Tìm hiểu về Chủ nghĩa Mác – Lênin và một số khái niệm liên quan

NCS.Trần Thiên Tú
Phó Trưởng khoa Lý luận cơ sở

   ​Trong giai đoạn hiện nay, toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta đang hết sức nỗ lực đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội. Tuy nhiên, các thế lực thù địch vẫn đã và đang tìm mọi cách chống phá thành quả cách mạng, mà trước hết là chống phá, xuyên tạc nền tảng tư tưởng hòng gây hoang mang, dao động về hệ tư tưởng, lý tưởng xã hội chủ nghĩa. Hiểu đúng về nền tảng tư tưởng, trước hết, đó là cách chúng ta nhận thức rõ hơn về cơ sở lý luận để nước ta tiến lên chủ nghĩa xã hội, củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, về con đường cách mạng mà Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn; cũng từ đó, chúng ta có căn cứ để nhìn nhận và có phương pháp chống lại các luận điệu xuyên tạc, phản động của các thế lực thù địch.
   ​Hiện nay, không ít người, trong đó có cả cán bộ, đảng viên còn mơ hồ về nền tảng tư tưởng, về diễn biến hòa bình. Trong bản tự nhận xét, đánh giá của cá nhân hàng năm, ai cũng có thể viết một cách máy móc là: lập trường chính trị vững vàng, kiên định con đường chủ nghĩa xã hội mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn, … nhưng đôi khi, họ không biết rõ mình đang đứng trên lập trường chính trị nào, đâu là cơ sở lý luận để chúng ta đi theo con đường chủ nghĩa xã hội. Bên cạnh đó, một số thuật ngữ liên quan đến hệ tư tưởng nền tảng như: chủ nghĩa Mác – Lênin, mác xít, Lê nin nít, … vẫn chưa được hiểu rõ và hiểu đúng. Bài viết sẽ bước đầu tìm hiểu những quan niệm cơ bản về các khái niệm này.
   ​Chủ nghĩa Mác – Lênin cùng với Tư tưởng Hồ Chí Minh được Đảng ta xác định là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng; Trên cơ sở nhu cầu và mục đích nghiên cứu, đã có nhiều cách tiếp cận về Chủ nghĩa Mác – Lênin trên những phương diện (góc độ) khác nhau, theo đó, có năm cách tiếp cận cơ bản sau đây:

      -Xét từ góc độ đối tượng (nó nghiên cứu cái gì, phục vụ cho ai): là hệ thống quan điểm và học thuyết khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi chế độ áp bức, bóc lột, tiến tới thực hiện sự nghiệp giải phóng con người.
      -Xét từ góc độ chủ thể sáng tạo và phát triển (ai làm nên nó): là hệ thống quan điểm và học thuyết đó được sáng lập bởi C. Mác, Ph. Ăngghen và sự phát triển, vận dụng vào thực tiễn của V.I. Lênin.
      -Xét từ góc độ mối quan hệ (giữa chủ nghĩa Mác – Lênin với lịch sử phát triển tư tưởng nhân loại và với thực tiễn): là hệ thống quan điểm và học thuyết được hình thành và phát triển trên cơ sở kế thừa những giá trị tư tưởng tiến bộ của nhân loại và tổng kết thực tiễn thời đại.
      -Xét từ góc độ vai trò, chức năng: là hệ thống quan điểm và học thuyết đó đóng vai trò là thế giới quan, phương pháp luận phổ biến cho sự sáng tạo trong nhận thức khoa học (nghiên cứu phát hiện và sáng tạo ra cái mới) và thực tiễn cách mạng (thực tiễn cải biến cái cũ, sáng tạo cái mới),
      -Xét từ góc độ cấu tạo (nó gồm có những cái gì): Chủ nghĩa Mác – Lênin có ba bộ phận lý luận cơ bản hợp thành, đó là:
            +Triết học Mác – Lênin;
            +Kinh tế chính trị học Mác – Lênin;
            +Chủ nghĩa xã hội khoa học.

