Khắc phục nhanh chóng lỗi E-01 trên tủ lạnh Bosch https://appongtho.vn/tu-lanh-bosch-bao-loi-e01-cach-kiem-tra Tại sao mã lỗi E-01 xuất hiện trên tủ lạnh Bosch? Nguyên nhân và quy trình sửa lỗi E-01...
Lịch sử công đoàn
Lịch sử công đoàn tỉnh Cà Mau
Bạn đang đọc: Lịch sử công đoàn
CHƯƠNG I
TÌNH HÌNH KINH TẾ, XÃ HỘI VÀ SỰ HÌNH THÀNH PHONG TRÀO YÊU NƯỚC
VÀ NHÂN DÂN LAO ĐỘNG CỦA TỈNHI. TÌNH HÌNH KINH TẾ, XÃ HỘI
Khu vực Cà Mau thời xưa thuộc tỉnh Bạc Liêu ( 1 ), là vùng đất mới, kinh tế tài chính phong phú ; có hai cánh rừng đước và tràm, và có nhiều kinh rạch chằng chịch ; khí hậu điều hòa, tạo thiên nhiên và môi trường tăng trưởng kinh tế tài chính phong phú. Đặc biệt là khai thác thủy hải sản và cây, gỗ ( than đước ). Cho nên quân địch tập trung chuyên sâu khai thác nguồn tài nguyên quí giá đồng bằng sông Cửu Long, nhất là ở Cà Mau .
Vào những năm đầu của thế kỷ XX kinh tế tài chính ở khu vực Cà Mau tập trung chuyên sâu trồng lúa là chính cùng với hoa màu, đặc biệt quan trọng là lâm nghiệp và thủy hải sản. Đất đai lúc bấy giờ ở Cà Mau đều tập trung chuyên sâu trong tay bọn địa chủ, làm cho đời sống người nông dân khổ cực phải đi ở đợ, làm thuê ( tá điền ) cho bọn điền chủ và địa chủ bản xứ. Như : Arborati chiếm nhiều ruộng đất ở Giá Rai, Patisti, Duillemet, Campro ở khu vực Cà Mau .
Còn ở khu vực ven biển thì xuất hiện những chủ bao, có nghĩa là bọn chúng bỏ tiền ra bao mua những phương tiện đi lại đánh bắt cá để làm chủ, còn người đi đánh bắt cá không có tiền phải thuê những phương tiện đi lại. Đồng thời làm ra mẫu sản phẩm phải bán hết cho chủ, dưới giá chủ tự định đoạt ( rẻ mạt ). Từ đó người dân lao động làm như không công cho bọn chủ bao. Vì thế đời sống của người lao động làm thuê cơ cực lại càng cơ cực hơn. vai
Trên nghành nghề dịch vụ khai thác lâm sản ở khu vực rừng Đước, bọn thực dân Pháp và điền chủ đã triển khai tập trung chuyên sâu khai thác gỗ, đước để hầm than chở về bán cho bọn tư sản ở Sài Gòn-Chợ Lớn, mỗi năm hàng vạn tấn ( chuyên chở theo đường sông ). Từ đó những chủ lò than giàu sang đứng ra thuê lực lượng lao động, trả tiền rẻ mạt ( 0,5 đồng một ngày ), thậm chí còn tiền công người lao động không đủ để đóng thuế thân. Từ đó xích míc diễn ra ngày càng gây gắt giữa người lao động và bọn chủ. Có nghĩa là xích míc giữa người bị bóc lột và người bóc lột diễn ra ngày càng thâm thúy trên vùng đất ở đầu cuối của Tổ quốc .
Trước hết, là diễn ra sự xích míc giữa người nông dân với điền chủ, địa chủ, với bọn thực dân Pháp. Từ đó diễn ra nhiều cuộc đấu tranh lẻ tẻ của nông dân chống lại những hành vi đánh đập tá điền. Ngày càng gây gắt giữa người bóc lột và người bị bóc lột. Trên nghành nghề dịch vụ thủy hải sản và lâm sản, vì vậy những xích míc đó diễn ra suốt trong quy trình làm thuê không công cho những chủ bao và chủ lò than ở khu vực Năm Căn, Rạch Gốc. Theo tài liệu của Pháp để lại có đề cập : “ là sự thuê công ở khu vực mới rất thấp … Họ rất cần làm ”. Người nông dân Cà Mau lúc bấy giờ làm ruộng mà không có đất ; người làm công không có sở ; người được làm cũng như không có tiền. Bởi vì tiền công người lao động rẻ mạt lại còn bị đòn roi, hâm dọa của bọn bóc lột ( chủ cả ). Sức lao động ở đây lúc bấy giờ rất rẻ mạt, bọn chúng trả chỉ đủ cho người sống “ cầm hơi ” để làm thuê cho chúng. Vì thế những xích míc đó ngày càng chất chồng lên diễn ra nóng bức trong nhận thức của người lao động làm thuê trên mảnh đất này. Cho nên họ có ý thức khởi đầu link nhau bằng những hình thức đấu tranh lẻ tẻ phản đối sự bất công và đòi cho thêm những quyền lợi và nghĩa vụ chính đáng như ở khu vực nông nghiệp bớt thuế thân và lấy lúa tô chừa chút ít để sống, ở khu vực thủy hải sản và lâm sản bà con đòi trả tiền công tăng lên. v.v… chính là đòi quyền sống của con người .
Vào năm 1924 – 1925, những người lao động ở khu vực Cà Mau, nhất là nơi bọn điền chủ và địa chủ nắm thì sự đấu tranh của người dân lao động đã nổi dậy lẻ tẻ chống lại những bọn ác bá. Tiêu biểu là sự kiện ở ấp Rạch Mũi đã diễn ra kinh khủng giữa người lao động với bọn điền chủ Patatti. Sự kiện này diễn ra cuối năm 1925 đầu năm 1926, có nghĩa là bọn Patatti cùng những tên hương quản kéo quân đến phá đập đưa nước mặn vào để lấy cớ đó ( làm ruộng không được ) để chúng lấy hết đất nông dân chỉ còn tay trắng, trở lại làm thuê cho chúng với tiền rẻ mạt. Sự kiện này phản ánh xích míc nóng bức giữa người lao động với bọn bóc lột tại vùng đất Cà Mau .
Trong những năm 1926, 1927 và 1928, bọn thực dân Pháp tích hợp với bọn tay sai tại chỗ đã triển khai những chủ trương ngu dân và khai thác kinh tế tài chính ở Cà Mau. Thực hiện đủ những thuế má để bóc lột người dân như làm một ngày chỉ trả một đồng hai ; đất thì bọn chúng lấy hết phải đi làm thuê ; bệnh tật không có tiền mua thuốc ; lúc chết không có đất chôn phải mang trầu cau đến lại lục bọn điền chủ xin miếng đất biền để chôn, làm cho đời sống của người dân Cà Mau lúc bấy giờ sống trong cảnh thảm thương. Đặc biệt là đối tượng người dùng kinh doanh ( nhỏ ) ở khu vực Cà Mau phải chịu cảnh chèn ép giá thành của bọn bạn hàng lớn ( có thế lực với bọn chúng ). Vì thế diễn ra xích míc giữa người bán nhỏ với người mua và bán lớn ( có thuế thân ) làm cho người mua và bán nhỏ đời sống cũng khó khăn vất vả. Khu vực ở Cà Mau lúc bấy giờ không có bao nhiêu người mua và bán chỉ có 1 số ít người tương đối khá hơn đã dựng vài xí nghiệp sản xuất xay xát ( xay lúa ), và những điểm lò rèn làm dụng cụ cho sản xuất ( vẫn còn thô sơ ) .
Một số điểm thương mại kinh doanh nhỏ như : ở chợ nhỏ Thới Bình, Cái Keo, Vàm Đầm ( Bào Sen ) và tại cụm dân cư tương đối đông ở Cà Mau. Tạo cho sự giao lưu kinh doanh ngày được tăng trưởng ; người làm công xuất hiện ngày càng nhiều trên những nghành nông nghiệp, lâm nghiệp, làm biển, đan lác. v.v … tổng thể điều bị sưu cao thuế nặng của cỗ máy quản lý thực dân phong kiến, đặc biệt quan trọng là so với người làm thuê. Từ đó diễn ra hai đời sống tương phản trong thời kỳ lúc bấy giờ là :“ Ta cơ cực, Tây vui say
Ta ăn gạo mục,Tây thịt quay bánh mì
Thằng Tây da dẽ hồng hàoCòn ta lem luốc, cồn cào bụng phơi. ”
Năm 1928, trào lưu đấu tranh của giai cấp công nhân ở những nhà máy sản xuất, nhà máy sản xuất trong cả nước tăng trưởng mạnh, có nhiều cuộc đấu tranh vượt qua cả yếu tố kinh tế tài chính. Các tỉnh, thành phố ở Nam Bộ, vai trò của công nhân đấu tranh so với thực dân Pháp và bọn tư bản áp bức bóc lột ngày càng rõ. Nhất là ở TP HCM – Gia Định và xuống những tỉnh lân cận như Cần Thơ, Vĩnh Long. v.v … Những trào lưu đó đều có tác động ảnh hưởng đến người lao động ở khu vực Cà Mau. Cho nên nhiều cuộc đấu tranh xuống đường chống lại cỗ máy quản lý của thực dân phong kiến ở những những tầng lớp nhân dân và sinh viên ngày càng tăng. Người người trẻ tuổi Huỳnh Quảng quê ở Khánh An Cà Mau học trường Trung học ở Cần Thơ tham gia xuống đường đòi bãi khóa chống lại sự bất công của cỗ máy thực dân. Anh đã bị chúng theo dõi và truy nã. Cho nên anh đã cùng bạn hữu sang Trung Quốc được gặp Bác Hồ giáo dục và đưa vào tổ chức triển khai Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội năm 1926 và sau đó Bác đưa anh học trường quân sự chiến lược Hoàng Phố ở Trung Quốc, anh đã trở thành đảng viên đảng Cộng sản, được chiến sỹ Nguyễn Ái Quốc đưa về nước, làm Bí thư thành phố Hồ Chí Minh – Gia Định vào năm 1930 – 1931 ( 2 ). Đây là người đầu tiên quê ở Cà Mau được Bác Hồ trực tiếp giáo dục và rèn luyện đã trở thành đảng viên Cộng Sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân .
Làn sóng đấu tranh của người lao động – giai cấp công nhân trong cả nước tăng trưởng ngày càng mạnh, nhiều cuộc đấu tranh đình công chống lại sự bóc lột dã man của bọn thực dân phong kiến và tư bản. Đúng như chiến sỹ Nguyễn Ái Quốc đã nhìn nhận : “ Dấu hiệu của thời đại, tín hiệu của giai cấp công nhân ( Nước Ta ) khởi đầu giác ngộ về lực lượng và năng lực của mình ( 3 ) ”. Và trào lưu yêu nước trong quần chúng cũng dấy lên can đảm và mạnh mẽ như ở Nam Kỳ có trào lưu yêu nước của nhóm Nguyễn An Ninh đã tác động ảnh hưởng đến những tỉnh đồng bằng Sông Cửu Long .
Tại tỉnh Bạc Liêu ( khu vực Cà Mau ) lúc bấy giờ có tổ chức triển khai trào lưu đòi học chữ quốc ngữ cũng nhằm mục đích đấu tranh với bọn thực dân bảo vệ tiếng nói chữ viết của dân tộc bản địa ta. Tuy trong tỉnh không có nhà máy sản xuất xí nghiệp sản xuất lớn như những nơi thành phố, nhưng trào lưu đấu tranh yêu nước đã diễn ra những khu dân cư tập trung chuyên sâu ở thành thị ( 2 điểm : tỉnh lỵ Bạc Liêu và thị xã Cà Mau ) như trong tài liệu của bọn mật thám Pháp theo dõi có ghi : Tỉnh Bạc Liêu những tên phiến loạn ( địch gọi là đối phương ) tổ chức triển khai lẻ tẻ truyền bá tư tưởng chống lại nhà nước Pháp tại Nước Ta …
Vào những năm 1925 – 1927 chiến sỹ Nguyễn Ái Quốc quan hệ với chiến sỹ XA.Iodốpxki là tổng thư ký của BCH Quốc tế Công Hội Đỏ mang về tạp chí Công Hội Đỏ quốc tế để góp thêm phần tuyên truyền cho giai cấp công nhân. Từ đó từ từ những Công đoàn cải lương chuyển dần và cải chứng thành những Công đoàn cách mạng ở Nước Ta là sự thẩm mỹ và nghệ thuật của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc ( 4 ) .
Phong trào cách mạng ở tỉnh Bạc Liêu – Khu vực Cà Mau lúc bấy giờ đã có sự ảnh hưởng tác động trực tiếp rất lớn của trào lưu cách mạng chung nhiều nhất là trào lưu đấu tranh của người lao động – công nhân ở TP HCM. Như cuộc bãi công lớn của công nhân Ba Son lê dài gần một tuần lễ đã giành thắng lợi. Đây là cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân Nước Ta mang đặc thù chính trị và quốc tế. Từ đó ảnh hưởng tác động đến lực lượng tri thức và người lao động ở tỉnh nhà .II. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC ĐƯỢC PHÁT TRIỂN
Tại thị xã Cà Mau, cuối năm 1927, chiến sỹ Đào Hưng Long được kỳ Bộ Nam Kỳ Nước Ta Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội cử về hoạt động giải trí tuyên truyền chủ nghĩa Mác – Lênin cho những người trẻ tuổi yêu nước ở Cà Mau. Đây là lần đầu tiên những người yêu nước ở Cà Mau được tiếp cận tư tưởng tân tiến như luồng gió mới. Hay nói cách khác người lao động Cà Mau đã tiếp thu được tư tưởng tiên tiến và phát triển của giai cấp công nhân về đến tận mảnh đất sau cuối của Tổ quốc .
Tháng 1 năm 1929, chi hội Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội thị xã Cà Mau được xây dựng gồm những chiến sỹ : Lâm Thành Mâu, Nguyễn Văn Chánh ( Tư Rạch ), Trần Hải Thoại ( Năm Thoại ), Tân Văn Hai ( Hai Tân ) và 1 số ít chiến sỹ khác … Đây là lần đầu tiên một tổ chức triển khai Vô Sản của giai cấp công nhân Nước Ta được gieo trên mảnh đất cách mạng của Cà Mau – nơi đang khao khát lý tưởng của giai cấp công nhân .
Khi tổ chức triển khai Vô sản – Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội sinh ra đã sáng kiến lập ra hiệu sách “ Hồng Anh Thư Quán ” ( 5 ) vừa để bán sách báo tân tiến, đồng thời làm cơ sở ( điểm ) cho những thành viên Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội để gặp gỡ nhau, trao đổi việc làm. Đặc biệt là qua đó khám phá những người trẻ tuổi có tư tưởng văn minh để tìm cách tuyên truyền giáo dục họ trở thành những người trẻ tuổi yêu nước chống lại quân địch. Thanh niên Cách mạng chiến sỹ Hội của tỉnh còn tổ chức triển khai điểm bán cơm và cafe lấy tên là “ Tâm Đồng ” ( 6 ) cũng nhằm mục đích hình thức lựa chọn ( phát hiện ) những người trẻ tuổi có tư tưởng tân tiến lúc bấy giờ để tuyên truyền làm hạt nhân cho trào lưu cách mạng .
Thanh niên cách mạng chiến sỹ Hội đã tổ chức triển khai được hai điểm “ Hồng Anh Thư Quán ” và quán cơm “ Tâm Đồng ” là một chiêu thức nghệ thuật và thẩm mỹ ( rất khéo ) để tìm những người có lòng yêu nước, nhằm mục đích tu dưỡng tư tưởng của giai cấp vô sản cho họ ; để tạo thêm lực lượng văn minh của nơi mảnh đất tận cùng Tổ quốc ngày thêm đông. Đây là tổ chức triển khai bí hiểm, nhưng hoạt động giải trí mang hình thức công khai minh bạch ( hợp pháp ) để che mắt giặc, cho nên vì thế gần một năm mà quân địch mới phát hiện được. Nên chúng cấm không cho hoạt động giải trí và tìm bắt những người đứng ra tổ chức triển khai. Tuy địch có ngăn ngừa những hình thức hoạt động giải trí của tổ chức triển khai Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội, nhưng chúng không ngăn ngừa được tư tưởng cách mạng của giai cấp công nhân đã xâm nhập vào những con người tân tiến ở Cà Mau. Cho nên những hoạt động giải trí tổ chức triển khai tuyên truyền xuất hiện bằng nhiều hình thức rải truyền đơn, dán biểu ngữ … làm cho quân địch lo ngại trào lưu cách mạng đang tăng trưởng trong tỉnh .
Các hoạt động giải trí của Hội Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội đã ảnh hưởng tác động ảnh hưởng tác động thoáng rộng trong dân nghèo ở thị xã Cà Mau và những xã chung quanh, nhất là so với những tầng lớp nhân dân lao động. Cho nên đã xuất hiện những cuộc đấu tranh chống áp bức của quân địch, như đòi miễn giảm thuế thân, đòi được vào rừng đốn cây để sửa chửa nhà ở. v.v… làm cho bọn tề lo ngại trào lưu cách mạng ở đây. Vì thế chúng tăng cường đàn áp và cho mật thám tích cực theo dõi, bắt bớ những người lao động mà chúng tình nghi. Nhưng trong năm 1929 và đầu năm 1930 trào lưu đấu tranh của người dân lao động trong tỉnh ngày càng tăng trưởng mạnh, nhất là tăng trưởng dần xuống khu vực lao động làm lò than ở Năm Căn .
Từ những năm 1927 đến năm 1929 những lò than ở khu vực Năm Căn, Cái Nẩy, Cái Keo đã tăng trưởng nhiều, có những nơi lò than mọc lên như nấm. Số lượng dân lao động ngày càng đông. Các việc làm lao động diễn ra càng nhiều như : đốn cây, chuyên chở, hầm than của 1 số ít khu vực lên cả trăm người. Bởi vì bọn thực dân phong kiến đã tập trung chuyên sâu khai thác cây gỗ rừng đước, cho nên vì thế lôi cuốn số lượng dân lao động khá đông. Từ đó bọn chủ lò than, tận dụng số đông hạ thấp giá mướn, so những ngày thông thường đến 1/3 số tiền, thậm chí còn có lúc hạ xuống phân nửa của những ngày thường. Đây là hình thức tận dụng bóc lột sức lao động của người dân nơi đây bằng hạ giá ngày công rẻ mạt .
Chúng cho người lao động đến những khu rừng còn hoang du, có những nơi không nhìn thấy ánh nắng mặt trời ( cây rừng trùm kín ). Những khu “ vồ ” cao sâu trong rừng, người lao động đốt cây để hầm than, kéo cây ra khó khăn vất vả, lại là nơi đó có nhiều rắn rết, ra sông thì có cá sấu. v.v… Phải nói lúc bấy giờ người lao động làm thuê ở khu rừng ngập mặn lo âu và cực khổ, có những người rắn rết cắn không có thuốc chữa ( chết trên đóng cây ). Có những lúc trời mưa tầm tả ; muỗi, mồng mà người lao động vẫn lội bùn kéo từng khúc gỗ về để kịp giờ giao cho chủ. Và những lúc nước ròng sát, đồng đội làm thuê lấy tay móc từng con lạch để đưa cây ra kịp giờ để tránh bọn chủ lò than sa thải, hoặc giảm tiền công xuống. Người làm thuê lâm nghiệp lúc bấy giờ rất là khó khăn vất vả ( cực khổ ) gấp mấy lần ở khu vực trên bờ, hay những xí nghiệp sản xuất xí nghiệp sản xuất .
Theo lời kể của Bác Ba Thanh : Khu rừng Cái Keo đước mọc rất cao từ 20 m đến 25 m và bề quành hơn một người ôm, cho nên người đi đốn cây khi đốn hay bị cây ngã đè chết. Vì thế mỗi năm người đi làm thuê đốn cây cho lò than có hàng chục người chết do cây đè, chưa tính bệnh tật. Đây là phản ánh một phần người lao động làm thuê của người dân vùng sông nước Cà Mau sống trong chính sách thực dân, phong kiến .
Tháng 1 năm 1930, chi bộ Cà Mau được xây dựng gồm những chiến sỹ : Lâm Thành Mậu, Nguyễn Văn Chánh, Tân Văn Hai, Phạm Ngọc Cừ, do chiến sỹ Lâm Thành Mậu làm Bí thư. Chi bộ này hoạt động giải trí theo mạng lưới hệ thống tổ chức triển khai An Nam cộng sản Đảng, sau này được thống nhất thường trực Đảng Cộng Sản Nước Ta. Đây là chi bộ đầu tiên của tỉnh, ghi lại bước trưởng thành trào lưu đấu tranh cách mạng của nhân dân lao động vùng đất tận cùng cực Nam của Tổ quốc. Hay nói cách khác, tại vùng đất Cà Mau đã có tổ chức triển khai tiên phong của giai cấp công nhân chỉ huy trào lưu cách mạng của tỉnh .
Khi chi bộ Cà Mau sinh ra hệ tư tưởng của giai cấp công nhân được lan ra như những hạt giống đỏ gieo vào trào lưu đấu tranh cách mạng của nhân dân tỉnh nhà. Từ đó tại xã Phong Thạnh cuối tháng 1 năm 1930 chi bộ cũng được xây dựng do chiến sỹ Phạm Ngọc Cừ đảng viên chi bộ Cà Mau đến tuyên truyền chọn những người trẻ tuổi yêu nước tân tiến kết nạp vào Đảng đã góp thêm phần tích cực đưa trào lưu cách mạng quần chúng ngày tăng trưởng mạnh .
Đầu năm 1930, lần đầu tiên tại vùng đất nơi xa xôi tận cùng cực Nam của Tổ quốc thân yêu đã sinh ra một tổ chức triển khai vô sản của giai cấp công nhân đó là tổ chức triển khai Đảng Cộng Sản, truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin cho trào lưu cách mạng. Ngay từ những ngày chi bộ sinh ra đã phát huy sức mạnh của mình, liên tục tuyên truyền giác ngộ quần chúng những tư tưởng yêu nước, tân tiến, nhằm mục đích tạo sự chuyển biến nhận thức của những người lao động Cà Mau .
Tổ chức vô sản sinh ra đã tăng cường tuyên truyền bằng nhiều hình thức như rải truyền đơn, dán biểu ngữ tại thị xã Cà Mau và những xã chung quanh như trong báo cáo giải trình của bọn mật thám mang số 3405 – 5 đã ghi : Những tên phiến loạn ( địch gọi ) đã rãi truyền đơn nhiều nơi theo đường phố Cà Mau, ở Tất Vân, xã Tân Thành … và có những đoạn chúng ghi rất rõ là : “ Các truyền đơn nội dung đều nêu những lời phỉ báng với lời văn và cách viết chống chính sách tàn tệ nhất ” .
Đặc biệt trong năm 1930, vào ngày 3/2 những đảng viên chi bộ Cà Mau đã tổ chức triển khai treo lá cờ đỏ búa liềm trên sợi dây thép căng ngang sông Cà Mau ( đầu kinh 16 ). Các chiến sỹ đã sáng tạo độc đáo dùng thanh sắt buộc vào dưới lá cờ để có khối lượng đưa lá cờ ra giữa sông ( nơi độ dùn của dây thép ) nhằm mục đích để cho quân địch khó lấy và cũng để được nhiều người đi qua lại sông Cà Mau dễ thấy. Đây là sự linh động của những chiến sỹ đảng viên chi bộ Cà Mau trong những ngày Đảng cộng sản Nước Ta sinh ra .
Sự kiện treo cờ Đảng ( búa liềm ) ngày 3/2 ở Cà Mau là sự kiện rất độc lạ. Lần đầu tiên người dân Cà Mau nơi mảnh đất xa xôi được nhìn thấy lá cờ Đảng ( búa liềm ) của giai cấp công nhân xuất hiện trên buổi sáng bình minh của thị xã ở đầu cuối của Tổ quốc. Sự kiện lá cờ Đảng ( búa liềm ) hiên ngang trên sông Cà Mau đã làm chấn động, rối loạn bọn cầm quyền ở Q. Cà Mau lúc bấy giờ. Trong lúc đó người dân Cà Mau rất phấn khởi – vui mừng đầu tiên thấy được lá cờ đội tiên phong của giai cấp công nhân mà từ lâu người dân Cà Mau mơ ước .
Lá cờ Đảng xuất hiện đầu năm 1930 đã có ý nghĩa thâm thúy và có tác động ảnh hưởng đến trào lưu đấu tranh cách mạng của nhân dân lao động trong tỉnh ; đồng thời tạo nhận thức mới cho nhân dân Cà Mau trong những ngày Đảng cộng sản Nước Ta mới sinh ra đã tạo niềm tin, lý tưởng của giai cấp công nhân so với người dân tận cùng Tổ quốc. Nhân ngày Quốc tế lao động 1/5 năm 1930 tại ven thị xã Cà Mau, lại liên tục xảy ra sự kiện độc lạ ở tại Đình Tân Hưng, cách TT thị xã Cà Mau khoảng chừng 3 km lại xuất hiện lá cờ Đảng ( búa liềm ) đang tung bay trên ngọn cây dương trước Đình. Trên lá cờ có dòng chữ “ diệt trừ Pháp tặc ”, đồng thời có ghi 3 chữ “ Đức, Thế, Cao ” có nghĩa là Đức là Nguyễn Đức Hương, Thế là Lương Thế Trân, Cao là Nguyễn Văn Cao … Đây là 3 chữ lót của 3 người người trẻ tuổi yêu nước đã dũng mãnh đưa vị thế của lá cờ Đảng cộng sản Nước Ta liên tục tung bay trước mặt mọi người Cà Mau trong những ngày dân tộc bản địa ta còn sống dưới ách đô hộ của bọn thực dân Pháp .
Sự kiện treo cờ Đảng lần thứ 2 ở tại Đình Tân Hưng diễn ra trong thời gian toàn quốc tế kỷ niệm ngày quốc tế lao động 1/5 của giai cấp công nhân. Thì ở tại Cà Mau lá cờ búa liềm xuất hiện lần thứ hai được những người người trẻ tuổi yêu nước treo lên cho mọi người ở ven thị xã Cà Mau được nhìn rõ lá cờ Đảng là lá cờ của đội tiên phong của giai cấp công nhân chỉ huy dân tộc bản địa Nước Ta đánh đổ thực dân, phong kiến để triển khai một chân lý “ Không có gì quí hơn độc lập tự do ” .
Trong cùng một năm, cách nhau không quá 3 tháng mà đã diễn ra 2 sự kiện có tác động ảnh hưởng lớn đến trào lưu đấu tranh cách mạng của người dân lao động tỉnh nhà, đồng thời tạo được niềm tin với Đảng ngay những ngày đầu mới xây dựng. Trước sự kiện đó, báo cáo giải trình “ mật ” của bọn mật thám Pháp phải thú nhận : Trong năm 1930 bọn phiến loạn ( nói ta ) đã treo hai lá cờ huy hiệu của Nga ( búa liềm ) ở đường phố Cà Mau ; và còn rãi truyền đơn nhiều nơi trong tỉnh …
Tuy ở khu vực Cà Mau lúc bấy giờ lực lượng giai cấp công nhân không có, nhưng tư tưởng tân tiến của giai cấp công nhân đã đến những người yêu nước ở Cà Mau ; tạo ra được những luồng gió mới không riêng gì ở thị xã, thị xã mà còn lan rộng trong lực lượng lao động ở vùng nông thôn Cà Mau .
Ngày 3/2/1930 Đảng cộng sản Nước Ta sinh ra đã lưu lại bước tăng trưởng nhảy vọt của giai cấp công nhân và trào lưu cách mạng Nước Ta. Từ đây giai cấp công nhân Nước Ta đã có bộ phận tham mưu, đội tiên phong của mình để chỉ huy cách mạng Nước Ta. Và cũng từ mảnh đất tận cùng Tổ quốc lại có tổ chức triển khai Đảng của giai cấp Vô sản làm hạt nhân cho trào lưu yêu nước trong tỉnh .
Sự kiện Đảng cộng sản Nước Ta sinh ra đã ảnh hưởng tác động lớn so với nhân dân trong nước nói chung, nhân dân lao động Cà Mau nói riêng. Cho nên trào lưu đấu tranh từ từ đi vào chất lượng. Đặc biệt tổ chức triển khai tuyên truyền, rãi truyền đơn nêu cao ý thức yêu nước của dân tộc bản địa và tạo sự đoàn kết gắn bó với nhau để đấu tranh với địch .
Hồ quản trị là người đầu tiên chỉ ra vị thế lịch sử vẻ vang của giai cấp công, nông Nước Ta và cũng lần đầu tiên Người đặc cơ sở cho việc thiết kế xây dựng hội đồng cách mạng của giai cấp công nhân Nước Ta để làm hạt nhân cho trào lưu .
Trong cuốn “ Đường cách Mệnh ”, Người viết : “ Tổ chức Công hội trước là để cho công nhân đi lại với nhau cho có tình cảm, hai là để cho điều tra và nghiên cứu với nhau, ba là để sửa sang cách hoạt động và sinh hoạt của công nhân cho khá hơn giờ đây, bốn là giữ quyền hạn cho công nhân, năm là giúp cho vương quốc, giúp cho quốc tế ” .
Qua đó ta thấy hội đồng mang đặc thù cách mạng rõ ràng và mang ý nghĩa chính trị rất to lớn so với trào lưu đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa .
