Tác động của cách mạng công nghiệp 4.0 tới đầu tư trực tiếp nước ngoài trên thế giới và Việt Nam

( thitruongtaichinhtiente.vn ) – Cách mạng công nghiệp lần thứ tư ( CMCN 4.0 ) đã và đang diễn ra một cách nhanh gọn, ảnh hưởng tác động thâm thúy đến mọi nghành của đời sống xã hội, đặc biệt quan trọng là ảnh hưởng tác động đến kinh tế tài chính một cách can đảm và mạnh mẽ với những nghành chủ chốt của kinh tế tài chính đối ngoại như thương mại quốc tế, góp vốn đầu tư quốc tế gồm có góp vốn đầu tư trực tiếp quốc tế ( FDI ). Tình hình này yên cầu những vương quốc và Việt Nam cần có những nghiên cứu và phân tích, nhìn nhận tương thích để chớp lấy và thích ứng tốt nhất với cuộc cách mạng này .

Tóm tắt: Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) đã và đang diễn ra một cách nhanh chóng, tác động sâu sắc đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, đặc biệt là tác động đến kinh tế một cách mạnh mẽ với các lĩnh vực chủ chốt của kinh tế đối ngoại như thương mại quốc tế, đầu tư quốc tế bao gồm đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Hơn 30 năm qua, FDI đã đóng vai trò rất quan trọng làm thay đổi bộ mặt kinh tế của Việt Nam và nâng cao vị thế của Việt Nam trong khu vực và quốc tế. Trong thời gian tới, định hướng thu hút FDI vẫn tiếp tục được Chính phủ Việt Nam đặt sự quan tâm đáng kể. Tuy nhiên, trước những tác động mạnh mẽ và đa dạng của công nghệ (trí tuệ nhân tạo) thì việc duy trì và thúc đẩy thu hút FDI theo các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của các quốc gia đang phát triển trong đó có Việt Nam cũng sẽ phải đối mặt với những ảnh hưởng của công nghệ 4.0 làm thay đổi toàn diện tình hình kinh tế xã hội trong đó có dòng vốn FDI. Tình hình này đòi hỏi các quốc gia và Việt Nam cần có những phân tích, đánh giá phù hợp để nắm bắt và thích ứng tốt nhất với cuộc cách mạng này.

Impacts of  The 4th Industrial Revolution on foreign direct investment in the world and in Vietnam

Abstract: The 4th Industrial Revolution has been taking place rapidly, having a critical impact on all areas of social life, especially strong impact on economic sectors with key areas of external economy such as international trade, international investment including foreign direct investment (FDI). Over the past 30 years, FDI has played a very important role in changing the economic face of Vietnam and enhancing Vietnam’s position in the region and the world. In the coming time, the orientation of attracting FDI will continue to receive considerable attention from the Government of Vietnam. However, with the strong and diverse impacts of technology (artificial intelligence), the maintaining and promotion of FDI attraction according to the socio-economic development goals of developing countries, including Vietnam will also have to face the effects of 4.0 technology, which will completely change the socio-economic situation, including FDI inflows. This situation requires countries in the world and Vietnam to have appropriate analysis and assessments to best grasp and adapt to this revolution.

