Hướng dẫn kỹ thuật nuôi cá rô đồng thương phẩm an toàn thực phẩm

Mục lục

Bạn đang đọc: Hướng dẫn kỹ thuật nuôi cá rô đồng thương phẩm an toàn thực phẩm

Thu hoạch cá rô đồng

       I. KỸ THUẬT NUÔI THƯƠNG PHẨM

      1. Địa điểm nuôi

– Địa điểm nuôi cá rô đồng thương phẩm phải tương thích với quy hoạch nuôi trồng thủy hải sản của địa phương hoặc đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Cơ sở nuôi cần có một trong những loại sách vở sau : quyền sử dụng đất / mặt nước ; quyết định hành động giao / cho thuê đất ; hợp đồng thuê quyền sử dụng đất để nuôi trồng thủy hải sản .
– Nơi thiết kế xây dựng hạ tầng kỹ thuật nuôi : ít bị tác động ảnh hưởng bởi ô nhiễm hoặc những nơi ô nhiễm được trấn áp .
– Cơ sở nuôi phải tách biệt với khu dân cư, xí nghiệp sản xuất, bệnh viện, có mạng lưới hệ thống cấp nước không bị ô nhiễm bảo vệ tiêu chuẩn cho nuôi trồng thủy hải sản .
– Có nguồn điện lưới không thay đổi hoặc máy phát có hiệu suất tương thích .
– Giao thông đi lại thuận tiện để luân chuyển giống, thức ăn, tiêu thụ mẫu sản phẩm và thông tin tuyên truyền .

       2. Cơ sở vật chất kỹ thuật, trang thiết bị nuôi

Hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật cần được phong cách thiết kế, quản lý và vận hành tránh lây nhiễm, tránh mất an toàn lao động, bảo đảm an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường tự nhiên xung quanh, đơn cử như sau :

       2.1. Hạ tầng cơ sở

– Hạ tầng của cơ sở nuôi phải được phong cách thiết kế, thiết kế xây dựng theo đúng quá trình, quản lý và vận hành, duy trì để phòng ngừa sự lây nhiễm những mối nguy gây mất bảo đảm an toàn thực phẩm, bảo đảm an toàn dịch bệnh và an toàn lao động .
– Cơ sở nuôi phải có biển cảnh báo nhắc nhở tại nơi có rủi ro tiềm ẩn mất an toàn lao động, bảo đảm an toàn thực phẩm ( điện cao thế, độ sâu, khu cách ly dịch bệnh … ) .
– Có ao chứa, lắng diện tích quy hoạnh bằng 50% – 1/3 diện tích quy hoạnh ao nuôi .
– Bờ ao vững chãi, không sụt lún, không hang hốc, không rò rỉ, cao hơn mức nước cao nhất 0,5 m để bảo vệ không bị ảnh hưởng tác động bởi lũ lụt. Không trồng cây lớn vì cây lớn sẽ che ánh sáng mặt trời, lá cây rụng xuống làm thối nước gây ô nhiễm thiên nhiên và môi trường .
– Đáy ao phẳng phiu, hơi dốc về phía cống thoát để thuận tiện khi thu hoạch và công tác làm việc tái tạo ao .
– Cách sắp xếp ao trong khu nuôi :
+ Ao nuôi diện tích quy hoạnh thích hợp từ 3.000 – 5.000 mét vuông
+ Ao chứa diện tích quy hoạnh từ 1.000 – 1.500 mét vuông
+ Ao giải quyết và xử lý diện tích quy hoạnh từ 1.500 – 2.000 mét vuông
– Hệ thống cống hoặc ống dẫn cấp và thoát nước riêng không liên quan gì đến nhau. Không có cống thông giữa những ao nuôi .
– Khu chứa nguyên vật liệu có mái che, khô ráo, thông thoáng, phải riêng không liên quan gì đến nhau cho từng loại nguyên vật liệu : có kho chứa thức ăn, thuốc hóa chất, chế phẩm sinh học .
– Có nhà ở, nhà nghỉ cho người thao tác, WC, khu chứa nước thải hoạt động và sinh hoạt .
– Có nơi chứa bùn thải

        2.2. Các trang thiết bị

– Máy bơm nước : bơm nước từ nguồn nước cấp vào ao lắng ( bơm cố định và thắt chặt và lưu động ) .
– Các thiết bị đo chỉ tiêu thiên nhiên và môi trường nước đa phần : pH, ôxy, nhiệt độ, NH3, H2S .
– Các dụng cụ thay, cấp nước như giai lưới, túi lưới lọc nước ngăn ngừa cá tạp cá dữ, vợt lưới những loại, những loại xô, thùng .