“ Nước Ta Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội ” đã tổ chức triển khai ra Công hội đỏ, nhằm mục đích tập hợp lực lượng chống lại quân địch ngày càng mạnh hơn. Cho nên Đảng ta đã tập hợp những Công hội đỏ ở cơ sở, tổ chức triển khai ra Tổng công hội đỏ do chiến sỹ Nguyễn Đức Cảnh là một sáng lập viên của Đảng ( 7 ). Từ đó trào lưu cách mạng trong nước được tổ chức triển khai hội đồng đỏ là hạt nhân. Công hội đỏ sinh ra đã phát động trào lưu “ Vô sản hóa ” trong công nhân và nhân dân lao động .III. CÔNG HỘI ĐỎ CÀ MAU RA ĐỜI
Tại Cà Mau, những chiến sỹ Nguyễn Văn Nhung và chiến sỹ Núi, chiến sỹ Quới đến Năm Căn để tuyên truyền và hoạt động “ Vô sản hóa ” trong lực lượng bạn bè khuân vác ở lò than và trong ngư dân để kiến thiết xây dựng cơ sở trào lưu cách mạng ở khu vực Năm Căn .
Cuối năm 1930, chiến sỹ Phan Thái Hòa về khu vực Năn Căn hoạt động anh thợ bạc Văn Trung Thành và số người công nhân tốt đã triển khai thành lập Công hội đỏ, đồng thời bầu ra ban cán sự của Hội do anh Văn Trung Thành làm trưởng Ban và anh Phan Chỉ Huy làm phó Ban. Đây là tổ chức triển khai Công hội đỏ sinh ra sớm nhất ở khu vực Cà Mau. Khi tổ chức triển khai Công hội đỏ sinh ra đã tập hợp được những bạn bè lao động ở lò than và những người khuân vác cây ở rừng. Công Hội đỏ của tỉnh sinh ra đã lưu lại trào lưu đấu tranh cách mạng trong tỉnh có bước tiến nhảy vọt, đồng thời đã tạo được những hạt nhân cho trào lưu của tỉnh .
Khi Công hội đỏ sinh ra nhiều cuộc đấu tranh đòi tăng tiền công lao động, giảm bớt giờ lao động trực tiếp ở những lò than. Còn ở thị xã, bạn bè cũng tổ chức triển khai từng nhóm tranh thủ với những chủ bao và cỗ máy kiểm lâm của bọn chúng. Những cuộc đấu tranh có tình, có lý làm cho số lò than cũng phải nhượng bộ gật đầu yêu sách chính đáng của bạn bè lao động như ở những lò than Cái Keo, Vàm Đầm, Bà Kẹo. v.v…
Tiêu biểu cuộc đấu tranh vào tháng 8/1932 có trên 100 lực lượng của lao động 6 lò thang và 4 cúp ( 8 ) trong toàn khu vực Năm Căn – Rạch Gốc ( Tân Ân ) đấu tranh lê dài 20 ngày đêm do chiến sỹ Bông Văn Dĩa, Lưu Văn Thường nòng cốt của tổ chức triển khai Công hội đỏ đã chỉ huy kéo đến Ban hội tề và những nhà chủ đòi những yêu sách đòi tăng tiền công, giảm giờ làm, phân phối nước ngọt và chăm sóc đến bệnh tật của bạn bè lao động. Phải nói sau khi Công hội đỏ sinh ra những cuộc đấu tranh của bạn bè lao động ( làm thuê ) đã tác động ảnh hưởng nhiều nơi trong tỉnh .
Tháng 10 năm 1930, những người trẻ tuổi yêu nước ở Tân Thành được chọn vào đội ngũ Đảng. Từ đó chi bộ Tân Thành được xây dựng ; tăng thêm lực lượng giai cấp vô sản ở Cà Mau – là hạt giống đỏ cho trào lưu cách mạng của tỉnh. Sự kiện chi bộ xã Tân Thành được xây dựng đã tăng thêm sự giác ngộ của chủ nghĩa Mác – Lênin ở mảnh đất tận cùng của Tổ quốc. Tư tưởng tân tiến của giai cấp công nhân đã đến những người lao động ở Cà Mau là một yếu tố rất quan trọng làm cho sự nhận thức của người dân lao động nơi đây ( Cà Mau ) có sự tăng trưởng mới. Hay nói cách khác mảnh đất phong phú của Cà Mau đã được gieo thêm những hạt giống cách mạng trên mảnh đất quê nhà đang chống áp bức bất công của quân địch .
Tổ chức “ Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội ” sinh ra đến những chi bộ được xây dựng và tổ chức triển khai Công hội đỏ với trào lưu cách mạng “ Vô sản hóa ” đã chứng tỏ cho trào lưu đấu tranh cách mạng của người dân lao động từ tự phát đến tự giác của tỉnh nhà. Tuy những cuộc đấu tranh của nhân lao động còn ở dạng còn thấp, lẻ tẻ, nhưng tổ chức triển khai cuộc đấu tranh với bọn bóc lột ngày càng kinh khủng. Đặc biệt tính tự giác ngày được thể hiện rõ trong trào lưu cách mạng của tỉnh .
Những tổ chức triển khai vô sản ở Cà Mau sinh ra đã chứng minh và khẳng định cho mình trách nhiệm đấu tranh chống áp bức bóc lột, và là những hạt nhân của trào lưu chung. Vì thế khi có đội tiên phong cách mạng là Đảng cộng sản Nước Ta chỉ huy “ Sẽ dìu dắt giai cấp vô sản chỉ huy cách mạng Nước Ta đấu tranh nhằm mục đích giải phóng cho toàn thể anh chị em bị áp bức, bóc lột … ” ( 9 ). Và đường lối của Đảng ta đã phản ánh nhu yếu khách quan của cách mạng Nước Ta là :
Đánh đổ đế quốc Pháp, phong kiến Nước Ta và giai cấp tư sản phản cách mạng, tịch thu gia tài của chúng, xây dựng cơ quan chính phủ công, nông binh, làm cho nước Nước Ta được độc lập
Đường lối đó đã biểu lộ quan điểm của Đảng ta rất tương thích với dân tộc bản địa và giai cấp công nhân Nước Ta. Từ đó đã tập hợp được lực lượng cách mạng dưới ngọn cờ vẻ vang của đảng ta khi mới sinh ra .
Cao trào cách mạng 1930 – 1931 tiêu biểu vượt trội là trào lưu công nhân đã làm nòng cốt cho trào lưu cách mạng của cả nước. Tiêu biểu những cuộc Bến Thủy, đồn điền Phú Riềng, công nhân Thủ Dầu Tiến, Ca-ti-na ( TP HCM ), công nhân hãng dầu Nhà Bè, công nhân nhà máy sản xuất đèn Cần Thơ ,. v.v … liên tục đấu tranh đòi thi hành luật ngày làm 8 giờ đã tác động ảnh hưởng đến những trào lưu cách mạng của tỉnh. Trong lúc đó trào lưu cách mạng của nông dân ở nông thôn cũng nổi lên chống bọn địa chủ, phong kiến. Nhiều cuộc biểu tình hàng ngàn người thành làn sóng đấu tranh kéo đến nhà địa chủ đòi chia lúa, giảm thuế và ủng hộ khẩu hiệu của công nhân kỷ niệm ngày 1/5. Từ đó nhiều địa phương ở Nam Bộ đã diễn ra những trào lưu đấu tranh chống thuế của bọn thực dân và phong kiến .
Những cuộc đấu tranh trong ngày 1/5 trong cả nước đã biểu lộ ý thức chính trị và ý thức giác ngộ cao chống lại bọn thực dân và phong kiến. Các cuộc đấu tranh của những tỉnh đã ảnh hưởng tác động can đảm và mạnh mẽ đến vùng đất xa xôi ở Cà Mau, nhất là trào lưu Xô-Viết Nghệ Tỉnh .
Phong trào Xô-Viết Nghệ Tỉnh tuy bị đàn áp rất dã man, nhưng để lại một tấm gương thâm thúy về niềm tin quyết tử và mối tình đoàn kết công, nông ; đồng thời biểu thị niềm tin cách mạng kinh khủng chống áp bức, bất công và đòi : “ Tăng tiền lương, bớt giờ làm, giảm sưu thuế, bỏ đánh đập … ” .
Sau cuộc đàn áp quyết liệt của trào lưu Xô-Viết, địch đã tăng cường bắt bớ và thẳng tay đàn áp những cuộc đấu tranh của giai cấp công, nông trong cả nước. Ngay ở tại Cà Mau, địch cho tìm bắt những người ( chúng nghi là những bọn phiến loạn ) và đàn áp những cuộc đấu tranh của quần chúng .
Trong năm 1931 và đầu năm 1932, địch đã truy lùng bắt gần hết những chiến sỹ đảng viên của 2 chi bộ ( thị xã Cà Mau và Tân Thành ) làm cho trào lưu cách mạng trong tỉnh trong thời điểm tạm thời lắng xuống .
Năm 1932, chiến sỹ Phan Ngọc Hiển, người trẻ tuổi yêu nước là giáo viên học trường sư phạm ở Hồ Chí Minh. Sau khi mãn học, anh đã về dạy học ở Tân Ân. Khi anh xuống Rạch Gốc, xã Tân Ân vừa dạy học, vừa tổ chức triển khai tập hợp những người trẻ tuổi để tuyên truyền giáo dục ý thức yêu nước ; đồng thời cùng quần chúng lao động đấu tranh với bọn tề ở tại chỗ. Tạo được những cuộc tranh luận ( lý lẽ ) với bọn thầu bao ( thủy hải sản và lâm nghiệp ), đặc biệt quan trọng là những tên tề hà hiếp nhân dân. Quần chúng đã tìm những lý lẽ hài hòa và hợp lý ( có lý, có tình ) để tranh thủ với chúng, nhằm mục đích hạn chế sự bóc lột tàn nhẩn của bọn tề, thầu bao ở tại khu vực Năm căn .
Anh Hiển xuống Tân Ân đã mang những tư tưởng tân tiến từ thành phố nơi những trào lưu đấu tranh của giai cấp công nhân đã diễn ra liên tục chống áp bức, bất công. Cũng chính nơi đó anh đã trực tiếp thấy những cảnh hà hiếp công nhân và sự nổi dậy của những lực lượng nhà máy sản xuất xí nghiệp sản xuất. Những hiện tượng kỳ lạ ấy góp thêm phần hun đút ý thức cách mạng và lòng yêu nước của anh mang đến người lao động ở xã Tân Ân .
Năm 1932, trào lưu cách mạng trong tỉnh từ từ Phục hồi, những tổ chức triển khai Công hội đỏ khởi đầu liên lạc lại những chiến sỹ đảng viên, nồng cốt của mình còn lại sau sự khủng bố quyết liệt trong thời kỳ Xô-Viết Nghệ Tĩnh .
Tháng 6 năm 1932, chiến sỹ Văn Trung Thành và những người tổ chức triển khai Công hội đỏ ở khu vực Năm Căn đã về thị xã Cà Mau để liên tục hoạt động giải trí cách mạng, chiến sỹ đã lập ra tiệm thợ bạc đề tên là “ Trung Thành ” vừa để che mắt giặc, vừa làm điểm để liên lạc nhằm mục đích bảo vệ những cán bộ đảng viên bị khủng bố ở những địa phận khác như chiến sỹ Kiều, chiến sỹ Huỳnh Đề Thám, Quãng Trọng Linh ,. v.v … Những công tác làm việc tuyên truyền và hoạt động, kiến thiết xây dựng cơ sở quần chúng ở thị xã Cà Mau từ từ Phục hồi lại. Như trong báo cáo giải trình của bọn mật thám Pháp ở Cà Mau có ghi : “ Ngày 10-12-1932, một cờ cách mạng tín hiệu Cộng Sản và Cao Đài, cũng như những khẩu hiệu phá hoại khác đã được tìm thấy … trên con đường Cà Mau, gần làng Định Thành, trong huyện Quảng Long … ” ( 10 ) và địch khẳng định chắc chắn những nơi khác trong tỉnh, nhất là theo trục lộ Cà Mau – Bạc Liêu đã xuất hiện nhiều truyền đơn, biểu ngữ lôi kéo quần chúng đứng lên chống chánh quyền của Pháp ở Nước Ta .
Tuy địch có đàn áp những trào lưu cách mạng trong tỉnh, nhưng những tổ chức triển khai cách mạng, nhất là những cán bộ nòng cốt của trào lưu cũng mở màn móc nối, liên lạc với nhau đễ tổ chức triển khai đấu tranh với địch. Như trong cuộc đấu tranh ngày 29-5-1932 ở Sở muối Bạc Liêu, địch phát hiện có ba người mà chúng gọi là những người “ đứng đầu ”. Phong trào lúc bấy giờ ta đang hoạt động giải trí dưới dạng bí hiểm của những tổ chức triển khai Công hội .
Để phát huy mọi hình thức của trào lưu cách mạng, ngay trong những năm 1933 – 1934, những tổ chức triển khai lao động ta đưa vào dạy nghề nghiệp như thợ mộc, thợ hớt tóc của 2 khu vực ( tỉnh lỵ và thị xã Cà Mau ). Những tổ chức triển khai khác, ta khởi đầu mang tính link với nhau và tương hỗ cho nhau để thống nhất ý chí nhằm mục đích chống sự bất công của quân địch diễn ra trong tỉnh .
Tháng 7/1935, Quốc tế cộng sản đã hướng chống chủ nghĩa phát xít trên toàn thế giới. Từ quan điểm đó, chủ trương của Đảng ta : “ Đấu tranh chống chính sách phản động thuộc địa, chống phát xít và cuộc chiến tranh, đòi tự do dân chủ, cơm áo và độc lập ” ( 11 ) .
Thực hiện chủ trương trên, những chiến sỹ đảng viên ở những chi bộ trong tỉnh đã chỉ huy những người lao động trong những điền chủ và những lâm nghiệp, những người khuân vát ở những nhà máy sản xuất xay lúa hướng theo mục tiêu của mình để đấu tranh. Vì những cuộc đấu tranh lẻ tẻ ở đường phố, nơi công cộng chợ búa từng bước đi vào quỹ đạo mục tiêu nêu ra. Tuy những cuộc đấu tranh nầy không lớn, nhưng làm cho lực lượng lao động của những nhà máy sản xuất xí nghiệp sản xuất chăm sóc hơn .
Ngày 01/5/1935, tại tỉnh nhà đã danh dự được đảm nhiệm những chiến sỹ vượt Côn Đảo về đất liền ( 12 ) như những chiến sỹ : Tống Văn Trân, Tạ Uyên, Phạm Hồng Thám, Nguyễn Hữu Tiến, Nguyễn Văn Trọng … Đây là những chiến sỹ cán bộ hạng sang của Đảng ta đã vượt trùng dương về đất liền mang hệ tư tưởng vô sản của giai cấp công nhân đến vùng đất đang khao khát một lý tưởng Cộng sản ..
Khi những chiến sỹ về đất liền là những hạt giống quý báu cho trào lưu cách mạng trong tỉnh. Và cũng từ lúc này hệ tư tưởng của giai cấp công nhân được truyền bá ngày càng nhiều trong lực lượng lao động ở quê nhà Cà Mau. Đồng chí Phạm Hồng Thám là đảng viên của năm 1930 được Xứ ủy phân công ở lại vùng đất Cà Mau hoạt động giải trí. Đồng chí đến khu vực Năm Căn gặp chiến sỹ Phan Ngọc Hiển và anh Nguyễn Văn Hoành đã tích cực gầy dựng trào lưu cách mạng. Đặc biệt là những chiến sỹ bám vào những cơ sở lò than và khu vực lao động vác cây ở lâm nghiệp cùng với những người làm thuê ở những nghành nghề dịch vụ khác, nhằm mục đích từng bước tuyên truyền giáo dục họ để giác ngộ cách mạng và tạo cơ sở tại chỗ .
Ở khu vực xã Tân Ân và Tân Hưng Tây đã xây dựng những Hội ái hữu, tương tế của quần chúng để tạo lực lượng đấu tranh với bọn tề. Và sau đó những Hội ái hữu được xây dựng thoáng rộng của những xã trong tỉnh. Ở xã Thới Bình, Tân Hưng, Tân Thành … Đây là tổ chức triển khai hoạt động giải trí công khai minh bạch của nhân dân lao động trong tỉnh .
Các tổ chức triển khai vô sản của giai cấp công nhân hoạt động giải trí mạnh như những thành viên của những chi bộ ở những khu vực trong tỉnh đã dùng mọi hình thức để tuyên truyền trong quần chúng. Như trong báo cáo giải trình của bọn mật thám Pháp đã ghi : “ Vào buổi sáng ngày 5/10/1934, hương quản làng Tân Hưng, Tổng quản Long, huyện Cà Mau đã lượm được 8 truyền đơn cộng sản in bằng rau-câu, bỏ cách trụ sở làng 1,5 Km. Những lời văn phỉ báng chính sách của Pháp ở Nước Ta ” ( 13 )
Tháng 7 năm 1936, thực dân chủ trương tranh thủ Quốc tế cộng sản và tranh thủ Nước Ta phát hành những chủ trương tự do dân chủ ở nước thuộc địa tại Mặt trận tầm trung Pháp, do đó Đảng ta đã chủ trương chuyển hướng kế hoạch cách mạng Nước Ta là tạm gác khẩu hiệu độc lập dân tộc bản địa và người cày có ruộng đất để tập trung chuyên sâu vào những khẩu hiệu xác với tình hình thực tiễn lúc bấy giờ đó là khẩu hiệu : đòi dân số, dân chủ, xây dựng nhân dân phản đế Đông Dương gọi là mặt trận Dân Chủ Đông Dương. Có nghĩa là thực thi mục tiêu bảo vệ độc lập, chống cuộc chiến tranh phát xít. Cho nên những năm 1936 – 1939 Đảng ta tập trung chuyên sâu chỉ huy nêu cao, cao trào hoạt động trào lưu đấu tranh công khai minh bạch sôi sục khắp cả nước. Bằng nhiều hình thức : Hợp pháp, nửa hợp pháp ; Phong trào nầy sôi sục nhất là ở Nam bộ ( đơn cử là Hồ Chí Minh ) .
Từ đó đã tác động ảnh hưởng can đảm và mạnh mẽ đến tỉnh nhà. Cho nên Liên Tỉnh Ủy Hậu Giang chỉ huy chi bộ thị xã Cà Mau có kế hoạch và đưa ra tranh luận 1 số ít yếu tố trước mắt thực thi như :
1. Dùng nhiều hình thức tổ chức triển khai công khai minh bạch ( hợp pháp ) và nửa hợp pháp để lôi cuốn thoáng đãng những những tầng lớp nhân dân, những giới người trẻ tuổi, phụ nữ, tri thức, học viên, tôn giáo … Qua những tổ chức triển khai đó sẽ giáo dục, giác ngộ chính trị cho quần chúng để đấu tranh đòi những quyền dân số, dân chủ, chống áp bức bóc lột, chống cuộc chiến tranh đế quốc .
2. Cử 1 số ít Đảng viên có uy tín và có năng lực ra hoạt động giải trí công khai minh bạch để tiếp xúc với những giới tri thức, công chức, giáo viên, những chức sắc tôn giáo … hoạt động họ cùng đấu tranh đòi quyền tham gia đàm đạo về quyền lợi của họ. Với tư cách công khai minh bạch bênh vực quyền lợi và nghĩa vụ giới lao động và những chiến sỹ hướng dẫn quần chúng đấu tranh chống áp bức, bóc lột, chống hối lộ và phản ánh những cuộc đấu tranh của quần chúng trên báo chí truyền thông công khai minh bạch. Như chiến sỹ Lâm Thành Mậu, Văn Trung Thành, Tào Văn Tỵ, Phan Ngọc Hiển, Hồng Hoa ra hoạt động giải trí công khai minh bạch .
3. Mở một hiệu sách, báo công khai minh bạch của Đảng để thông dụng chủ trương, sách lược của Đảng, tuyên truyền học thuyết Mác – Lênin và quan điểm của Đảng và những yếu tố thời sự trong nước và quốc tế, đồng thời làm nơi liên lạc công khai minh bạch với quần chúng. Nhằm để tuyên truyền giác ngộ nhân dân nói chung, nhân dân lao động nói riêng .
4. Thành lập hai chi bộ, một chi bộ công khai minh bạch do chiến sỹ Lâm Thành Mậu làm Bí thư, một chi bộ bí hiểm do chiến sỹ Phạm Hồng Thám làm Bí thư ( 14 ). Để hoạt động trào lưu cách mạng trong tỉnh. Từ đó những tổ chức triển khai chống lại địch, đòi quyền dân số, dân chủ đã diễn ra .
Chủ trương đã tương thích với tình hình mới, nhằm mục đích phát huy sức mạnh tư tưởng của giai cấp vô sản trong quá trình cách mạng mới, nhằm mục đích tạo sự nhận thức của những giới tri thức, công chức, giáo viên và những người lao động yêu nước trên mảnh đất Cà Mau .
Để thực thi trách nhiệm của Đảng đề ra. Đồng chí Lâm Thành Mậu và chiến sỹ Văn Trung Thành đứng ra hoạt động những giới và cử đại diện thay mặt để xây dựng Ủy Ban Hành Động của thị xã Cà Mau ; đồng thời Ủy Ban Hành Động tỉnh cũng triển khai tổ chức triển khai tập hợp những những tầng lớp dưới dạng Hội để tập hợp sức mạnh đấu tranh chống quân địch. Nhiều nơi xây dựng được như Thạnh Phú, Tân Ân, Phong Lạc, Tân Hưng, Thới Bình. Khi những Ủy Ban sinh ra đã tập hợp trao đổi, luận bàn và lập bản dân nguyện, cử người đi lý giải và lấy chữ ký ; cử đại biểu đi dự Hội nghị cấp trên nhằm mục đích góp phần nguyện vọng của người dân lao động đến nhà cầm quyền Pháp .
Phong trào nầy trải qua những tổ chức triển khai ái hữu, tương tế dưới sự chỉ huy của giai cấp vô sản hoạt động giải trí rất khôn khéo và sôi sục. Những hoạt động giải trí nầy làm cho cỗ máy quân địch lúng túng trước yêu sách chính đáng của quần chúng .
Các hình thức tổ chức triển khai ái hữu tăng trưởng lan rộng trong tỉnh nhất là những nơi có dân cư đông ( nơi có đặc thù đô thị ). Ngoài tổ chức triển khai ái hữu ở thị xã Cà Mau, còn tổ chức triển khai Hội những chị em buôn gánh bán bưng, những nghiệp đoàn thợ may, hớt tóc. v.v… Các hình thức để tập hợp quần chúng tuyên truyền, giáo dục và tổ chức triển khai chống lại những chủ trương của quân địch. Có những cuộc đấu tranh của những đồng đội ở xí nghiệp sản xuất xay lúa, trại cưa, tổ thợ thủ công đòi bọn thầu và chủ, đòi thao tác 8 giờ, tự do hội họp, tự do nghiệp đoàn. v.v …
Phong trào đấu tranh can đảm và mạnh mẽ khắp cả nước làm cho cầm quyền Pháp ở Đông Dương phải nhượng bộ, do đó ngày 11/10/1937, chúng ra nghị định bắt những nhà tư bản ở Nước Ta thi hành kể từ ngày 01/01/1938 thành luật ngày thao tác 8 giờ và hằng năm công nhân nghĩ phép có lương. Đây là hiệu quả đấu tranh của công nhân Nước Ta, nhưng những nhà tư bản và bọn chủ cũng tìm mọi cách để tránh mặt thực thi những luật đó bằng cách công nhật, làm khoáng để tránh nghĩ phép có lương … Vì thế những cuộc đấu tranh của công nhân và những người lao động làm thuê những nghành vẫn liên tục diễn ra những cuộc đấu tranh kinh khủng với bọn chúng .
Năm 1937 cuộc đấu tranh mang đặc thù quy mô và có tiếng vang là cuộc đấu tranh gần 2000 lực lượng làm xâu ở lộ Cà Mau – Năm Căn, đòi nhà thầu phải nâng tiền công và cho uống nước sạch, bệnh phải có thuốc chữa. v.v.. Cuộc đấu tranh diễn ra trước khi làm và những ngày sau vẫn còn tăng trưởng mạnh làm cho những nhà thầu và bọn tề thấp thỏm. Đây là cuộc đấu tranh lớn mang tính tập trung chuyên sâu diễn ra nhiều ngày từ trước tới giờ. Cuộc đấu tranh nầy phản ánh sức mạnh tập thể và chứng tỏ sự trưởng thành của trào lưu cách mạng của tỉnh ngày càng cao và đi vào chất lượng .
Sau cuộc đấu tranh quy mô bắt dân làm lộ xe Cà Mau – Năm Căn. Ở thành thị công nhân lao động ở những xưởng máy, những Hội ngành nghề ở khu vực Bạc Liêu và Cà Mau cũng thiết kế xây dựng những lực lượng nòng cốt của ta tổ chức triển khai đấu tranh đòi quyền lợi và nghĩa vụ cho người lao động về vật chất và ý thức. Đặc biệt là Hội truyền bá quốc ngữ hoạt động giải trí rất mạnh, những khu vực ở thành thị và nông thôn. Lực lượng tri thức và những thợ thủ công, công nhân lao động khuân vác là những hạt nhân tích cực của trào lưu đấu tranh trong tỉnh .
Năm 1937 – 1938, những chi bộ trong tỉnh đã tăng trưởng mạnh, đã có gần 20 chi bộ trong tỉnh sinh ra là yếu tố quan trọng có đặc thù quyết định hành động làm ngòi pháo cho những cuộc đấu tranh diễn ra của tỉnh nhà. Từ đó những tổ chức triển khai quần chúng cũng được thiết kế xây dựng và tăng trưởng để tạo sức mạnh cho lực lượng cách mạng. Đặc biệt thời kỳ này ( 1937 – 1939 ) nhà trí thức yêu nước Phan Ngọc Hiển đã được chi bộ phân công ra hoạt động giải trí công khai minh bạch cùng với chiến sỹ Tào Văn Tỵ, Văn Trung Thành đấu tranh với địch trên nghành báo chí truyền thông. Phải nói lúc bấy giờ chiến sỹ Phan Ngọc Hiển đã tích cực đi xác trào lưu hoạt động giải trí của quần chúng. Đồng chí đã viết cả trăm bài báo phản ánh trào lưu đấu tranh của người lao động ở khu vực Cà Mau ; đồng thời có những bài viết lôi kéo tuổi trẻ phát huy niềm tin yêu nước :
“ Hỡi người trẻ tuổi ! Chúng ta đang sống vơi cái bịnh chung. Bịnh ấy lần hồi hoàn toàn có thể giảm giá trị “ người trẻ tuổi ” tất cả chúng ta. Bịnh ấy là bệnh “ sống mơ mộng ”. Đồng thời chiến sỹ còn nhấn mạnh vấn đề : nhắc nhở người trẻ tuổi đứng lên cứu nước, chống bọn áp bức, bất công …
Và những bài vạch mặt bọn cướp nước, bán nước và những bọn tề đê hèn ăn hối lộ và ức hiếp dân. v.v… nhằm mục đích tố cáo tội ác của bọn thực dân phong kiến hiép đáp dân …
Đây là người tri thức của giai cấp vô sản trên mảnh đất Cà Mau đã kiên cường đấu tranh kinh khủng với quân địch trên nghành nghề dịch vụ chính trị, tư tưởng, văn hóa truyền thống. Tạo được tấm gương tiêu biểu vượt trội của đảng viên tri thức đã góp thêm phần với nhân dân lao động tỉnh nhà chống lại sự bất công của bọn thực dân phong kiến .
Khi Q. Cà Mau được xây dựng ( 15 ), đã tạo được yếu tố thuận tiện cho việc chỉ huy những tổ chức triển khai đoàn thể để triển khai trách nhiệm chính trị của cấp ủy lúc bấy giờ. Quận ủy do chiến sỹ Phạm Hồng Thám làm Bí thư, chiến sỹ Trần Văn Đại làm phó Bí thư. Quận ủy Cà Mau sinh ra, tạo được sự thống nhất chỉ huy trào lưu cách mạng của khu vực Cà Mau. Vì thế, những hoạt động giải trí của những người lao động, những tổ chức triển khai ái hữu, tương tế theo hướng Công hội đỏ ngày được chất lượng là do lực lượng tiên phong của giai cấp công nhân chỉ huy. Đặc biệt ngày 01/5/1935, Trung ương Đảng đã chủ trương tổ chức triển khai lễ kỷ niệm ngày lao động quốc tế công khai minh bạch trên những thành phố lớn, đã ảnh hưởng tác động không nhỏ đến người dân lao động ở Cà Mau .
Hưởng ứng chủ trương của Trung ương Đảng, tại thị xã Cà Mau, tổ chức triển khai cuộc mít tinh công khai minh bạch gần 200 đại biểu đến dự ( đại diện thay mặt của những xã và số tổ chức triển khai nghiệp đoàn trong tỉnh ). Tuy cuộc mít tinh nầy bọn lính mã tà và công an của địch đến vây hãm và tìm mọi cách phá hoại. Nhưng chiến sỹ Nguyễn Công Trung và Phan Ngọc Hiển được tập thể phân công vẫn bình tĩnh thay nhau thuyết trình những nội dung cách mạng cho quần chúng nghe. Vì thế bà con nắm tay xiết chặt nhau không chừa chỗ trống nhằm mục đích không cho kẻ phá hoại xen vào, để bảo vệ cho chiến sỹ Trung và chiến sỹ Hiển thuyết trình đến hết nội dung. Đây là buổi mít tinh công khai minh bạch lần đầu tiên có số lượng người rất đông ở khu vực Cà Mau. Qua cuộc mít tinh càng chứng tỏ sức mạnh của lực lượng quần chúng cách mạng và trào lưu đấu tranh ở đô thị của tỉnh ngày càng được nâng cao và có hiệu suất cao. Cuộc mít tinh này còn thấy rõ mối quan hệ ngặt nghèo giữa lực lượng nông thôn và lực lượng lao động ở thành thị như bạn bè ruột thịt. Đó là biểu lộ sức mạnh của công – nông ở trên mảnh đất Cà Mau .
