Ẩm thực miền Trung – tinh hoa của nền ẩm thực Việt

Khám phá ẩm thực – – 2021 – 01-30 T22 : 14 : 00 + 07 : 00Miền Trung với đặc trưng khí hậu cận nhiệt đới, thời tiết khắc nghiệt quanh năm đã tạo nên những nét đặc biệt quan trọng trong tính cách và đời sống văn hóa truyền thống của con người ở đây. Cùng với đời sống văn hóa truyền thống phong phú này, ẩm thực của người dân miền Trung cũng mang mùi vị rất độc lạ, rất riêng không liên quan gì đến nhau .

Đặc điểm của hương vị ẩm thực miền Trung

Với địa hình trải dài và hẹp, miền Trung là mảnh đất chịu nhiều thiên tai, lũ lụt, khí hậu khắc nghiệt, cũng vì thế, người dân ở đây cũng cần cù lam lũ hơn, món ăn cũng chú trọng đi vào chiều sâu vào hương vị hơn, không quá cầu kỳ hay phô trương, đây cũng là đặc điểm chung duy nhất tạo nên hương vị ẩm thực miền Trung.

Trải dài từ Bắc vào Nam đồng bằng duyên hải miền Trung, khí hậu, địa hình lại dần dần khác biệt, cũng vì vậy cách chế biến, cách thưởng thức và các nguyên liệu, cũng như đặc sản mỗi vùng lại khác nhau. Không có vùng nào trùng với vùng nào, cũng chỉ có thể tìm thấy những hương vị này ở những vị trí địa lý khác, điều đó cũng vô tình tạo nên sự đa dạng của ẩm thực miền Trung.

Ẩm thực miền Trung – vùng Bắc Trung bộ

Đối với vùng Bắc Trung bộ, đây là vùng có địa hình trải dài từ Nam Tỉnh Ninh Bình đến phía Bắc đèo Hải Vân, là nơi cư trú của hơn 25 dân tộc bản địa khác nhau và có khí hậu độc lạ trọn vẹn với vùng Nam Trung bộ. Ẩm thực của vùng Bắc Trung bộ có nhiều món ăn chua hơn miền Bắc, món ăn cũng cay và đậm vị hơn, sắc tố món ăn cũng rất đa dạng và phong phú, rực rỡ tỏa nắng, sắc đỏ và đỏ sẫm là sắc tố thường gặp nhất trong những món ăn. Nổi bật nhất trong vùng duyên hải Bắc Trung bộ là thức ăn xứ Nghệ, xứ Thanh và xứ Huế .Nhắc đến ẩm thực xứ Nghệ, món ăn không hề không hề nhắc đến chính là miến lươn / cháo lươn / súp lươn, vừa là đặc sản nổi tiếng mà cũng là niềm tự hào của người dân ở đây ; lươn được nấu phải là lươn đồng, thịt săn, người ta rọc thịt lươn bằng cật tre chứ không dùng dao để mổ, thịt lươn nấu ra vừa mềm, vừa ngọt, không quá dai mà cũng không quá nhão .