       3. Chuẩn bị ao nuôi

       3.1. Cải tạo ao nuôi

Việc tái tạo ao có tính năng rất lớn nhằm mục đích tàn phá địch hại, mầm bệnh, tạo thiên nhiên và môi trường sống thuận tiện cho cá, gây nuôi nguồn thức ăn tự nhiên trong ao. Các bước tái tạo ao :

       – Tháo cạn: tiến hành tháo cạn nước trong ao, bắt hết cá tạp, cá dữ, dọn sạch bèo, rác, cỏ. Tu sửa bờ ao và lấp kín các hang hốc là nơi trú ẩn của địch hại. Nếu đáy ao có bùn quá dày phải nạo vét để lại lớp bùn dày khoảng 15 – 20 cm.

– Bón vôi : tái tạo nền đáy, nâng cao pH ở ngưỡng thích hợp ; diệt trừ mầm bệnh, cá tạp, cá dữ và những sinh vật địch hại ; làm tơi xốp nền đáy … Lượng vôi bột sử dụng từ 7 – 10 kg / 100 mét vuông ao, ở vùng đất chua hoàn toàn có thể tăng lên 15 – 20 kg / 100 mét vuông ao. Vôi được vãi đều khắp đáy ao và xung quang bờ ao, sau đó cày, xới đáy ao nhưng tránh không để đất chua phèn ở đáy bị hòn đảo lên .
– Phơi đáy ao : thời hạn phơi khoảng chừng 5 – 7 ngày, đến khi mặt lớp bùn nứt chân chim. Nếu ao bị chua hoặc không tát cạn được thì tăng lượng vôi, ngâm nước vôi từ 3 – 5 ngày, sau đó xả bỏ, cấp nước mới .

        3.2. Gây màu nước

– Khoảng 7 – 10 ngày trước khi thả giống thực thi gây màu nước bằng một trong những cách sau :

      Cách 1: Gây màu nước bằng cám gạo, bột cá, bột đậu nành ( ủ hỗn hợp trên theo tỷ lệ 2:1:2). Gồm 2 kg cám gạo hoặc cám ngô + 1 kg bột cá + 2 kg bột đậu nành và trộn đều hỗn hợp trên sau đó nấu chín, ủ kín từ 2 – 3 ngày là dùng được.

– Liều lượng 3 – 4 kg / 1.000 m3 nước, bón liên tục trong 3 ngày, cho đến khi ao lên màu đẹp, đạt độ trong 30 – 40 cm thì triển khai thả giống
– 7 ngày sau bón bổ trợ, liều lượng giảm 50% so với khởi đầu, địa thế căn cứ màu nước để bổ trợ .

      Cách 2: Gây màu nước bằng mật rỉ đường, cám gạo, đậu nành (ủ hỗn hợp trên theo tỷ lệ 3:1:3). Gồm 3 kg mật đường + 1 kg cám gạo hoặc cám ngô + 3 kg bột đậu nành và trộn đều hỗn hợp sau đó ủ kín trong 12 giờ là dùng được.

– Liều lượng 2 – 3 kg / 1.000 m3 nước, bón liên tục trong 3 ngày, cho đến khi ao lên màu đẹp, đạt độ trong 30 – 40 cm thì thực thi thả giống
– 7 ngày sau bón bổ trợ, liều lượng giảm 50% so với bắt đầu, địa thế căn cứ màu nước để bổ trợ

       Cách 3: Gây màu nước bằng chế phẩm vi sinh để gây màu nước, tạo nguồn thức ăn tự nhiên với công thức sau:

1 lit EM gốc + 1 lít mật rỉ đường + 2 kg cám gạo + 10 g muối + 46 lít nước sạch ( ủ kín 5-7 ngày ) — > 50 lit EM thứ cấp .