1. Tổng quan về cách mạng Công nghiệp lần thứ 4

Lịch sử quốc tế đã trải qua 3 cuộc cách mạng công nghiệp là cuộc cách mạng về sản xuất cơ khí vào những năm cuối thế kỷ 18, cuộc cách mạng về sản xuất sản phẩm & hàng hóa hàng loạt vào cuối thế kỷ 19, và cuộc cách mạng số hóa vào những năm 1960 và giờ đây là kỷ nguyên của công nghệ 4.0 .
Được kiến thiết xây dựng dựa trên nền tảng kỹ thuật số ; đây là cuộc cách mạng, đại diện thay mặt cho những công nghệ mới. CMCN 4.0 được lưu lại bởi công nghệ mới cải tiến vượt bậc trong 1 số ít nghành nghề dịch vụ gồm có tài liệu lớn, robotics, trí tuệ tự tạo ( AI ), công nghệ nano, công nghệ sinh học, Internet vạn vật ( IoT ), in 3D, và xe tự lái. Xu thế ứng dụng công nghệ mới này tạo ra những năng lực trọn vẹn mới trong sản xuất và kinh doanh thương mại, có ảnh hưởng tác động thâm thúy tới những mạng lưới hệ thống chính trị, xã hội, kinh tế tài chính quốc tế. Các mạng lưới hệ thống sản xuất toàn thế giới sẽ được liên kết với nhau, liên kết với sức mạnh của những công nghệ thống kê giám sát, nghiên cứu và phân tích tiên tiến và phát triển, liên kết với mạng lưới hệ thống cảm ứng giá rẻ trải qua những phương pháp liên kết mới dựa trên internet. Sự tăng trưởng bùng phát của những mạng lưới hệ thống sản xuất tiên tiến và phát triển dựa trên số hóa và liên kết, hay còn được gọi là những “ Hệ thống tích hợp số – vật lý ” ( Cyber – physical systems – CPS ), sẽ mang lại những mẫu sản phẩm và dịch vụ đủ tốt, rẻ, số lượng nhiều, và phong phú và đa dạng .

