Nếu trục Trái Đất nghiêng 55 độ

• Câu 32. Nếu trục Trái Đất thẳng góc với mặt phẳng quỹ đạo thì có sự thay đổi mùa như hiện nay không? Giải thích.
• Câu 33. Nếu trục Trái Đất không nghiêng trên mặt phẳng quỹ đạo một góc bằng 66°33 mà đứng thẳng thành một góc vuông 90 hoặc trùng với mặt phẳng quỹ đạo thành một góc 0° thì khi Trái Đất tự quay quanh trục và quay quanh Mặt Trời như hiện nay, hiện tượng các mùa sẽ như thế nào?
• Câu 34. Nếu như trong quá trình chuyển động quanh Mặt Trời, trục Trái Đất nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 45° thì sẽ có những hệ quả địa lí nào?
• Câu 35. Giải thích câu ca dao Việt Nam.
• Ý nghĩa của câu nói trên, đúng với những nơi nào trên Trái Đất?
  Những nơi nào không đúng? Giải thích.
• Câu 36. Tại sao ờ Việt Nam (có vĩ độ 8°30 B đến 23°23 B) vào mùa đông lúc giữa trưa Mặt Trời không bao giờ đứng bóng mà bị chếch về hướng nam? Khi nào có hiện tượng đứng bóng vào giữa trưa ở các nơi trên lãnh thổ Việt Nam và thời gian đó vào lúc nào?
• b) Hiện tượng được thể hiện trên hình vẽ và giải thích.
  c) Sự chênh lệch độ dài ngày đêm trong năm diễn ra như thế nào?
• Câu 38. Vẽ sơ đồ thể hiện bốn vị trí của Trái Đất trên quỹ đạo ứng với các mô’c phân chia các mùa ở bán cầu Bắc theo dương lịch. Em hãy giải thích hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo vĩ độ và hiện tượng mùa ở hai bán cầu.
• Câu 39. Giải thích tại sao nhiệt độ trung bình của bán cầu Bắc vào thời kì Trái Đất xa Mặt Trời cao hơn thời kì Trái Đất gần Mặt Trời.
• Câu 40. Vẽ hình và phân tích hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau trong các ngày 22/6 và ngày 22/12. Một điểm A ở Bắc bán cầu, vĩ độ qua A 73°27. Góc nhập xạ lúc giữa trưa trong năm tại A lớn nhất là bao nhiêu? xảy ra vào lúc nào?
• Video liên quan

Câu chuyện không nêu trên bên bàn bia, mà được đưa ra trong một hội thảo khoa học do Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức mới đây.

