Đô thị vệ tinh Hà Nội: Bao giờ thôi trễ hẹn?

Ban Thời sự-Thứ năm, ngày 18/08/2022 20:10 GMT+7

Theo Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2030 và tầm nhìn 2050, Hà Nội có 5 đô thị vệ tinh gồm: Sơn Tây, Hòa Lạc, Xuân Mai, Phú Xuyên và Sóc Sơn.

Với kỳ vọng, những đô thị vệ tinh khi hình thành sẽ kéo những trường ĐH, bệnh viện, cơ sở sản xuất công nghiệp di tán, giảm tải được dân số trong nội đô. Tuy nhiên trên thực tiễn 10 năm qua, những đô thị vệ tinh của Hà Nội vẫn chưa thể thực thi được ” thiên chức ” của mình, còn khu vực nội đô vẫn đang quá tải .

Tới thời điểm này, ngoài đô thị Hòa Lạc mới manh nha thực hiện xây dựng được một phần nhỏ, các khu đô thị vệ tinh khác vẫn trong tình trạng nằm yên trên giấy. Vậy vì sao chủ trương xây dựng 5 đô thị vệ tinh đã từ rất lâu, nhưng việc triển khai dậm chân tại chỗ?

Đại lộ Thăng Long liên kết TT Hà Nội với khu đô thị vệ tinh Hòa Lạc. ( Ảnh : NLĐ )Nguyên nhân lớn nhất khiến việc triển khai thiết kế xây dựng những đô thị vệ tinh bị chậm suốt hơn 10 năm qua đó là việc chậm trễ trong việc lập và phê duyệt quy hoạch. Cho tới hiện tại, những đồ án quy hoạch phân khu tính năng thuộc 5 đô thị vệ tinh mới đang được nghiên cứu và điều tra .Một nguyên do khác cũng quan trọng không kém đó chính là Hà Nội thiếu chủ trương lôi cuốn những nguồn lực từ những nhà đầu tư, thiếu hạ tầng giao thông vận tải, dẫn đến việc những nhà đầu tư không mặn mà với việc kiến thiết xây dựng những đô thị vệ tinh .Có thể thấy, nhiều nhà đầu tư chuẩn bị sẵn sàng góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng khu đô thị ở những tỉnh lân cận như Thái Nguyên, Hà Nam, Hưng Yên …, mà không phải ở Sơn Tây, Hòa Lạc, Xuân Mai, Phú Xuyên hay Sóc Sơn. Đây là nguyên do căn cốt khiến những đô thị vệ tinh chưa thể hình thành được, cũng như không di tán được trường học, bệnh viện …, càng không hút được dân số để giảm áp lực đè nén cho nội đô như kỳ vọng .

Vùng lõi “siêu đô thị vệ tinh” bị bỏ hoang

Có thể thấy, những đô thị vệ tinh được quy hoạch cách TT thành phố khoảng chừng 25 – 30 km. Đây là khoảng cách tối ưu bảo vệ tính độc lập tương đối của những đô thị vệ tinh, được liên kết với đô thị TT bằng những phương tiện đi lại giao thông vận tải vận tốc cao như đường tàu đô thị, xe bus vận tốc cao … Tuy nhiên suốt 10 năm qua, những phương tiện đi lại liên kết này vẫn chưa có .

Hòa Lạc là đô thị vệ tinh lớn nhất, hình thành sớm nhất trong số 5 đô thị vệ tinh của Hà Nội, cũng vì thiếu tính kết nối nhanh, mà hạ tầng tới giờ vẫn ngổn ngang, nhiều nơi bỏ hoang, chưa giống với hình dung về một khu đô thị công nghệ cao.

Hoang tàn, xập xệ, cũ nát …, thậm chí còn cả khu nhà bếp phía sau nhà đã đổ sập từ lâu, nhưng suốt 15 năm qua, ông Tre ( đội 7, thôn 10, xã Thạch Hòa, Thạch Thất, Hà Nội ) không được phép sửa chữa thay thế nhà cửa, chỉ bởi nhà nằm trong quy hoạch khu đô thị Đại học Quốc gia Hà Nội .Nhà xuống cấp trầm trọng, nhưng ông cũng như nhiều hộ dân khác, vẫn chưa thể sơ tán khỏi nơi ở này vì chưa được sắp xếp nhà tái định cư .

