【Chính sách Y tế là gì】5 chính sách Y tế hiện hành của Việt Nam

Chính sách y tế là gì? Chính sách y tế là các định hướng mang tính chiến lược trong việc chăm sóc sức khỏe của người dân từ Trung ương đến địa phương với mục tiêu đáp ứng nhu cầu về y tế một cách công bằng, có hiệu quả và đảm bảo phát triển xã hội bền vững.


Chính sách y tế là gì ?

Các chính sách y tế hiện hành ở Việt Nam

Các chính sách y tế hiện hành

1. Chính sách y tế xã hội

Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) là một trong những giải pháp nhằm hỗ trợ các nhóm dân cư nghèo nhất trong xã hội thông qua hỗ trợ việc làm, hỗ trợ phát triển kinh tế, hỗ trợ kế hoạch hoá gia đình, cung cấp nước sạch và đảm bảo vệ sinh môi trường, hỗ trợ giáo dục đào tạo, bảo tồn văn hoá và hỗ trợ trong y tế. Nếu không có các chương trình này, những người dân nghèo, dân sống ở các vùng khó khăn, vùng núi và vùng sâu, vùng xa sẽ khó tránh khỏi tụt hậu so với các vùng khác.

Một trong những nguyên do dẫn tới đói nghèo phải kể đến là gánh nặng ngân sách y tế của những hộ mái ấm gia đình, đặc biệt quan trọng là những hộ nghèo và cận nghèo. Một lần nữa, khi sống trong bần hàn người ta lại dễ bị ốm đau và bệnh tật thường nặng nề hơn. Như vậy tạo nên vòng xoắn của sự đói nghèo .
Mô hình bệnh tật kép, nghĩa là trong lúc những bệnh lây nhiễm vẫn đang chiếm tỷ suất không nhỏ thì rủi ro tiềm ẩn cũng như tỷ suất hiện mắc những bệnh không lây nhiễm lại khá cao .
Nhu cầu chăm nom sức khỏe thể chất của hội đồng ngày càng tăng và phong phú nhưng mức độ cung ứng còn chậm không chỉ so với khu vực kinh tế tài chính tăng trưởng hơn mà còn ở cả những vùng nghèo, vùng khó khăn vất vả .

Chính sách y tế xã hội
Sự mất công bằng trong tiếp cận, sử dụng dịch vụ y tế đang có xu thế ngày càng tăng .
Hiệu quả của góp vốn đầu tư cho y tế còn hạn chế, nhiều tiềm năng đã đạt được theo quá trình, nhiều tiềm năng chưa đạt .
Các cơ sở y tế được góp vốn đầu tư chưa thật hài hòa và hợp lý và vẫn chậm quy đổi trong nền kinh tế thị trường .

Chất lượng dịch vụ còn hạn chế không chỉ do thiếu nguồn lực mà còn do quá trình hoạt động sử dụng các nguồn lực kém hiệu quả.

Năng lực sản xuất, cung ứng, phân phối thuốc còn nhiều bất cập. Giá thuốc trên thị trường thường bất ổn định.

Người dân chưa thực sự tham gia để xử lý những yếu tố sống sót của chính hội đồng mình. Nhiều chính sách chưa quy đổi kịp thời và thiếu sự cam kết một cách can đảm và mạnh mẽ về kinh tế tài chính .

2. Chính sách tài chính y tế

Viện phí

Chính sách thu một phần viện phí được nhà nước phát hành từ năm 1989 trong toàn cảnh mạng lưới hệ thống bệnh viện công không còn nhận hàng loạt kinh phí đầu tư hoạt động giải trí như thời kỳ bao cấp trước đó .

Viện phí thực chất là thu để chi cho bệnh nhân. Thu để tăng chi cho người bệnh qua bổ sung chi phí cho các xét nghiệm, thủ thuật, giường bệnh, vật tư tiêu hao và nhất là mua thuốc, dịch truyền. Thu viện phí không nhằm tăng thu nhập cho cán Bộ Y tế.