Trật tự của hành tinh xanh

Theo Wikipedia, Trái Đất là hành tinh thứ ba tính từ Mặt Trời, đồng thời cũng là hành tinh lớn nhất trong những hành tinh đất đá của hệ Mặt Trời xét về nửa đường kính, khối lượng và tỷ lệ vật chất. Trái Đất còn được biết tên với những tên gọi ” hành tinh xanh ” hay ” Địa Cầu “, là nhà của hàng triệu loài sinh vật, trong đó có con người và cho đến nay, đây là nơi duy nhất trong ngoài hành tinh được biết đến là có sự sống. Hành tinh này được hình thành cách đây 4,55 tỷ năm và sự sống Open trên mặt phẳng của nó khoảng chừng 1 tỷ năm trước. Kể từ đó, sinh quyển, bầu khí quyển của Trái Đất và những điều kiện kèm theo vô cơ khác đã đổi khác đáng kể, tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho sự phổ cập của những vi sinh vật ưa khí, cũng như sự hình thành của tầng ôzôn-lớp bảo vệ quan trọng, cùng với từ trường của Trái Đất, đã ngăn ngừa những bức xạ có hại và chở che cho sự sống. Các đặc thù vật lý của Trái Đất, cũng như lịch sử vẻ vang địa lý hay quỹ đạo, được cho phép sự sống sống sót trong thời hạn qua. Người ta kỳ vọng rằng, Trái Đất còn hoàn toàn có thể tương hỗ sự sống thêm 1,5 tỷ năm nữa, trước khi size của Mặt Trời tăng lên và tàn phá hết sự sống. Bề mặt Trái Đất được chia thành những mảng thiết kế, với 71 % được bao trùm bởi những đại dương nước mặn, phần còn lại là những lục địa và những hòn đảo. Nước là thành phần rất thiết yếu cho sự sống và cho đến nay, con người vẫn chưa phát hiện thấy sự sống sót của nó trên mặt phẳng của bất kỳ hành tinh nào khác. Tuy nhiên, người ta có chứng cứ xác lập nguồn nước có ở Sao Hỏa trong quá khứ và hoàn toàn có thể sống sót cho tới thời nay. Lõi của Trái Đất vẫn hoạt động giải trí, được phủ bọc bởi lớp manti rắn dày, lớp lõi ngoài lỏng, tạo ra từ trường và lõi sắt trong rắn. Trái Đất là hành tinh duy nhất có sự sống. Trái Đất tương tác với những vật thể khác trong khoảng trống, gồm có Mặt Trời và Mặt Trăng. Các nhà khoa học đã phát hiện ra điểm mê hoặc là quãng thời hạn Trái Đất chuyển dời hết một vòng quanh Mặt Trời bằng 365,26 lần quãng thời hạn nó tự quay một vòng quanh trục của mình. Khoảng thời hạn này bằng với một năm thiên văn, tức 365,26 ngày trong dương lịch. Trục tự quay của Trái Đất nghiêng một góc bằng 23,4 ° so với trục vuông góc với mặt phẳng quỹ đạo, tạo ra sự biến hóa mùa trên mặt phẳng của Trái Đất trong một năm chí tuyến. Mặt Trăng, vệ tinh tự nhiên duy nhất của Trái Đất, đồng thời cũng là nguyên do chính gây ra hiện tượng kỳ lạ thủy triều đại dương, mở màn quay quanh Trái Đất từ 4,53 tỷ năm trước, vẫn giữ nguyên góc quay khởi đầu theo thời hạn, nhưng đang hoạt động chậm dần lại. Trái đất hiện là nơi sinh sống của gần 9 tỷ người, được chia thành hơn 200 vương quốc. Tài nguyên tài nguyên lẫn những mẫu sản phẩm của sinh quyển được sử dụng để phân phối cho đời sống của con người. Mấy năm gần đây, đứng trước thử thách của biến hóa khí hậu và những hình thái thời tiết cực đoan, câu truyện làm thế nào để hòa giải giữa tiềm năng tăng trưởng kinh tế tài chính và bảo vệ môi trường tự nhiên sống trở thành yếu tố thời sự trên toàn quốc tế. Năm 2009, Hội nghị của Liên hợp quốc về biến hóa khí hậu đã đi đến một hiệp ước chung giữa nhiều vương quốc, trong đó có Mỹ, Trung Quốc, để cùng làm thế nào chống lại thực trạng trái đất nóng lên. Đến năm năm ngoái, Hội nghị Liên hợp quốc về chống biến hóa khí hậu họp tại Paris ( COP 21 ) những vương quốc đã cùng luận bàn về những cam kết chung để giảm thực trạng không bình thường của khí hậu toàn thế giới, nhưng Mỹ đã không tham gia ký COP 21. Nguyên nhân đã được nhiều người lý giải, nhưng TS. Lê Xuân Bá cho rằng, ông có cảm nhận, người Mỹ thấy rằng, nếu ký vào COP 21, tăng trưởng của Mỹ sẽ bị tác động ảnh hưởng, trong khi thực tiễn, con người phần nhiều không hề chống lại những đổi khác của tự nhiên.

Bảo vệ môi trường: Làm thế nào để “anh hàng xóm” không… xả rác?

