Xác định chi phí liên quan và chi phí không liên quan trong thẩm định dự án kinh doanh

Có nhiều chiêu thức được sử dụng trong thẩm định dự án góp vốn đầu tư, giúp nhà đầu tư, doanh nghiệp ( Doanh Nghiệp ), lựa chọn giải pháp tối ưu cho mục tiêu của mình. Tuy nhiên, mỗi một chiêu thức thẩm định có những ưu, điểm yếu kém nhất định, tại đó nhà đầu tư phải xem xét giữa những ưu, điểm yếu kém này sao cho tương thích với mục tiêu góp vốn đầu tư trong mỗi quá trình .

Phương pháp thẩm định dự án đầu tư kinh doanh dựa vào chi phí liên quan và chi phí không liên quan sẽ giúp DN cân nhắc giữa thu nhập và chi phí của DN trong từng dự án.

Chi phí liên quan trong thẩm định dự án kinh doanh

Chi phí tương quan được sử dụng trong việc đưa ra quyết định hành động có triển khai dự án góp vốn đầu tư nữa hay không, hoặc trong việc quyết định hành động đồng ý hay phủ nhận một hợp đồng đặc biệt quan trọng ( như sản xuất mẫu sản phẩm đó hay không, hay thuê ngoài, thuê gia công … ), hoặc quyết định hành động ngừng hoạt động hay liên tục hoạt động giải trí của một Trụ sở, cơ sở sản xuất, mẫu sản phẩm … đưa ra những quyết định hành động trong sản xuất kinh doanh thương mại nhằm mục đích sử dụng hiệu suất cao những nguồn lực .
Khi xác lập từng khoản chi phí là chi phí tương quan, tất cả chúng ta cần xem xét những đặc tính của từng khoản chi phí đó. Một khoản chi phí được xác lập là chi phí tương quan đến dự án kinh doanh thương mại khi có rất đầy đủ những đặc thù sau : chi phí tăng lên khi quyết định hành động góp vốn đầu tư ; chi phí phát sinh trong tương lai ; chi phí bằng tiền .
Nếu một khoản chi phí không bảo vệ đủ những điều kiện kèm theo trên thì không được xác lập là chi phí tương quan. Ngoài ra, những khoản tổn thất khi quyết định hành động lựa chọn giải pháp thay thế sửa chữa ( chi phí cơ hội ), với điều kiện kèm theo những khoản tồn thất này có địa thế căn cứ để xác định giá trị thì cũng được coi như là chi phí tương quan khi triển khai dự án, nhưng nếu những khoản tổn thất này không có địa thế căn cứ để xác định giá trị thì sẽ không được coi như chi phí tương quan khi thẩm định .
Các chi phí được xác lập là chi phí tương quan sẽ được tập hợp làm địa thế căn cứ so sánh với chi phí của những giải pháp khác trước khi đưa ra quyết định hành động lựa chọn .

Chi phí liên quan trong lựa chọn phương án sản xuất

Với những dự án sản xuất, trong trường hợp những Doanh Nghiệp xác lập riêng những khoản định phí và biến phí trong quy trình sản xuất, khi đó, biến phí được coi là chi phí tương quan. Biến phí sẽ tăng lên khi quyết định hành động góp vốn đầu tư, phát sinh trong tương lai khi dự án được triển khai và dòng tiền chi ngày càng tăng khi dự án thực thi .
Riêng so với định phí, cần xem xét. Thông thường, định phí là những khoản chi phí luôn phát sinh mặc dầu dự án đó có thực thi hay không, nó được coi là chi phí không tương quan khi thẩm định dự án .
Tuy nhiên, có 1 số ít dự án, định phí dạng bậc ( ví dụ chi phí lương cho giám sát hoặc quản trị lao động ), số lượng lao động tăng lên một mức nhất định thì dự án cần thêm giám sát, lúc này phần chi phí tăng lên do trả thêm lương cho giám sát bổ trợ trở thành chi phí tương quan .
Trong những dự án sản xuất, có những khoản chi phí mang tính đặc trưng của quy trình sản xuất, đặc biệt quan trọng là chi phí lao động và chi phí nguyên vật liệu. Các chi phí này phần đông là biến phí .
Tuy nhiên, khi nhìn nhận chúng như một khoản chi phí tương quan trong thẩm định những dự án sản xuất, dự án góp vốn đầu tư tất cả chúng ta cần quan tâm một số ít điểm. Có thể tóm lược những chi phí lao động được coi là chi phí tương quan trong lựa chọn giải pháp kinh doanh thương mại và tận dụng những nguồn lực sẵn có trong Doanh Nghiệp theo sơ đồ 1 .
Sơ đồ trên đây không chỉ là sơ đồ xác lập chi phí tương quan so với chi phí nhân công mà cũng là hướng nhìn nhận sử dụng hiệu suất cao tiết kiệm chi phí nguồn lực lao động của Doanh Nghiệp trong từng trường hợp .
Sơ đồ cũng tổng hợp những giải pháp lựa chọn trong trường hợp dự án cần thêm lao động, Doanh Nghiệp nhìn nhận mức độ cần lao động làm thêm giờ hoặc điều động lao động hoặc thuê ngoài cho tương thích và tiết kiệm chi phí nguồn lực cho Doanh Nghiệp .
Đối với chi phí nguyên vật liệu được xác lập là chi phí tương quan khi nhìn nhận dự án kinh doanh thương mại, nhà quản trị cần xem xét trong từng trường hợp đơn cử ( Sơ đồ 2 ) .
Như vậy, với từng trường hợp và đặc thù của nguyên vật liệu sử dụng cho dự án mà tất cả chúng ta xác lập chi phí tương quan so với chi phí nguyên vật liệu khác nhau .
Đối với trường hợp Doanh Nghiệp tận dụng nguyên vật liệu sẵn có và không được sử dụng cho sản xuất thường thì của Doanh Nghiệp thì chi phí tương quan được xác lập là chi phí cơ hội cao nhất để dự án sử dụng nguyên vật liệu này. Nhà quản trị cần xem xét nhìn nhận giải pháp sử dụng nguyên vật liệu cho dự án một cách tiết kiệm chi phí và hài hòa và hợp lý với tình hình thực tiễn của Doanh Nghiệp .
Đối với chi phí tương quan tới dự án là chi phí về máy móc thiết bị. Chi phí sử dụng máy móc trong dự án được coi là chi phí tương quan sẽ phát sinh dòng tiền mất đi trong tương lai, hay chính là chi phí sử dụng gia tài .
Các chi phí đó là chi phí khấu hao gia tài cố định và thắt chặt mà Doanh Nghiệp đang chiếm hữu nay được đưa vào sử dụng cho dự án, hay những chi phí sản xuất chung phân chia theo định mức hiệu suất hoạt động giải trí khi sử dụng vào dự án .

