Một số mô hình cung ứng hàng hóa, dịch vụ công và kinh nghiệm hoàn thiện pháp luật đối với Việt Nam

1. Mô hình “Nhà nước cung ứng tài chính và Nhà nước tổ chức cung ứng HH-DVC”

Nhà nước thông qua cơ chế bao cấp, chỉ định các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) tổ chức cung ứng các HH-DVC từ nguồn vốn tài trợ của Nhà nước. Do đó, hoạt động sản xuất này không nhằm mục tiêu lợi nhuận mà nhằm hoàn thành các kế hoạch, chỉ đạo đã được Nhà nước xây dựng chi tiết trước đó, đảm bảo mọi điều kiện cần thiết cho các hoạt động xã hội. Việc xây dựng các kế hoạch sẽ được Nhà nước cân nhắc, cân đối việc sản xuất, cung ứng các sản phẩm và dịch vụ đáp ứng nhu cầu của xã hội. Đây là mô hình Nhà nước đóng vai trò tuyệt đối trong việc tổ chức cung ứng HH-DVC. Mô hình này đã từng được áp dụng rộng rãi tại các nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung, phổ biến tại Việt Nam và nhiều nước xã hội chủ nghĩa trước kia.

Tuy nhiên, chính vì vai trò tuyệt đối của Nhà nước trong quy mô này đã dẫn tới sự ngày càng tăng áp lực đè nén vốn không ngừng cho ngân sách Nhà nước cũng như sự quá tải của Nhà nước trong việc cung ứng toàn bộ các HH-DVC. Kết quả tất yếu, chất lượng của các HH-DVC không được bảo vệ, ảnh hưởng tác động tới hiệu suất cao góp vốn đầu tư, sản xuất trong các loại sản phẩm này .

2. Mô hình “Khu vực tư nhân cung ứng tài chính và khu vực tư nhân tổ chức cung ứng HH-DVC”

Trái ngược với quy mô trên, Nhà nước trong quy mô này nhường đa phần quyền góp vốn đầu tư và tổ chức triển khai cung ứng HH-DVC cho khu vực tư nhân. Theo đó, khu vực tư nhân sẽ dựa trên những cân đối cung – cầu so với các loại sản phẩm trên để tổ chức triển khai sản xuất. Tuy không cung ứng mẫu sản phẩm trên nhưng Nhà nước đóng vai trò rất quan trọng trong việc điều tiết việc cung ứng của HH-DVC trên. Sự điều tiết này được bộc lộ qua các công cụ như thuế suất, các chủ trương khuyễn mãi thêm, khuyến khích hay trợ giá, đặt hàng, … so với khu vực tư nhân để bảo vệ các doanh nghiệp khu vực này hoàn toàn có thể bù đắp chi phí sản xuất hoặc có lãi khi tham gia hoạt động giải trí này. Mô hình này được vận dụng thoáng rộng tại các nước Tây Âu và đặc biệt quan trọng tại Mỹ .
Đây là quy mô tối đa hóa vai trò của khu vực tư nhân, giúp cải tổ đáng kể chất lượng của các HH-DVC cũng như ngày càng tăng hiệu suất cao sản xuất của các loại sản phẩm này. Tuy nhiên, trong thực tiễn một số ít HH-DVC vẫn nên do Nhà nước sản xuất, không nên tuyệt đối hóa vai trò của khu vực tư nhân .