Cũng trong tiềm năng bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống, năm 1996, Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc ( UNDP ) đã đưa ra 5 khuyến nghị cho những vương quốc. Theo đó, có 5 loại tăng trưởng mà những vương quốc không nên theo đuổi, đó là tăng trưởng không việc làm, tăng trưởng không lương tâm, tăng trưởng không có lời nói, tăng trưởng không nền tảng và tăng trưởng không tương lai. Soi chiếu vào 5 loại tăng trưởng này, ông Bá cho rằng, việc những vương quốc chăm sóc đến tăng trưởng xanh và bền vững và kiên cố là tất yếu, nhưng cái khó là ở nhận thức và ý thức của từng chủ thể trong việc này, cũng như giữa những chủ thể đang cùng sống trong “ mái nhà ” Hành tinh xanh là rất khác nhau. Trong góc nhìn của ông Bá, từ sự vĩ đại của khoảng trống và thời hạn Trái Đất hình thành, dễ thấy Trái Đất hoạt động theo quy luật riêng, mà con người phần đông không hề tác động ảnh hưởng được. Yếu tố này khiến câu truyện bảo vệ thiên nhiên và môi trường bằng những nỗ lực của con người trở nên thụ động và nhỏ bé. Trong sự thụ động tương tác với Trái Đất đó, mỗi con người của mỗi vương quốc muốn tạo nên văn hóa truyền thống không xả rác ra đường cho chính mình đã khó, làm thế nào để “ anh hàng xóm ” cũng không xả rác ra đường còn khó hơn. Sự hợp tác và niềm tin vững chắc giữa những vương quốc trong nỗ lực bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống còn lỏng lẻo, nhất là khi những nền kinh tế tài chính đầu tàu như Mỹ, Trung Quốc không mấy mặn mà. Thực tế này khiến câu truyện về bảo vệ Trái Đất, bảo vệ môi trường tự nhiên sống có vẻ như còn mang giá trị khẩu hiệu, hơn là năng lực hiện thực hóa trên toàn thế giới. Trong góc nhìn của PSG-TS. Nguyễn Văn Nam, quốc tế đã trải qua hơn 200 năm có máy hơi nước để tăng trưởng nền công nghiệp, nhưng cái giá phải trả từ sự ý tưởng này là … quá đắt. Các vương quốc trên quốc tế, kể cả những nước có nền kinh tế tài chính hùng mạnh như Nhật, như Mỹ cũng không tránh khỏi những cơn thịnh nộ của thiên tai, bão lũ, hạn hán, động đất … xảy ra ngày càng sum sê và không bình thường, nằm ngoài năng lực chống đỡ của con người. Vì sao lại như vậy ? Ông Nam cho rằng, đó là cái giá cho sự tăng trưởng về kinh tế tài chính mà không tuân theo trật tự của bầu sinh thái xanh, khí quyển mà tự nhiên sinh ra. Giữ gìn môi trường tự nhiên sống, tôn trọng trật tự tự nhiên là câu truyện lôi cuốn ngày càng nhiều người chăm sóc. Cho đến nay, hành vi chung nhất, kết