Lí do vệ tinh mặc ‘giáp vàng’, vì sao chúng không rơi khỏi bầu trời?

Sự thật vệ tinh được khoác ‘áo giáp vàng’

Thuật ngữ “ vệ tinh ” thường để chỉ một vệ tinh nhân tạo, nó là một vật thể do con người sản xuất và bay quanh Trái Đất ( hay một thiên thể khác ).

Hiện nay có khoảng 1100 vệ tinh nhân tạo đang làm việc trên quỹ đạo Trái Đất, gồm vệ tinh của các chính phủ cũng như của các công ty tư nhân. Ngoài ra còn khoảng 2600 vệ tinh không làm việc nữa nhưng vẫn đang bay trên đầu chúng ta.

Vệ tinh tiên phong trên quốc tế là Sputnik 1, do Liên Xô cũ phóng năm 1957. Vệ tinh “ cao tuổi ” nhất hiện còn bay trên quỹ đạo Trái Đất được phóng lên năm 1958, nhưng nó không còn thao tác nữa.

Các vệ tinh có kích cỡ khác nhau. Có cái to bằng chiếc ô tô bus loại nhỏ, nặng tới 6 tấn. Nhưng cũng có vệ tinh chỉ có kích thước hơn 10 cm và nặng 1kg.

Thông qua những số liệu đo ở một số nơi, các nhà khoa học cho rằng nhiệt độ tương đối của không gian bên ngoài vũ trụ dao động khoảng -270,42 độ C – bằng với nhiệt độ của bức xạ phông vi sóng vũ trụ.

Do đó vệ tinh, tàu thiên hà khi đi vào khoảng trống triển khai trách nhiệm cần có những ” áo giáp ” chuyên biệt để thích ứng với nhiệt độ khó lường trong ngoài hành tinh.   Một trong những tuyệt kỹ giúp vệ tinh giữ nhiệt độ tốt nhất chính là miếng MLI ( Multi-layer Insulation ). Đây là một miếng cách nhiệt nhiều tầng có công dụng ngăn thất thoát nhiệt qua quy trình bức xạ nhiệt. Về cấu trúc, MLI tạo thành từ rất nhiều tấm phim có tính phản xạ nhiệt tốt làm giảm tối đa quy trình hấp thụ nhiệt lẫn thất thoát nhiệt. Các tấm phim này thường ghép lại với nhau thành những lớp lớn hơn, tuy nhiên yếu tố then chốt phải có khối lượng nhẹ thích hợp cho việc làm ngoài khoảng trống.

Nhôm là kim loại giữ nhiệt tốt lại có khối lượng nhẹ nên được ưu tiên sử dụng trong MLI. Màu vàng trên các vệ tinh không phải từ vàng thật mà chính là màu vàng từ nhôm.

Vì sao vệ tinh không rơi khỏi bầu trời?

Trong nửa thế kỷ qua, hơn 2500 vệ tinh đã tiếp bước vệ tinh tiên phong bay vào khoảng trống. Điều gì giúp chúng lơ lửng ở trên cao ? Đó là sự cân đối tinh xảo giữa tốc độ ( speed ) của vệ tinh và sức hút của lực mê hoặc ( gravity ). Về cơ bản, vệ tinh liên tục rơi. Nhưng nếu chuyển dời với tốc độ tương thích, vệ tinh sẽ rơi với cùng vận tốc mà đường cong Trái đất dịch xa khỏi chúng, nghĩa là thay vì văng ra xa ngoài ngoài hành tinh hay lao xuống Trái đất, chúng vẫn bay trên quỹ đạo hành tinh xanh.  

Vệ tinh cũng cần được điều chỉnh thường xuyên để hoạt động suôn sẻ. Lực hấp dẫn của Trái đất mạnh hơn ở một số nơi và vệ tinh cũng có thể bị Mặt trời, Mặt trăng, thậm chí là sao Mộc hút lại.

Ngoài lực hấp dẫn, vệ tinh bay trên quỹ đạo Trái đất thấp như kính viễn vọng không gian Hubble cũng có thể lệch khỏi quỹ đạo bởi sức kéo của khí quyển.

