì chiều tiến của đinh ốc là C .Ngửa bàn tay phải theo hướng truyền sóng ( hướng thẳng đứng dưới lên ), ngón cái hướng theo thì bốn ngón hướng theo.

Ví dụ 3 (Đề MH 2017): Một sóng điện từ có chu kỳ T, truyền qua điểm M trong không gian, cường độ điện trường và cảm ứng từ tại M biến thiên điều hòa với gia strij cực đại lần lượt là E0 và B0. Thời điểm t = t0, cường độ điện trường tại M có độ bằng 0,5E0. Đến thời điểm t = t0 + 0,25T, cảm ứng từ tại M có độ lớn là:

Hướng dẫn

Chọn D.

Hai thời gian t1 = t0 và t2 = t0 + 0,25 T lệch nhau T / 4 nên xê dịch của điện trường tại hai thời gian này vuông pha nhau. Do vậy ta có :Tại một điểm trên phương truyền sóng thì cường độ điện trường và cảm ứng từ luôn cùng pha nên :

Ví dụ 4 (ĐH CĐ 2010): Trong thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến, người ta sử dụng cách biến điệu biên độ, tức là làm cho biên độ của sóng điện từ cao tần (gọi là sóng mang) biến thiên theo thời gian với tần số bằng tần số của dao động âm tần. Cho tần số sóng mang là 800 kHz. Khi dao động âm tần có tần số 1000 Hz thực hiện một dao động toàn phần thì dao động cao tần thực hiện được số dao động toàn phần là

A. 800 .B. 1000 .C. 625 .D. 1600 .

Hướng dẫn

Chọn A.

Thời gian để giao động âm tần có tần số 1000 Hz triển khai một giao động toàn phần là :∆ t = T1 = 1 / f1 = 1/1000 = 10-3 s .Trong khoảng chừng thời hạn này, xê dịch cao tần triển khai được số giao động toàn phần là :

2. Ứng dụng sóng điện từ trong định vị và đo vận tốc, khoảng cách.

* Đo khoảng cách:

* Đo vận tốc: Giả sử có một vật đang chuyển động về phía người quan sát. Để đo vận tốc của vật đó ta thực hiện phép đo khoảng cách ở hai điểm cách nhau một khoảng thời gian ∆t.

Ví dụ 4: Từ Trái Đất, một ăng ten phát ra những sóng cực ngắn đên Mặt Trăng. Thời gian từ lúc ăngten phát sóng đến lúc nhận sóng phản xạ trở lại là 2,56s. Hãy tính khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trăng. Biết tốc độ của sóng điện từ trong không khí c = 3.108m/s.

A. 386000 km .B. 384000 km .C. 388000 km .D. 387000 km .

Hướng dẫn

Chọn B.

Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trăng là :Quảng cáo

Ví dụ 5: Quỹ đạo địa tĩnh là quỹ đạo tròn bao quanh Trái Đất, ngay phía trên đường xích đạo. Vệ tinh địa tĩnh là vệ tinh quay trên quỹ đạo địa tĩnh với vận tốc góc bằng vận tốc góc của sự tự quay của Trái Đất. Biết vận tốc dài của vệ tinh trên quỹ đạo là 3,07 km/s. Bán kính trái đất bằng 6378 km. Chu kỳ sự tự quay của Trái Đất là 24 giờ. Sóng điện từ truyền thẳng từ vệ tinh đến điểm xa nhất trên trái đất mất thời gian

A. 0,119 sB. 0,162 sC. 0,280 sD. 0,139 s .

Hướng dẫn

ChọnD .Vận tốc dài của vệ tinh địa tĩnh trên quỹ đạo : v = ω. h .Suy ra độ cao của vệ tinh :Sóng điện từ truyền thẳng từ vệ tinh đến điểm xa nhất trên toàn cầu là điểm A với quảng đường đi của sóng là :Thời gian truyền là :

Ví dụ 6: Một ăng-ten ra đa phát ra sóng điện từ đến một máy bay đang bay về phía ra đa. Thời gian từ lúc ăng ten phát đến lúc sóng phản xạ trở lại là 120μs, ăng-ten quay với tốc độ 0,6 vòng/s. Ở vị trí của đầu vòng quay tiếp theo ứng với hướng của máy bay, ăng-ten lại phát sóng điện từ, thời gian từ lúc phát đến lúc nhận lần này là 116 μs. Tính vận tốc trung bình của máy bay, biết tốc độ truyền sóng điện từ trong không khí bằng 3.108m/s.