nối nhiều người nhất trong nỗ lực bảo vệ Trái Đất là việc thực thi sáng tạo độc đáo “ Giờ trái đất ”. “ Giờ trái đất ” sinh ra với mong ước biến hóa nhận thức hội đồng về bảo vệ thiên nhiên và môi trường, tiết kiệm chi phí nguồn năng lượng, ứng phó với đổi khác khí hậu, góp thêm phần gìn giữ nguồn tài nguyên tự nhiên của quốc gia. Đây là sự kiện xã hội có quy mô lớn nhất và có nhiều người tham gia nhất trên quốc tế. Đây là ý tưởng sáng tạo của Quỹ Quốc tế về bảo vệ vạn vật thiên nhiên. Sự kiện vì thiên nhiên và môi trường này được tổ chức triển khai lần tiên phong ở Sydney vào năm 2007. Tính đến nay, đã có khoảng chừng 7.000 thành phố thuộc 172 vương quốc và vùng chủ quyền lãnh thổ hưởng ứng. Chỉ là tắt đèn 1 giờ, nhưng “ Giờ trái đất ” mang thiên chức tăng nhận thức cho người dân về tiết kiệm chi phí nguồn năng lượng, bảo vệ thiên nhiên và môi trường, sự tăng trưởng bền vững và kiên cố và quan tâm vào những yếu tố đáng quan ngại mà hành tinh của tất cả chúng ta đang gặp phải. Tại Nước Ta, năm 2017, thông điệp của Giờ trái đất là ” Tắt đèn, bật tương lai “. Trở lại với câu truyện nhận thức và ý thức. Nhận thức về thiên nhiên và môi trường sống ngày càng bị rình rập đe dọa thì ai cũng cảm nhận được, nhưng ý thức phải làm gì để bảo vệ môi trường tự nhiên sống thì không dễ kiến thiết xây dựng ở khắp nơi nơi. Ở tầm vĩ mô, trong khoanh vùng phạm vi quốc tế, vương quốc, đây vẫn là một thắc mắc lớn treo lơ lửng trên vai những nhà lãnh đạo tâm huyết với tầm nhìn dài hạn. Trong khoanh vùng phạm vi doanh nghiệp, yếu tố bước tiến như thế nào để sống sót, tăng trưởng và vĩnh cửu ? Câu vấn đáp không tìm ra, hoặc khó giải pháp nào vẹn toàn cũng là điều dễ hiểu. Với con người, từ nhận thức cần bảo vệ môi trường tự nhiên sống đến ý thức và hành vi vì thiên nhiên và môi trường sống đang có khoảng cách lớn. Chất lượng đời sống nếu đo bằng chỉ tiêu thường thì như thu nhập, tuổi thọ … của con người hoàn toàn có thể sẽ tăng trưởng hàng năm, nhưng nhìn rộng ra sẽ dễ thấy, quốc tế là bất định. Trong một cuốn sách của học viên lớp 8 đã đưa ra một so sánh mê hoặc : Quãng thời hạn loài người sống sót từ hoang dã đến lúc bấy giờ chỉ tương tự 4 giây ở đầu cuối so với quãng thời hạn sống sót của lịch sử dân tộc tự nhiên là 24 giờ. So sánh đơn thuần vậy thôi nhưng để thấy, con người và cả những thành quả của con người tạo ra là rất nhỏ bé trong chiều dài ngoài hành tinh. Trái đất vẫn hoàn toàn có thể nghiêng 23 ° hoặc ngang ra …