Món ăn nổi tiếng tiếp theo trong ẩm thực miền Trung là nhút Thanh Chương. Nhút Thanh Chương ngon hơn cả bởi ở đây trồng được mít ngon. Nhút là món ăn quen thuộc mà người dân xứ Nghệ hay cả hành khách tìm về chiêm ngưỡng và thưởng thức, vị giòn giòn, mặn mặn với chút cay của ớt làm bữa cơm dân dã càng ngon miệng hơn .Tương Nam Đàn, còn được biết là “ tương mảnh ”, được làm từ hạt đậu nành, nếp hoặc ngô, muối và nước, khi tương đã ủ thành, nước tương có màu vàng sánh như mật ong chứ không có màu nâu giống những loại tương thông thường. Hầu như những mái ấm gia đình xứ Nghệ đều dùng tương để chấm thay vì nước mắm, bát nước tương trở thành mùi vị mái ấm gia đình ấm cúng của người dân ở đây .Đến với ẩm thực biển của xứ Nghệ, hành khách không hề bỏ lỡ thưởng thức khi ăn món mực nhảy, là đặc sản nổi tiếng biển nổi tiếng tại biển Cửa Lò. Những con mực này được ngư dân bắt lên và được chế biến ngay khi còn tươi sống. Mực cửa lò có nhiều cách chế biến, hoàn toàn có thể nướng luôn trên tán đèn măng sông, cũng hoàn toàn có thể ăn luộc hoặc hoàn toàn có thể ăn tái tùy khẩu vị từng người .Là vùng địa đầu của miền Trung, ẩm thực xứ Thanh là sự trộn lẫn giữa sự tinh xảo của miền Bắc và mùi vị đậm đà của ẩm thực miền Trung .Nhắc đến nem chua, tuy quen thuộc với người dân mọi miền, nhưng nhắc đến tiên phong vẫn là nem chua Thanh Hóa. Nem chua ở đây được làm từ thịt nạc, bì thái chỉ cùng tiêu, ớt, tỏi và lá đinh lăng. Khi ăn, hoàn toàn có thể cảm nhận vị thịt lên men với vị nồng của tỏi và ớt, và mùi hơi hăng của lá đinh lăng khiến nem chua Thanh Hóa trở thành thức quà khó quên .

Chả tôm, một món ăn nổi tiếng không kém của Thanh Hóa, góp thêm phần làm ra tên thương hiệu cho ẩm thực miền Trung. Chả tôm được làm từ thịt tôm bóc vỏ giã nhuyễn, thịt ba chỉ xay tiêu, hành khô và bọc bởi lớp phở cuốn. Chả được nướng trên nhà bếp than hoa, khi ăn ăn kèm rau sống và nước chấm .Bánh cuốn xứ Thanh là món ăn mà những Fan Hâm mộ ẩm thực không bỏ lỡ khi đến với mảnh đất này, mặc dầu món bánh cuốn hoàn toàn có thể chiêm ngưỡng và thưởng thức ở nhiều tỉnh thành khác. Bánh cuốn xứ Thanh có nhân làm từ tôm nõn đánh bắt cá từ sông Mã, thêm một chút ít thịt ba chỉ và hành phi phủ lên trên làm cho mùi vị của món bánh cuốn thêm vị ngọt lừ, đậm đà mà không món bánh cuốn ở nơi nào có được .Mắm cáy, một thưởng thức độc lạ khi chiêm ngưỡng và thưởng thức ẩm thực ở vùng đất “ Tam vương, nhị chúa ”, với mùi vị bình dị, dân dã nhưng món ăn này lại hoàn toàn có thể khiến những người từng nếm thử nhung nhớ khó quên. Mắm có mùi hăng hăng, nồng nồng, được ủ từ nhiều loại món ăn hải sản. Hương vị đậm đà nằm trong lớp mắm ủ màu đỏ thẫm thích mắt, khi ăn với rau hay thịt luộc, … càng kích thích vị giác người ăn .

Ẩm thực xứ Huế

Nói đến ẩm thực miền Trung nói riêng và Nước Ta nói chung, hoàn toàn có thể nói văn hóa truyền thống ẩm thực xứ Huế là một sắc tố truyền kiếp về ẩm thực của Nước Ta bởi vị ngon khó quên của nó .Món ăn Huế có mùi vị đậm đà và rất rõ ràng, vừa đủ mùi vị, từ chua, cay, mặn, ngọt đến đắng, cay, béo, bùi, tuy mang vừa đủ mùi vị nhưng khi nấu, vị nào đều ra vị nấu, khi ăn hoàn toàn có thể cảm nhận rõ ràng. Đặc biệt, người Huế nấu ăn khá đậm vị và rất chuộng ăn cay, thế cho nên nếu có dịp đến Huế chiêm ngưỡng và thưởng thức ẩm thực, hãy chắc như đinh năng lực ăn cay của mình và dặn với đầu bếp .

