Người Việt tại Nhật Bản – Wikipedia tiếng Việt

Người Việt tại Nhật Bản (在日ベトナム人, Zainichi Betonamujin?) là cộng đồng người nước ngoài lớn thứ hai tại Nhật Bản, xếp trên cả người Hàn Quốc tại Nhật Bản và chỉ xếp sau người Trung Quốc tại Nhật Bản, theo thống kê của Bộ Tư pháp Nhật Bản. Năm 2017, có 362.405 người Việt tại Nhật Bản có thẻ cư trú và giấy chứng nhận thường trú đặc biệt, chiếm 10,2% người ngoại quốc khác (không kể tình trạng không quốc tịch). Năm 2018, số lượng cư dân gốc Việt tăng lên thành 430.835 người.[5] Năm 2019, khoảng 410.000 người Việt Nam sống ở Nhật Bản, nhiều người trong số họ là thực tập sinh kỹ thuật (khoảng 220.000) và sinh viên.[6] Tính đến tháng 6 năm 2022, số lượng người Việt tại Nhật Bản là 476.346 người.[1] Phần lớn người Việt là cư dân hợp pháp thường sinh sống ở vùng Kantō và vùng Keihanshin.[7]

Phong trào Đông Du

[sửa|sửa mã nguồn]

Vào đầu thế kỷ 20 khi người Pháp đang đô hộ Đông Dương, nhiều sinh viên người Việt đã tìm sang Nhật Bản theo Phong trào Đông Du của hoàng thân lưu vong Cường Để và Phan Bội Châu. Đến năm 1908 thì có khoảng chừng hai trăm sinh viên Nước Ta ghi danh theo học tại những trường ĐH của Nhật. [ 8 ] [ 9 ] Một số nhỏ sau đó định cư ở lại Nhật, tạo nên hạt mầm của hội đồng người gốc Việt tuy lúc ấy rất khiêm nhường .
Mãi đến thập niên 1970 sau cuộc chiến tranh Nước Ta số lượng người Việt sang Nhật mới tăng mạnh với làn sóng người tị nạn được Nhật Bản đảm nhiệm, [ 10 ] nhóm người này chiếm 70 % tổng số Việt kiều ở Nhật vào đầu thế kỷ 21. [ 4 ] Việc nhận dân tỵ nạn quốc tế vào Nhật cũng ghi lại một thời kỳ mới cho Nhật Bản kể từ sau Chiến tranh quốc tế thứ hai. Trước thập niên 1970, Nhật duy trì chủ trương hạn chế người nhập cư để bảo vệ tính thuần chủng của người Nhật nhưng luật lệ này được thả lỏng kể từ đó trở đi. [ 4 ]

Tính đến giữa thập niên 1990 khi trại tạm trú cho người tị nạn Đông Dương chính thức đóng cửa thì Nhật Bản đã đón nhận 11.231 người, trong đó có 8.587 người Việt; số còn lại là người Khmer và người Lào. Nhóm người Việt có 625 người là du học sinh thời Việt Nam Cộng hòa bị kẹt tại Nhật khi Sài Gòn thất thủ năm 1975; 3.536 người tị nạn thuyền nhân được tàu bè Nhật Bản vớt trên biển; 1.820 người bốc từ trại tị nạn ở Đông Nam Á, và 2606 người nhập cảnh Nhật Bản dưới dạng đoàn tụ ODP của Liên hiệp quốc.[11] Trong số gần chín nghìn người tị nạn Đông Dương thì có 1070 (2018) đã vào quốc tịch Nhật Bản.[5]

Người tị nạn từ Việt Nam sau năm 1975 phần lớn định cư tại huyện Kanagawa và Hyōgo nơi có trại tạm cư ban đầu. Khi họ rời trại thì người Việt thường tìm đến khu vực đông người Nhật gốc Hàn sinh sống (Zainichi Korean). Dù vậy họ vẫn không mấy thông cảm với người gốc Hàn vì người Hàn đã hội nhập sâu rộng vào xã hội Nhật trong khi người Việt vẫn là cộng đồng non trẻ mới nhập cư.[4] Hai huyện Kanagawa và Hyōgo cho đến năm 2018 vẫn là nơi tập trung người Việt đông nhất: 4.962 và 3.692 người.[5]

