Claude Galien (131-201) thầy thuốc lớn nhất thời Cổ đại, sau Hippocrate | Danh y Đất Việt

Sinh năm 131 tại Pergame, Claude Galien là con của Nicon, một kiến trúc sư uyên bác phong phú của Hy Lạp. Lúc 15 tuổi, ông khởi đầu học logique và triết học tãi thành phố nơi ông sinh ra. Nhưng hai năm sau, cha ông thấy một giấc mơ lạ kỳ, trong giấc mơ đó, ông thấy Claude Galien trở thành một nhà thuốc đại tài. Từ đó Nicon hướng dẫn con trên con đường đó vì theo ông, Galien đã được tiền định .
Sau khi cha mất, Galien quyết định hành động rời Pergame để du học. Ông tới Smyrne ở Corinthe, rối Alexandrie. Sau đó ông viếng Cilicie, Phénicie, Palestine, Scyros, những hòn đảo Crête và Chypre. Và tận dụng chuyến du hành đó để học những bài học kinh nghiệm của những thầy thuốc nổi tiếng nhất vùng địa trung hải này. Lúc 29 tuổi, Galien trở lại Pergame và làm thầy thuốc cho trường Những người đấu kiếm ( Ecole de gladiateurs ). Nhờ có những nhân vật tình nguyện, ông triển khai xong kỹ năng và kiến thức về giải phẫu củ mình và ý tưởng cách điều trị những tổn thương thần kinh .
Sau bốn năm ông cảm thấy cần phải đào sâu thêm nhiều nữa nên đến Rome, một nơi có nhiều triển vọng. Nơi đây ông thành đạt lớn nhờ có biệt tài chẩn đoán bệnh. Ông kể chuyện về một người đàn bà La Mã đến khám bệnh, ông biết ngay bà ta chẳng có bệnh nào cả, trừ bệnh si tình một chàng trai hát rong. Người ta ca tụng sự hiểu biết về khung hình học của ông. Ông có cách giải độc cho bệnh nhân mà những thấy thuốc đồng thời không biết dùng. Ông chữa trị cho vợ của Flavius Boethus, nhân vật trong chính quyền sở tại La Mã rất có uy quyền và kết bạn và được ông này yểm trợ. Sau đó ông được làm thầy thuốc mái ấm gia đình cho nhà vua La Mã nổi tiếng Marc Aurèle ( Các bạn xem phim La chute de l’empire romain, và gần đây Le gladiateur, phim kể về những ngày ở đầu cuối của César Marc Aurèle và con trai ông là Commode )

Khi chữa trị thì ông theo truyền thống Hippocrate, nhưng  về cơ thể học hay sinh lý học thì ông hướng  về Aristote hơn. 

Bạn đang đọc: Claude Galien (131-201) thầy thuốc lớn nhất thời Cổ đại, sau Hippocrate | Danh y Đất Việt

Ngoài sinh lý học (physiologie) là đề tài ông  ham thích nhất, ông còn khào cứu về lĩnh vực vệ sinh và dược phẩm (những  cây thuốc). Nhưng căn bản của y học đối với ông  vẫn  là cơ thể học. Ông  làm phẫu thuật trên động vật (thường  là khỉ) vì autopsie (giải phẫu và khám nghiệm người chết) lúc  bấy giờ bị cấm. Chính vì vậy mà có khi những  kết luận về cơ thể học  bị sai. Tuy nhiên  Galien có những nghiên cứu quan trọng về các cơ bắp và hệ thống  thần kinh. Ông  tả rất đúng cuộc hành trình của luồng thần  kinh từ não bộ và nghiên cứu ảnh hưởng của sợi thần kinh trên cử động bắp thịt. Ông  còn tả sự khác biệt giữa máu của động  mạch vả  tĩnh mạch. Nhưng  ông  lầm về chức  năng của gan  và tim, cho rằng gan là trung tâm của tuần hoàn.

Sơ dồ sinh lý học của ông dựa trên học thuyết 4 yếu tố (nước, khí, đất, lửa) kết hợp với 4  tính chất vật lý (nóng, lạnh, ẩm, khô) ảnh hưởng trên 4 thể dịch (máu, mật, nước dãi (pituite), atrabile ( mật đen, gây sự buồn trầm uất)

Xem thêm: Tin tuyển sinh Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội 2022

Galien trải rộng học thuyết Hippocrate và thêm vô 4 tính khí con người nhiệt tình, hờ hững, buổn bã, nóng giận .

Dựa trên căn bản các thuyết của Aristote, Galien quy các hiện tượng sinh lý cho các  lực huyên bí làm nhiệm vụ do những tác  nhân gọi là pneuma (esprit, tinh thần). Có 3 dạng  pneuma  tương đương với 3   lực:  pneuma thiên nhiên được tạo thành trong  gan, các  pneuma sống (esprits vitaux) được tạo thành trong tim và động  mạch và các  pneuma tự nhiên do bản năng (esprits animaux) được tạo thành trong  não bộ. Những chức  năng  tương đương là thiên nhiên  như sự ăn uống, sống  như co bóp tim và đam mê, bản năng  như  sự thông  minh và cảm giác.  Sơ đồ sinh lý này là căn bản cho tất cà nền  y học  thời Trung cổ.

Xem thêm: Tin tuyển sinh Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội 2022

Nhưng Galien không khiêm nhường như Hippocrate. Tuy có năng lực, uyên bác và thành công xuất sắc, ông mê hồn ” tự đánh bóng ” lấy mình nên những y sĩ đương thời ganh tị và oán hận ông. Họ cho ông là ” y sĩ huênh hoang “, ” kẻ nói những nghịch biện “, ” người làm những kỳ công ” … Trước sự thù nghịch ngày càng tăng Galien quyết định hành động rời khỏi Rome năm 167. Sư ra đi trùng hợp với bệnh dịch hạch xuất phát là thời cơ cho những kẻ gièm pha kết tội ông là hèn nhát. Dù thế nào đi chăng nữa, Galien đi du lịch một thời hạn trước khi quay trở lại Rome, khi Marc Aurèle kêu ông về chăm nom sức khỏe thể chất cho hai con trai ông là Commodus et Sextus. Nên ông mới trở lại dạy học và viết những tác phẩm của ông cho đến ngày ông mất, có lẽ rằng năm 201 tại Rome hay Sicile .
Tác phẩm của Galien đăc biệt nhiều mẫu mã. Gổm khoảng chừng 500 bài tiểu luận về y khoa, triết lý và đạo đức mà rất nhiều bài bị thiêu hủy vì đền Hòa Bình bị cháy năm 192. Nhưng có nhũng bài đến được với tất cả chúng ta nhờ những bài dịch về y khoa do những nhà trí thức arabe thời Trung cổ làm .

Ảnh hưởng của những bài viết của Galien rất lớn, từ thế kỷ thứ 2 đến thế kỷ thứ 15 chúng dúng để tìm hiểu thêm y khoa và chỉ bị bài bác rất trễ sau này, bài bác một cách dè dặt vì tầm vóc to lớn của chúng so với nhà thời thánh Rome cho đến thời Phục Hưng. Thật ra vì Galien tin rằng có sự hiện hữu của Chúa, duy nhất, phát minh sáng tạo ra khung hình con người. Điều này được nhà thời thánh gật đầu ông. Nên từ lâu lắm không ai dám chống lại Galien bởi vì chống Galien tức là chống lại nhà thời thánh .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Công Nghệ