A. 1296 km / h .B. 1000 km / h .C. 350 km / h .D. 1100 km / h .

Hướng dẫn

Chọn A.

Ta có :Suy ra tốc độ trung bình của máy bay :Trong đó ∆ t là khoảng chừng thời hạn giữa hai lần đo liên tục, đúng bằng thời hạn 1 vòng xoay của ra đa .

Ví dụ 7: Vệ tinh Vinasat-I được đưa vào sử dụng từ tháng 4/2008, đứng yên so với mặt đất ở một độ cao xác định trong mặt phẳng Xích đạo Trái Đất; đường thẳng nối vệ tinh với tâm Trái Đất đi qua kinh tuyến 132oĐ. Coi Trái Đất như một quả cầu, bán kính là 6370 km; Khối lượng là 6.1024 kg và chu kì quay quanh trục của nó là 24h; hằng số hấp dẫn G = 6,67.10-11N.m2/kg2. Sóng cực ngắn f > 30 MHz phát từ vệ tinh truyền thẳng đến các điểm nằm trên Xích Đạo Trái Đất trong khoảng kinh độ nào dưới đây:

A. Từ kinh độ 85 o20 ’ Đ đến kinh độ 85 o20 ’ T .B. Từ kinh độ 50 o40 ’ Đ đến kinh độ 146 o40 ’ T .C. Từ kinh độ 81 o20 ’ Đ đến kinh độ 81 o20 ’ T .D. Từ kinh độ 48 o40 ’ Đ đến kinh độ 144 o40 ’ Đ .

Hướng dẫn

Chọn B.

Với vệ tinh địa tĩnh ( đứng yên so với Trái Đất ), lực mê hoặc đóng vai trò là lực hướng tâm nên ta có :Vùng phủ sóng nằm trong miền giữa hai tiếp tuyến kẻ từ vệ tinh với Trái Đất .Ta có :Do vậy vùng phủ sóng nằm trong miền từ kinh độ 132 oĐ – 81 o20 ’ = 50 o40 ’ Đ đến kinh độ 360 o – ( 132 o + 81 o20 ’ ) = 146 o40 ’ T.

Câu 1 (ĐH 2009): Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về sóng điện từ?

A. Sóng điện từ là sóng ngang .B. Khi sóng điện từ lan truyền, vecto cường độ điện trường luôn vuông góc với vecto cảm ứng từ .C. Khi sóng điện từ lan truyền, vecto cường độ điện trường luôn cùng phương với vecto cảm ứng từ .D. Sóng điện từ lan truyền được trong chân không Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

ChọnC. Trong quy trình lan truyền và luôn luôn vuông góc với nhau và vuông góc với phương truyền sóng. Tại mỗi điểm giao động của điện trường và từ trường trong sóng điện từ luôn cùng pha với nhau .

Câu 2: Một sóng điện từ lan truyền trong chân không. Tại một điểm, khi thành phần từ trường biến thiên điều hòa theo phương trình

Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

Chọn A.

Tại mỗi điểm giao động của điện trường và từ trường trong sóng điện từ luôn cùng pha với nhau .

Câu 3: Tại một điểm có sóng điện từ truyền qua, cảm ứng từ biến thiên theo phương trình B = B0.cos(2π.106t) (t tính bằng s). Kể từ lúc t = 0, thời điểm đầu tiên để cường độ điện trường tại điểm đó bằng 0 là

A. 0,33 μs .B. 0,25 μsC. 1,00 μsD. 0,50 μs Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

Chọn B.