2. Các đặc trưng của công nghệ 4.0 với FDI

Thứ nhất, tài liệu lớn ( Big data ) và nghiên cứu và phân tích tài liệu lớn. Việc liên kết những tài liệu đúng chuẩn và số lớn từ tích lũy thông tin, tài liệu nguồn vào trải qua sử dụng ứng dụng nghiên cứu và phân tích tài liệu trên những thiết bị siêu máy tính để ước đạt hàng loạt những nguồn tài liệu khác nhau .
Các đặc thù của Big data là : dung tích lớn, vận tốc giải quyết và xử lý cao, phong phú về chủng loại, và giá trị to lớn tiềm ẩn, đặt ra bài toán cho việc giải quyết và xử lý tài liệu hiệu suất cao để khai thác tiềm năng của tài liệu lớn, Giao hàng hiệu suất cao cho những trách nhiệm kinh tế tài chính xã hội của những vương quốc toàn thế giới .
Lúc này những nhà đầu tư quốc tế sẽ hoàn toàn có thể ra quyết định hành động nhanh gọn và có cơ sở chắc hơn trước vì họ có cả một hệ thông tin đồ sộ từ mọi góc nhìn góc nhìn về thiên nhiên và môi trường góp vốn đầu tư ở nước thường trực, những rào cản góp vốn đầu tư, những nhà đầu tư FDI đã có ở thị trường Việt Nam … để từ đó có những cơ sở chắc như đinh cho việc ra những quyết định hành động góp vốn đầu tư ở đâu nhằm mục đích tối đa những tiềm năng của họ. Ví dụ, Tập đoàn Samsung để ra quyết định hành động góp vốn đầu tư trước khi đưa xí nghiệp sản xuất vào Thái Nguyên của Việt Nam đã nghiên cứu và phân tích tới hơn 1000 tiêu chuẩn. Có thể nói, điều này là thời cơ nhưng cũng là thử thách cho những vương quốc trong đó có Việt Nam .
Thứ hai, điện toán đám mây ( cloud computing ) : Mô hình điện toán được cho phép truy vấn qua mạng để lựa chọn và sử dụng tài nguyên thống kê giám sát theo nhu yếu một cách thuận tiện và nhanh gọn ; đồng thời được cho phép sử dụng dịch vụ, giải phóng tài nguyên thuận tiện, giảm thiểu tiếp xúc với nhà cung ứng. Điện toán đám mây chỉ đơn thuần là một tập hợp những tài nguyên máy tính gộp lại và những dịch vụ cung ứng trên web. Với những dịch vụ sẵn có trên internet, doanh nghiệp không phải mua và duy trì hàng trăm, thậm chí còn hàng nghìn máy tính cũng như ứng dụng. Họ chỉ cần tập trung chuyên sâu vào kinh doanh thương mại nghành riêng của mình bởi đã có người khác lo hạ tầng và công nghệ thông tin thay họ. Như vậy, do đặc trưng nêu trên bị tác động ảnh hưởng kéo theo ngành sản xuất linh phụ kiện máy tính, sản xuất máy tính, ứng dụng … sẽ hoàn toàn có thể không lôi cuốn được FDI nữa. Đây lại là những nghành nghề dịch vụ Việt Nam và nhiều nước đang tăng trưởng lôi cuốn được FDI nhiều nhất .
Thứ ba, mạng lưới vạn vật liên kết ( IoT ) : Nền công nghiệp 4.0 sản xuất ra nhiều thiết bị mưu trí hơn. IoT tạo ra sự quy tụ giữa những ứng dụng vật lý và những ứng dụng kỹ thuật số. Cùng với sự phổ cập của công nghệ điện toán đám mây, IoT được cho phép việc truyền thông tin và tiếp xúc toàn thế giới gần như tức thời, là tiền đề sinh ra những quy mô kinh doanh thương mại mới và những phương pháp phân phối sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ mà trước kia là điều ngoạn mục. IoT được cho phép con người giám sát trạng thái và những hoạt động giải trí của những đối tượng người tiêu dùng vật lý đến một mức rất chi tiết cụ thể. Từ việc giám sát dòng những loại sản phẩm đi qua nhà máy sản xuất, đo nhiệt độ trên cánh đồng cây cối, đến theo dõi dòng chảy của nước qua ống dẫn, IoT tạo thuận tiện cho việc quản lý tài sản và tối ưu hóa hiệu suất, cho tự động hóa trong mọi nghành nghề dịch vụ của đời sống từ sản xuất đến đáp ứng sản phẩm & hàng hóa, chăm nom sức khỏe thể chất … Như vậy, việc vận động và di chuyển những xí nghiệp sản xuất sản xuất theo kiểu FDI ( greenfield ) hoàn toàn có thể sẽ không còn vì những quy mô kinh doanh thương mại đều tự động hóa, thao tác từ xa, việc cung ứng sản phẩm & hàng hóa dịch vụ không cần tiếp cận nhà phân phối, lúc này FDI vào nghành nghề dịch vụ Logistic mưu trí sẽ can đảm và mạnh mẽ hơn .
Thứ tư, công nghệ In 3D ( 3D Printing ) : Công nghệ tạo ra một đối tượng người dùng vật lý bằng cách bồi đắp dần những lớp vật tư từ một bản vẽ hay một quy mô 3D có trước. Các công ty trên quốc tế đã mở màn sử dụng giải pháp này để tạo ra những giá trị mới cho nền kinh tế tài chính toàn thế giới và cũng làm đổi khác cách sản xuất, kinh doanh thương mại và tiêu dùng .