Vệ tinh còn phải liên tục di chuyển khéo léo để tránh rác vũ trụ và các vật thể khác trên cao.

Vệ tinh nhân tạo của Việt Nam

Tháng 4/2008, Nước Ta đã thuê Pháp phóng thành công xuất sắc vệ tinh Vinasat-1 ( mua của Mỹ ) lên quỹ đạo địa tĩnh, với việc phóng được vệ tinh nhân tạo Nước Ta đã tiết kiệm ngân sách và chi phí 10 triệu USD mỗi năm. Việt Nam là nước thứ 93 phóng vệ tinh nhân tạo và là nước thứ 6 tại Khu vực Đông Nam Á. Theo những nguồn thông tin quốc tế, tổng trị giá của dự án Bất Động Sản Vinasat-1 là 250 triệu USD, trong đó gồm có ngân sách mua vệ tinh và phí phóng vệ tinh, kiến thiết xây dựng trạm mặt đất, bảo hiểm … Dự tính vệ tinh hoạt động giải trí được từ 15 – 20 năm và được khoảng chừng 20 công ty đảm nhiệm.   Vinasat-2 là vệ tinh viễn thông địa tĩnh của Nước Ta. Nó được đưa vào ngoài hành tinh ngày 16/5 / 2012 tại bãi phóng Kourou ở Guyana bằng tên lửa Ariane5 ECA. Vinasat-2 có tổng kinh phí đầu tư khoảng chừng 260 – 280 triệu USD, được Thủ tướng trải qua và giao cho VNPT làm chủ góp vốn đầu tư hồi tháng 12/2009. Vệ tinh nhỏ F-1 được phong cách thiết kế và sản xuất bởi Phòng điều tra và nghiên cứu khoảng trống FSpace, trường Đại học FPT. F-1 vào khoảng trống tháng 7 / 2012 ngoái từ con thuyền HTV-3 tại Nhật Bản. Vệ tinh của FPT có hình dáng một khối lập phương cạnh 10 cm và nặng 1 kg. Vệ tinh F-1 do nhóm FSpace bắt tay vào điều tra và nghiên cứu và sản xuất từ cuối năm 2008, với tiềm năng là phải ” sống ” trong khoảng trống và phát tín hiệu về trạm tinh chỉnh và điều khiển toàn cầu, chụp được ảnh độ phân giải thấp ( 640×480 ) của toàn cầu và vận tốc truyền tài liệu từ vệ tinh đạt 1.200 bit / giây. VNREDSat-1 là vệ tinh quan sát toàn cầu tiên phong của Nước Ta. Vệ tinh có năng lực có năng lực chụp ảnh hàng loạt những khu vực trên mặt phẳng toàn cầu. VNREDSat-1 do công ty do Công ty EADS Astrium, Pháp, phong cách thiết kế và sản xuất. Vệ tinh được đưa vào quỹ đạo năm 2013. 8 giờ 55 sáng 18/1/2019, ( giờ TP. Hà Nội ), vệ tinh MicroDragon của Nước Ta sản xuất đã tách thành công xuất sắc khỏi tên lửa Epsilon số 4 của Nhật Bản ở độ cao 511 km và đi vào quỹ đạo, khởi đầu thao tác trong khoảng trống.

Đây là sản phẩm trong khuôn khổ của Dự án Trung tâm Vũ trụ Việt Nam và được phát triển bởi 36 học viên (là các cán bộ nghiên cứu của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam) theo học tại 5 trường Đại học hàng đầu Nhật Bản: Đại học Tokyo, Đại học Keio, Đại học Hokkaido, Đại học Tohoku và Học viện Công nghệ Kyushu, dưới sự đào tạo và hướng dẫn của các giáo sư, chuyên gia trong trường từ 2013 – 2017.

Hiện nay, một vệ tinh khác là NanoDragon ( 10 kg ) cũng đang được Trung tâm Vũ trụ Nước Ta nghiên cứu và điều tra, tăng trưởng, dự kiến sẽ được phóng lên vụ trụ vào cuối năm 2020.

Châu Anh ( t / h )

Source: https://vh2.com.vn
Category : Trái Đất