Phương trình của cường độ điện trường : E = E0. cos ( 2 π. 106 t )Chu kì :Biểu diễn trên đường tròn lượng giác ta xác lập được kể từ lúc t = 0, thời gian tiên phong cường độ điện trường bằng 0 là : t = T / 4 = 1/4 = 0,25 μs .

Câu 4 (ĐH 2012): Tại Hà Nội, một máy đang phát sóng điện từ. Xét một phương truyền có phương thẳng đứng hướng lên. Vào thời điểm t, tại điểm M trên phương truyền, vectơ cảm ứng từ đang có độ lớn cực đại và hướng về phía Nam. Khi đó vectơ cường độ điện trường có

A. độ lớn cực lớn và hướng về phía Tây .B. độ lớn cực lớn và hướng về phía Ðông .C. độ lớn bằng không .D. độ lớn cực lớn và hướng về phía Bắc. Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

ChọnA .+ Ngửa bàn tay phải theo hướng truyền sóng thẳng đứng hướng lên, bốn ngón hướng theo có hướng về phía Nam, ta xác được ngón cái hướng theo có hướng về phía Tây .+ và đồng pha nên khi B cực lớn thì E cực lớn .

Câu 5 (ĐH 2016): Khi nói về sóng điện từ, phát biểu nào sau đây đúng ?

A. Sóng điện từ truyền được trong chân không .B. Sóng điện từ là sóng dọc .C. Trong sóng điện từ, điện trường và từ trường tại mỗi điểm luôn biến thiên điều hòa lệch sóng nhau 0,5 π .D. Sóng điện từ không mang nguồn năng lượng. Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

ChọnA .* Sóng điện từ là sóng ngang, mang nguồn năng lượng. Trong quy trình lan truyền và luôn luôn vuông góc với nhau và vuông góc với phương truyền sóng. Tại mỗi điểm xê dịch của điện trường và từ trường trong sóng điện từ luôn cùng pha với nhau .

Câu 6: Trên đỉnh núi Hàm Rồng nhìn về phía Bắc thấy một cột tiếp sóng điện thoại, sóng do cột này truyền đến vị trí người đứng ở đỉnh núi theo phương ngang. Biết tại thời điểm t máy đo của người này ghi được vectơ điện trường có độ lớn 2V/m và đang hướng thẳng đứng lên trên. Hỏi độ lớn và phương chiều của vectơ cảm ứng từ ở thời điểm này. Biết giá trị cực đại của B, E lần lượt là B0 = 3mT, E0 = 4V/m

A. Cảm ứng từ có độ lớn 2 mT hướng về phía Đông .

B. Cảm ứng từ có độ lớn 2 mT hướng về phía Tây .C. Cảm ứng từ có độ lớn 1,5 mT hướng về phía Tây .D. Cảm ứng từ có độ lớn 1,5 mT hướng về phía Đông.

Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

ChọnC .Sử dụng quy tắc vặn đinh ốc ta xác lập được chiều của cảm ứng từ hướng về phía Tây ( chú ý quan tâm ở đây sóng điện từ truyền theo hướng Nam )Mặt khác do điện trường và từ trường biến thiên điều hòa cùng pha với nhau nên ta có :

Câu 7 (THPTQG 2017): Một sóng điện từ truyền qua điểm M trong không gian. Cường độ điện trường và cảm ứng từ tại M biến thiên điều hòa với giá trị cực đại lần lượt là E0 và B0. Khi cảm ứng từ tại M bằng 0,5B0 thì cường độ điện trường tại đó có độ lớn là:

A. 2E0B. E0C. 0,25 E0D. 0,5 E0. Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

ChọnD .Tại một điểm trên phương truyền sóng thì cường độ điện trường và cảm ứng từ luôn cùng pha nên :

Câu 8. Tại một điểm có sóng điện từ truyền qua, cảm ứng từ biến thiên theo phương trình B = B0.cos(2π.10-8.t + π/3) (B0 > 0, t tính bằng s). Kể từ lúc t = 0, thời điểm đầu tiên để cường độ điện trường tại điểm đó bằng 0 là:

Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

Chọn C.