Trước sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của trào lưu cách mạng trong tỉnh yên cầu phải có sự thống nhất chỉ huy chung của tỉnh. Vì thế, ngày 25/10/1938 tỉnh ủy lâm thời được xây dựng, do chiến sỹ Bùi Thị Tường làm Bí thư, chiến sỹ Trần Văn Đại làm phó Bí thư. Tỉnh ủy lâm thời sinh ra, ghi lại bước tăng trưởng công – nông-trí của tỉnh nhà, đồng thời khẳng định chắc chắn tính giai cấp của trào lưu cách mạng trong tỉnh ngày được rõ nét hơn. Và giờ đây trào lưu đấu tranh của tỉnh có sự chỉ huy của đội tiên phong giai cấp công nhân Nước Ta trực tiếp là Đảng bộ tỉnh. Và cũng từ đây xu thế tính vô sản của trào lưu cách mạng được chặc chẽ hơn .
Cuối năm 1938, tình hình quốc tế và trong nước khởi đầu có những bộc lộ không có lợi cho trào lưu dân chủ công khai minh bạch ở nước ta. Ngay trong tỉnh quân địch cũng tăng cường lùng bắt những người đứng đầu những trào lưu cách mạng. Cho nên trào lưu đấu tranh của tỉnh cũng mở màn dịu dần mà rút vào thế hoạt động giải trí bí hiểm là chính. Bọn phản động thuộc địa lúc bấy giờ ra lệnh thu giấy phép của những tổ chức triển khai ái hữu và cấm biểu tình trong ngày 1/5. Nhưng thực tiễn trào lưu cách mạng vẫn liên tục. Cho nên giai cấp công nhân nâng cao tư tưởng, chính trị, văn hóa truyền thống ngày càng tổng lực để nâng cao vai trò thiên chức lịch sử vẻ vang của mình. Như Bác Hồ đã nhìn nhận : “ Các cuộc bãi công ấy đều đưa ra những yêu sách đơn cử hơn, đòi tăng lương, ngày làm 8 giờ, bảo hiểm xã hội, công nhân đại biểu, tự do nghiệp đoàn. Đó là những yêu sách cơ bản ” ( 16 ) .
Ngày 02/02/1939, Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ nhất đã bầu chiến sỹ Trần Văn Đại làm Bí thư, chiến sỹ Lê Hữu Ngọc làm phó Bí thư. Đây là lưu lại sự tăng trưởng mạnh của Đảng bộ tỉnh trong hơn 8 năm hoạt động giải trí kể từ khi chi bộ Đảng đầu tiên sinh ra ( tháng 1/1930 ). Công – nông – trí trong tỉnh chính thức có một Đảng bộ đại diện thay mặt cho hệ tư tưởng vô sản chỉ huy trào lưu cách mạng của tỉnh .IV. KHỞI NGHĨA HÒN KHOAI, TẠO NIỀM TIN CHO LỰC LƯỢNG CÔNG – NÔNG – TRÍ CÀ MAU
Chiến tranh quốc tế lần thứ II nổ ra, những bọn đế quốc trên quốc tế link thành 2 phe xâu xé lẫn nhau ; đế quốc Pháp cũng hấp dẫn vào vòng chiến. Cho nên chúng tăng cường thực thi những chủ trương bóc lột dân ta rất thậm tệ. Có nghĩa là chúng lấy cớ có cuộc chiến tranh, vì vậy bọn phản động thuộc địa phát hành nhiều chủ trương cưỡng bức công nhân về mặt lao động. Ngày 10/11/1939 Toàn quyền Đông Dương ra Nghị định tăng số giờ thao tác hằng tuần lên 60 giờ cho công nhân nam và 54 giờ cho công nhân nữ và trẻ nhỏ ; còn 72 giờ trong tuần cho những xưởng kỷ nghệ. Nếu ai không tuân lệnh thì bị phạt từ sáu ngày đến ba tháng và phạt tiền từ 100 đến 1.000 phơ – răng. Công nhân bị ép buộc đi thiết kế xây dựng đường kế hoạch, pháo đài trang nghiêm, giao thông vận tải hào, thì phải lao động theo chính sách khổ sai dưới giám sát của binh lính. Đế quốc Pháp còn biến Nước Ta thành kho cung ứng người, tiền của, vũ khí cho cuộc cuộc chiến tranh ( 17 ) .
Nắm vững chủ nghĩa Mác – Lênin, coi mọi cuộc chiến tranh đế quốc là tai ương. Cho nên Đảng ta chủ trương trong thời kỳ Mặt trận dân chủ Đông Dương là “ Chống phát xít Đức ”, “ Chống cuộc chiến tranh đế quốc ”. Vì thế Đảng ta tập hợp mọi lực lượng để đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa, và sẵn sàng chuẩn bị cuộc khởi nghĩa giành chính quyền sở tại khi có thời cơ. Đặc biệt là phát huy sức mạnh công-nông-trí ( ở thành thị và ở nông thôn ) .
Thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng, tháng 5/1940, Tỉnh ủy khẩn trương triệu tập cuộc Hội nghị ở Tắc Ông Do. Cuộc Hội nghị có đại diện thay mặt Xứ ủy, Tạ Uyên đến dự. Cuộc Hội nghị này đã bầu bổ trợ chiến sỹ Trần Văn Thời, Bí thư Tỉnh ủy ( thế chiến sỹ Trần Văn Đại, bị địch bắt ), đồng thời bổ trợ chiến sỹ Trần Văn Phán, Quách Văn Phẩm vào thường vụ Tỉnh ủy. Cuộc Hội nghị này bàn kế hoạch chỉ huy trào lưu cách mạng trong tỉnh và sẵn sàng chuẩn bị cho hưởng ứng cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ. Đặc biệt là những đoàn thể quần chúng được xây dựng như : Hội nông dân cứu quốc, Hội phụ nữ cứu quốc, Hội người trẻ tuổi cứu quốc và những Hội ái hữu cũng chuyển thành những Hội cứu quốc nhằm mục đích mục tiêu tập trung chuyên sâu trách nhiệm chính trị của Đảng ta lúc bấy giờ là đánh đế quốc .
Các tổ chức triển khai quần chúng trong tỉnh đã được tổ chức triển khai học tập những ý thức nội dung chống đế quốc của Đảng ta. Cho nên những nơi hưởng ứng sẵn sàng chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa, nhất là những lực lượng nòng cốt kề cận của giai cấp vô sản. Đó là lực lượng nhân dân lao động được Đảng tu dưỡng là thành phần cơ bản, có tính tư tưởng của giai cấp công nhân chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu – quyết tử cho giải phóng dân tộc bản địa .
Các khu vực của xã Tân Hưng Tây, Tân Hưng, Phong Lạc, Trần Hợi, Hòa Thành, Tân Thành, Tân Lộc và Tân Phú những lực lượng đoàn thể cứu quốc trong bước đầu được rèn luyện võ thuật và sẵn sàng chuẩn bị những phương tiện đi lại ( vũ khí thô sơ ) để hưởng ứng khởi nghĩa. Anh, chị, em kinh doanh nhỏ lẻ kinh doanh ở thành thị thì bí hiểm thông tin thông tin, ý thức nổi dậy chống đế quốc nhằm mục đích khỏi ách nô lệ. Đúng như trách nhiệm của giai cấp công nhân đặc ra là : “ Tranh đấu chống đế quốc cuộc chiến tranh đi đến thủ tiêu hẳn cuộc chiến tranh và sự bóc lột “. Cho nên Đảng ta chủ trương xây dựng “ Mặt trận thống nhất dân tộc bản địa phản đế Đông Dương ”. Và Đảng ta chủ trương đơn cử là những tổ chức triển khai Công hội hoạt động giải trí công khai minh bạch nay “ phải tổ chức triển khai hoạt động giải trí bí hiểm ” và lấy tên là “ Hội công nhân phản đế “ do đảng viên hay hội viên tích cực đảm nhiệm .
Ở Cà Mau tuy không có “ Hội công nhân cứu quốc ” ( 18 ) nhưng niềm tin chính trị, tư tưởng của giai cấp công nhân được lồng trong trách nhiệm hoạt động giải trí cách mạng của những tổ chức triển khai “ Hội cứu quốc ” xoay quanh trách nhiệm của Đảng, và được Đảng chỉ huy trực tiếp để hoàn thành xong những trách nhiệm của mình. Cho nên trào lưu cách mạng quần chúng của những xã và thành thị đều mang những nội dung niềm tin yêu nước chống đế quốc rất thâm thúy. Đó là hạt nhân của những tổ chức triển khai đoàn thể lúc bấy giờ. Bởi vì những tổ chức triển khai đoàn thể ở Cà Mau hầu hết là lực lượng nhân dân lao động. Vì thế những chủ trương, chủ trương của Đảng đề cập đến người công nhân – lực lượng lao động nghèo thì nhân dân trong tỉnh rất phấn khởi – hưởng ứng chống lại quân địch .
“ Hội công nhân cứu quốc ” có đặc thù quần chúng thoáng rộng hơn “ Hội công nhân phản đế ”. Có nghĩa là trong một ngành nghề nào trong công nhân mà đánh Pháp chống Nhật, cứu nước, cứu mình ra khỏi cảnh nô lệ, đều hoàn toàn có thể gia nhập “ Công nhân cứu quốc Hội ”. Từ đó kể cả những người làm phu cho Nhật cũng bãi công, chống lại Nhật … Đây là tổ chức triển khai rất thoáng rộng, tạo cho người công nhân lao động đứng vào lực lượng cách mạng chống lại áp bức .
Chuẩn bị khởi nghĩa Hòn Khoai, Tỉnh ủy đã phân công chiến sỹ Phan Ngọc Hiển là đảng viên đến Hòn Khoai để nắm tình hình và sẵn sàng chuẩn bị mọi điều kiện kèm theo cho khởi nghĩa. Ngày 26/11/1940, Tỉnh ủy họp lan rộng ra tại Lung Lá Nhà Thể để bàn kế hoạch thực thi Nghị quyết của Xứ ủy về khởi nghĩa Nam Kỳ. Đây là cuộc khởi nghĩa nêu cao vai trò lịch sử dân tộc của giai cấp công nhân so với dân tộc bản địa. Vì thế Tỉnh ủy đã chuẩn bị sẵn sàng mọi điều kiện kèm theo để hưởng ứng khởi nghĩa chung của Xứ ủy. Tuy cuộc khởi nghĩa nổ ra chậm so với những tỉnh trong Nam Kỳ, nhưng Đảng bộ quyết tâm chỉ huy, chỉ huy trào lưu cách mạng trong tỉnh thực thi kế hoạch của Xứ ủy. Vì thế những chiến sỹ đảng viên là đội tiên phong của giai cấp công nhân đang hoạt động giải trí trên mảnh đất tận cùng của Tổ quốc chuẩn bị sẵn sàng khởi nghĩa và quyết tâm giành thắng lợi ở Hòn Khoai .
Thực hiện đúng theo kế hoạch của Tỉnh ủy chỉ huy, ở khu vực I ( Hòn Khoai – Năm Căn ) khởi nghĩa trước. Có nghĩa là khởi nghĩa Hòn Khoai xong, kéo đến Năm Căn phối hợp với lực lượng Tân Hưng Đông liên tục chiếm lấy chợ Năm Căn để tổ chức triển khai cuộc mít tinh và xây dựng chính quyền sở tại cách mạng do giai cấp công nhân chỉ huy ( tức là những chiến sỹ đảng viên Đảng cộng sản ). Đồng thời nghị quyết của Tỉnh ủy đã ghi rõ : Khu vực I, do chiến sỹ Quách Văn Phẩm, Thường vụ Tỉnh ủy cùng với chiến sỹ Phan Ngọc Hiển đảm nhiệm ở Hòn Khoai và Năm Căn. Còn khu vực II ở thị xã Cà Mau do chiến sỹ Trần Văn Thời, Bí thư Tỉnh ủy đảm nhiệm ; khu vực III tỉnh lỵ Bạc Liêu, do chiến sỹ Trần Văn Phán, Thường vụ Tỉnh ủy và Trần Văn Sớm đảm nhiệm .
Đảo Hòn Khoai ( 19 ) cách đất liền khoảng chừng 20 Km có diện tích quy hoạnh 60 ha. Vào những năm 1938, bọn thực dân Pháp bắt dân đất liền ra hòn đảo để làm phu và chở những tù nhân từ Phú Quốc sang để làm trụ đèn hải đăng trên hòn đảo. Trong những ngày chúng bắt nhân dân làm phu, đời sống đồng đội lao động tại Hòn rất khó khăn vất vả. Ngủ không có mùng chiếu, bệnh tật chúng bỏ phế, nước ngọt đi lấy ở xa ( xuống chân Hòn ). Vật liệu sắt, thép, xi-măng chở từ đất liền đến, và bắt đồng đội làm sâu, khuân vác từ chân hòn đảo lên đỉnh Hòn ( cao trên 300 m ). Phải đi quanh co theo đá và tự mở đường đưa vật tư lên. Vì thế những bạn bè tù nhân phải vượt qua những con đường đầy khó khăn vất vả chưa khám phá. Cho nên nhiều đồng đội tù nhân khuân vác “ ngất xỉu ” trên đường ; lại còn bị đòn roi, nạt nộ, chửi mắng của bọn quản lý đi theo canh giữ. Đèn Hải đăng Hòn Khoai, chúng dựng lên đã đổi biết bao xương máu của tù nhân và những người làm phu trên hòn đảo .
Vào năm 1940, dân cư ở Hòn Khoai thưa thớt chỉ vài nhà ở dưới chân Hòn và những cụm ghe thuyền của bà con ngư dân đậu tránh sóng, hay tạm nghĩ ngơi sẵn sàng chuẩn bị cho buổi đi đánh bắt cá tiếp. Bà con trên hòn đảo tuy không nhiều, nhưng khi chiến sỹ Phan Ngọc Hiển đến, bà con rất ủng hộ biểu lộ giàu lòng yêu nước, do đó những mái ấm gia đình trên hòn đảo sớm trở thành là những cơ sở của ta .
Còn có tên xếp hòn đảo Olivier ( Ô-li-vi-ê ) và tên phó hòn đảo Róc-ker ( 20 ) .
Các bạn bè công nhân trên hòn đảo có 1 số ít người chúng giảng dạy cơ bản về kỷ thuật điện đài và sử dụng máy nổ … Những người công nhân kỷ thuật trên hòn đảo hầu hết là quê tại Rạch Gốc, con trẻ lao động ngư dân của vùng đất rừng đước. Cho nên cũng thuận tiện cho chiến sỹ Phan Ngọc Hiển cùng anh Giai, chị Quýt và Bông Văn Dĩa, tuyên truyền, giác ngộ ý thức yêu nước cho đồng đội công nhân. Quá trình đó, số bạn bè công nhân trên Hòn có tư tưởng tân tiến và sẵn sàng chuẩn bị vào đội ngũ tiên phong của giai cấp công nhân chiến đấu dưới ngọn cờ vinh quang của Đảng .
Tại cuộc họp ở rẫy ông Hành ( Hòn Khoai ) vào lúc 8 h ngày 13 tháng 12 năm 1940 để chuẩn bị sẵn sàng cho khởi nghĩa. Nhân dịp này chiến sỹ Phan ngọc Hiển thay mặt đại diện chi bộ công bố kết nạp 2 chiến sỹ Nguyễn Văn Đắc và Đỗ Văn Sến là công nhân điện đài vào Đảng cộng sản Nước Ta. Kết nạp 2 đ / c ngoài đám rẫy, trong buổi họp chuẩn bị sẵn sàng cho triển khai khởi nghĩa. tuy buổi kết nạp không băng cờ, chỉ công bố của đ / c Phan Ngọc Hiển là từ đây công nhận 2 đ / c Đắc và Sến là người Đảng viên được danh dự chiến đấu dưới cờ Đảng. Các chiến sỹ im re và xúc động của người đảng viên mới, trước giờ phút ra trận, chuẩn bị sẵn sàng quyết tử vì Tổ quốc. Đây là sự kiện diễn ra khá đặc biệt quan trọng trong toàn cảnh sẵn sàng chuẩn bị cho cuộc khởi nghĩa tại Hòn Khoai theo pháp luật của Tỉnh ủy ( khu vực I ). Cuộc họp diễn ra nhanh gọn, nhưng để lại dấu ấn thâm thúy, tạo niềm tin cho những chiến sỹ khởi nghĩa trước khi ra trận ..
Theo kế hoạch của Tỉnh ủy và sự sắp xếp phân công cụ thể của chiến sỹ Phan Ngọc Hiển. Đúng 21 giờ ngày 13/12/1940. Tên xếp hòn đảo Ô-li-vê từ nhà đến phòng điện đài để báo tin hằng ngày về bọn chỉ huy của Pháp ở Hồ Chí Minh. Thì chiến sỹ Sến đã xông tới vật ngã tên xếp hòn đảo Ô-li-vê. Sau đó tổng thể lực lượng của ta cũng tập trung chuyên sâu lại để vật tên Pháp to lớn. Nhưng hắn vùng vẫy, cho nên vì thế Anh Sến đã lấy cục đá to nện vào hắn để hắn bớt vẫy ( mục tiêu để bắt sống về đất liền ). Nhưng những chiến sỹ ném đá quá mạnh, cho nên vì thế tên xếp hòn đảo Ô-li-vê chết tại chỗ. Sau đó những chiến sỹ xông vào nhà hắn lấy một khẩu súng ngắn và vào kho lấy súng và số quân trang quân dụng. Đặc biệt chiến sỹ Phan Ngọc Hiển lấy lá cờ tam sắc của Pháp đang để trong kho đem xé ra lấy phần vãi đỏ vẽ búa liềm ( bằng nước sơn trắng ) ; đồng thời viết dòng chữ trên tấm vãi đỏ còn lại làm tấm băng .
Thu chiến lợi phẩm xong, lực lượng khởi nghĩa xuống chiếc ca nô ( thu được ) và số ghe đánh cá đưa những chiến sỹ khởi nghĩa và bà con trên hòn đảo về đất liền. Lực lượng khởi nghĩa và bà con rời khỏi Hòn Khoai vào lúc 5 giờ sáng. Khi chiếc ca nô chạy gần tới bờ lực lượng khởi nghĩa giương tấm băng có dòng chữ “ Mặt trận phản đế Đông Dương muôn năm ”, và lá cờ đỏ búa liềm bay phất phới trước buổi bình minh trên biển – hòa với niềm vui của đoàn quân thắng lợi trở lại. Khi những đoàn quân khởi nghĩa đến đất liền không liên hệ được Tỉnh ủy như kế hoạch đã định. Đồng chí Phan Ngọc Hiển linh hoạt dẫn đoàn quân khởi nghĩa đi đánh tiếp đồn kiểm lâm và sau đó rút vào rừng để giữ gìn lực lượng. Qua mấy ngày vượt sông, băng rừng để bảo toàn lực lượng, không may những chiến sỹ khởi nghĩa đã bị địch bắt tại Khai Long sáng ngày 22 tháng 12 năm 1940. Cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai thắng lợi đã ghi lại trào lưu đấu tranh cách mạng của lực lượng quần chúng tỉnh nhà dưới sự chỉ huy của đội tiên phong giai cấp công nhân là Đảng bộ tỉnh lúc bấy giờ. Đặc biệt là những đảng viên xuất sắc ưu tú đang hoạt động giải trí trên hòn đảo Hòn Khoai. Thắng lợi khởi nghĩa Hòn Khoai còn có ý nghĩa rất lớn là cổ vũ trào lưu cách mạng trong tỉnh nổi dậy dùng đấm đá bạo lực cách mạng chống lại đấm đá bạo lực phản cách mạng. Đồng thời nêu cao được bài học kinh nghiệm quý báu về niềm tin quyết tâm vượt mọi khó khăn vất vả để hoàn thành xong trách nhiệm của những người cán bộ, đảng viên cộng sản .V. TĂNG CƯỜNG XÂY DỰNG THỰC LỰC VÀ TIẾN TỚI GIÀNH CHÍNH QUYỀN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM
Sau cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai bọn địch đã tăng cường truy lùng những người tương quan đến cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai, và tăng cường đàn áp trào lưu cách mạng trong tỉnh. Các tổ chức triển khai Công hội ở cơ sở lúc bấy giờ trong thời điểm tạm thời lắng xuống không còn hoạt động giải trí. Các chiến sỹ chỉ huy trào lưu đã bị địch bắt, cơ sở cách mạng mất liên lạc như ở khu vực Năm Căn, Tân Hưng và tại thị xã Cà Mau. Đây là thời kỳ những tổ chức triển khai Công hội và những tổ chức triển khai ái hữu ; tổ chức triển khai chủ nghiệp đoàn đã ngưng hoạt động giải trí để chờ bắt liên lạc nhằm mục đích để cho tình hình ngày được dịu xuống. Từ trong thực tiễn đó mà những chiến sỹ chỉ huy từng bước mốc nối liên lạc lại và gầy dựng trào lưu cách mạng của địa phương .
Vì thế, vào tháng 01 năm 1941, theo nghị quyết của Xứ ủy Tỉnh ủy đã quyết định hành động xây dựng địa thế căn cứ và xưởng sản xuất vũ khí. Đây là xưởng vũ khí được xây dựng đầu tiên của tỉnh. Xưởng này tổ chức triển khai tại U Minh Hạ sau chuyển về Kinh Ba, Vĩnh Thuận. Xưởng do chiến sỹ Trần Văn Hưng ( ông già của chiến sỹ Trần Văn Thời ) đảm nhiệm. Xưởng được xây dựng chỉ có vài chiến sỹ, nhưng sản xuất phải liên lạc với bên ngoài để mua và luân chuyển vật tư ( ống sắt, đồng, thiếc ) vào để sản xuất vũ khí thô sơ. Ngay tại thị xã Cà Mau, chiến sỹ Nghê Thiện Húy ( Năm xe lôi ) là người đi mua ống sắt, thiếc chuyển vào vùng địa thế căn cứ để sản xuất vũ khí. Đây là sự cố gắng rất lớn của lực lượng xưởng làm vũ khí. Tuy lúc bấy giờ mới làm được những vũ khí thô sơ, nhưng những chiến sỹ “ công nhân ” đã phát minh sáng tạo làm ra những vũ khí với trình độ hiểu biết của mình. Lấy sự quyết tâm là chính để có phương tiện đi lại chống lại quân địch .
– Dù địch có liên tục đánh phá và ngăn ngừa vùng thành thị với vùng nông thôn nhằm mục đích không cho ta chở sản phẩm & hàng hóa vào địa thế căn cứ. Nhưng ta cũng khắc phục mọi khó khăn vất vả để thực thi kiến thiết xây dựng phục vụ hầu cần ở vùng địa thế căn cứ ship hàng cho kháng chiến ở tỉnh nhà .
Các chiến sỹ công nhân hoạt động giải trí ở Hòn Khoai bị địch bắt trong cuộc khởi nghĩa ( 13/12/1940 ). Những ngày những chiến sỹ bị địch bắt giam ở những khám ( nhà tù ) từ ở địa phương đến khám thường trực cỗ máy đầu não của chúng. Các chiến sỹ bị chúng tra tấn rất hung tàn nhằm mục đích buộc những chiến sỹ công nhân của ta phải khai báo, nhưng những chiến sỹ không bật mý một điều gì ảnh hưởng tác động đến cách mạng .
Vì vậy, sau 6 tháng nhốt, tra tấn dã nam của quân địch, những chiến sỹ vẫn giữ được khí tiết của người chiến sỹ cách mạng. Địch đành tuyên án ử hình 10 chiến sỹ .
Ngày 12/7/1941 bọn thực dân Pháp đã đưa những chiến sỹ chiến sỹ Hòn Khoai ra xử bắn tại sân hoạt động thị xã Cà Mau ( nay là khu vực công an thành phố Cà Mau ). Trong mười chiến sỹ chúng dưa ra xử bắn hầu hết là những chiến sỹ công nhân thao tác điện đài và Giao hàng cho đèn hải đăng. Đặc biệt có chiến sỹ Quách Văn Phẩm – thường vụ Tỉnh ủy, chiến sỹ Nguyễn Văn Khuyên là đảng viên, cán bộ công nhân ở nhà dây thép của Pháp ( gần Chùa Bà Cà Mau ) .
Danh sách 10 chiến sỹ bị địch xử bắn :
1. Đồng chí : Quách Văn Phẩm, Thường vụ tỉnh ủy .
2. Đồng chí : Phan Ngọc Hiển, người trực tiếp chỉ huy khởi nghĩa Hòn Khoai .
3. Đồng chí : Đỗ Văn Sến .
4. Đồng chí : Nguyễn Văn Cự .
5. Đồng chí : Ngô Kinh Luân .
6. Đồng chí : Nguyễn Văn Đắc .
7. Đồng chí : Nguyễn Văn Đính .
8. Đồng chí : Đỗ Văn Biên .
9. Đồng chí : Nguyễn Văn Cẩn .
10. Đồng chí : Nguyễn Văn Khuyên .Trước khi chúng bắn đồng chí Phan Ngọc Hiển và đồng đội, đồng chí Phan Ngọc Hiển hiên ngang trước kẻ thù dõng dạc nói: “Chúng tôi là những người cộng sản coi cái chết rất bình thường. Chúng tôi sẵn sàng chết để tranh đấu cho đồng bào được ấm no, nhất định người kế tục chúng tôi sẽ tiêu diệt thực dân Pháp! Nhất định Việt Nam, sẽ hoàn toàn độc lập!…” Và anh hô to, đồng đội của anh hô theo:
“ Đả đảo đế quốc Pháp
Đông Dương độc lập muôn năm !
Đảng cộng sản Việt Nam muôn năm ! “
Sau khi chúng xử bắn 10 chiến sỹ của tất cả chúng ta, chúng tưởng như dìm được trào lưu cách mạng của nhân dân trong tỉnh. Nhưng không phải vậy, qua xử bắn dã man của chúng so với những chiến sỹ thì lòng căm thù của những những tầng lớp nhân dân, nhất là so với lực lượng lao động ở những nhà máy sản xuất, nhà máy sản xuất và đội ngũ công nhân viên chức đã phẩn nộ bọn thực dân giết những người yêu nước. Từ đó những tổ chức triển khai hoạt động giải trí của ta ở thành thị và ven thị xã Cà Mau đã mở màn thiết kế xây dựng những tổ chức triển khai dưới dạng nhiều hình thức nhằm mục đích chống lại bọn đế quốc và tay sai theo niềm tin chủ trương của Đảng ta như : “ Hội công nhân phản đế ”, nằm trong mặt trận dân tộc bản địa thống nhất. Có nghĩa là những hội quần chúng lâu nay đều gọi “ Hội cứu quốc ” nhằm mục đích thực thi mục tiêu phát huy niềm tin đấu tranh dân tộc bản địa .
Từ nhu yếu đó, ở tại tỉnh Bạc Liêu – khu vực Cà Mau tập trung chuyên sâu hoạt động quần chúng vào những tổ chức triển khai Cứu quốc như “ công nhân cứu quốc ”, “ Nông dân, người trẻ tuổi, phụ nữ cứu quốc … ” nhưng công nhân cứu quốc ở Cà Mau tập trung chuyên sâu vào những hoạt động giải trí của những Nghiệp đoàn bến xe, xí nghiệp sản xuất, nhà máy sản xuất xây lúa “ Tam Tài ” và những người lao động ở thành thị. v.v … Nhằm mục tiêu tập hợp lực lượng để triển khai công tác làm việc tuyên truyền giáo dục theo đường lối chủ trương của ta trong tình hình mới. Như chủ trương của Tổng công hội Nam Kỳ đã nêu mục tiêu : “ Đấu tranh cho độc lập, độc lập, dân chủ và tiến lên chủ nghĩa xã hội ” ( 21 ) .
Để chuẩn bị sẵn sàng cho cách mạng tháng Tám, Đảng ta đã nêu nội dung đấu tranh cách mạng cho tương thích như nghị quyết TW lần thứ VIII đã nhấn mạnh vấn đề : ” Trong lúc này không xử lý được yếu tố dân tộc bản địa giải phóng, không đòi được độc lập tự do cho toàn thể dân tộc bản địa thì chẳng những toàn thể vương quốc dân tộc bản địa còn chịu mãi kiếp ngựa trâu, mà quyền lợi và nghĩa vụ của giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được ” ( 22 ) .
Với niềm tin đó, tỉnh đã tập trung chuyên sâu giáo dục giác ngộ trong nhân dân, nhất là so với lực lượng lao động trong những khu vực ở Năm Căn, thành thị, đặc biệt quan trọng là trong lực lượng khuân vác, nhằm mục đích tạo cho họ có ý thức cách mạng để góp thêm phần đánh đổ bọn thực dân .
Năm 1943 – 1944 quần chúng đã tổ chức triển khai từng nhóm đấu tranh chống những loại thuế của địch và đòi giảm những loại thuế của người lao động. Mặt trận Việt Minh lúc bấy giờ đã chỉ huy trực tiếp những Hội cứu quốc trong đó có nghiệp đoàn xe và nghiệp đoàn công chức. Đây là những Nghiệp đoàn làm cơ sở cho ta để tập hợp những những người lao động vào tổ chức triển khai nhằm mục đích để tuyên truyền giác ngộ họ phát huy lòng yêu nước, chống lại quân địch .
Đầu năm 1945, cuộc cuộc chiến tranh quốc tế diễn ra ở tiến trình cuối, xích míc thâm thúy giữa Nhật – Pháp ở Đông Dương ngày càng nóng bức. Như Bác Hồ nói : “ Nhật – Pháp bắn nhau và hành vi của tất cả chúng ta ”, quan điểm đó đã trở thành kim chỉ Nam cho giai cấp công nhân tiến tới cuộc khởi nghĩa cách mạng tháng Tám thành công xuất sắc .