Mức thu hiện nay cho đa phần các dịch vụ chỉ bằng 30% – 80% mức thực chi. Như vậy, thu viện phí để bù lại một phần các khoản chi phí mà ngân sách Nhà nước chưa cấp đủ cho các bệnh viện. Thu viện phí có tác dụng nâng cao chất lượng KCB tại bệnh viện. Cũng chính vì chỉ thu một phần chi phí thực tế nên dẫn tới tình trạng bao cấp cho tất cả những ai đến bệnh viện, đây là mặt trái của viện phí.

Trong khi người giàu đến sử dụng bệnh viện nhiều hơn gấp 2-3 lần so với người nghèo, nhất là bệnh viện tỉnh và Trung ương, vô hình dung Chính phủ dành mức bao cấp nhiều hơn cho nhóm giàu trong cộng động. Từ đây, Chính phủ đã có quyết định cho phép điều chỉnh mức thu viện phí trên nguyên tắc thu đúng, thu đủ bù chi đối với nhóm giàu và miễn giảm viện phí cho nhóm nghèo.

Chính sách kinh tế tài chính y tế
Một điểm chưa ổn nữa của viện phí là tạo nên gánh nặng chi trả đáng kể so với nhóm nghèo. Qua Điều tra y tế vương quốc ( 2001 ) cho thấy so với nhóm nghèo nhất mức chi cho y tế bằng 22,8 % chi cho lương thực thực phẩm và bằng 11,4 % thu nhập, những tỷ suất tương ứng với nhóm giàu nhất chỉ bằng 50%, 10,9 % và 6,4 % tương ứng .

Do phải trả viện phí cũng như các chi phí khác khi có người nằm viện nhóm nghèo nhất rất khó đến được các cơ sở khám chữa bệnh có kỹ thuật cao. Chính vì vậy, chính sách bảo hiểm y tế toàn dân được khởi xướng nhằm khai thác thế mạnh của bảo hiểm y tế – cơ chế trả trước và bao cấp chéo, chia sẻ rủi ro của nhóm có thu nhập cao cho nhóm có thu nhập thấp.

Bảo hiểm y tế

Bảo hiểm y tế (BHYT) được coi là một giải pháp quan trọng giảm bớt sự mất công bằng trong tiếp cận và sử dụng dịch vụ y tế. Bảo hiểm y tế dựa trên nguyên tắc sau:

– Trả trước khi chưa ốm để được Giao hàng khi ốm .
– Người giàu hơn tương hỗ người nghèo hơn do mức đóng tỷ suất thuận với mức thu nhập cá thể ( người lao động góp phần 1 % thu nhập, người sử dụng lao động đóng 2 % thu nhập của cá thể ). Người thu nhập càng cao càng phải đóng ( bắt buộc ) nhiều hơn, ngược lại với người có thu nhập thấp mức phải đóng ít hơn một cách tương đối .
– Hưởng lợi đồng đều như nhau, tuỳ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của bệnh. Không phân biệt người đã đóng nhiều hay ít trước đó .

3. Chính sách liên quan đến khám chữa bệnh

Chính sách khám chữa bệnh

Khám chữa bệnh cho người nghèo (Quyết định 139/2002/QĐ-TTg)

Xem thêm: Hàng loạt nhà vệ sinh công cộng 5 sao ở TP HCM bất ngờ đóng cửa

Năm 2002, Chính phủ ra Quyết định 139/2002/QĐ-TTg (QĐ-139) cho phép lấy ngân sách Nhà nước (từ Trung ương) để xây dựng Quỹ Khám chữa bệnh cho người nghèo. Trong đó các tỉnh tự quản lý quỹ này và sử dụng để mua thẻ BHYT hoặc thực hiện thực thanh thực chi cho người ốm khi phải đến bệnh viện. Quỹ này tăng hàng năm, không cho phép kết dư trong quỹ BHYT đối với các thẻ BHYT cấp cho người nghèo. Thực hiện QĐ-139 với sự tham gia của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (xác định hộ nghèo), UBND tỉnh (quản lý quỹ) và Bộ Y tế (cung cấp dịch vụ).

QĐ-139 đã làm tăng đáng kể chi phí cho người nghèo từ ngân sách Nhà nước. Đây là một quyết định hết sức đúng đắn nhằm giảm bớt sự mất công bằng trong tiếp cận với bệnh viện của người nghèo. Không những thế, nhiều địa phương tổ chức KCB cho người nghèo ngay tại trạm y tế xã (TYTX) càng làm cho mức hưởng lợi của đối tượng nghèo tăng thêm đáng kể, đặc biệt là tại vùng núi, vùng sâu, vùng xa nơi đi đến bệnh viện huyện khá xa.

