Giả thuyết mới về siêu lục địa cổ đại

Siêu lục địa cổ đại Columbia, 1,8 tỷ năm trước .

Các nhà khoa học giả thuyết rằng, siêu lục địa Columbia đã phân tách thành nhiều phần nhỏ, trước khi sáp nhập lại thành một siêu lục địa mới có tên gọi Rodinia. Kế đến, một quy trình tựa như tái diễn : Siêu lục địa Rodinia vỡ – sáp nhập, tạo nên siêu lục địa Pangaea. Sau cùng, Pangaea cũng bị xé lẻ, tạo nên hình thế của những lục địa nhỏ rải rác trên toàn cầu như ngày này .

Kết luận này được các nhà nghiên cứu đưa ra dựa trên những mẫu đá thu thập từ Ấn Độ, Đông Phi và Ảrập Xêút.

Trưởng nhóm điều tra và nghiên cứu – Giáo sư John Rogers, Đại học Bắc Carolina ( Mỹ ) – đã đề xuất đặt tên cho siêu lục địa cổ đại của toàn cầu là Columbia, vì những chứng cứ tốt nhất về nó được tìm thấy trong vùng sông Columbia, phía tây Bắc Mỹ. Ông Roger cho biết : “ Bắt đầu vào khoảng chừng 1,8 tỷ năm trước đây, tổng thể những mảng lục địa sống sót ở thời gian đó xô vào nhau, móc nối thành một lục địa lớn duy nhất – Columbia .
Dựa trên những vật chứng về từ trường và địa chất, người ta tin rằng vào thời kỳ này, bờ biển phía đông của Ấn Độ đã “ bắt tay ” với phía tây Bắc Mỹ, trong khi đó vùng nam nước Australia bị đẩy đi xa khỏi phía tây Canada. Phần lớn Nam Mỹ lúc bấy giờ xoay lộn đầu lại, đến mức đường rìa phía tây của Brazil lại nằm thẳng hàng với bờ đông của Bắc Mỹ. Lục địa Columbia lúc đó trải dài khoảng chừng 12.900 km, từ phía nam của Nam Mỹ ( nằm trên cùng ) tới Bắc Canada, chỗ rộng nhất khoảng chừng 4.830 km .

Các nhà nghiên cứu cho biết, có bằng chứng cho thấy Columbia đã bị bổ thành nhiều mảnh khoảng 1,5 tỷ năm trước đây, và các mảnh vụn này chạy lang thang khắp thế giới trong vài trăm triệu năm sau đó.

” Trò chơi xếp hình ”

Siêu lục địa Pangaea 225 triệu năm trước. (Các nhà khoa học chia Pangaea thành lục địa Lausaria ở phía bắc và Gondawana ở phía nam). Xem thêm: Những bức ảnh về ‘Trái đất xưa và nay’: Trái đất đã thay đổi như thế nào trong hơn 100 năm qua?

Tuy nhiên, khoảng chừng 1 tỷ năm trước, những mảnh vụn mở màn tái kết nối, tạo nên một siêu lục địa mới có tên gọi Rodinia. Cho đến cách đây 700 triệu năm, lục địa này cũng vỡ ra thành vài phần nhỏ. Các nhà khoa học cho rằng chúng trôi dạt tự do, và chập lại ở thời gian khoảng chừng 250 triệu năm trước, thành siêu lục địa khác – Pangaea. Nhưng phần nhiều ngay lập tức, Pangaea lại ” tan đàn xẻ nghé “, tạo nên hình thế những lục địa của quốc tế ngày này .
Năm 1912, nhà khí tượng học Đức Alfred Wegener lần tiên phong yêu cầu giả thuyết trôi dạt lục địa, trong đó miêu tả sự hoạt động của những mảng lục địa lớn khắp mặt phẳng hành tinh. Các lục địa vận động và di chuyển với vận tốc chậm hơn cả sên. Giống như những mẩu của đồ chơi xếp hình, chúng gắn với nhau theo chiều này, rồi lại tách ra và chập vào ở chỗ khác, theo chiều khác, tạo nên những đại dương và lục địa lớn có kích cỡ khác nhau. Theo những nhà khoa học, sự hoạt động của lớp dung nham ở sâu trong lòng toàn cầu đã làm phát sinh hàng loạt quy trình trôi dạt này. Tuy nhiên, chính sách đúng mực của nó vẫn còn là huyền bí .

B.H. (theo BBC)

Source: https://vh2.com.vn
Category : Trái Đất