Sử dụng 10 lít EM thứ cấp đánh cho 1.000 mét vuông, 2 ngày đánh 1 lần, chạy quạt liên tục đến khi đạt được màu nước đẹp : màu trà hoặc màu xanh nhạt ( màu chuối non ), tạo được nguồn thức ăn tự nhiên khởi đầu giúp tiết giảm ngân sách, hiệu suất cao kinh tế tài chính tăng cao .

* Lưu ý :

Không nên sử dụng phân chuồng, phân gà để gây màu nước, vì những loại phân này rất dễ mang theo những mầm bệnh nguy khốn .
– Kiểm tra chỉ tiêu môi trường tự nhiên trước khi thả giống :
+ Nhiệt độ : thích hợp nhất cho cá tăng trưởng là 25 – 300C
+ pH : thích hợp cho cá tăng trưởng từ 6,5 – 8,5
+ Oxy hòa tan : Cá rô đồng một trong những loài có năng lực chịu DO ở ngưỡng thấp. Cá rô đồng có năng lực sống được trong môi trường tự nhiên thiếu nước nhiều ngày liền mà không chết nhờ cá có cơ quan hô hấp phụ là hoa khế ở trên đầu. Tuy nhiên DO thích hợp cho cá tăng trưởng 3 – 5 mg / l và nếu DO xuống thấp sẽ tác động ảnh hưởng nhiều tới sinh trưởng tăng trưởng của cá .

       3.3. Kiểm soát chất lượng nước cấp, thoát

3.3.1. Kiểm soát, giải quyết và xử lý nguồn nước cấp : Nước dùng nuôi thương phẩm cá rô đồng cung ứng Quy chuẩn kỹ thuật vương quốc QVCN 01-80 : 2011 / BNNPTNT ( Quy chuẩn Nước Ta về cơ sở nuôi trồng thủy hải sản thương phẩm – Điều kiện vệ sinh thú y ), QCVN 38 : 2011 / BTNMT quy chuẩn kỹ thuật vương quốc về chất lượng nước mặt bảo vệ đời sống thủy sinh ;

      Yêu cầu một số chỉ tiêu về vệ sinh thú ý đối với nguồn nước ngọt để nuôi thủy sản

TT	Chỉ tiêu	Đơn vị tính	Mức chỉ tiêu
1	Độ trong	cm	>> 30
2	Hàm lượng NH3 trong điều kiện: pH = 6,5 và tº = 15ºC pH = 8,0 và tº = 15ºC pH = 6,5 và tº = 20ºC pH = 8,0 và tº = 20 ºC	mg / l	< < 2,20 < < 1,33 < < 1,49 < < 0,93
3	Dầu mỡ ( khoáng )	Không quan sát thấy váng, nhũ
4	Nguyên sinh động vật và ký sinh trùng gây bệnh	Cá thể	không có

3.3.2. Kiểm soát, giải quyết và xử lý nguồn nước thoát, vệ sinh thiên nhiên và môi trường :
– Kiểm soát tồn dư kháng sinh dưới mức được cho phép
– Khi có bệnh xảy ra, cơ sở không được thải nước trong ao nuôi, phải giải quyết và xử lý tàn phá mầm bệnh trước khi thải ra thiên nhiên và môi trường ngoài. Nước thải ra môi trường tự nhiên được giải quyết và xử lý không vượt quá số lượng giới hạn được cho phép của phụ lục B, Quy chuẩn kỹ thuật vương quốc QVCN 01-80 : 2011 / BNNPTNT ;

        Yêu cầu về một số chỉ tiêu về vệ sinh thú ý đối với nước thải:

TT	Thông số	Đơn vị	Giá trị thông số kỹ thuật
1	Mùi	–	Không không dễ chịu
2	BOD5 ( 20 ºC )	mg / l	50
3	COD	mg / l	100
4	Chất rắn lơ lửng	mg / l	100
5	Clorua	mg/l Xem thêm: Tin tuyển sinh Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội 2022	600
6	Amoni ( tính theo Nitơ )	mg / l	10
7	Coliform	MNP / 100 ml	5000

– Nước thải ra môi trường tự nhiên không bị ô nhiễm hữu cơ ….