Hưởng ứng lời lôi kéo của Bác Hồ, những những tầng lớp nhân dân cả nước, nhất là so với những tầng lớp công nhân đã phát huy sức mạnh của mình đấu tranh với bọn địch và rầm rập lên đường chống lại chúng – đòi quyền tự do và đời sống của mình. Ở Cà Mau, chuẩn bị sẵn sàng cho khởi nghĩa, Tỉnh ủy đã phát động trong quần chúng với ý thức nổi dậy cướp lấy chính quyền sở tại ở từng địa phương. Với khí thế của những ngày khởi nghĩa nhân dân trong tỉnh náo nức sẵn sàng chuẩn bị mọi điều kiện kèm theo theo hướng dẫn của những chi bộ cơ sở. Còn so với lực lượng lao động đang khuân vác những xí nghiệp sản xuất xay xát và những nhà máy sản xuất ( lò đường, nước mắm ) cùng với những những tầng lớp nhân dân ven thành thị xuống đường hưởng ứng ngày khởi nghĩa toàn nước. Thị xã Bạc Liêu ( 23 ), thị xã Cà Mau lúc bấy giờ đã diễn ra trào lưu cách mạng của quần chúng ; những những tầng lớp nhân dân xuống đường kéo đến dinh tỉnh trưởng ở tại tỉnh lỵ và vây quanh dinh Q. ở thị xã Cà Mau .
Tại khu vực Cà Mau, Tỉnh ủy đã chỉ huy quần chúng khắp nơi kéo đến thị xã cùng bà con lao động tại chỗ đã trở thành áp lực đè nén vây hãm tiến công dinh Q. của chúng tại Cà Mau từ những ngày 23, 24, 25 tháng Tám. Đồng chí Tăng Hồng Phúc, quản trị Mặt trận Việt Minh của Q., đã tập hợp mọi lực lượng, nòng cốt của những Hội cứu quốc xuống đường, kéo chung quanh thị xã để biểu dương lực lượng với cờ đỏ sao vàng, khẩu hiệu “ Nước Ta độc lập muôn năm ”, “ Đả đảo chánh quyền Trần Trọng Kim ” và hô khẩu hiệu : “ Chánh quyền về tay nhân dân ”. Có những đoàn viên vừa đi vừa hát bài : “ Chống phát xít ” và bài hát “ công nông binh ”, tạo ra không khi sôi sục ở những khu lao động. Đặc biệt là những hoạt động giải trí liên minh giữa lực lượng nông dân với những người lao động trong những xí nghiệp sản xuất nhỏ ở thị xã cùng với lực lượng tri thức đang sống ở thành thị cũng xuống đường hưởng ứng cuộc cách mạng tháng Tám .
Để sẵn sàng chuẩn bị cho cướp chính quyền sở tại tại Cà Mau, đêm 24 tháng Tám, những chiến sỹ chỉ huy phân công chiến sỹ Tám Hòa, Sáu Báu và chiến sỹ Bảy Muôn may cấp tốc ( trong đêm ) lá cờ đỏ sao vàng dài 5 mét, ngang 3 mét để treo TT thị xã .
Khi tên quận trưởng Nguyễn Văn Kế đầu hàng vô điều kiện kèm theo ( bị sức ép đấu tranh của nhân dân ta ) những đoàn người xuống đường đã kéo đến tại TT thị xã Cà Mau, đồng thời kéo đến vây dinh Q. của địch. 8 giờ, cuộc mít tinh khai mạc, lá cờ đỏ sao vàng được kéo lên cột cờ trước khán đài ; trên nửa vạn quần chúng im re lắng nghe đống chí Thái Ngọc Sanh, Bí thư quận ủy đọc diễn văn chào mừng ngày thắng lợi của dân tộc bản địa. Mọi người dự mít tinh ai nấy phấn khởi : lần đầu tiên trong lịch sử dân tộc dân tộc bản địa ta thoát khỏi ách nô lệ, đứng lên làm chủ quê nhà quốc gia của mình .
Thắng lợi cách mạng tháng Tám thành công xuất sắc trên quê nhà Cà Mau đã lưu lại bước trưởng thành vượt bậc của Đảng bộ và trào lưu cách mạng của nhân dân trong tỉnh nói chung, công nhân và lực lượng lao động tỉnh nhà nói riêng ; đã cổ vũ can đảm và mạnh mẽ cho trào lưu đấu tranh cách mạng của nhân dân ta .
Thắng lợi cách mạng tháng Tám, còn là niềm tự hào dân tộc bản địa ta nói chung, của giai cấp công nhân và những người lao động nói riêng ; đồng thời tạo vị thế lớn cho quốc gia ta như quản trị Hồ Chí Minh đã nói : “ Cách mạng tháng Tám là lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế mấy mươi thế kỷ, đánh tan xiềng xích thực dân gần 100 năm, đã đưa lại chính quyền sở tại cho nhân dân, đã thiết kế xây dựng nền tảng cho nước Nước Ta dân chủ công hòa, độc lập tự do niềm hạnh phúc. Đó là cuộc nổi dậy cực kỳ to lớn trong lịch sử dân tộc dân tộc bản địa ” ( 24 ) .
– Tổng khởi nghĩa cách mạng tháng Tám – 1945 thắng lợi. Đấy là sự dịch chuyển có đặc thù nhảy vọt trong quy trình đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân chống chủ nghĩa đế quốc. Lần đầu tiên ở Nước Ta, cũng là lần đầu tiên ở một nước thuộc địa, nửa phong kiến ở Khu vực Đông Nam Á, giai cấp công nhân thoát khỏi ách nô lệ của bọn tư bản thực dân, phong kiến, đứng lên làm chủ cuộc sống của mình ( 25 ) .CHƯƠNG II PHÁT TRIỂN PHONG TRÀO CÁCH MẠNG, TIẾN TỚI THÀNH LẬP CÔNG ĐOÀN TỈNH
Sau thắng lợi cách mạng tháng Tám, ta thiết kế xây dựng chính quyền sở tại những cấp để lãnh đạo nhân dân trong tỉnh, nhất là tập trung chuyên sâu kiến thiết xây dựng đời sống, văn hóa truyền thống cho quần chúng. Đặc biệt là tạo công ăn việc làm cho quần chúng lao động ở thành thị và vùng ven đô thị ; trong đó triển khai củng cố những tổ chức triển khai cứu quốc để kịp thời lãnh đạo nhân dân thực thi trách nhiệm chính trị của Đảng bộ .
Ngày 25/11/1945, Trung ương Đảng đã ra thông tư “ kháng chiến kiến quốc ”, vạch rõ trách nhiệm đa phần chống ngoại xâm và bọn tay sai ; tăng cường cải tổ đời sống nhân dân. Thực hiện chủ trương của TW, Đảng bộ đã chỉ huy những đoàn thể nhất là những tổ chức triển khai cứu quốc. Bởi vì lúc bấy giờ tình hình trong tỉnh chưa được không thay đổi, lại trách nhiệm “ kiến quốc rất lớn ”, nhất là cùng với Đảng bộ thực thi giảm tô 25 % của Bộ canh nông. Đây là chủ trương rất hài hòa và hợp lý được đại đa số quần chúng ủng hộ, đặc biệt quan trọng những thành viên Cứu quốc. Từ đó tạo được trào lưu cách mạng trong quần chúng lao động .
Cuối năm 1945, Tỉnh, Q. đều có xây dựng Ban chấp hành Công nhân cứu quốc của tỉnh do chiến sỹ Nguyễn Văn Lợi là Hội trưởng, chiến sỹ Trần Văn Ninh, ủy viên ( 26 ). Hội sinh ra đã tập hợp được lực lượng lao động và những người làm những thợ thủ công trong những nghiệp đoàn trước đây để Phục hồi lại triển khai trách nhiệm của kháng chiến. Cụ thể là phát huy ngành nghề của mình, đồng thời chống lại những chủ trương hà hiếp, bóc lột của chính quyền sở tại thực dân, phong kiến ở địa phương .
Khi quốc gia độc lập, Đảng và Bác Hồ đã nêu : Quyết tâm đem toàn bộ niềm tin, lực lượng, tính mạng con người và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy. Vì thế quốc gia ta dù có gặp khó khăn vất vả phải vượt qua như chống : giặc ngoại xâm, giặc đói, giặc dốt … nhưng dân tộc bản địa ta vẫn tin vào sự chỉ huy của Đảng, Bác Hồ đưa quốc gia ta đến thắng lợi .
Mặt trận Việt Minh đã tập hợp những những tầng lớp nhân dân, nhất là giai cấp công nhân và người lao động để đấu tranh lại những thủ đoạn thủ đoạn của địch. Cho nên nhiều cuộc đấu tranh chính trị trực tiếp với bọn dựa thế tề, có quan điểm sai lầm ( ủng hộ thực dân ) gây khó khăn vất vả cho ta. Tại những Xã Khánh Bình, Thới Bình, Tân Hưng và Tân Hưng Tây đã diễn ra những cuộc đấu tranh của những người lao động bị địa chủ bóc lột ( thu tô, tức ). Nhưng trong lúc này, khi cách mạng thành công xuất sắc 1 số ít địa chủ ở khu vực Cái Nước đã bộc lộ sự giác ngộ nên giao số đất của chúng cho chính quyền sở tại cách mạng để phân phát lại cho nông dân không có ruộng. Đây là “ địa chủ khai minh ” .
Hưởng ứng “ tuần lễ vàng ” do Hồ quản trị đề xướng. Các những tầng lớp nhân dân trong Mặt trận đã hưởng ứng tích cực. Các thành viên trong Hội cứu quốc làm nòng cốt cho trào lưu, nên quần chúng đã chuẩn bị sẵn sàng góp phần tiền, của để kiến thiết xây dựng quốc gia trong tình hình khó khăn vất vả. Với tấm lòng vàng nhiều hội viên đã góp phần rất tốt, có người lột cả tư trang ( lễ cưới ) của mình để hưởng ứng lời lôi kéo của Bác Hồ ( 27 ) .
Ngày 06/01/1946, những hội viên của những đoàn thể cùng với nhân dân trong tỉnh và cả nước nô nức đi bỏ phiếu từ thành thị đến nông thôn vui như ngày hội. Đây là niềm vui của nhân dân ta nói chung, nói riêng so với giai cấp công nhân và nhân dân lao động, đó là niềm sung sướng của mỗi người dân trực tiếp được chọn người đại diện thay mặt của mình bầu vào nhà nước. Tại tỉnh đã cử ra 3 đại biểu :
Bà Ngô Thị Huệ, đại diện thay mặt cho những tổ chức triển khai Cứu quốc .
Ông Cao Triều Phát, đại diện thay mặt cho Tôn giáo .
Ông Nguyễn Văn Đính, đại diện thay mặt cho giới Trí thức .
Trong 3 đại biểu, bà Ngô Thị Huệ ( 28 ) là người đạt số thăm cao nhất .
Sau khi giành chính quyền sở tại, Đảng bộ đã triển khai củng cố những tổ chức triển khai đoàn thể trong đó có tổ chức triển khai những nghiệp đoàn của anh chị em ở thị xã và thị xã. Tuy tổ chức triển khai không nhiều, nhưng nó là cơ sở – nòng cốt cho trào lưu yêu nước của người lao động ở mảnh đất ở đầu cuối cực Nam của Tổ quốc .
Theo chủ trương của Xứ ủy, và Tổng Công đoàn Nam bộ là tổ chức triển khai kỷ niệm ngày Quốc tế Lao động ở trong vùng địch trấn áp ( dưới dạng hợp pháp ). Cho nên lực lượng công tác làm việc ở thành thị khôn khéo hoạt động quần chúng dự mít tinh công khai minh bạch, mục tiêu là để ca tụng ngày lao động công nhân quốc tế ; đồng thời biểu dương lực lượng, đòi những yêu sách chính đáng cho người lao động làm công cho bọn chúng ở khu vực đô thị và Cà Mau .
Ngày 14/9/1946, Pháp đã ký Tạm ước với ta. Lợi dụng đó, ta hoạt động những cuộc đấu tranh trên những đường phố đòi chúng phải triển khai những điều đã ký. Tại khu vực Cà Mau và tỉnh lỵ đã diễn ra từng tốp người xuống đường kéo đến nơi địch đóng, đòi chúng triển khai những yêu sách và ngừng bắn .
Trong những năm sau cách mạng tháng Tám, Hội công nhân cứu quốc đã xây dựng đồng thời cũng triển khai được những Hội Ái hữu và nghiệp đoàn trong nhân dân lao động nghèo, những tổ chức triển khai này lúc bấy giờ ta thường gọi là tổ chức triển khai “ vô sản ” để tuyên truyền, giáo dục trong nhân dân lao động ở thành thị. Vì thế nhân dân trong những khu vực lao động từng bước được tiếp cận những quan điểm của giai cấp công nhân .I. THÀNH LẬP TỔ CHỨC CÔNG ĐOÀN TỈNH (29)
Tháng 10/1946, thực hiện chủ trương của Tổng Công đoàn Nam bộ về việc tăng cường củng cố Công đoàn cơ sở để lãnh đạo lực lượng lao động thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của Mặt Trận Việt Minh. Với tinh thần đó, tỉnh đã tiến hành thành lập các tổ chứcCông Vận. Nhiều quận đã tiến hành tổ chức bộ máy Công vận do cấp ủy lãnh đạo để nhằm thực hiện nhiệm vụ chính lúc bấy giờ là xây dựng, phát triển kinh tế, thực hiện “tăng gia sản xuất tự cấp, tự túc”, là một nội dung cơ bản đường lối kháng chiến của Đảng ta. Vì thế công tác Công Vận của tỉnh và quận kết hợp các tổ chức đoàn thể và xã hội vận động những người lao động trên các lĩnh vực trong tỉnh thực hiện với nhiệm vụ của Mặt trận Việt Minh đề ra.
Xem thêm: Nghị luận hãy nắm bắt cơ hội để thành công – Allavida – Chia Sẻ Kiến Thức Điện Máy Việt Nam
Năm 1946, chiến sỹ Tào Văn Tỵ là cán bộ quân sự chiến lược tỉnh được tin bà con Rạch Gốc vớt được trái thủy lôi trên biển, chiến sỹ đã đến xin bà con đem về cùng đồng đội nâng cấp cải tiến lại để đánh tàu Pháp trên sông. Từ vũ khí của địch, những chiến sỹ đem về lập “ công xưởng ” làm dưới dạng bằng tay thủ công để nâng cấp cải tiến đánh tàu địch. Các chiến sỹ nâng cấp cải tiến đã thành công xuất sắc đánh chìm 3 chiếc tàu lớn của Pháp trên sông : Đầm Cùng, Mương Điền, Ao Kho, đã diệt hàng trăm tên địch và thu nhiều vũ khí, đạn dược góp thêm phần cho kháng chiến của tỉnh. Đây là ý tưởng sáng tạo của tổ “ thủy lôi ”, cũng chính là sáng tạo độc đáo của những công nhân đầu tiên dám nâng cấp cải tiến vũ khí ở “ công xưởng ” thô sơ để đánh địch đã thành công xuất sắc .
Hội nghị quân sự chiến lược toàn nước lần thứ nhất ( 12/01/1947 ) đã quyết định hành động xây dựng những ty Quân giới của những khu trên cả nước. Nghị quyết đã ghi : “ sản xuất vũ khí thô sơ ( cung, tên, dao, súng kíp … ) những khu phải tự tổ chức triển khai ”. Nghị quyết đó được thực thi, quân giới của tỉnh từng bước được kiến thiết xây dựng để kịp thời ship hàng cho kháng chiến. Sau đó Tổng Liên đoàn lao động Nước Ta ra Nghị quyết :
Mở những cuộc thi đua sản xuất cho những xưởng vũ khí, những trại, xưởng tiểu công nghệ .
Đặt những phần thưởng sáng tạo. Tích cực ủng hộ chương trình kinh tế tài chính kháng chiến của nhà nước …
Thực hiện chủ trương của Đảng, hưởng ứng trào lưu thi đua của Tổng Liên đoàn Lao động Nước Ta, quân giới Cà Mau đã mở ra những công trường thi công sản xuất vũ khí thô sơ và lập những tổ chức triển khai tiếp vận những vật tư làm vũ khí. Tỉnh đã thực thi làm xưởng ở Cái Tàu, Biện Nhị đã được nhân dân ủng hộ góp phần tiền, của cho “ công nhân ” ( lúc đó ta gọi là cán bộ làm chất nổ ) mua sẵn phương tiện đi lại hoạt động giải trí và hoạt động và sinh hoạt .
Ông Trần Châu Hoàng, ấp 2, Hàng Gòn ( xã Khánh Lâm ) đã nuôi xưởng Trà Vinh ( 30 ) suốt 2 năm ( mái ấm gia đình lo cả cơm gạo và thực phẩm ). Trong lúc nầy bộ đội lưu động và những xưởng 9, xưởng 10 của khu đóng tại U Minh cũng được nhân dân địa phương đùm bọc, quan hệ chăm sóc phục vụ hầu cần cho những xưởng quân giới của ta. Đây là tấm lòng người dân lao động Cà Mau rất quan tâm lực lượng quân giới người tạo ra sự vũ khí cho địa phương để góp thêm phần kháng chiến. Trong toàn tỉnh có 19 công binh xưởng, tổ sửa chữa thay thế vũ khí, rờ sạc đạn, ship hàng cho vây hãm đồn bót lúc bấy giờ .
Phải nói, những tổ chức triển khai trong quân giới ( Thanh niên, Công đoàn ) đã tạo nguồn động viên cho “ công nhân ” ( nhân viên cấp dưới ) triển khai xong trách nhiệm với ý thức là bộ đội thiếu súng đạn, là có tội. Vì thế trào lưu thi đua kháng chiến trong quân cũng được tăng nhanh .
Phong trào quân giới lúc bấy giờ tuy ít, nhưng đã góp thêm phần rất to lớn Giao hàng vũ khí cho những năm đầu kháng chiến ở tỉnh nhà. Đặc biệt là xuống cản, gài trái, ngăn tàu giặc trên sông như đắp cản Tấc Thủ, Đội Cường … và quân giới cũng được quần chúng ủng hộ ( góp phần lương thực, thực phẩm nuôi quân ) .
Đại hội Đảng bộ lần thứ II, năm 1948, đã bầu chiến sỹ Trần Văn Sớm làm Bí thư. Tỉnh ủy đã chủ trương tăng cường củng cố những đoàn thể, để tạo tiềm năng cho kháng chiến, và kiến thiết xây dựng vùng địa thế căn cứ, thiết kế xây dựng cơ sở làm vũ khí ship hàng cho kháng chiến .
Năm 1947 – 1948, trào lưu ship hàng cho kháng chiến trong tỉnh ngày càng tăng trưởng. Vùng địa thế căn cứ của ta được kiến thiết xây dựng và củng cố. Các tổ chức triển khai đoàn thể, nhất là “ Công đoàn cứu quốc ” được phát huy trong cán bộ công chức và công nhân trong những xưởng quân giới. Lúc bấy giờ ở tỉnh chiến sỹ Huỳnh Bá Cang, làm Hội trưởng Công đoàn cứu quốc ( 31 ) .
Nhiệm vụ của Công đoàn lúc bấy giờ là :
Tham gia động viên lực lượng đoàn viên Công đoàn góp thêm phần tích cực vào trách nhiệm kháng chiến của Đảng ta .
Phát động mọi hội viên hưởng ứng trào lưu thi đua theo ý thức của Tổng Liên đoàn lao động Nước Ta phát động .
Xây dựng lực lượng Công đoàn vững mạnh ở những ngành trong tỉnh, huyện ; đặc biệt quan trọng quan tâm lực lượng trong công binh xưởng – quân giới và hoạt động quần chúng góp phần của cải, vật chất, tài lộc để mua vật tư làm vũ khí kháng chiến .
Từ những trách nhiệm nêu ra, Công đoàn ở những cơ quan và Q. đã đề ra nhiều chiêu thức tổ chức triển khai thực thi. Vì thế những trào lưu kháng chiến của quần chúng trong tỉnh được tham gia rất nhiều của những đoàn viên Công đoàn. Nhất là tham gia sản xuất, kiến thiết xây dựng quê nhà ; trào lưu đời sống mới trong cơ quan và trường học ,. v.v … từ đó hiệu suất cao việc làm của anh chị em đoàn viên ngày có hiệu suất cao hơn. Như những xưởng công binh của tỉnh, và công trường thi công của huyện, xã anh chị em tổng hợp thợ thủ công, thợ lò rèn, công nhân thay thế sửa chữa, chế biến, rờ sạc từng bước thiết kế xây dựng thành đội ngũ công nhân có kinh nghiệm tay nghề khá .
Các công binh xưởng đã sản xuất được một số ít vũ khí thiết yếu như Bajomine, FT, lựu đạn, Tomplon, súng ngắn, Lăng-xà-bom để ship hàng kịp thời cho chiến đấu ở mặt trận trong tỉnh. Tuy những binh xưởng trong tỉnh mới được thiết kế xây dựng, nhưng được sự ủng hộ quần chúng, cộng với sự quyết tâm của bạn bè công nhân đã cung ứng được nhiều vũ khí tự tạo cho đánh địch trên mặt trận của tỉnh nhà. Đây là thành tích to lớn của lực lượng quân giới trong tỉnh đã góp thêm phần tích cực trào lưu thi đua của Tổng Liên đoàn Nước Ta phát động .
– Năm 1949, chiến sỹ Nguyễn Văn Lợi được phân công trở lại làm quản trị Công đoàn tỉnh, chiến sỹ Huỳnh Bá Cang làm phó quản trị và cùng với số chiến sỹ là ủy viên ( 32 ). Đến đầu năm 1950, chiến sỹ Nguyễn Văn Lợi được khu rút lên bổ trợ vào Công đoàn khu. Lúc bấy giờ chiến sỹ Huỳnh Bá Cang làm quản trị Công đoàn tỉnh .
Quận Cà Mau và Ngọc Hiển tổ chức triển khai Công đoàn hoạt động giải trí khá mạnh, nhất là những xã ven thị xã, và Vĩnh Lợi, Giá Rai ( nay thuộc tỉnh Bạc Liêu ) trào lưu đấu tranh lúc bấy giờ chống lại với bọn chủ những đồn điền của thực dân, chủ lò than, nhà máy sản xuất quản trị muối, và thu thuế những người bán bưng. v.v …
Nhân kỷ niệm ngày 01 tháng 5 ( ngày Quốc tế Lao động ), những Công đoàn ban ngành cấp tỉnh như cơ quan Ủy Ban hành chánh kháng chiến, cơ quan Mặt Trận và những đoàn thể của tỉnh tổ chức triển khai hoạt động và sinh hoạt văn nghệ và báo cáo giải trình thành tích của Công đoàn. Và liên tục những hoạt động giải trí chào mừng kỷ niệm ngày sinh nhật của Bác Hồ ( 19 – 5 ). Các đơn vị chức năng quân y, dân y và những trường quân chính, trường văn hóa truyền thống của khu đóng địa phận Cà Mau đã tổ chức triển khai liên hoan văn nghệ, những tổ chức triển khai Công đoàn của những đơn vị chức năng có quà Tặng Ngay khuyến khích những tiết mục để động viên học tập, công tác làm việc trong những ngày kháng chiến .
Ở tại Q. Cà Mau, Công đoàn bám vào vùng ven đô thị để chỉ huy trào lưu đấu tranh của nhân dân lao động và những lực lượng làm mướn ( khuân vác, làm công thợ ) cho bọn chủ ở thành thị ức hiếp lao động. Có cuộc đấu tranh cuối năm 1949 ở thị xã Cà Mau, bà con lao động đấu tranh chống lại tên quận trưởng không cho chở sản phẩm & hàng hóa, thuốc uống vào vùng nông thôn ( địa thế căn cứ của ta ). Bà con lấy cớ là người dân lao động những lúc bị mưa gió cũng bệnh tật, vì vậy phải có thuốc uống, chứ đâu phải tiếp tế cho Việt Minh. Đấu tranh nhiều lần buộc địch phải cho bà con chở thuốc uống vào vùng nông thôn .
Các Ban Chấp hành Công đoàn của Q., Ban ngành cấp tỉnh và những công binh xưởng trong tỉnh đã nêu trách nhiệm tập trung chuyên sâu cho kháng chiến ; trước hết là tập trung chuyên sâu cho tiền tuyến – phía trước để đánh địch. Từ đó những đoàn viên Công đoàn trẻ tuổi đã xung phong ĐK vào lực lượng võ trang đi đánh giặc giải phóng quê nhà, giải phóng quốc gia. Nếu chỉ tính trong 2 năm 1948 – 1950, những Ban ngành cấp tỉnh đã có trên 200 đoàn viên cùng với lực lượng người trẻ tuổi trong tỉnh tham gia những nghành nghề dịch vụ : sản xuất, kiến thiết xây dựng góp thêm phần kháng chiến thắng lợi. Đặc biệt nhiều đoàn viên lao động rất hăng say tạo được trào lưu thi đua người trẻ tuổi lên đường cứu nước và tham gia những hoạt động giải trí của hậu phương …
Cuối năm 1949, Công đoàn tỉnh nhà được Công đoàn của khu chỉ huy trực tiếp, trong đó có những cơ quan của khu 9 đóng trên địa phận tỉnh, do tại lúc bấy giờ những cơ quan của khu rút về đóng khu vực Cà Mau để bảo vệ bảo đảm an toàn. Trong lúc những hoạt động giải trí Công đoàn cơ quan của khu tiếp tục quan hệ Công đoàn những cấp của tỉnh để nắm tình hình và quan hệ công tác làm việc bảo vệ và góp phần thiết kế xây dựng đời sống văn hóa truyền thống mới trên địa phận mình đóng. Từ đó những hoạt động giải trí Công đoàn của tỉnh có sự tăng trưởng, nhất là trong việc chỉ huy hoạt động giải trí kháng chiến của đoàn viên Công đoàn nói riêng, nói chung lực lượng quần chúng, tạo được khí thế cách mạng trong vùng giải phóng .
Tháng 7 năm 1950, đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ III, đã nhìn nhận tình hình chung trong tỉnh ; trong đó nhìn nhận hoạt động giải trí và kiến thiết xây dựng những đoàn thể ship hàng cho kháng chiến. Đồng thời Đại hội đề ra những trách nhiệm quan trọng là tập trung chuyên sâu tiến công địch và thiết kế xây dựng, sản xuất ở cả vùng giải phóng và vùng ven, chăm sóc đến việc kiến thiết xây dựng Đảng và đoàn thể, Mặt trận ; đồng thời Đại hội bầu những đại biểu của tỉnh cũng đặt ra việc củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động giải trí của cán bộ viên chức những ngành cấp tỉnh. Có nghĩa là nâng chất giai cấp cho đội ngũ cán bộ. Trước hết là củng cố tăng trưởng lực lượng Công đoàn từ tỉnh đến cơ sở để tạo tiềm năng cho cách mạng. Đại hội đã bầu chiến sỹ Trần Văn Sớm liên tục làm Bí thư Tỉnh ủy .
Thực hiện Nghị quyết của Đảng bộ. Công đoàn của tỉnh đã thực thi kiến thiết xây dựng kế hoạch nhằm mục đích triển khai trách nhiệm chính trị của tỉnh. Tuy địa phận tỉnh lúc bấy giờ rộng ( cả Bạc Liêu – Cà Mau lúc bấy giờ ) có vùng tranh chấp giữa ta và địch, vùng đô thị, vùng giải phóng của ta. v.v … Nhiệm vụ Công đoàn tập trung chuyên sâu giáo dục nêu cao niềm tin lao động, phát minh sáng tạo, thi đua yêu nước trong đội ngũ cán bộ, nhân viên chức ; đồng thời tập hợp quần chúng lao động để giác ngộ cách mạng góp thêm phần triển khai trách nhiệm kháng chiến của Đảng ta .
Vì thế trong 3 năm ( 1950 – 1951 – 1952 ) trào lưu thi đua lao động sản xuất trong tỉnh đã đem lại những hiệu quả đáng kể. Mỗi năm có hàng triệu giạ lúa, đặc biệt quan trọng những xí nghiệp sản xuất xay xát mỗi tháng hơn 1.000 tấn gạo. Xây dựng được 16 lò đường, sản xuất được 460 tấn / năm. Các cơ sở nhà máy sản xuất nước mắm được tăng nhanh 3.000 lít / tháng. Đặc biệt là công nhân làm trong cơ sở ( dầu dừa ) làm xà phòng rất tích cực mỗi tháng ra cả tấn. Đây là cơ sở sản xuất xà phòng đầu tiên của tỉnh làm có hiệu suất cao. Và còn phát động thoáng đãng trong quần chúng 1 số ít khu vực của Ngọc Hiển, Thới Bình, ven thị xã Cà Mau trồng dâu nuôi tằm Giao hàng cho dệt vải. Tỉnh tổ chức triển khai hợp tác xã trồng dâu ở Tuyền Huấn ( Ngọc Hiển ) góp thêm phần cho những điểm dệt vải. Cả tỉnh lúc bấy giờ có trên 1.000 khung dệt, mỗi tháng sản xuất gần 500 m vải lụa và hơn 4.000 mét vải. Ngoài ra còn có những cơ sở lò vôi, 131 lò rèn, 1.500 khung dệt chiếu và cả ngàn trại mộc. v.v … Các cơ sở bằng tay thủ công được tăng trưởng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp đã nhìn nhận sự cố gắng rất lớn trong việc khắc phục khó khăn vất vả về kinh tế-đời sống của nhân dân trong tỉnh .
