Kính viễn vọng không gian Hubble – Wikipedia tiếng Việt

Kính viễn vọng không gian Hubble (tiếng Anh: Hubble Space Telescope, viết tắt HST) là một kính viễn vọng không gian đang hoạt động của NASA. Hubble không phải là kính viễn vọng không gian đầu tiên trên thế giới nhưng nó là kính viễn vọng lớn và mạnh nhất từng được phóng cho tới hiện tại. Nó được đưa lên và hoạt động trên quỹ đạo của Trái Đất tại độ cao khoảng 610 km, cao hơn khoảng 220 km so với độ cao quỹ đạo của trạm vũ trụ quốc tế ISS. Với tốc độ di chuyển khoảng 7500 m/s, Hubble có thể quay 1 vòng quanh Trái Đất trong thời gian 97 phút và 15 lần mỗi ngày. Kính Hubble mang tên của nhà thiên văn học Mỹ Edwin Powell Hubble (1889-1953). Đây là kính thiên văn phản xạ được trang bị hệ thống máy tính và một gương thu ánh sáng có đường kính 240 cm.

Hubble được trang bị không thiếu những công cụ hoạt động giải trí bằng nguồn năng lượng Mặt Trời, nhằm mục đích chụp lại tổng thể những hình ảnh của thiên hà với ánh sáng khả kiến, cực tím ( UV ) và ánh sáng bước sóng cận hồng ngoại. Tất nhiên, toàn bộ những thiết bị trên Hubble đều được phong cách thiết kế để hoạt động giải trí ngoài khí quyển của Trái Đất và nếu đặt Hubble dưới mặt đất, rất nhiều thiết bị sẽ không còn công dụng nữa .
Ngay từ những năm 1940, người ta đã mở màn nung nấu dự tính về một chiếc kính viễn vọng không gian nhưng mãi đến cuối những năm 1970 thì đó vẫn chỉ là ý tưởng sáng tạo, đề xuất kiến nghị và nhiều nhất là phác thảo trên bàn giấy. 30 năm đó đã tốn của NASA khoảng chừng ngân sách khổng lồ ( gần 1 tỷ đô la ) nên họ nhu yếu những đối tác chiến lược từ châu Âu cung ứng thêm vốn đề liên tục dự án Bất Động Sản. Đáp lại nhu yếu đó, phía cơ quan hàng không ngoài hành tinh châu Âu ( ESA ) cung ứng cho NASA 1 số ít trang thiết bị tiên phong của Hubble cùng với những tấm pin nguồn năng lượng Mặt Trời. Đổi lại, ESA nhu yếu họ phải được dùng Hubble để quan sát trong tối thiểu là 15 % thời hạn .

Tuy nhiên, quá trình chế tạo Hubble cũng không diễn ra một cách suôn sẻ theo kế hoạch của NASA. Thậm chí quá trình xây dựng cơ sở hạ tầng còn phải hoãn lại vài lần do các vấn đề nảy sinh trong giao kèo. Rồi thì qua bao nỗ lực, cuối cùng vào tháng 4 năm 1990, Hubble đã hoàn thành và chính thức phóng lên quỹ đạo từ Trạm không quân mũi Canaveral, Hoa Kỳ. Tuy nhiên, sau khi lên tới quỹ đạo và chụp được những bức ảnh đầu tiên, các nhà khoa học nhanh chóng nhận ra rằng vì lý do gì đó, tất cả các bức ảnh chụp đều vô cùng mờ nhạt, không giống với những kỳ vọng ban đầu của họ.

