Pangaea và câu chuyện về Thuyết Trôi dạt Lục địa

“Siêu lục địa” Pangaea

Năm 1912, Alfred Wegener đã nhận thấy rằng hình dáng của những lục địa ở hai bên bờ của Đại Tây Dương hoàn toàn có thể được xếp khít vào nhau ( ví dụ Châu Phi và Nam Mỹ ). Sau đó, Benjamin Franklin cũng có nhận xét tựa như.

Sự tương đồng giữa các cấu trúc địa lý và hóa thạch ở các lục địa làm cho các nhà địa chất, vào năm 1900, cho rằng các lục địa đã từng xuất phát từ một “siêu lục địa” với cái tên là Pangaea (còn có tên khác là Toàn Lục Địa hay Toàn Đại Lục).

Ban đầu, giả thuyết đó không được chấp nhận rộng rãi vì người ta không hiểu tại sao các lục địa lại có thể trôi dạt ra xa nhau. Cho đến tận thập niên 1950 nó mới được chấp nhận ở Châu Âu và phải đến thập niên 1960 nó mới được chấp nhận ở Bắc Mỹ. Giả thuyết trôi dạt lục địa trở thành một bộ phận của một lý thuyết lớn hơn là lý thuyết kiến tạo mảng.

Wegener, khi nhìn thấy hai châu Mỹ và Phi, đã tưởng tượng là nếu ông bỏ đi Đại Tây Dương, đem hai châu lại gần nhau, thì giống như tấm tranh nhiều mảnh nhỏ, hai mảnh đại lục này nằm sát bên nhau vừa khít.

Bằng chứng về sự trôi dạt lục địa

Dựa vào những quan sát cặn kẽ, Wegener nhận thấy rằng cỏ cây, xương hóa thạch ở hai bên lục địa châu Phi và châu Mỹ đều giống nhau. Điều đó chứng tỏ là thời xưa, hai lục địa này là một, vì thế mới có hiện tượng kỳ lạ có những cây cối, xương thú hóa thạch giống nhau. Dĩ nhiên là những con vật này không hề lội biển từ bên này qua bên kia được. Nếu không có kim chỉ nan Các Lục Địa Trôi Dạt, hiện tượng kỳ lạ này khó hoàn toàn có thể được lý giải.

Ngoài ra, Wegener cũng nhận thấy là ở hai lục địa có những loại đá giống nhau, và những chứng có khí hậu giống nhau ở thời rất lâu rồi cũng được tìm thấy trên nhiều lục địa. Một trong những bằng cớ hùng hồn nữa là những lối đi của những băng đá ( glacier ), nếu để riêng rẽ, thật không hề lý giải được, nhưng khi bỏ tổng thể những lục địa trở lại hình thể nguyên thủy, những lối chảy của những băng rõ ràng là xuất phát từ một tụ điểm. Thêm vào đó, những nhà khoa học gia nhận thấy là ở giữa lòng Đại Tây Dương có một dãy núi ngầm dưới biển. Chính ở nơi đây đã xảy ra việc mặt đất dưới biển mở lớn ra vì những mảng đất trôi, chúng chạy tách xa nhau gây nên những kẻ hở vĩ đại và nham thạch trồi lên lấp kín.

Một chứng cớ nữa là cục nam châm của địa cầu trong suốt chiều dài của lịch sử trái đất đã thay đổi, không phải luôn luôn kim nam châm cũng hướng về hướng bắc. Sự thay đổi này xảy ra nhiều lần. Những bằng chứng tìm được trong đá (rock) cho ghi nhận hướng của từ trường trái đất. Chứng cớ này cho thấy là việc mặt đất dưới biển đang phát triển rộng ra là điều có thật.

Tranh cãi về sự trôi dạt lục địa

Trước khi có nhiều vật chứng địa lý học tích lũy được từ sau thế chiến thứ hai, sáng tạo độc đáo về sự trôi dạt của những lục địa đã từng gây ra tranh cãi nảy lửa giữa những nhà khoa học. Ngày 15 tháng 11 năm 1926, Thương Hội Địa chất Dầu mỏ Mỹ ( AAPG ) mở một hội thảo chiến lược, trong đó bàn cãi về thuyết lục địa trôi dạt. Kết quả là tập những bài báo sinh ra năm 1928 với tên Lý thuyết về trôi dạt lục địa ( Theory of continental drift ). Wegener cũng viết bài cho tập này. Vấn đề gây khó hiểu nhất trong triết lý của Wegener là những lục địa bị ” đào xới ” lên từ nền đá của những đại dương. Đa số những nhà địa chất học đã không tin như vậy. Thuyết xây đắp mảng, một phiên bản update tân tiến cho ý tưởng sáng tạo của Wegener, giải nghĩa hoạt động của những lục địa trải qua sự tách giãn đáy đại dương. Các lớp đá mới được hình thành nhờ hoạt động giải trí của núi lửa ở những dãy núi giữa những đại dương và sẽ quay trở về vỏ Trái Đất tại những vực sâu của đại dương. Đáng chú ý quan tâm là, trong tập bài báo xuất bản năm 1928 của AAPG, G. A. F. Molengraaf thao tác tại Viện Công nghệ Delft ( nay là Đại học Công nghệ Delft ) đã đề xuất kiến nghị một quy mô về tách giãn đáy đại dương khi miêu tả sự lan rộng ra của Đại Tây Dương và đới tách giãn Đông Phi. Giả thuyết này vẫn cần kiểm tra thêm bằng những bằng chứng thực nghiệm.

Anh Phương (TH)

Xem thêm:

– Tàu vũ trụ hạt nhân sẽ cứu Trái Đất khỏi những thiên thạch – K hám phá 10 vùng đất nóng nhất trên Trái Đất – Đón xem nguyệt thực toàn phần ngắn nhất thế kỷ vào ngày 4/4

Source: https://vh2.com.vn
Category : Trái Đất