Du học và di cư[sửa|sửa mã nguồn]

Vào đầu thế kỷ 21, hội đồng người Nước Ta tại Nhật Bản có 37.000 người, trong đó có khoảng chừng 17.000 người Việt sinh sống tại Nhật Bản, 17.000 tu nghiệp sinh và 3.000 lưu học sinh. Trước khi Tổng hội người Nước Ta ở Nhật Bản được xây dựng, tại Nhật Bản có nhiều tổ chức triển khai hội của người Việt hoạt động giải trí rất mạnh như Hội Thanh niên và Sinh viên Nước Ta tại Nhật Bản ( VYSA ), Hội Sinh viên Đông Du, Hội người Việt tại vùng Kansai và Hội người Việt vùng Kanto. Tuy nhiên, hoạt động giải trí của những tổ chức triển khai này còn bị một số ít số lượng giới hạn do chưa có một tổ chức triển khai chung, quy mô, hoàn toàn có thể đại diện thay mặt cho hàng loạt hội đồng người Việt sinh sống, học tập và thao tác tại Nhật Bản. Sự sinh ra của Hội người Nước Ta tại Nhật Bản đã góp thêm phần xử lý yếu tố này .Tổng hội người Nước Ta tại Nhật Bản tiền thân là Hội cựu lưu học sinh tại Nhật Bản được xây dựng từ năm 1969, hiện do ông Huỳnh Trí Chánh làm quản trị. Hội đã có rất nhiều hoạt động giải trí sôi sục ủng hộ trong nước khi quốc gia còn bị chia cắt cũng như khi nước nhà thống nhất. Sau này Tổng hội là lực lượng quan trọng trong việc thành lập Hội người Nước Ta Nam ở Nhật Bản. [ 12 ]

Mức độ hòa nhập[sửa|sửa mã nguồn]

Những người tị nạn đã phải chịu nhiều khó khăn vất vả để thích nghi với xã hội Nhật Bản, đặc biệt quan trọng là trong những nghành giáo dục và việc làm ; ngoài những tỉ lệ đạt trình độ trung học phổ thông của người gốc Việt chỉ khoảng chừng 40 % so với 96,6 % so với công dân Nhật Bản. Lý do độc lạ được dẫn phần vì mạng lưới hệ thống giáo dục Nhật không thích ứng được với người ngoại bang, phần vì độc lạ văn hóa truyền thống hoạt động và sinh hoạt. Sang thế hệ thứ hai thì càng có nhiều cách biệt giữa giới trẻ lớn lên tại Nhật vốn thông thuộc tiếng Nhật, trong khi nhóm cha mẹ sinh trưởng tại Nước Ta vẫn bị trở ngại ngôn từ. [ 10 ] Phần lớn người gốc Việt giữ nguyên tên tiếng Việt thay vì lấy tên tiếng Nhật. Cho dù có lấy tên Nhật vì nhu yếu mưu sinh, họ vẫn cho là bị đối xử độc lạ vì dùng ” tên katakana “. Giáo hội Công giáo Rôma đóng một vai trò quan trọng trong hội đồng người Việt ở Nhật. [ 4 ]Dù sinh sống ở Nhật, hội đồng người Việt vẫn thường chăm sóc đến biến chuyển thời sự tại Nước Ta. Tháng 5 năm năm nay sau vụ cá chết hàng loạt dọc bờ biển miền Trung Nước Ta, gây nhiều bất bình vì nhà chức trách không có giải pháp đối phó cũng không có thông tin gì về nguyên do, hàng trăm người Việt ở Tokyo đã xuống đường giương biểu ngữ lôi kéo mọi người ” bảo vệ môi trường tự nhiên “. [ 13 ]