Vấn đề còn lại cần giải quyết tốt QĐ-139 là làm thế nào kiểm soát được chất lượng KCB cho đối tượng hưởng lợi ở cả TYTX và các bệnh viện. Một số địa phương quy định mức trần và hạn chế danh mục thuốc cho BHYT ở xã, có thể chỉ nhằm giảm tình trạng lạm dụng thẻ BHYT, nhưng có thể vì thế mà gây phiền phức (phải bỏ tiền mua thêm thuốc ngoài danh mục) hoặc giảm chất lượng KCB (do hạn chế chi phí cho thuốc và xét nghiệm).

Trong QĐ. 139, ngân sách Trung ương chỉ bảo vệ 75 % mức lao lý, 25 % còn lại địa phương phải tự lo hoặc tìm nguồn viện trợ, thế cho nên những tỉnh nghèo vẫn gặp khó khăn vất vả .

Thực hiện khám chữa bệnh miễn phí cho trẻ em dưới 6 tuổi

Hiện nay, cả nước có khoảng chừng 8,5 triệu trẻ nhỏ dưới 6 tuổi. Nhóm tuổi này có tỷ suất ốm đau cao nhất ( trung bình 1 tháng 50 % bị ốm ). Thực hiện Công ước quốc tế về Quyền trẻ nhỏ, từ năm 1994 trong Nghị định 95 / CP đã có lao lý không lấy phí KCB cho trẻ nhỏ dưới 6 tuổi, nhưng do không có ngân sách bù vào khoản này nên trong thực tiễn rất ít trẻ nhỏ được không tính tiền ( khoảng chừng 12 % ) .
Vì vậy, Quốc hội đã trải qua chính sách KCB không tính tiền cho trẻ nhỏ dưới 6 tuổi từ ngày 1/1/2005 ( có nguồn ngân sách cấp bù cho những bệnh viện từ Trung ương khoảng chừng 810 tỷ đồng ). Hiện nay, nhà nước đang chỉ huy những địa phương chuyển từ hình thức thực thanh thực chi sang mua BHYT cho trẻ nhỏ, như vậy sẽ tránh được những thủ tục rườm rà như xuất trình giấy khai sinh của trẻ, … tại những bệnh viện .

4. Chương trình mục tiêu quốc gia phòng chống một số bệnh xã hội, bệnh dịch nguy hiểm và HIV/AIDS

Chương trình tiềm năng vương quốc
Thông qua những chương trình tiềm năng nguồn lực của Nhà nước tập trung chuyên sâu vào những tiềm năng cơ bản với những dự án Bất Động Sản sau :

• Phòng chống sốt rét ;
• Phòng chống lao ;
• Phòng chống sốt xuất huyết ;
• Phòng chống phong ;
• Phòng chống bướu cổ ;
• Phòng chống suy dinh dưỡng trẻ nhỏ ;
• Tiêm chủng lan rộng ra ;
• Đảm bảo chất lượng vệ sinh bảo đảm an toàn thực phẩm ;
• Phòng chống HIV / AIDS .

Tất cả các dự án trên đều có đối tượng ưu tiên là trẻ em và bà mẹ và cũng là cho các đối tượng nghèo. Có thể nói chương trình mục tiêu quốc gia là một công cụ rất hữu ích thực hiện chính sách xã hội.

5. Chính sách thuốc thiếu yếu

Một trong những mục tiêu của chính sách thuốc thiết yếu là sử dụng thuốc an toàn và hợp lý. Với cách phân 3 nhóm danh mục thuốc theo trình độ cán Bộ Y tế tại trạm, thuốc sẽ được sử dụng an toàn và hợp lý khi người ốm được thầy thuốc khám.

Tuy nhiên, có tới xấp xỉ 50% số trường hợp ốm tại hộ gia đình đã tự đi mua thuốc về chữa mà không qua khám bệnh (Điều tra y tế quốc gia-2001). Tình trạng tự mua thuốc về chữa, trong đó có cả những thuốc ngoài danh mục những thuốc không cần kê đơn (OTC) đặt ra yêu cầu giáo dục kiến thức dùng thuốc tại nhà và đề xuất quy chế bán thuốc theo đơn nghiêm ngặt hơn.