Người Huế rất chú trọng về hình thức, phải hài hòa về sắc tố và trang trí để mắt nhìn thấy thích, mũi ngửi thấy thơm, lúc ấy việc chiêm ngưỡng và thưởng thức món ăn mới toàn vẹn .Huế vốn là cố đô thời Nguyễn, thế cho nên văn hóa truyền thống ẩm thực của xứ Huế được chia làm hai, ẩm thực cung đình và ẩm thực dân gian .Vốn là nơi sinh sống của hoàng tộc và rất nhiều công hầu, khanh tước, … nên miếng ăn, thức uống theo lệ “ giàu sang sinh lễ nghĩa ” có tương quan rất lớn đến nền ẩm thực xứ Huế. Văn hóa ẩm thực này không chỉ ảnh hưởng tác động đến những tầng lớp hoàng gia và quý tộc, mà đã tác động ảnh hưởng đến cả những tầng lớp thường dân ở đây. Ẩm thực cung đình chính là ẩm thực dân gian được nâng cao, sau đó lại quay về tác động ảnh hưởng đến ẩm thực dân gian .

Ẩm thực cung đình chính là những món ăn ngự thiện được dâng cho vua chúa. Những món ăn này đều là cao lương mỹ vị, được chế biến công phu, phân phối đủ điều kiện kèm theo được trình diễn thích mắt, mùi vị thơm tho, tinh khiết lại rất bổ dưỡng, đây chính là ăn bằng mắt, bằng mũi và bằng tai trước khi ăn bằng miệng trong ẩm thực cung đình Huế .Ẩm thực ngự thiện tiêu biểu vượt trội nhất chính là bát trân – 8 món ăn quý và hiếm cho giới vua quan, gồm có nem công, chả phượng, da tây ngưu, bàn tay gấu, gân nai, môi đười ươi, thịt chân voi và yến xào. Đây là 8 món ăn quý nhất, nhưng không phải khi nào cũng có trong thực đơn. Các món chè ngọt thanh bổ dưỡng, hoàn toàn có thể kể đến như chè yến, chè long nhãn, … cũng là ngự món ăn cung đình nổi tiếng .

Ẩm thực cung đình Huế có khá nhiều luật lệ, nghi thức, từ việc đáp ứng thực phẩm, chế biến, cách ship hàng, những kiểu mâm bàn, chén bát, đũa theo từng vị trí, từng buổi tiệc. Có thể nói ẩm thực ngự thiện là đỉnh điểm của thẩm mỹ và nghệ thuật ẩm thực Việt bởi sự tinh túy, cầu kỳ, nhã nhặn và thanh cao, đầy sức hấp dẫn của nó .

Cơm hến và những món ăn từ hến

Hến là món ăn dân dã rất là quen thuộc của người Việt. Tuy nhiên kể đến hến, ngon nhất vẫn là ở Huế. Một bát cơm hến có vị ngọt cơm để nguội, có thịt hến ngọt mềm, có tóp rang giòn rụm, rau sống ăn kèm cũng rất phong phú, và tổng thể được trộn cùng với mùi vị đậm đà của mắm ruốc. Ngoài cơm hến, người dân còn phát minh sáng tạo ra những món mới từ hến, bún hến, cháo hến, hến xào, …

Bún bò Huế

Bún bò Huế hoàn toàn có thể được xem là linh hồn của ẩm thực cố đô, bởi cái vị ngọt thanh mà đậm đà từ nước hầm xương. Bún hoàn toàn có thể dùng bún sợi to hay nhỏ, nhưng khi ăn không hề thiếu rau sống và chanh, trong tô bún với nước lèo ngọt thanh, thêm một miếng chân giò và vài lát thịt bò thái mỏng dính chính là lựa chọn tuyệt vời và hoàn hảo nhất nhất .

Các loại bánh

Người Huế có rất nhiều loại bánh chế biến từ bột gạo, nổi tiếng nhất là những món bánh bèo, bánh nậm, bánh lọc và bánh khoái. Tùy từng loại bánh mà hoàn toàn có thể ăn kèm nước mắm mặn, mắm ngọt hay bánh khoái thì ăn với nước lèo, nhưng nhìn chung, thức quà bánh này là món ăn rất dễ gây nghiện .