   Chủ nghĩa Mác – Lênin là hệ thống quan điểm và học thuyết khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi chế độ áp bức, bóc lột, tiến tới thực hiện sự nghiệp giải phóng con người; học thuyết này được sáng lập bởi C. Mác, Ph. Ăngghen và được V.I. Lênin vận dụng và phát triển trong thực tiễn. Chủ nghĩa Mác – Lênin được cấu thành từ ba bộ phận lý luận cơ bản, đó là: Triết học Mác – Lênin, Kinh tế chính trị học Mác – Lênin, Chủ nghĩa xã hội khoa học.
   ​Chủ nghĩa Mác – Lênin được cấu thành từ ba bộ phận cơ bản, có mối quan hệ biện chứng, không tách rời nhau, mà thống nhất thành một hệ thống.
   ​Triết học là bộ phận lý luận nghiên cứu những quy luật vận động, phát triển chung nhất của tự nhiên, xã hội và tư duy; xây dựng thế giới quan và phương pháp luận chung nhất của nhận thức khoa học và thực tiễn cách mạng.
   ​Kinh tế chính trị nghiên cứu những quy luật kinh tế của xã hội, đặc biệt là những quy luật kinh tế của quá trình ra đời, phát triển, suy tàn của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và sự ra đời, phát triển của phương thức sản xuất mới – phương thức sản xuất cộng sản chủ nghĩa.
   ​Chủ nghĩa xã hội khoa học là kết quả tất nhiên của sự vận dụng thế giới quan, phương pháp luận triết học và kinh tế chính trị Mác – Lênin vào việc nghiên cứu làm sáng tỏ những quy luật khách quan của quá trình cách mạng xã hội chủ nghĩa – bước chuyển biến lịch sử từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội và tiến tới chủ nghĩa cộng sản.
   ​Ba bộ phận lý luận cấu thành chủ nghĩa Mác – Lênin có đối tượng nghiên cứu cụ thể khác nhau nhưng đều nằm trong một hệ thống lý luận khoa học thống nhất – đó là khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi chế độ áp bức, bóc lột và tiến tới giải phóng con người (tức là xây dựng thành công chủ nghĩa cộng sản).
   ​Như vậy, từ những vấn đề được nêu trên, chúng ta có thể thấy ở chủ nghĩa Mác – Lênin là sự thống nhất của ba thuộc tính: tính khoa học, tính cách mạng và tính nhân văn cao cả. Tính khoa học thể hiện ở học thuyết là sự kế thừa của các thành tựu khoa học; bản thân học thuyết cũng đã thể hiện đó là một hệ thống lý luận mang tính logic,  khoa học và nội dung chứa đầy những dự báo khoa học về tương lai. Tính cách mạng thể hiện trong việc học thuyết đã chỉ ra con đường đấu tranh, chống lại bảo thủ lạc hậu, chống lại chế độ áp bức bóc lột để hướng đến một xã hội tốt đẹp hơn. Tính nhân văn thể hiện ở trong quan điểm về con người, về cuộc sống con người và việc xây dựng một chế độ mới trên cơ sở giải phóng con người khỏi khổ đau, áp bức.
   ​Khi đề cập đến Chủ nghĩa Mác – Lênin, chúng ta thường bắt gặp các thuật ngữ liên quan, đó là Mác – xít, Lê – nin – nít,…  những thuật ngữ này cũng cần được hiểu một cách thấu đáo, tránh nhầm lẫn chúng với nhau cũng như hiểu sai nghĩa của chúng.