     4. Thả giống

     4.1. Mùa vụ: tháng 3 – 4 dương lịch và tháng 8 – 9 dương lịch.

     4.2. Chọn giống

– Giống phải bảo vệ chất lượng nhu yếu kỹ thuật : Có nguồn gốc rõ ràng, được sản xuất tại cơ sở sản xuất giống đủ điều kiện kèm theo. Được kiểm dịch không thiếu theo lao lý, bảo vệ chất lượng theo TCVN ( theo bảng 7, TCVN 9586 : năm trước cá nước ngọt – nhu yếu kỹ thuật )
– Tiêu chuẩn giống tốt : Ngoại hình cân đối, sắc tố tươi sáng, cá khỏe mạnh, hoạt động giải trí nhanh gọn, phản ứng nhanh với tiếng động, không xây xát, vây vẩy hoàn hảo, không mất nhớt, không dị hình, không mầm bệnh, kích cỡ đồng đều, bảo vệ 5-6 cm ( 350 – 400 con / kg ) .
– Phương pháp luân chuyển cá :
+ Vận chuyển kín : cá giống được đóng trong những túi nilon có bơm oxy .
+ Vận chuyển hở : cá giống được đựng trong những thùng chứa có sục khí, hoặc hòn đảo nước thủ công bằng tay. Cá giống trước khi thả nên tắm trong nước muối 2 %, tắm trong vòng từ 5 – 10 phút để sát khuẩn cá .

      4.3. Mật độ nuôi

– Tùy theo điều kiện kèm theo đơn cử của từng ao như : Khả năng cấp thoát nước, độ sâu và năng lực quản trị để tính tỷ lệ thả cho phù hơp, tỷ lệ thả từ 20 – 30 con / mét vuông .
– Phương pháp thả : trước khi thả phải ngâm bao, túi chứa cá xuống ao từ 15 – 20 phút, thêm từ từ nước ao nuôi vào bao chứa cá, để 5 – 10 phút cho cá quen dần với thiên nhiên và môi trường ao nuôi rồi dìm miệng túi xuống ao cho cá tự bơi ra. Nên thả cá giống vào buổi sáng hoặc chiều mát. Tránh thả cá vào buổi trưa hoặc lúc trời nắng nóng bức, cá thả sẽ bị hao hụt .

      5. Thức ăn và cách cho ăn

      5.1. Lựa chọn thức ăn

– Cơ sở nuôi phải xác lập thực thi chính sách cho ăn tương thích với nhu yếu dinh dưỡng và độ tuổi của cá nuôi .
– Không sử dụng hoocmon và chất kích thích tăng trưởng trong quy trình nuôi .
– Quản lý thức ăn, giải pháp cho ăn tương thích với từng quy trình tiến độ tăng trưởng của cá. Nên chọn loại viên nổi không tan trong nước để hạn chế sự thất thoát thức ăn và ô nhiễm ao nuôi, tiến trình đầu sử dụng thức ăn cao đạm 30 – 35 %, khi cá lớn ( trên 100 g / con ) cho ăn thức ăn có độ đạm 20 – 25 % .

      5.2. Cách cho ăn

– Tùy thuộc kích cỡ cá, quá trình sinh trưởng thì số lần, lượng thức ăn, cỡ viên thức ăn theo hướng dẫn của đơn vị sản xuất. Thời gian, số lần cho ăn, loại thức ăn ( cho ăn 2 lần / ngày vào buổi sáng lúc 7 – 8 h và buổi chiều lúc 4 – 5 h )

Cỡ cá  (g/con)	Loại thức ăn	Lượng cho ăn (% khối lượng)	Ghi chú
5 – 20	Dạng viên mảnh ( 35 % đạm )	5-7 %
> 20 – 100	Dạng viên nổi ( 30 % đạm )	3 – 4 %
> 100	Dạng viên nén ( 20-25 % đạm )	2 %

– Nên cố định và thắt chặt chỗ cho ăn và giờ cho ăn .
– Hàm lượng đạm và cỡ thức ăn biến hóa theo từng tiến trình .
– Nên dùng vó để kiểm tra và kiểm soát và điều chỉnh lượng thức ăn cho những lần tiếp nối .
– Định kỳ 1 tháng / 1 lần bổ trợ Vitamin C với lượng 3 – 5 g / kg thức ăn, mỗi lần từ 3 – 5 ngày để tăng sức đề kháng cho cá .