Phạm Oanh

Đáp án

Nếu trong quy trình hoạt động, trục của Trái Đất vuông góc với mặt phẳng quỹ đạo thì hiện tượng kỳ lạ xảy ra là : – Góc nhập xạ từ Mặt Trời đến Trái Đất luôn cố định và thắt chặt không biến hóa ở từng vùng ( từ Xích đạo đến cực ). – Ngày và đêm ở mọi nơi trên Trái Đất dài bằng nhau. – Từng vùng : + Nhiệt đới : Khí hậu không có sự biến hóa gì so với lúc bấy giờ ( nóng quanh năm ). + Ôn đới : Quanh năm có khí hậu “ như mùa xuân ” .+ Vùng cực : Quanh năm có ánh sáng và khí hậu bớt khắc nghiệt hơn .

Câu 32. Nếu trục Trái Đất thẳng góc với mặt phẳng quỹ đạo thì có sự thay đổi mùa như hiện nay không? Giải thích.

Đáp án

Nếu trục Trái Đất thẳng góc với mặt phẳng quỹ đạo thì sẽ không có sự thay
Giải thích
– Trái Đất cùng lúc thực hiện 2 chuyển động: tự quay quanh trục và quay trên quỹ đạo quanh Mặt Trời.
– Trục Trái Đất nghiêng với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66°33 và không đổi phương trong không gian. Trong khi chuyển động quanh Mặt Trời, Trái Đất lần lượt nghiêng nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam về phía Mặt Trời sinh ra các mùa.
– Nếu trục Trái Đất thẳng góc với mặt phẳng quỹ đạo thì góc chiếu của tia sáng mặt trời đến từng vĩ độ trên Trái Đất (trong một năm) không thay đổi, do đó sẽ không có các mùa khác nhau trong năm.
– Ở từng vành đai:
+ Vành đai ôn đới: lúc đó quanh năm có khí hậu “như mùa xuân”, ngày và đêm lúc nào cũng dài bằng nhau.
+ Vành đai nhiệt đới và vành đai xích đạo: khí hậu không có sự thay đổi
mấy so với khí hậu hiện nay (luôn luôn nóng).

+ Vành đai cực: khí hậu ít khắc nghiệt hơn, quanh năm có hiện tượng luân phiên ngày và đêm giống như các vùng khác.

Câu 33. Nếu trục Trái Đất không nghiêng trên mặt phẳng quỹ đạo một góc bằng 66°33 mà đứng thẳng thành một góc vuông 90 hoặc trùng với mặt phẳng quỹ đạo thành một góc 0° thì khi Trái Đất tự quay quanh trục và quay quanh Mặt Trời như hiện nay, hiện tượng các mùa sẽ như thế nào?

Đáp án

* Nếu trục Trái Đất đứng thẳng thành một góc vuông 90 độ thì : – Khi Trái Đất quay xung quanh Mặt Trời, ánh sáng Mặt Trời khi nào cũng chiếu thẳng vào Xích đạo thành một góc vuông với mặt đất. Lúc đó hiện tượng kỳ lạ mùa sẽ không có ở bất kể nơi nào trên Trái Đất. – Nhiệt độ khi nào cũng cao nhất ở Xích đạo và giảm dần về 2 cực trong suốt năm. * Nếu trục Trái Đất trùng với mặt phẳng quỹ đạo thành một góc u thì : – Khi Trái Đất hoạt động tịnh tiến xung quanh Mặt Trời trên bề mặt Trái Đất sẽ có hiện tượng kỳ lạ mùa ở khắp mọi nơi nhưng sự đổi khác nhiệt độ giữa những mùa sẽ rất quyết liệt .– Trong một năm ánh sáng mặt trời sẽ lần lượt chiếu thẳng góc từ Xích đạo về cả 2 cực, lúc đó không có khái niệm đường chí tuyến, vùng nội chí tuyến và cả Xích đạo cũng có lúc góc nhập xạ bằng không .

Câu 34. Nếu như trong quá trình chuyển động quanh Mặt Trời, trục Trái Đất nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 45° thì sẽ có những hệ quả địa lí nào?

Đáp án

Nếu trục Trái Đất nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 45 ° thì những hệ quả sẽ biến hóa như sau : – Các chí tuyến và vòng cực trùng nhau ở vĩ tuyến 45 ° Bắc và Nam ( chí tuyến và vòng cực là một ). – Ngày, đêm vẫn sống sót nhưng chênh lệch ngày, đêm ở những vĩ độ cao rất lớn. – Mùa vẫn sống sót, hai mùa vẫn trái ngược nhau ở Bắc và Nam bán cầu, sự trái ngược này lớn hơn lúc bấy giờ. Càng đi về hai cực, ngày hè càng dài, mùa đông càng ngắn .– Ở 45 ° vĩ trở về hai cực sẽ có 6 tháng ngày và 6 tháng đêm .

Câu 35. Giải thích câu ca dao Việt Nam.

“Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng

Ngày tháng mười chưa cười đã tới ”

Ý nghĩa của câu nói trên, đúng với những nơi nào trên Trái Đất?
Những nơi nào không đúng? Giải thích.