Chi phí không liên quan trong thẩm định dự án kinh doanh

Chi phí không liên quan tới dự án có thể tồn tại dưới dạng chi phí chìm, chi phí cam kết, chi phí giả định. Chi phí chìm là những chi phí đã xảy ra, không thay đổi cho dù dự án có thực hiện hay không, không liên quan đến quyết định quản trị.

Ví dụ, với những dự án khai khoáng, những khoản chi phí khảo sát thăm dò trước khi lập và triển khai dự án luôn phát sinh mặc dầu dự án khai khoáng có được thực thi hay không, đây được coi là khoản chi phí chìm, chi phí không tương quan khi nhìn nhận dự án góp vốn đầu tư .
Chi phí cam kết là những chi phí đang và sẽ phát sinh trong tương lai, mặc dầu có quyết định hành động triển khai dự án hay không. Những chi phí này phát sinh từ những thỏa thuận hợp tác trong quá khứ, lê dài đến hiện tại và tương lai, không đổi khác mặc dầu quyết định hành động triển khai dự án hay không .
Chi phí giả định là những tổn thất từ những giải pháp mà nhà đầu tư không lựa chọn và giá trị tổn thất do nhà đầu tư tự nhìn nhận quyền lợi kinh tế tài chính của giải pháp thay thế sửa chữa theo giá trị thị trường .
Ví dụ như với dự án góp vốn đầu tư nhà xưởng sản xuất của Doanh Nghiệp, nhà quản trị giả định không sử dụng nhà xưởng để sản xuất mà sử dụng để cho thuê, khi đó, giá trị hợp đồng cho thuê nhà xưởng mà nhà quản trị giả định là chi phí không tương quan đến dự án góp vốn đầu tư .

Vận dụng chi phí liên quan và chi phí không liên quan trong thẩm định dự án kinh doanh