    6. Quản lý và chăm sóc ao nuôi

    6.1. Quản lý ao nuôi

– Theo dõi những yếu tố chất lượng nước ( như ôxy hòa tan, pH, NH3 … ) và sự biến hóa bất ngờ đột ngột của thiên nhiên và môi trường để có giải pháp giải quyết và xử lý kịp thời .

    Các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sự sinh trưởng phát triển của cá

Nhiệt độ ( 0C )	Nước nóng hay lạnh	25 – 30	Nước quá nóng cá sẽ nổi lên tầng mặt	Nhiệt độ cao dẫn đến thiếu oxy
Yếu tố	Mô tả	Khoảng thích hợp	Biểu hiện khi điều kiện kèm theo xấu	Chú thích
Oxy hòa tan ( mg / lít )	Hàm lượng oxy trong nước	> 3	Cá nổi đầu ngớp khí trên mặt nước	Cá chậm lớn
Khí độc NH3 ( mg / lít )	Dạng độc của chất đạm trong nước	< 0,02	Cá chậm lớn	pH và nhiệt độ cao làm tăng tính độc của NH3
pH	Chỉ mức độ phèn hoặc độ kiềm của nước	6,5 – 8,5	Nước bị phèn, phiêu sinh vật ( tảo … ) không tăng trưởng	pH thấp làm tăng tính độc của sắt kẽm kim loại như Kẽm, Đồng và Nhôm. pH cao làm tăng tính độc của khí NH3

     6.2. Chăm sóc

– Thường xuyên kiểm tra cống, lưới bao quanh bờ ao nếu rách nát phải tu sửa ngay, đặc biệt quan trọng quan tâm vào quy trình tiến độ mang trứng cá hoàn toàn có thể dùng nắp mang leo lên bờ thoát ra ngoài .
– Cần theo dõi diễn biến thời tiết, khi có biến hóa cần giảm lượng thức ăn, cấp thêm nước hoặc thay nước để hạn chế cá nổi đầu .
– Thường xuyên kiểm tra, theo dõi, có giải pháp duy trì không thay đổi 1 số ít yếu tố thiên nhiên và môi trường nằm trong ngưỡng được cho phép : nhiệt độ, pH, oxy hòa tan …
– Duy trì không thay đổi hàm lượng ôxy hòa tan trong nước : trong ao sắp xếp 1 – 2 máy quạt nước hoặc máy sục khí. Vào những ngày không có nắng, cần tăng thời hạn quản lý và vận hành máy. Những ngày nhiều gió, hoàn toàn có thể giảm thời hạn quản lý và vận hành nhằm mục đích tiết kiệm chi phí nguồn năng lượng .
– Chế độ thay nước : trong tháng nuôi đầu cần lấy dần nước vào ao để đạt độ sâu 1,5 m nước trở lên. Từ tháng thứ 3 trở đi thay từ 1/3 – 1/2 lượng nước với tần suất 4 lần / tháng. Định kỳ 2 tuần / 1 lần bón vôi 1 – 2 kg / 100 m3 nước .
– Sử dụng chế phẩm sinh học : định kỳ sử dụng ( theo hướng dẫn nhãn mác trên vỏ hộp của đơn vị sản xuất ) .
– Bổ sung thêm men tiêu hóa, vitamin ( đặc biệt quan trọng là VitaminC ), những chất kích thích miễn dịch : tăng năng lực tiêu hóa, tăng sức đề kháng, tăng trưởng nhanh, chống chịu tốt với những điều kiện kèm theo bất lợi của môi trường tự nhiên. Cách bổ trợ như sau : Trộn đều những chất cần bổ trợ với lượng nước vừa đủ, phun trộn đều lên lượng thức ăn cần cho ăn, để thuốc ngấm trong 10-15 phút và bao ngoài bằng dầu mực rồi cho ăn .
– Sát khuẩn nước ao nuôi : định kỳ 15 ngày, sử dụng một trong những loại thuốc diệt khuẩn như : thuốc tím 0,5 – 1 kg / 1.000 m3, iodine 0,2 – 0,3 L / 1.000 m3 hoặc những loại thuốc sát khuẩn nước khác theo hướng dẫn của nhà phân phối .
– Nếu nước ao bị nhiễm bẩn, màu đậm, cần phải thay bớt 30 % nước cũ. cấp thêm nước mới. Thường xuyên quan sát hoạt động giải trí lượn lờ bơi lội và năng lực bắt mồi của cá. Nếu thấy không bình thường cần có giải pháp giải quyết và xử lý cho tương thích .

