Pizza – Wikipedia tiếng Việt

Bánh pizza đế dày với xúc xích
Loại	Bánh dẹt
Địa điểm xuất xứ	Ý
Vùng hoặc bang	Napoli
Nhiệt độ dùng	Nóng hoặc ấm
Thành phần chính	Bột mỳ, sốt cà chua, pho mát
Biến thể	Calzone, bánh kẹp Stromboli
Nấu ăn: Pizza  Media: Pizza

Pizza (phát âm tiếng Ý: [ˈpittsa] (nghe), tiếng Anh: /ˈpiːtsə/  ( nghe)),Tiếng La tinh thường đọc là Pi-da /pi˧ zaː˧/, là loại bánh dẹt,tròn được chế biến từ bột mì,nấm men… sau khi đã được ủ bột để nghỉ ít nhất 24 tiếng đồng hồ và nhào nặn thành loại bánh có hình dạng tròn và dẹt,và được cho vào lò nướng chín trước khi ăn.

Mặc dù ngày nay pizza xuất hiện ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, nhưng nó vẫn được xem là món ăn đặc trưng của ẩm thực Ý và đặc biệt là ở vùng Napoli (pizza napoletana). Trên thực tế, theo cảm nhận thông thường thì có thể nhận thấy các thành phần khác của pizza là sốt cà chua và pho mát mozzarella. Một trong những biến thể nổi tiếng nhất của pizza napoletana là pizza margherita.

Nguồn gốc thực sự của pizza vẫn còn gây nhiều tranh cãi. Ngoài Napoli thì còn nhiều thành phố khác cũng đòi quyền làm chủ của món ăn này. Hơn nữa Pizza còn có thể hiểu theo nghĩa rộng hơn là của từ “Pizza”. Trên thực tế, theo những phân tích mới đây thì nó còn được dùng để chỉ một loại đặc biệt của bánh mì hoặc bánh nướng, Pizza ngày nay có vô số các biến thể khác nhau, thay đổi về cả tên gọi lẫn đặc điểm theo từng vùng miền. Đặc biệt hơn ở một vài nơi thuộc vùng Trung Ý, một số loại bánh nướng mặn, ngọt, dày, mỏng đều được gọi là Pizza.

Bánh thường có hình tròn nhiều kích cỡ, thường được ghi trong thực đơn gồm cỡ L (lớn, từ large trong tiếng Anh), M (trung bình, medium) và S (nhỏ, small). Mặt trên bánh thường có nhiều loại nguyên liệu khác nhau tạo thành nhiều màu sắc hấp dẫn.

Tiền thân của pizza là những chiếc bánh làm bằng bột mì được nướng trên những phiến đá phẳng và nóng. Khoảng 1000 năm trước, tấm bột mì nhào hình tròn trụ có rắc lá thơm và gia vị lên trên Open và trở nên phổ cập tại Napoli, Ý. Một số tài liệu khác lại cho rằng, chiếc pizza Open tiên phong lại là ở Hy Lạp .Pizza tân tiến sinh ra vào năm 1889 khi nữ hoàng Margherita Teresa Giovanni, hoàng hậu của vua Umberto I của Ý đến thăm Napoli. Raffaele Esposito, chủ quán rượu Pietro Il Pizzaiolo, đã được nhu yếu chuẩn bị sẵn sàng làm một món ăn đặc biệt quan trọng để nghênh tiếp hoàng hậu. Esposito đã làm một chiếc bánh pizza với cà chua, phó mát mozzarella ( một loại phó mát được làm từ sữa trâu ) và húng quế, những thành phần đã tạo nên ba màu đỏ, trắng và xanh lá cây tượng trưng cho quốc kì Ý. Ông đã đặt tên cho chiếc pizza đó là Margherita. Sau đó, người Ý ở những vùng khác đã nghĩ ra những loại nhân khác nhau và phát minh sáng tạo nên những loại bánh pizza mang đặc trưng riêng của từng vùng .Đến đầu thế kỷ 20, bánh pizza theo những đoàn người Ý di cư sang châu Mỹ. Năm 1905, một người Mỹ gốc Ý tên là Gennaro Lombardi mở shop bánh pizza mang phong thái Mỹ tiên phong ở Thành Phố New York. Cũng chính tại nước Mỹ, bánh pizza trở thành một món ăn nhanh được giao đến tận nhà. Phong cách này nhanh gọn trở thành hình ảnh quen thuộc trên toàn quốc tế nhất là sau năm 1945. Trong thời hạn Thế chiến thứ hai, những người lính từ Anh, Pháp, Mỹ vì những nguyên do khác nhau đã xuất hiện ở Ý. Khi trở lại, họ mang theo những phương pháp làm bánh pizza của người bản xứ và thường mở shop bán bánh giao tận nhà theo phương cách của Mỹ. Cho đến ngày này, bánh pizza đã xuất hiện ở hầu hết những vương quốc trên quốc tế. Ở mỗi nơi, người ta lại tạo cho những chiếc bánh những đặc trưng siêu thị nhà hàng riêng .