Hiện nay, rất nhiều hiệu thuốc bán thuốc không theo đơn, ai mua thuốc gì, mua bao nhiêu đều bán, mặc dầu có đưa ra 1 số ít lời dặn dò kể cả khi không biết mua thuốc có đúng bệnh hay không .

Chính sách thuốc thiết yếu
Do y tá ( điều dưỡng viên ) cũng kê thuốc tại TYT xã nếu không có y bác sỹ, chất lượng kê đơn cũng rất hạn chế. Trong một cuộc tìm hiểu ( Đ.V. Phan và tập sự, 1995 ) cho thấy có tới giao động 40 % nhân viên cấp dưới TYT xã không phân biệt được thuốc có chứa Corticoides là một loại thuốc buộc phải kê đơn và sử dụng theo hướng dẫn của y bác sỹ .
Thực hiện đường lối phối hợp y học truyền thống với y học văn minh, Bộ Y tế đã phát hành hạng mục thuốc thiết yếu so với y dược học truyền thống. Danh mục này cũng nhằm mục đích vào việc tiêu chuẩn hoá những thuốc được sử dụng để chữa những bệnh hoàn toàn có thể dùng y học truyền thống ở tuyến xã theo phân tuyến kỹ thuật .
Bên cạnh đó, Bộ Y tế đã ra những thông tư nhằm mục đích củng cố hoạt động giải trí y học truyền thống ở tuyến xã và từng hộ mái ấm gia đình. Các lao lý về ” tủ thuốc xanh ” đã hướng dẫn những cơ sở y tế hoạt động nhân dân sử dụng những cây con làm thuốc ngay trong vườn nhà. Đây là một đặc thù khá độc lạ của Nước Ta, nhất là trong điều kiện kèm theo lạm dụng thuốc tây y khá thông dụng như lúc bấy giờ, sử dụng thuốc y học truyền thống và châm cứu bấm huyệt ở tuyến xã sẽ góp thêm phần giảm bớt mối đe dọa của việc sử dụng thuốc không bảo đảm an toàn, giảm nhẹ gánh nặng ngân sách do sử dụng thuốc tân dược không hài hòa và hợp lý lúc bấy giờ .
Nguồn tìm hiểu thêm : https://healthvietnam.vn/thu-vien/tai-lieu-tieng-viet/to-chuc-quan-ly-y-te/mot-so-chinh-sach-lon-ve-y-te-cua-viet-nam-hien-nay .

Bài giảng chính sách y tế – Kinh tế Fullbright

Tải bài giảng miễn phí: Chính sách y tế – Đỗ Thiên Anh Tuấn – Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fullbright.

    >>

Giải đáp các thắc mắc về chính sách y tế?

1. Vòng xoắn của sự đói nghèo do chi phí y tế là gì?

Một trong những nguyên nhân dẫn tới đói nghèo phải kể đến là gánh nặng chi phí y tế của các hộ gia đình, đặc biệt là các hộ nghèo và cận nghèo. Một lần nữa, khi sống trong nghèo đói người ta lại dễ bị ốm đau và bệnh tật thường nặng nề hơn. Như vậy tạo nên vòng xoắn của sự đói nghèo.

2. Mục tiêu quan trọng nhất của chính sách y tế là đạt được gì?

Đáp ứng nhu yếu về y tế một cách công minh, có hiệu suất cao và bảo vệ tăng trưởng xã hội bền vững và kiên cố .

Tóm lại về chính sách y tế là gì?

Chính sách y tế là các định hướng mang tính chiến lược trong việc chăm sóc sức khỏe của người dân từ Trung ương đến địa phương với mục tiêu đáp ưng nhu cầu về y tế một cách công bằng, có hiệu quả và đảm bảo phát triển xã hội bền vững. Việt Nam đang thực hiện các chính sách y tế gắn liền với xã hội, tài chính, hoạt động khám chữa bệnh chú trọng vào các đối tượng người có thu nhập thấp, người già và trẻ em.

Source: https://vh2.com.vn
Category : Công Cộng