Du học sinh[sửa|sửa mã nguồn]

Đại diện lúc bấy giờ của cộng động người trẻ tuổi tại Nhật Bản là Hội Thanh niên và Sinh viên Nước Ta tại Nhật Bản ( VYSA ) còn đại diện thay mặt chung chung cho cả hội đồng là Hội người Nước Ta tại Nhật Bản được xây dựng năm 2009. VYSA lan rộng ra từng năm và hiện tại VYSA gồm có 14 chi hội ở những vùng trên toàn nước Nhật. Đó là : Hokkaido, Sendai, Niigata, Kanto, Ibaraki, Tokai, Shiga, Kyoto, Osaka, Kobe, Okayama, Fukushima, Fukuoka, APU .Trên sách vở, Nước Ta gửi sang Nhật nhiều du học sinh, khoảng chừng 60.000 vào năm năm nay nhưng số liệu trong thực tiễn của nhà chức trách Nhật Bản thì hơn 90 % học viên bỏ học với mục tiêu đi làm lậu không giấy phép. Vì vậy lằn ranh giữa người Việt qua Nhật lao động hay đi học không phải là hai nhóm riêng mà gần như hai là một. Ước tính chỉ khoảng chừng 8 % trong số 60.000, tức 5.000 người thật sự ghi danh đi học mà thôi. [ 14 ]Năm 2019, cơ quan chính phủ Nhật Bản mở cuộc tìm hiểu sinh viên ghi danh tại Đại học An sinh Xã hội Tokyo. Trường báo cáo giải trình rằng 700 sinh viên ngoại bang ghi danh ( số không ít từ Nước Ta ) đã thôi học và trường không biết hành tung nữa. [ 15 ]

Công nhân tạm trú[sửa|sửa mã nguồn]

Những người lao động quốc tế đến Nhật sau những người tị nạn theo cái gọi là ” làn sóng thứ ba ” của người nhập cư gốc Việt mở màn vào những năm 1990. Khi những công nhân xuất khẩu lao động theo hợp đồng trở lại Nước Ta từ những vương quốc thuộc Khối Warszawa trước đó, những nước sau đó đã chuyển tiếp từ chính sách cộng sản, họ đã khởi đầu tìm kiếm điểm đến khác, nơi họ hoàn toàn có thể kiếm được mức thu nhập tốt và Nhật Bản lôi cuốn họ bởi Nhật Bản thân mật Nước Ta về mặt địa lý và có mức sống cao. Vào cuối năm 1994, số lượng công nhân Nước Ta hằng năm đến Nhật đã đạt đến số lượng 14.305 người, phần đông bằng thị thực thực tập sinh công nghiệp. Trái ngược với những nước xuất khẩu lao động ở khu vực Khu vực Đông Nam Á khác, phần nhiều người di cư là đàn ông, bởi những số lượng giới hạn của cơ quan chính phủ Nước Ta so với người đi quốc tế thao tác trong những nghành vốn phụ nữ chiếm lợi thế như thao tác nhà và vui chơi. [ 18 ]

Vì tình trạng thiếu hụt nhân công ở Nhật ngày càng nặng, Nhật Bản quay sang bù đắp số lượng bằng cách tuyển mộ lao công ngoại quốc. Ngoài ngả chính thức còn có hai ngả đào tạo dưới danh hiệu “huấn luyện thực tập kỹ thuật” (tiếng Anh: technical intern trainee) và du học sinh. Dưới dạng du học sinh thì phải ghi danh đi học nhưng không ít trường hợp bỏ ra đi làm lậu bán thời gian.[19]