Cơm chay

Vốn là vùng đất của Phật Giáo, ẩm thực chay ở Huế cũng rất đa dạng với hương vị đậm đà. Từ truyền thống ăn chay vào mỗi ngày đầu và ngày giữa tháng, ẩm thực chay ở Huế đã phát triển rất mạnh với nhiều món ăn độc đáo. Ẩm thực chay ở Huế chính là món ăn song hành, vừa thanh đạm, dễ tiêu nhưng hương vị vẫn rất lôi cuốn.

Các món chè

Bên cạnh những loại quà bánh, chè cũng là thức ăn chơi được người dân ở đây ưu thích. Hơn 20 loại chè tầm trung được bán ở những quán ship hàng cho những người thích vị ngọt. Chè Huế được nấu từ những loại đậu, đậu được nấu mềm ăn với nước đường ngọt thanh, thêm vào ít nước cốt dừa tạo ra vị bùi bùi khi ăn chè, 1 số ít nơi hoàn toàn có thể nấu kèm với lá dứa để tạo mùi thơm mát .

Mang đậm truyền thống của vùng biển, vùng đất Nam Trung bộ là vùng đất của những món ăn được chế biến từ món ăn hải sản. Những món ăn ở đồng bằng Nam Trung bộ chinh phục thực khách bởi mùi vị ngọt mát từ biển với cách chế biến phong phú. Từ nam đèo Hải Vân xuôi về dọc phía Nam, qua mỗi tỉnh văn hóa truyền thống ẩm thực lại có phân hóa rõ ràng .

Gỏi cá Nam Ô Đà Nẵng

Là món ăn TP. Đà Nẵng nổi tiếng truyền kiếp, gỏi cá Nam Ô là đặc sản nổi tiếng rất độc lạ ở đây. Cá để chế biến thành gỏi hoàn toàn có thể là cá mòi, cá tớp, cá cơm, … nhưng ngon nhất vẫn là cá trích. Cá được nuôi hoặc đánh bắt cá, cá được chế biến to cỡ lớn hơn ngón tay, được cắt đầu, đuôi bụng, tách xương rồi xẻ thân làm hai, sau đó đem ướp với gừng, riềng, tỏi băm nhuyễn và thính. Trước khi ướp, cá được đem ép lấy nước để ráo cá, nước ép từ cá được đem đun sôi rồi trộn với nước mắm Nam Ô, ớt, bột ngọt, bột năng để làm nước chấm. Khi ăn, miếng cá được quấn cùng với rau trong bánh tráng mỏng dính rồi chấm nước chấm, hoặc hoàn toàn có thể quấn rau với cá rồi chấm nước để ăn tùy khẩu vị .

Mì quảng Quảng Nam

Cũng như hủ tiếu của người dân Nam Bộ, mì quảng là một dạng khác của phở. Mỳ là sợi bánh bột gạo, nhưng nước “ nhân ” không chỉ được nấu từ xương bò, xương heo mà có cả tôm, cua, thịt gà, thịt, … pha thêm nước nghệ, khi ăn có màu vàng rất thích mắt. Rau sống ăn kèm thường là hoa chuối, giá đỗ, rau thơm, rau ngổ, … Nước nhân chỉ chan ngập lớp rau bên dưới chứ không chan ngập bát như phở .

Chả cá Sa Huỳnh – Quảng Ngãi

Nổi tiếng ở Tỉnh Quảng Ngãi chính là món chả cá Sa Huỳnh. Cá làm chả cá là cá nhồng, cá chuồn, cá thu, … sau khi mang về thì được làm sạch rồi nạo thịt ra khỏi xương, đem thịt xay nhuyễn với gia vị và lòng trắng trứng gà để chả thêm dai sau đó nặn thành lát rồi cho vào dĩa. Chả hoàn toàn có thể chế biến theo nhiều cách như hấp, chiên, hoàn toàn có thể ăn kèm với cơm hay bún nước lèo, hoặc ăn kèm khế chua, chuối chát và rau thơm .