Tại một điểm trên phương truyền sóng thì cường độ điện trường và cảm ứng từ luôn cùng pha nên : E = E0. cos ( 2 π. 10-8. t + π / 3 ) .E = 0 ↔ cos ( 2 π. 10-8. t + π / 3 ) = 0 ↔ 2 π. 10-8. t + π / 3 = π / 2 + kπ ↔ t = 10-8 / 12 + ( 10-8 / 2 ). kKể từ lúc t = 0, thời gian tiên phong để E = 0 ứng với k = 0. Suy ra t = 10-8 / 12 s .

Câu 9 (Đề MH 2019): Một sóng điện từ lan truyền trong chân không dọc theo đường thẳng từ điểm M đến điểm N cách nhau 45 m. Biết sóng này có thành phần điện trường tại mỗi điểm biến thiên điều hòa theo thời gian với tần số 5 MHz. Lấy c = 3.108 m/s. Ở thời điểm t, cường độ điện trường tại M bằng 0. Thời điểm nào sau đây cường độ điện trường tại N bằng 0?

A. t + 225 ns .B. t + 230 ns .C. t + 260 ns .D. t + 250 ns. Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

ChọnD .Bước sóng của sóng điện từ : λ = c / f = 3.108 / ( 5.106 ) = 60 mChu kỳ sóng : T = 1 / f = 2.10 – 7 s = 200 ns→ Độ lệch pha của sóng tại M và N là :Vì sóng truyền từ M đến N nên Sóng tại M sớm pha hơn sóng tại N một góc là : 3 π / 2 rad .Sử dụng vòng tròn trình diễn điện trường biến thiên điều hòa tại M và N ứng với những thời gian t, t1, t2. Ta nhận thấy điện trường tại N bằng 0 vào những thời gian :t1 = t + T / 4 + k. T / 2 = t + 200 / 4 + k. 200 / 2 = t + 50 + k. 100 ( ns ) ( k là số nguyên, k = 0, 1, 2 … )Đáp án D : t + 250 ns là thỏa mãn nhu cầu .

Câu 10: Trong thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến, người ta sử dụng cách biến điệu biên độ, tức là làm cho biên độ của sóng điện từ cao tần (gọi là sóng mang) biến thiên theo thời gian với tần số bằng tần số của dao động âm tần. Cho tần số sóng mang là 800 kHz. Khi dao động âm tần có tần số 1000 Hz thực hiện 4 dao động toàn phần thì dao động cao tần thực hiện được số dao động toàn phần là

A. 800 .B. 1000 .C. 3200 .D. 1600. Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

ChọnC .Thời gian để xê dịch âm tần có tần số 1000 Hz thực thi một giao động toàn phần là :∆ t = 4. T1 = 4 / f1 = 4/1000 = 4.10 – 3 .Trong khoảng chừng thời hạn này, giao động cao tần triển khai được số xê dịch toàn phần là :

Câu 11: Trong thông tin liên lạc bằng sóng vô tuyến, người ta sử dụng cách biến điệu biên độ, tức là làm cho biên độ của sóng điện từ cao tần (gọi là sóng mang) biến thiên theo thời gian với tần số bằng tần số của dao động âm tần. Khi dao động âm tần thực hiện dao động toàn phần thì dao động cao tần thực hiện được 1800 dao động toàn phần. Nếu tần số sóng mang là 0,9MHz thì dao động âm tần có tần số là:

A. 0,1 MHz .B. 500 Hz .C. 2000H z .D. 1KH z.

Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

ChọnB .Thời gian để giao động âm tần có tần số f1 triển khai một giao động toàn phần là :∆ t = T1 = 1 / f1 .Trong khoảng chừng thời hạn này, giao động cao tần thực thi được số giao động toàn phần là :Vì N2 = 1800 xê dịch, f2 = 0,9 MHz = 0,9. 106H z → f1 = f2 / N2 = 0,9. 106 / 1800 = 500H z.