3. Mô hình “Nhà nước và khu vực tư nhân cùng liên kết cung ứng tài chính và cung ứng HH-DVC”

Mô hình này đang được vận dụng thoáng rộng và trở thành khuynh hướng trên quốc tế. Tại đây, Nhà nước và khu vực tư nhân sẽ cùng hợp tác góp vốn đầu tư và sản xuất cung ứng HH-DVC. Tùy vào mức độ hợp tác và nghành nghề dịch vụ hợp tác, có những hình thức cung ứng nhu sau .
Hình thức “ Nhà nước cung ứng kinh tế tài chính và khu vực tư nhân tổ chức triển khai cung ứng HH-DVC ”
Trong mô hình này, Nhà nước đóng vai trò chủ đầu tư, chỉ định, đặt hàng hoặc tổ chức đấu thầu cung ứng đối với các doanh nghiệp tư nhân (DNTN). Dự án và lĩnh vực được đầu tư được dựa trên kế hoạch của Nhà nước và nhu cầu cụ thể của xã hội. Mô hình này hoạt động dựa trên cơ chế thị trường dưới sự giảm sát, quản lý của Nhà nước, đảm bảo đáp ứng nhu cầu xã hội và quyền lợi của khu vực tư nhân. Do đó,  mô hình được áp dụng tại các quốc gia có phân định rõ ràng chức năng của Nhà nước và xã hội trong cung ứng HH-DVC.
Trong quy mô này, Nhà nước đóng vai trò chủ góp vốn đầu tư, chỉ định, đặt hàng hoặc tổ chức triển khai đấu thầu cung ứng đối với các doanh nghiệp tư nhân ( DNTN ). Dự án và nghành được góp vốn đầu tư được dựa trên kế hoạch của Nhà nước và nhu yếu đơn cử của xã hội. Mô hình này hoạt động giải trí dựa trên cơ chế thị trường dưới sự giảm sát, quản trị của Nhà nước, bảo vệ cung ứng nhu yếu xã hội và quyền lợi và nghĩa vụ của khu vực tư nhân. Do đó, quy mô được vận dụng tại các vương quốc có phân định rõ ràng tính năng của Nhà nước và xã hội trong cung ứng HH-DVC .

Hình thức “Khu vực tư nhân cung ứng tài chính và Nhà nước cung ứng HH-DVC”

trái lại với hình thức trước đó, trong quy mô này khu vực tư nhân hoặc người dân đóng vai trò là chủ góp vốn đầu tư, tự kêu gọi vốn và lôi kéo các DNNN tham gia cung ứng các HH-DVC theo nhu yếu của xã hội, gắn liền với đời sống dân số. Mô hình được hoạt động giải trí dựa trên cơ chế thị trường trong các địa phận tương đối đồng đều, người thụ hưởng có mức sống thuận tiện và tương đương về nhu yếu .
Hình thức “ Nhà nước và khu vực tư nhân cùng góp vốn đầu tư vốn và cùng cung ứng HH-DVC ”
Mô hình này biểu lộ sự hợp tác rất ngặt nghèo giữa khu vực Nhà nước và khu vực tư nhân. Do đó cả 2 chủ thể trên vừa đóng vai trò là nhà đầu tư, đồng thời là đơn vị chức năng cung ứng các HH-DVC. Để thực thi được điều đó, Nhà nước và tư nhân thường hợp tác tạo thành các link kinh doanh thương mại trong đó Nhà nước và tư nhân đều đóng vai trò là các cổ đông của tổ chức triển khai. Mô hình này đã được vận dụng thành công xuất sắc trong 1 số nghành như dịch vụ hàng không, điện thoại thông minh, vận tải biển … tại New Zealand ( 1988 – 1994 ) và Nước Singapore ( thế kỷ XX ) …

4. Mô hình “lấp chỗ trống”

Mô hình này được vận dụng nhằm mục đích xử lý những xung đột quyền lợi giữa khu vực tư nhân và Nhà nước. Do đặc thù không hướng tới doanh thu của các HH-DVC nhiều DNTN không chuẩn bị sẵn sàng hoặc không đủ năng lực tham gia vào hoạt động giải trí cung ứng các loại sản phẩm trên. Tuy nhiên, đây lại là những mẫu sản phẩm bảo vệ mức độ hoạt động và sinh hoạt tối thiểu của hội đồng và bảo vệ độc lập vương quốc, thế cho nên với vai trò đặc biệt quan trọng của mình, Nhà nước sẽ sửa chữa thay thế khu vực tư nhân cung ứng các hàng hóa, dịch vụ trên. Mô hình này được thiết kế xây dựng nhằm mục đích bảo vệ sự cung ứng rất đầy đủ các HH-DVC thiết yếu cho xã hội và được vận dụng tại 1 số ít nước tăng trưởng nền kinh tế thị trường xã hội như Đức, Pháp, Thụy Điển …