Marxist (mác xít) và Marxism:
   ​Thuật ngữ Marxist ( phiên âm cũng như diễn đạt bằng tiếng Việt: Mác – xít) có thể hiểu trên hai nghĩa dựa trên từ loại của nó. Xét từ góc độ là tính từ, nó có nghĩa là liên quan đến hoặc hỗ trợ một lý thuyết xã hội, chính trị và kinh tế trên cơ sở các tác phẩm của    ​Karl Marx (dịch từ tiếng Anh: Adj: social,
   ​Xét từ góc độ là danh từ, Mác – xít có nghĩa là người ủng hộ một lý thuyết xã hội, chính trị và kinh tế dựa trên các tác phẩm của Karl Marx (dịch từ tiếng Anh: Noun: a theory
   ​Thuật ngữ Marxism là một danh từ, có nghĩa là một lý thuyết xã hội, chính trị và kinh tế dựa trên ý tưởng và các tác phẩm của Karl Marx (dịch từ tiếng Anh: Noun: a theory
   ​Các cách hiểu đối với thuật ngữ: Leninist (Lê nin nít) và Leninism cũng tương tự như cách hiểu của Marxist và Marxism.
   ​Trên cơ sở trình bày một cách ngắn gọn, đơn giản nhất về một số khái niệm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lê nin, hi vọng bài viết sẽ giúp độc giả có cái nhìn rõ hơn về học thuyết lý luận này, góp phần vào việc bảo vệ nền tảng tư tưởng, chống lại sự chống phá của các thế lực thù địch trong giai đoạn hiện nay.Qua năm cách tiếp cận trên, tất cả chúng ta có một cái nhìn khá tổng lực về Chủ nghĩa Mác – Lênin, trong đó, cách tiếp cận theo những góc nhìn đối tượng người tiêu dùng, chủ thể phát minh sáng tạo và cấu trúc được sử dụng thông dụng, thông dụng nhất – được nhiều người biết đến nhất. Theo cách đó, hoàn toàn có thể hiểu : Chủ nghĩa Mác – Lênin là mạng lưới hệ thống quan điểm và học thuyết khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi chính sách áp bức, bóc lột, tiến tới triển khai sự nghiệp giải phóng con người ; học thuyết này được sáng lập bởi C. Mác, Ph. Ăngghen và được V.I. Lênin vận dụng và phát triển trong thực tiễn. Chủ nghĩa Mác – Lênin được cấu thành từ ba bộ phận lý luận cơ bản, đó là : Triết học Mác – Lênin, Kinh tế chính trị học Mác – Lênin, Chủ nghĩa xã hội khoa học. ​ Chủ nghĩa Mác – Lênin được cấu thành từ ba bộ phận cơ bản, có mối quan hệ biện chứng, không tách rời nhau, mà thống nhất thành một mạng lưới hệ thống. ​ Triết học là bộ phận lý luận nghiên cứu và điều tra những quy luật hoạt động, phát triển chung nhất của tự nhiên, xã hội và tư duy ; thiết kế xây dựng thế giới quan và phương pháp luận chung nhất của nhận thức khoa học và thực tiễn cách mạng. ​ Kinh tế chính trị nghiên cứu và điều tra những quy luật kinh tế tài chính của xã hội, đặc biệt quan trọng là những quy luật kinh tế tài chính của quy trình sinh ra, phát triển, suy tàn của phương pháp sản xuất tư bản chủ nghĩa và sự sinh ra, phát triển của phương pháp sản xuất mới – phương pháp sản xuất cộng sản chủ nghĩa. ​ Chủ nghĩa xã hội khoa học là tác dụng tất yếu của sự vận dụng thế giới quan, phương pháp luận triết học và kinh tế tài chính chính trị Mác – Lênin vào việc nghiên cứu và điều tra làm sáng tỏ những quy luật khách quan của quy trình cách mạng xã hội chủ nghĩa – bước chuyển biến lịch sử dân tộc từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội và tiến tới chủ nghĩa cộng sản. ​ Ba bộ phận lý luận cấu thành chủ nghĩa Mác – Lênin có đối tượng người dùng điều tra và nghiên cứu đơn cử khác nhau nhưng đều nằm trong một mạng lưới hệ thống lý luận khoa học thống nhất – đó