Công nghệ sản xuất bồi đắp lúc bấy giờ đã xuất hiện trên quốc tế gồm có những phiên bản công nghệ như SLA, FDM, MJM, 3DP, SLS. Với nền công nghiệp 4.0, sản xuất bồi đắp sẽ được sử dụng thoáng đãng để sản xuất từng phần nhỏ của những loại sản phẩm đặc chế mang đến những thuận tiện về cấu trúc .
Công nghệ in 3D sẽ làm biến hóa quy mô sản xuất. Công nghệ in 3D được cho phép sản xuất loại sản phẩm hoàn hảo nhờ nhất thể hóa những dây chuyền sản xuất sản xuất không phải qua quá trình lắp ráp những thiết bị phụ trợ và vô hiệu những khâu sản xuất trung gian và giảm chi phí sản xuất. Như vậy, nếu khu vực FDI ở Việt Nam trước đây luôn yên cầu có mạng lưới những doanh nghiệp đáp ứng những loại sản phẩm trung gian ( công nghiệp phụ trợ ) thì với công nghệ in 3D, yếu tố này sẽ không còn đóng vai trò quan trọng như lúc bấy giờ nữa. Vì vậy, kế hoạch tăng trưởng những ngành công nghiệp phụ trợ cho khu vực FDI sẽ phải đổi khác trong tương lai. Với điểm này, công nghệ 4.0 giúp Việt Nam khắc phục điểm yếu khó tháo gỡ để cung ứng nhu yếu của khu vực FDI từ trước tới nay .
Những mẫu sản phẩm hàng loạt sẽ được thay thế sửa chữa bằng những loại sản phẩm tùy biến theo nhu yếu của từng người mua riêng không liên quan gì đến nhau với ngân sách rẻ hơn. Do đó, những nhà kinh doanh, nếu muốn tạo ra sự độc lạ hoặc sở hữu được thị trường bắt buộc phải tập trung chuyên sâu vào tăng trưởng những yếu tố khác của loại sản phẩm, ví dụ như phong cách thiết kế, chuỗi đáp ứng cũng như dịch vụ hoặc tính năng đi kèm. Tất cả những điều này sẽ kéo theo đổi khác lớn về những quy mô kinh doanh thương mại, chuỗi đáp ứng giá trị loại sản phẩm cũng như dịch vụ người mua .
Công nghệ in 3D sẽ khiến cho nhu yếu tìm kiếm nhân công giá rẻ bị thay thế sửa chữa bởi nhu yếu về nhân công có năng lượng phát minh sáng tạo, trình độ cao và chuỗi đáp ứng gần hơn với thị trường tiêu thụ về mặt địa lý nhằm mục đích hoàn toàn có thể cung ứng mọi nhu yếu riêng không liên quan gì đến nhau của người mua trong thời hạn ngắn nhất .
Thứ năm, tự động hóa : Dự báo của giới chuyên viên, CMCN 4.0 làm biến hóa can đảm và mạnh mẽ những ngành sản xuất và dịch vụ, nhất là việc ứng dụng những robot tự động hóa hoặc thiết bị tự hành vào quy trình sản xuất, kinh doanh thương mại, phân phối dịch vụ. Các thiết bị robot hữu hình sẽ xuất hiện trong hầu hết những nhà máy sản xuất, trong đời sống con người, trong những shop, cửa hiệu như một phần của nguồn lực xã hội .
Như vậy, khu vực FDI hiện có ở Việt Nam đa phần sử dụng nhiều lao động rẻ như những nhà máy sản xuất của Samsung, những xí nghiệp sản xuất nghành dệt may … sẽ thay thế sửa chữa bằng robot tự động hóa. Các dự án Bất Động Sản FDI sử dụng nhiều lao động sẽ giảm xuống yên cầu Việt Nam cần có kiểm soát và điều chỉnh chủ trương lôi cuốn FDI trong thời hạn tới .
Thứ sáu, quy tụ mạng lưới hệ thống : Với CMCN 4.0, những công ty, phòng ban trở nên kết nối hơn, bởi hàng loạt những mạng lưới thông tin như nhau giúp hiệu lực hiện hành hóa chuỗi giá trị tự động hóa .
Hoạt động hội nhập hay quy tụ này được kết nối, liên kết trải qua những ứng dụng ứng dụng, những ứng dụng trợ lý ảo, khoảng trống tương tác màn hình hiển thị ba chiều theo thời hạn thực với những thiết bị phần cứng tương hỗ ( máy chiếu 3D, kính 3D, âm thanh 3D, mùi vị … ) hoàn toàn có thể thao tác từ xa mà như trực tiếp. Điều này sẽ hình thành link kinh doanh thương mại giữa những công ty đa vương quốc ( MNES ) ngày càng tăng trưởng và những doanh nghiệp trong nước tiếp đón góp vốn đầu tư để hợp tác kinh doanh thương mại dưới sự được cho phép, chuyển giao công nghệ của những MNEs mà không cần những dự án Bất Động Sản FDI hiện hữu tại nước thường trực. Tất cả những công nghệ đều sẽ quy tụ lại và giúp cho mọi việc diễn ra theo một quy trình xuyên thấu, thuận tiện và đa chiều. Điều này giúp tiết kiệm ngân sách và chi phí thời hạn, ngân sách cho những nhà đầu tư quốc tế rất nhiều .
Tác động này không riêng gì diễn ra ở một vài nước mà ở trên khoanh vùng phạm vi toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Với một nền kinh tế tài chính có độ mở ngày càng cao, Việt Nam không tránh khỏi tác động ảnh hưởng của CMCN 4.0 đến những nghành nghề dịch vụ kinh tế tài chính, kinh tế tài chính đối ngoại mà FDI là một trọng tâm của kinh tế tài chính đối ngoại của Việt Nam .