Đáp án

* Ý nghĩa : – Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng : nghĩa là ngày dài đêm ngắn. – Ngày tháng mười chưa cười đã tối : nghĩa là ngày ngắn đêm dài. ( Ông bà ta thường dùng âm lịch, nên tháng 5 âm lịch trùng với tháng 6, 7 và tháng 10 trùng với tháng 11, 12 dương lịch ). – Nơi đúng : bán cầu Bắc. – Những nơi không đúng : + Xích đạo : luôn có ngày và đêm dài bằng nhau. + Bán cầu Nam : hiện tượng kỳ lạ ngược lại .* Giải thích :
– Do trục Trái Đất nghiêng và không đổi phương trong khi chuyển động quanh Mặt Trời nên tùy vị trí Trái Đất trên quỹ đạo mà ngày, đêm dài ngắn theo mùa.
– Mùa hạ: ngày dài hơn đêm; mùa thu và mùa đông: ngày ngắn hơn đêm.
– Tháng 6 rơi vào mùa hạ ở bán cầu Bắc và mùa đông ở bán cầu Nam. Tháng 12 rơi vào mùa đông ở bán cầu Bắc và mùa hạ ở bán cầu Nam.
– Việt Nam nằm ở bán cầu Bắc trong vùng nội chí tuyến.Câu nói trên đúng ở Nước Ta và bán cầu Bắc, còn ở bán cầu Nam không đúng. Riêng Xích đạo ngày và đêm dài bằng nhau trong suốt năm .

Câu 36. Tại sao ờ Việt Nam (có vĩ độ 8°30 B đến 23°23 B) vào mùa đông lúc giữa trưa Mặt Trời không bao giờ đứng bóng mà bị chếch về hướng nam? Khi nào có hiện tượng đứng bóng vào giữa trưa ở các nơi trên lãnh thổ Việt Nam và thời gian đó vào lúc nào?

Đáp án

– Hiện tượng Mặt Trời ở đúng đỉnh đầu lúc 12 giờ trưa ( tia sáng mặt trời chiếu thẳng góc với tiếp tuyến ở bề mặt Trái Đất ) được gọi là Mặt Trời lên thiên đỉnh. Hiện tượng này lần lượt chỉ xảy ra tại những khu vực từ vĩ tuyến 23 ° 27 N ( ngày 22 — 12 ) cho tới 23 ° 27 B ( ngày 22-6 ) rồi lại xuống vĩ tuyến 23 ° 27 N. – Nước ta nằm ở vĩ độ 8 ° 30 B đến 23 ° 23 B, nên bất kỳ nơi nào trên chủ quyền lãnh thổ đều có hiện tượng kỳ lạ Mặt Trời lên thiên đỉnh 2 lần trong năm. – Mặt Trời lên thiên đỉnh ở mọi nơi trên chủ quyền lãnh thổ Nước Ta trong khoảng chừng thời hạn từ ngày 23-24 tháng 4 đến ngày 20-21 tháng 8 ( thời hạn Mặt Trời lên thiên đỉnh khoanh vùng phạm vi từ Xích đạo đến chí tuyến Bắc là ngày 21-3 đến ngày 23-9 ). Cụ thể : – Tại 8 ° 30 B, Mặt Trời lên thiên đỉnh lần 1 vào ngày 25 tháng 4 và lần 2 vào ngày 20 tháng 8. – Tại 23 ° 23 B, Mặt Trời lên thiên đỉnh lần 1 vào ngày 21 tháng 6 và lần 2 vào ngày 23 tháng 6. – Vào mùa đông ở nước ta tương ứng với thời gian Trái Đất hướng Nam bán cầu về phía Mặt Trời ( thời hạn Mặt Trời lên thiên đỉnh khoanh vùng phạm vi từ Xích đạo đến chí tuyến Nam : ngày 23-9 đến ngày 21-3 ) nên vào giữa trưa ( mùa đông ) Mặt Trời không nằm thẳng trên đỉnh đầu mà hơi chếch về phía nam .– Mặt Trời càng di động biểu kiến xuống gần chí tuyến Nam thì độ chếch càng lớn.

b) Hiện tượng được thể hiện trên hình vẽ và giải thích.
c) Sự chênh lệch độ dài ngày đêm trong năm diễn ra như thế nào?