Các cơ sở sản xuất của tập thể, tư nhân, nhà nước hoạt động giải trí khá mạnh. Nhưng trách nhiệm Công đoàn lúc này là tích hợp những tổ chức triển khai đoàn thể và tổ chức triển khai chi bộ ở địa phương để chỉ huy công nhân, nhân viên cấp dưới và quần chúng lao động ở những cơ sở sản xuất. Các tổ chức triển khai tư nhân, Công đoàn chỉ huy xây dựng những tổ lao động để quan hệ có tổ chức triển khai bảo vệ quyền hạn cho người lao động. Đặc biệt là chú ý quan tâm giáo dục niềm tin yêu nước cho quần chúng và thi đua sản xuất ship hàng kháng chiến nhằm mục đích biểu lộ tính tự lực, tự cường, phân phối cho vùng giải phóng ( không chịu ràng buộc kinh tế tài chính của địch ). Đó là bộc lộ niềm tin tự lực tự cường của vùng giải phóng của ta .
Để bảo vệ cho chỉ huy, Công đoàn tỉnh phân công cán bộ xuống những cơ sở sản xuất để nắm công nhân, nhân viên cấp dưới hoạt động giải trí nhằm mục đích để tổ chức triển khai Công đoàn. Vì thế hầu hết những nơi sản xuất có đặc thù đông người được tổ chức triển khai Công đoàn do chi bộ nơi đó phân công đảng viên có trình độ qua làm thư ký Công đoàn để chỉ huy sản xuất. Tổ chức Công đoàn từng nơi được thống nhất là Ban chấp hành bầu chiến sỹ thư ký ( chịu nghĩa vụ và trách nhiệm chung ), phó thư ký đảm nhiệm tổ chức triển khai, tư tưởng kinh tế tài chính, 1 chiến sỹ đảm nhiệm tuyên huấn, 1 chiến sỹ đảm nhiệm sản – tiết ( sản xuất, tiết kiệm ngân sách và chi phí ) và chiến sỹ đảm nhiệm thi đua .
Đồng thời còn xây dựng những tiểu ban như :
– Ban học tập .
– Ban thi đua .
– Ban sản – tiết ( sản xuất – tiết kiệm ngân sách và chi phí ) .
– Ban phòng gian bảo mật thông tin, tổ chức triển khai chống càn …
Bộ máy Ban chấp hành Công đoàn cơ sở ( của những cơ quan, xí nghiệp sản xuất ) có những trách nhiệm rất đơn cử của thời chiến ). Có nghĩa là Công đoàn lúc bấy giờ làm hai trách nhiệm chính vừa chỉ huy sản xuất, vừa làm công tác làm việc chiến đấu, bảo vệ .
Các đợt nghỉ lễ kỷ niệm của dân tộc bản địa trong năm như ngày : 1/5, 19/5, 2/9 Công đoàn tỉnh đều phối hợp với ty thông tin, ty giáo dục tổ chức triển khai thể thao trong vùng kháng chiến. động viên những đoàn viên những cơ quan tham gia ; đồng thời Công đoàn còn tổ chức triển khai treo giải thi đua cho những cơ sở Công đoàn bằng nhiều hình thức, nhất là phát động ý thức học tập, tham gia nâng cao sản xuất lao động và phát minh sáng tạo trong những binh xưởng, trại sản xuất … .
Qua trào lưu thi đua sản xuất, nhiều đoàn viên Công đoàn được tu dưỡng kết nạp vào Đảng – là đội tiên phong của giai cấp công nhân. Đa số là đoàn viên của quân giới được tu dưỡng kết nạp vào Đảng chiếm tỷ suất trên 40 % là cán bộ công nhân của xưởng. Đặc biệt là những thư ký Công đoàn ( nay là quản trị Công đoàn ) hầu hết là những cấp ủy, chi ủy cử sang được đoàn viên tin tưởng. Từ đó phát huy tốt những hoạt động giải trí trào lưu của Công đoàn trong những cơ quan và công binh xưởng, xí nghiệp sản xuất …
Công đoàn trong tỉnh lúc bấy giờ ngoài việc góp thêm phần động viên, giác ngộ cách mạng cho quần chúng lao động còn có nghĩa vụ và trách nhiệm tham gia tích cực tăng nhanh sản xuất trong kháng chiến nhằm mục đích phát huy niềm tin tự lực, tự cường để dữ thế chủ động trong đời sống. Đồng thời còn quan hệ những cơ sở của ta từ thành thị đưa thuốc uống vào vùng giải phóng trị bệnh cho nhân dân. Quan điểm của ta là những mặc hàng nào ta tự sản xuất được là phát động quần chúng sản xuất. Từ đó trào lưu thi đua sản xuất không riêng gì trong mạng lưới hệ thống Công đoàn mà cả những tổ chức triển khai đoàn thể, Mặt trận .
Sau Đại hội Đảng bộ tỉnh ( 1950 ), Tỉnh ủy chỉ huy Công đoàn tỉnh thực thi chủ trương của Đảng và Tổng Liên đoàn lao động Nước Ta chống lại những thủ đoạn của bọn tư bản như : không triển khai theo chính sách lao động bằng mức khoán có nghĩa là chính sách “ ăn công làm khoán ” nhằm mục đích khép chặt lao động, bóc lột cao hơn. Đây là chính sách thâm độc của thực dân Pháp so với lao động nước ta .
Với niềm tin đó, Công đoàn của tỉnh có kế hoạïch phối hợp với công tác làm việc thanh vận và địch vận để chống lại thủ đoạn của chúng đang thực thi cho người lao động ở thành thị. Tại tỉnh lỵ những thị xã trong tỉnh, nhất là thị xã Bạc Liêu thị xã Cà Mau ta phân công người ra chỉ huy quần chúng ở thành thị, tổ chức triển khai những cuộc đấu tranh chống lại thủ đoạn của địch từ thấp đến cao. Ngay năm 1951 đã có hàng chục cuộc đấu tranh với bọn chúng về việc khoán người lao động quá thấp như làm muối ở Long Điền ( nay tỉnh Bạc Liêu ) đào kinh ở khu vực Cái Nước, Đầm Dơi và đốn cây, vác cây ( lâm nghiệp ) ở khu vực Tân Ân, Năm Căn, Đầm Cùng, Cái Keo …
Đồng thời chống lại tổ chức triển khai mà địch lập lên để lừa mị nhân dân ta như chúng lập nên tổ chức triển khai : “ Liên đoàn lao động công nhân tự sở ” và “ Tổng liên đoàn lao động Nước Ta ” ( 33 ) do tên Trần Quốc Bửu đứng đầu. Đây là tổ chức triển khai rất là phản động nhằm mục đích trực tiếp phá hoại và lái những trào lưu công nhân, lao động đi vào con đường đấu tranh cải lương, thỏa hiệp, đầu hàng địch. Chúng tung vào nhà máy sản xuất xí nghiệp sản xuất, đồn điền nhiều loại sách, báo, tài liệu phản động, bắt công nhân học tập để đầu độc về tư tưởng, như nói xấu chính sách xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô, xuyên tạc chính quyền sở tại cách mạng do quản trị Hồ chí Minh chỉ huy. Chúng tận dụng những tôn giáo để chia rẽ trào lưu công nhân ; xóa nhòa xích míc giai cấp, dùng những học thuyết tôn giáo phản động làm lá chắn để che đậy thủ đoạn bóc lột tàn ác của bọn chủ tư bản so với công nhân và quần chúng lao động ( 34 ) .
Tỉnh ủy chủ trương cho Công đoàn cùng với Ban địch vận tổ chức triển khai bằng mọi hình thức phản bác những vấn đề sai lầm, những lời lừa mị “ Công đoàn ” của địch làm mê hoặc tư tưởng quần chúng lao động trong tỉnh. Ta cũng rải truyền đơn hoạt động quần chúng thành thị chống lại những vấn đề xuyên tạc của địch so với chính sách cách mạng – xã hội chủ nghĩa .
Đại hội Công đoàn Nước Ta lần thứ nhất ( 1/1/1950 ) tại chiến khu Việt Bắc ( 35 ). Đại hội đã nhận được thư chào mừng của Công đoàn quốc tế và đón thư của Hồ quản trị. Bác viết :
“ … Theo ý tôi, những việc chính mà Đại hội phải làm là :
Tổ chức và đào tạo và giảng dạy toàn thể công nhân trong vùng tự do và trong vùng tạm chiếm .
Lãnh đạo công nhân xung phong thi đua ái quốc và sẵn sàng chuẩn bị tổng phản công .
Đi đến tổ chức triển khai toàn thể lao động trí óc cũng như lao động chân tay .
Giúp đỡ, chỉ huy công nhân về mọi mặt .
Liên lạc mật thiết với công nhân quốc tế … ”
– Trong công cuộc kháng chiến và kiến quốc, trong sự nghiệp thiết kế xây dựng nền dân chủ mới, giai cấp công nhân phải là người chỉ huy. Vì vậy mỗi nam nữ công nhân phải cố gắng nỗ lực học hỏi, văn minh, phải nỗ lực xung phong làm kiểu mẫu để làm tròn trách nhiệm vẽ vang của giai cấp mình ” ( 36 ) .
Đại hội đã bầu chiến sỹ Hoàng Quốc Việt, quản trị Tổng liên đoàn, Trần Danh Tuyên, tổng thư ký .
Và Nghị quyết đại hội đã nêu :
Tích cực cùng toàn dân sẵn sàng chuẩn bị tiếp tổng phản công, hủy hoại thực dân Pháp và bọn tay sai. Tăng cường sản xuất về mọi mặt, tăng cường cuộc cuộc chiến tranh nhân dân ; củng cố chánh quyền dân chủ nhân dân. Tích cực góp thêm phần vào việc kiến thiết xây dựng quân đội nhân dân hùng mạnh. Xây dựng và tăng trưởng chính sách ủy ban xí nghiệp sản xuất để lao động tham gia vào quản trị xí nghiệp sản xuất … Đồng thời tuyên truyền, động viên lao động và nhân dân triển khai triệt để khẩu hiệu “ cần, kiệm, liêm, chính ” của quản trị Hồ Chí Minh sắp tới tổng phản công và tổng phản công thắng lợi. Đây là những nội dung phát động thoáng đãng cho Công đoàn toàn nước tập trung chuyên sâu đánh địch .
Đại hội lần thứ nhất của Công đoàn Nước Ta đã tạo niềm tin của giới lao động và công nhân nói chung, giới lao động và công nhân tỉnh nhà nói riêng ; đồng thời đã cỗ vũ được trào lưu cách mạng trong lực lượng Công đoàn trong kháng chiến. Phát huy thắng lợi của Đại hội. Công đoàn của tỉnh đã tổ chức triển khai cuộc hội nghị do Công đoàn khu xuống tiến hành cho tỉnh. Và Ban chấp hành Công đoàn tỉnh đã ra Nghị quyết triển khai trách nhiệm của Tổng Liên đoàn Nước Ta trong thời kỳ tình hình mới – tổng phản công. Nghị quyết Công đoàn tỉnh là :
· Tích cực tham gia những trào lưu kháng chiến, nhất là trào lưu sản xuất và chiến đấu .
· Động viên mọi lực lượng của ngành cùng toàn dân tham gia tổng phản công của Đảng để giành thắng lợi .
· Vừa kiến thiết xây dựng và củng cố cỗ máy Công đoàn, vừa thiết kế xây dựng tiềm năng cách mạng, ship hàng cho kháng chiến thắng lợi .
Có nghĩa là trách nhiệm của Công đoàn lúc bấy giờ tập trung chuyên sâu dồn sức cho trách nhiệm chính tổng phản công để giành thắng lợi. Vì thế trách nhiệm của mỗi Công đoàn cơ sở và những cấp đều phải tập trung chuyên sâu những trách nhiệm chính của kháng chiến như Nghị quyết của tỉnh ủy đã nêu : “ Đẩy mạnh tiến công địch về quân sự chiến lược và ngụy vận, củng cố và lan rộng ra vùng giải phóng ; bảo vệ vững chãi căn cứ địa kháng chiến ; kiến thiết xây dựng vùng địa thế căn cứ của tỉnh vững mạnh về mọi mặt, bảo vệ là hậu phương vững chãi cho cả mặt trận Nam bộ ” .
Chấp hành Nghị quyết của Tổng Liên đoàn và Nghị quyết của tỉnh ủy. Liên đoàn lao động của tỉnh đã tổ chức triển khai học tập quán triệt ; đồng thới phát động can đảm và mạnh mẽ trong lực lượng đoàn viên Công đoàn hãy nêu cao ý thức cách mạng thà quyết tử toàn bộ, nhưng nhất định không chịu làm nô lệ. Và chuẩn bị sẵn sàng lên đường chiến đấu bảo vệ quê nhà, quốc gia .
Với ý thức cách mạng tiến công, những đoàn viên Công đoàn đã tham gia những trào lưu thi đua sản xuất trong xưởng và sản xuất trong nông nghiệp đã cùng với nông dân góp phần người của cho kháng chiến. Đặc biệt là hoạt động bà con vào tổ vạn vần đổi công trong tỉnh gần 1.000 tổ và 20 hợp tác xã nông nghiệp ở những huyện Ngọc Hiển, Trần Văn Thời, Cà Mau ( lúc này Thới Bình, U Minh, Đầm Dơi chưa xây dựng ) .
Năm 1952, đồng bào miền Đông bị lũ lục, với tấm lòng nhường cơm sẽ áo. Công đoàn cùng với những tổ chức triển khai đoàn thể đi hoạt động bà con, bộ đội nhịn bớt phần ăn của mình để dành cho đồng bào miền Đông với tấm lòng “ lá lành đùm lá rách nát ” để cùng chung tăng nhanh cuộc kháng chiến sớm thành công xuất sắc. Đồng thời Công đoàn còn đi hoạt động triển khai “ hủ gạo nuôi quân ” ( 37 ) để tạo nghĩa tình giữa quân và dân .
Đặc biệt vai trò Công đoàn lúc bấy giờ đã cùng với những đoàn thể của Đảng bộ đi xuống những địa phương trong tỉnh để triển khai trách nhiệm cấp đất cho quần chúng – nông dân ; đồng thời tổ chức triển khai cho quần chúng tăng gia sản xuất, nhằm mục đích triển khai lời dạy của Bác Hồ : “ Thực túc binh cường ”. Từ đó đời sống của quần chúng trong tỉnh từng bước được nâng lên để góp thêm phần cho cuộc kháng chiến mau giành thắng lợi .
Năm 1952, công binh xưởng miền Tây về đóng ở Cà Mau, được bà con đùm bọc ( 38 ), những đồng đội công nhân hoạt động giải trí rất tích cực. Vừa sản xuất có mẫu sản phẩm ship hàng cho mặt trận, những chiến sỹ còn triển khai mục tiêu cùng ăn, cùng ở, cùng làm và giữ gìn bí hiểm cho xưởng .
Để phân phối vũ khí kịp thời cho mặt trận và triển khai Nghị quyết của TW, khu và tỉnh đã khẩn trương củng cố và tăng trưởng công binh xưởng làm phục vụ hầu cần vững chãi ship hàng cho tuyền tuyến .
Tại tỉnh đã tổ chức triển khai bộ phận phục vụ hầu cần do chiến sỹ Nguyễn Văn Miên đảm nhiệm ; xưởng của tỉnh do chiến sỹ Ong Văn Nguyên làm giám đốc, Lâm Chánh Đức là cán bộ xưởng, Lâm Văn Bắc làm kế toán, tiếp liệu và thủ kho, Huỳnh Ngọc Điệp làm trưởng ban sưu tầm và tiếp liệu. Xưởng đóng ở Cái Bát, xã Tân Hưng Tây, huyện Cái Nước. Xưởng mới hình thành cơ sở vật chất còn thiếu, nhưng cũng nỗ lực khắc phục khó khăn vất vả đi mua máy tiện và tận dụng những máy cũ, để có tiền mua nguyên vật liệu như Ta-rô-fi-e, Com-lắc cùng nhiều hóa chất khác. Và còn hoạt động nhân dân góp phần sắt, thép, đồng, thao, để phân phối nguyên vật liệu cho xưởng. Bà con góp phần không đủ, những chiến sỹ còn bí hiểm ra chợ ( vùng địch quản trị ) để mua những nguyên vật liệu về cho xưởng. Thời kỳ này địch quản trị rất khắt khe nên sự chuyên chở cũng gặp nhiều khó khăn vất vả. Nhưng lực lượng của ta đã khắc phục khó khăn vất vả, tìm cách che mắt giặc chở nguyên vật liệu, vật tư liên tục cung ứng cho cơ sở làm vũ khí của ta ở vùng giải phóng. Cùng thời hạn này công binh xưởng dân quân và công binh xưởng công an tỉnh sát nhập lại nhằm mục đích tăng trưởng năng lượng và kỷ thuật sản xuất cung ứng nhu yếu chiến đấu của quân dân trong tỉnh. Một nhịp điệu sản xuất vũ khí cả số và chất lượng thành đỉnh cao trào lưu thi đua của những xưởng tỉnh và quân khu ” ( 39 ). Từ đó tạo ra hiệu suất làm vũ khí tăng trưởng mạnh. Cho nên tỉnh triển khai làm những kho lưu động để bảo vệ bí hiểm và tạo thuận tiện cho vận động và di chuyển. Các kho ở Rau Dừa, Cái Giếng, Bà Đập, Rạch Cui. v.v …
Nhiệm vụ Công đoàn hoạt động quần chúng nhân dân góp phần những nguyên vật liệu cho xưởng ; đồng thời vận động những cơ sở, nhất là ở huyện, xã xây dựng những xưởng để làm vũ khí Giao hàng cho kháng chiến. Trong những năm 1951, 1952 và 1953 trào lưu thi đua sản xuất vũ khí ở những xưởng và địa phương tăng trưởng mạnh. Tạo được niềm tin cách mạng sẵn sàng chuẩn bị Giao hàng cho kháng chiến. Cho nên những đoàn viên Công đoàn của xưởng tỉnh, huyện được tổ chức triển khai bầu chọn thi đua hàng năm đề xuất chính quyền sở tại khen ; Đồng thời cũng khen quần chúng đã góp phần sắt, thép, tiền mua nguyên vật liệu làm vũ khí như ở huyện Trần Văn Thời, Ngọc Hiển và số xã của Cái Nước. v.v …
Ngày 15/3/1953, Đại hội đảng bộ tỉnh lần thứ IV, là sự kiện chính trị của tỉnh đã tạo niềm tin và phấn khởi của Đảng bộ và quân dân trong tỉnh nói chung, nói riêng so với những người lao động và lực lượng đoàn viên Công đoàn trong tỉnh. Đại hội lần này, Nghị quyết có đề cập nhiều yếu tố trách nhiệm chính trị của Đảng bộ, trong đó nêu đến chăm sóc đời sống cho cán bộ, đặc biệt quan trọng là giáo dục tính giai cấp công nhân cho cán bộ, đảng viên để giữ vững lập trường, tích cực triển khai xong trách nhiệm của mỗi người ; và liên tục góp phần sức người, sức của cho kháng chiến. Đặc biệt là hưởng ứng chiến dịch Đông Xuân ( 1953 – 1954 ) của Đảng ta .
Thực hiện trách nhiệm chính trị của Đảng bộ, những ban ngành những cấp trong tỉnh đã dồn sức tập trung chuyên sâu trách nhiệm trọng tâm là tiền tuyến. Vừa triển khai trách nhiệm chung, vừa củng cố cỗ máy của Công đoàn để tham gia đi hoạt động quần chúng góp phần sức người, của cho kháng chiến. Cụ thể là xây dựng những đoàn thể đi xuống cơ sở hoạt động tuổi trẻ vào bộ đội, dân quân du kích, nhất là những đoàn viên Công đoàn trẻ ĐK lên đường, hoặc tích cực hoạt động giải trí góp phần của cải đưa ra phía trước ship hàng cho tiền tuyến. Nhiều đoàn viên Công đoàn cơ quan ĐK vào lực lượng võ trang và những tổ chức triển khai luân chuyển cho mặt trận, tham gia trào lưu kiến thiết xây dựng ấp, xã chiến đấu ở vùng nông thôn, vùng ven. Vận động quần chúng góp phần tiền của cho tiền tuyến. Cán bộ Công đoàn được phân công bám vùng ven để quan hệ ( móc nối ) bà con thành thị, gởi tiền vào góp phần cho kháng chiến. Công đoàn tổ chức triển khai tuyên truyền những tin thắng lợi của ta cho đoàn viên biết, đồng thời còn chú ý quan tâm tu dưỡng chính trị cho đoàn viên .
Trong năm 1952 – 1953, Công đoàn đã mở rất nhiều lớp tập huấn, nhiệm vụ và còn link tu dưỡng chính trị, thời sự cho anh chị em công tác làm việc Công đoàn của ban ngành và những cơ quan – công binh xưởng. Đồng thời còn tích hợp với những ban ngành tổ chức triển khai triển khai trách nhiệm TT của tỉnh ủy. Như đi hoạt động, tuyên truyền, giáo dục quần chúng, đi cấp đất, đi thu thuế và đi hoạt động người trẻ tuổi lên đường vào bộ đội, kiến thiết xây dựng đời sống mới ở nông thôn. v.v…
Ngày 26/4/1954, Hội nghị tỉnh ủy lan rộng ra đã tập trung chuyên sâu những việc làm nóng bỏng nhất của quốc gia là phải tập trung chuyên sâu phối hợp với chiến dịch Điện Biên Phủ, hội nghị này bầu chiến sỹ Võ Văn Kiệt, Bí thư tỉnh ủy, thay cho chiến sỹ Ung Văn Khiêm được cấp trên rút. Hội nghị tập trung chuyên sâu số yếu tố quan trọng trong đó có công tác làm việc chính trị tư tưởng : là đã phá tư tưởng cầu an, ngại khó, hữu khuynh sợ giặc, không tích cực tiến công và khắc phục tư tưởng coi nhẹ bồi dưỡng sức dân, giúp sức và bảo vệ nhân dân .
Với ý thức Nghị quyết của Tỉnh ủy, Liên đoàn lao động tỉnh đã tiến hành trong mạng lưới hệ thống Công đoàn và cán bộ công chức nhà nước. Đặc biệt là lấy tư tưởng và niềm tin cách mạng của giai cấp công nhân để giáo dục đoàn viên công nhân ; và đưa đoàn viên ( cán bộ Công đoàn ) dự học tập những lớp do Ban tuyên huấn tỉnh tổ chức triển khai và học trường Đảng của tỉnh. từ đó tạo được nguồn cán bộ trong công tác làm việc tuyên truyền của ngành .
Những ngày của tháng 4 năm 1954, nhân dân trong tỉnh nói chung, cán bộ và đoàn viên Công đoàn luôn luôn theo dõi những chiến công từ tiền tuyến của những tỉnh và Điện Biên Phủ. Ngày 7/5/1954 những quân đoàn nòng cốt của ta đã tàn phá trọn vẹn cứ điểm Điện Biên Phủ, bọn thực Pháp buộc phải ký hiệp định Giơ-ne-vơ, lập lại độc lập ở Đông Dương .
Hòa với niềm vui cùng cả nước, nhân dân Cà Mau nói chung, nói riêng lực lượng đoàn viên Công đoàn nơi mảnh đất tận cùng cực Nam của tổ quốc đã náo nức băng cờ, khẩu hiệu cùng quần chúng xuống đường chào mừng quốc gia lập lại tự do. Đồng thời luôn luôn cẩn trọng những thủ đoạn thủ đoạn của quân địch trong lúc miền Nam địch trong thời điểm tạm thời còn quản trị .II. CÔNG ĐOÀN GÓP PHẦN THỰC HIỆN NHIỆM VỤ, CHÍNH TRỊ CỦA KHU TẬP KẾT 200 NGÀY Ở CÀ MAU
Theo lao lý của Hiệp định thì tỉnh Bạc Liêu ( nay là Cà Mau – Bạc Liêu ) là vùng tập trung 200 ngày của lực lượng kháng chiến Nam Bộ gồm có 1 số ít vùng giải phóng cũ và số thị xã ; vùng mới giải phóng như thị xã Cà Mau, Tắc Vân, Giá Rai và số chợ nhỏ. Nhiệm vụ chính của thời hạn này được tỉnh ủy nêu ra là : Tập trung sữa sang sạch sẽ và đẹp mắt và giữ gìn trật tự bảo mật an ninh, thiết kế xây dựng chính quyền sở tại, đoàn thể ; tổ chức triển khai những hoạt động giải trí văn hóa truyền thống, làm cho vùng ta quản trị biểu lộ rõ thực chất của chính quyền sở tại cách mạng .
Từ trách nhiệm đó, những đoàn thể nói chung, trách nhiệm Công đoàn nói riêng đã nâng cao tính giai cấp vô sản cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên Công đoàn. Có nghĩa là giữ vững lập trường, tích cực tham gia những hoạt động giải trí chính trị, văn hóa truyền thống ; đặc biệt quan trọng đi sâu vào vùng ta mới tiếp quản để tham gia cùng đoàn thể làm công tác làm việc tuyên truyền, giáo dục quần chúng ; đồng thời thiết kế xây dựng lực lượng tại chỗ ủng hộ chính quyền sở tại của ta ; đặc biệt quan trọng là chuẩn bị sẵn sàng lực lượng cốt cán của ta có tư tưởng – bản lĩnh vững vàng để sau khi hết thời hạn pháp luật ta phân tán lực lượng đưa vào trong cỗ máy địch làm cơ sở cách mạng của ta .
Các việc làm lúc bấy giờ đã diễn ra là đi làm công tác làm việc dân vận, tập hợp lực lượng tri thức, học viên, những người lao động ở thành thị để giác ngộ cách mạng cho những đối tượng người dùng này. Đồng thời tổ chức triển khai đi sâu vào những công nhân viên chức của nhà máy sản xuất đèn, những nhà máy sản xuất để giáo dục và nêu cao ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm của mình để Giao hàng cho nhân dân, cho chính quyền sở tại cách mạng. Và giáo dục quần chúng giữ trật tự bảo mật an ninh, xem đó là trách nhiệm TT của Công đoàn lúc bấy giờ .
Khi địch chuyển giao khu tập trung cho ta, khẩu hiệu băng cờ đỏ rực khắp đường phố .
Khẩu hiệu :
– Hoan hô tự do lập lại ở Đông Dương .
– Đảng lao động Nước Ta muôn năm .
– Hồ Chủ Tịch muôn năm .
– Nước Nước Ta độc lập, thống nhất dân chủ, tự do muôn năm .
Các những tầng lớp nhân dân ở nông thôn và thành thị đã náo nức kéo đến sân vận động để dự mít tinh chào mừng ngày hội thắng lợi. Nhân dân lao động và công nhân thành thị không cầm được nước mắt khi vui mừng được gặp gỡ chính quyền sở tại cách mạng và những chiến sỹ, cán bộ của tất cả chúng ta .
Ngày 12/9/1954, Tỉnh ủy tiến hành không cho tình hình trách nhiệm, mục tiêu sách lược mới, vì vậy tỉnh ủy đã trưng dụng nhiều cán bộ ban ngành cấp tỉnh trong đó có cán bộ Công đoàn tỉnh để đi tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân và làm công tác làm việc tư tưởng ai đi, ai ở ( nghĩa là chọn người đi tập trung và người ở lại ). Và kiến thiết xây dựng nòng cốt của ta ( là lực lượng ở lại ) để cố giữ hợp pháp với địch. Lúc bấy giờ những tổ chức triển khai Công đoàn ở vùng tự do và vùng ven ta nắm lại để chọn nòng cốt theo chủ trương của Đảng .
Công đoàn ở vùng tự do ( vùng giải phóng ) cùng với quần chúng chăm sóc thiết kế xây dựng trường học, chăm sóc sức khỏe thể chất nhân dân ( kiến thiết xây dựng những trạm y tế ), còn vùng ta mới quản trị, cùng những đoàn thể đã kiến thiết xây dựng và củng cố lại những văn phòng địch chuyển giao. Đặc biệt Công đoàn đi hoạt động những công nhân làm điện, nước chăm sóc cho đời sống nhân dân vùng mới giải phóng ( ta mới tiếp quản ) .
Những ngày ta mới quản trị, uy tín của chính quyền sở tại cách mạng ngày được nâng cao. Và họ thấy vai trò chỉ huy của Đảng xứng danh là đội tiên phong của giai cấp công nhân Nước Ta. Tuy ta quản trị không lâu, nhưng tác động ảnh hưởng về chính trị so với quần chúng và đối phương là rất lớn. Đó là thắng lợi của Đảng bộ và quân dân Cà Mau trong những ngày tập trung 200 ngày .
Ngày 30/01/1955, những việc làm hành chánh ở khu tập trung ta đã chuyển giao đối phương ( theo pháp luật – Hiệp định ). Lực lượng tập trung của ta xuống tàu Kilixki sau cuối ở cửa sông Ông Đốc huyện Trần Văn Thời vào ngày 08/3/1954. Buổi tiễn đưa sau cuối đầy lưu luyến người ở – người đi và hẹn nhau ngày gặp lại “ Bắc Nam sum hợp một nhà ” .CHƯƠNG III PHONG TRÀO CÔNG NHÂN VÀ LAO ĐỘNG CÀ MAU TRONG THỜI KỲ CHỐNG MỸ
I. TÌNH HÌNH CÔNG NHÂN VÀ LAO ĐỘNG CÀ MAU ĐẤU TRANH CHỐNG ĐỊCH (1954 – 1968)
Sau khi hiệp định Giơnevơ được ký kết, Mỹ đã hất chân Pháp và triển khai triển khai ý đồ xâm lược của Mỹ ỡ Nước Ta ( trực tiếp là miền Nam Nước Ta ). Cho nên chúng đã thực thi tìm mọi cách để phá Hiệp định. Đồng thời kiến thiết xây dựng cỗ máy quản lý của chúng ở miền Nam. Ngày 7/7/954, Mỹ đã đưa Ngô Đình Diệm lên làm Thủ tướng thay tên Bửu Lộc. Đồng thời đưa vào miền Nam những tên cố vấn Mỹ khoản 200 tên và đến tháng 7/1956 chúng tăng lên tới 1600 tên ; với nhiều phương tiện đi lại vũ khí và kỹ thuật quân sự chiến lược. Chúng đã đưa vào miền Nam Nước Ta 1,5 tỷ đôla ( 1955 – 1960 ) dưới hình thức “ viện trợ thương mại ” nhằm mục đích mục tiêu thiết kế xây dựng quân sự chiến lược và chính quyền sở tại tay sai. Để biến miền Nam Nước Ta thành thuộc địa của Mỹ – Căn cứ quân sự chiến lược của Mỹ để ngăn chặng chủ nghĩa công sản ở Đông Nam Châu Á Thái Bình Dương .