Bảng: Độ mở của  nền kinh tế Việt Nam

Nguồn : Tính toán của tác giả từ số liệu xuất khẩu và GDP hiện hành từ Tổng cục Thống kê Việt Nam

Biểu đồ: Độ mở cửa của nền kinh tế Việt Nam 2008-2019

Hình 1: Tác động của CMCN 4.0.

Nguồn : Báo cáo “ Cách mạng công nghiệp 4.0 ”. Bộ Khoa học công nghệ

Thứ bảy, công nghệ 4.0 với sự di dời những xí nghiệp sản xuất FDI : CMCN 4.0 sẽ thôi thúc sự tăng trưởng của nền kinh tế tri thức, tạo lập một xã hội mưu trí. Các thành tựu mới của KHCN đều được ứng dụng để tối ưu hóa quy trình sản xuất, quản trị, tiêu dùng như hạ tầng mưu trí, thiết kế xây dựng mưu trí, dây chuyền sản xuất mưu trí, loại sản phẩm mưu trí, quản trị mưu trí … Với sự tăng trưởng của số hóa sản xuất, tài nguyên vạn vật thiên nhiên, lao động đại trà phổ thông ngân sách thấp ngày càng mất dần lợi thế ; sản xuất đang di dời từ những nước có nhiều lao động kiến thức và kỹ năng đại trà phổ thông và tài nguyên sang những nước có nhiều lao động trình độ cao và gần thị trường tiêu thụ. Trong tương lai, động lực tăng trưởng kinh tế tài chính sẽ là thay đổi công nghệ và phát minh sáng tạo .

Công nghệ 4.0 có bốn tác động đối với doanh nghiệp, bao gồm: (1) về kỳ vọng của khách hàng; (2) về nâng cao chất lượng sản phẩm; (3) về đổi mới hợp tác; (4) về các hình thức tổ chức. Tốc độ đổi mới và các đổ vỡ kéo theo đã liên tục gây bất ngờ ngay cả đối với các doanh nghiệp có liên kết tốt nhất và có được thông tin tốt nhất. Về phía cung, trong nhiều ngành công nghiệp, đang xuất hiện các công nghệ tạo ra những phương thức hoàn toàn mới đáp ứng các nhu cầu hiện tại và phá vỡ đáng kể các chuỗi giá trị công nghiệp hiện có. Những thay đổi lớn về phía cầu cũng đang xảy ra, như sự minh bạch ngày càng tăng, sự tham gia của người tiêu dùng, và các hình mẫu mới về hành vi của người tiêu dùng (ngày càng được xây dựng dựa trên sự truy cập vào các mạng di động và dữ liệu) buộc các công ty thích nghi với cách họ thiết kế, tiếp thị và cung cấp các sản phẩm và dịch vụ. Từ đó tạo ra sự phát triển các nền tảng công nghệ mới, cho phép kết hợp cả cung và cầu để phá vỡ cấu trúc ngành công nghiệp hiện có, ví dụ như những nền tảng trong nền kinh tế “chia sẻ” hoặc “theo yêu cầu”.