Các loại pizza[sửa|sửa mã nguồn]

Pizza tonda với lá basil trên đĩa và đã được cắt làm 4 miếng
Để có được 1 chiếc bánh pizza tonda ( pizza tròn ) hoàn hảo Giao hàng người mua thì phải trải qua nhiều quy trình theo trình tự và gồm có rất đầy đủ những thành phần, bành pizza được làm dưới hình dạng tròn 1 mặt bánh tiếp xúc với lò nướng, đây là hình dạng bánh rất thông dụng với cả pizza cổ xưa hay pizza napoletana. Trên mỗi một vùng miền của Ý thì phong thái nấu ăn lại mang đặc trưng riêng, sự đặc biệt quan trọng của những món ăn của vùng Napoli đã giúp những món ăn của vùng này trở nên vô cùng nổi tiếng, và thành phố Napoli cũng đóng một vai trò rất quan trọng với sự hình thành và tăng trưởng thoáng rộng của món bánh pizza ra toàn quốc tế. Và đó cũng là nguyên do tại sao người ta dung từ pizza napoletana ( pizza của vùng Napoli ) để chỉ Pizza tròn mặc dầu về đặc thù lại có nhiều điểm độc lạ nhau so với kiểu pizza truyền thống lịch sử Napoli .

Đặc biệt ở ngoài nước Ý cách làm bánh pizza cũng có nhiều khác biệt, có thể nhiều chất béo hơn hay ngọt hơn, hay gia giảm các loại gia vị khác nhau theo khẩu vị của từng địa phương.

Để tạo hình bánh thì người ta hoàn toàn có thể dùng dụng cụ để cán bột mỏng mảnh ra, tốt hơn là dùng tay để kéo bột và dàn đều đế bánh trên không. Các chuyên viên làm bánh pizza thường sử dụng giải pháp thứ 2, gọi là pizzaioli acrobatici

Pizza al taglio[sửa|sửa mã nguồn]

Pizza al taglio a Trastevere
Để làm được 1 chiếc pizza al tagio hoặc pizza bỏ khay thì ta phải dùng tới một cái khay lớn hoàn toàn có thể hình tròn hoặc hình chữ nhật để nướng, sau khi ra lò bánh sẽ được cắt bán theo nhu yếu của người mua. Phiên bản pizza này thường được bán ở những pizzeria, hay tại những tiệm bánh mì. Để làm loại bánh này ta phải dung nguyên vật liệu được đung nóng thiết yếu, nhào bột với tỉ lệ nước nhiều hơn và trải qua quy trình lên men trong điều kiện kèm theo thích hợp để tạo ra loại bánh có mùi vị đặc biệt quan trọng. Loại bánh pizza này được nhìn nhận là rất kinh tế tài chính vì pizza được bán theo khối lượng ( phương pháp bán bánh này rất thông dụng ở Roma ) .

Pizza alla pala[sửa|sửa mã nguồn]

Pizza alla pala ( hình mái chèo, hình bầu dục ), tương tự như như pizza bỏ khuôn, là 1 pizza lớn và được bán theo khối lượng nhưng vừa chín tới, tương tự như như pizza tròn, pizza cũng được nướng tiếp xúc trực tiếp với lò nướng .Một trong những biến thể của loại pizza này là pizza al metro .

