Ôn đới – Wikipedia tiếng Việt

Ôn đới là một khu vực khí hậu nằm tại các vĩ độ từ cận kề cận nhiệt đới tới các vòng cực của Trái Đất, nằm giữa đới nóng và đới lạnh, khoảng cách từ chí tuyến đến vòng cực ở cả hai bán cầu. Phần lớn diện tích đất nổi của đới nằm ở bán cầu Bắc, chỉ có phần nhỏ ở bán cầu Nam. Miền ôn đới thể hiện các mùa một cách rõ rệt và tồn tại ở cả Bắc bán cầu lẫn Nam bán cầu. Khí hậu trong miền này biến đổi từ khí hậu hải dương với sự biến thiên nhiệt độ tương đối nhỏ và lượng giáng thủy lớn cho tới khí hậu lục địa với sự thay đổi về nhiệt độ lớn hơn và tương đối khô hơn. Về mặt khí tượng học thì phần lớn miền nhiệt đới có gió thịnh hành là hướng tây-đông.

Ôn đới định nghĩa theo vĩ độ

Khí hậu ôn đới mang tính chất trung gian giữa khí hậu đới nóng & khí hậu đới lạnh.

Do vị trí trung gian nên thời tiết ôn đới biến hóa thất thường. Các đợt khí nóng ở chí tuyến và những đợt khí lạnh ở vùng cực hoàn toàn có thể tràn tới không bình thường gây ra những đợt nóng hay lạnh, có tác động ảnh hưởng xấu đi đến sản xuất nông nghiệp và hoạt động và sinh hoạt của con người, đặc biệt quan trọng là những vùng sâu ở trong trong nước. Ở phía đông của Hoa Kỳ, mỗi khi có đợt khí nóng hay đợt khí lạnh tràn đến, nhiệt độ hoàn toàn có thể tăng hay giảm 10 °C – 15 °C trong vài giờ. Gió Tây ôn đới và những khối khí từ đại dương mang theo không khí ẩm và ấm vào đất liền cũng làm cho thời tiết ôn đới luôn dịch chuyển, rất khó dự báo trước .
Phân chia của ôn đới, phần màu xanh lục là ôn đới ấm, phần hồng tím là ôn đới lạnh

Sự phân hóa của môi trường tự nhiên[sửa|sửa mã nguồn]

Thiên nhiên ôn đới thay đổi theo bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông. Môi trường ôn đới cũng thay đổi từ vùng này sang vùng khác tùy thuộc vào vĩ độ, vào ảnh hưởng của dòng biển và gió Tây ôn đới.

Bờ Tây lục địa chịu tác động ảnh hưởng của dòng biển nóng và gió Tây ôn đới nên có môi trường tự nhiên ôn đới hải dương : khí ẩm quanh năm, mùa hạ thoáng mát, mùa đông không lạnh lắm. Càng vào sâu trong đất liền, đặc thù lục địa càng rõ nét : lượng mưa giảm dần, mùa đông lạnh và tuyết rơi nhiều, mùa hạ nóng. Thảm thực vật đổi khác dần từ tây sang đông : rừng lá rộng chuyển sang rừng hỗn giao và sau cuối là rừng lá kim .

Ở vĩ độ cao, mùa đông rất lạnh và kéo dài, mùa hạ ngắn, mưa nhiều. Gần chí tuyến có môi trường địa trung hải: mùa hạ nóng & khô, mùa đông ấm áp, mưa nhiều vào mùa thu – đông. Thảm thực vật cũng thay đổi từ bắc xuống nam: rừng lá kim chuyển sang rừng hỗn giao rồi tới thảo nguyên và rừng cây bụi gai.

Sách tìm hiểu thêm[sửa|sửa mã nguồn]

• SGK Địa lý 7 (tái bản lần 17), Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam

Source: https://vh2.com.vn
Category : Trái Đất