5. Kinh nghiệm hoàn thiện pháp luật

Các kinh nghiệm tay nghề quốc tế đã đưa ra những bài học kinh nghiệm quý báu so với Nước Ta. Theo đó, Nước Ta cũng nên quy đổi quy mô cung ứng sang quy mô hợp tác giữa Nhà nước và khu vực tư nhân trong tổ chức triển khai và cung ứng KH&CN. Để triển khai quy mô trên Nước Ta cần thực thi những điểm sau :

Quy định rõ các loại dịch vụ KH&CN thông qua tính chất và tầm quan trọng của chúng, qua đó có thứ tự lựa chọn mô hình tổ chức và cung ứng phù hợp. Các thứ tự áp dụng có thể tùy thuộc: (1) hoạt động do Nhà nước cung ứng tài chính và tổ chức cung ứng KHCN; (2) hoạt động do Nhà nước cung ứng tài chính và khu vực tư nhân tổ chức cung ứng KHCN; (3) hoạt động do Nhà nước và tư nhân cùng đầu tư và cung ứng KHCN; (4) hoạt động do tư nhân cung ứng tài chính và tổ chức cung ứng KHCN.

Quy định rõ ràng tính năng của Nhà nước trong tổ chức triển khai và cung ứng KH&CN. Tránh thực trạng ôm đồm, ép chế và thiếu hiệu suất cao. Hiện nay, hầu hết các hoạt động giải trí KH&CN đều do Nhà nước góp vốn đầu tư và cung ứng. Điều này sẽ gây sức ép lớn lên cán cân ngân sách của Nhà nước cũng như giảm chất lượng của các dịch vụ trên. Do đó, việc làm rõ tính năng của Nhà nước sẽ không những nâng cao chất lượng dịch vụ mà còn giảm gánh nặng cho Nhà nước .
Có những pháp luật rõ ràng trong quản trị và giám sát hoạt động giải trí cung ứng KH&CN. Những pháp luật này sẽ bảo vệ các loại sản phẩm KH&CN sẽ cung ứng đúng nhu yếu của xã hội .
Có những chính sách ưu đãi, khuyến khích và trợ cấp cụ thể đối với từng loại hình tổ chức và cung ứng KH&CN riêng biệt. Đây là một trong những thành công của Singapore mà Việt Nam rất đáng học tập. Điều này không những làm tăng nguồn vốn và sự tham gia của khu vực tư nhân mà còn nâng cao chất lượng đầu tư và chất lượng các sản phẩm KH&CN. Tuy nhiên, những chính sách này cũng cần được giám sát thực hiện một cách chặt chẽ, tránh tình trạng thực hiện sai lệch các chủ trương, chính sách của chính phủ.
Có những chủ trương khuyến mại, khuyến khích và trợ cấp đơn cử so với từng mô hình tổ chức triển khai và cung ứng KH&CN riêng không liên quan gì đến nhau. Đây là một trong những thành công xuất sắc của Nước Singapore mà Nước Ta rất đáng học tập. Điều này không những làm tăng nguồn vốn và sự tham gia của khu vực tư nhân mà còn nâng cao chất lượng góp vốn đầu tư và chất lượng các loại sản phẩm KH&CN. Tuy nhiên, những chủ trương này cũng cần được giám sát thực thi một cách ngặt nghèo, tránh thực trạng thực thi xô lệch các chủ trương, chủ trương của cơ quan chính phủ .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Công Cộng