Các ngành công nghiệp phát minh sáng tạo đã tăng trưởng nhanh hơn những ngành sản xuất và dịch vụ truyền thống cuội nguồn. Động lực chính của mức tăng trưởng này là sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của công nghệ đa phương tiện và viễn thông, đặc biệt quan trọng là sự tăng trưởng của điện thoại di động .
Công nghệ sản xuất dựa trên nền tảng công nghệ mới, công nghệ ứng dụng mới đã xóa mờ dần ranh giới giữa những khâu trong tiến trình sản xuất. CMCN 4.0 làm đổi khác cơ bản phương pháp sản xuất. Trước đây, những nhà máy sản xuất được chuyển đến những nơi có ngân sách lao động thấp để lắp ráp những linh phụ kiện, cụ thể, còn trong CMCN 4.0, nhân công không còn được sử dụng nhiều, những khâu lắp ráp, gia công được thay thế sửa chữa bằng những robot, ngân sách nhân công trở nên ít quan trọng. Do vậy, hoàn toàn có thể dự báo sự di dời của những nhà máy sản xuất của những tập đoàn lớn lớn từ khu vực ASEAN hay Trung Quốc về những nước tăng trưởng để gần thị trường tiêu thụ .
CMCN 4.0 đang tạo ra thời cơ lớn cho những doanh nghiệp khởi nghiệp trong nghành công nghệ và phát minh sáng tạo. Vốn góp vốn đầu tư bắt đầu hoàn toàn có thể không lớn nhưng mang về doanh thu cao và nhanh gọn. Làn sóng FDI trên quốc tế sẽ biến hóa ngành nghề góp vốn đầu tư nhiều hơn vào công nghệ và phát minh sáng tạo thay vì công nghiệp chế biến như lúc bấy giờ .
Thứ tám, công nghệ 4.0 với cơ cấu tổ chức việc làm khu vực FDI tại nước đảm nhiệm góp vốn đầu tư. CMCN 4.0 thúc đẩy mạnh sự chuyển dời cơ cấu tổ chức lao động xã hội ở nhiều nước. Trong đó, ngày càng Open nhiều những tầng lớp, giai cấp phát minh sáng tạo trong nghành khoa học, công nghệ, phong cách thiết kế, nghệ thuật và thẩm mỹ, văn hóa truyền thống, vui chơi, tiếp thị quảng cáo, giáo dục, y tế .
CMCN 4.0 ảnh hưởng tác động đến cơ cấu tổ chức việc làm nói chung và như vậy cũng ảnh hưởng tác động đến việc làm của khu vực có vốn góp vốn đầu tư quốc tế. Trước mắt, thất nghiệp hoàn toàn có thể tăng trong những ngành sản xuất giản đơn ( lắp ráp, dệt may … ). Cần chú ý quan tâm, đại đa số những doanh nghiệp FDI chiếm tỷ trọng xuất khẩu mạnh lên tới 70 % trong nghành nghề dịch vụ dệt may ở Việt Nam. Người lao động sẽ phải di dời từ những ngành sản xuất giản đơn sang những ngành công nghiệp mới. Tuy nhiên, trong dài hạn, CMCN 4.0 sẽ ảnh hưởng tác động trực tiếp đến những ngành sử dụng nhiều lao động trình độ thấp, do lao động được dần sửa chữa thay thế bằng những mạng lưới hệ thống tinh chỉnh và điều khiển tự động hóa, robot mưu trí .
Thứ chín, công nghệ 4.0 với thực trạng gây ô nhiễm môi trường tự nhiên của những doanh nghiệp FDI .
Nhiều nhà điều tra và nghiên cứu nhận định và đánh giá những tác động ảnh hưởng CMCN 4.0 đến môi trường tự nhiên là tích cực nhờ những công nghệ tiết kiệm ngân sách và chi phí nguồn năng lượng, nguyên vật liệu và thân thiện với môi trường tự nhiên. Các công nghệ giám sát môi trường tự nhiên cũng đang tăng trưởng nhanh, đồng thời còn được tương hỗ bởi Internet vạn vật, giúp thu nhập và giải quyết và xử lý thông tin liên tục 24/7 theo thời hạn thực, ví dụ trải qua những phương tiện đi lại như máy bay không người lái được liên kết bởi Internet được trang bị những camera và những bộ phận cảm ứng có năng lực thu nhập những thông tin số liệu thiết yếu cho việc giám sát. Vì vậy, những dự án Bất Động Sản FDI trong tương lai sẽ bắt buộc vận dụng công nghệ 4.0 và do đó, giảm thực trạng ô nhiễm môi trường tự nhiên, vẫn gây ra cho những nước thường trực mà vì tiềm năng doanh thu mà những nhà đầu tư quốc tế thường trốn tránh nghĩa vụ và trách nhiệm ngân sách cho bảo vệ môi trường tự nhiên sống ở nước đảm nhiệm góp vốn đầu tư .
Thứ mười, công nghệ 4.0 với sản xuất của những doanh nghiệp FDI : Một số nước tăng trưởng như Mỹ, Đức … đang có vị thế thuận tiện để đứng vị trí số 1 xu thế CMCN 4.0. Nếu việc tiến hành diễn ra thành công xuất sắc như những dự báo lúc bấy giờ, thì từ khoảng chừng giữa thập niên 2020 những nước tăng trưởng sẽ có động lực lớn thôi thúc tăng trưởng và cải tổ sức cạnh tranh đối đầu. Sức mạnh chính trị – kinh tế tài chính sẽ thuộc về những nước phát minh sáng tạo và làm chủ những công nghệ sản xuất lõi, chứ không phải những nước chiếm hữu nhiều tài nguyên và lao động. Vì vậy, nếu những nước đang tăng trưởng không tranh thủ được những công nghệ này, thì khoảng cách với những nước tăng trưởng sẽ bị nới rộng hơn .
Thời gian qua, những nền kinh tế tài chính đang nổi đã thu hẹp đáng kể khoảng cách với những nước tăng trưởng về quy mô kinh tế tài chính ( về lượng ), nhưng khoảng cách về khoa học – công nghệ và chất lượng thể chế ( về chất ) vẫn còn lớn. Nếu những nền kinh tế tài chính đang nổi không cải cách sâu rộng về thể chế kinh tế tài chính, xã hội để tạo dựng nền kinh tế tài chính có hiệu suất cao, khuyến khích thay đổi và phát minh sáng tạo, thì khó hoàn toàn có thể đuổi kịp những nước tăng trưởng. Do vậy, việc liên tục tăng cường lôi cuốn FDI vào nghành công nghệ cao vẫn là tiềm năng rất quan trọng của những nước đang tăng trưởng trong đó có Việt Nam, tuy nhiên sẽ càng khó khăn vất vả hơn vì có sự di dời dòng vốn quay lại những nước tăng trưởng vốn đã mạnh sẽ mạnh hơn với việc làm chủ của công nghệ 4.0 .
Mười một, công nghệ 4.0 làm biến hóa tư duy và tổ chức triển khai lại những chuỗi sản xuất – giá trị của những doanh nghiệp FDI trên quy mô toàn thế giới. Với tính tích hợp và linh động cao, CMCN 4.0 xóa mờ dần ranh giới giữa những khâu / quy trình và tiến trình sản xuất, đặc biệt quan trọng là những khâu phong cách thiết kế, gia công, lắp ráp loại sản phẩm sản xuất, làm đổi khác cơ bản phương pháp con người tạo ra loại sản phẩm, từ đó tạo nên “ cách mạng ” về tổ chức triển khai những chuỗi sản xuất – giá trị .