    7. Các biện pháp phòng và trị bệnh

    7.1. Biện pháp phòng bệnh tổng hợp

– Cải tạo ao triệt để trước khi thả cá giống. Con giống phải bảo vệ quy cỡ, chất lượng. Mật độ nuôi tương thích với điều kiện kèm theo từng ao và chính sách quản trị chăm nom. Giữ môi tr ­ ường n ­ ước luôn sạch. Cho cá ăn đủ chất đủ lượng để có sức khỏe thể chất kháng bệnh .
– Tr ­ ước khi thả giống nên tắm cho cá giống bằng nước muối nồng độ 2 – 3 %, hoặc dùng thuốc tím ( KMnO4 ) nồng độ từ 10 – 15 g / m3. Thời gian tắm trong 5 – 10 phút .
– Không sử dụng những loại thức ăn bị nấm mốc, kém chất lượng …
– Vào thời hạn giao mùa xuân – hè, thu – đông, cá dễ phát sinh dịch bệnh, nên cho cá ăn thuốc phòng như bệnh sau :
– Bổ sung Vitamin C vào thức ăn để tăng cường sức đề kháng cho cá, liều lượng 3 – 5 g Vitamin C / kg thức ăn, mỗi lần từ 3-5 ngày .
– Định kỳ 2 tuần 1 lần té nước vôi hòa loãng xuống ao nuôi để khử trùng và kiềm hóa thiên nhiên và môi trường nước, liều lượng 2 kg / 100 m3 nước

    8. Thu hoạch:

– Sau khi cá nuôi đạt kích cỡ từ 7 – 10 con / kg trở lên hoàn toàn có thể thu hoạch .
– Để hạn chế mùi bùn, trước khi thu hoạch 1-2 tuần nên tích cực thay nước, hạn chế sự tăng trưởng của tảo sẽ nâng cao chất lượng cá thương phẩm .
– Trước khi thu hoạch cá cần chuẩn bị sẵn sàng đủ dụng cụ và vật tư ( tấm bạt, rổ, xô nhựa, thùng cách nhiệt, nước sạch, đá sạch, giai, lưới … ), tùy theo sản lượng cá thu hoạch mà sắp xếp nhân lực cho hài hòa và hợp lý .
– Có 2 giải pháp thu :
+ Phương pháp thu hàng loạt : Tháo 30 % lượng nước trong ao, dùng lưới vét có chiều dài tối thiểu bằng chiều dài 1 cạnh bờ ao để kéo thu cá. Chỉ kéo thu cá trên từng phần diện tích quy hoạnh ao, khi thu được hầu hết số lượng cá trong ao mới vét hàng loạt diện tích quy hoạnh ao, sau đó bơm cạn, thu nốt số còn lại .

   + Phương pháp thu tỉa: tháo cạn nước 40 – 50 cm, kéo lưới thu tỉa cá lớn. Những con còn nhỏ thì giữ lại nuôi tiếp trong thời gian ngắn nữa sẽ cho kích cỡ thu hoạch vì lúc này mật độ cá trong ao thưa cá lớn rất nhanh.

Xem thêm: Taxi 2 Công Nghệ Số Toàn Cầu, Công Ty Cổ Phần Đầu Tư Công Nghệ Số Toàn Cầu

Ks. Nguyễn Văn Thế – Phòng Chuyển giao kỹ thuật thủy sản

Source: https://vh2.com.vn
Category : Công Nghệ