Độc đáo loại hình di sản đá thiên thạch

Đá thiên thạch ( Tektite ) được những nhà khoa học tìm thấy ở khu vực Thiền viện Trúc Lâm Đạo Nguyên thuộc xã Nâm N’Jang ( Đắk Song ). Đây là mô hình di sản kiểu thiên hà độc lạ duy nhất được xác lập trong khoanh vùng phạm vi Công viên địa chất Đắk Nông .Tên gọi Tektite có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp – “ Tektos ” nghĩa là nóng chảy. Đây là dạng thủy tinh vạn vật thiên nhiên, hình thành do tác động ảnh hưởng của thiên thạch khi rơi vào Trái đất, thuộc kiểu di sản những yếu tố về ngoài hành tinh ( kiểu F, theo Tiêu chuẩn phân loại trong thời điểm tạm thời những di sản địa chất của UNESCO ), để chỉ những khu vực còn lưu giữ những loại sản phẩm, dấu tích thiên thạch hoặc dấu tích những va đập có nguồn gốc ngoài hành tinh. Xung quanh việc hình thành của đá thiên thạch có 2 quan điểm .

Đá thiên thạch là mô hình di sản kiểu thiên hà độc lạ duy nhất được xác lập trong khoanh vùng phạm vi CVĐC Đắk Nông

Quan điểm thứ nhất cho rằng, Tektite có nguồn gốc từ Trái đất, với sự giải thích khi khối thiên thạch từ vũ trụ rơi xuống, mang theo nguồn năng lượng lớn va đập mạnh vào Trái đất, làm vật liệu Trái đất nơi va đập bị nóng chảy, văng xa hàng trăm km. Sau đó, vật liệu nóng chảy này đông cứng và nguội lạnh, hình thành nên Tektite.

Quan điểm thứ hai cho rằng, Tektite có nguồn gốc từ vũ trụ khi các thiên thạch bay lơ lửng trong không gian vũ trụ, một số rơi vào bầu khí quyển của Trái đất do lực hấp dẫn, đã ma sát với không khí và bốc cháy, rồi nóng chảy sau đó đông nguội, rơi xuống mặt đất và hình thành nên Tektite.

Tại Việt Nam, Tektite thường có màu đen, tuổi khoảng 0,75 triệu năm với hình dáng rất khác nhau như dạng đĩa, dạng cầu, dạng chày, dạng vỏ cây và các biến thể… Trọng lượng của Tektite thường phụ thuộc vào hình dạng hạt và tỷ lệ thuận với kích thước. Thiên thạch này được tìm thấy ở một số tỉnh, thành như Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Lâm Đồng…

Riêng tại Đắk Nông, trong quy trình điều tra và nghiên cứu, lập hồ sơ di sản trong vùng Công viên địa chất Đắk Nông, những nhà khoa học đã tìm thấy 3 mẫu Tektite có kích cỡ từ 4 – 6 cm. Các mẫu thiên thạch này đặc trưng cho kiểu Indochinit, thuộc vùng Tektite Á – Úc tại Thiền viện Trúc Lâm Đạo Nguyên, có màu đen, phớt nâu, trên mặt phẳng có nhiều vết lõm tròn và rãnh khía, ánh thủy tinh .
Việc tìm thấy dấu vết của đá thiên thạch trong vùng Công viên địa chất Đắk Nông mở ra một hướng tiếp cận mới về sự phong phú những mô hình di sản của khu vực này. Theo những chuyên viên tư vấn kiến thiết xây dựng và tăng trưởng khu vui chơi giải trí công viên địa chất, trong thời hạn tới, tỉnh Đắk Nông cần mời những nhà khoa học trong và ngoài nước, những viện điều tra và nghiên cứu để tương hỗ địa phương tổ chức triển khai những cuộc khảo sát, nghiên cứu và điều tra nâng cao về mô hình di sản kiểu ngoài hành tinh độc lạ này .
Bài, ảnh : Gia Bình

Source: https://vh2.com.vn
Category : Trái Đất