Hình 2: Tác động trực tiếp của công nghiệp 4.0 đến sản xuất, kinh doanh nói chung trong đó có các doanh nghiệp FDI.

Nguồn : Báo cáo “ Cách mạng công nghiệp 4.0 ”. Bộ Khoa học công nghệ .

Mười hai, thôi thúc chuyển dời cơ cấu tổ chức lao động – xã hội. CMCN 4.0 đang thúc đẩy mạnh chuyển dời cơ cấu tổ chức lao động ở nhiều nước. Đang Open ngày càng phần đông những tầng lớp / giai cấp phát minh sáng tạo trong nghành khoa học, công nghệ phong cách thiết kế, thẩm mỹ và nghệ thuật, văn hóa truyền thống, vui chơi, tiếp thị quảng cáo, giáo dục – đào tạo và giảng dạy, y tế, pháp lý. Cùng với sự tăng trưởng của CMCN 4.0 và kinh tế tài chính phát minh sáng tạo, lao động phát minh sáng tạo ngày càng chiếm vị trí chủ yếu trong lực lượng lao động xã hội. Như vậy, dòng vốn FDI cũng sẽ kéo theo sự biến hóa nghành góp vốn đầu tư .
Mười ba, công nghệ 4.0 với lợi thế nguyên vật liệu rẻ của nước đảm nhiệm góp vốn đầu tư trực tiếp quốc tế ( host countries ). Trước đây, những nước đang tăng trưởng là nơi lôi cuốn FDI dựa trên lợi thế nguyên vật liệu rẻ, ngân sách nhân công thấp. Tuy nhiên, điều này sẽ mất dần do chính bản thân những nước này không còn những lợi thế này ( chủ quan ) và do CMCN 4.0 đã làm đổi khác cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính và góp vốn đầu tư trên quy mô toàn quốc tế, trong đó có những nước đang tăng trưởng. Các nước đang tăng trưởng cần tập trung chuyên sâu cho những khuynh hướng, chủ trương FDI thích ứng với toàn cảnh cuộc cách mạng công nghệ .