Năm năm trước, Nhật Bản đảm nhiệm 20.000 công nhân gốc Việt sang đi làm. [ 20 ] Tính đến năm 2017, số lượng đã tăng lên khoảng chừng 50.000 công nhân lao động từ Nước Ta, chiếm 18,8 % tổng số lao công ngoại bang ở Nhật Bản và chỉ xếp sau người Trung Quốc. [ 21 ] Tuy nhiên, số lượng không nhỏ lao động Việt đi làm mà không có giấy phép, phần do công ty môi giới tận dụng tuyển dụng để làm tiền, phần do hãng xưởng của Nhật muốn giảm ngân sách về lương bổng khi cho thuê người ngoại bang. Riêng năm năm nay nhà chức trách Nhật đã phát hiện hãng Satoshi Kogyo đã trục lợi đưa 4.000 người Việt sang làm lao công phạm pháp. [ 22 ]

Vấn đề tội phạm[sửa|sửa mã nguồn]

Theo trang Japan Today hôm 27/3 dẫn số liệu của Cục Cảnh sát Quốc gia nói trong số 9.884 vụ bắt giữ người nước ngoài trong năm 2013, 4.047 liên quan tới người Trung Quốc, 1.118 là người Việt Nam và 936 người Hàn Quốc. Theo trang Jiji Press, người Việt Nam đứng đầu danh sách các vụ trộm đồ bị bắt tại các cửa hàng, số vụ phạm tội của người Việt Nam ở Nhật Bản đã tăng gần 60% trong 9 năm qua, từ 713 người bị bắt hồi năm 2004 lên 1.118 người năm 2013.[23]

Cơ quan cảnh sát Nhật Bản công bố tình hình bắt giữ tội phạm nước ngoài trong năm 2014 có tổng cộng 15.215 trường hợp và trong đó các vụ liên quan đến người Việt Nam là 2.488 vụ, tăng 61,6% so với năm 2013, tính ra trung bình mỗi ngày xảy ra 8 vụ ăn trộm dính đến người Việt. Trong số các vụ án hình sự, thì người Việt đứng đầu về cả số vụ lẫn số người các tội cướp giật, ăn cắp. Đặc biệt tăng là các vụ ăn cắp. Số người Việt ăn cắp bị bắt giữ là 1.745 trong tổng số 6.716 người nước ngoài bị bắt. Trong các trường hợp ăn cắp do người Việt Nam thực hiện thì số vụ ăn cắp ở cửa hàng, siêu thị đặc biệt cao với 1.437 vụ. Trong số người Việt Nam phạm tội, tỷ lệ người đi du học chiếm 54.2%, người sang Nhật học nghề chiếm 12.9%. Đặc biệt tội phạm có visa du học tăng 1,8 lần.[24]

Người Việt đứng vị trí số 1 tỷ suất tội phạm ở Nhật, tập trung chuyên sâu vào trộm cắp, tẩu tán sản phẩm & hàng hóa đánh cắp, và ” đá tàu ” đi lậu tức dùng chuyên chở công cộng mà không mua vé. [ 14 ]
Người Việt đứng đầu về số vụ phạm pháp trong hội đồng người quốc tế sống tại Nhật, với 5.140 vụ phạm pháp do công dân Nước Ta gây ra, tăng từ 3.177 vụ trong năm năm nay và chiếm 30.2 % tổng số. Việc đánh cắp là hành vi phổ cập nhất trong người Việt, khoảng chừng 3.080 vụ, trong đó gồm 2.037 vụ chôm đồ tại shop và 477 vụ ăn trộm nhà dân. [ 25 ] Trong số người Nước Ta gây phạm tội, 41 % là du học sinh, 29 % là thực tập kỹ thuật. [ 26 ]
Ngày 1 tháng 2, Đài truyền hình NHK dẫn lời công an tỉnh Ibaraki cho biết cơ quan công tố ngày 31/1 khởi tố 3 người Nước Ta vì tội trộm cắp. Hai trong số ba người này sang Nhật với tư cách du học sinh. Ba người bị khởi tố là Le Anh Ngoc ( 22 tuổi ), Vi Tuan Luu ( 24 tuổi ) và Nguyen Anh Tuan ( 25 tuổi ). Theo cáo trạng, nhóm này đột nhập vào một căn nhà tại thành phố Ryugasaki, tỉnh Ibaraki, vào ngày 21/1 và lấy trộm nhiều vật phẩm, trong đó có túi hàng hiệu cao cấp và vòng cổ, tổng trị giá 680.000 yen ( khoảng chừng 6.200 USD ). [ 27 ]Ngày 6 tháng 8, công an Nhật đã đột nhập và bắt giữ ba người Nước Ta bị tình nghi thuộc một đường dây đánh cắp 1.700 loại sản phẩm, trong đó có 300 mẫu sản phẩm là thuốc và mỹ phẩm, bị phát hiện tàng trữ tại một nhà ở ở thành phố Kawaguchi, thuộc Saitama. [ 28 ] [ 29 ]Thông tấn xã Kyodo hồi tháng 4 năm 2018 dẫn số liệu của công an Nhật Bản cho thấy trong năm 2017 người Việt đứng đầu về số vụ phạm pháp ở Nhật Bản .