Còn ở tại tỉnh Cà Mau, sau khi ta chuyển giao hàng loạt khu tập trung cho đối phương. Địch đã triển khai cho đóng đồn, bót ở những tuyến quan trọng, đặc biệt quan trọng là thị xã, những thị xã. Đồng thời đưa quân đóng đến đâu thì tổ chức triển khai gầy dựng cỗ máy quản lý đến đó. Vì thế chúng đã thiết kế xây dựng cỗ máy hành chánh và những tổ chức triển khai phản động như “ lực lượng bảo vệ hương thôn ”, “ người trẻ tuổi cộng hòa ” để dùng lực lượng này đánh vào người kháng chiến. Còn ở thành thị chúng chọn những đối tượng người dùng giàu sang và thân thiện với chính sách “ cộng hòa ” của chúng để làm tay sai. Đặc biệt là chúng tạo điều kiện kèm theo cho những nhà máy sản xuất và những nhà máy sản xuất có sự chi phối kinh tế tài chính của tỉnh lúc bấy giờ. Có nghĩa là chúng tìm mọi cách Phục hồi giai cấp tư sản và địa chủ làm tay sai cho chúng .
Tuy ở khu vực Cà Mau chưa có xí nghiệp sản xuất, xí nghiệp sản xuất nào lớn, nhưng ý đồ, tư tưởng của những nhà cầm quyền Mỹ – Diệm vẫn chỉ huy tăng trưởng kinh tế tài chính thương mại thành một mạng lưới hệ thống để tích hợp những công ty tư bản quốc tế nhất là những công ty của Mỹ hoạt động giải trí ở miền Nam Nước Ta nhằm mục đích để lấy doanh thu ( bót lột ) sức lao động rẻ mạt của nhân dân lao động. Cho nên chúng triển khai những thủ đoạn thâm độc là bắt công nhân thao tác không phải 8 giờ mà lên đến 10 – 12 giờ. Sự thật đó là tờ báo Cách mạng vương quốc của Diệm ( số ra ngày 25/5/1959 ) viết : “ Công nhân bị bắt thao tác trung bình 11 giờ một ngày, chủ nhật không được nghỉ và quanh năm cũng không có đợt nghỉ lễ … ”. Tuần San phòng thương mại TP HCM số ra ngày 20/10/1959 đã chỉ rõ : “ Người ta không còn lạ gì khi thấy một nữ công nhân mỗi tuần luân phiên làm ba loại nghề khác nhau : 3 ngày làm ở hãng thuốc lá, 4 ngày làm nghề dệt, ban ngày và đêm hôm phải gánh chè cháo đi bán rong. Chúng ta chú ý quan tâm người công nhân này thao tác 7 ngày liền trong một tuần lễ với số giờ thì không hề kể được ” ( 40 ) .
Qua những tư liệu đó, đã cho tất cả chúng ta thấy chính sách tư sản không khi nào không nghỉ đến sự bóc lột sức lao động của công nhân, và những người lao động ở quốc gia ta. Vì thế những chủ xí nghiệp sản xuất, nhà máy sản xuất và bọn thầu ở khu vực Cà Mau dựa vào cỗ máy quản lý của Mỹ – Ngụy để chèn ép, trả tiền lao động rẻ mạt và thậm chí còn hâm dọa là có quan hệ “ Việt Cộng ”. v.v…. để công nhân, người lao động phải tuân thủ những lao lý tự chúng đặt ra …
Trong những năm 1957, 1958, tại Cà Mau chúng theo dõi những người lao động đi khuân vác, hoặc xin đi vào thao tác trong những cơ sở sản xuất, làm công những nơi công cộng của chúng … Bởi vì, chúng sợ ta “ cấy ” cơ sở của ta vào ( vờ vịt đi làm mướn ) sẽ gây mất trật tự bảo mật an ninh hay theo dõi hoạt động giải trí cỗ máy của chúng để báo lại ta, làm bất lợi cho chúng. Cho nên địch tập trung chuyên sâu lực lượng bảo mật an ninh ( tình báo ) theo dõi những người lao động của một số ít khu vực thị xã, thị xã, nhất là những nơi lao động gần đồn bót của địch. Đặc biệt là thời kỳ chúng triển khai luật 10/59 là “ đưa cộng sản ra ngoài vòng pháp lý ”. Có nghĩa là ai mà chúng tình nghi cộng sản là đưa ra tử hình, nhằm mục đích tạo áp lực đè nén dằn trào lưu cách mạng của quần chúng .
Khi địch tung ra luật 10/59 chúng lại theo dõi ngặt nghèo và bằng nhiều hình thức so với người đang lao động ở những khu vực thành thị lẫn nông thôn. Nhất là lực lượng đấu tranh hay những hình thức gì phản đối lại chúng. Cho nên những năm địch thực thi luật 10/59, những cơ sở cách mạng của ta hoạt động giải trí trong những tổ chức triển khai lao động ở thành thị và thị xã không hoạt động giải trí được, thậm chí còn bị phá vỡ. Đây là thời kỳ khó khăn vất vả của trào lưu cách mạng trong tỉnh. nhiều chiến sỹ ta bị lộ, bị bắt và chúng đưa ra tử hình ( tế cờ ) như ở Cái Nước, Trần Văn Thời, Thới Bình, Đầm Dơi và số cứ điểm đồn bót của giặc ( Sông Đốc, Viên An, Tân Đức. v.v. )
Từ đó cũng ảnh hưởng tác động nhất định đến tư tưởng của anh chị em lao động, khuân vác ở những xí nghiệp sản xuất xay xát ( chà lúa ) và số công nhân nhà máy sản xuất đèn của địch, những xí nghiệp sản xuất cưa, đóng xuồng. v.v… Có nghĩa là nhân dân lao động, công nhân thành thị và quần chúng trong tỉnh lo ngại cho trào lưu đấu tranh cách mạng của tỉnh nhà. Đây là thời kỳ hoàn toàn có thể nói là rất bi đát mà tưởng chừng Đảng bộ Cà Mau vượt qua không nổi. Nhưng được sự đùm bọc, che chở, trợ giúp của quần chúng tạo điều kiện kèm theo cho trào lưu cách mạng trong tỉnh từng bước Phục hồi và củng cố lại, nhằm mục đích tạo thế, tạo lực mới những nơi khu vực thành thị và nông thôn. Nghị quyết 15 của TW đã sinh ra chỉ rõ : Đoàn kết toàn dân, nhất quyết đấu tranh chống đế quốc Mỹ xâm lược và gây chiến, đánh đổ tập đoàn lớn thống trị độc tài của đế quốc Mỹ. Và Nghị quyết đã chỉ rõ : dùng sức mạnh của quần chúng phối hợp với lực lượng võ trang để đánh đổ chính quyền sở tại thống trị của đế quốc phong kiến, dựng lên chính quyền sở tại cách mạng của nhân dân .
Quán triệt niềm tin Nghị quyết của Đảng, Tỉnh ủy chỉ huy đấu tranh chính trị phối hợp với võ trang. Vì thế công tác làm việc đoàn thể và công vận bám sát quần chúng cả 2 khu vực nông thôn và thành thị để vừa đấu tranh chánh trị với địch vừa thực thi võ trang trừng trị những tên ác ôn. Đặc biệt là chú ý quan tâm những cơ sở cách mạng vùng địch tạm chiếm để làm nồng cốt đấu tranh từ nông thôn kéo ra để chống lại những thủ đoạn, thủ đoạn giết người của Mỹ – ngụy .
Thực hiện Nghị quyết 15 của TW, Tỉnh ủy đã ra lời hiệu triệu :
“ … Hỡi đồng bào, bấy lâu nay ngậm đắng nuốt hờn. Đã đến lúc tất cả chúng ta phải vùng dậy. Chúng ta không hề sống dưới cảnh khủng bố, đàn áp, bị bắt, bị giết khi nào không hay, sống nay chết mai … ”. Và Tỉnh ủy cũng lôi kéo binh sĩ ngụy đứng lên khởi nghĩa : Tất cả hãy đứng lên, sắm sửa vũ khí đứng lên, lấy vũ khí địch mà đánh lại địch ; hãy trừ khử bọn ác ôn giành lại xóm làng .
Lời hiệu triệu Tỉnh ủy, ta in ra rải truyền đơn ở vùng ven, đô thị ( nơi địch quản trị ) nhất là ta chú ý quan tâm đến những khu lao động để quần chúng có ý thức ủng hộ cách mạng ; đồng thời công tác thành ( 41 ) cũng rãi rác đồn bót và những khu hành chánh của địch trong tỉnh, nhằm mục đích chống lại “ Lý tưởng vương quốc ” của địch mà chúng đang triển khai trong những cỗ máy ở những cấp. Đặc biệt là chúng thực thi xây dựng “ Tổng cục cuộc chiến tranh chính trị ”, “ Tổng cục Dân vận và chiêu hồi ” … Thực chất là những cơ quan mật vụ và áp đặt tư tưởng chống cộng. Vì thế những hoạt động giải trí ở thành thị ta tập trung chuyên sâu phản bác những tư tưởng “ Lý tưởng vương quốc ” trong những công chức, viên chức, lực lượng công nhân của chúng. Đây là trách nhiệm rất quan trọng của công tác làm việc công vận lúc bấy giờ .
Khi Mỹ – Diệm thực thi cuộc chiến tranh đơn phương ở miền Nam Nước Ta, chúng tìm mọi cách nắm những đối tượng người dùng công nhân và người lao động để tách đối phương ( cộng sản ) không nắm được. Cho nên chúng tu dưỡng người đứng đầu của Tổng liên đoàn lao động là Trần Quốc Bửu đào tạo và giảng dạy đoàn viên chống cộng. Vì thế chúng đã công bố : “ Mỗi người lao động phải là một chiến sỹ chống cộng, có trách nhiệm ngăn ngừa thủ đoạn của cộng sản dùng nghiệp đoàn để gây không ổn định xã hội lật đỗ chính quyền sở tại trong quá trình sắp tới. Tại Nước Ta Cộng Hòa, Nghiệp đoàn phải nắm cho được giới công nhân, thợ thuyền để kháng cộng và làm thế nào để đạt được thực trạng cứ để cho cộng sản công khai minh bạch mà cộng sản nói không ai thèm nghe ” ( 42 ) .
Những tư tưởng nêu trên, bọn chúng muốn tổ chức triển khai Công đoàn là công cụ để chống lại cộng sản trên bất kể nơi đâu và ở vị trí nào. Đặc biệt là chúng mở những cuộc học tập cho những đoàn viên trong giới tri thức, nhân viên cấp dưới cỗ máy của chúng về “ Tố cộng ”, làm tờ ly khai cộng sản, hoặc xuyên tạc, nói xấu miền Bắc ( XHCN ) để xây dựng ý thức chống cộng trong đoàn viên Công đoàn ở thành thị .
Các khu vực hành chánh của tỉnh An Xuyên bắt buộc phải học tập những tài liệu “ chống cộng ” và thực thi xây dựng Ủy ban tố cộng ở cấp Q. và những Hội đồng xã. Nhưng chúng quan tâm những cán bộ công nhân viên chức của chúng có thân nhân, hoặc có quan hệ với lực lượng cách mạng là bị theo dõi và đưa ra khỏi cỗ máy Ngụy quyền. Đặc biệt là chúng dùng máy chém, tế cờ ( giết người dã man ) hoặc đưa hàng loạt cán bộ ta ra tử hình trước quần chúng. Để vừa nhằm mục đích dằn trào lưu cách mạng, vừa làm cho những công chức của địch không dám tham gia cách mạng chống lại chúng .
Trước tình hình đó, Ban Công vận chỉ huy những tổ chức triển khai hoạt động giải trí trong hàng ngũ địch, hoặc công tác làm việc ở thị xã, thị xã – nơi địch quản trị, tranh thủ và hoạt động quần chúng đấu tranh chống lại những thủ đoạn thâm độc của địch, nhất là tranh thủ những mái ấm gia đình binh sĩ, hoặc những binh sĩ tân tiến để tập hợp lực lượng phản đối những chủ trương phát xít của Mỹ – Diệm và đời tự do cơm áo, đòi độc lập thống nhất. v.v.. Đồng thời đòi tự do Nghiệp Đoàn, lập Hội, chống đuổi nhà dân làm khu quân sự chiến lược … Nói tóm lại ở dạng này dạng khác .
“ Anh em công nhân còn biết tận dụng những dịp mà Diệm không dám cấm đoàn viên dự lễ kỷ niệm Quốc tế lao động 1/5, để tổ chức triển khai tố cáo chính sách phát xít của chúng so với lao động. Để chuẩn bị sẵn sàng kỷ niệm ngày 1/5/1958, ngay trong tháng 4 đồng đội đã dùng forum của Tổng Liên Đoàn Lao Động mở đại hội mời những Nghiệp đoàn cơ sở hợp trải qua kế hoạch, trải qua công bố và tố cáo chính sách Diệm. Lê Văn Năm ( tức là chiến sỹ Đoàn Văn Thới, cán bộ Công vận nằm vùng tại Tổng Liên Đoàn Lao Động ) đọc trước hội trường Tổng Liên Đoàn Lao Động, những đại biểu dự chật ních để nghe bức thư của nông dân Cà Mau nói lên tình cảm bị cướp đất, bị hãm hiếp rất đau thương đã làm cho những đại biểu xúc động nhiều người rơi nước mắt. ” ( 43 )
Sau ngày 01/5/1958, bọn chúng lấy cớ Nghiệp đoàn dân cày Cà Mau không xin phép, do đó chúng giải tán. Và chúng bắt chiến sỹ Đoàn Văn Thới bỏ tù 3 năm và cấm những hoạt động giải trí dưới hình thức Nghiệp đoàn .
Vào những năm 1958 – 1959, tại tỉnh lỵ Cà Mau chúng “ úp bộ ” Công đoàn vàng bắt mọi viên chức của chúng phải vào và công bố lừa mị “ Nghiệp đoàn không làm chánh trị ”, “ Thăng tiến cần lao, đồng tiến xã hội ”. Và tên Trần Quốc Bửu, phó bí thư đảng cần lao nhân vị, quản trị Tổng liên đoàn lao động Nước Ta nói : “ một đoàn thể kháng cộng ”, mỗi đoàn viên Công đoàn phải là chiến sỹ chống cộng. Chính quyền Mỹ – Ngụy đã xây dựng những tổ chức triển khai để lừa mị, thực ra là công cụ Giao hàng chủ trương, quyền lợi và nghĩa vụ của chính sách “ cộng hòa ” để chống lại cách mạng .
Tuy những tổ chức triển khai địch nặn ra để làm công cụ ship hàng chính trị cho chúng ở tỉnh Cà Mau trong những năm 1958 – 1959 không phát huy được. Bởi sự nổi dây của quần chúng ở nông thôn giết những tên địch ác ôn, những hội đồng xã gian ác đã bị trừng trị, thậm chí còn quận trưởng Nguyễn Văn Hai ở Thới Bình, quận trưởng Lê Phú Nhung ở Đầm Dơi cũng bị ta trừng trị làm cho ý thức cỗ máy của địch lo âu và co cụm nhất là cỗ máy hành chánh và những tổ chức triển khai phản động được xây dựng ở tại tỉnh và Q. .
Khi cả tỉnh hưởng ứng lời Hiệu triệu của tỉnh ủy nhiều nơi trong tỉnh đã dùng vũ khí phối hợp đấu tranh chính trị trừng trị những tên gian ác. Đồng thời tổ chức triển khai những lò rèn biến thành “ Công binh xưởng ” làm vũ khí thô sơ hoặc sữa lại những khẩu súng cũ. Ở tại Mõ Đải, huyện Cái Nước lò rèn làm vũ khí do chiến sỹ Phan Văn Diệp, Hồng Kim Cân và chiến sỹ Hai Huỳnh đảm trách. Bước đầu “ Xưởng ” này làm vũ khí bằng kéo ngay cỗ phảng chặc ra làm mã tấu, dùng ống nước làm nồng súng, làm lựu đạn bằng ve chai ( 44 ). Chỉ trong 7 ngày đủ trang bị cho 20 du kích. Sau đó lại liên tục làm đạp lôi gài, đạp lôi phóng, hỏa lôi cùng với 25 súng trường “ độc lập ”. Có lần địch càn vào, những chiến sỹ nhân viên cấp dưới của “ Xưởng ” lấy vũ khí thô sơ diệt 4 tên .
Phát huy niềm tin tự lực, tự cường tại Mũi Ông Lục, huyện Cái Nước do chiến sỹ Tám Giang đảm nhiệm, chiến sỹ góp 2 chỉ vàng để shopping thêm dụng cụ. Chỉ trong 1 tuần đã làm cả trăm mã tấu. Và còn ý tưởng sáng tạo làm trường Mát “ độc lập ” đầu tiên trong huyện lúc bấy giờ .
Ở Cái Giếng xã Tân Hưng, do chiến sỹ Nguyễn Văn Lương đảm nhiệm chỉ huy 5 nhân viên cấp dưới khắc phục khó khăn vất vả chỉ trong 30 ngày đã làm được khẩu súng tự tạo, sạc hàng trăm viên đạn và làm 50 mã tấu …
Để Giao hàng kịp thời cho những ngày Đồng khởi, Công binh xưởng huyện Trần Văn Thời được xây dựng cuối năm 1959, ở tại ấp Sào Lưới do chiến sỹ Trần Trung Vẹn đảm nhiệm. Công trường mở ra có hàng chục Công nhân ( tay thợ tốt ) đã có trình độ kỹ thuật tự làm ra nhiều loại vũ khí có nhiều công nhân có trình độ kỹ thuật. Vì thế tỉnh đã rút một số ít chiến sỹ lên công tác làm việc xưởng của tỉnh .
Ngày 06/01/1960, xưởng quân giới Cà Mau được xây dựng tại Dồ Ba Tỉnh, do chiến sỹ Phan Ngọc Sến ( Mười Kỷ ) đảm nhiệm. Nhưng xưởng trực tiếp quản trị là chiến sỹ Nguyễn Trung Thành ( 45 ) ( Ba Lò Rèn ). Xưởng xây dựng cơ sở vật chất chưa có gì đáng kể, nhưng những chiến sỹ cán bộ của xưởng đã quyết tâm, kiến thiết xây dựng trong rừng, hoạt động giải trí dưới dạng bí hiểm. Đây là xưởng làm vũ khí cấp tỉnh đầu tiên. Tuy xưởng mới xây dựng, cán bộ và công nhân không có bao nhiêu, nhưng những chiến sỹ đã tìm mọi phương cách để thiết kế xây dựng xưởng từng bước triển khai xong .
Khi xưởng sinh ra đã thực thi sữa chữa vũ khí cho đơn vị chức năng võ trang của tỉnh là Ngô Văn Sở và Đinh Thiên Hoàng. ( 2 đơn vị chức năng mới xây dựng của tỉnh ). Xưởng lúc bấy giờ có chiến sỹ Lê Văn Long, Trần Văn Phú, Tạ Hữu Đức, Trần Văn Hai, Nguyễn Thành Thiện, Nguyễn Xuân Tươi, Lê Thành Thái và Nguyễn Văn Việt, Nguyễn Văn Thi, Sáu Phú ( 46 ). Đến tháng 8/1960 số lượng tăng lên trên 40 chiến sỹ. Tuy xưởng mới được xây dựng nhưng rất chăm sóc bổ trợ thêm lực lượng công nhân, tăng cường sự chỉ huy của Đảng. Bởi vì tỉnh đã xác lập xướng quân giới của tỉnh nhà là nguồn vũ khí tại chổ của tỉnh ( vừa sữa chữa vũ khí, vừa làm thêm chất nổ ) để cung ứng cho mặt trận của tỉnh sau ngày đồng khởi .
Quá trình sửa chữa thay thế, những chiến sỹ công nhân trong xưởng đã sáng tạo độc đáo là không chỉ sửa chữa thay thế vũ khí mà còn làm ra vũ khí như đúc được lựu đạn, làm được số súng và vũ khí ship hàng cho lực lượng võ trang của tỉnh, huyện … Xưởng mới xây dựng nên cũng dựa vào sự góp phần của địa phương và số ban ngành của tỉnh về cơ sở vật chất và vật tư, giữ gìn bí hiểm. v.v… Từ đó xưởng đã trở thành nguồn phân phối vũ khí ( sửa chữa thay thế, sản xuất ) của tỉnh đã đem lại nhiều tác dụng ship hàng cho quê nhà đánh địch .
Trong lúc bấy giờ, sau đồng khởi năm 1960, vùng nông thôn Cà Mau ta đã dẹp tề cơ bản – giải phóng rộng những tổ chức triển khai đoàn thể mở màn hình thành. Đặt biệt là Mặt trận dân tộc bản địa giải phóng sinh ra, tạo sự cổ vũ mạnh mẻ trong những những tầng lớp nhân dân, nhất là so với lực lượng tri thức, công nhân thành thị. Từ đó Mặt Trận giải phóng trở thành ngọn cờ tập hợp mọi những tầng lớp nhân dân đấu tranh cách mạng khắp mọi nơi từ nông thôn đến thành thị. Ngọn cờ Mặt Trận lúc bấy giờ đã vẫy gọi niềm tin yêu nước của mọi ngành, mọi giới, mọi thành phần ( tôn giáo, tri thức, công nhân ) đồng tâm hiệp lực thực thi trách nhiệm kháng chiến – giải phóng dân tộc bản địa .
Để phân phối trào lưu công nhân ở miền Nam, ngày 27 tháng 4 năm 1961 HỘI LAO ĐỘNG GIẢI PHÓNG MIỀN NAM sinh ra ( sau đổi tên là LIÊN HIỆP CÔNG ĐOÀN GIẢI PHÓNG MIỀN NAM ). Đây là tổ chức triển khai tập hợp lực lượng lao động chân tay và trí óc đứng lên đấu tranh bảo vệ quốc gia – bảo vệ dân tộc bản địa, góp thêm phần thực thi trách nhiệm kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Nhiệm vụ của Hội đề ra : HỘI LAO ĐỘNG GIẢI PHÓNG MIỀN NAM đoàn kết ngặt nghèo với toàn thể giai cấp công nhân và người lao động miền Nam, chân tay cũng như trí óc, không phân biệt tri thức, tôn giáo, không phân biệt đồng bào thiểu số. Các Hội sinh ra quân địch theo dõi như Hội đoàn kết anh chị em công nhân lao động Hoa kiều đã bị Mỹ – Diệm áp bức, bóc lột thậm tệ. Hội nhất quyết cùng với anh chị em nông dân, những nhà tư sản và tiểu tư sản cùng những những tầng lớp đồng bào khác trong Mặt Trận dân tộc bản địa giải phóng miền Nam Nước Ta, tăng nhanh cao trào đấu tranh bảo vệ và giành giật những quyền hạn kinh tế tài chính, chính trị thiết thân hằng ngày, tiến lên đánh đổ chính sách thuộc địa đẫm máu ở miền Nam, xây dựng chính quyền sở tại liên minh dân tộc bản địa, hòa bình trung lập, thực thi những quyền tự do và cải tổ đời sống cho toàn dân ( 47 ) .
Sau Hội lao động giải phóng miền Nam Nước Ta sinh ra, Mặt trận phát huy sức mạnh của lực lượng lao động trí óc và chân tay. Lúc này ta tập trung chuyên sâu chỉ huy ở khu vực thành thị, lấy lực lượng tri thức, công nhân là nhân viên cấp dưới của cỗ máy địch đấu tranh lẻ tẻ ( có tình, có lý ) với địch, đồng thời phối hợp lực lượng đấu tranh từ nông thôn kéo ra thành thị .
Sau Đồng Khởi, bọn Mỹ – Ngụy đã từ cuộc chiến tranh đơn phương sang “ cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng ” liên tục thống trị miền Nam Nước Ta quy trình tiến độ mới thâm độc hơn và tàn khốc hơn, tập trung chuyên sâu đánh mạnh những vùng giải phóng của ta. Trước tình hình đó Đảng bộ tỉnh Cà Mau đã phát động trào lưu cách mạng của quần chúng và nêu trách nhiệm trọng tâm :
Phát huy sức mạnh tổng hợp ba mũi giáp công, đánh tan rã cỗ máy tề ngụy, ở cơ sở “ khu trù mật ”, “ ấp chiến lược ” của địch. Đồng thời ra sức thiết kế xây dựng chính quyền sở tại và những đoàn thể cách mạng, tăng trưởng kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, giáo dục, y tế ở vùng nông thôn giải phóng, nhất là thiết kế xây dựng lực lượng vũ trang, xã ấp chiến đấu, dồn sức tiến công địch vượt mặt “ quốc sách ấp chiến lược ” ( 48 ) .
Nhiệm vụ đó ở 2 khu vực thành thị và nông thôn đều tổ chức triển khai có hiệu suất cao. Nhưng ở tại thành thị lực lượng ta đã tổ chức triển khai liên hệ những cơ sở cách mạng bằng nhiều hình thức để phối hợp với lực lượng bên ngoài phá ấp kế hoạch và động viên những công chức của địch không tham gia kế hoạch, thủ đoạn chống cộng và quy khu lập ấp nhằm mục đích bắt dân ta làm “ hàng rào thịt ” cho chúng. Từ đó trào lưu cách mạng ở thành thị tuy không mạnh như ở vùng nông thôn, nhưng có chiều sâu, tìm mọi cách làm cản trở tổ chức triển khai triển khai của địch như : đánh chất nổ, rãi truyền đơn, gián biểu ngữ chống lại chúng. v.v.. góp thêm phần cùng với trào lưu chung của tỉnh. Đặt biệt là tổ chức triển khai chở hóa chất, vật tư làm vũ khí vào vùng nông thôn – chuyển cho những binh xưởng của ta .
Năm 1960 – 1961, mạng lưới hệ thống cơ sở làm vũ khí hay gọi “ công trường thi công ” huyện, xã nào cũng có. Lực lượng lao động trực tiếp làm từng bước được nâng cao kinh nghiệm tay nghề. Có những chiến sỹ trình độ văn hóa truyền thống còn thấp, thậm chí còn còn chưa hiểu ký hiệu của hóa chất. Nhưng quy trình làm những chiến sỹ học hỏi lẫn nhau và có nhiều kinh nghiệm tay nghề ( kinh nghiệm tay nghề nâng lên ), như điều kiện kèm theo bảo vệ bảo đảm an toàn của chất nổ hoặc lửa, nhiệt độ, độ nóng. v.v … Vì thế, những việc làm của những chiến sỹ yên cầu phải có trình độ và kinh nghiệm tay nghề cao, nhưng trong điều kiện kèm theo cuộc chiến tranh những chiến sỹ siêng năng, kinh nghiệm tay nghề là chính. Có những chiến sỹ mới vào làm chưa hiểu, sau mới hiểu. Có nghĩa là người biết trước dạy cho người biết sau. Trong quy trình làm, có những sơ xuất những chiến sỹ bị tai nạn đáng tiếc của chất nổ phải cưa tay, lửa xè hư mắt, thậm chí còn có những chiến sỹ quyết tử khi làm vũ khí tại “ công trường thi công ” .
Sự quyết tử của anh, chị em làm trong những cơ sở ( công trường thi công ) trong điều kiện kèm theo bí hiểm rất là khó khăn vất vả, ngày đêm tiếp xúc với hóa chất, sắt, thép ( điều kiện kèm theo bảo hiểm thiếu ). Vì thế bệnh tật xảy ra hàng ngày so với những chiến sỹ trực tiếp làm không nhỏ và còn ảnh hưởng tác động sức khỏe thể chất lâu dài hơn. Nhưng những chiến sỹ lao động trong những cơ sở sản xuất vũ khí tự tạo từ tỉnh đến huyện, xã vẫn gật đầu và vượt qua khó khăn vất vả để hoàn thành xong trách nhiệm bảo vệ vũ khí cung ứng cho lực lượng ta đánh giặc kịp thời .