Đáp án

a ) Hiện tượng hoạt động biểu kiến hằng năm của Mặt Trời giữa hai chí tuyến. Đây là hoạt động thấy bằng mắt, nhưng không có thực. Trong một năm, những tia sáng mặt trời lần lượt chiếu thẳng góc với mặt đất tại những khu vực trong khu vực giữa hai chí tuyến khiến người ta cảm thấy Mặt Trời như vận động và di chuyển giữa hai chí tuyến. Chuyển động này gọi là hoạt động biểu kiến hằng năm của Mặt Trời. b ) Trình bày hiện tượng kỳ lạ – Ngày 21-3, Mặt Trời ở Xích đạo, tia sáng mặt trời chiếu vuông góc với tiếp tuyến bề mặt Trái Đất tại Xích đạo ( hiện tượng kỳ lạ Mặt Trời lên thiên đỉnh ). – Sau ngày 21-3, Mặt Trời chuyển dời dần lên chí tuyến Bắc và lên thiên đỉnh ở chí tuyến Bắc vào ngày 22-6. – Sau ngày 22-6, Mặt Trời hoạt động dần về Xích đạo và lên thiên đỉnh ở Xích đạo vào ngày 23-9. – Sau ngày 23-9, Mặt Trời từ Xích đạo chuyển dần xuống chí tuyến Nam và lên thiên đỉnh ở chí tuyến Nam vào ngày 22-12. – Sau ngày 22-12, Mặt Trời lại hoạt động về Xích đạo, rồi lại lên chí tuyến Bắc, … Đó là hiện tượng kỳ lạ hoạt động biểu kiến hằng năm của Mặt Trời giữa hai chí tuyến. c ) Sự chênh lệch độ dài ngày đêm trong năm – Từ ngày 21-3 đến ngày 23-9, bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời, nên bán cầu Bắc có góc chiếu sáng lớn, diện tích quy hoạnh được chiếu sáng lớn hơn diện tích quy hoạnh khuất trong bóng tối ; đó là mùa xuân và mùa hạ của bán cầu Bắc, ngày dài hơn đêm. ở bán cầu Nam thì ngược lại, đó là mùa thu và ngày đông, đêm dài hơn ngày .– Từ 23-9 đến ngày 21-3, bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời, nên bán cầu này có góc chiếu sáng lớn, diện tích quy hoạnh được chiếu sáng lớn hơn diện tích quy hoạnh khuất trong bóng tối ; đó là mùa xuân và mùa hạ của bán cầu Nam, ngày dài hơn đêm. ở bán cầu Bắc thì ngƯỢc lại, thời hạn này là mùa thu và ngày đông, đêm dài hơn ngày .

Câu 38. Vẽ sơ đồ thể hiện bốn vị trí của Trái Đất trên quỹ đạo ứng với các mô’c phân chia các mùa ở bán cầu Bắc theo dương lịch. Em hãy giải thích hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo vĩ độ và hiện tượng mùa ở hai bán cầu.

Đáp án

a ) Vẽ sơ đồ
Bốn vị trí phân loại những mùa ở bán cầu Bắc
b ) Giải thích hiện tượng kỳ lạ ngày đêm dài ngắn khác nhau theo vĩ độ
Trong khi tự quay quanh trục, trục Trái Đất luôn nghiêng với mặt phẳng quỹ đạo hoạt động quanh Mặt Trời một góc 66 ° 33 và không đổi phương trong khoảng trống, vòng phân loại sáng – tối sẽ không đi qua cực Trái Đất ( trừ những ngày 21-3 vàngày 23-9 ). Do vậy, tại bất kỳ điểm nào trên bề mặt Trái Đất ( trừ Xích đạo ) đều có độ dài ngày đêm chênh lệch nhau. c ) Giải thích hiện tượng kỳ lạ mùa ở hai bán cầuTrục Trái Đất luôn nghiêng và không đổi phương trong khi Trái Đất hoạt động xung quanh Mặt Trời, nên có thời kì bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời, có thời kì bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời. Điều đó làm cho thời hạn chiếu sáng và sự thu nhận lượng bức xạ Mặt Trời ở mỗi bán cầu có sự đổi khác luân phiên trong năm, gây nên những đặc thù riêng về thời tiết và khí hậu trong từng thời kì của năm, tạo nên những mùa .