Nơi chiêm ngưỡng và thưởng thức pizza[sửa|sửa mã nguồn]

Địa điểm làm và bán bánh pizza được gọi là pizzeria. Các chuỗi nhà hàng pizza thường độc lập với các chuỗi nhà hàng khác và được xây dựng các vùng đất xa xôi so với đại diện ẩm thực Ý trên thế giới.

Do số dân nhập cư và ảnh hưởng tác động của Ý tăng mạnh, thành phố có mức tiêu thụ pizza lớn nhất quốc tế là thành phố Thành Phố New York tiếp đó là San Paolo của Brasil với số lượng lên tới 30 triệu cái bánh / tháng. [ 1 ] Ở thành phố thứ 2 thì những lại Open những phiên bản khác nhau của pizza khi được tích hợp với những nguyên vật liệu địa phương như il palmito, catupiry và pho mát kem .ở Mỹ và nhiều nơi khác trên quốc tế sống sót nhiều chuỗi nhà hàng quán ăn pizza : một trong những chuỗi nhà hàng quán ăn lớn đó là pizza Hut, hiện xuất hiện tại 86 vương quốc trên quốc tế. Từ năm 1999, chuỗi nhà hàng quán ăn Spizzico khởi đầu hoạt động giải trí ở Italy, sau đó phối hợp với Autogrill để cho ra chuỗi nhà hàng quán ăn Giao hàng đồ ăn hanh hao và pizza theo kiểu Bắc Mỹ, và được quản trị không trực tiếp từ pizza Hut, hiện không xuất hiện tại Italy. ở Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha nổi tiếng nhất là chuỗi nhà hàng quán ăn Telepizza, chuỗi nhà hàng quán ăn này còn triển khai cả việc làm giao bánh tận nhà .

Các kỉ lục[sửa|sửa mã nguồn]

• Chiếc bánh Pizza lớn nhất là của Ý. Theo kỉ lục mới, chiếc bánh pizza được hoàn thành vào năm 2012 Chiếc bánh có đường kính lên tới 40m và sử dụng 9.000 kg bột và một loạt các thành phần khác gồm 4.536 kg nước sốt cà chua, 3.992 kg pho mát… 5 đầu bếp người Ý đã dành hơn 48 giờ nhào bột trong hơn 5.000 lô. Chiếc bánh này được đặt tên là Ottavia để đại diện cho hy vọng về một sự hồi sinh kinh tế và văn hóa trên thế giới lúc bấy giờ. Sau đó, chiếc bánh này cũng đã được cắt ra và tặng cho những “mái ấm” tình thương ở địa phương.
• Hơn 400 người làm bánh pizza của Ý đã hợp tác ở Napoli làm chiếc bánh pizza dài 1.853 mét vào ngày 18/5/2016, để ghi kỷ lục mới của thế giới về chiếc bánh pizza dài nhất. Những người làm bánh đã làm việc 11 tiếng đồng hồ và sử dụng 2 tấn phó mát mozzarella, 2 tấn bột mì, 1.497 ký lô sốt cà chua, 201 lít dầu ăn và 29,9 ký lô húng tây tươi. Chiếc bánh pizza lập kỷ lục trước đây được làm ở Milan nhân hội chợ năm 2015, là lúc chiếc bánh pizza dài 1,5 kilomet được nướng.[2]
• Ở tại London một kỉ lục mới về quãng đường vận chuyển bánh pizza đã được xác lập. Một chiếc bánh pizza ra ra lò vào ngày 17/11/2004 và đã vượt qua 1 hành trình dài 16949 km để được chuyển tới 1 địa chỉ tại đường Ramsey, Melbourne vào ngày 19/11/2004. Kỉ lục này được ghi vào phiên bản sách kỉ lục thế giới Guinness năm 2006.[3]
• Chiếc bánh pizza đắt nhất với đế mỏng đã được thực hiện bởi chuỗi các nhà hàng Domenico Crolla, nguyên liệu bao gồm bánh: sunblush-sốt cà chua, cá hồi hun khói của Scotland, thịt nai thượng hạng, vàng ăn được, tôm hùm ướp trong cognac thượng hạng và trứng cá muối, ngâm rượu sâm banh. Chiếc bánh pizza này được bán tại cuộc đấu giá từ thiện với giá £ 2.150.[4]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Tiếng Ý

Tiếng Anh

Source: https://vh2.com.vn
Category : Ẩm Thực