Công binh xưởng tỉnh, những chiến sỹ đã làm được đạn Lăng-xà-bom ( 49 ) là loại vũ khí tầm sát thương lớn ; đạn Ssaf có công dụng phá công sự, hầm ngầm, xuyên thép dày 10 mm ( 50 ) ; đạn Ssaf có tính năng phá công sự vật cản, đạn đi tầm thẳng ( 51 ). Những vũ khí của xưởng sản xuất ra được thử nghiệm đánh trực tiếp những đồn bót của địch đã đem lại hiệu suất cao tốt. Có những đồn ta bắn thử sau đó nó hoảng sợ bỏ chạy như đồn Rạch Lùm xã Khánh Hưng, huyện Trần Văn Thời. Đặc biệt trận tập kích của ta vào cứ điểm vàm sông Ông Đốc, ta dùng Lăng-xà-bom hủy hoại hầm ngầm của địch, diệt một đại đội bảo an và bắt sống 19 tên, thu 80 súng. Sau đó ta đánh tiểu khu An Xuyên tại thị xã Cà Mau, diệt 6 tàu sắt thuộc giang đoàn 32 của ngụy ( 52 ). Tất cả những trận nói trên ta đều sử dụng vũ khí sáng tạo ( tự tạo ) của xưởng quân giới tỉnh nhà làm cho quân địch lo âu không đoán được vũ khí nào mà ta sử dụng công phá mạnh trong lúc mới đồng khởi. Và tiếp sau đó, ta dùng vũ khí tự tạo Lăng-xà-bom, và Ssaf đánh sụp nhiều công sự vững chắc của địch, đánh tàu ở Nổng Cạn, Vàm Giồng Ông. v.v…
Những tác dụng đó đã tạo được niềm tin cho bộ đội ta đánh địch ; đồng thời làm cho bọn địch kinh hoàng trước hỏa lực ( vũ khí ) của ta mà chúng không đoán nổi. Những chiến công dùng vũ khí tự tạo từ xưởng quân giới của tỉnh Cà Mau. Các tỉnh Trà Vinh, Sóc Trăng, Rạch Giá và khu 9 cử cán bộ xuống xưởng Cà Mau học tập rút kinh nghiệm tay nghề. Đây là thành tích ý tưởng sáng tạo của quân giới Cà Mau trong những năm sau đồng khởi, góp thêm phần vượt mặt những thủ đoạn đánh phá của Mỹ ngụy .
Vào những năm 1961, 1962, 1963, trào lưu thi đua nhau sản xuất vũ khí tự tạo của những xã, huyện trong tỉnh rất sôi sục. Xã nào cũng tự tạo ra những trái đạn, đạp lôi, súng “ độc lập ” và sửa chữa thay thế súng cũ, hoặc hư … Nguồn vật tư phát động trong quần chúng góp phần ( hiện vật và tiền ). Nhiều nơi trong tỉnh đã còn móc ráp với cơ sở ta ở vùng địch chiếm và binh sĩ tân tiến gửi thuốc nổ, đạn dược về vùng giải phóng cơ sở sản xuất của ta, tạo nguồn nguyên vật liệu ngày thêm đa dạng chủng loại .
Các công binh xưởng của huyện đều có người đảm nhiệm và số lượng cán bộ ngày thêm đông để đủ sức Giao hàng, phân phối kịp thời cho mặt trận. Ở huyện Trần Văn Thời công binh xưởng do chiến sỹ Trần Trung Vẹn đảm nhiệm, huyện Cái Nước do chiến sỹ Nguyễn Mai Ân ( Sáu Vui ) Thường vụ Huyện ủy đảm nhiệm. Huyện Đầm Dơi công binh xưởng do chiến sỹ Mười Thạnh đảm nhiệm, huyện Thới Bình công binh xưởng do chiến sỹ Nguyễn Văn Hiệp ( Hai Bái ) cùng những chiến sỹ khác ( 53 ). Mỗi cơ sở công binh xưởng hàng chục nhân viên cấp dưới và làm rất nhiều khẩu súng, thậm chí còn cả pháo theo như tài liệu tàng trữ của tỉnh ủy Cà Mau thì năm 1961 trong tỉnh đã làm được 956 súng những loại, trong đó có 43 khẩu “ pháo ” tự tạo, thay thế sửa chữa 450 súng hư, sạc 26.684 viên đạn, sản xuất 2.695 đạp lôi, 628 lựu đạn và nhiều loại vũ khí thô sơ khác ( 54 ) .
Để bảo vệ có vũ khí vượt mặt “ cuộc chiến tranh đặc biệt quan trọng ” của Mỹ – ngụy. Trung ương cục chỉ huy khu 9 và tỉnh ủy Cà Mau đi tàu ra Bắc để báo cáo giải trình tình hình với Trung ương Đảng và xin vũ khí chở về chi viện cho Cà Mau – Miền Tây. Ngày 15/6/1961, Tỉnh ủy Cà Mau do chiến sỹ Phan Ngọc Sến ( Mười Kỷ ) tuyển chọn 1 số ít chiến sỹ xây dựng đội tàu đi ra Bắc do chiến sỹ Bông Văn Dĩa ( Hai Dĩa ) đảm nhiệm và 4 chiến sỹ đội phó ( 55 ) và cùng đồng đội tập trung chuyên sâu lo mọi việc làm được giao, nhưng phải tuyệt đối bí hiểm. Đồng thời sẵn sàng chuẩn bị mọi sách vở hợp pháp ( để đối phó khi gặp địch ) và chuẩn bị sẵn sàng lưới và những phương tiện đi lại như ghe đi đánh cá ngoài khơi ( để tránh mắt địch ). Các việc làm đã chuẩn bị sẵn sàng xong. Đồng chí Phan Ngọc Sến thay mặt đại diện tỉnh ủy xuống tận ghe dặn dò những chiến sỹ, đặt niềm tin ở những chiến sỹ. Và những chiến sỹ đều làm lễ tuyên thệ trước Đảng kỳ và hứa sẽ hoàn thành xong trách nhiệm của Đảng giao. Đây là những chiến sỹ biểu lộ tính tiên phong của giai cấp công nhân, sẵn sàng chuẩn bị đi luân chuyển vũ khí về Giao hàng cho mặt trận miền Nam .
Như đã định, đi lần đầu 2 chiếc. Một chiếc trọng tải 10 tấn, do chiến sỹ Bông Văn Dĩa đảm nhiệm đã xuất bến tại Rạch Cá Mòi ( 56 ), còn chiếc thứ 2 xuất bến sau 2 ngày, do chiến sỹ Nguyễn Thanh Trần làm thuyền trưởng ( 57 ), tàu tới Huế đã bị phá nước nên trở lại Trà Vinh sửa chữa thay thế một tháng sau mới về Cà Mau. Còn chiếc chiến sỹ Bông Văn Dĩa đã tới cửa sông Nhật Lệ, tỉnh Quãng Bình vào ngày 7/8/1961, bảo đảm an toàn. Đây là chuyến tàu mở đường HỒ CHÍ MINH trên biển đầu tiên của công nhân – thủy thủ ở Cà Mau. Đồng chí ra miền Bắc XHCN được gặp chiến sỹ Lê Duẩn ( 58 ) ( nguyên cố Tổng Bí thư ) và được chiến sỹ Lê Duẩn chỉ huy chăm sóc tu dưỡng học tập cho Đoàn, và chiến sỹ Bông Văn Dĩa được TW Đảng giữ lại 1 năm ở tại Thủ đô TP.HN. Đến đầu tháng 4/1962 Đoàn mới chuẩn bị sẵn sàng vào Nam .
Ngày 11/4/1962, chiếc tàu của chiến sỹ Bông Văn Dĩa và đồng đội đã rời cửa sông Nhật Lệ, tỉnh Quãng Bình đi về trong Nam, tàu cập bến tại Rạch Già, xã Tân Ân huyện Duyên Hải vào ngày 18/4/1962 bảo đảm an toàn. Đây là chiến công xuất sắc của những chiến sỹ công nhân thủy thủ đã quả cảm vượt cả nghìn cây số qua mắt lưới giặc, quay trở lại bảo đảm an toàn, mở màng đường HỒ CHÍ MINH trên biển từ miền Bắc thân yêu đến Mũi Cà Mau, nơi mặt trận cực Nam của Tổ quốc. Kết quả đó còn nói lên những chiến sỹ đảng viên là đội tiên phong của giai cấp công nhân đã triển khai xong tốt trách nhiệm đi thực địa và liên lạc Giao hàng cho những chuyến luân chuyển vũ khí vào Nam sau này được bảo đảm an toàn. Khi tìm có bến bãi rộng lớn đưa vũ khí vào bờ, Trung ương chấp thuận đồng ý cho chuyển tiếp. Vì thế ngày 24/7/1962, chiến sỹ Tư Mao đảm nhiệm chiếc tàu từ cửa Bồ Đề, Tam Giang. Đồng chí Bông Văn Dĩa khởi hành vào ngày 26/7/1962 xuất phát tại Vàm Lũng, xã Tân Ân, huyện Duyên Hải ( nay là Ngọc Hiển ) .
Ngày 30/7/1962, thuyền chiến sỹ Tư Mao đến cửa Việt đã bị thủy quân địch bắt đưa về Thành Phố Đà Nẵng giam giữ, đến ngày 8/3/1963 chúng mới thả. Còn chiến sỹ Bông Văn Dĩa ngày 1/8/1962 đã tới tỉnh Tỉnh Nam Định ( 59 ). Đây là những công nhân thủy thủ vượt mọi khó khăn vất vả để triển khai xong trách nhiệm. Quá trình thừa hành trách nhiệm những chiến sỹ công nhân trên tàu vừa lo sử dụng máy móc, vừa lo tìm mọi cách lọt qua mắt giặc để bảo vệ bảo đảm an toàn chuyến luân chuyển chở vũ khí. Khi chiếc tàu ra Bắc những chiến sỹ chỉ huy Đoàn đã gặp những chiến sỹ Trung ương và được những chiến sỹ Bộ Tổng tham mưu giao trách nhiệm và chuẩn bị sẵn sàng mọi việc làm chu đáo cho chiếc tàu “ PHƯƠNG ĐÔNG I ”, ” PHƯƠNG ĐÔNG II ” về đến Mũi Cà Mau, nơi mặt trận xa xôi của Tổ quốc .
Tàu Phương Đông II, do chiến sỹ Bông Văn Dĩa là Bí thư chi bộ trong đoàn. Đồng chí Lê Văn Một là thuyền trưởng cùng những chiến sỹ thuyền viên ( 60 ). Tàu đã xuất bến tại Đồ Sơn – Hải Phòng Đất Cảng vào lúc 2 h ngày 14/9/1962. Hơn một tuần lễ tàu đã vượt sóng gió và tuần tra của địch trên biển đã luân chuyển vũ khí về đến nơi bảo đảm an toàn vào lúc 6 giờ sáng ngày 20/9/1962 tại Vàm Lũng. Khi tàu cập bến nước rồng mất cạn. Các chiến sỹ hoạt động lực lượng dân công Rạch Gốc đã chuyền hết 30 tấn vũ khí vào bến bãi rộng lớn. Đó là chiến công xuất sắc của những công nhân – thuyền viên, thuyền trưởng trên tàu, đã linh động phát minh sáng tạo bảo vệ đưa vũ khí đến kho cất giữ bảo đảm an toàn. Các chiến sỹ đã biểu lộ tính tiên phong của giai cấp công nhân – là người Đảng viên Đảng cộng sản Nước Ta với ý thức quyết tâm cao. Ngày 16/9/1062, những tàu Phương Đông I, Phương Đông II, Phương Đông III đều chở mỗi chiếc 30 tấn vũ khí cũng được cập bến tại Vàm Lũng bảo đảm an toàn. Đây là những chuyến tàu mở đường HỒ CHÍ MINH trên biển từ Bắc vào Nam về nơi mũi đất tận cùng Tổ quốc thân yêu. Đây là chiến công không riêng gì niềm tin cách mạng của những chiến sỹ phục vụ hầu cần – quân giới, mà chính là góp thêm phần tạo được niềm tin về độc lập dân tộc bản địa và chủ nghĩa xã hội ngay trong những ngày kháng chiến .
Các công binh xưởng của ta được xây dựng và sống sót tăng trưởng chính là được sự đùm bọc, trợ giúp che chở và tạo điều kiện kèm theo cho những cơ sở làm vũ khí đã kịp thời đáp ứng cho mặt trận tỉnh nhà. Tuy địch có tìm mọi cách để đánh phá những cơ sở làm vũ khí, nhưng mỗi cơ sở của ta đều có tổ chức triển khai phòng gian bảo mật thông tin. Những cơ sở ( xưởng ) của ta được tổ chức triển khai những nơi vườn rậm, những con kinh, rạch ít ai qua lại và sâu trong rừng để tránh tai mắt của địch. Từng công xưởng đều có những hầm bí hiểm cất giấu vũ khí và hóa chất để phòng ngừa khi địch phát hiện đánh vào không bị mất mát, hư hao vũ khí và máy móc của xưởng .
Mỗi công trường thi công ( cơ sở sản xuất vũ khí ) đều có bộ phận ( tổ hay tiểu đội ) canh gác bảo vệ và có những bộ phận phục vụ hầu cần ( tiếp tế vật liệu, lương thực, thực phẩm ) ; bộ phận máy, bộ phận làm hóa chất ( thuốc nổ ) … và có tổ chức triển khai Đảng ( chi bộ ) đoàn thể ( người trẻ tuổi hay nữ công ) trong xưởng để phát huy hiệu quả lao động của những chiến sỹ .
Năm 1964, Trung ương chỉ huy phải củng cố và tăng trưởng mạnh về quân giới, tạo thành mạng lưới hệ thống những xưởng sản xuất vũ khí để đủ sức vượt mặt lan rộng ra cuộc chiến tranh của địch. Vì thế tỉnh đã tăng cường chỉ huy chỉ huy của những cấp ủy so với quân giới nói chung, nói riêng những cơ sở ( công trường thi công ) ở những địa phương. Tại công binh xưởng của tỉnh lúc bấy giờ khi chiến sỹ Nguyễn Trung Thành rút về xưởng của Khu, chiến sỹ Đoàn Thanh Vị về đảm nhiệm làm chính trị viên – Bí thư Đảng ủy xưởng, chiến sỹ Tạ Hữu Đức làm giám đốc – Phó bí thư Đảng ủy kiến thiết xây dựng những tổ chức triển khai đoàn thể và số cán bộ công nhân của xưởng lên 250 chiến sỹ, có 80 Đảng viên và 105 đoàn viên ( 61 ) … đây là lực lượng cốt cán là nguồn lực cho quân giới tỉnh nhà .
Trong những năm xưởng của tỉnh thiết kế xây dựng và tăng trưởng ( từ những năm Đồng Khởi ) xưởng đã biết tận dụng thu chiến lợi phẩm về cải biên để cung ứng, trang bị cho ta, nhất là tận dụng những vũ khí hư hỏng hay đầu đạn lép của địch về cải biên nhằm mục đích tạo nguồn phân phối vũ khí của ta được dồi dào. Đặc biệt là lực lượng công nhân trong xưởng đã nêu cao ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm thao tác và luôn luôn bộc lộ ý thức tổ chức triển khai kỷ luật, nâng cao sức chiến đấu, chuẩn bị sẵn sàng tham gia mọi việc làm được phân công. Có nghĩa là bộc lộ bản lĩnh chính trị của người công nhân hoạt động giải trí trong kháng chiến – vùng địa thế căn cứ cách mạng .
Năm 1964 và đầu năm 1965, trào lưu đấu tranh của công nhân và nhân dân lao động ở thành phố TP HCM đã tác động ảnh hưởng mạnh đến những tỉnh trong đó có tỉnh Cà Mau, nhất là đấu tranh chống chủ trương đầu độc về văn hóa truyền thống mà chúng gọi là “ phủ văn hóa truyền thống ” trước mắt cảm xúc thấy là mang tính dân tộc bản địa, thực ra là đưa nền văn hóa truyền thống phương tây, ăn chơi trụy lạc làm mê hoặc tư tưởng giai cấp công nhân và lực lượng lao động chân tay và trí óc. Thí dụ như Nguyễn Cao Kỳ làm quản trị “ Ủy ban hành pháp Trung ương ” ( 62 ) đã từng xưng “ nội các cuộc chiến tranh là chính phủ nước nhà của dân nghèo ”. Từ “ quan điểm ” đó chúng truyền cho công nhân và lực lượng công chức từ Trung ương ( cỗ máy chính quyền sở tại TP HCM ) đến cơ sở nhằm mục đích bảo vệ chính quyền sở tại của chúng “ vì dân nghèo ”. Đây là hình thức lừa mị so với người lao động, yên cầu những tổ chức triển khai của ta ở thành thị phải vạch mặt chúng. Những tư tưởng quan điểm đó của chính quyền sở tại địch, từng bước những công nhân và những viên chức nhà nước của chúng đấu tranh chống lại. tại thị xã An Xuyên ( nay là TP Cà Mau ) chúng đã thú nhận : Có 1 số ít viên chức có hành vi ưng ý những cuộc đấu tranh của Việt Cộng kéo từ nông thôn ra ( 63 ). Và chúng cho theo dõi để vô hiệu những người chúng tình nghi có tương quan những cuộc đấu tranh chống lại những chủ trương của chúng .
Khi Mỹ – Ngụy chuyển sang “ cuộc chiến tranh cục bộ ”, chúng vừa tăng cường đưa hỏa lực vào miền Nam Nước Ta, nhưng lại tăng cường đôn quân và bắt lính ( nó gọi là triển khai quân dịch ). Nếu như công nhân, con trẻ lao động hoặc những nhân viên cấp dưới của chúng đúng tuổi đều chuyển quân nhân “ biệt phái ” hay “ quân nhân trù bị ”. Nhiều người sống thành thị phản ứng là chúng bắt tuổi trẻ đi lính để chết thay cho chúng ; đồng thời tổ chức triển khai cho lực lượng người trẻ tuổi vào vùng giải phóng né trách từng đợt bắt lính của địch. Có những người trẻ tuổi chống lại lệnh bắt quân dịch bằng hình thức hủy hoại thân thể như : chặt ngón tay “ bóp cò ” hoặc dùng thuốc phá hư một con mắt “ ngắm súng ” … phải nói lực lượng lao động, công nhân những xí nghiệp sản xuất, xí nghiệp sản xuất cũng phản ứng lẻ tẻ, hoặc phối hợp những cuộc đấu tranh của bà con nông thôn kéo ra tạo thành làn sóng phản đối những chủ trương thực thi cuộc chiến tranh : đánh phá, bắn giết, rãi chất độc hóa học hoặc bắt bớ những người vô tội và kêu gọi tuổi trẻ chết thay cho Mỹ – Ngụy ,. v.v …
Năm 1965, tại thị xã An Xuyên ( Cà Mau giờ đây ) đã diễn ra gần 20 cuộc đấu tranh lớn nhỏ, với nội dung là chống những chủ trương độc tài và tăng cường quân sự chiến lược bắn giết người dã man ở nông thôn và thành thị. Có những cuộc cả ngàn người trong đó có nhiều đối tượng người tiêu dùng mái ấm gia đình binh sĩ, công nhân, tri thức tại thị xã đã đống ý và viết thư gởi Quốc Hội của chính quyền sở tại Hồ Chí Minh đòi những yêu sách chính đáng về đời sống ( nhân sinh ) và chấm hết cuộc chiến tranh ( đòi độc lập ) ( 64 ). Đặc biệt bắt công nhân làm đường đi bộ Cà Mau – Năm Căn, Cà Mau – Thới Bình và Cà Mau – Tắc Thủ là những con đường ta phá ngăn ngừa ( trở ngại ) cho địch dùng xe đi càn. Lực lượng công nhân lấy cớ là sợ vũ khí Việt Cộng gài không đi làm và cố ý làm chậm trể để chúng không triển khai kế hoạch đi đánh phá. Tháng 4/1965 có cả trăm công nhân làm đường tập trung chuyên sâu gần cầu Phản Tề ( nay là cầu Gành Hào ) không chịu đi làm. Bọn chủ đòi cắt lương và kết tội anh chị em công nhân là có Việt Cộng xúi giục ( kết tội anh chị em làm đường ). Nhiều đồng đội công nhân phản đối và nhiều anh chị em bỏ ra về ( vì làm con đường nguy khốn đến tính mạng con người ) .
Năm 1966, những cuộc đấu tranh của công nhân làm đường, cầu và cống, nhà máy sản xuất đèn đã khởi đầu phối hợp với những nhân viên cấp dưới công chức ở thị xã ; đặc biệt quan trọng là phối hợp được những tổ chức triển khai tôn giáo, người lao động cùng với trào lưu chung của nông thôn kéo ra. Có những cuộc đấu tranh lực lượng thành thị gia nhập đến gần nửa và sẵn sàng chuẩn bị những yêu sách trao cho lực lượng nông thôn nhu yếu với tỉnh trưởng An Xuyên ( Cà Mau ). Và những cuộc đấu tranh không phải dừng lại ở tại tỉnh mà còn đi đến Quốc Hội của chính quyền sở tại TP HCM. Theo báo cáo giải trình của Tỉnh ủy năm 1966, đã có 2 cuộc nhân dân lao động “ nghèo ” ở Cà Mau đưa đơn đòi yêu sách đến Quốc Hội. Các những tầng lớp nhân dân lao động ở thị xã, thị xã không chịu đi học chánh trị ( chủ trương của địch ) là 490 người, buộc chúng bỏ tù 91 tên đã đàn áp dân, cướp giựt của cải quần chúng ở khu lao động và những phường trong thị xã. Đặc biệt đấu tranh đòi địch phải tăng lương cho 29 công nhân viên chức ( bị chúng tình nghi có tương quan đến cộng sản không cho tăng lương ) ( 65 ). Các hoạt động giải trí ở thành thị đã chứng tỏ rõ mối quan hệ giữa công – nông – trí và những những tầng lớp nhân dân trong tỉnh nói chung, nói riêng thị xã Cà Mau trong thời kỳ địch triển khai “ cuộc chiến tranh cục bộ ” .
Để góp thêm phần luân chuyển và huấn luyện và đào tạo thông tin liên lạc kịp thời ship hàng cho mặt trận, Ban Giao Bưu của tỉnh đã tích cực lập những đường dây giao thông vận tải liên lạc từ tỉnh lên khu và từ tỉnh xuống huyện, xã ( cơ sở ). Đặc biệt là thiết lập đường dây bí hiểm ( trong lòng địch ). Có nghĩa là cỗ máy có mạng lưới hệ thống từ trên xuống dưới, có cả phương tiện đi lại điện đài do lực lượng công nhân đảm trách, xây dựng đường dây ( đưa người ). v.v … Đã tạo mạng lưới hệ thống mạch máu cho Đảng vừa ở thành thị ( 66 ), vừa ở nông thôn. Những cán bộ thông tin – liên lạc đã góp phần rất lớn cho trào lưu khán chiến của tỉnh nhà. Tổng số của ngành Bưu vận ( giao bưu ) đã lên tới 260 chiến sỹ, 67 nữ ( 67 ). Đây là những cộng nhân điện tín – liên lạc của Đảng ta trong thời kỳ kháng chiến .
Năm 1964, Trung ương cục đã mở Hội nghị bàn về công tác làm việc Công vận, do chiến sỹ Võ Chí Công ủy viên TW Đảng phó Bí thư TW Cục và chiến sỹ Trần Nam Trung, ủy viên TW Đảng, ủy viên Thường vụ TW Cục chủ trì. Để xây dựng Ban Công vận miền Nam do chiến sỹ Bùi San đảm nhiệm và tổ chức triển khai mạng lưới hệ thống Ban Công vận ở những cấp và chỉ huy công nhân ở những đồn điền. Đồng thời phải phối hợp ngặt nghèo giữa trào lưu công nhân, công chức, tri thức thành thị với trào lưu nông thôn bằng nhiều hình thức bí hiểm và công khai minh bạch. Những chủ trương công vận đã nêu ra tạo thêm sức mạnh cho tăng trưởng cách mạng ở từng địa phương, nhất là ở khu vực thành thị .
Tại Cà Mau, Ban Công vận tập trung chuyên sâu chỉ huy cho mọi hoạt động giải trí của những đoàn thể ở thành thị và nông thôn. Lúc này quan tâm đến những giới của Mặt Trận là công – nông – trí, phát huy sức mạnh đoàn kết dưới ngọn cờ Mặt Trận để đánh Mỹ – Ngụy .
Năm 1968, những cơ sở sản xuất và những công trường thi công tăng trưởng trên nhiều nghành nghề dịch vụ : thiết kế xây dựng, bến phà, kiến thiết nhà cửa, nhà hàng quán ăn tiệm ăn, chợ búa, nhà máy sản xuất xây lúa, điện nước, những trại đóng xuồng làm cho số lượng công nhân lao động trong tỉnh tăng lên đến hàng ngàn so với trước. Từ số lượng công nhân tăng lên, tạo cho những hoạt động giải trí nghề nghiệp tăng trưởng phong phú, có nghĩa là trình độ nghề nghiệp của mỗi công nhân lao động cũng được nâng lên. Ý thức giác ngộ của họ cũng được văn minh. Vì thế họ phân biệt rõ sự lừa mị của quân địch ( chính quyền sở tại Hồ Chí Minh ). Cho nên những cuộc đấu tranh ở thành thị ( thị xã An Xuyên – Cà Mau ) từng bước có chất lượng hơn và sự đoàn kết của những ngành nghề được gắn bó. Có nghĩa là những cuộc đấu tranh mang tính giai cấp và dân tộc bản địa, đòi dân số dân chủ cao hơn. Như cuộc đấu tranh chống đuổi nhà ở bờ sông Gành Hào, giải tỏa khu vực quân sự chiến lược ( trung đoàn 32 ) và 1 số ít khu vực khác đã ảnh hưởng tác động đến đời sống nhân dân lao động .
Từ trào lưu đấu tranh của công nhân lao động kéo theo những cuộc đấu tranh chống bắt lính của học viên và cha mẹ lẻ tẻ trong thị xã hòa nhập với những cuộc đấu tranh của nông dân, nông thôn kéo ra .
Khi địch triển khai cuộc chiến tranh cục bộ thì chúng dùng hỏa lực và những binh chủng tinh nhuệ nhất của Mỹ đánh phá tàn xác đồng bào ta, nhất vùng là giải phóng, ở U Minh, Cái Nước, Đầm Dơi, Thới Bình, Trần Văn Thời, Duyên Hải ( Ngọc Hiển giờ đây ) và những khu vực trọng điểm ven thị xã ; làm cho tỷ lệ cuộc chiến tranh ở tỉnh nhà ngày càng cao hơn. Từ đó nhân dân vùng địch chiếm ( thành thị ) càng nhận rõ thực chất của cuộc cuộc chiến tranh do Mỹ gây ra đã làm đau thương tan tốc cho người dân vô tội. Những hành vi đó hằng ngày đã diễn ra trước mắt của công nhân và người lao động, lực lượng tri thức, đồng bào đô thị. Cho nên họ không đồng ý những công bố hoặc lời khuyên dưới dạng lừa mị của bọn tay sai ngụy quân, ngụy quyền ở Cà Mau. Vì thế họ sẵn sàng chuẩn bị ủng hộ cuộc cuộc chiến tranh chính nghĩa của nhân dân ta, vì vậy đã gửi tiền, của góp phần cho kháng chiến, thậm chí còn đưa con cháu mình vào vùng giải phóng công tác làm việc, hoặc vào bộ đội trực tiếp đánh lại bọn Mỹ – ngụyII. GÓP PHẦN ĐÁNH BẠI ÂM MƯU CỦA ĐỊCH, TIẾN TỚI GIẢI PHÓNG HOÀN TOÀN QUÊ HƯƠNG (1969 – 1975)
Sau khi Mỹ – Ngụy thất bại cuộc chiến tranh cục bộ vào năm 1968, chúng thực thi cuộc cuộc chiến tranh xâm lược mới là “ Việt Nam hóa cuộc chiến tranh ”. Bằng hình thức là rút quân Mỹ và chư hầu, tăng cường quân ngụy và hỏa lực để tiếp sức chính quyền sở tại ngụy quân, ngụy quyền, hồng cứu giản chính quyền TP HCM .
Tại Cà Mau, chúng tăng cường đôn quân bắt lính, tổ chức triển khai những cuộc càn lớn đánh vào vùng sâu – vùng giải phóng của ta. Đặc biệt là chúng tăng cường công tác làm việc quản trị công nhân viên chức thành thị, nhất là những đối tượng người tiêu dùng địch quản trị ( trả lương ). Tiếp tục cho bọn mật thám, bảo mật an ninh quân đội theo dõi những hành vi hoạt động giải trí của công chức ; mở màn quản trị nhân viên cấp dưới khắt khe hơn ; những văn phòng nghiêm cấm người lạ mặt vào. Có nghĩa là tăng cường lực lượng phòng thủ về quân sự chiến lược và cả về chính trị – tư tưởng .
Đối với những nghiệp đoàn hoạt động giải trí ở thị xã bị hoài nghi và phát hiện một số ít hoạt động giải trí chúng cho là có tác động ảnh hưởng đến chính sách “ Nước Ta cộng hòa ” do đó cấm những hoạt động giải trí, dù là có quan hệ đến Tổng Liên đoàn lao động của Trần Quốc Bửu. Lúc bấy giờ tên Phi Long đứng đầu đại diện thay mặt cho Tổng Liên đoàn lao động của tỉnh An Xuyên ( Cà Mau ) .
Trước tình hình đó, ta chủ trương liên tục móc ráp những tổ chức triển khai của ta chưa bị lộ bằng cách hợp đơn tuyến chỉ huy – châm ngòi pháo cho những nghiệp đoàn đấu tranh với địch có lý, có tình và khôn khéo để làm phân tán lực lượng, tổ chức triển khai địch .
Khi được tin Bác Hồ qua đời, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, ta thương tiếc. Ở vùng giải phóng, vùng ven và vùng thành thị ta cũng tổ chức triển khai lễ tang Bác theo điều kiện kèm theo của mình. Ở vùng địch kềm, những cơ sở ta cũng hoạt động quần chúng và nơi chùa chiền tổ chức triển khai dưới dạng “ Cầu Xiêu ” cúng kiến … Có những nơi số lính ngụy cũng phớt lờ ( như không hay biết để bà con ta tổ chức triển khai ). Ai ai cũng tỏ thái độ thương tiếc Người .