Sau thời hạn tìm hiểu, sau cuối họ Kết luận rằng thủ phạm chính là khiếm khuyết quang học được biết với tên gọi ” cầu sai ” ( spherical aberration ). Đây là hiện tượng kỳ lạ những tia sáng đơn sắc song song khi đi xuyên qua thấu kính không được khúc xạ đồng quy tụ tại cùng một điểm khiến cho hình ảnh bị mất nét và độ phân giải. Tiến sĩ Robert Arentz tại tập đoàn lớn hàng không thiên hà Ball Aerospace lý giải : ” Nguyên nhân là do những rìa bên ngoài của gương quá phẳng, độ lõm của nó chỉ có 4 micron, ít hơn cả độ dày của một sợi tóc. “Ball Aerospace là hãng cung ứng hầu hết những thiết bị cho Hubble và sau đó, họ sản xuất ra Corrective Optics Space Telescope Axial Replacement ( COSTAR ) – bộ gương hoàn toàn có thể hoạt động nhằm mục đích khắc phục hiện tượng kỳ lạ cầu sai của Hubble. Một điều suôn sẻ nữa là người ta đã tính trước đến trường hợp này, Hubble được phong cách thiết kế để những phi hành gia hoàn toàn có thể thay thế sửa chữa và tăng cấp nó ngay trên quỹ đạo. Và nó cũng là chiếc kính viễn vọng không gian duy nhất hoàn toàn có thể làm được điều này. Vào tháng 12 năm 1993, những phi hành gia đã tiếp cận và gắn COSTAR vào cho Hubble .
Kathryn C. Thornton và Thomas D. Akers lắp COSTAR năm 1993
Quá trình đưa COSTAR lên quỹ đạo cũng không phải là điều đơn thuần, giám đốc hạng sang tại Ball Aerospace John Troeltzsch hồi tưởng lại rằng ” bạn phải đóng gói nó một cách bảo đảm an toàn trong chiếc hộp kích cỡ tương tự một chiếc điện thoại thông minh và chịu được áp lực đè nén khi phóng lên bằng tàu con thoi. Tiếp theo đó, những phi hành gia phải đi bộ ngoài không gian, dùng cánh tay robot để lắp COSTAR vào đúng vị trí với độ đúng chuẩn lên tới 1/10 mm. ”
Từ sau khi lắp COSTAR, Hubble đã khắc phục được thực trạng cầu sai và mở màn cho hình ảnh rõ nét hơn. Sau thời hạn ship hàng, ở đầu cuối COSTAR đã được tháo xuống sau sứ mạng thứ 15 và cũng là ở đầu cuối của Hubble hồi năm 2009. Các thiết bị hiện tại mà Hubble đang sử dụng đều đi kèm với bộ COSTAR tích hợp sẵn bên trong, không cần phải gắn thêm vào nữa. Cũng trong năm 2009 này, người ta cũng thực thi lắp Wide Field 3 cho Hubble – một camera có độ phân giải và góc rộng hơn so với những thế hệ trước đây. Bên trên đây là 2 phiên bản của hình ảnh cực kỳ nổi tiếng do Hubble từng chụp lại được Pillars of Creation ( cột trụ của tạo hóa ), bức bên trái chụp năm năm ngoái bởi camera Wide Field 3 và bên phải là chụp bằng camera cũ hồi năm 1995 .
Nó hoàn toàn có thể thu nhận ánh sáng từ vật thể cách xa 12 tỉ năm ánh sáng. Nó lần tiên phong sử dụng công nghệ tiên tiến Multi-Anode Microchannel Array ( MAMA ) để ghi nhận tia tử ngoại nhưng loại trừ ánh sáng. Nó có sai số trong xu thế nhỏ tương tự với việc chiếu một tia laser đến đúng vào một đồng xu cách đó 320 km và giữ yên như vậy .Hubble mang theo nhiều trang thiết bị khoa học và camera để nghiên cứu và phân tích tài liệu và chụp lại những hình ảnh của thiên hà. Những camera này không hề tự chụp ảnh, tuy nhiên tựa như như camera cần có ống kính thì Hubble cũng cần có gương để hoạt động giải trí. Hubble có một chiếc gương chính, đường kính khoảng chừng 2,4 mét và một gương phụ kích cỡ nhỏ hơn .Ánh sáng đi từ ngoài vào gặp gương chính sẽ phản xạ đến gương phụ, sau đó ánh sáng liên tục được phản xạ trở lại vị trí TT của gương chính, tại đây có một lỗ để ánh sáng lọt qua và dẫn tới những dụng cụ khoa học. Sau đó, camera sẽ ghi lại những gì mà mạng lưới hệ thống gương phản xạ về với 2 màu trắng và đen. Còn toàn bộ những luồng sáng, sắc tố đầy sặc sỡ mà tất cả chúng ta thường nhìn thấy là do NASA và Cơ quan hàng không thiên hà châu Âu ( ESA ) tổng hợp 2 hoặc nhiều bức ảnh và bổ trợ thêm sắc tố

Việc thiết kế kính này theo dạng mô-đun cho phép các phi hành gia tháo gỡ, thay thế hoặc sửa chữa từng mảng bộ phận dù họ không có chuyên môn sâu về các thiết bị. Trong một lần sửa, độ phân giải của Hubble đã được tăng lên gấp 10.