Câu 12: Một nguồn sóng vô tuyến đặt trong chân không tại O phát ra sóng điện từ có tần số 10 MHz. Vectơ điện trường tại O có cường độ điện trường cực đại là 100 V/m và không đổi trong quá trình lan truyền, có phương trùng với trục Oz của hệ tọa độ vuông góc Oxyz, có pha ban đầu bằng 0. Tốc độ sóng điện từ trong không chân không là 3.108 m/s. Phương trình dao động của cường độ điện trường E trong sóng điện từ lan truyền dọc theo phương Oy tại một điểm cách O một đoạn y là

Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

Chọn D.

Ta có : ω = 2 πf = 2. π. 10.106 = 2.107 π rad / s .Phương trình giao động của cường độ điện trường E tại O là :Điện trường E truyền đến điểm M cách O một đoạn y sau khoảng chừng thời hạn :Phương trình giao động của cường độ điện trường E tại M là :

Câu 13: Một nguồn sóng vô tuyến đặt trong chân không tại O phát ra sóng điện từ có tần số 10 MHz. Vectơ cảm ứng từ tại O có độ lớn cực đại là 10-4T và không đổi trong quá trình lan truyền, có phương trùng với trục Oz của hệ tọa độ vuông góc Oxyz, có pha ban đầu bằng 0. Tốc độ sóng điện từ trong không chân không là 3.108 m/s. Phương trình dao động của cảm ứng từ B trong sóng điện từ lan truyền dọc theo phương Oy tại một điểm cách O một đoạn y là

Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

Chọn D.

Ta có : ω = 2 πf = 2. π. 10.106 = 2.107 π rad / s .Phương trình xê dịch của cường độ từ trường B tại O là :Từ trường B truyền đến điểm M cách O một đoạn y sau khoảng chừng thời hạn :Phương trình giao động của cường độ từ trường B tại M là :

Câu 14: Trong mạch dao động LC có dao động điện từ tự do với tần số góc ω. Khi điện áp giữa hai bản tụ điện có giá trị là u1 thì cường độ dòng điện là i1; điện áp giữa hai bản tụ điện có giá trị là u2 thì cường độ dòng điện là i2. Gọi c là tốc ánh sáng trong chân không. Nếu dùng mạch dao động này để làm mạch chọn sóng của máy thu thanh thì sóng điện từ mà máy có thể thu có bước sóng

Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

Chọn A.

Trong mạch LC, u và i giao động vuông pha nhau nên ta có hệ thức độc lập sau :Bước sóng mà mạch hoàn toàn có thể thu được là :

Câu 15: Một ăng-ten phát ra một sóng điện từ có bước sóng 13m. Ăng-ten này nằm ở điểm S trên bờ biển, có độ cao 500m so với mặt biển. tại điểm M, cách S một khoảng 10km trên mặt biển có đặt một máy thu. Trong khoảng vài chục km, có thể coi mặt biển như một mặt phẳng nằm ngang. Máy thu nhận được đồng thời sóng vô tuyến truyền thẳng từ máy phát và sóng phản xạ trên mặt biển. Khi đặt ăng-ten của máy thu ở độ cao nào thì tín hiệu thu được mạnh nhất ? Coi độ cao của ăng-ten là rất nhỏ có thể áp dụng các phép gần đúng. Biết rằng sóng điện từ phản xạ trên mặt nước sẽ bị đổi ngược pha.

A. 130 m .B. 13 m .C. 65 m .D. 40 m. Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

Chọn C.