 3. Một số đề xuất

Để thích ứng tốt với những biến hóa của dòng vốn FDI vì nguyên do từ cuộc CMCN 4.0, rất cần có những giải pháp tương thích, tác giả đưa ra một số ít yêu cầu mang tính vĩ mô như sau :
Thứ nhất : Các vương quốc đảm nhiệm FDI dữ thế chủ động phong phú những ngành nghề, trong đó, tập trung chuyên sâu chuyển hướng sang ngành nghề có lao động hàm lượng chất xám cao. Việc này rất quan trọng để hoàn toàn có thể chuẩn bị sẵn sàng sẵn cho nhu yếu của những nhà đầu tư quốc tế trong quy trình quy đổi do tác động ảnh hưởng của CMCN 4.0 .
Thứ hai : Có kế hoạch đón đầu dòng vốn FDI biến hóa theo công nghệ 4.0 tương thích với tiềm năng tăng trưởng của vương quốc mình. Cực cạnh tranh đối đầu lại nghiêng về những vương quốc tăng trưởng nơi giữ công nghệ nguồn và vẫn là những vương quốc có lợi thế trong CMCN 4.0, yên cầu những nước đang tăng trưởng trong đó có Việt Nam cần dữ thế chủ động triển khai xong kế hoạch lôi cuốn FDI gắn với công nghệ 4.0 để đưa vào thực thi càng sớm càng tốt .
Thứ ba : Tiếp tục thanh tra rà soát và bổ trợ kiểm soát và điều chỉnh những chủ trương thương mại quốc tế, chủ trương góp vốn đầu tư quốc tế của những nước có tính đến những tác động ảnh hưởng của CMCN 4.0. Việt Nam đã có Luật góp vốn đầu tư năm 2020, tuy nhiên, cần xem xét thêm đến những công cụ chủ trương nhằm mục đích lôi cuốn FDI sao cho tương thích với xu thế diễn ra tất yếu của cách mạng công nghệ 4.0. Đến lúc này, cần có những chủ trương cấu thành của chủ trương góp vốn đầu tư quốc tế gồm có những tặng thêm, khuyến khích những nghành nghề dịch vụ góp vốn đầu tư, chủ trương thực thi góp vốn đầu tư mới gắn với toàn cảnh 4.0 .

Tài liệu tham khảo:

– Bộ Khoa học và Công nghệ, Báo cáo “ Cách mạng công nghiệp 4.0 ”
– Phan Xuân Dũng ( chủ biên ). Công nghệ và chuyển giao công nghệ. Nxb Khoa học và Kỹ thuật, 2017 .
– Bùi Thúy Vân ( 2017 ), Giáo trình góp vốn đầu tư quốc tế ( GTNB ), Học viện Chính sách và Phát triển, Bộ kế hoạch và góp vốn đầu tư
– Bùi Thúy Vân ( 2020 ), Cơ hội và thử thách của công nghệ 4.0 đến tuyển sinh và huấn luyện và đào tạo ở Việt Nam, Tạp chí thị trường kinh tế tài chính tiền tệ, số 10
– www.gso.gov.vn

– www.moit.gov.vn

– www.most.gov.vn
– www.adb.org

Bài đăng trên Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ số 14 năm 2021

Source: https://vh2.com.vn
Category : Công Nghệ