là khoa học về sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản, giải phóng nhân dân lao động khỏi chính sách áp bức, bóc lột và tiến tới giải phóng con người ( tức là kiến thiết xây dựng thành công xuất sắc chủ nghĩa cộng sản ). ​ Như vậy, từ những yếu tố được nêu trên, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thấy ở chủ nghĩa Mác – Lênin là sự thống nhất của ba thuộc tính : tính khoa học, tính cách mạng và tính nhân văn cao quý. Tính khoa học bộc lộ ở học thuyết là sự thừa kế của những thành tựu khoa học ; bản thân học thuyết cũng đã bộc lộ đó là một mạng lưới hệ thống lý luận mang tính logic, khoa học và nội dung chứa đầy những dự báo khoa học về tương lai. Tính cách mạng bộc lộ trong việc học thuyết đã chỉ ra con đường đấu tranh, chống lại bảo thủ lỗi thời, chống lại chính sách áp bức bóc lột để hướng đến một xã hội tốt đẹp hơn. Tính nhân văn bộc lộ ở trong quan điểm về con người, về đời sống con người và việc thiết kế xây dựng một chính sách mới trên cơ sở giải phóng con người khỏi khổ đau, áp bức. ​ Khi đề cập đến Chủ nghĩa Mác – Lênin, tất cả chúng ta thường phát hiện những thuật ngữ tương quan, đó là Mác – xít, Lê – nin – nít, … những thuật ngữ này cũng cần được hiểu một cách thấu đáo, tránh nhầm lẫn chúng với nhau cũng như hiểu sai nghĩa của chúng. Marxist ( mác xít ) và Marxism : ​ Thuật ngữ Marxist ( phiên âm cũng như diễn đạt bằng tiếng Việt : Mác – xít ) hoàn toàn có thể hiểu trên hai nghĩa dựa trên từ loại của nó. Xét từ góc nhìn là tính từ, nó có nghĩa là tương quan đến hoặc tương hỗ một kim chỉ nan xã hội, chính trị và kinh tế tài chính trên cơ sở những tác phẩm của ​ Karl Marx ( dịch từ tiếng Anh : Adj : relating to or supporting political, and economic theory that is based on the writings of Karl Marx ). Ví dụ : Anh ấy có tư tưởng mác xít, nghĩa là : Tư tưởng anh ấy có những điểm giống Mác, tư tưởng đó có khuynh hướng theo và ủng hộ Mác ( tư tưởng ấy hoàn toàn có thể về nghành nghề dịch vụ xã hội, chính trị hoặc kinh tế tài chính ). ​ Xét từ góc nhìn là danh từ, Mác – xít có nghĩa là người ủng hộ một kim chỉ nan xã hội, chính trị và kinh tế tài chính dựa trên những tác phẩm của Karl Marx ( dịch từ tiếng Anh : Noun : a supporter of a social political, and economic based on the writings of Karl Marx ). Ví dụ : Những người mác xít, nghĩa là những người đi theo, ủng hộ, bảo vệ học thuyết của Mác. ​ Thuật ngữ Marxism là một danh từ, có nghĩa là một triết lý xã hội, chính trị và kinh tế tài chính dựa trên ý tưởng sáng tạo và những tác phẩm của Karl Marx ( dịch từ tiếng Anh : Noun : a social political, and economic based on the ideas and on the writings of Karl Marx ). ​ Như vậy, hoàn toàn có thể hiểu, Marxism là học thuyết của Mác hay chủ nghĩa Mác. ​ Các cách hiểu so với thuật ngữ : Leninist ( Lê nin nít ) và Leninism cũng tương tự như như cách hiểu của Marxist và Marxism. ​ Trên cơ sở trình diễn một cách ngắn gọn, đơn thuần nhất về 1 số ít khái niệm cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lê nin, hy vọng bài viết sẽ giúp fan hâm mộ có cái nhìn rõ hơn về học thuyết lý luận này, góp thêm phần vào việc bảo vệ nền tảng tư tưởng, chống lại sự chống phá của những thế lực thù địch trong quá trình lúc bấy giờ .

Source: https://vh2.com.vn
Category : Công Nghệ