Câu 39. Giải thích tại sao nhiệt độ trung bình của bán cầu Bắc vào thời kì Trái Đất xa Mặt Trời cao hơn thời kì Trái Đất gần Mặt Trời.

Đáp án

– Thời kì Trái Đất ở xa Mặt Trời, bán cầu Bắc chúc về phía Mặt Trời. – Góc nhập xạ lớn .– Thời gian ban ngày dài hơn đêm hôm .

Câu 40. Vẽ hình và phân tích hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau trong các ngày 22/6 và ngày 22/12. Một điểm A ở Bắc bán cầu, vĩ độ qua A 73°27. Góc nhập xạ lúc giữa trưa trong năm tại A lớn nhất là bao nhiêu? xảy ra vào lúc nào?

Đáp án

a ) Vẽ hình và nghiên cứu và phân tích hiện tượng kỳ lạ ngày đêm dài ngắn khác nhau trong những ngày 22/6 và ngày 22/12 * Vẽ hình Vẽ như hình 6.5 trang 30 SGK Địa lí 10 NC * Phân tích Ngày 22/6 và ngày 22/12, sô ” giờ chiếu sáng trên những vĩ tuyến và những vòng cực ở hai nửa cầu trái ngược nhau : – Ngày 22/6 : + Ở chí tuyến Bắc, số giờ chiếu sáng trong ngày là 13,5 giờ, ngày dài hơn đêm. + Ở chí tuyến Nam, số giờ chiếu sáng trong ngày là 10,5 giờ, đêm dài hơn ngày. + Ở vòng cực Bắc, sô ” giờ chiếu sáng trong ngày là 24 giờ, không có đêm. + Ở vòng cực Nam, sô ” giờ chiếu sáng trong ngày là Oh ( không có ngày ), đêm dài 24 giờ. Nguyên nhân : Ngày 22/6, nửa cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời, diện tích quy hoạnh được chiếu sáng lớn hơn diện tích quy hoạnh khuất trong bóng tối, nên ngày dài hơn đêm. Nửa cầu Nam lúc này chếch xa phía Mặt Trời, diện tích quy hoạnh chiếu sáng ít hơn diện tích quy hoạnh khuất trong bóng tối, đêm dài hơn ngày. Vòng cực Bắc trọn vẹn nằm trước đường phân loại sáng – tối, nên có hiện tượng kỳ lạ ngày dài suốt 24 giờ. Trong khi đó, vòng cực Nam trọn vẹn nằm sau đường phân loại sáng – tối nên có hiện tượng kỳ lạ đêm dài 24 giờ. – Ngày 22/12, hiện tượng kỳ lạ chênh lệch ngày và đêm diễn ra trọn vẹn ngược lại với ngày 22/6. b ) Xác định điểm A Do A nằm ở khu vực ngoại chí tuyến bán cầu Bắc nên A có góc nhập xạ lớn nhất lúc giữa trưa trong năm khi Mặt Trời hoạt động biểu kiến lên vĩ độ cao nhất về phía bắc. Tức là lên thiên đỉnh tại chí tuyến Bắc. Lúc đó góc nhập xạ tại A là : 90 ° – ( 73 ° 27 ’ – 23 ° 27 ) = 40 ° .Lúc đó là ngày 22/6 .

Xem thêm: 

Một số phân mục hay của Địa lý lớp 10 :