Hubble phân phối khoảng chừng 5-10 GB tài liệu một ngày. Vài tò mò quan trọng do Hubble mang lại gồm có :

Thế hệ tiếp theo[sửa|sửa mã nguồn]

Hubble của tất cả chúng ta đã lớn tuổi và phải đồng ý đi vào dĩ vãng, nhường chỗ cho một chiếc kính khác thay thế sửa chữa. Các nhà khoa học cho biết rằng hiện tại, sức khỏe thể chất của Hubble vẫn tốt, những trang thiết bị vẫn hoạt động giải trí thông thường cho tới hết năm 2020. Khi đó, người ta đã có một số ít mạng lưới hệ thống thay thế sửa chữa. Theo kế hoạch vào năm nay, người tiếp sau của Hubble là Kính viễn vọng không gian James Webb sẽ chính thức được đưa lên quỹ đạo. James Webb có size lớn hơn ( đường kính gương gấp 3 lần Hubble ), mạnh hơn và ngân sách quản lý và vận hành cũng tốn kém hơn Hubble .James Webb dự kiến sẽ hoạt động giải trí trên quỹ đạo cao hơn, khoảng chừng 1,5 triệu km so với mặt đất – gấp hơn 4 lần so với khoảng cách từ Mặt Trăng. Khác với Hubble vốn được tạo ra để quan sát ánh sáng khả kiến và cực tím, James Webb được tối ưu cho ánh sáng hồng ngoại và có vẻ như sẽ tiếp sau kính Spitzer trong tương lai. Tiến sĩ McCarthy cho biết rằng : ” James Webb cũng bắt được ánh sáng bước sóng cận hồng ngoại tốt hơn Hubble được cho phép nhìn rõ hơn vào những đám bụi của thiên hà, nơi những ngôi sao 5 cánh và hành tinh đang hình thành. Nói cách khác, James Webb trọn vẹn thực thi tốt việc làm của Hubble và còn làm tốt, xa hơn nữa. “Sau vài năm gắng gượng, chắc như đinh rồi cũng có ngày Hubble chính thức lùi vào dĩ vãng. Trong thời hạn này, những bức xạ từ Mặt Trời chính là quân địch lớn nhất khiến cho tuổi thọ của nó giảm dần theo thời hạn. NASA luôn muốn mang Hubble trở về để lưu giữ trong viện kho lưu trữ bảo tàng nhưng với size của nó, những tên lửa hiện tại không hề mang nó bảo đảm an toàn về Trái Đất. Tuy nhiên, giải pháp ở đây là dùng tên lửa để hướng Hubble thẳng xuống đại dương hoặc cứ để cho nó trôi nổi trong không gian thêm nhiều thế kỷ nữa. Đó vẫn là dự trù và NASA sẽ liên tục xem xét để đưa ra quyết định hành động sau cuối. Trong trường hợp xấu nhất, hoàn toàn có thể Hubble bị để cho trọng tải đưa về và nghiền nát khi gặp bầu khí quyển vào năm 2037 .

Hình ảnh của Hubble chụp được[sửa|sửa mã nguồn]

NASA đã cho kính Hubble ngừng hoạt động giải trí vào năm năm trước. Hiện nay, tàu con thoi Atlantis đã sửa chữa thay thế thành công xuất sắc để tăng cấp cho Hubble hoạt động giải trí lâu hơn và hình ảnh chuẩn hơn. Thay thế nó là kính thiên văn vũ trụ James Webb .

Tiếng Anh

Tiếng Việt

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://vh2.com.vn
Category : Trái Đất