Hiệu ứng đám đông: Con dao hai lưỡi

Mở đầu giờ triết học, thầy giáo bước vào lớp, sau khi để cặp lên bàn, chưa kịp đáp lại lời chào của học viên như thường lệ, thầy bước hấp tấp vội vàng ra cửa, ngước nhìn lên khoảng chừng không. Cả lớp nhốn nháo, mới đầu là vài bạn len lén đi ra, sau đó nhiều bạn khác lần lượt rời chỗ ngồi, tổng thể đứng sau sống lưng thấy cùng nhìn theo phía ánh mắt thầy đổ về đó … Chưa ai kịp biết việc gì xảy ra thỉ thầy bước trở vô, cầm viên phấn vừa ghi bảng vừa trình làng : “ Hôm nay tất cả chúng ta học bài : Hiệu ứng đám đông ”. Mỗi khi xung quanh xảy ra những trường hợp tựa như tôi thường nhớ về tiết giảng của thầy tôi năm xưa.

Hiệu ứng đám đông và ý nghĩa tích cực của nó

Thường trong tâm lý của nhiều người hiệu ứng đám đông là một hiện tượng xấu đi nhưng thật ra không phải, nó có cả mặt tốt và mặt xấu. Rất nhiều việc làm tốt có ý nghĩa có giá trị nhân văn được một cá thể hoặc tập thể phát ra và sau đó lôi kéo theo nhiều cá thể, tập thể khác triển khai. Từ một đốm lửa nhỏ bùng lên thành một ngọn lửa lớn, hun đúc ý thức tương thân tương ái của đồng bào.

Không ít vụ việc do đám đông hiếu kỳ, thiếu hiểu biết đã thúc đẩy sự việc đi đến khó kiểm soát, gây ra những hậu quả đáng tiếc. (Ảnh: Internet)

Điển hình có việc quyên góp cứu trợ đồng bào bị lũ lụt của ca sĩ Thủy Tiên hồi năm trước đã tạo lên một làn sóng chung tay hướng về miền Trung ruột thịt. Mới đây là sự kêu gọi cộng đồng ủng hộ kinh phí để mua vaccine ngừa Covid-19 của Đài Truyền hình TP.HCM. Chương trình được sự quan tâm của các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, lan tỏa thành một cuộc phát động lớn.

Bạn đang đọc: Hiệu ứng đám đông: Con dao hai lưỡi

Một số quy mô khác cũng cần được nhắc tới như mạng lưới quán cơm từ thiện nở ra rầm rộ hiện nay xuất phát từ Quán cơm xã hội Nụ Cười ( quán cơm 2000 ) của Quỹ từ thiện Bông Sen khai trương mở bán ngày 12/10/2012 do nhà báo Nam Đồng khởi xướng. Nhân rộng ra còn có tủ quần áo, tủ bánh mì, thùng nước uống không lấy phí … Open khắp nơi. Trong đời sống đời thường, hiệu ứng đám đông góp thêm phần hình thành nên những thói quen tốt, kiểm soát và điều chỉnh hành vi, những chuẩn mực cư xử của con người. Rõ nét nhất là những bạn mần nin thiếu nhi mẫu giáo, khi ở nhà thì rất “ bất kham ” nhưng khi vào lớp thì “ đâu ra đó ” do thấy toàn bộ những bạn đều làm như vậy, mình không hề làm khác. Hoặc khi vào những nơi công cộng như chùa chiền, nhà thời thánh, bệnh viện … thì đi nhẹ nói nói khẽ, nhã nhặn, lịch sự và trang nhã là cách hành xử mà đám đông mang lại cho mỗi cá thể. Tóm lại, nhìn từ góc nhìn tích cực, không có hiệu ứng đám đông, xã hội văn minh sẽ sụp đổ. Hiệu ứng đám đông có sức mạnh link thực sự, thôi thúc, động viên, khuyến khích con người vươn lên, tạo ra những hành vi, những hiệu quả tốt đẹp hơn.

Hiệu ứng đám đông khi rơi vào tiêu cực

Tuy nhiên, mặt trái xấu đi của hiệu ứng đám đông cũng không ít. Nhất là trong thời đại internet tăng trưởng, mạng xã hội lên ngôi như hiện nay. Bất kể vấn đề đã kiểm chứng hay chưa, nhiều người cứ phán xét như đúng rồi. Thế là hàng trăm, hàng nghìn người like, phản hồi, san sẻ tạo nên hiệu ứng đám đông thật kinh khủng, gây nên nhiều phiền phức, oan ức.