“Làm đường đến đâu, phạm đâu thì chuyển đó. Chỗ nào chưa phạm thì vẫn cứ ở làm ăn, nên là cuộc sống cũng gặp khó khăn. Chỉ có đất hoặc là trồng cây, ai còn có chè thì làm. Có chỗ làm mất chè rồi thì phải chịu. Nói chung là cuộc sống bần cùng thôi chứ cũng không muốn việc này nó kéo dài đâu. Cũng muốn sự ổn định”, ông Phạm Tiến Tre, đội 7, thôn 10, xã Thạch Hòa, Thạch Thất, Hà Nội, chia sẻ.

Nhiều vướng mắc về vốn, quy hoạch, diện tích chồng lấn không rõ ràng khiến vùng lõi của dự án và phần lớn diện tích bị bỏ hoang, không thu hút được các nhà đầu tư mới.

Công tác bồi thường, tương hỗ, giải phóng mặt phẳng trải qua nhiều thời kỳ, nhiều chủ trương khác nhau khiến hàng trăm hộ dân bị mắc kẹt trong dự án Bất Động Sản, đi không được, ở chẳng xong. Sau 15 năm, đến hiện tại, khu đô thị có quy mô tới 600.000 dân mới giải phóng được 70 % mặt phẳng .

“Khi nào làm trường thì mới giải phóng tất. Những chỗ làm đường thì người ta chuyển rồi. Còn tôi với các nhà ở đây không phạm vào làm đường thì vẫn phải ở”, ông Phạm Tiến Tre cho hay.

“Để cản trở cái sự phát triển đô thị tự phát bằng hành lang xanh giãn cách các đô thị và tán xạ các trung tâm đô thị vệ tinh ra bên ngoài đó là một kịch bản rất đẹp. Nhưng người vẽ ấy không nghĩ đến nguồn lực đâu để thực hiện nên việc vẽ đã sai từ quy hoạch chung thì đồng loạt các quy hoạch khác cũng sai theo. Quy hoạch giao thông bây giờ cũng dở dang các trục đường giao thông, quy hoạch thoát nước cũng dở dang thoát nước, mà bây giờ chúng ta thấy mỗi một lần mưa to, cái trục mạnh nhất, luôn úng ngập nhất là Hà Nội đi Hòa Lạc”, KTS. Trần Huy Ánh, thành viên Hội đồng khoa học, Tạp chí Kiến trúc Việt Nam, cho biết.

Tháng 5 vừa qua, toàn bộ cơ quan Đại học Quốc gia Hà Nội đã chuyển trụ sở làm việc từ nội đô tới Hòa Lạc. Theo kế hoạch, năm học mới này, Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ có khoảng 6.000 sinh viên tới học tập tại đây. Trong khi đó, cơ sở hạ tầng vẫn ngổn ngang chưa giải phóng xong mặt bằng, phần lớn diện tích khu đô thị vẫn bỏ hoang.