Gọi S ’ là ảnh của S qua mặt biển ( S ’ đối xứng với S qua mặt biển-gương phẳng ) .Như vậy ta hoàn toàn có thể coi S và S ’ là hai nguồn sóng điện từ tích hợp ngược pha nhau, phát sóng tích hợp về phía máy thu. Ở đây hiện tượng kỳ lạ giống như giao thoa sóng ánh sáng bởi thí nghiệm khe I-âng, với a = SS ’ = 1000 m ; D = 10 km ) .Vì hai nguồn ngược pha nên để tại M thu được tín hiệu mạnh nhất thì M là cực lớn, vị trí của M thỏa mãn nhu cầu điều kiện kèm theo :Với k = 0, ta có :

Câu 16: Một máy rada quân sự đặt trên mặt đất ở đảo Lý Sơn có tọa độ (15o29’B; 108o12’Đ) phát tín hiệu sóng vô tuyến truyền thẳng đến vị trí giàn khoan HD 981 có tọa độ (15o29’B; 111o12’Đ). Cho bán kính Trái Đất là 6400 km, tốc độ truyền sóng 2πc/9 với c = 3.108m/s và 1 hỏa lý = 1852 m. Sau đó, giàn khoan này dịch chuyển đến vị trí mới có tọa độ (15o29’B; xoĐ), khi đó thời gian phát và thu sóng của rada tăng thêm 0,4 ms. So với vị trí cũ, giàn khoan đã dịch chuyển y hải lý. Chọn phương án đúng.

A. y = 29 hải lý .B. x = 111 o35 ’ Đ.C. x = 131 o12 ’ Đ.D. y = 46 hải lý. Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

Chọn B.

Khoảng cách giữa hai điểm có vĩ độ kinh độ ( φ1 ; θ1 ) và ( φ2 ; θ2 ) được tính theo công thức :Khi φ1 = φ2 ( những điểm đều cùng vĩ độ ) thì d = R. ( θ2 – θ1 )Khoảng cách lúc đầu :Lúc này, thời hạn phát sóng đến khi thu được sóng quay trở lại :Sau vận động và di chuyển giàn khoan, thời hạn từ khi phát đến khi thu được sóng trở lại :Khoảng cách lúc này là :Mặt khác :Vậy :Ta có :

Câu 17: Vệ tinh viễn thông địa tĩnh Vinasat – 1 của Việt Nam nằm trên quỹ đạo địa tĩnh (là quỹ đạo tròn ngay phía trên Xích đạo Trái Đất (vĩ độ 0o), ở cách bề mặt Trái Đất 35000 km và có kinh độ 132oĐ. Một sóng vô tuyến phát từ Đài truyền hình Hà Nội ở tọa độ (21o01’B, 105o48’Đ) truyền lên vệ tinh, rồi tức thì truyền đến Đài truyền hình Cần Thơ ở tọa độ (10o01’B, 105o48’Đ). Cho bán kính Trái Đất là 6400 km và tốc độ truyền sóng trung bình là 8.103/3 m/s. Bỏ qua độ cao của anten phát và anten thu ở các Đài truyền hình so với bán kính Trái Đất. Thời gian từ lúc truyền sóng đến lúc nhận sóng là

A. 0,268 s .B. 0,468 s .C. 0,460 s .D. 0,265 s. Hiển thị lời giải

Hướng dẫn

Chọn A.

Gọi A và D là giao của đường xích đạo và kinh tuyến qua kinh độ 105 o48 ’ Đ và 132 oĐ .H và C là vị trí của Thành Phố Hà Nội và Cần Thơ .V là vị trí của vệ tinh nằm trong mặt phẳng Xích đạo và mặt phẳng qua kinh tuyến 132 oĐ .AV nằm trong mặt phẳng xích đạo nên vuông góc với mặt phẳng qua kinh tuyến 105 o48 ’ Đ .Do đó, những tam giác HAV và CAV là những tam giác vuông tại A .Ta có :* Thời gian từ lúc truyền sóng đến lúc nhận sóng là :Xem thêm những dạng bài tập Vật Lí lớp 12 có trong đề thi THPT Quốc gia khác :

Giới thiệu kênh Youtube VietJack

dao-dong-va-song-dien-tu.jsp