Cũng đã có không ít vụ việc do đám đông hiếu kỳ, thiếu hiểu biết đã thúc đẩy sự việc đi đến khó kiểm soát, gây ra những hậu quả đáng tiếc. Ví dụ như vụ việc xảy ra tại Hải Dương trước đây. Một người đàn ông bị cho là đối tượng thôi miên, bắt cóc trẻ em. Chưa kịp tìm hiểu tận tường sự việc, đám đông kích động đã vây đánh nạn nhân thừa sống thiếu chết… Trong phiên tòa xét xử, nhiều bị cáo cho biết họ nổi giận vì thấy những người xung quanh họ đang giận dữ kêu gào khiến họ tin người đàn ông kia là kẻ bắt cóc thật sự.

Xem thêm: Những nguy hiểm đến từ wifi công cộng và cách phòng tránh

Hiệu ứng đám đông là một hiệu ứng tâm lý mang tính dây chuyền sản xuất, số lượng người tham gia càng nhiều thì hiệu quả của hiệu ứng càng lớn. Nếu rơi vào xấu đi, hoàn toàn có thể bị chi phối bởi sự xô lệch, gây nên những hậu quả lớn, thậm chí còn hoàn toàn có thể giết chết một con người theo cả nghĩa bóng lẫn nghĩa đen.

Hiệu ứng đám đông là một hiệu ứng tâm lý mang tính dây chuyền, số lượng người tham gia càng nhiều thì kết quả của hiệu ứng càng lớn. (Ảnh: Internet)

Hiệu ứng đám đông trong kinh doanh 

Trong kinh doanh thương mại, hiệu ứng đám đông cũng tỏ ra “ lợi hại ” mặc dầu xét theo chiều tốt hay xấu. Với những người kinh doanh nhỏ lẻ ở chợ, hiệu ứng đám đông được dùng như một “ chiêu trò ”, họ sử dụng một lực lượng “ chim mồi ” mặc cả nói cười huyên náo để câu khách. Ngày nay, hình thức thương mại điện tử thông dụng, những tên thương hiệu trọn vẹn hoàn toàn có thể tận dụng những lượt like, share, comment dựa vào tâm lý tin yêu người đi trước đã sử dụng loại sản phẩm hoặc dịch vụ của nhãn hàng để lôi cuốn cho mình một lượng khách lớn. Số người ngần ngại chưa muốn hoặc không có dự tính mua hàng khi tiếp cận những nhìn nhận tốt này sẽ thuận tiện bỏ tiền ra. Dựa vào lời nhìn nhận loại sản phẩm của đám đông để lôi cuốn người mua là kế hoạch marketing mưu trí và hiệu suất cao.

Nhưng hiệu ứng đám đông cũng đã từng làm điêu đứng không ít cho ngành sản xuất và tiêu thụ nông sản: Chỉ sau gần nửa ngày, đoạn video đăng tải “xoài mút có chứa ny long bên trong” của một Facebooker đã hút hơn 2,2 triệu lượt xem. Nhiều sạp kinh doanh loại xoài này rơi vào cảnh ế ẩm đìu hiu.

Xem thêm: Giới thiệu Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Cộng Đồng

Người dân mua nhu yếu phẩm tích trữ do lo ngại dịch Covid-19 tại thành phố Los Angeles, bang California, Mỹ. (Ảnh AFPTTXVN)

Tương tự như vậy, bưởi gây ung thư vú, khoai lang nhiễm chất độc da cam đã gây tác động ảnh hưởng tâm lý nặng nề so với người tiêu dùng và gây thiệt hại nghiêm trọng cho nông dân. Nhiều doanh nghiệp cũng từng bên bờ vực phá sản vì hiệu ứng đám đông : tin tức xúc xích Vietfoods chứa chất gây ung thư làm dấy lên làn sóng tẩy chay mẫu sản phẩm này khiến doanh nghiệp lao đao ước tính thiệt hại lên đến 10 tỷ đồng chỉ vì những Kết luận hấp tấp vội vàng thiếu địa thế căn cứ của một đơn vị chức năng quản trị thị trường .

Cho thấy, đám đông sẽ tạo được hiệu ứng tích cực có ích cho hội đồng nhưng ngược lại nó cũng đẩy con người vào những trường hợp rất là thê thảm. Vì thế cần lắm những hiệu ứng đám đông tích cực chung tay vì đời sống bình yên và tăng trưởng.

Source: https://vh2.com.vn
Category : Công Cộng