Cần đẩy nhanh lập phân khu đô thị vệ tinh

Từng có chuyên viên quy hoạch đô thị nói rằng khi nguồn lực lớn từ quỹ đất trong nội đô không được sử dụng hiệu suất cao, Hà Nội luôn là thành phố góp vốn đầu tư những dự án Bất Động Sản ” đắt nhất hành tinh ” nhưng lại không thu được tiền chênh lệch về đất để tái đầu tư ; nhồi nhét quá nhiều dự án Bất Động Sản cao tầng liền kề vào nội đô, nhưng vẫn không thu được nhiều nguồn lực để tăng trưởng những đô thị vệ tinh .Đã đến lúc Hà Nội cần phải đẩy nhanh vận tốc hình thành những khu đô thị vệ tinh để quản trị sử dụng quỹ đất hiệu suất cao, có chủ trương lôi cuốn góp vốn đầu tư mê hoặc hơn để từ đó thôi thúc kinh tế tài chính – xã hội tăng trưởng nhanh và xứng tầm hơn .Các đô thị vệ tinh được xu thế tăng trưởng hoàn hảo đồng nhất từ hạ tầng kỹ thuật đến hạ tầng xã hội một cách độc lập và tương hỗ, giảm tải một số ít công dụng cho đô thị TT như : công nghiệp, giáo dục, công nghệ cao, đào tạo và giảng dạy, y tế, du lịch, đầu mối hạ tầng kỹ thuật diện rộng …, đặc biệt quan trọng, góp thêm phần vào việc giãn dân tại khu vực nội đô Hà Nội. Để thiết kế xây dựng những đô thị vệ tinh này, điều tiên quyết là Thành phố phải đẩy nhanh vận tốc lập và phê duyệt quy hoạch .” Giá mà luật đổi khác một chút ít để Hà Nội làm thế nào bớt đi được quy trình vừa tốn kém thời hạn, tốn kém tài lộc, đặc biệt quan trọng là mất thời cơ cho những nhà đầu tư. Tôi biết những nhà đầu tư rất chăm sóc đến đô thị vệ tinh, họ chỉ chờ xong thôi nhưng câu vấn đáp là chờ, chưa được duyệt “, ông Ngô Trung Hải, Phó quản trị Hội Quy hoạch tăng trưởng đô thị Nước Ta, nói .Ngoài việc thành phố phải tập trung chuyên sâu nguồn lực, góp vốn đầu tư hạ tầng khung để liên kết đô thị TT với những đô thị vệ tinh, những nhà quản trị cũng cần phải đổi khác cách tiếp cận, cách lôi cuốn mời gọi những nhà đầu tư .” Muốn trở thành đô thị vệ tinh, tiên phong phải nhìn nhận nó, nhìn nhận cái nào hoàn toàn có thể còn năng lực cứu vãn, cái nào không hề triển khai được thì tất cả chúng ta phải làm rõ, hoặc đặt nó trong hình thái khác, đặt tên nó khác để nhận diện nó khác thì ứng xử đúng với tính năng của nó “, KTS. Trần Huy Ánh, thành viên Hội đồng khoa học, Tạp chí Kiến trúc Nước Ta, nhận định và đánh giá .” Cơ chế quản trị cũng cần phải được xã hội hóa và được năng động hơn bởi cỗ máy kinh doanh thương mại chứ không phải cỗ máy hành chính. Giá mà đó là một quy mô quản trị năng động hơn từ góc nhìn là một nhà đầu tư nhìn nó có lời hơn là nhìn nó hoàn thành xong nghĩa vụ và trách nhiệm. Nhiệm vụ chính trị mà chỉ dùng tiền ngân sách, chỉ chờ tiền ngân sách làm chắc như đinh là sẽ thất bại “, ông Ngô Trung Hải, Phó quản trị Hội Quy hoạch tăng trưởng đô thị Nước Ta, nhấn mạnh vấn đề .

Việc tổ chức không gian đô thị Hà Nội theo mô hình chùm đô thị được kỳ vọng là động lực phát triển mới quan trọng cho phát triển kinh tế Thủ đô. Đây cũng là mô hình được nhiều nước trên thế giới áp dụng thành công, sử dụng quỹ đất một cách hiệu quả để giảm tải mật độ dân, giảm tải sức ép hạ tầng cho vùng lõi nội đô lịch sử.

Việc lập các đồ án quy hoạch phân khu chức năng tại các đô thị vệ tinh để cụ thể hóa quy hoạch chung đang được các sở, ngành thành phố Hà Nội khẩn trương thực hiện. Đây được xem là nhiệm vụ không thể chậm trễ thêm. Bởi nếu cứ kéo dài việc lập và phê duyệt quy hoạch và chưa biết tới bao giờ các đô thị vệ tinh mới thành hình thì chúng ta sẽ mất đi rất nhiều cơ hội phát triển kinh tế – xã hội của Thủ đô.

Xu hướng dịch chuyển nơi ở tới các đô thị vệ tinh tại Hà Nội VTV.vn – Có nhiều nguyên do khiến xu thế di dời tới những đô thị vệ tinh tại Hà Nội ngày càng can đảm và mạnh mẽ như quỹ đất nội đô ngày càng hạn hẹp, nhu yếu về khoảng trống sống đổi khác …

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!

Source: https://vh2.com.vn
Category : Trái Đất