Trong Báo cáo thẩm định dự án chỉ trình diễn chi phí tương quan đến quyết định hành động thực thi dự án đó, không trình diễn những chi phí không tương quan khi báo cáo giải trình. Chúng ta sẽ xem xét việc vận dụng chi phí tương quan trong thẩm định dự án kinh doanh thương mại trong những trường hợp đơn cử .
Công ty lựa chọn sản xuất loại sản phẩm hay thuê ngoài hoặc mua từ nhà cung ứng về bán. Với trường hợp này, nhà quản trị cần so sánh tác động ảnh hưởng trên phương diện kinh tế tài chính trên cơ sở chọn giải pháp có chi phí rẻ hơn .
Trong trường hợp chi phí thuê ngoài, mua ngoài lớn hơn tổng chi phí tương quan và chi phí cơ hội trong trường hợp Doanh Nghiệp tự sản xuất thì Doanh Nghiệp nên chọn giải pháp tự sản xuất nếu xét trên góc nhìn kinh tế tài chính. Nếu chi phí thuê ngoài, mua ngoài nhỏ hơn tổng chi phí tương quan và chi phí cơ hội khi Doanh Nghiệp tự sản xuất thì Doanh Nghiệp nên thuê ngoài hoặc mua ngoài .
Nếu trong trường hợp chi phí mua ngoài và chi phí tự sản xuất không chênh lệch hoặc chênh lệch không đáng kể thì Doanh Nghiệp cần xem xét do việc Doanh Nghiệp tự sản xuất hoàn toàn có thể làm tác động ảnh hưởng đến sức khoẻ, niềm tin của người lao động hoặc chất lượng của mẫu sản phẩm sản xuất, tác động ảnh hưởng uy tín của Doanh Nghiệp, bên cạnh điểm lợi là tận dụng được những nguồn lực hiện có của Doanh Nghiệp khi thực thi giải pháp này .
Trường hợp nhìn nhận gật đầu hay không đồng ý một hợp đồng đặc biệt quan trọng, hợp đồng hoàn toàn có thể là hợp đồng một lần hoặc hợp đồng thời gian ngắn .
Trong trường hợp Doanh Nghiệp đang xem xét nhận thêm một dự án mới, nhà quản trị cần nhìn nhận và so sánh giá trị hợp đồng với tổng chi phí tương quan và chi phí cơ hội nếu Doanh Nghiệp triển khai dự án đó. Nếu giá trị hợp đồng lớn hơn tổng chi phí tương quan và chi phí cơ hội khi Doanh Nghiệp triển khai dự án thì Doanh Nghiệp nên thực thi dự án đó. Trong trường hợp ngược lại, Doanh Nghiệp không nên thực thi dự án này .
Khi giá trị hợp đồng so với tổng chi phí tương quan và chi phí cơ hội không chênh lệch hoặc không có sự chênh lệch đáng kể, nhà quản trị hoàn toàn có thể xem xét thêm hiệu quả theo những giải pháp thẩm định dự án khác để có cái nhìn tổng lực về năng lực sinh lời của dự án kinh doanh thương mại .
Trường hợp nhìn nhận năng lực kinh doanh thương mại, năng lực sinh lời của một máy móc, một dòng loại sản phẩm đang sản xuất hay một bộ phận sản xuất để đưa ra quyết định hành động nên liên tục sản xuất, liên tục hoạt động giải trí hay không, nhà quản trị cần nhìn nhận năng lực sinh lời của từng gia tài, loại sản phẩm sản xuất, bộ phận sản xuất đang xem xét .
Khi đó, nếu số dư đảm phí ( trong trường hợp liên tục sản xuất ) của gia tài, mẫu sản phẩm, bộ phận sản xuất nhỏ hơn tổng chi phí tương quan để sản sản xuất mẫu sản phẩm hoặc chi phí tương quan về máy móc thiết bị hay chi phí tương quan để bộ phận sản xuất trong từng trường hợp đơn cử, thì Doanh Nghiệp nên ngừng sản xuất loại sản phẩm, với máy móc thiết bị ngừng sử dụng gia tài, với bộ phận sản xuất thì nên ngừng hoạt động .
Trong trường hợp ngược lại, Doanh Nghiệp vẫn có hướng khả quan liên tục sản xuất mẫu sản phẩm, sử dụng gia tài cho sản xuất, liên tục hoạt động giải trí bộ phận sản xuất theo góc nhìn kinh tế tài chính .
Ngoài những yếu tố mang tính định lượng trong thẩm định dự án kinh doanh thương mại như trên, Doanh Nghiệp cũng cần xem xét những yếu tố định tính như tác động ảnh hưởng của việc dừng sản xuất mẫu sản phẩm, kéo theo việc giảm lượng tiêu thụ về những loại sản phẩm tương quan, hay yếu tố ngày càng tăng lao động thất nghiệp … Khi đó, Doanh Nghiệp cần nêu rõ những chi phí tương quan, loại trừ những chi phí không tương quan, cạnh bên đó cần xem xét cả những giải pháp thay thế sửa chữa hơn là việc đưa ra quyết định hành động ngừng kinh doanh thương mại .
Dựa trên quan điểm của kế toán quản trị, giải pháp nhìn nhận dự án kinh doanh thương mại bằng chi phí tương quan giúp nhà đầu tư hoàn toàn có thể nhìn nhận được những tổn thất và dòng tiền thực chi ra khi dự án được thực thi. Từ đó, nhà đầu tư, nhà quản trị hoàn toàn có thể đưa ra quyết định hành động kinh doanh thương mại tương thích với trong thực tiễn nguồn lực và tình hình kinh doanh thương mại của DN.

Tài liệu tham khảo:

1. BBP (2017), Management accounting paper, UK;

2. McGraw-Hill Ryerson Limited(2001), Relevant costs for decision making, Canada;

3. http://accounting-simplified.com/management/relevant-costing/;

4. https://www.accountingtools.com/articles/what-is-a-relevant-cost.html;

5. http://www.accaglobal.com/gb/en/student/costing.html.

Source: https://vh2.com.vn
Category : Cơ Hội