Vào tháng 4 năm 2018, theo thông tin từ sở cảnh sát Tokyo cho biết, đã bắt giữ 1 nam du học sinh có quốc tịch Việt Nam vì tội sàm sỡ. Được biết nam du học sinh tên Võ Văn Phú, vì một thời gian dài không được tiếp xúc với phụ nữ, nên đã nhìn trộm một phụ nữ hàng xóm tắm để thoả mãn nhu cầu. Sau đó, nam du học sinh này đã bị tuyên án 5 năm tù giam.[cần dẫn nguồn]

Số lao công người Việt sang Nhật ngày càng đông nhưng một số ít khó thích ứng với môi trường tự nhiên mới vì vật chất hay niềm tin nên dẫn đến tử trận. Theo ni cô Tâm Trí ở chùa Nisshinkutsu ( 日新窟 : Nhật Tân Quật ) thì từ năm 2012 đến 2018 đã có 140 người ở khoảng chừng tuổi 20, 30 sang Nhật lao động và đột tử tại Nhật. [ 30 ]

Những cá thể tiêu biểu vượt trội[sửa|sửa mã nguồn]

• Cường Để, nhà cách mạng Việt Nam và là hoàng thân triều Nguyễn
• Phương Chi, nữ thần tượng (cha mẹ là người Việt, lớn lên ở Nhật Bản)
• Jun Nguyen-Hatsushiba, nghệ sĩ (cha là người Việt)
• Tai Yūki, diễn viên lồng tiếng (phụ huynh Việt Nam/Nhật Bản)
• Seto Masato, nhiếp ảnh gia (mẹ là người Thái gốc Việt, cha là người Nhật)
• Trần Văn Thọ, giáo sư kinh tế
• Nguyễn Đình Đăng, nhà nghiên cứu về lý thuyết vật lý hạt nhân và hoạ sĩ

• Kawakami, Ikuō (tháng 3 năm 2001), 越境する家族―在日ベトナム系住民の生活世界 [Families Crossing Borders: The World of Ethnic Vietnamese in Japan], Akashi Shoten, ISBN 4-7503-1385-8
• Kurata, Yoshiki; Fujiko Nishino; Katsuhiko Tsuzaki (2001). ベトナム人定住者の就労と生活に関する実態調査 [Survey on attitudes of Vietnamese residents towards work and life] ( PDF ). Discussion Papers, Project on Intergenerational Equity. Institute of Economic Research, Hitotsubashi University (76). Bản gốc ( PDF ) lưu trữ 9 Tháng tư năm 2008 .
• Nishino, Fumiko; Kurata, Yoshiki (2001). “日本におけるベトナム人定住者の社会的統合 (Social integration of Vietnamese residents in Japan)”

  (PDF)

  Xem thêm: Các cách giao tiếp nơi công cộng không phải ai cũng biết

  . Discussion Papers, Project on Intergenerational Equity (bằng tiếng Nhật). Institute of Economic Research, Hitotsubashi University (74). Bản gốc ( PDF ) lưu trữ 9 Tháng tư năm 2008 .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Công Cộng