Rượu bàu đá – Bình Định

Xưa nay rượu bàu đá của Tỉnh Bình Định chỉ sản xuất bằng thủ công bằng tay, những dụng cụ nấu rượu đều được làm bằng sành, thủy tinh hoặc tre nên có mùi vị rất đặc trưng. Rượu bàu đá không được chân cất hấp tấp vội vàng, phải dùng lửa liu riu để nấu mới tận dụng được hết tinh chất của gạo. Rượu được nấu chuẩn có màu trong vắt, thơm nồng dịu, khi rót ra chén có sủi tăm, uống vào có cảm xúc lâng lâng nhẹ nhàng .

Nước mắm Phan Thiết

Nước mắm Phan Thiết – một đặc sản nổi tiếng rất nổi tiếng của vùng đất biển Bình Thuận và xuất hiện ở hầu hết thị trường trong nước. Nước mắm được làm hầu hết từ cá cơm và muối hạt, loại cá cơm làm ngon nhất là cá cơm than và cá sọc tiêu. Chất lượng của nước mắm cũng được cho là phụ thuộc vào vào thời hạn đánh bắt cá cá, ngon nhất là cá tháng tám. Nước mắm ủ xong trong veo màu hổ phách, tỏa ra mùi thơm phức .

Nổi tiếng là vùng đất đỏ bazan, ngoài vạn vật thiên nhiên hùng vĩ, món ăn của Tây Nguyên còn gây ấn tượng với những người đến thăm bằng mùi vị núi rừng không đâu có được .

Rượu cần

Khi nhắc đến món ăn thức uống, hoàn toàn có thể nói rượu cần là mẫu sản phẩm văn hóa truyền thống vật chất điển hình nổi bật nhất của Tây Nguyên. Rượu cần là thức uống có cồn, ủ từ gạo, mì, bắp, bo bo, kê, … và được uống bằng vật giống như ống hút gọi là cần. Rượu cần được sử dụng trong những dịp liên hoan, Tết, hoặc để thết đãi khách quý. Rượu có vị ngọt đắng, khi uống có cảm xúc nồng ấm chứ không quá nóng như khi uống rượu nấu từ gạo .

Cơm lam

Độc đáo không kém rượu cần là món cơm lam, xuất phát chủ yếu từ việc người dân phải đi làm nương rẫy. Cơm được nấu từ gạo nếp, ngoài ra cũng có thể sử dụng dừa nạo, nước cốt dừa, vừng trộn với gạo, ngon nhất vẫn là khi nấu với nước suối trong mát. Gạo được cho vào ống tre, nứa,… và nướng trên bếp. Khi cơm chín, chẻ khéo léo lớp vỏ cháy đen bên ngoài sẽ thấy lớp lạt giang mỏng bọc lấy ruột cơm.

Gỏi lá

Xuất phát từ nguyên vật liệu là lá rừng như lá mơ, lá ổi, lá sâm, lá sung, diếp cá, húng, quế, … đều là những loại lá quen thuộc với người dân ở Tây Nguyên. Khi ăn thì cuốn những lá thành hình phễu rồi gắp thức ăn cho vào đó, thường là thịt heo ba chỉ, tôm rang, da heo, … ăn với nước chấm sền sệt được làm từ hèm rượu và trứng vịt, khử qua dầu ăn. Gỏi lá có vị chan chát, ngòn ngọt, chua chua của lá rừng và vị bùi bùi béo ngậy của thịt, tôm ăn kèm .

Với sự khác biệt về địa lí và khí hậu, những đặc trưng của ẩm thực đã phân hóa rất đa dạng từ Bắc vào Nam. Có thể nói, ẩm thực miền Trung rất đa dạng về hương vị, trong đó, nét đặc trưng nhất là sở thích đậm đà, cay nồng trong các món ăn. Có thể nói, đối với những người yêu ẩm thực, hương vị thức ăn miền Trung là những trải nghiệm vô cùng độc đáo và hấp dẫn.

Source: https://vh2.com.vn
Category: Ẩm Thực