Ở những công binh xưởng trong vùng giải phóng biến đau thương thành hành vi cách mạng ; phấn đấu thi đua nhau sản xuất được nhiều vũ khí Giao hàng kịp thời cho mặt trận công binh xưởng của tỉnh, huyện công nhân thao tác cả ngày đêm để cung ứng vũ khí cho phía trước, thậm chí còn cử lực lượng công nhân kỷ thuật đưa ra đánh tàu trực tiếp cũng nhằm mục đích thử vũ khí để phát huy tiếp những hiệu quả đã đạt được. Đồng thời những chiến sỹ tích cực tham gia những mặt công tác làm việc để đưa thành tích của công binh xưởng tăng trưởng. Như anh Năm Công, anh Năm Sơn, chị Út Bạch ở Thới Bình, mặc dầu quân địch canh gác khắt khe, nhung những anh, chị vẫn tích cực mua nguyên vật liệu và hóa chất, thuốc trị bệnh chuyển về cho xưởng quân giới Cà Mau và quân y tỉnh ( 68 ) .
Xưởng quân giới Cà Mau cũng được sắp xếp lại chiến sỹ Trần Văn Phú thay chiến sỹ Tạ Hữu Đức là Giám đốc, đồng thời kiểm soát và điều chỉnh cán bộ, sắp xếp lại những phân xưởng nguội và tiện, phân xưởng rờ sạc, lò đốt than, phân xưởng hóa chất, bộ phận tiếp liệu, bộ phận sản xuất, bộ phận văn phòng. Từng phân xưởng sắp xếp xa nhau, nhưng vẫn theo mạng lưới hệ thống sản xuất, bảo vệ kỷ thuật, tránh thiệt hại do địch đánh phá .
Yêu cầu sản xuất vũ khí rất khẩn trương, nhưng máy móc cũ kỹ không bảo vệ, xưởng cần đổi khác khung tiện và máy kéo mới. Việc mua sấm phương tiện đi lại và luân chuyển về xưởng lúc này rất khó khăn vất vả, phải qua nhiều đồn bót của địch trấn áp. Sáng kiến của đồng chí Hồng Kim Cân ( Ba Nam ) Trưởng ban tiếp liệu là ta cho người hợp pháp đến liên hệ hợp đồng chở cát cho bọn địch mới đến đóng đồn Cây Tàng. Bọn địch đang xây đồn rất cần vật tư nên chịu ký hợp đồng với ta. Ta tổ chức triển khai đoàn ghe chở cát, ở dưới chở máy qua những đồn bót ta trình sách vở hợp đồng nên việc điều máy và khung tiện về rất thuận tiện. Ta sắp xếp đoàn ghe đến đồn Cây Tàng, lúc đêm hôm để địch không phát hiện. Khi đến đồn, ta tranh thủ địch cho lên cát ngay, nguyên do là vì ghe bị phá nước, địch chấp thuận đồng ý. Khi lên gần hết cát, ta bí hiểm rút lù nước tràn vào tạo lý hợp pháp để ghe được bung ra thả trôi theo dòng nước. Ban tiếp liệu sắp xếp người và phương tiện đi lại luân chuyển, đoàn ghe đến điểm hẹn, ta chuyển máy và khung tiện về xưởng. Từ đó xưởng Cà Mau đã có khung tiện và máy kéo mới. Những người thợ phải thao tác suốt ngày, đêm mới bảo vệ kế hoạch và chỉ tiêu trên giao. Từng bộ phận vừa sản xuất vừa sắp xếp đánh địch bảo vệ xưởng, có lúc địch đánh gần bạn bè phải gỡ từng bộ phận máy đem cất giấu, có những chiếc máy nặng cả tấn. Địch rút đi ta đưa máy lên liên tục sản xuất, có lúc chỉ hoạt động giải trí sản xuất đêm hôm, ngày phải chiến đấu với địch. Trận địch dùng bom 7 tấn dọn bãi trực thăng đổ quân gần xưởng, chiến sỹ Phan Văn Diệp chỉ huy lực lượng bảo vệ nhất quyết đánh địch không cho địch đến xưởng, trong lúc đó xưởng còn giữ 20 tấn vũ khí của quân khu gởi. Ban giám đốc xưởng phân công những chiến sỹ Hai Sương, Hùng Út, Hùng Anh, và lực lượng xưởng nhanh gọn dời hết số vũ khí trong lúc trời tối về điểm mới bảo đảm an toàn. Trận này ta diệt và bắn bị thương 35 tên địch, bẻ gẫy cuộc càn .
Ngày 27/01/1973, tại Paris, Mỹ ngụy buộc phải cùng cơ quan chính phủ Nước Ta Dân Chủ Cộng Hòa và nhà nước Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Nước Ta ký Hiệp định chấm hết cuộc chiến tranh lập lại độc lập ở Nước Ta trên cơ sở “ Hoa Kỳ và những nước khác tôn trọng nước Nước Ta như hiệp định Giơ-neo-vơ năm 1954 đã công nhận ( 69 ) .
Nhân Hiệp định Paris, nhân dân cả vùng giải phóng và vùng đô thị bà con rất phấn khởi, nhiều cuộc hội họp, tụ tập bà con đã bàn rối loạn, muốn cho bọn Mỹ – Ngụy phải thi hành khi Hiệp định khi có hiệu lực hiện hành. Nhưng quân địch lật lọng, ngoan cố liên tục thực thi cuộc chiến tranh ở Nước Ta. Nhiều bà con sống trong vùng địch quản trị bất bình và cả binh lính địch, công nhân viên chức cỗ máy chúng cũng không hài lòng trước sự lật lọng không tuân thủ Hiệp định. Từ đó công nhân viên chức lại hiểu rõ thực chất của quân địch .
Phong trào đấu tranh lan rộng và sự buôn chuyện ở đô thị và vùng ven sôi động ; cờ mặt trân giải phóng được cắm sát đồn giặc, trong ấp chiến lược cán bộ công chức trong cỗ máy địch lúc bấy giờ đã có tư tưởng tân tiến ngả về cách mạng phản đối ngụy quân, ngụy quyền liên tục làm theo ý đồ của Mỹ – triển khai cuộc chiến tranh đưa quân đi càn quét, bắn phá nhân dân ta .
Để chống lại thủ đoạn phá Hiệp định Pari, đồng thời thực thi chủ trương của tỉnh ủy tập trung chuyên sâu vượt mặt những thủ đoạn thâm độc của Mỹ – ngụy. Các công binh xưởng tỉnh, huyện lực lượng công nhân quyết tâm kiến thiết xây dựng tiềm năng cách mạng và tăng cường vũ khí để đánh địch trên mặt trận tỉnh nhà. Vì thế những công trường thi công đã chuẩn bị sẵn sàng đáp ứng vũ khí kịp thời để đánh thắng địch .
Công trường những huyện cũng khẩn trương vừa sưu tầm và vừa sản xuất vũ khí, anh Dương Văn Thà, cán bộ sưu tầm huyện Trần Văn Thời mặc kệ gian truân, nơi nào có bom, pháo lép là anh xuất hiện, miễn sao anh lấy được nhiều bom, đạn lép là anh vui mừng. Anh Thà vừa sưu tầm cho huyện vừa góp thêm phần cho xưởng tỉnh. Quá trình sưu tầm anh lấy được 50 quả bom từ 200 đến 500 kilôgam, 2 nghìn đầu đạn pháo, 70 quả bom bươm bướm. Với thành tích trên, anh Dương Văn Thà được Hội đồng Nhà nước tuyên dương anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Đây là người công nhân của xưởng đã biểu lộ ý thức cách mạng, vượt qua mọi khó khăn vất vả lập nhiều thành tích xuất sắc .
Trong toàn tỉnh có 33 công trường thi công xã. Tiêu biểu là công trường thi công xã Thới Bình, có 3 chiến sỹ Nguyễn Văn An, Huỳnh Văn Hưởng, Nguyễn Văn Hải ba anh đã nâng cấp cải tiến 50 đầu đạn pháo 105 mm trang bị cho du kích đánh đồn. Đặc biệt công trường thi công xã Lương Thế Trân sản xuất được đạn Lăn – xà – bom .
Phát huy thành tích đánh Mỹ của hai miền Nam-Bắc ; đặc biệt quan trọng là tập trung chuyên sâu đánh địch ở đồng bằng sông Cửu Long. Nghị quyết đã đề ra trách nhiệm trước mắt của quân và dân là : “ Mở cuộc hoạt động lớn trong tiến trình mới, liên tục động viên toàn Đảng, toàn quân, toàn dân trên cả ba vùng, tăng nhanh những cuộc đấu tranh chính trị, quân sự chiến lược, binh vận và pháp lý, tiến công liên tục đòi địch phải thi hành Hiệp định trước hết là triển khai việc ngừng bắn, lập lại độc lập, thực thi những quyền tự do dân chủ cho nhân dân. Đồng thời đẩy lùi từng bước để giữ vững độc lập, không ngừng đưa trào lưu cách mạng tiến lên sẵn sàng chuẩn bị vượt mặt những hành vi liều lĩnh của nếu địch ( 70 ) .
Thực hiện thông tư của Khu, những công binh xưởng liên tục nêu cao hiệu suất cao, cung ứng kịp thời vũ khí cho lực lượng võ trang để tiến công địch bảo vệ vùng nông thôn giải phóng. Xưởng quân giới Cà Mau từ cán bộ đến tận chiến sỹ tích cực sản xuất, làm suốt cả ngày lẫn đêm với khẩu hiệu “ Tự lực giải phóng tỉnh ”. Một ngày bằng một tháng sản xuất thông thường. Chỉ tính từ tháng 12/1974 đến tháng 04/1975, xưởngh Cà Mau sản xuất 1.686 quả Lăn – xà – bom, 1.495 bệ phóng đầu đạn những loại, 1.880 quả thủ pháo, lựu đạn, 336 quả mìn những loại. Sản xuất 3 khẩu Lăn-xà-bom một khẩu cối 100 mm .
Khi giải phóng miền Nam 30/4/1975, thống nhất quốc gia. Công nhân và nhân dân lao động tỉnh nhà góp thêm phần tích cực cùng những đoàn thể chính quyền sở tại ( quân quản ) giữ trật tự bảo mật an ninh và dữ gìn và bảo vệ những kho tàng, công xưởng, nhà máy sản xuất ta quản trị. Đặc biệt là bảo vệ điện, nước và quét dọn vệ sinh những khu lao động ; phát huy nghề nghiệp công nhân và những nhân viên cấp dưới đảm nhiệm ở những xí nghiệp sản xuất, nhà máy sản xuất ta mới tiếp quản. Thực hiện chủ trương của mặt trận và bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ kinh tế tài chính cho những nhân viên cấp dưới ta “ lưu dụng ” để liên tục thao tác Giao hàng cho quyền lợi xã hội trong những ngày ta mới tiếp quản còn nhiều khó khăn vất vả .
Tóm lại : Nhân dân lao động và công tác làm việc Công đoàn ( 71 ) tỉnh Cà Mau trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ đã khắc phục những khó khăn vất vả đi theo ngọn cờ tiên phong của giai cấp công nhân là Đảng cộng sản Nước Ta ; đặc biệt quan trọng là Công Vận ( Công đoàn ) đã trở thành mạng lưới hệ thống chính trị của Đảng, Nhà nước ta ; góp thêm phần tích cực trong công cuộc giải phóng dân tộc bản địa – hoàn thành xong cách mạng dân tộc bản địa, dân chủ nhân dân .
Ở mỗi quy trình tiến độ lịch sử dân tộc, nhân dân lao động và công tác làm việc Công đoàn của tỉnh nhà đã phát huy trutyền thống cách mạng ; đoàn kết ngặt nghèo với những những tầng lớp nhân dân ; góp phần sức người, của cho kháng chiến. đặc biệt quan trọng là lực lượng công nhân lao động trong những binh xưởng sản xuất vũ khí từ cơ sở đến tỉnh đã đem lại những hiệu suất cao to lớn, đó là cung ứng kịp thời vũ khí cho mặt trận tại tỉnh để đánh địch và thắng địch. Đồng thời đã biểu lộ nhiều tấm gương tiêu biểu vượt trội trong chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong lao động sản xuất và chiến đấu bảo vệ kho tàng, công xưởng đến hơi thở ở đầu cuối .Trong những năm kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, công nhân của tỉnh không có bao nhiêu, nhưng lực lượng lao động (nghề nghiệp, thợ thủ công, nhân viên công xưởng, xí nghiệp…) đã chiến đấu rèn luyện đạo đức, phẩm chất, phát huy được ý chí cách mạng, đóng góp sức mình cho kháng chiến, từng bước tạo được tính tiên phong của giai cấp công nhân trong hành động cách mạng.
Sau khi Cà Mau được giải phóng công nhân và nhân dân lao động của tỉnh nhà cùng cả nước bắt tay vào công cuộc tái tạo và kiến thiết xây dựng chủ nghĩa xã hội trên quê nhà – quốc gia. Đây là thời kỳ vai trò của giai cấp công nhân và nhân dân lao động góp thêm phần tích cực cho công cuộc kiến thiết xây dựng xã hội mới, xã hội công minh, dân chủ và văn minh .
(1)Tỉnh Bạc Liêu được thành lập 18/12/1882.
(2)Đồng chí đã bị bọn mật thám bắt và tra tấn anh đến chết vào năm 1931.
(3)Hồ Chí Minh – Vì độc lập, vì chủ nghĩa xã hội. NXB Sự thật – trang 27.
(4)Giai cấp công nhân Việt Nam, trang 120.
(5)Nhà số 43 đường Phạm Văn Ký, TP Cà Mau.
(6) Gần dưới dốc cầu Quây (ngang Sở Thương mại).
(7)28/7/1929 – Công hội đỏ Bắc Kỳ ra đời.
(8)Là nơi tổ chức từng đợt để khai thác cây.
(9)“Lời kêu gọi” của đồng chí Nguyễn Ái Quốc – Nội san nghiên cứu lịch sử Đảng số 2, tháng 5, năm 1971.
(10)Theo tài liệu Pháp – bản tin số 4162, ngày 12/12/1932.
(11) Khu vực làm muối thuộc tỉnh Bạc Liêu.
(12)Cập bến bờ Vĩnh Châu (lúc bấy giờ thuộc tỉnh Bạc Liêu).
(13)Bản tin số 3398-S, ngày 10/10/1934.
(14)Trích lịch sử Đảng bộ tỉnh Minh Hải, trang 52. NXB Mũi Cà Mau
(15)Quận ủy Cà Mau thành lập 7/1937 ranh giới và diện tích như tỉnh Cà Mau hiện nay.
(16)Văn kiện Đảng 1936 – 1939.
(17)Trích lịch sử phong trào công nhân và Công đoàn VN – trang 164.
(18)Trước là Hội công nhân phản đế.
(19)Cụm đảo Hòn Khoai gồm co : Hòn Tượng, Hòn Sao, Hòn Đồi Mồi, Hòn Trợ và Hòn Khoai.
(20)Khi khởi nghĩa tên phó đảo đi trị bệnh ở Sài Gòn.
(21)Trích lịch sử phong trào công nhân và Công đoàn Việt Nam. NXB LĐ trang 169.
(22)Trích Nghị quyết tháng 5/1941
(23)Thị xã Bạc Liêu thời kỳ chống Pháp là tỉnh lỵ của tỉnh, Cà Mau là thị trấn.
(24)Hồ Chí Minh tuyển tập, tập I trang 485.
(25) Trích đánh giá cuốn “Lịch sử phong trào công nhân và Công đoàn Việt Nam “. NXB LĐ, trang 218.
(26) Danh sách BCH Hội Công nhân cứu quốc chưa xác định được, còn tiếp tục sưu tầm.
(27) Cả tỉnh Bạc Liêu (nay là Bạc Liêu – Cà Mau) đóng góp gần 20 Kg vàng cho kháng chiến.
(28) Bà Ngô Thị Huệ sau này là phu nhân của cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh.
(29) Lúc bấy giờ tạm gọi là Công Vận.
(30)Năm 1946, 1947, địch đánh mạnh ở một số tỉnh Trà Vinh, Sóc Trăng, Vĩnh Long chạy xuống rừng U Minh tạm lánh thời gian, được nhân dân trong tỉnh che chở, đùm bọc.
(31)Tư liệu này còn đang thẩm định thêm.
(32)Chưa có danh sách.
(33)Tổ chức này chúng lập cuối năm 1949 để lừa mị công nhân.
(34)Trích lịch sử phong trào công nhân và Công đoàn Việt Nam trong kháng chiến, trang 103 và 104.
(35)Đại hội khai mạc ngày 01 – 15/01/1950, có 200 đại biểu đại diện 30 vạn đoàn viên Công đoàn ở 1.012 cơ sở trong cả nước đã về dự và bầu BCH 21 đồng chí.
(36)Trích thư Chủ tịch gởi Đại hội CĐVN lần thứ nhất, trong cuốn phong trào công nhân Việt Nam.
(37)Khi nấu cơm hớt nấm gạo bỏ vào hủ, khi đầy, Ban tổ chức đến nhận, gởi cho bộ đội.
(38)Xưởng đóng tại vườn ông Lưu Văn Sến, Lưu Văn Tử ở Cái Giếng.
(39)Trích hậu cần nhân dân tỉnh Minh Hải, trang 42.
(40)Trích công nhân Sài Gòn – Chợ Lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, NXB Lao Động, trang 266.
(41)Là những đồng chí được phân công hoạt động bí mật ở thành thị.
(42) Xem tin Việt Tấn xã ngày 17/1/1973 Cục lưu trữ tại TP Hồ Chí Minh
(43)Trích Công nhân Sài Gòn – Chợ Lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, NXB Lao Động, trang 294.
(44) Lấy ve chai đưa thuốc nổ vào và làm ngòi đi đạp nổ, hoặc ném cũng nổ.
(45)Đ/c sau này được nhà nước ta tuyên dương anh hùng lực lượng võ trang nhân dân.
(46)Theo tư liệu của sách “Hậu cần Minh Hải – 30 năm chiến tranh).
(47)Trích sách: Mặt Trận giài phóng dân tộc miền Nam – NXB Sự Thật Hà Nội năm 1960, trang71.
(48)Trích lịch sử Đảng bộ Minh Hải, NXB Mũi Cà Mau, trang 214.
(49)Trái đầu bằng gang, nặng 12 kg, tầm đạn đi 350 mét.
(50)Trái đầu đạn bằng thau, trọng lượng 12,5 kg, tầm đạn đi 350 mét.
(51)Trái đầu đạn bằng gang, nặng 7 kg, tầm đạn đi 700 mét.
(52)Tất cả hai trận ta diệt trong tháng 4 năm 1961.
(53) Dựa theo số liệu của cuốn “Hậu cần nhân dân Minh Hải”. Tr 93-94.
(54)Dựa theo số liệu của cuốn “Hậu cần nhân dân dân Minh Hải”. Tr 93-94.
(55)Đ/c Lâm Quang Sinh (Mười Thượng), Nguyễn Văn Đạo (Bảy Đường), Nguyễn Thanh Trần (Tư Lưới) và Tư Báo(56) Tàu xuất bến 01/8/1961 là tàu của Khu.
(57)Tàu xuất bến 3/8/1961 là tàu của Tỉnh ủy Cà Mau.
(58)Đ/c Lê Duẩn gặp Đ/c Bông Văn Dĩa ngày 11/8/1961.
(59)Theo tài liệu sách Hậu cần nhân dân tỉnh Minh Hải.
(60)Đ/c Huỳnh Văn Sao, Nguyễn Văn Bé, Võ Tấn Thành, Nguyễn Văn Khương, Ngô Văn Tấn, Ngô Văn Nhung và Sáu Rô.
(61)Theo tư liệu cách hậu cần nhân dân Minh Hải.
(62) Kỳ làm năm 1966 – 1967.
(63)Theo tư liệu báo cáo hằng tuần của tỉnh trưởng An Xuyên 1965.
(64)Theo số liệu báo cáo Tỉnh ủy năm 1965 là có 2.032 người gia đình binh sĩ, công nhân, trí thức tham gia biểu tình.
(65)Trích báo cáo Tỉnh ủy năm 1966, trang 4.
(66)Ở thành thị tổ chức đường dây bí mật.
(67)Theo tư liệu sách Bưu Điện tỉnh Cà Mau năm 1965.
(68)Trích Hậu Cần Minh Hải – 30 năm đấu tranh, trang 168.
(69)Điều 1 và 4 của Hiệp định Paris.
(70)Nghị quyết tình hình nhiệm vụ của Đảnh bộ Tây Nam Bộ trong giai đoạn mới.
(71) Công đoàn chống Pháp Cà Mau thuộc tỉnh Bạc Liêu.
( 1 ) Tỉnh Bạc Liêu được xây dựng 18/12/1882. ( 2 ) Đồng chí đã bị bọn mật thám bắt và tra tấn anh đến chết vào năm 1931. ( 3 ) Hồ Chí Minh – Vì độc lập, vì chủ nghĩa xã hội. NXB Sự thật – trang 27. ( 4 ) Giai cấp công nhân Nước Ta, trang 120. ( 5 ) Nhà số 43 đường Phạm Văn Ký, TP Cà Mau. ( 6 ) Gần dưới dốc cầu Quây ( ngang Sở Thương mại ). ( 7 ) 28/7/1929 – Công hội đỏ Bắc Kỳ sinh ra. ( 8 ) Là nơi tổ chức triển khai từng đợt để khai thác cây. ( 9 ) “ Lời lôi kéo ” của chiến sỹ Nguyễn Ái Quốc – Nội san điều tra và nghiên cứu lịch sử vẻ vang Đảng số 2, tháng 5, năm 1971. ( 10 ) Theo tài liệu Pháp – bản tin số 4162, ngày 12/12/1932. ( 11 ) Khu vực làm muối thuộc tỉnh Bạc Liêu. ( 12 ) Cập bến bờ Vĩnh Châu ( lúc bấy giờ thuộc tỉnh Bạc Liêu ). ( 13 ) Bản tin số 3398 – S, ngày 10/10/1934. ( 14 ) Trích lịch sử vẻ vang Đảng bộ tỉnh Minh Hải, trang 52. NXB Mũi Cà Mau ( 15 ) Quận ủy Cà Mau xây dựng 7/1937 ranh giới và diện tích quy hoạnh như tỉnh Cà Mau lúc bấy giờ. ( 16 ) Văn kiện Đảng 1936 – 1939. ( 17 ) Trích lịch sử dân tộc trào lưu công nhân và Công đoàn việt nam – trang 164. ( 18 ) Trước là Hội công nhân phản đế. ( 19 ) Cụm hòn đảo Hòn Khoai gồm co : Hòn Tượng, Hòn Sao, Hòn Đồi Mồi, Hòn Trợ và Hòn Khoai. ( 20 ) Khi khởi nghĩa tên phó hòn đảo đi trị bệnh ở TP HCM. ( 21 ) Trích lịch sử dân tộc trào lưu công nhân và Công đoàn Nước Ta. NXB LĐ trang 169. ( 22 ) Trích Nghị quyết tháng 5/1941 ( 23 ) Thị xã Bạc Liêu thời kỳ chống Pháp là tỉnh lỵ của tỉnh, Cà Mau là thị xã. ( 24 ) Hồ Chí Minh tuyển tập, tập I trang 485. ( 25 ) Trích nhìn nhận cuốn “ Lịch sử trào lưu công nhân và Công đoàn Nước Ta “. NXB LĐ, trang 218. ( 26 ) Danh sách BCH Hội Công nhân cứu quốc chưa xác lập được, còn liên tục sưu tầm. ( 27 ) Cả tỉnh Bạc Liêu ( nay là Bạc Liêu – Cà Mau ) góp phần gần 20 Kg vàng cho kháng chiến. ( 28 ) Bà Ngô Thị Huệ sau này là phu nhân của cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh. ( 29 ) Lúc bấy giờ tạm gọi là Công Vận. ( 30 ) Năm 1946, 1947, địch đánh mạnh ở 1 số ít tỉnh Trà Vinh, Sóc Trăng, Vĩnh Long chạy xuống rừng U Minh tạm lánh thời hạn, được nhân dân trong tỉnh che chở, đùm bọc. ( 31 ) Tư liệu này còn đang thẩm định và đánh giá thêm. ( 32 ) Chưa có list. ( 33 ) Tổ chức này chúng lập cuối năm 1949 để lừa mị công nhân. ( 34 ) Trích lịch sử vẻ vang trào lưu công nhân và Công đoàn Nước Ta trong kháng chiến, trang 103 và 104. ( 35 ) Đại hội khai mạc ngày 01 – 15/01/1950, có 200 đại biểu đại diện thay mặt 30 vạn đoàn viên Công đoàn ở 1.012 cơ sở trong cả nước đã về dự và bầu BCH 21 chiến sỹ. ( 36 ) Trích thư quản trị gởi Đại hội CĐVN lần thứ nhất, trong cuốn trào lưu công nhân Nước Ta. ( 37 ) Khi nấu cơm hớt nấm gạo bỏ vào hủ, khi đầy, Ban tổ chức triển khai đến nhận, gởi cho bộ đội. ( 38 ) Xưởng đóng tại vườn ông Lưu Văn Sến, Lưu Văn Tử ở Cái Giếng. ( 39 ) Trích phục vụ hầu cần nhân dân tỉnh Minh Hải, trang 42. ( 40 ) Trích công nhân Hồ Chí Minh – Chợ Lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc bản địa, NXB Lao Động, trang 266. ( 41 ) Là những chiến sỹ được phân công hoạt động giải trí bí hiểm ở thành thị. ( 42 ) Xem tin Việt Tấn xã ngày 17/1/1973 Cục tàng trữ tại TP Hồ Chí Minh ( 43 ) Trích Công nhân TP HCM – Chợ Lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc bản địa, NXB Lao Động, trang 294. ( 44 ) Lấy ve chai đưa thuốc nổ vào và làm ngòi đi đạp nổ, hoặc ném cũng nổ. ( 45 ) Đ / c sau này được nhà nước ta tuyên dương anh hùng lực lượng võ trang nhân dân. ( 46 ) Theo tư liệu của sách “ Hậu cần Minh Hải – 30 năm cuộc chiến tranh ). ( 47 ) Trích sách : Mặt Trận giài phóng dân tộc bản địa miền Nam – NXB Sự Thật TP.HN năm 1960, trang71. ( 48 ) Trích lịch sử dân tộc Đảng bộ Minh Hải, NXB Mũi Cà Mau, trang 214. ( 49 ) Trái đầu bằng gang, nặng 12 kg, tầm đạn đi 350 mét. ( 50 ) Trái đầu đạn bằng thau, khối lượng 12,5 kg, tầm đạn đi 350 mét. ( 51 ) Trái đầu đạn bằng gang, nặng 7 kg, tầm đạn đi 700 mét. ( 52 ) Tất cả hai trận ta diệt trong tháng 4 năm 1961. ( 53 ) Dựa theo số liệu của cuốn “ Hậu cần nhân dân Minh Hải ”. Tr 93-94. ( 54 ) Dựa theo số liệu của cuốn “ Hậu cần nhân dân dân Minh Hải ”. Tr 93-94. ( 55 ) Đ / c Lâm Quang Sinh ( Mười Thượng ), Nguyễn Văn Đạo ( Bảy Đường ), Nguyễn Thanh Trần ( Tư Lưới ) và Tư Báo ( 56 ) Tàu xuất bến 01/8/1961 là tàu của Khu. ( 57 ) Tàu xuất bến 3/8/1961 là tàu của Tỉnh ủy Cà Mau. ( 58 ) Đ / c Lê Duẩn gặp Đ / c Bông Văn Dĩa ngày 11/8/1961. ( 59 ) Theo tài liệu sách Hậu cần nhân dân tỉnh Minh Hải. ( 60 ) Đ / c Huỳnh Văn Sao, Nguyễn Văn Bé, Võ Tấn Thành, Nguyễn Văn Khương, Ngô Văn Tấn, Ngô Văn Nhung và Sáu Rô. ( 61 ) Theo tư liệu cách phục vụ hầu cần nhân dân Minh Hải. ( 62 ) Kỳ làm năm 1966 – 1967. ( 63 ) Theo tư liệu báo cáo giải trình hằng tuần của tỉnh trưởng An Xuyên 1965. ( 64 ) Theo số liệu báo cáo giải trình Tỉnh ủy năm 1965 là có 2.032 người mái ấm gia đình binh sĩ, công nhân, tri thức tham gia biểu tình. ( 65 ) Trích báo cáo giải trình Tỉnh ủy năm 1966, trang 4. ( 66 ) Ở thành thị tổ chức triển khai đường dây bí hiểm. ( 67 ) Theo tư liệu sách Bưu Điện tỉnh Cà Mau năm 1965. ( 68 ) Trích Hậu Cần Minh Hải – 30 năm đấu tranh, trang 168. ( 69 ) Điều 1 và 4 của Hiệp định Paris. ( 70 ) Nghị quyết tình hình trách nhiệm của Đảnh bộ Tây Nam Bộ trong tiến trình mới. ( 71 ) Công đoàn chống Pháp Cà Mau thuộc tỉnh Bạc Liêu .
Source: https://vh2.com.vn
Category : Cơ Hội
Tuyển thợ sửa điện lạnh làm ăn chia % tại Hà Nội Với nhu cầu khác hàng tăng cao, công ty chúng tôi cần tuyển thêm thợ điện lạnh làm...
Tuyển CTV Thợ Điện Lạnh Tại Hà Nội Làm Ăn Chia 40-60% Với nhu cầu khác hàng tăng cao, công ty chúng tôi cần tuyển thêm thợ điện lạnh làm...
Hôm nay lướt Facebook, vô tình thấy một quảng cáo của Viettelpay trình làng về Đầu tư số Savenow với mức doanh thu lên đến 30 % / năm. Nên...
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo để dẫn đầu - 50 câu chuyện thành công của các công ty hàng đầu thế giới Lời giới thiệu cho cuốn sách này...